Chuong 7 - Thiet Bi Tiet Trung

CHƯƠNG 7
THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI

TRƯỜNG DINH DƯỠNG
CHƯƠNG 7: THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG
◙ Một trong những điều kiện có ảnh hưởng lớn

nhất tới sự tổng hợp sinh hoá của các chất hoạt hoá
sinh học là bảo đảm độ tiệt trùng.
◙ Các môi trường dinh dưỡng có thể chứa nhiều
sinh vật lạ. Cần phải phá huỷ hay loại hoàn toàn ra
khỏi môi trường.
► Quá trình tác động tới môi trường dinh dưỡng
nhằm phá hủy hay tách hoàn toàn vi sinh vật được
gọi là tiệt trùng.
◙ Phá huỷ dẫn đến làm mất hoàn toàn khả năng
sống của vi sinh vật là phương pháp tiệt trùng an toàn.
◙ Yếu tố bảo đảm tiệt trùng an toàn khi gia

công nhiệt đó là thời gian của quá trình.
Độ bền nhiệt phụ thuộc vào dạng vi sinh
vật.
◙ Thành phần và tính chất của môi trường
dinh dưỡng cũng như phương pháp nuôi cấy sẽ
xác định việc lựa chọn phương pháp tiệt trùng
và thiết bị.
1
7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT
I. TRUYỀN NHIỆT ĐẲNG NHIỆT


2
Truyền nhiệt đẳng nhiệt qua tường phẳng:

Truyền nhiệt đẳng nhiệt qua tường phẳng một lớp:
1
Q 
1  1
F t1  t2 
 
1  2
1
k  [W / m 2 . K ]
1  1
 
 1  2
Q = k. F .(t1 –t2) = K.F.Δt , W

Truyền nhiệt đẳng nhiệt qua tường phẳng nhiều lớp:
1 W in
i 1  2 
k ,
1
 i 
 1 n
m 2 .K 
i 1
 
1  2
   n
n
i
1 i 1 i  2
3
Truyền nhiệt đẳng nhiệt qua tường ống một lớp:
10

Truyền nhiệt đẳng nhiệt qua tường ống một lớp:
1
Q= 2 π (t1 - t 2 )L
1 1 r2 1
+ ln +
α1r1 λ r1 α 2 r2
1 W
kr  ,
1 1 r2 1 m.K
 ln 
1r1  r1  2 r2
Q = kr.2πL.(t1 – t2), W
Hay Q = kr.2πL.Δt
11

Truyền nhiệt đẳng nhiệt qua tường ống nhiều lớp:
1 W
Kr  n
,
1 1 ri 1 1 m.K
  ln 
1r1 i 1 i ri  2 rn 1
Q = Kr.2πL.Δt
12
4
II. TRUYỀN NHIỆT BIẾN NHIỆT ỔN ĐỊNH
Đối với tường phẳng: Q = K.F. tlog
1 W
k ,
1 
n
1 m 2 .K
 i 
1 i 1 i  2
Đối với tường ống: Q = 2.Kr.L. tlog
1 W
kr  n
,
1 1 r 1 m.K
  ln i 1 
1r1 i 1 i ri  2 rn 1
13

Chiều chuyển động của lưu thể
Chiều chuyển động 2 lưu

thể
- Hình a: chảy xuôi chiều
- Hình b: chảy ngược chiều
- Hình c: chảy chéo chiều
- Hình d: chảy hỗn hợp
14

Hiệu số nhiệt độ trung bình
Trường hợp hai lưu thể chảy xuôi chiều
Δt max - Δt min
Δt log =
Δt
ln max
Δt min
tmax= t1đ – t2đ

tmin = t1c – t2c
15
5
Trường hợp hai lưu thể chảy ngược chiều
Δt max - Δt min
Δt log =
Δt
ln max
Δt min
tmax= t1c – t2đ

tmin = t1đ – t2c
16

Trường hợp hai lưu thể chảy ngược chiều
Δt max - Δt min
Δt log =
Δt
ln max
Δt min
tmax= t1đ – t2c

tmin = t1c – t2đ
17

Trường hợp hai lưu thể chảy chéo dòng
Δt max - Δt min
Δt log = ε Δt
Δt
ln max
Δt min
εΔt: hệ số hiệu chỉnh, thường <1
18
6
Phương trình cân bằng nhiệt
• Lượng nhiệt Q lưu thể nóng mất đi đúng bằng lượng
nhiệt lưu thể lạnh nhận được
Q = G1C1(t1đ –t1c) = G2C2(t2c –t2đ) [w]
Q = K.F.Δtlog [w]
* Nếu trong quá trình truyền nhiệt, nhiệt độ của lưu
thể ít bị biến đổi tmax /tmin < 2
Thì hiệu số nhiệt độ trung bình Δtlog có thể tính gần
đúng ttb = ½ (tmax +tmin)
19
7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

