Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 1
Grafem (skończonym, nieskierowanym) G nazywamy parę
zbiorów G = (E(G ), V(G )) lub w skrócie G = (V, E), gdzie
Teoria grafów — wstęp V(G ) ̸= ∅ jest skończonym zbiorem, którego elemnty
nazywamy wierzchołkami, a zbiór V(G ) nazywamy zbiorem
wierzchołków grafu G . Zbiór E(G ) jest skończoną rodziną
(niekoniecznie różnych, jeśli zawiera identyczne elementy, to
rozróżniamy je nadając im różne etykiety) dwuelementowych
2023 podzbiorów V(G ) lub par elementów V(G ), który nazywamy
zbiorem krawędzi grafu G , a jego elementy krawędziami.
Nadużywając oznaczeń, dopuszczamy jednocześnie w rodzinie
E(G ) zbiory dwuelementowe i pary.

PK MD 2022/2023 1/34 PK MD 2022/2023 2/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Niech v ∈ V(G ), krawędź e = (v , v ) lub w skrócie e = vv Niech v ∈ V(G ), krawędź e = (v , v ) lub w skrócie e = vv
nazywamy pętlą. nazywamy pętlą.
Krawędzie mogą mieć przyporządkowaną pewną liczbę
tzw. wagę i graf nazywamy w takim przypadku grafem z
wagami i/lub zwrot i w tym przypadku graf nazywamy
grafem skierowanym (digrafem), a elementy E(G ) łukami.

PK MD 2022/2023 3/34 PK MD 2022/2023 3/34

 Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Niech G = (V, E) będzie grafem, x, y , z ∈ V, a = {x, y },

Niech v ∈ V(G ), krawędź e = (v , v ) lub w skrócie e = vv
b = {y , z} ∈ E.
nazywamy pętlą.
Krawędzie mogą mieć przyporządkowaną pewną liczbę Krawędzie a i b są krawędziami sąsiednimi lub przyległymi
tzw. wagę i graf nazywamy w takim przypadku grafem z (mają wspólny wierzchołek y )
wagami i/lub zwrot i w tym przypadku graf nazywamy
grafem skierowanym (digrafem), a elementy E(G ) łukami.
Jeżeli n ∈ N, |V(G )| = n, to graf G nazywamy grafem
rzędu n.

PK MD 2022/2023 3/34 PK MD 2022/2023 4/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Niech G = (V, E) będzie grafem, x, y , z ∈ V, a = {x, y }, Niech G = (V, E) będzie grafem, x, y , z ∈ V, a = {x, y },
b = {y , z} ∈ E. b = {y , z} ∈ E.

Krawędzie a i b są krawędziami sąsiednimi lub przyległymi
(mają wspólny wierzchołek y )
Wierzchołki x, y (oraz y i z) są wierzchołkami sąsiednimi
Krawędzie a i b są krawędziami sąsiednimi lub przyległymi
(mają wspólny wierzchołek y )
Wierzchołki x, y (oraz y i z) są wierzchołkami sąsiednimi
Wierzchołek x (a także y ) jest incydentny do krawędzi a
(jest końcem tej krawędzi) lub równoważnie krawędź a jest
incydentna do wierzchołka x.

PK MD 2022/2023 4/34 PK MD 2022/2023 4/34

 Reprezentacja geometryczna Reprezentacja geometryczna

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Niech G = (V, E) będzie grafem rzędu n, V = {v1 , . . . , vn },
E = {e1 , . . . , ek } Figurę geometryczną G powatałą przez wybór
n różnych punktów x1 . . . xn , (zakładamy, że punkt xi
odpowiada wierzchołkowi vi ) i połączenie odpowiadających
sobie punktów (wierzchołków) dowolną krzywą nazywamy
reprezentacją geometryczną grafu G .
Niech G = (V, E) będzie grafem rzędu n, V = {v1 , . . . , vn },
E = {e1 , . . . , ek } Figurę geometryczną G powatałą przez wybór
n różnych punktów x1 . . . xn , (zakładamy, że punkt xi
odpowiada wierzchołkowi vi ) i połączenie odpowiadających
sobie punktów (wierzchołków) dowolną krzywą nazywamy
reprezentacją geometryczną grafu G .

