CHÖÔNG 4

CHUAÅN BÒ KIEÅM TOAÙN

Lê Vũ Ngọc Thanh
 Ñaët vaán ñeà
2

❖ Tính höõu hieäu vaø hieäu quaû cuûa cuoäc

kieåm toaùn ?
❖ Kieåm soaùt chaát löôïng cuûa cuoäc kieåm
toaùn ?
 Muïc tieâu vaø noäi dung
3

Mục tiêu:
Giúp người học hiểu được:
❖ Ý nghĩa và tác dụng của trọng yếu trong kiểm toán
❖ Rủi ro kiểm toán, quản trị rủi ro và chiến lược tiếp cận rủi ro
❖ Các bước trong giai đoạn chuẩn bị kiểm toán
❖ Cơ sở dẫn liệu của BCTC
Nội dung:
1. Trọng yếu vaø rủi ro kiểm toán
2. Tiền kế hoạch kiểm toán
3. Lập kế hoạch kiểm toán
4. Mục tiêu kiểm toán và cơ sở dẫn liệu
 1. Troïng yeáu
4

1.1 Khaùi nieäm troïng yeáu trong kế toaùn

1.2 Khaùi nieäm troïng yeáu trong kieåm toaùn
1.3 Vaän duïng troïng yeáu trong kieåm toaùn
Laäp keá hoaïch kieåm toaùn
Ñaùnh giaù caùc sai soùt phaùt hieän
 1.1 Troïng yeáu
- Trong keá toaùn
5

“Thông tin được coi là trọng yếu trong trường hợp nếu thiếu
thông tin hoặc thiếu chính xác của thông tin đó có thể làm sai
lệch đáng kể báo cáo tài chính, làm ảnh hưởng đến quyết
định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính.
Tính trọng yếu phụ thuộc vào độ lớn và tính chất của thông
tin hoặc của sai sót được đánh giá trong hoàn cảnh cụ thể...”

VAS 01
 Troïng yeáu
- Trong keá toaùn
6

Caùc döõ lieäu thuoäc veà

ñôn vò, coù theå ñöa leân
baùo caùo taøi chính

Troïng yeáu

Caùc döõ lieäu thöïc teá

ñöôïc ñöa leân baùo caùo
taøi chính
 1.2 Troïng yeáu
- Trong kieåm toaùn
7

Chúng ta phải đảm bảo hợp lý

rằng BCTC không có sai lệch
trọng yếu.

Kiểm toán viên

 1.2 Troïng yeáu
- Trong kieåm toaùn
8

Troïng yeáu ñöôïc xaùc ñònh treân hai cô sôû ñònh löôïng vaø
ñònh tính
 Veà maët ñònh löôïng, troïng yeáu ñöôïc söû duïng nhö soá
tieàn sai leäch toái ña coù theå chaáp nhaän ñöôïc cuûa baùo
caùo taøi chính
 Veà maët ñònh tính, troïng yeáu ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù
aûnh höôûng cuûa caùc sai soùt, gian laän ñeán ngöôøi ñoïc
beân caïnh khía caïnh ñònh löôïng. (khoâng thuyeát minh roõ
raøng, haønh vi coá tình gian laän, sai leäch nhoû nhöng laøm thay ñoåi
chieàu höôùng, töø tuaân thuû thaønh khoâng tuaân thuû…)
1.2 Troïng yeáu
- Trong kieåm toaùn
9

Sai soùt quaù 500

trieäu thì khoâng
theå chaáp nhaän
ñöôïc

TOÅNG TAØI SAÛN:

10 TYÛ ÑOÀNG
1.2 Troïng yeáu
- Trong kieåm toaùn
10

Khoâng khai baùo veà

phöông phaùp khaáu
hao thì baùo caùo taøi
chính laøm sao so
saùnh ñöôïc?

ÑÖÔØNG THAÚNG HAY

GIAÛM DAÀN ?
20% HAY 5% ?
 1.3 Vaän duïng troïng yeáu trong kieåm toaùn
11

Chuaån möïc kieåm toaùn lieân quan:

 VSA 320 quy ñònh vaø höôùng daãn traùch nhieäm cuûa kieåm
toaùn vieân trong vieäc aùp duïng khaùi nieäm möùc troïng yeáu
trong laäp keá hoaïch vaø thöïc hieän cuoäc kieåm toaùn BCTC.

 VSA 450 höôùng daãn caùch aùp duïng möùc troïng yeáu trong
vieäc ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa caùc sai soùt ñöôïc phaùt
hieän ñoái vôùi cuoäc kieåm toaùn vaø ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa
nhöõng sai soùt chöa ñöôïc ñieàu chænh, neáu coù, ñoái vôùi
BCTC
1.3 Vaän duïng Troïng yeáu – ñeå laäp keá hoaïch
12

Theo VSA 320.06

Muïc tieâu cuûa việc xaùc laäp möùc troïng yeáu:
 Xaùc ñònh noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû tuïc
ñaùnh giaù ruûi ro.
 Nhaän bieát vaø ñaùnh giaù caùc ruûi ro coù sai leäch troïng yeáu.
 Xaùc ñònh noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû tuïc
kieåm toaùn tieáp theo.
 Nội dung của một thủ tục kiểm toán phản ánh mục tiêu của
thủ tục đó (ví dụ, thử nghiệm kiểm soát hoặc thử nghiệm cơ
bản) và loại thủ tục (ví dụ, kiểm tra, quan sát, phỏng vấn,
xác nhận, tính toán lại, thực hiện lại hay thủ tục phân tích).
Nội dung của thủ tục kiểm toán là vấn đề quan trọng nhất
cần xác định sau khi đã đánh giá rủi ro.
 Lịch trình của thủ tục kiểm toán là thời điểm tiến hành thủ
tục kiểm toán, giai đoạn hoặc thời điểm mà bằng chứng
kiểm toán được áp dụng.
 Phạm vi của thủ tục kiểm toán là số lượng thủ tục kiểm
toán cần thực hiện, ví dụ cỡ mẫu hay số lần quan sát một
kiểm soát.
1.3 Vaän duïng troïng yeáu – ñeå laäp keá hoaïch
14

Xaùc ñònh caùc möùc troïng yeáu:

Mức trọng yếu cho tổng thể BCTC (M1)

Mức trọng yếu thực hiện (PM)

Ngưỡng sai lệch không đáng kể

 Möùc troïng yeáu cho toång theå BCTC (M1)
15

Laø möùc giaù trò maø ôû caáp ñoä toaøn boä BCTC, coù theå aûnh
höôûng ñeán quyeát ñònh cuûa ngöôøi söû duïng BCTC

