KONTO

Magdalena Kowalczyk

1
Konto księgowe
— Jest urządzeniem ewidencyjnym służącym
do bieżącego ewidencjonowania
jednorodnych operacji gospodarczych w
celu odzwierciedlenia stanu i zmian
określonego składnika bilansowego lub
wyniku finansowego.

2
Konto księgowe

W dydaktyce używane jest Konto jest dwustronne:

konto „teowe” –
podobieństwo do dużej • lewa strona Debet DT, lub
litery T. Winien Wn;
• prawa strona Kredyt CT, Ma

3
Konto Elementy konta

— Podstawowymi elementami
konta są;
◦ Nazwa i symbol konta,
Nazwa konta
◦ Dwie przeciwstawne strony
konta,
Dt Ct ◦ Saldo początkowe,
◦ Zapisy operacji gospodarczych,
◦ Saldo końcowe.

Konto
4
Nazwa konta
Nazwa konta określa jego
treść ekonomiczną, to
znaczy charakter i treść
rejestrowanych na danym
koncie operacji
gospodarczych.

Dla lepszej identyfikacji

konta, stosuje się symbol
(numer) konta wynikający
z zakładowego planu kont,
który funkcjonuje w
danym przedsiębiorstwie.

5
 Dt
— Dokonanie zapisu na lewej
stronie dowolnego konta,
czyli stronie Dt lub Wn,
może być określane jako:
◦ Obciążenie konta,
◦ Zapisanie w ciężar konta,
◦ Debetowanie konta,
◦ Księgowanie po stronie
Winien konta
Zapis na koncie księgowym
Ct
— Dokonanie zapisu po
prawej stronie konta, czyli
stronie Ct lub Ma,
określane jest jako:
◦ Uznanie konta,
◦ Kredytowanie konta,
◦ Księgowanie po stronie Ma
konta
6
Etapy funkcjonowania konta
Założenie konta

Otwarcie konta

Księgowanie operacji
gospodarczych

Zamknięcie konta

7
Etapy funkcjonowania konta

Założenie konta, czyli wpisanie nazwy konta oraz symbolu cyfrowego z

planu kont.

Otwarcie konta – wpisanie stanu początkowego, czyli wartości z bilansu

otwarcia, a jeżeli dany składnik nie wykazuje wartości w bilansie otwarcia,
to wpisanie kwoty pierwszej operacji gospodarczej dotyczącej danego
składnika.

Księgowanie operacji gospodarczych

Zamknięcie konta, czyli podsumowanie kwot zapisanych po

danej stronie konta i ustalenie salda końcowego.

8
Saldo konta
— Suma kwot zapisanych po danej stronie konta nosi miano
obrotów danej strony konta.
— Po ustaleniu obrotów strony konta można ustalić jego saldo
końcowe, czyli różnicę między obrotami stron konta.
— Konto może wykazywać saldo debetowe , saldo kredytowe
lub saldo zerowe.

Saldo debetowe ⇒ obroty debetowe > obroty kredytowe

Saldo kredytowe ⇒ obroty kredytowe > obroty debetowe
Saldo zerowe ⇒ obroty debetowe = obroty kredytowe

9
Księgowanie operacji gospodarczych na koncie

Przestrzeganie zasady
podwójnego zapisu
gwarantuje zachowanie
Zasada podwójnego równowagi bilansowej.
zapisu – zgodnie z którą
każda operacja
gospodarcza musi być:

Co najmniej na dwóch Po przeciwnych

W tej samej kwocie
kontach stronach

10
Zapisy na kontach
zapis prosty

Dt Ct Dt Ct

zapis złożony

Dt Ct Dt Ct

Dt Ct

11
 Klasyfikacja oraz zasady funkcjonowania kont księgowych

Konta bilansowe – przedstawiają

stan i zmiany w stanie składników
kontami niebilansowymi, zaliczamy
majątku (aktywów) oraz źródeł
ich pochodzenia (pasywów):
Konta
aktywne
Konta wynikowe – nazywane
do nich następujące konta:
Konta wynikowe nie mają sald
początkowych i końcowych.
Funkcjonują natomiast wyłącznie
pomiędzy dwoma momentami
obrachunkowymi. Na koniec
okresu, w ramach tzw. Zamknięć
rocznych, przenosi się je
odpowiednio na konto bilansowe
– wynik finansowy.
Kosztów

Konta
pasywne Przychodów

12
Funkcjonowanie kont aktywnych

Nazwa konta
Sp.) X

+ -

13
Funkcjonowanie kont pasywnych

Nazwa konta
X (Sp.