Reprezentację geometryczną G grafu G nazywamy właściwą

jeżeli tworzące ją krzywe przecinają się tylko w punktach
będących wierzchołkami grafu.

PK MD 2022/2023 5/34 PK MD 2022/2023 5/34

Reprezentacja geometryczna Reprezentacja geometryczna

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Twierdzenie 1 Twierdzenie 1
Każdy graf ma reprezentację geometryczną właściwą w R3 . Każdy graf ma reprezentację geometryczną właściwą w R3 .

Uwaga: W powyższym twierdzeniu nie można zastąpić R3

przez R2 .

PK MD 2022/2023 6/34 PK MD 2022/2023 6/34

 Reprezentacja geometryczna Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Twierdzenie 1
Każdy graf ma reprezentację geometryczną właściwą w R3 . Definicja 3
Niech G1 = (V(G1 ), E(G1 )), G2 = (V(G2 ), E(G2 )) będą
Uwaga: W powyższym twierdzeniu nie można zastąpić R3 grafami. Graf G = G1 ⋆ G2 = (V(G ) , E(G )), gdzie
przez R2 . V(G ) = V(G1 ) ∪ V(G2 ),
E(G ) = E(G1 )∪E(G2 )∪{{v1 , v2 } : v1 ∈ V(G1 ) i v2 ∈ V(G2 )}
Definicja 2 nazywamy zespoleniem grafów G1 i G2 .
Graf G nazywamy grafem planarnym jeżeli G posiada
reprezentację geometryczną właściwą w R2 .

PK MD 2022/2023 6/34 PK MD 2022/2023 7/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 4 Definicja 4
Graf, w którym dwa wierzchołki łączy co najwyżej jedna Graf, w którym dwa wierzchołki łączy co najwyżej jedna
krawędź i nie ma pętli (lub równoważnie graf bez krawędzi krawędź i nie ma pętli (lub równoważnie graf bez krawędzi
wielokrotnych i bez pętli), nazywamy grafem prostym. wielokrotnych i bez pętli), nazywamy grafem prostym.

Definicja 5
Niech G1 = (V(G1 ), E(G1 )), G2 = (V(G2 ), E(G2 )) będą
grafami. Graf G = G1 ∪ G2 = (V(G1 ) ∪ V(G2 ), E(G1 ) ∪ E(G2 ))
nazywamy sumą grafów G1 i G2 .

PK MD 2022/2023 8/34 PK MD 2022/2023 8/34

 Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 7
Minimalną liczbę krawędzi które należy usunąć, by graf G
Definicja 6
przestał być spójny nazywamy spójnością krawędziową grafu G .
Graf, którego nie można przedstawić jako sumy dwóch Oznaczamy ją λ(G ).
niepustych grafów nazywamy grafem spójnym. Każdy graf
można rozłożyć na sumę grafów spójnych nazywaną
składowymi grafu.

PK MD 2022/2023 9/34 PK MD 2022/2023 10/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 7
Minimalną liczbę krawędzi które należy usunąć, by graf G
przestał być spójny nazywamy spójnością krawędziową grafu G .
Oznaczamy ją λ(G ). Analogicznie definiujemy spójność
wierzcholkową grafu i oznaczamy ją κ(G ).
Definicja 7
Minimalną liczbę krawędzi które należy usunąć, by graf G
przestał być spójny nazywamy spójnością krawędziową grafu G .
Oznaczamy ją λ(G ). Analogicznie definiujemy spójność
wierzcholkową grafu i oznaczamy ją κ(G ).

