Professional Documents
Culture Documents
Εκπαιδευτική Ενότητα
Εξατομικευμένο Πρόγραμμα
Εκπαίδευσης (ΕΠΕ)
Επιμέλεια
Miguel Santos
Συγγραφείς
Banu Duman
Ayfer Yıldırım Erişkin
Mehtap Coşgun Başar
Seda Kıraç
1
Κεφάλαιο 1
Ιατρική και Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, τοποθέτηση του παιδιού σε σχολική τάξη
Μαθησιακά αποτελέσματα
Οι καταρτιζόμενοι θα μπορούν να
1- κατανοούν την ιατρική / εκπαιδευτική αξιολόγηση του μαθητή με εγκεφαλική παράλυση.
2-συζητούν αν ένας μαθητής με Ε.Π. τοποθετήθηκε στη κατάλληλη τάξη
Περιεχόμενα του κεφαλαίου:
Συνήθως η διαφορά στο παιδί γίνεται αντιληπτή από τους γονείς ή τους δασκάλους. Η απάντηση στο
ερώτημα αν το παιδί είναι διαφορετικό από τους συνομηλίκους του έχει μελετηθεί.
Η όσο το δυνατό πιο έγκαιρη παρατήρηση των ορατών σωματικών αναπηριών σε παιδιά με
εγκεφαλική παράλυση σημαίνει και πιο έγκαιρη ιατρική αξιολόγηση και ιατρική θεραπεία σε
σύγκριση με άλλες αναπηρίες. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι η διαδικασία αποκατάστασης
(π.χ., χειρουργικές επεμβάσεις, botox ή φυσικοθεραπεία) των παιδιών με εγκεφαλική παράλυση
διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε αναστάτωση και ακόμα και σε
καθυστέρηση στην διαδικασία εκπαιδευτικής αξιολόγησης αυτών των παιδιών.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της ιατρικής διάγνωσης, το πρώτο στάδιο είναι η
εκπαιδευτική αξιολόγηση των παιδιών με αναπηρίες. Σε αυτό το στάδιο:
• Γίνονται τυποποιημένες δοκιμασίες (τεστ) για τα αναπτυξιακά και αισθητηριακά χαρακτηριστικά
του παιδιού.
• Η οικογένεια και τα άτομα που ασχολούνται με το παιδί δίνουν πληροφορίες.
Για παράδειγμα;
- Τυποποιημένα εργαλεία αναπτυξιακής αξιολόγησης όπως τα Stanford Binet, WISC-R, Leiter,
Portage, Peabody, GEÇDA,
- Λίστες ελέγχου (έντυπα αξιολόγησης βασισμένα στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα)
- Έντυπα συνέντευξης με την οικογένεια
Ως αποτέλεσμα, αποφασίζεται αν η αναπηρία του παιδιού απαιτεί ένταξή του σε πρόγραμμα ειδικής
αγωγής.
2
Η τουρκική πρακτική στη διάγνωση, αξιολόγηση και τοποθέτηση.
ΙΑΤΡΙΚΗ ∆ΙΑΓΝΩΣΗ
Νοσοκοµείο
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
Συµβούλιο υπηρεσιών ειδικής αγωγής
(Γενική ∆ιεύθυνση Εθνικής Εκπαίδευσης
- Περιφερειακό γραφείο)
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ
3
Ας σκεφτούμε και να γράψουμε
Σύμφωνα με τη άποψή σας, τι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη διαδικασία τοποθέτησης
ατόμων με ειδικές ανάγκες σε κατάλληλα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα;
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Η απόφαση για τον εκπαιδευτικό προσανατολισμό λαμβάνεται για τα άτομα των οποίων οι ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες έχουν αναγνωριστεί από την «ομάδα εκπαιδευτικής διάγνωσης,
παρακολούθησης και αξιολόγησης". Το Συμβούλιο Υπηρεσιών Ειδικής Αγωγής αποφασίζει για την
ένταξη των μαθητών είτε σε γενικά σχολεία και τάξεις ή σε σχολεία και τάξεις ειδικής αγωγής. Η
παρακολούθηση των τοποθετήσεων πραγματοποιείται σε συνεργασία με το σχολείο, την ομάδα
εκπαιδευτικής διάγνωσης, παρακολούθησης και αξιολόγησης και το Συμβούλιο Υπηρεσιών Ειδικής
Αγωγής.