Tính toán thiết bị trao đổi nhiệt
◙ Tính toán các quá trình đun nóng, làm nguội gián đoạn
♥ Cân bằng vật chất: Xác định được lượng lưu thể
nóng hoặc lạnh cần tiêu hao (có tính đến tổn thất
nhiệt):
G2C2 (t2c - t2d )  Qtt

G 
1 C (t - t )
1 1d 1c
20

Tính toán thiết bị trao đổi nhiệt
◙ Khi trạng thái của cả hai chất tải nhiệt không đổi:
Q=G1C1(t1đ-t1c) =G2C2 (t2c-t2đ) + Qtt [w].
◙ Khi một chất tải nhiệt thay đổi trạng thái:
Q = D1.r1 =G2C2 (t2c –t2đ) + Qtt [w]
◙ Khi cả hai chất cùng thay đổi trạng thái:
Q = D1.r1 =D2.r2 + Qtt [w].
►Xác định bề mặt truyền nhiệt.
Từ phương trình truyền nhiệt Q = KF Δtlog [w]
Q
 F 
K  t lo g
21
7
Chọn chiều lưu thể
22
• Đun nóng bằng hơi nước trực tiếp
23
• Đun nóng bằng hơi nước gián tiếp
24
8
• Hệ thống tháo nước ngưng
25
• Hệ thống tháo nước ngưng
26
• Hệ thống làm nguội khí
27
9
• Hệ thống ngưng tụ trực tiếp
28
• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

Loại vỏ bọc
29

Loại ống xoắn
Thiết bị trao đổi nhiệt gấp khúc Thiết bị trao đổi nhiệt kiểu ống xoắn ruột gà
1. Vỏ thiết bị ; 2. ống trao đổi a) loại nhiều ống xoắn ; b) loại một ống xoắn
nhiệt ; 3. giá đỡ ; 4. khủy ống 1. vỏ thiết bị ; 2. ống trao đổi nhiệt
30
10

Loại ống xoắn
31

Loại ống tưới
32

Loại ống lồng ống
33
11

Loại ống chùm
34

Loại ống chùm
35

Loại ống chùm
36
12

Loại ống chùm
37

Loại ống có gân (canh tản nhiệt)
38

Loại tấm
39
13

Loại tấm
40

Loại tấm
41

Loại tấm
42
14

Loại tấm
43
7.1. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ TIỆT

TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG
◙ Để tiệt trùng các môi trường rắn ta có thể sử dụng các
phương pháp tiệt trùng bằng nhiệt hay lạnh
● Tiệt trùng bằng nhiệt dùng hơi (hơi bão hòa) (trong
chân không, áp suất thường hay áp suất dư), bằng các tia hồng
ngoại, đun nóng bằng điện, đun nóng bằng dòng điện cao tần
và siêu cao.
● Tiệt trùng lạnh như bức xạ ion, tiệt trùng hoá học
bằng etylen oxyt, siêu âm, tác động phóng xạ và lọc qua màng
lọc tiệt trùng.
44
7.1. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ TIỆT

TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG
● Theo nguyên tắc tác động: tiệt trùng gián đoạn
và tiệt trùng liên tục.
● Theo kết cấu các nồi tiệt trùng: nồi tiệt trùng
nằm ngang một mức, hai mức, hai mức kết hợp với
mức đứng.
● Các loại khác: loại nằm ngang và loại tác động
liên tục - rung.
45
15
7.2. CÁC THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG MÔI TRƯỜNG DINH

DƯỠNG RẮN
Hình 7.2 Thiết bị tiệt trùng kiểu nằm ngang

1- Vỏ; 2- Khớp nối để nạp nước vào thiết bị; 3- Cửa để nạp nguyên liệu;
4- Van không khí; 5- Trục nối các cánh; 6- Khớp nối để mở nước rửa; 7-
Cửa tháo liệu; 8- Áo nước; 9- Khớp nối để nạp hơi; 10- Khớp nối để thải
hơi trong áo hơi
46
7.2.2. Thiết bị tiệt trùng hai mức tác động tuần hoàn dạng
nằm ngang
1- Phễu chứa nguyên liệu;
2- Định lượng nguyên liệu;
3- Khớp nối để nạp hơi;
4- Nồi tiệt trùng; 5- Áo hơi;
6- Bộ giữ; 7- Định lượng; 8-
Khớp nối để nạp nước tiệt
trùng; 9- Bộ làm ẩm;10- Áo
nước;11- Định lượng nước tiệt
trùng với huyền phù canh
trường; 12- Khớp nối để tháo
môi trường tiệt trùng; 13- Dẫn
động vít tải của bộ làm ẩm;
14- Dẫn động vít tải của thiếtHình 7.3 Thiết bị tiệt trùng hai mức
bị tiệt trùng
tác động chu kỳ, dạng nằm ngang
47
7.2.3. Thiết bị tiệt trùng tác động tuần hoàn dạng đứng
1- Áo hơi;
2- Vỏ;
3- Trục;
4- Cánh khuấy trộn;
5- Cánh tháo;
6- Cửa tháo liệu;
7- Cửa quan sát;
8- Cửa nạp liệu;
9- Khớp nối van bảo hiểm
Hình 7.4 Thiết bị tiệt trùng dạng đứng