Caùch xaùc ñònh thoâng thöôøng:

M1= % x Tieâu chí ñöôïc choïn

▪ Caùc tieâu chí coù theå söû duïng: taøi saûn, doanh thu, lôïi nhuaän,
voán CSH … (cuûa BCTC ñang ñöôïc kieåm toaùn)
▪ Coù theå thay ñoåi M1, thay ñoåi tieâu chí ñöôïc choïn khi coù
nhöõng thay ñoåi quan troïng lieân quan ñeán doanh nghieäp.
▪ Coù theå xaùc ñònh MTY toång theå rieâng cho töøng nhoùm giao
dòch, taøi khoaûn, thuyeát minh quan troïng
MTY thực hiện (Performance Materiality – PM)
16

Laø moät möùc giaù trò thaáp hôn möùc troïng yeáu toång theå
YÙ nghóa: ñeå toång hôïp aûnh höôûng cuûa caùc sai soùt khoâng
ñöôïc ñieàu chænh vaø sai soùt khoâng ñöôïc phaùt hieän khoâng
vöôït quaù möùc troïng yeáu toång theå.

Muïc ñích cuûa PM:

 Ñaùnh giaù ruûi ro coù sai leäch troïng yeáu
 Xaùc ñònh noäi dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû
tuïc kieåm toaùn tieáp theo
Caùch xaùc ñònh: PM = %x M1
 Ngöôõng sai leäch khoâng ñaùng keå
17

 Khoâng phaûi laø möùc troïng yeáu

 Giuùp loaïi boû nhöõng sai leäch quaù nhoû maø ngay caû khi
toång hôïp laïi cuõng khoâng ñuû gaây aûnh höôûng troïng yeáu
ñeán baùo caùo taøi chính..
 Ñöôïc söû duïng trong giai ñoaïn thöïc hieän kieåm toaùn, tuy
nhieân noù cuõng ñöôïc xaùc ñònh cuøng luùc vôùi xaùc laäp M1
vaø PM.
 Thöôøng xaùc ñònh baèng moät tyû leä phaàn traêm khaù nhoû cuûa
möùc troïng yeáu thöïc hieän, thí duï 5%, 10%.
 Moät thí duï – xaùc ñònh möùc troïng yeáu
18

Chính saùch cuûa coâng ty kieåm toaùn

Möùc troïng yeáu toång theå (M1) = 5% Lôïi nhuaän tröôùc thueá
Möùc troïng yeáu thöïc hieän PM= 80% M1
Ngöôõng sai leäch khoâng ñaùng keå = 5%PM
Vaän duïng vaøo coâng ty ABC
Lôïi nhuaän tröôùc thueá: 35.000
M1: = 35000 x 5% = 1750
PM = 1750x 80% = 1400
= 5%x1400 = 70
 NÔÏ PHAÛI THU
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN
31.12.200X
Taøi saûn 19
Cty A 3.000
Tieàn 500
Cty B 2.200
Nôï phaûi thu 20.000
Cty C 1.800
Haøng toàn kho 19.500
Cty D 1.000
Taøi saûn coá ñònh 40.000
Cty E 600
Coäng 80.000
95 Cty khaùc 11.400
Phaûi traû ngöôøi baùn 24.400 döôùi 500
Phaûi traû ngöôøi LÑ 600 Coäng 20.000
Voán ñaàu tö CSH 50.000
LN chöa pp 5.000
PM = 1400
PM nhóm: 1750x40%= 700
Coäng 80.000
 20

Quyeát ñònh cuûa KTV:

Caùch kieåm toaùn khoaûn muïc Nôï phaûi thu - veà phöông
dieän hieän höõu cuûa Nôï phaûi thu
▪ KTV seõ tieán haønh kieåm tra soá dö chi tieát cuûa TK nôï phaûi
thu. Phöông phaùp tieán haønh baèng caùch göûi thö xaùc
nhaän sau ngaøy khoùa soå.
▪ Xaùc nhaän caùc khaùch haøng A,B,C,D
▪ Caùc khaùch haøng coøn laïi choïn maãu ñeå xaùc nhaän:
maãu (12.000: 700) x1,5= 26 khaùch haøng
1.3 Vaän duïng troïng yeáu – ñeå ñaùnh giaù sai soùt
21
 Sai soùt phaùt hieän treân BCTC
22

: Sai sót: Là sự khác biệt giữa giá trị, cách phân loại, trình
bày hoặc thuyết minh. Sai sót có thể phát sinh do nhầm
lẫn hoặc gian lận.

 Sai soùt thöïc teá: laø caùc sai soùt ñaõ xaûy Sai sót điều chỉnh
ra, ñaõ phaùt hieän
 Sai soùt xeùt ñoaùn: laø caùc sai soùt do
xeùt ñoaùn cuûa KTV khaùc vôùi BGÑ
 Sai soùt döï tính: laø sai soùt suy ra töø Sai sót không điều chỉnh
maãu
Ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa sai soùt khoâng ñieàu chænh
ñeán BCTC
25

✓ Đánh giá ảnh hưởng tổng thể của các sai sót không
được điều chỉnh;

✓ Đánh giá ảnh hưởng của các sai sót không được điều
chỉnh đối với các chỉ số quan trọng, xu hướng, tính
tuân thủ pháp luật hoặc các quy định có liên quan và
các yêu cầu của hợp đồng (ví dụ, điều khoản của hợp
đồng vay- VD đoạn A16. VSA 450)

✓ Đánh giá các sai sót không được điều chỉnh này có
vượt mức trọng yếu được xác định cho các nhóm
giao dịch, số dư tài khoản hoặc thông tin thuyết minh
hay không;
 Thí duï (tieáp theo)
26

KEÁT QUAÛ XAÙC NHAÄN NÔÏ PHAÛI THU

– 4 Khaùch haøng A,B,C,D ñuùng.

– Trong 26 khaùch haøng kieåm tra maãu coù 2 khaùch haøng coù
soá lieäu thaáp hôn soå saùch cuûa Cty ABC vôùi soá tieàn laø: 111,
khoâng coù daáu hieäu gian laän, ñôn vò ñaõ ñoàng yù ñieàu chænh
sai soùt 111.