Definicja 8
Jeżeli λ(G ) = 1, to krawędź której usunięcie niszczy spójność
grafu, nazywamy mostem.

PK MD 2022/2023 10/34 PK MD 2022/2023 10/34

 Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 9 Definicja 9
Jeżeli graf G1 powstaje z grafu G2 przez usunięcie pewnej Jeżeli graf G1 powstaje z grafu G2 przez usunięcie pewnej
liczby wierzchołków i krawędzi, to mówimy, że G1 jest liczby wierzchołków i krawędzi, to mówimy, że G1 jest
podgrafem grafu G2 . podgrafem grafu G2 .

Definicja 10
Niech G = (V(G ), E(G )) będzie grafem, S ⊂ V(G ). Graf
G [S] = (V(G [S]), E(G [S])), gdzie V(G [S]) = S i zbiór
E(G [S])) zawiera wszystkie krawędzie grafu G , których obydwa
końce są w S, nazywamy grafem indukowanym przez zbiór
wierzchołków S lub restrykcją grafu G do zbioru S.

PK MD 2022/2023 11/34 PK MD 2022/2023 11/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 11
Niech G = (V(G ), E(G )) będzie grafem, S ⊂ E(G ). Graf
G [S] = (V(G [S]), E(G [S])), gdzie E(G [S]) = S i zbiór
V(G [S])) zawiera wszystkie wierzchołki grafu G incydentne z
krawędziami ze zbioru S, nazywamy grafem rozpiętym przez
zbiór krawędzi S.
Definicja 11
Niech G = (V(G ), E(G )) będzie grafem, S ⊂ E(G ). Graf
G [S] = (V(G [S]), E(G [S])), gdzie E(G [S]) = S i zbiór
V(G [S])) zawiera wszystkie wierzchołki grafu G incydentne z
krawędziami ze zbioru S, nazywamy grafem rozpiętym przez
zbiór krawędzi S.

PK MD 2022/2023 12/34 PK MD 2022/2023 12/34

 Teoria grafów — izomorfizm grafów Teoria grafów — izomorfizm grafów

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 13
Własność P nazywamy niezmiennikiem izomorfizmu grafów
Definicja 12 jeżeli dla dowolnego grafu G1 jeśli G1 ma własność P, to każdy
graf G2 izomorficzny z G1 również ma własność P.
Funkcja
ϕ : V(G1 ) −→ V(G2 )
jest izomorfizmem grafów G1 i G2 , jeżeli zachowuje liczbę
krawędzi łączących dowolne dwa wierzchołki.

PK MD 2022/2023 13/34 PK MD 2022/2023 14/34

Teoria grafów — izomorfizm grafów Teoria grafów — izomorfizm grafów

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 13 Definicja 13
Własność P nazywamy niezmiennikiem izomorfizmu grafów Własność P nazywamy niezmiennikiem izomorfizmu grafów
jeżeli dla dowolnego grafu G1 jeśli G1 ma własność P, to każdy jeżeli dla dowolnego grafu G1 jeśli G1 ma własność P, to każdy
graf G2 izomorficzny z G1 również ma własność P. graf G2 izomorficzny z G1 również ma własność P.

Twierdzenie 2 Twierdzenie 2
Następujące własności są niezmiennikami izomorfizmu grafów: Następujące własności są niezmiennikami izomorfizmu grafów:
1 liczba wierzchołków

PK MD 2022/2023 14/34 PK MD 2022/2023 14/34

 Teoria grafów — izomorfizm grafów Teoria grafów — izomorfizm grafów

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 13 Definicja 13
Własność P nazywamy niezmiennikiem izomorfizmu grafów Własność P nazywamy niezmiennikiem izomorfizmu grafów
jeżeli dla dowolnego grafu G1 jeśli G1 ma własność P, to każdy jeżeli dla dowolnego grafu G1 jeśli G1 ma własność P, to każdy
graf G2 izomorficzny z G1 również ma własność P. graf G2 izomorficzny z G1 również ma własność P.