Η πρόοδος των μαθητών ελέγχεται σε τακτή βάση. Στο τέλος κάθε τριμήνου παρακολούθησης, μετά
την εγγραφή, οι υπηρεσίες προσανατολισμού και ψυχολογικής συμβουλευτικής του σχολείου
4
μπορούν να κάνουν αίτηση απευθείας στο Συμβούλιο υπηρεσιών ειδικής αγωγής για μαθητές που
θεωρείται ότι δεν τοποθετήθηκαν σωστά.
Η αίτησή τους συνοδεύεται από μια λεπτομερή αναφορά για το μαθητή και τα μέτρα που πάρθηκαν.
Αυτή η αναφορά είναι η ‘αναφορά ατομικής προόδου’ του μαθητή. Αν η αναφορά γίνει δεκτή, το
Συμβούλιο υπηρεσιών ειδικής αγωγής σε συνεργασία με την ομάδα εκπαιδευτικής διάγνωσης,
παρακολούθησης και αξιολόγησης εκκινούν μια νέα διαδικασία αξιολόγησης και κοινοποιούν τα
αποτελέσματα στις υπηρεσίες προσανατολισμού και ψυχολογικής συμβουλευτικής του σχολείου το
αργότερο μέσα σε ένα μήνα.
Η ιατρική διάγνωση γίνεται από κοινωνικό λειτουργό σε συνεργασία με τις τοπικές ιατρικές μονάδες
(ανάλογα με τον τύπο της αναπηρίας) που διορίζονται από την Ιατρική Επιτροπή για την Αναπηρία.
Για την εκπαιδευτική αξιολόγηση του μαθητή χρησιμοποιείται το σύστημα ICD-10 (η 10η
Αναθεώρηση της Διεθνούς Στατιστικής Αξιολόγησης για προβλήματα υγείας και ασθένειες).
Οι οικογένειες, αφού λάβουν συστάσεις από τους ειδικούς, αποφασίζουν για το σχολείο στο οποίο
θα τοποθετηθεί ο μαθητής.
Η αρχική ενημέρωση για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες γίνεται συνήθως από τις ιατρικές υπηρεσίες,
νοσοκομεία ή τους οικογενειακούς γιατρούς. Κάθε παιδί αξιολογείται με βάση συγκεκριμένα
κριτήρια και λαμβάνει μια διάγνωση. Αυτή η διάγνωση κοινοποιείται μόνο στις οικογένειες των
παιδιών. Μετά την διάγνωση, τα ενδιαφερόμενα άτομα εγγράφονται με τη χρήση ενός κωδικού
ταξινόμησης για αναπηρίες (ήπια, μέση, βαριά, πολύ βαριά). Αυτός ο κωδικός δεν επιτρέπει τον
προσδιορισμό του ονόματος της ασθένειας ή άλλων ειδικών πληροφοριών. Η κατανομή των παιδιών
στο εκπαιδευτικό σύστημα γίνεται σύμφωνα με τον κωδικό αναπηρίας χωρίς καμία αναφορά στη
διάγνωση. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση ή άλλες μορφές ψυχικών ή
5
σωματικών παθήσεων αντιμετωπίζονται από το εκπαιδευτικό σύστημα με τον ίδιο τρόπο, χωρίς
καμία δυνατότητα για εξειδικευμένη προσέγγιση.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
• http://www.european-agency.org/country-information
• Jessica M. Kramer & Joy Hammel (2011): “I Do Lots of Things”: Children with cerebral palsy’s
competence for everyday activities, International Journal of Disability, Development and
Education, 58:2, 121-136
http://dx.doi.org/10.1080/1034912X.2011.570496
• Ataman, A. (Editor), (2003). Özel Gereksinimli Çocuklar Ve Özel Eğitime Giriş. Ankara:
Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
6
Κεφάλαιο 2
Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης (ΕΠΕ) : ορισμοί και πλεονεκτήματα
Μαθησιακά αποτελέσματα
Οι καταρτιζόμενοι θα μάθουν
1- τον ορισμό του ΕΠΕ
2- τα πλεονεκτήματα του ΕΠΕ
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
7
Η οικογένεια του μαθητή ωφελείται επειδή:
Καθιερώνεται αποτελεσματική επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των γονέων και του σχολείου.