Sai leäch döï tính cuûa toång theå laø: [(111 : 26) x 96] – 111] =
300
 27
Toång hôïp sai soùt nôï phaûi thu:
Sai soùt thöïc teá: 111
Sai soùt xeùt ñoaùn: 0
Sai soùt döï tính: 300
Ñaõ ñieàu chænh: 111
 Sai soùt chöa ñieàu chænh: 300

Nhaän xeùt:
■ Veà ñònh löôïng: Sai leäch (300) < PM (700)
■ Veà ñònh tính:

Keát luaän:
Nôï phaûi thu cuûa khaùch haøng hieän höõu trong thöïc teá
 Thí duï
28

Keát quaû kieåm tra toaøn boä BCTC

BAÛNG TOÅNG HÔÏP SAI LEÄCH CHÖA ÑIEÀU CHÆNH (A)
AÛnh höôûng ñeán
Sai leäch Toång taøi saûn Lôïi nhuaän sau thueá
Thöïc teá
Haøng toàn kho (khoùa soå) 100 00
Nôï phaûi thu (döï phoøng) 150 90
Taøi saûn coá ñònh (voán hoùa) 200 140
450 230
Döï tính
Haøng toàn kho (tính giaù) 200 140
Nôï phaûi thu (xaùc nhaän) 300 210
500 350
TOÅNG HÔÏP 950 580
 Thí duï
29

Keát quaû kieåm tra toaøn boä BCTC

BAÛNG TOÅNG HÔÏP SAI LEÄCH CHÖA ÑIEÀU CHÆNH (B)
AÛnh höôûng ñeán
Sai leäch Toång taøi saûn Lôïi nhuaän sau thueá
Thöïc teá
Haøng toàn kho (khoùa soå) 100 00
Nôï phaûi thu (döï phoøng) 150 90
Taøi saûn coá ñònh (voán hoùa) 850 600
1.100 690
Döï tính
Haøng toàn kho (tính giaù) 200 140
Nôï phaûi thu (xaùc nhaän) 306 210
500 350
TOÅNG HÔÏP 1.600 1.040
 Toùm taét Troïng yeáu
30

 Nhöõng vaán ñeà trong vaän duïng khaùi nieäm troïng yeáu trong kieåm
toaùn
 Cô sôû tính

 Tyû soá duøng ñeå tính

 Vaán ñeà thuoäc veà söï xeùt ñoaùn ngheà nghieäp

 Chuaån möïc vaø khoaûng troáng daønh cho kieåm toaùn vieân

 Quyeát ñònh vaø töï chòu traùch nhieäm

 Chi phí vaø söï an toaøn

 Ví dụ: Căn cứ xác định MTY của EY
31

Dựa trên: (1) Quan điểm và kỳ vọng của người sử dụng thông tin trên BCTC
(2) Đặc điểm của doanh nghiệp

QUAN ĐIỂM VÀ KỲ VỌNG CỦA NGƯỜI SỬ DỤNG THÔNG TIN TRÊN BCTC

Cơ sở Cơ sở Cơ
thu hoạt sở
nhập động vốn

Lợi nhuận trước thuế Doanh thu Tài sản

EBIT Chi phí hoạt động Nguồn vốn

EBITDA
Lợi nhuận gộp
 32

Đặc thù của doanh nghiệp

Mục tiêu lợi nhuận Mục tiêu phi lợi nhuận

Có lãi Lỗ hoặc huề vốn

Đang hoạt động ổn Đang đi vào hoạt động

định

Lĩnh vực đặc thù và các loại hình đơn vị khác

 PwC
33
Tiêu chuẩn Nguyên tắc “Ngón tay cái”

PIE Non – PIE

Doanh nghiệp hoạt động vì mục đích lợi nhuận Lợi nhuận/ lỗ trước <=5% <10%
thuế (*)

Doanh nghiệp phi lợi nhuận Tổng doanh thu hoặc <=1% <=3%
tổng chi phí

Tổng tài sản <=1% <3%

Các doanh nghiệp không phải là doanh nghiệp phi Tổng doanh thu hoặc <=1% <=3%
lợi nhuận nhưng không thể sử dụng lợi nhuận/ lỗ tổng chi phí
trước thuế làm tiêu chuẩn phù hợp

Tổng tài sản <=1% <=1%

Doanh nghiệp sử dụng thu nhập trước thuế, lãi vay Thu nhập trước thuế, lãi <=2.5% <=3.5%
và khấu hao làm tiêu chuẩn vay và khấu hao

Doanh nghiệp sử dụng tài sản thuần làm tiêu Tài sản thuần <=1% <=2.5%
chuẩn
 2. Ruûi ro kieåm toaùn
34

Theo VSA 200

“Là rủi ro do kiểm toán viên đưa ra ý kiến kiểm toán không
phù hợp khi báo cáo tài chính đã được kiểm toán còn chứa
đựng sai sót trọng yếu.”

❖ Khi nào KTV gặp RRKT.

❖ Rủi ro và xác suất.
❖ RRKT và mức trọng yếu.
 35

Hạn chế vốn có của cuộc kiểm toán

 Bản chất của việc lập và trình bày BCTC.
 Bản chất của các thủ tục kiểm toán.
 Sự cần thiết phải thực hiện cuộc kiểm toán với thời gian và giá phí hợp lý.
 KTV thường chỉ lấy mẫu kiểm tra, chứ không kiểm tra toàn bộ
 Bất kỳ HTKSNB nào cũng tồn tại những hạn chế tiềm tàng, chẳng hạn như
luôn có khả năng các nhân viên thông đồng để ăn cắp tài sản.
 Việc thu thập các bằng chứng kiểm toán là do KTV cần dựa vào đó để thuyết
phục chứ không nhằm chứng minh số liệu trên BCTC là tuyệt đối chính xác và
trung thực.
 Đơn vị có thể cố tình che giấu những vi phạm của mình hoặc cố tình cung cấp
sai thông tin cho KTV.
Ruûi ro kieåm toaùn
36

Xuaát phaùt từ đâu

? Chieán löôïc tieáp cận rủi ro
Ruûi ro kieåm toaùn – do bởi:
37

Theo VSA 200

RRKT = RR có SSTY X RRPH

▪ “Rủi ro kiểm toán là hệ quả của rủi ro có sai sót trọng yếu
(RRCSSTY) và rủi ro phát hiện (RRPH).”
▪ “Rủi ro có sai sót trọng yếu: Là rủi ro khi báo cáo tài chính
chứa đựng những sai sót trọng yếu trước khi kiểm toán.”