Twierdzenie 2 Twierdzenie 2
Następujące własności są niezmiennikami izomorfizmu grafów: Następujące własności są niezmiennikami izomorfizmu grafów:
1 liczba wierzchołków 1 liczba wierzchołków
2 liczba krawędzi 2 liczba krawędzi
3 liczba składowych spójnych

PK MD 2022/2023 14/34 PK MD 2022/2023 14/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 14 Definicja 14
Funkcja Funkcja
ϕ : V(G ) −→ V(G ) ϕ : V(G ) −→ V(G )
jest automorfizmem grafu G , jeżeli zachowuje liczbę krawędzi jest automorfizmem grafu G , jeżeli zachowuje liczbę krawędzi
łączących dowolne dwa wierzchołki. łączących dowolne dwa wierzchołki.

Uwaga: Sprawdzanie, czy dwa grafy są izomorficzne oraz

sprawdzanie, czy graf ma nietrywialny automorfizm są
problemami NP.

PK MD 2022/2023 15/34 PK MD 2022/2023 15/34

 Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 15 Definicja 15
Wierzchołki nazywamy sąsiednimi, jeżeli istnieje krawędź je Wierzchołki nazywamy sąsiednimi, jeżeli istnieje krawędź je
łącząca. Krawędzie nazywamy sąsiednimi, jeżeli mają dokładnie łącząca. Krawędzie nazywamy sąsiednimi, jeżeli mają dokładnie
jeden wspólny wierzchołek. jeden wspólny wierzchołek.

PK MD 2022/2023 16/34 PK MD 2022/2023 16/34

Reprezentacja macierzowa grafu Reprezentacja macierzowa grafu

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 17
Macierzą incydencji grafu nieskierowanego G = (V , E ) o
Definicja 16
zbiorze wierzchołków V = {v1 , ..., vn } i zbiorze krawędzi
Macierzą sąsiedztwa grafu nieskierowanego G = (V , E ) o E = {e1 , ..., em }, nazywamy macierz
zbiorze wierzchołków V = {v1 , ..., vn } nazywamy macierz
MG = {aij }i=1,...,n w której wyraz NG = {bij } i=1,...,n
j=1,...,n j=1,...,m

aij = liczba krawedzi łączących wierzchołki vi oraz vj . taką, że


1 jeśli vi jest końcem krawędzi ej
bij =
0 jeśli vi oraz ej nie są incydentne

PK MD 2022/2023 17/34 PK MD 2022/2023 18/34

 Reprezentacja macierzowa grafu Reprezentacja macierzowa grafu

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp
Definicja 18
Macierzą sąsiedztwa grafu skierowanego G = (V , E ) bez pętli
(w przypadku digrafów najczęściej zakłada się, że digraf nie
zawiera ani łuków wielokrotnych ani pętli) o zbiorze
wierzchołków V = {v1 , ..., vn } nazywamy macierz
MG = {aij }i=1,...,n w której wyraz
j=1,...,n
— wstęp
Definicja 19
Macierzą incydencji grafu skierowanego G = (V , E ) bez pętli
(w przypadku digrafów najczęściej zakłada się, że digraf nie
zawiera ani łuków wielokrotnych ani pętli) o zbiorze
wierzchołków V = {v1 , ..., vn } i zbiorze łuków
E = {e1 , ..., em }, nazywamy macierz
NG = {bij } i=1,...,n
j=1,...,m

aij = liczba łuków (vi , vj ) . taką, że


 1 jeśli vi jest początkiem łuku ej
bij = −1 jeśli vi jest końcem łuku ej

0 jeśli vi oraz ej nie są incydentne
PK MD 2022/2023 19/34 PK MD 2022/2023 20/34

Stopień wierzchołka Stopień wierzchołka

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 20
Niech v będzie wierzchołkiem grafu G . Liczbę równą ilość
krawędzi połączonych z wierzchołkiem v plus podwojona ilość
pętli w wierzchołku v nazywamy stopniem tego wierzchołka i
oznaczamy d(v ) lub dG (x).
Definicja 20
Niech v będzie wierzchołkiem grafu G . Liczbę równą ilość
krawędzi połączonych z wierzchołkiem v plus podwojona ilość
pętli w wierzchołku v nazywamy stopniem tego wierzchołka i
oznaczamy d(v ) lub dG (x). Wierzchołek stopnia 0 nazywamy
izolowanym, a wierzchołek stopnia 1 nazywamy końcowym lub
wiszącym.