- +

14
Konta bilansowe
— Konta bilansowe przedstawiają stan i
zmiany w stanie składników majątku
(aktywów) oraz ich źródeł pochodzenia
(pasywów).
— W ramach kont bilansowych wyróżnia się:
◦ Konta bilansowe (aktywów)
◦ Konta bilansowe (pasywów)

15
Konta wynikowe
— Nazywane inaczej kontami
niebilansowymi, są w rachunkowości
wykorzystywane do odzwierciedlania
realizowanych w przedsiębiorstwie
procesów gospodarczych. To następujące
konta:
◦ Kosztów,
◦ Przychodów.

16
Konta wynikowe
— Nie mają ani sald początkowych ani sald
końcowych
— Funkcjonują między dwoma momentami
obrachunkowymi
— Rejestrują w ciągu tego okresu bieżące
koszty i przychody z działalności, wyniki
nadzwyczajne, po czym na koniec okresu, w
ramach zamknięć rocznych (okresowych)
przenosi się je na odpowiednie konto
bilansowe (wynik finansowy)

17
Typy kont - kryterium sposób funkcjonowania ze względu na
ekonomiczną treść dokonywanych zapisów

Konta korygujące, służące jako urządzenie

ewidencyjne o charakterze pomocniczym
do konta bilansowego.

Konta rozliczeniowe, służące do rozliczania zmian

stanów ujmowanych na kontach bilansowych w
ciągu roku (np. rozliczenie zakupu materiałów).

Konta pozabilansowe – niewystępujące w bilansie,

służące do zapisywania informacji gospodarczych,
które nie są kwalifikowane, służące do
zapisywania informacji gospodarczych, które nie
są kwalifikowane do operacji gospodarczych
ponieważ nie wywołują podwójnego skutku
ekonomicznego w majątku jednostki.

18
 Podział kont ze względu na stopień szczegółowości
ewidencji

Konta syntetyczne – gromadzą
dane ogólne w zakresie
przedmiotu ewidencji, np. konto
Materiały.
Konta analityczne
uszczegółowiają dane i ewidencję
– do konta Materiały prowadzi
się odrębnie ewidencję dla
każdego materiału np. – aksamit,
bawełna, wełna itd.

19
Zasady funkcjonowania konta analitycznych

— Spółka Zet posiada następujące stany na kontach:

— rachunek bankowy 3.500,-
— kapitał podstawowy 5.800,-
— materiały 2.300,-:
— nici 100,-
— podszewka 500,-
— tkanina jedwabna 1.000,-
— bawełna 700,-

— W bieżącym miesiącu miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

— Wydano do produkcji materiały o wartości 800,-
◦ podszewka 200,-
◦ tkanina jedwabna 500,-
◦ bawełna 100,-
— Zakupiono wełnę o wartości 900,- (zapłata w terminie późniejszym)

— Polecenie do wykonania:
— Zaksięgować operacje gospodarcze uwzględniając ewidencję analityczną.

20
Stopień szczegółowości ewidencji
konta, dzieli się na:
— Konta syntetyczne – ewidencja na tych
kontach opiera się zgodnie z zasadą
podwójnego zapisu.
— Konta analityczne – konta szczegółowe -
proces rejestracji operacji gospodarczych
odbywa się przy zastosowaniu zapisu
powtarzanego.

21
Zestawienie obrotów i sald
— Inaczej bilans próbny.
— Jest sporządzane przed opracowaniem
bilansu końcowego.
— Jest to zestawienie tabelaryczne, które ma
sprawdzić prawidłowość otwarcia kont
księgowych oraz zgodność operacji z
zasadą podwójnego zapisu.

22
Zestawienie obrotów i sald

A = P to suma sald początkowych

debetowych wszystkich kont księgowych
musi być równie sumie sald początkowych
kredytowych wszystkich kont księgowych

Suma obrotów stron debetowych

wszystkich kont musi być równa sumie
obrotów kredytowych wszystkich kont

Suma sald końcowych debetowych

wszystkich kont księgowych musi być
równa sumie sald kredytowych wszystkich
kont księgowych

23
Zestawienie obrotów i sald

Nazwa Sp Obroty Sp + obroty Sk

konta Wn Ma Wn Ma Wn Ma Wn Ma

Razem

24
 Przykład
Dane są stany na początek okresu:
Rachunek bankowy 24.000,-
Kapitał zakładowy 32.000,-
Środki trwałe 37.000,-
Należności od odbiorców 9.000,-
Kapitał zapasowy ………
Zobowiązania wobec dostawców 17.000,-

Operacje gospodarcze:
1. Opłacono przelewem podatek od środków transportu 2.000,-
2. Wystawiono fakturę za sprzedane usługi 27.000,- (termin zapłaty 14 dni)
3. Kontrahent spłacił przelewem część zobowiązań 4.000,-
4. Otrzymano fakturę za wykonane usługi remontowe przez spółkę Zet (termin płatności 7 dni)
2.300,-
5. Naliczono wynagrodzenia pracownikom 3.700,-
6. Przeksięgowano przychody i koszty na wynik finansowy.