Cần đánh giá RR có SSTY  đưa ra các biện pháp

để làm giảm RRPH
Chiến lược tiếp cận RR có SSTY
38

(1) RRCSSTY ôû
möùc ñoä toång theå

(2) RRCSSTY ôû möùc ñoä CSDL

 (1) RRCSSTY ở cấp ñộ tổng thể BCTC
39

 laø nhöõng RR coù aûnh höôûng lan toûa ñoái vôùi toång theå
BCTC vaø coù theå aûnh höôûng tieàm taøng tôùi nhieàu cô sôû
daãn lieäu.
 Nguyeân nhaân do:
- Söï trung thöïc cuûa ngöôøi quaûn lyù
- Kinh nghieäm vaø naêng löïc cuûa NQL
- Söùc eùp baát thöôøng, …
 Chieán löôïc tieáp caän: Thoâng qua Ruûi ro kinh doanh cuûa
khaùch haøng (Xem slide …)
 (1) RRCSSTY ở cấp ñộ tổng thể BCTC
40

Tiếp cận thông qua RRKD của khách hàng

❖ Ruûi ro kinh doanh (Business Risk) laø khaû naêng muïc

tieâu cuûa khaùch haøng bò ñe doïa do caùc söùc eùp beân
trong/ngoaøi.
❖ Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán RRKD cuûa khaùch haøng: moâi
tröôøng beân ngoaøi, chieán löôïc kinh doanh, tình hình kinh
doanh…
❖ Ruûi ro kinh doanh aûnh höôûng ñeán RRCSLTY treân
BCTC.
 41

Ví duï caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán RR kinh doanh cuûa khaùch haøng

✓ Thöïc traïng neàn kinh teá

✓ Laõi suaát vaø khaû naêng taøi chính
✓ Möùc laïm phaùt vaø giaù trò tieàn teä
✓ Caùc chính saùch cuûa Chính phuû
✓ Tyû giaù ngoaïi teä vaø kieåm soaùt ngoaïi hoái
✓ Caùc yeâu caàu veà moâi tröôøng
✓ Thò tröôøng vaø caïnh tranh
✓ Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng (chu kyø, thôøi vuï…)
✓ Söï thay ñoåi coâng ngheä
✓ Nguoàn cung caáp vaø giaù caû.
✓ …
 (2) RR có SSTY ở cấp độ CSDL
42

 RR coù SSTY ôû caáp ñoä CSDL phaûn aûnh khaû naêng xaûy ra
SSTY lieân quan ñeán moät CSDL cuï theå cuûa moät khoaûn
muïc hay thoâng tin trình baøy treân BCTC.
 Thí duï, kieåm toaùn vieân nhaän thaáy ñôn vò kinh doanh caùc
maët haøng deã bò maát phaåm chaát (giaû söû thöïc phaåm),
kieåm toaùn vieân seõ löu yù veà RR coù SSTY ñoái vôùi CSDL
“ñaùnh giaù vaø phaân boå” cuûa haøng toàn kho do ñôn vò coù
theå khoâng laäp döï phoøng ñaày ñuû cho haøng toàn kho ñaõ bò
giaûm giaù.
 (2) RR có SSTY ở cấp độ CSDL
43

 “Ruûi ro coù sai soùt troïng yeáu ôû caáp ñoä cô sôû daãn lieäu bao
goàm hai boä phaän: ruûi ro tieàm taøng vaø ruûi ro kieåm soaùt.”
(A37-VSA 200)
 Ba yeáu toá cuûa RRKT
 Ruûi ro tieàm taøng

 Ruûi ro kieåm soaùt

 Ruûi ro phaùt hieän

Mối quan hệ giữa các loại RR
44

Ruûi ro tieàm taøng

Ruûi ro kieåm soaùt

Ruûi ro phaùt hieän

Ruûi ro kieåm toaùn

BCTC
 Ruûi ro tieàm taøng
45

Là rủi ro tiềm ẩn, vốn

có, do khả năng cơ sở Caùc nhaân toá:
dẫn liệu của một nhóm ▪ Tính chaát ngaønh ngheà
giao dịch, số dư tài ▪ AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng kinh
khoản hay thông tin doanh ñeán ngaønh ngheà
thuyết minh có thể ▪ Tính nhaïy caûm cuûa khoaûn muïc
chứa đựng sai sót ▪ Söï phöùc taïp nghieäp vuï
trọng yếu, khi xét riêng ▪ Söï ñoøi hoûi xeùt ñoaùn
lẻ hay tổng hợp lại, ▪ Tính nhaïy caûm cuûa taøi saûn
trước khi xem xét đến
bất kỳ kiểm soát nào có
liên quan”
 Ruûi ro kieåm soaùt
46

“Rủi ro kiểm soát: Là Caùc nhaân toá:

rủi ro xảy ra sai sót
trọng yếu, khi xét riêng ▪ Moâi tröôøng kieåm soaùt yeáu
lẻ hay tổng hợp lại, đối keùm
với cơ sở dẫn liệu của
một nhóm giao dịch, số ▪ Thieáu thuû tuïc kieåm soaùt
dư tài khoản hay thông ▪ Thuû tuïc kieåm soaùt khoâng
tin thuyết minh mà kiểm
höõu hieäu
soát nội bộ của đơn vị
không thể ngăn chặn
hoặc không phát hiện
và sửa chữa kịp thời”
 Ruûi ro phaùt hieän
47

“Rủi ro phát hiện: Là rủi

ro mà trong quá trình Caùc nhaân toá:
kiểm toán, các thủ tục
mà kiểm toán viên thực ▪ Lòch trình thöû nghieäm cô baûn
hiện nhằm làm giảm rủi ▪ Noäi dung thöû nghieäm cô baûn
ro kiểm toán xuống tới
mức thấp có thể chấp ▪ Phaïm vi thöû nghieäm cô baûn
nhận được nhưng vẫn
không phát hiện được
hết các sai sót trọng
yếu khi xét riêng lẻ
hoặc tổng hợp lại”
 Baøi taäp
48

1. Keá toaùn kho kieâm nhieäm thuû kho

2. KTV chính khoâng giaùm saùt KTV phuï
3. Côõ maãu nhoû khoâng ñaïi dieän cho toång theå
4. Khaùch haøng laø coâng ty coå phaàn nieâm yeát
5.Chöùng töø khoâng ñöôïc ñaùnh soá tröôùc lieân tuïc
6. Saûn phaåm laø ñoà trang söùc baèng vaøng, ñaù quyù
7. Khoaûn muïc döï phoøng nôï phaûi thu khoù ñoøi
8. Khoâng coù ñieàu leä ñaïo ñöùc ngheà nghieäp
 Moâ hình RRKT
49