PK MD 2022/2023 21/34 PK MD 2022/2023 21/34

 Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 21 Definicja 21
Grafem prostym nazywamy dowolny graf bez petli i bez Grafem prostym nazywamy dowolny graf bez petli i bez
krawędzi wielokrotnych. krawędzi wielokrotnych.

Definicja 22
Graf prosty rzędu n o maksymalnej liczbie krawędzi (lub
równoważnie graf prosty, w którym każda para różnych
wierzchołków jest połączona krawędzią) nazywamy grafem
pełnym i oznaczamy go przez Kn .

PK MD 2022/2023 22/34 PK MD 2022/2023 22/34

Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 23 Definicja 23
Graf dwudzielny to graf G , którego zbiór wierzchołków można Graf dwudzielny to graf G , którego zbiór wierzchołków można
podzielić na dwa rozłączne zbiory tak, że krawędzie nie łączą podzielić na dwa rozłączne zbiory tak, że krawędzie nie łączą
wierzchołków tego samego zbioru. wierzchołków tego samego zbioru.

Uwaga: Jeżeli G jest grafem dwudzielnym to często piszemy

że G jest 2-dzielny oraz stosujemy oznaczenie G = (X , Y ; E),
gdzie X ∩ Y = ∅, V(G ) = X ∪ Y , jeżeli e = {u, v } ∈ E, to
u ∈ X i v ∈ Y lub u ∈ Y i v ∈ X .

PK MD 2022/2023 23/34 PK MD 2022/2023 23/34

 Teoria grafów — podstawowe definicje Teoria grafów — podstawowe definicje

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 23
Graf dwudzielny to graf G , którego zbiór wierzchołków można
podzielić na dwa rozłączne zbiory tak, że krawędzie nie łączą Definicja 24
wierzchołków tego samego zbioru. Graf 2-dzielny rzędu n + m o maksymalnej liczbie krawędzi (lub
równoważnie graf prosty 2-dzielny, w którym każda para
wierzchołków o końcach w różnych zbiorach podziału zbioru
Uwaga: Jeżeli G jest grafem dwudzielnym to często piszemy
wierzchołków jest połączona krawędzią) nazywamy grafem
że G jest 2-dzielny oraz stosujemy oznaczenie G = (X , Y ; E),
pełnym 2-dzielnym i oznaczamy go przez Kn,m .
gdzie X ∩ Y = ∅, V(G ) = X ∪ Y , jeżeli e = {u, v } ∈ E, to
u ∈ X i v ∈ Y lub u ∈ Y i v ∈ X .

Analogicznie definiujemy grafy k-dzielne

PK MD 2022/2023 23/34 PK MD 2022/2023 24/34

Grafy planarne Grafy planarne

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja Definicja
Graf G nazywamy grafem planarnym jeżeli G posiada Graf G nazywamy grafem planarnym jeżeli G posiada
reprezentację geometryczną właściwą w R2 . reprezentację geometryczną właściwą w R2 .

Twierdzenie 3
Grafy K5 i K3,3 nie są planarne.