Οι γονείς έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν για τα εκπαιδευτικά δικαιώματα των παιδιών τους.
Οι γονείς μαθαίνουν για τα καθήκοντα και τις ευθύνες τους στην εκπαίδευση των παιδιών τους
Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
• Lewıs,R.,B., Doorlag, D.H. (2010); Teachıng Specıal Students In General Educatıon Classrooms. 8.
Edition, Prentice Hall
8
Κεφάλαιο 3
Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης: μέλη του ΕΠΕ, καθήκοντά τους και διεπιστημονική
συνεργασία
Μαθησιακά αποτελέσματα:
Οι καταρτιζόμενοι θα μπορούν;
1- Να προσδιορίζουν τα μέλη της ομάδας ΕΠΕ, τα καθήκοντά τους και να κατανοούν την
διεπιστημονική συνεργασία.
Περιεχόμενα κεφαλαίου:
Ας γράψουμε
Ποιοι συμμετέχουν στην ομάδα ΕΠΕ; Στο παρακάτω διάγραμμα γράψτε την εκτίμησή σας.
ΜΕΛΗ ΤΗΣ
ΟΜΑΔΑΣ
ΕΠΕ
9
Ομάδα ΕΠΕ
Στα μέλη της ομάδας ΕΠΕ έχει ανατεθεί η προετοιμασία του ΕΠΕ των μαθητών με ειδικές ανάγκες
του σχολείου. Μετά την προετοιμασία του ΕΠΕ για κάθε μαθητή, η ομάδα ΕΠΕ θα πρέπει να
συνεδριάζει τακτικά, ανά μήνα ή δίμηνο. Στις συναντήσεις αυτές, αξιολογείται η βελτίωση του
μαθητή και γίνονται οι απαραίτητες αλλαγές.
Καθήκοντα του Συντονιστή / Πρόεδρου της ομάδας ΕΠΕ
Προεδρεύει των συνεδριάσεων.
Καθορίζει τα μέλη της ομάδας ΕΠΕ
Δημιουργεί μονάδες ανάπτυξης ΕΠΕ
Παρέχει κίνητρα και αποτελεσματική επικοινωνία στα μέλη της ομάδας ΕΠΕ με σκοπό να εργαστούν
από κοινού.
Καλεί τα μέλη να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις της ομάδας ΕΠΕ, όταν είναι απαραίτητο.
Λαμβάνει μέτρα στο σχολείο, σύμφωνα με τις ανάγκες του μαθητή όπως αυτές καθορίζονται στο
ΕΠΕ.
Καθήκοντα του δασκάλου / εκπαιδευτικού συμβούλου
Αναλαμβάνει αποτελεσματικό ρόλο στην προετοιμασία, υλοποίηση, αξιολόγηση και υποβολή
εκθέσεων σχετικά με το ΕΠΕ.
Συνεργάζεται με τα άλλα μέλη.
Καθήκοντα της οικογένειας:
Κατά τη διαδικασία ανάπτυξης του ΕΠΕ προσδιορίζει τις ανάγκες του παιδιού και τις δικές της
ανάγκες
Οργανώνει δραστηριότητες εντός και εκτός του σχολείου για την υποστήριξη των ωφελειών από την
εφαρμογή του ΕΠΕ
Καθήκοντα του μαθητή
Υποδεικνύει τα οφέλη που θέλει να συμπεριληφθούν στο ΕΠΕ, και κάνει ό,τι απαιτείται για την
επίτευξη αυτών των ωφελειών.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
• Smith, T. E. C., Polloway, E.A., Patton,J.R., Dowdy, C.,A. (2011); Teaching Students With
Special Needs In Inclusive Settings , Prentice Hall, 6. Edition
10
Κεφάλαιο 4
Βήματα ανάπτυξης του ΕΠΕ
Μαθησιακά αποτελέσματα:
Οι καταρτιζόμενοι θα μπορούν να:
1 - Καθορίζουν τα βήματα της ανάπτυξης ενός ΕΠΕ
2 - Προσδιορίζουν τις ανάγκες του μαθητή
3 – Περιγράφουν την επίδοση του μαθητή
4 – Καθορίζουν τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους
5 - Καθορίζουν τις ημερομηνίες έναρξης και λήξης του ΕΠΕ και τους υπεύθυνους ΕΠΕ
Περιεχόμενα του κεφαλαίου
ΕΠΕ
11
Κατάλληλες ενέργειες Ακατάλληλες ενέργειες
Γράφει Γνωρίζει
Λέγει Καταλαβαίνει
Ξεχωρίζει Αισθάνεται
Ζωγραφίζει Πιστεύει
Ταιριάζει Αναπτύσσει
Αφαιρεί Εκτιμά
Μετρά Του / της αρέσει να
Συγκρίνει
Επαναλαμβάνει
Επιλέγει
Ταξινομεί
Λίστα ελέγχου: Είναι ένα έντυπο που χρησιμοποιείται για την γενική αξιολόγηση του μαθητή. Το
έντυπο αποτελείται από τμήματα που αναφέρονται στις ωφέλειες, στα αποτελέσματα, και σε
εξηγήσεις. Οι στόχοι στο πρόγραμμα σπουδών αναγράφονται στο τμήμα που αναφέρεται στις
ωφέλειες. Δεδομένου ότι λίστες ελέγχου μπορούν να διαμορφωθούν για κάθε μάθημα, μπορούν
επίσης να σχεδιαστούν αποκλειστικά για την αυτοεξυπηρέτηση και τις δεξιότητες της καθημερινής
ζωής.
Στη συνέχεια, η λίστα ελέγχου που καταρτίστηκε σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών
χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του μαθητή. Τα πράγματα που ο μαθητής μπορεί να κάνει
υποδεικνύονται με "+" στη στήλη των αποτελεσμάτων, ενώ τα πράγματα που ο μαθητής δεν μπορεί
να κάνει υποδεικνύονται με "-". Αν ο μαθητής αντιμετωπίζει μια ιδιαίτερη κατάσταση, αυτό
αναφέρεται στο τμήμα της λίστας με τις εξηγήσεις. (για παράδειγμα, "το πρόβλημα γραφής
προέρχεται από τους αδύναμους μύες του χεριού" κλπ.) Στο τέλος της διαδικασίας, προκύπτουν τα
πράγματα που ο μαθητής μπορεί και δεν μπορεί να κάνει.
Τα πράγματα που ο μαθητής μπορεί να κάνει μας δείχνουν την επίδοση του μαθητή, ενώ τα
πράγματα που ο μαθητής δεν μπορεί να κάνει μας δείχνουν τις ανάγκες του.
• Εξετάζουμε τις δυνατότητες του μαθητή με αναπηρία που σχετίζονται με την επικοινωνία, την
κοινωνική και μαθησιακή συμπεριφορά που θέλουμε ο μαθητής να επιδείξει κατά τη διάρκεια
των μαθημάτων.
• Παράδειγμα: Ο δάσκαλος μελετά με τους μαθητές στην τάξη την πράξη της πρόσθεσης με
μεταφορά κρατούμενου. Αξιολογώντας τους μαθητές στο μάθημα των μαθηματικών, παρατηρεί ότι
ο Αλί δεν μπορεί να κάνει ακόμα και μια απλή πρόσθεση χωρίς μεταφορά κρατούμενου. Για το λόγο
αυτό, ο δάσκαλος καθορίζει την πράξη της πρόσθεσης χωρίς μεταφορά κρατούμενου ως ανάγκη του
Αλί.
• Εκτός από τα μαθήματα, οι ανάγκες του μαθητή προσδιορίζονται μέσω των λιστών ελέγχου που
αφορούν την ατομική φροντίδα και τις δεξιότητες της καθημερινής ζωής του μαθητή.
• Παράδειγμα: Στις μελέτες αξιολόγησης που σχετίζονται με τις δεξιότητες ατομικής φροντίδας του
Αλί, ο δάσκαλος παρατηρεί ότι ο Αλί δεν μπορεί να πλύνει τα χέρια του. Για το λόγο αυτό, ο
δάσκαλος καθορίζει το πλύσιμο των χεριών ως ανάγκη του Αλή.
Παράλληλα, οι συνεντεύξεις που γίνονται με τους γονείς του μαθητή και συνοδεύονται από τις
λίστες ελέγχου μας επιτρέπουν να γνωρίζουμε τις σημαντικές ανάγκες του μαθητή.