RRKT = RR có SSTY x RRPH

RRKT = RRTT x RRKS x RRPH

RRKT
RRPH =

RRTT x RRKS
 Ma traän RRPH
50

Ñaùnh giaù RRKS

Trung
Cao Thaáp
bình
Thaáp Trung
Cao Thaáp
nhaát bình
Ñaùnh giaù Trung Trung
Thaáp Cao
RRTT bình bình
Trung Cao
Thaáp Cao
bình nhaát
 Baøi taäp
51

Xaùc ñònh ruûi ro phaùt hieän. Nhaän xeùt

RR kieåm toaùn 1% 1% 5% 5% 5% 10% 10%

RR tieàm taøng 20% 50% 20% 50% 50% 20% 50%
RR kieåm soaùt 50% 50% 50% 50% 100% 50% 50%
RR phaùt hieän - - - - - - -
 Toùm taét
52

Quan heä giöõa ruûi ro kinh Chieán löôïc tieáp caän ruûi ro
doanh vaø ruûi ro kieåm toaùn kieåm toaùn
Ruûi ro
RRCSSTY kinh độ
ở cấp doanh
tổng thể Tìm hieåu moâi tröôøng, chieán löôïc vaø
tình hình kinh doanh

Ruûi ro tieàmở cấp độRuû

RRCSSTY CSDLi ro kieåm Tìm hieåu kieåm soaùt noäi boä trong boái
taøng soaùt caûnh kinh doanh

Ruûi ro baùo caùo taøi chính coù sai Ñaùnh giaù khaû naêng sai leäch coøn laïi
leäch troïng yeáu trong baùo caùo taøi chính

Ruûi ro phaùt hieän Löïa choïn caùc thuû tuïc kieåm toaùn phuø
hôïp
 Toùm taét
53

Ruûi ro kieåm toaùn

Möùc ñoä toång theå

Möùc ñoä Khoaûn muïc

Ruûi ro Ruûi ro Ruûi ro

Tieàm taøng Kieåm soaùt Phaùt hieän

Ruûi ro Ruûi ro ngoaøi

Laáy maãu Laáy maãu
 Giaûm RRKT
54

 RRKT ôû möùc ñoä toång theå

 Tìm hieåu khaùch haøng tröôùc khi nhaän lôøi

 Xaùc ñònh möùc RRKT chaáp nhaän ñöôïc ôû khoaûn muïc

 RRKT ôû möùc ñoä khoaûn muïc

 Hieåu bieát khaùch haøng  RRTT, RRKS

 Xaùc ñònh RR Phaùt hieän thích hôïp töø ñoù xaùc ñònh noäi
dung, lịch trình vaø phaïm vi TNCB
 Giaùm saùt chaát löôïng kieåm toaùn
 3. Moái quan heä giöõa RRKT vaø möùc TY
55

Quan heä giöõa

ruûi ro kieåm toaùn
vaø möùc troïng yeáu

Quan heä giöõa ruûi ro R M

kieåm toaùn, möùc
troïng yeáu vaø baèng
E
chöùng kieåm toaùn
 4. Chuaån bò kieåm toaùn
56

(1) Giai ñoaïn tieàn keá hoaïch

- Caùc thuû tuïc ban ñaàu ñeå chaáp nhaän hay
khoâng chaáp nhaän cuoäc kieåm toaùn.

(2) Giai ñoaïn laäp keá hoaïch

- Xaây döïng chieán löôïc kieåm toaùn.
- Laäp keá hoaïch kieåm toaùn.
 4.1 Tieàn keá hoaïch kieåm toaùn
57

 Xem xeùt vieäc chaáp nhaän khaùch haøng môùi vaø

duy trì khaùch haøng cuõ,
 Xem xeùt caùc vaán ñeà veà ñaïo ñöùc ngheà
nghieäp…
 Quyeát ñònh kyù keát hôïp ñoàng kieåm toaùn.
(Löu yù ruûi ro hôïp ñoàng)
 Tieáp nhaän khaùch haøng môùi,
duy trì khaùch haøng cuõ
58

Muïc ñích : Tìm hieåu vaø ñaùnh giaù khaû naêng coù theå kieåm toaùn

Noäi dung tìm hieåu :

1. Tính trung thöïc cuûa ngöôøi quaûn lyù.
2. Naêng löïc chuyeân moân vaø khaû naêng cuûa nhoùm kieåm toaùn
3. Khaû naêng tuaân thuû chuaån möïc vaø caùc quy ñònh veà ñaïo ñöùc ngheà
nghieäp.
4. Caùc vaán ñeà troïng yeáu cuûa naêm tröôùc, vaø vieäc duy trì quan heä
khaùch haøng.
Phöông phaùp tìm hieåu :
1. Tìm hieåu caùc thoâng tin ñaõ coâng boá, tìm hieåu qua ngöôøi thöù ba.
2. Tieáp xuùc Uûy ban kieåm toaùn cuûa khaùch haøng. (Ban kiểm soaùt)
3. Tieáp xuùc kieåm toaùn vieân tieàn nhieäm.
 Ruûi ro hôïp ñoàng
59

 Ruûi ro hôïp ñoàng laø nhöõng ruûi ro cuûa doanh nghieäp

kieåm toaùn lieân quan ñeán töøng hôïp ñoàng kieåm toaùn
cuï theå, thí duï nhö maát danh tieáng do nhöõng vuï kieän
tuïng hay ñieàu tra, ngöôøi quaûn lyù ñôn vò khoâng trung
thöïc hoaëc caûn trôû quaù trình thu thaäp baèng chöùng
kieåm toaùn…
 Quaûn trò ruûi ro hôïp ñoàng:
(i) Töø choái khoâng nhaän lôøi kieåm toaùn, hoaëc
(ii) Thieát laäp moät möùc ruûi ro kieåm toaùn chaáp nhaän
ñöôïc ñuû thaáp ñeå phaùt hieän caùc sai leäch troïng yeáu
trong baùo caùo taøi chính.
 4.2 Giai ñoaïn laäp keá hoaïch
60

(1) Xaùc ñònh chieán löôïc kieåm toaùn

(2) Laäp keá hoaïch kieåm toaùn
(1) Xaùc ñònh chieán löôïc kieåm toaùn
61
Xác định phạm vi, lịch trình và định hướng của cuộc kiểm toán

1. Xác định đặc điểm của cuộc kiểm toán,

2. Xác định mục tiêu báo cáo của cuộc kiểm toán,
3. Xem xét các yếu tố quan trọng, các thủ tục ban đầu của cuộc
kiểm toán, các thông tin từ các cuộc kiểm toán trước đây :
- Xác định mức trọng yếu
- Xác định các nhóm số dư, giao dịch và thuyết minh quan trọng
- Xác định các khoản mục có RRCSLTY cao
- Tính hiệu quả của KSNB, các khiếm khuyết đã được phát hiện trong các cuộc
kiểm toán trước đây
- Những nội dung thảo luận với khách hàng về các vấn đề quan trọng …
4. Xác định nội dung, lịch trình và phạm vi các nguồn lực cần thiết
để thực hiện cuộc kiểm toán.
VAS 300
(2) Laäp keá hoaïch kieåm toaùn
62