PK MD 2022/2023 25/34 PK MD 2022/2023 25/34

 Grafy planarne Grafy planarne

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 25
Graf G1 jest homeomorficzny z grafem G2 , jeśli jeden
Definicja
otrzymamy z drugiego poprzez wykonanie skończenie wielu
Graf G nazywamy grafem planarnym jeżeli G posiada poniższych operacji:
reprezentację geometryczną właściwą w R2 .
1 Dodawanie wierzchołków stopnia dwa na krawędzi. Jeśli
uw ∈ E(G1 ) oraz x ̸∈ V(G1 ) , to operacja ta zastępuje graf
Twierdzenie 3
(V(G1 ) , E(G1 )) grafem
Grafy K5 i K3,3 nie są planarne.
(V(G1 ) ∪ {x} , E(G1 ) ∪ {ux, xw } − {uw }) .
2 Usuwanie wierzchołków stopnia dwa. Jeśli x ∈ V(G1 ) ma
(Dowód) jedynie dwóch sąsiadów u, w , to operacja ta zastępuje
graf (V(G1 ) , E(G1 )) grafem
(V(G1 ) − {x} , E(G1 ) ∪ {uw } − {ux, xw }) .

PK MD 2022/2023 25/34 PK MD 2022/2023 26/34

Grafy planarne Grafy planarne

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 26

Twierdzenie 4 (Kuratowski) Ściana w grafie płaskim G to spójny obszar płaszczyzny po

usunięciu linii reprezentujących krawędzie, tzn. R2 \ E(G) .
Graf jest planarny wtedy i tylko wtedy, gdy żaden jego podgraf
Innym słowy ściana to zbiór punktów płaszczyzny, które da się
nie jest homeomorficzny z K5 ani z K3,3 .
połączyć krzywą nieprzecinającą żadnej krawędzi.

PK MD 2022/2023 27/34 PK MD 2022/2023 28/34

 Grafy planarne Grafy planarne

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 26
Twierdzenie 5
Ściana w grafie płaskim G to spójny obszar płaszczyzny po W grafie planarnym G = (V, E) o s ścianach i k ⩾ 1
usunięciu linii reprezentujących krawędzie, tzn. R2 \ E(G) . składowych spójnych zachodzi
Innym słowy ściana to zbiór punktów płaszczyzny, które da się |V| − |E| + s = k + 1.
połączyć krzywą nieprzecinającą żadnej krawędzi.

Uwaga: Jedna ściana jest nieograniczona.

PK MD 2022/2023 28/34 PK MD 2022/2023 29/34

Grafy planarne Grafy planarne

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Wniosek 1
Twierdzenie 5 Jeśli G = (V, E) jest spójnym grafem planarnym o co najmniej
W grafie planarnym G = (V, E) o s ścianach i k ⩾ 1 3 wierzchołkach, to
składowych spójnych zachodzi
|V| − |E| + s = k + 1. |E| ≤ 3 |V| − 6.

(Dowód — indukcja)

PK MD 2022/2023 29/34 PK MD 2022/2023 30/34

 Grafy planarne Drogi w grafach

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Wniosek 1 Niech G = (V, E) będzie grafem, k ∈ N.

Jeśli G = (V, E) jest spójnym grafem planarnym o co najmniej
3 wierzchołkach, to

|E| ≤ 3 |V| − 6.

Wniosek 2
Spójny graf planarny o |V| ⩾ 1 posiada wierzchołek o stopniu
nie większym niż 5.

PK MD 2022/2023 30/34 PK MD 2022/2023 31/34

Drogi w grafach Drogi w grafach

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Niech G = (V, E) będzie grafem, k ∈ N. (To założenie Niech G = (V, E) będzie grafem, k ∈ N. (To założenie
obowiązuje w definicjach wszystkich dróg) obowiązuje w definicjach wszystkich dróg)

Definicja 27
Drogą D długości k w grafie G nazywamy ciąg wierzchołków
v1 , . . . , vk , vk+1 i odpowiadający mu ciąg krawędzi e1 . . . ek ,
gdzie ei = {vi , vi+1 }. (Nie zakładamy, że krawędzie i/lub
wierzchołki muszą być różne).