Σε αυτές τις μελέτες, πολλές ανάγκες του μαθητή μπορεί να προσδιοριστούν. Σε μια τέτοια
περίπτωση, πρέπει να καθοριστούν και οι προτεραιότητες για τον μαθητή.
(Παραδείγματα λιστών ελέγχου υπάρχουν στο συμπληρωματικό υλικό του εγχειριδίου)
Δραστηριότητα 1: Συμπληρώστε την παρακάτω λίστα σχετικά με τα οφέλη για ένα μάθημα που θα
επιλέξετε στο πλαίσιο των γενικών στόχων που καθορίζονται για τους μαθητές στη χώρα σας ή
κάνοντας χρήση οποιουδήποτε προγράμματος σπουδών. Στη συνέχεια, επιλέξτε στη στήλη των
αποτελεσμάτων υποθετικά αποτελέσματα για έναν μαθητή.
12
ΛΙΣΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
No ΟΦΈΛΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΞΗΓΗΣΗ
1.
Δραστηριότητα 2: Περιγράψτε την επίδοση του υποθετικού μαθητή σύμφωνα με την λίστα ελέγχου
που συμπληρώσατε στη δραστηριότητα 1.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
13
Ο μακροπρόθεσμος στόχος για τους μαθητές που έχουν δυσκολίες προσαρμογής της
συμπεριφοράς καθώς και της κοινωνικής και της συναισθηματικής ανάπτυξης μπορεί να είναι
ο τομέας της συναισθηματικής ανάπτυξης.
Παράδειγμα;
• Συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια
Ο μακροπρόθεσμος στόχος για τους μαθητές που υστερούν σε κινητικές δεξιότητες όπως μικρά
ή μεγάλα προβλήματα συντονισμού των κινήσεων, έλεγχος των μυών, χρόνος αντίδρασης και
άλλες σωματικές δραστηριότητες μπορεί να είναι ο ψυχοκινητικός τομέας.
Παράδειγμα;
• Μπορεί και τρώει μόνος του.
• Συμμετέχει σε ομαδικές σωματικές δραστηριότητες
Δραστηριότητα 3
Εξετάστε κάθε ένα από τους παρακάτω μακροπρόθεσμους στόχους, και σημειώστε (Σ) για Σωστό
και (Λ) για Λάθος.
1 ..... Συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια
2 ..... Κόβει ένα απλό σχήμα με το ψαλίδι.
3 ..... Γράφει ένα σύντομο κείμενο που του υπαγορεύεται
4 ..... Κάνει μπάνιο μόνος του
5 ..... Ξεχωρίζει το κόκκινο χρώμα ανάμεσα από διάφορα άλλα χρώματα
6 ..... Ξεχωρίζει τα βασικά χρώματα.
( 1-Σ, 2-Λ, 3-Σ, 4-Σ, 5-Λ, 6-Σ)
Μάθημα Μαθηματικών
Μακροπρόθεσμος στόχος Βραχυπρόθεσμοι στόχοι
Προσθέτει διψήφιο αριθμό 1. Προσθέτει μονοψήφιο αριθμό με άλλο
με άλλο διψήφιο με μονοψήφιο χωρίς μεταφορά κρατουμένου
μεταφορά κρατουμένου 2. Προσθέτει διψήφιο αριθμό με μονοψήφιο
αριθμό, χωρίς μεταφορά κρατουμένου
3. Προσθέτει διψήφιο αριθμό με μονοψήφιο
αριθμό, με μεταφορά κρατουμένου
4. Προσθέτει διψήφιο αριθμό με άλλο διψήφιο
χωρίς μεταφορά κρατουμένου
5. Προσθέτει διψήφιο αριθμό με άλλο διψήφιο με
μεταφορά κρατουμένου
14
Δραστηριότητα 4
Εξετάστε κάθε ένα από τους παρακάτω βραχυπρόθεσμους στόχους, και σημειώστε (Σ) για Σωστό και
(Λ) για Λάθος.
1 ..... Ο μαθητής σχηματίζει ένα μοτίβο από σύμβολα.
2 ..... Ο μαθητής σύρει τις βασικές γραμμές.
3 ..... Ο μαθητής απαντά στις ερωτήσεις που του τίθενται
4 ..... Ο μαθητής τραβά μόνος του μια γραμμή μεταξύ των διαστημάτων των στίχων
5 ..... Ο μαθητής κόβει μόνος του με το ψαλίδι ένα περίπλοκο σχήμα.