Polecenia do wykonania:
Otworzyć konta zaksięgować operacje gospodarcze, sporządzić zestawienie obrotów i sald, zamknąć
konta, sporządzić bilans zamknięcia.

25
Łączenie kont
— Polega na odniesieniu wszystkich zapisów,
które występują na oddzielnych kontach,
na jedno wspólne.
— W praktyce można łączyć wiele kont,
ważne jest, aby konta podlegające łączeniu
miały wspólną treść

26
Przykłady łączenia kont

Rozrachunki z
Materiały
odbiorcami i dostawcami

Rozrachunki z odbiorcami
Materiały podstawowe
(należności)

Materiały pomocnicze Rozrachunki z dostawcami

(zobowiązania)

27
Funkcjonowanie konta aktywno - pasywnego
Przedsiębiorstwo Beta prowadzi konto aktywno – pasywne rozrachunki z odbiorcami i dostawcami.
Dane są stany na kontach:
◦ Rachunek bankowy 13.200,-
◦ Kapitał podstawowy 14.000,-
◦ Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 800,- (Dt spółka Z)
W miesiąc styczniu miały miejsce następując operacje gospodarcze:
— Spółka Z uregulowała przelewem należność 800,-
— Zakupiono materiały do produkcji od spółki Z (zapłata w terminie późniejszym) 900,-
— Sprzedano usługi własne (termin zapłaty 14 dni)- Przedsiębiorstwo X 1.600,-
— Przedsiębiorstwo X uregulowało przelewem część należności 600,-

Polecenia do wykonania:
Zaksięgować operacje gospodarcze otworzyć do konta Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
analitykę.

28
Dzielenie kont
— Podzielność pionowa — Podzielność pozioma
podzielenie konta – polega na
macierzystego na co tworzeniu
najmniej dwa konta szczegółowych kont
szczegółowe księgowych o takim
samy charakterze,
lecz węższym
przedmiocie
ewidencji niż konto
macierzyste.

29
Poprawianie błędów księgowych
— Stwierdzone błędy w zapisach poprawia się:
◦ Przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie
nowej, z zachowaniem czytelności błędnego zapisu,
oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; muszą
być dokonane jednocześnie we wszystkich
elementach ksiąg rachunkowych i nie mogą nastąpić
po zamknięciu miesiąca
◦ Przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu
zawierającego korekty błędnych zapisów,
dokonywanymi tylko zapisami dodatnimi albo
ujemnymi

30
Storno księgowe
— Technika poprawiania błędnego zapisu zgodną z zasadą
podwójnego zapisu, w tym przypadku nie można
stosować skreśleń.
— Dwa typy storna:
◦ Storno czarne polega na wyksięgowaniu zapisu
błędnego po przeciwnych stronach, a następnie
zaksięgowaniu zapisu prawidłowego po stronach w
właściwych i prawidłowych kontach.
◦ Storno czerwone polega na powtórzeniu błędnego
zapisu po tych samych stronach kont, na którym był
zapis błędny, w kolorze czerwonym lub w ramce
względnie w nawiasie

31
Storno
W spółce Beta w miesiącu maju miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

Wystawiono fakturę za sprzedane usługi termin płatności 7 dni – 2.300,-

◦ Operację zaksięgowano w następujący sposób:
◦ Rozrachunki z dostawcami – Wn / Przychody ze sprzedaży usług – Ma
Wydano materiały do zużycia (produkcja) – 6.000,-
◦ Operację zaksięgowano w następujący sposób:
◦ Podatki i opłaty – Wn / Towary – Ma
Wypłacono (przelew) pracownikom wynagrodzenie – 19.200,-
◦ Operację zaksięgowano w następujący sposób:
◦ Wynagrodzenia – Wn / Kasa – Ma
Wypłacono pracownikowi zaliczkę na zakup artykułów biurowych
◦ Operację zaksięgowano w następujący sposób:
◦ Rachunek bankowy Wn / Rozrachunki z odbiorcami – Ma

Polecenia do wykonania:
Zaksięgować operacje gospodarcze tak jak je zadekretowano, sprawdzić poprawność księgowań i jeżeli księgowy
popełnił błędy poprawić je przy użyciu odpowiedniego storna.

32
BIBLIOGRAFIA

— A. Kamela – Sowińska, Podstawy rachunkowości w

teorii i w praktyce, wydawnictwo UEP, Poznań 2015,
2018.
— Praca zbiorowa pod redakcją naukową W.
Gabrusewicza, J. Samelaka, Rachunkowość finansowa.
Obszary problemowe, Wydawnictwo UE, Poznań
2009.
— Praca zbiorowa pod redakcją naukową W.
Gabrusewicza, J. Samelaka, Podstawy rachunkowości,
Wydawnictwo UE, Poznań 2011.

Rozrachunki 33