PK MD 2022/2023 31/34 PK MD 2022/2023 31/34

 Drogi w grafach Drogi w grafach

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 28 Definicja 28
Drogą D nazywamy prostą jeżeli wszystkie jej krawędzie są Drogą D nazywamy prostą jeżeli wszystkie jej krawędzie są
różne. (co nie oznacza, że wierzchołki muszą być różne). różne. (co nie oznacza, że wierzchołki muszą być różne).

Definicja 29
Drogą D nazywamy zamkniętą jeżeli v1 = vk+1 (Droga prosta
może być zamknięta!)

PK MD 2022/2023 32/34 PK MD 2022/2023 32/34

Drogi w grafach Drogi w grafach

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 30
Drogą D nazywamy ścieżką, jeżeli wszystkie jej wierzchołki są
różne. (Wtedy również wszystkie jej krawędzie są różne, czyli
ścieżka to droga prosta której wszystkie są różne. Ścieżka nie
może być drogą zamkniętą!)
Definicja 30
Drogą D nazywamy ścieżką, jeżeli wszystkie jej wierzchołki są
różne. (Wtedy również wszystkie jej krawędzie są różne, czyli
ścieżka to droga prosta której wszystkie są różne. Ścieżka nie
może być drogą zamkniętą!)

Niech n ∈ N. Ścieżkę o n wierzchołkach oznaczamy Pn .

PK MD 2022/2023 33/34 PK MD 2022/2023 33/34

 Drogi w grafach Drogi w grafach

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 31 Definicja 31
Niech k ⩾ 3. Drogę D nazywamy cyklem, jeżeli v1 , . . . , vk , v1 , Niech k ⩾ 3. Drogę D nazywamy cyklem, jeżeli v1 , . . . , vk , v1 ,
gdzie vi ̸= vj dla i ̸= j, i, j ∈ {1, . . . k}. (Wtedy wszystkie gdzie vi ̸= vj dla i ̸= j, i, j ∈ {1, . . . k}. (Wtedy wszystkie
krawędzie są różne. Cykl jest drogą zamkniętą!) krawędzie są różne. Cykl jest drogą zamkniętą!)

Tak zdefiniowany cykl nazywamy cyklem o k różnych

wierzchołkach, pomimo, że jego ciąg wierzchołków zawiera
k + 1 wierzchołków.

PK MD 2022/2023 34/34 PK MD 2022/2023 34/34

Drogi w grafach Drogi w grafach

Teoria grafów Teoria grafów

— wstęp — wstęp

Definicja 31 Definicja 31
Niech k ⩾ 3. Drogę D nazywamy cyklem, jeżeli v1 , . . . , vk , v1 , Niech k ⩾ 3. Drogę D nazywamy cyklem, jeżeli v1 , . . . , vk , v1 ,
gdzie vi ̸= vj dla i ̸= j, i, j ∈ {1, . . . k}. (Wtedy wszystkie gdzie vi ̸= vj dla i ̸= j, i, j ∈ {1, . . . k}. (Wtedy wszystkie
krawędzie są różne. Cykl jest drogą zamkniętą!) krawędzie są różne. Cykl jest drogą zamkniętą!)

Tak zdefiniowany cykl nazywamy cyklem o k różnych Tak zdefiniowany cykl nazywamy cyklem o k różnych
wierzchołkach, pomimo, że jego ciąg wierzchołków zawiera wierzchołkach, pomimo, że jego ciąg wierzchołków zawiera
k + 1 wierzchołków. k + 1 wierzchołków.

Niech n ∈ N. Cykl o n wierzchołkach oznaczamy Cn . Niech n ∈ N. Cykl o n wierzchołkach oznaczamy Cn .

Uwaga: W definicji cyklu zakładamy, że k ⩾ 3 aby rozróżniać

cykle od krawędzi podwójnych i pętli.
PK MD 2022/2023 34/34 PK MD 2022/2023 34/34