48
16
7.2.4. Thiết bị tiệt trùng dạng rung
Hình 7.5 Thiết bị tiệt trùng dạng rung

1- Cửa nạp liệu; 2- Khung giá; 3- Các tấm cách nhiệt; 4- Bộ đun
nóng dạng ống; 5- Máng rung; 6- Các ống để phun nước tiệt
trùng; 7- Khớp nối để nạp canh trường ; 8- Khớp nối để tháo liệu;
9- Giằng đàn hồi; 10- Bệ; 11- Máy rung; 12- Hộp giảm tốc; 13-
Động cơ.
49
7.2.5. Tiệt trùng môi trường bằng dòng điện cao tần
◙ Thiết bị tiệt trùng (hình 7.6) là máy vận chuyển có băng tải
vải nhiều lớp. 1- Phễu nạp liệu có bộ định
lượng kiểu rôto;
2- Thanh dẫn điện;
3- Cơ cấu chuyển dịch các
bảng mỏng của bộ ngưng tụ;
4- Các bảng mỏng của bộ
ngưng tụ;
5- Vận chuyển băng tải;
6- Bộ định lượng nước tiệt
trùng;
7- Bộ định lượng huyền phù
Hình 7.6 Thiết bị tiệt trùng cao tần cấy; 8- Vít hai đoạn;
tác dụng liên tục: 9- Dẫn động vít tải;
10- Dẫn động băng tải;
11- Đèn diệt khuẩn
50
7.3. THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG

DẠNG LỎNG
51
17
Thiết bị tiệt trùng liên tục của Hãng DE - laval (Pháp).

1- Lưu lượng kế kiểu
con quay;
2- Van điều chỉnh;
3- Thùng cân bằng;
4- Lược; 5- Bơm;
6 - Bộ trao đổi nhiệt
và thu hồi nhiệt
lượng;
7- Máy khuấy trộn
của bộ đun nóng;
8- Bộ giữ nhiệt
Hình 7.10 Thiết bị tiệt trùng liên tục của Hãng DE - laval
52
Thiết bị tiệt trùng dùng ethylene oxide

◙ EtO là một loại khí ga không màu, dễ cháy ở nhiệt độ
trên 10,7oC và có mùi như ether khi ở mức độc hại.
◙ Sản phẩm khử trùng EtO phải đặt ở môi trường có áp
suất không khí, độ ẩm và nhiệt độ trong phạm vi nhất định.
◙ Phải sử dụng thiết bị tiệt trùng chuyên dùng và được
tiến hành trong điều kiện môi trường kín.
◙ Đặc điểm: tính diệt khuẩn thẩm thấu cao, diệt cùng
lúc nhiều loại vi khuẩn và triệt để, không ăn mòn và ít huỷ
hoại vật liệu định tiệt trùng.
Nồng độ tối đa cho phép khi làm việc trung bình 8 tiếng đồng
hồ là 1ppm. Không được làm việc trong môi trường có trên
5ppm EtO hơn 15 phút. Giới hạn này gọi là mức nguy hiểm tối
đa có thể chấp nhận (permissible exposure limits PELs)
53
18

Chuong 7 - Thiet Bi Tiet Trung

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 7 - Thiet Bi Tiet Trung

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHƯƠNG 7

THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI

CHƯƠNG 7: THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG

◙ Một trong những điều kiện có ảnh hưởng lớn

CHƯƠNG 7: THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG

◙ Yếu tố bảo đảm tiệt trùng an toàn khi gia

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

Q = k. F .(t1 –t2) = K.F.Δt , W

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

Đối với tường ống: Q = 2.Kr.L. tlog

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

Chiều chuyển động 2 lưu

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

tmax= t1đ – t2đ

tmax= t1c – t2đ

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

tmax= t1đ – t2c

7.1.1. QUÁ TRÌNH TRUYỀN NHIỆT

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

G2C2 (t2c - t2d )  Qtt

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Đun nóng bằng hơi nước trực tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Đun nóng bằng hơi nước gián tiếp

• Hệ thống tháo nước ngưng

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Hệ thống tháo nước ngưng

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Hệ thống làm nguội khí

• Hệ thống ngưng tụ trực tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

7.1.2. QUÁ TRÌNH ĐUN NÓNG – LÀM NGUỘI – NGƯNG TỤ

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

• Thiết bị trao đổi nhiệt gián tiếp

CHƯƠNG 7: THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG

7.1. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ TIỆT

CHƯƠNG 7: THIẾT BỊ TIỆT TRÙNG CÁC MÔI TRƯỜNG DINH DƯỠNG