Δραστηριότητα 5
Αναπτύξτε τους βραχυπρόσθεσμους στόχους και τον μακροπρόθεσμο στόχο για τον υποθετικό
μαθητή για τον οποίο κάνατε τη Δραστηριότητα 2.
1 1
2
3
Βήμα 4: Προσδιορισμός των ημερομηνιών έναρξης – λήξης του ΕΠΕ και των αρμόδιων ατόμων
Η ανάπτυξη ενός ρεαλιστικού χρονοδιαγράμματος στη διαδικασία ανάπτυξης του ΕΠΕ είναι
σημαντική από την άποψη της υλοποίησης των στόχων έγκαιρα, το σχεδιασμό και την αναθεώρηση
των υπηρεσιών. Κατά τον καθορισμό των ημερομηνιών αυτών, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι
διαφορετικές ανάγκες απαιτούν διάφορες χρονικές διάρκειες μαθημάτων. Για την υλοποίηση του
μακροπρόθεσμου στόχου χρειάζεται ένα τρίμηνο ή έτος ενώ για ένα βραχυπρόσθεσμο στόχο
απαιτούνται λίγες εβδομάδες ή μήνες.
Παρά το γεγονός ότι ο δάσκαλος της τάξης θεωρείται ως το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για το
ΕΠΕ, θα μπορούσε να υπάρχει η ανάγκη για κάποια άλλα αρμόδια πρόσωπα με σκοπό την επίτευξη
κάποιων συγκεκριμένων στόχων. Για το λόγο αυτό, οι κύριοι υπεύθυνοι θα πρέπει να αναφέρονται
στο ΕΠΕ του μαθητή.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
• Lewıs,R.,B., Doorlag, D.H. (2010) Teachıng Specıal Students In General Educatıon Classrooms.
8. Edition, Prentice Hall
• Weıshaar, P.,M., (2010) What’s New In… Twelve Ways to Incorporate Strengths-Based
Planning into the IEP Process. The Clearing House, 83: 207–210.
15
Κεφάλαιο 5
Τα άλλα συνθετικά στοιχεία του ΕΠΕ
Μαθησιακά Αποτελέσματα:
Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να μπορούν να:
1 - Καθορίζουν τις υπηρεσίες υποστήριξης
2 – Καθορίζουν τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν
3 - Κάνουν περιβαλλοντική προσαρμογή
4 – Καθορίζουν τις σωστές εκπαιδευτικές μεθόδους
16
στα οποία στοχεύει το ΕΠΕ έχουν επιτευχθεί ή όχι, αν αυτά είναι κατάλληλα για το παιδί, καθώς και
ποια μπορεί να είναι τα μελλοντικά οφέλη.
Το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για την εφαρμογή του ΕΠΕ του μαθητή είναι επίσης υπεύθυνο για
τη συνεχή αξιολόγηση της πορείας του μαθητή στο προτεινόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Οι
επιμέρους εκθέσεις που δείχνουν την ατομική πρόοδο του μαθητή πρέπει να είναι εκπονούνται
τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Οι εκθέσεις ατομικής ανάπτυξης μπορούν να εκπονούνται μετά
από τις ενδιάμεσες αξιολογήσεις.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
• Choate, J.,S., (2004) Successful Inclusıve Teachıng Prowen Ways To Detect And Correct
Specıal Needs, 4. Baskı. Allyn & Bacon
17
Κεφάλαιο 6
Ανάπτυξη του Εξατομικευμένου Σχεδίου Διδασκαλίας
Μαθησιακά αποτελέσματα
Οι καταρτιζόμενοι θα μπορούν να:
1- Προσδιορίζουν το Εξατομικευμένο Σχέδιο Διδασκαλίας
2- Προετοιμάζουν το Εξατομικευμένο Σχέδιο Διδασκαλίας
3- Αξιολογούν χρησιμοποιώντας το Εξατομικευμένο Σχέδιο Διδασκαλίας
4- Γράφουν διδακτικούς στόχους
Περιεχόμενα Κεφαλαίου:
Το Εξατομικευμένο Σχέδιο Διδασκαλίας (ΕΣΔ) είναι η λεπτομερής προετοιμασία των πραγμάτων που
πρέπει να γίνουν σε σχέση με τα αναμενόμενα οφέλη για τον μαθητή. Το ΕΣΔ είναι ένας οδηγός για
τον εκπαιδευτικό. Η υλοποίηση των στόχων του ΕΠΕ είναι δυνατή μόνο με την προετοιμασία του
ΕΣΔ. Το ΕΠΕ αναπτύσσεται ανά έτος, ενώ το ΕΣΔ αναπτύσσεται σε ημερήσια, εβδομαδιαία και
μηνιαία βάση.