Keá hoaïch kieåm toaùn bao goàm:

(a) Xác định caùc thuû tuïc ñaùnh giaù ruûi ro (VAS 315)
(b) Xác định caùc thuû tuïc kieåm toaùn tiếp theo cho các CSDL
(VAS 330)
(c) Xác định caùc thuû tuïc kieåm toaùn baét buoäc khaùc ñeå ñaûm baûo
cuoäc kieåm toaùn tuaân thuû theo caùc chuaån möïc kieåm toaùn VN
 (a) Caùc thuû tuïc ñaùnh giaù ruûi ro (VSA 315)
63

- Hieåu bieát veà ñôn vò vaø moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ñôn vò
ñöôïc kieåm toaùn
- Hieåu bieát veà KSNB

Ñaùnh giaù RRCSSTY ôû caáp ñoä BCTC hoaëc caáp ñoä CSDL
Hieåu bieát veà ñôn vò vaø moâi tröôøng hoaït ñoäng – Noäi dung tìm hieåu
•Thöïc traïng neàn kinh teá
Hieåu bieát chung
•Laõi suaát vaø khaû naêng taøi chính
•Möùc laïm phaùt vaø giaù trò tieàn teä veà neàn kinh teá
•Caùc chính saùch cuûa Chính phuû
•Tyû giaù ngoaïi teä vaø kieåm soaùt ngoaïi hoái

•Caùc yeâu caàu veà moâi tröôøng

•Thò tröôøng vaø caïnh tranh Moâi tröôøng
•Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng (chu kyø, thôøi vuï…) vaø lónh vöïc
•Söï thay ñoåi coâng ngheä
hoaït ñoäng
•Ruûi ro kinh doanh
•Nhöõng ñieàu kieän baát lôïi
•Caùc tyû soá quan troïng vaø soá lieäu thoáng keâ
•Chuaån möïc cheá ñoä keá toaùn
•Quy ñònh phaùp luaät
•Nguoàn cung caáp vaø giaù caû.

•Caùc ñaëc ñieåm veà sôû höõu vaø quaûn lyù Caùc nhaân toá
•Tình hình kinh doanh cuûa ñôn vò
noäi taïi cuûa
•Khaû naêng taøi chính
•Moâi tröôøng laäp baùo caùo
ñôn vò
•Yeáu toá luaät phaùp
64
Hieåu bieát veà ñôn vò vaø moâi tröôøng hoaït ñoäng – Phöông phaùp tìm hieåu
65

(a) Phoûng vaán Ban Giaùm ñoác vaø caùc caù nhaân khaùc
trong ñôn vò
(b) Quan saùt vaø ñieàu tra
(c) Thöïc hieän thuû tuïc phaân tích
 Tìm hieåu veà KSNB
66

Ñaõ trình baøy trong chöông 3

(b) Caùc thuû tuïc kieåm toaùn tieáp theo (VSA 330)
67

❖ Caùc bieän phaùp xöû lyù toång theå

❖ Thuû tuïc kieåm toaùn ñoái vôùi caùc soá dö taøi khoaûn, giao dòch vaø
thuyeát minh
Thöû nghieäm kieåm soaùt (TNKS)
Thöû nghieäm cô baûn (TNCB)
Keát hôïp TNKS vaø TNCB) (Thöû nghieäm keùp)

Theå hieän thoâng qua Chöông trình kieåm toaùn hoaëc danh muïc caùc thuû tuïc kieåm
toaùn
 (b1) Caùc bieän phaùp xöû lyù toång theå
68

 Nhaán maïnh vôùi nhoùm kieåm toaùn veà söï caàn thieát phaûi duy trì
thaùi ñoä hoaøi nghi ngheà nghieäp;
 Boå nhieäm caùc thaønh vieân nhoùm kieåm toaùn coù kinh nghieäm
hoaëc coù kyõ naêng chuyeân moân ñaëc bieät, hoaëc söû duïng chuyeân
gia;
 Taêng cöôøng giaùm saùt;
 Keát hôïp caùc yeáu toá khoâng theå döï ñoaùn tröôùc khi löïa choïn caùc
thuû tuïc kieåm toaùn tieáp theo caàn thöïc hieän;
 Thöïc hieän nhöõng thay ñoåi chung ñoái vôùi noäi dung, lòch trình vaø
phaïm vi caùc thuû tuïc kieåm toaùn
 (b2) Thuû tuïc kieåm toaùn ñoái vôùi soá dö taøi khoaûn, giao
dòch vaø thuyeát minh
69

 Phöông phaùp tieáp caän: döïa treân vieäc ñaùnh giaù RRCSSTY
ôû caáp ñoä CSDL.
 Caùc thuû tuïc kieåm toaùn bao goàm:
Thöû nghieäm kieåm soaùt
Thöû nghieäm cô baûn (Thuû tuïc phaân tích vaø Kieåm tra chi tieát)
Thöû nghieäm keùp
Phöông phaùp tieáp caän
A4.VSA 330
70

RRCSSTY ôû caáp ñoä RRCSSTY ôû caáp ñoä RRCSSTY ôû caáp

CSDL CSDL ñoä CSDL

Thöû nghieäm kieåm

Thuû tuïc phaân tích
Thöû nghieäm kieåm soaùt
soaùt
Thuû tuïc phaân tích
Kieåm tra chi tieát
Kieåm tra chi tieát

TIEÁP CAÄN HEÄ THOÁNG KIEÅM TRA CHI TIEÁT

 Caùc thuû tuïc kieåm toaùn: - Thöû nghieäm kieåm soaùt
71

Laø thuû tuïc kieåm toaùn ñöôïc thieát keá nhaèm ñaùnh giaù tính höõu hieäu
cuûa kieåm soaùt noäi boä

 KTV thöïc hieän thöû nghieäm kieåm soaùt khi:

- KTV coù yù ñònh döïa vaøo heä thoáng KSNB
- Thöû nghieäm cô baûn khoâng ñuû cung caáp baèng chöùng kieåm toaùn
thích hôïp ôû caáp ñoä cô sôû daãn lieäu

Xem chöông 3
Caùc thuû tuïc kieåm toaùn: - Thöû nghieäm cô baûn
72

Laø thuû tuïc kieåm toaùn ñöôïc thieát keá nhaèm phaùt hieän caùc sai soùt
troïng yeáu ôû caáp ñoä cô sôû daãn lieäu.