Η λεπτομερής αξιολόγηση είναι απαραίτητη για την προετοιμασία του ΕΣΔ και πραγματοποιείται
μέσω εξετάσεων (τεστ) βάσει κριτηρίων.
Δραστηριότητα 8
Αναλύοντας ένα από τους βραχυπρόθεσμους στόχους που αναπτύξατε στη Δραστηριότητα 7,
αναπτύξτε τους εκπαιδευτικούς στόχους. Γράφοντας στον πίνακα της Εξέτασης βάσει Κριτηρίων,
ετοιμάστε τις οδηγίες που αφορούν στην ανακοίνωση.
18
ΕΞΕΤΑΣΗ (ΤΕΣΤ) ΒΑΣΕΙ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ
Ανακοινώσεις Οδηγίες Κριτήριο Αποτέλεσμα Εξήγηση
1. 1. 2/3
2.
3.
2.
Ονοματεπώνυμο :
Τάξη :
Μάθημα
Επίπεδο επίδοσης του
μαθητή
Μακροπρόθεσμος στόχος
Βραχυπρόθεσμος στόχος
Μαθησιακός στόχος
Διαδικασία διδασκαλίας
Χώρος διδασκαλίας
Εργαλεία και εξοπλισμός
Μέθοδοι / τεχνικές
διδασκαλίας
Διάρκεια
Παράδοση του μαθήματος:
Αξιολόγηση
Μάθημα: Αναγράφεται το όνομα του μαθήματος σύμφωνα με το αποτέλεσμα της αξιολόγησης που
έγινε επί του μαθήματος.
Επίπεδο επίδοσης μαθητή: Αναγράφεται το επίπεδο επίδοσης του μαθητή σύμφωνα με το
αποτέλεσμα της αξιολόγησης που έχει γίνει σε σχέση με το μάθημα.
Μακροπρόθεσμος στόχος: Αναγράφεται ο μακροπρόθεσμος στόχος που υπάρχει στο ΕΠΕ του
μαθητή και συνδέεται με το επιλεγμένο μάθημα.
Βραχυπρόθεσμος στόχος: Αναγράφεται ο βραχυπρόθεσμος στόχος που προσδιορίζεται σύμφωνα με
τον μακροπρόθεσμο στόχο στο ΕΠΕ του μαθητή.
Μαθησιακός στόχος: Αναγράφονται τα βήματα που απαιτούνται για την επίτευξη του/των
βραχυπρόθεσμου/ων στόχου/ων. Κατά τη διδασκαλία των βραχυπρόθεσμων στόχων, όλοι οι
εκπαιδευτικοί στόχοι αναφέρονται σε ένα ΕΣΔ.
Διδακτική διαδικασία
α) Χώρος διδασκαλίας: Αναγράφεται ο χώρος διδασκαλίας.
β) Εργαλεία και εξοπλισμός: Αναγράφεται κάθε είδος υλικού εργαλείου ή εξοπλισμού που θα
19
χρησιμοποιηθεί κατά τη διδασκαλία αναφέρεται εδώ.
γ) Μέθοδοι / τεχνικές διδασκαλίας: Αναγράφονται οι μέθοδοι / τεχνικές που θα χρησιμοποιηθούν
κατά τη διδασκαλία.
δ) Διάρκεια: Αναγράφεται η διάρκεια της διδασκαλίας.
ε) Παράδοση του μαθήματος: Ξεκινώντας από την προετοιμασία για το μάθημα, ο τρόπος της
διδασκαλίας (οδηγίες, βοήθεια, ανατροφοδότηση και διακρίσεις) είναι καταγεγραμμένα λεπτομερώς
εδώ.