Caùc thöû nghieäm cô baûn bao goàm:

▪ Thuû tuïc phaân tích cô baûn.
▪ Kieåm tra chi tieát (nghieäp vuï, soá dö taøi khoaûn, thuyeát minh)

Caùc thöû nghieäm cô baûn phaûi ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu kieåm toaùn:
1.Hieän höõu vaø phaùt sinh 4. Ñaùnh giaù vaø phaân boå
2. Quyeàn vaø nghóa vuï 5. Ghi cheùp chính xaùc
3. Ñaày ñuû 6. Trình baøy vaø thuyeát minh
Caùc Thuû tuïc kieåm toaùn – Thöû nghieäm keùp
73

Laø söï keát hôïp giöõa thöû nghieäm kieåm soaùt vôùi vieäc kieåm tra
chi tieát cuøng moät giao dòch.

Thí duï, kieåm toaùn vieân coù theå choïn maãu kieåm tra moät hoùa ñôn
nhaèm xaùc ñònh xem hoùa ñôn ñoù ñaõ ñöôïc pheâ duyeät thanh toaùn
hay chöa, ñoàng thôøi kieåm tra chi tieát veà tính chính xaùc cuûa soá
tieàn ghi treân hoùa ñôn.

Thöû nghieäm keùp giuùp KTV taêng cöôøng tính hieäu quaû cuûa cuoäc
kieåm toaùn.
Thí duï veà caùc loaïi thöû nghieäm aùp duïng
74

THÖÛ NGHIEÄM • Thöû nghieäm nghieäp vuï

baùn haøng
KIEÅM SOAÙT

THUÛ TUÏC • Tính soá voøng quay nôï

phaûi thu hoaëc soá ngaøy
PHAÂN TÍCH CÔ BAÛN
thu tieàn bình quaân

KIEÅM TRA • Göûi thö xaùc nhaän nôï

• Kieåm tra khoaù soå baùn
CHI TIEÁT haøng
• Kieåm tra laäp döï phoøng
 Lập kế hoạch kiểm toán – Tóm tắt
75

Các thủ tục ĐGRR - Hieåu bieát veà ñôn vò vaø moâi tröôøng
hoaït ñoäng cuûa ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn

- Hieåu bieát veà KSNB

Các thủ tục kiểm Thử nghiệm kiểm soát

toán tiếp theo
Đối với số dư,
Thủ tục phân tích
giao dịch
và thuyết minh
Thử nghiệm chi tiết Các mục tiêu kiểm toán
 5. Muïc tieâu kieåm toaùn
76

Caùc khía caïnh kieåm toaùn vieân caàn quan taâm khi thieát
keá chöông trình kieåm toaùn moät khoaûn muïc ñeå thu thaäp
baèng chöùng ñaày ñuû veà söï trình baøy hôïp lyù cuûa khoaûn
muïc
1. Hieän höõu vaø phaùt sinh
2. Quyeàn vaø nghóa vuï
MUÏC TIEÂU 3. Ñaày ñuû
KIEÅM TOAÙN
4. Ghi cheùp chính xaùc
5. Ñaùnh giaù vaø phaân boå
6. Trình baøy vaø thuyeát minh
 Thí duï veà muïc tieâu kieåm toaùn
77

Kieåm toaùn haøng toàn kho, KTV phaûi thu thaäp baèng
chöùng kieåm toaùn veà caùc khía caïnh sau ñeå keát luaän
khoaûn muïc naøy laø hôïp lyù.

1. Hieän höõu
2. Quyeàn
MUÏC TIEÂU 3. Ñaày ñuû
KIEÅM TOAÙN
HTK 4. Ghi cheùp chính xaùc
5. Ñaùnh giaù vaø phaân boå
6. Trình baøy vaø thuyeát minh
 Hieän höõu
78
Kieåm toaùn vieân phaûi
chuùng minh raèng caùc
TAØI SAÛN VAØ NÔÏ PHAÛI TRAÛ
maø ñôn vò khai baùo treân
baùo caùo taøi chính thì
hieän höõu trong thöïc teá
Phaùt hieän caùc taøi saûn
hoaëc khoaûn phaûi traû
khoâng coù thöïc
Kieåm keâ taøi saûn höõu
hình
Xaùc nhaän taøi saûn do
ngöôøi khaùc quaûn lyù,
söû duïng
Kieåm tra giaù goác vaø
lôïi ích töông lai cuûa
taøi saûn voâ hình
Xaùc nhaän nôï phaûi traû
Kieåm tra chöùng töø nôï
phaûi traû
 Phaùt sinh
79

Kieåm toaùn vieân phaûi Kieåm tra chöùng töø

chuùng minh raèng caùc
NGHIEÄP VUÏ maø ñôn vò
khai baùo treân baùo caùo
taøi chính thì phaùt sinh
trong thöïc teá vaø thuoäc
veà ñôn vò
goác cuûa caùc nghieäp
vuï phaùt sinh
Kieåm tra giaùn tieáp
thoâng qua kieåm tra
söï hieän höõu cuûa taøi
saûn vaø nôï phaûi traû

Phaùt hieän caùc nghieäp

vuï khoâng coù thöïc hoaëc
thuoäc veà ñôn vò
 Quyeàn vaø nghóa vuï
80

Kieåm toaùn vieân phaûi Kieåm tra chöùng töø veà

chuùng minh raèng caùc
TAØI SAÛN thì thuoäc
quyeàn kieåm soaùt cuûa
ñôn vò vaø caùc KHOAÛN
PHAÛI TRAÛ laø nghóa vuï
cuûa ñôn vò
quyeàn sôû höõu/kieåm
soaùt cuûa ñôn vò ñoái
vôùi taøi saûn
Kieåm tra veà nghóa vuï
cuûa ñôn vò ñoái vôùi
caùc khoaûn phaûi traû

Phaùt hieän caùc taøi saûn

hoaëc khoaûn phaûi traû
khoâng thuoäc veà ñôn vò
 Ñaày ñuû
81

Kieåm toaùn vieân phaûi Tìm hieåu kieåm soaùt noäi

chuùng minh raèng ñôn
vò ñaõ khai baùo treân
baùo caùo taøi chính taát
caû TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI
TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ
boä
Keát hôïp kieåm tra söï
hieän höõu vaø phaùt sinh
Kieåm tra taøi khoaûn
lieân quan

Phaùt hieän caùc taøi saûn, Kieåm tra vieäc khoùa soå
nôï phaûi traû hoaëc
Thuû tuïc phaân tích
nghieäp vuï chöa khai
baùo
 Ghi cheùp chính xaùc
82

Kieåm toaùn vieân phaûi Yeâu caàu ñôn vò

chuùng minh raèng ñôn
vò ñaõ tính toaùn, coäng
doàn chính xaùc vaø soá
lieäu treân baùo caùo khôùp
ñuùng vôùi Soå caùi vaø soå
chi tieát
Phaùt hieän söï khoâng
thoáng nhaát giöõa toång
hôïp vaø chi tieát
cung caáp soá dö
hoaëc phaùt sinh chi
tieát
Ñoái chieáu vôùi soå chi
tieát
Kieåm tra toång coäng
vaø ñoái chieáu toång
coäng vôùi soå caùi
 Ñaùnh giaù vaø phaân boå
83
Kieåm toaùn vieân phaûi Xem xeùt phöông phaùp
chuùng minh raèng ñôn ñaùnh giaù maø ñôn vò söû
vò ñaõ ñaùnh giaù TAØI duïng coù phuø hôïp
SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ chuaån möïc, cheá ñoä keá
NGHIEÄP VUÏ vaø phaân toaùn hieän haønh khoâng
boå cho caùc ñoái töông
Xem xeùt phöông phaùp
phuø hôïp vôùi cheá ñoä,
ñaùnh giaù coù ñöôïc aùp
chuaån möïc keá toaùn
duïng nhaát quaùn khoâng
hieän haønh
Xem xeùt vieäc phaân boå
Phaùt hieän vieäc aùp duïng coù hôïp lyù khoâng
caùc phöông phaùp ñaùnh
giaù khoâng phuø hôïp hoaëc
khoâng nhaát quaùn
 Trình baøy vaø thuyeát minh
84

Kieåm toaùn vieân phaûi Xem xeùt vaán ñeà trình

chuùng minh raèng baùo baøy baùo caùo taøi
caùo taøi chính ñöôïc trình chính:
baøy vaø thuyeát minh phuø
hôïp vôùi yeâu caàu cuûa ▪ Phaân loaïi khoaûn
cheá ñoä, chuaån möïc keá muïc
toaùn hieän haønh ▪ Vieäc caán tröø soá lieäu
Xem xeùt caùc yeâu caàu
Phaùt hieän vieäc trình
veà thuyeát minh thoâng
baøy khoâng phuø hôïp
hoaëc caùc thuyeát minh
tin boå sung treân baùo
sai, thieáu caùo taøi chính
 6. Cô sôû daãn lieäu (Management Assertions)
85

Laø caùc khaúng ñònh cuûa Ban Giaùm ñoác ñôn vò ñöôïc
kieåm toaùn moät caùch tröïc tieáp hoaëc ngaàm ñònh veà caùc
khoaûn muïc vaø thoâng tin trình baøy trong baùo caùo taøi
chính vaø ñöôïc KTV söû duïng ñeå xem xeùt caùc loaïi sai
leäch coù theå xaûy ra.
Ba nhoùm cô sôû daãn lieäu cuûa BCTC:
✓ Nhoùm giao dòch vaø söï kieän trong kyø ñöôïc kieåm toaùn
✓ Nhoùm soá dö taøi khoaûn vaøo cuoái kyø
✓ Caùc trình baøy vaø thuyeát minh
 Cô sôû daãn lieäu (Management Assertions)
86

Nhoùm giao dòch vaø söï kieän trong kyø

 Tính hieän höõu: caùc giao dòch vaø caùc söï kieän ñöôïc ghi
nhaän ñaõ xaûy ra vaø lieân quan ñeán ñôn vò;
 Tính ñaày ñuû: taát caû caùc giao dòch vaø söï kieän caàn ghi
nhaän ñaõ ñöôïc ghi nhaän;
 Tính chính xaùc: soá lieäu vaø döõ lieäu lieân quan ñeán caùc
giao dòch vaø söï kieän ñaõ ghi nhaän ñöôïc phaûn aùnh moät
caùch phuø hôïp;
 Ñuùng kyø: caùc giao dòch vaø söï kieän ñöôïc ghi nhaän
ñuùng kyø keá toaùn;
 Phaân loaïi: caùc giao dòch vaø söï kieän ñöôïc ghi nhaän
vaøo ñuùng taøi khoaûn.
 Cô sôû daãn lieäu (Management Assertions)
87

Caùch trình baøy vaø thuyeát minh

 Tính hieän höõu, quyeàn vaø nghóa vuï: caùc söï kieän, giao
dòch vaø caùc vaán ñeà khaùc ñöôïc thuyeát minh thöïc söï
ñaõ xaûy ra vaø coù lieân quan ñeán ñôn vò;
 Tính ñaày ñuû: taát caû caùc thuyeát minh caàn trình baøy
treân baùo caùo taøi chính ñaõ ñöôïc trình baøy;
 Phaân loaïi vaø tính deã hieåu: caùc thoâng tin taøi chính
ñöôïc trình baøy, dieãn giaûi vaø thuyeát minh hôïp lyù, roõ
raøng, deã hieåu;
 Tính chính xaùc vaø ñaùnh giaù: thoâng tin taøi chính vaø
thoâng tin khaùc ñöôïc trình baøy hôïp lyù vaø theo giaù trò
phuø hôïp.
 Cô sôû daãn lieäu (Management Assertions)
88

Nhoùm soá dö TK vaøo cuoái kyø

 Tính hieän höõu: taøi saûn, nôï phaûi traû vaø voán chuû sôû höõu
thöïc söï toàn taïi;
 Quyeàn vaø nghóa vuï: ñôn vò naém giöõ caùc quyeàn lieân
quan ñeán taøi saûn thuoäc sôû höõu cuûa ñôn vò vaø ñôn vò
coù nghóa vuï vôùi caùc khoaûn nôï phaûi traû;
 Tính ñaày ñuû: taát caû caùc taøi saûn, nôï phaûi traû vaø voán
chuû sôû höõu caàn ghi nhaän ñaõ ñöôïc ghi nhaän ñaày ñuû;
 Ñaùnh giaù vaø phaân boå: taøi saûn, nôï phaûi traû vaø voán chuû
sôû höõu ñöôïc theå hieän treân baùo caùo taøi chính theo giaù
trò phuø hôïp vaø nhöõng ñieàu chænh lieân quan ñeán ñaùnh
giaù hoaëc phaân boå ñaõ ñöôïc ghi nhaän phuø hôïp.