στ) Αξιολόγηση: Η πρώτη αξιολόγηση, που γίνεται με εργαλείο μέτρησης βάσει κριτηρίων, μας
παρέχει τη δυνατότητα να καθορίσουμε το αρχικό επίπεδο (ΑΕ) του μαθητή. Μετά την εκπαίδευση,
γίνεται πάλι μέτρηση με το ίδιο εργαλείο και προκύπτει μια νέα αξιολόγηση.
Πρέπει να δοθεί προσοχή στη διδασκαλία ενός στοχευμένου οφέλους του ΕΠΕ, ιδιαίτερα στα
επίπεδα της απόκτησης της γνώσης, της ευχέρειας, της συνέπειας και της γενίκευσης. Για
παράδειγμα, το παιδί μαθαίνει μια έννοια στην τάξη κατά τη διάρκεια του σταδίου απόκτησης της
γνώσης, στο στάδιο της ευχέρειας ο μαθητής δίνει σωστές απαντήσεις σε μια ερώτηση σχετικά με
την έννοια αυτή στα επόμενα λεπτά του μαθήματος, στο στάδιο της συνέπειας, ο μαθητής δίνει πάλι
σωστές απαντήσεις σχετικά με αυτήν την έννοια, αν και η εκπαίδευση έχει ολοκληρωθεί και ένα
ορισμένο χρονικό διάστημα έχει περάσει. Στο στάδιο της γενίκευσης, ο μαθητής παρέχει σωστές
απαντήσεις στα ερωτήματα που σχετίζονται με την έννοια αυτή, τα οποία τίθενται περιστασιακά και
σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Για να γίνει δεκτή η επίτευξη της διδασκαλίας, τα στάδια που
αναφέρονται παραπάνω θα πρέπει να πληρούνται. Επιπλέον, η καλύτερη μέθοδος διδασκαλίας είναι
από την εξατομίκευση στην κοινωνικοποίηση, από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο, από το γνωστό
στο άγνωστο και από το κοντινό στο μακρινό. Θα είναι χρήσιμο οι δάσκαλοι να διαχειρίζονται τα
πεδία της γνώσης που θα παρουσιάσουν στο μαθητή σύμφωνα με αυτές τις εκπαιδευτικές αρχές.
Η εκπαίδευση πρέπει να συνεχίζεται σε περιβάλλοντα έξω από το σχολείο, όπως είναι και μέσα στο
σχολείο. Για το λόγο αυτό, οι στόχοι που αναφέρονται στο ΕΠΕ και οι δραστηριότητες που
διεξάγονται θα πρέπει να γνωστοποιούνται τακτικά στους γονείς και θα πρέπει να δίνονται εργασίες
για το σπίτι για να υποστηρίξουν τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εκεί ή στο κοινωνικό
περιβάλλον.
20
Γίνονται οι αξιολογήσεις στους προβλεπόμενους χρόνους
Το ΕΠΕ προσανατολίζεται μέσω των συναντήσεων για το ΕΠΕ
Ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που εμποδίζουν την εφαρμογή των ΕΠΕ από τους δασκάλους
είναι η συμπεριφορά του μαθητή. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με αποτελεσματικό τρόπο οι
"Μέθοδοι Τροποποίησης Συμπεριφοράς», προκειμένου να μειωθεί η προβληματική συμπεριφορά
των μαθητών και να αυξηθεί η θετική συμπεριφορά. Οι λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις
Μεθόδους Τροποποίησης Συμπεριφοράς είναι διαθέσιμες στο Υποστηρικτικό Υλικό.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
• Özyürek, M., (2004)Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı: Temelleri ve Geliştirilmesi, Kök
Yayıncılık, Ankara
Βιβλιογραφία
• Ataman, A. (Editor), (2003). Özel Gereksinimli Çocuklar Ve Özel Eğitime Giriş. Ankara: Gündüz
Eğitim ve Yayıncılık.
• Jessica M. Kramer & Joy Hammel (2011): “I Do Lots of Things”: Children with cerebral palsy’s
competence for everyday activities, International Journal of Disability, Development and
Education, 58:2, 121-136
http://dx.doi.org/10.1080/1034912X.2011.570496
• Weishaar, P.,M., (2010) What’s New In… Twelve Ways to Incorporate Strengths-Based
Planning into the IEP Process. The Clearing House, 83: 207–210.
21