Chöông 8

THOÂNG TIN THÍCH

HÔÏP CHO VIEÄC RA
QUYEÁT ÑÒNH
 Muïc tieâu

1 Hieåu ñöôïc söï caàn thieát phaûi löïa choïn thoâng tin
thích hôïp

2 Naém ñöôïc quiù trình löïa choïn thoâng tin

thích hôïp

3 ÖÙng duïng thoâng tin thích hôïp cho vieäc

ra quyeát ñònh
 Söï caàn thieát lựa chọn thoâng tin thích hôïp

 Thoâng tin ñeå phuïc vuï cho vieäc ra quyeát ñònh thöôøng
khoâng coù saün, vì vaäy nhaø quaûn trò phaûi bieát nhaän
dieän thoâng tin naøo laø thích hôïp vaø khoâng thích hôïp,
ñeå nhanh choùng coù ñöôïc thoâng tin phuïc vuï cho vieäc
ra quyeát ñònh.

 Vieäc söû duïng laãn loän thoâng tin thích hôïp vaø khoâng
thích hôïp seõ laøm phöùc taïp theâm vaán ñeà, giaûm söï chuù
yù cuûa nhaø quaûn trò vaøo nhöõng vaán ñeà chính caàn giaûi
quyeát vaø deã daãn ñeán nhöõng quyeát ñònh sai laàm
Quaù trình löïa choïn thoâng tin thích hôïp

Taäp hôïp taát caû caùc khoaûn thu, chi lieân

1 quan ñeán caùc PA ñöôïc xem xeùt

Loaïi boû CP chìm, laø nhöõng CP ñaõ chi ra

vaø khoâng theå traùnh ñöôïc duø löïa choïn baát 2
kyø phöông aùn naøo

Loaïi boû caùc khoaûn thu vaø chi nhö nhau

3 ôû caùc phöông aùn ñang xem xeùt

Nhöõng thoâng tin coøn laïi laø nhöõng thoâng

tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh 4
 Chi phí chìm khoâng phaûi laø thoâng tin thích hôïp
Ví duï : Coâng ty ñang nghieân cöùu phöông aùn mua maùy môùi ñeå thay
theá chieác maùy cuõ ñang söû duïng hay tieáp tuïc söû duïng maùy cuõ. Taøi
lieäu lieân quan ñeán maùy cuõ vaø maùy môùi nhö sau: (ñvt: tr. ñoàng)
Maùy cuõ ñang söû duïng:
Giaù trò ban ñaàu 50
Giaù trò coøn laïi 40
Giaù baùn hieän taïi 20
Chi phí hoaït ñoäng moãi naêm 40
Doanh thu haøng naêm 100
Maùy môùi döï kieán mua:
Nguyeân giaù 60
Chi phí hoaït ñoäng haøng naêm 28
Doanh thu haøng naêm 100
Giaû söû caû 2 chieác maùy naøy ñeàu coù thôøi haïn söû duïng 4 naêm
nöõa vaø sau 4 naêm khoâng coøn giaù trò taän duïng.
 ÖÙNG DUÏNG
THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP
TRONG VIEÄC
RA QUYEÁT ÑÒNH
 Quyeát ñònh neân tieáp tuïc saûn xuaát hay ngöøng kinh
doanh moät boä phaän
Ví duï: BCKQHÑKD cuûa moät Cty X nhö sau:
( ñvt: 1.000.000 ñoàng)

Toång Haøng may Haøng thieát Haøng gia

Chæ tieâu
coäng maëc bò duïng
Doanh thu 400 180 160 60
Bieán phí 112 100 72 40
Soá dö ñaûm phí 188 80 88 20
Ñònh phí 143 61 54 28
Ñònh phí BP 43 16 14 13
Ñònh phí chung 100 45 40 15
Laõi (loã) 45 19 34 (8)
Qua baûng baùo caùo treân cho thaáy moät vaán ñeà caàn ñaët ra:
Coâng ty coù neân tieáp tuïc KD ñoà gia duïng nöõa hay khoâng?
Tuy nhieân, vieäc xem xeùt quyeát ñònh coù neân
loaïi boû 1 boä phaän kinh doanh hay khoâng, caàn
phaûi xem xeùt ñeán chi phí cô hoäi (neáu coù)
tröôùc khi ra quyeát ñònh.
Giaû söû neáu ngöng kinh doanh, coâng ty coù theå
taän duïng maët baèng ñang kinh doanh ngaønh
haøng ñoà gia duïng ñeå cho thueâ, hoaëc coù theå
kinh doanh maët haøng khaùc nhaèm mang laïi lôïi
nhuaän cao hôn.
Quyeát ñònh neân saûn xuaát hay mua ngoaøi

Ví duï: Coâng ty “Cöûu Long” hieän ñang SX

chi tieát X duøng ñeå SX saûn phaåm chính cuûa
doanh nghieäp coù toång nhu caàu haøng naêm laø
10.000 chi tieát, caùc chi phí lieân quan ñeán quaù
trình saûn xuaát chi tieát X ñöôïc trình baøy qua
baûng sau:
 (ñvt: 1.000 ñoàng)

Chi phí tính theo

Khoaûn muïc chi phí
Ñôn vò Toång soá
1. Nguyeân lieäu tröïc tieáp 12 120.000
2. Nhaân coâng tröïc tieáp 11 110.000
3. Bieán phí saûn xuaát chung 3 30.000
4. Löông NV phaân xöôûng 7 70.000
5. KH TSCÑ phaân xöôûng 6 60.000
6. Chi phí chung phaân boå 9 90.000
Coäng 48 480.000
Coù nhaø cung caáp beân ngoaøi ñeà nghò baùn chi tieát
X naøy cho coâng ty vôùi giaù 42 ngaøn ñoàng/caùi,
ñuùng theo chaát löôïng vaø soá löôïng maø coâng ty
yeâu caàu. Vaäy trong tröôøng hôïp naøy Coâng ty
“Cöûu Long” quyeát ñònh mua ngoaøi hay tieáp tuïc
saûn xuaát chi tieát X?
Quyeát ñònh neân baùn hay tieáp tuïc saûn xuaát

Quyeát ñònh naøy thöôøng ñöôïc gaëp ôû caùc doanh nghieäp

saûn xuaát coù quy trình saûn xuaát khôûi ñaàu töø moät loaïi
nguyeân lieäu chung, qua caùc giai ñoaïn saûn xuaát cheá
bieán seõ taïo ra nhieàu baùn thaønh phaåm khaùc nhau. Caùc
baùn thaønh phaåm naøy coù theå tieâu thuï ngay hoaëc ñöôïc
tieáp tuïc saûn xuaát theo nhöõng quy trình rieâng cho töøng
loaïi ñeå taïo thaønh nhöõng thaønh phaåm khaùc nhau roài môùi
tieâu thuï.
 Quy trình saûn xuaát treân coù theå bieåu dieãn toång quaùt
baèng moâ hình döôùi ñaây
Baù n Quy Thaønh
thaønh trình sx phaåm Tieâu thuï
phaåm A rieâ ng A'

Quaù Baù n Quy Thaønh

Ng.lieäu
trình sx thaønh trình sx phaåm Tieâu thuï
cô baûn
chung phaåm B rieâ ng B'

Baù n Quy Thaønh

thaønh trình sx phaåm Tieâu thuï
phaåm C rieâ ng C'

Chi phí Ñieåm

sx keá t phaân
hôï p chia
 Nguyeân taéc chung ñeå quyeát ñònh laø döïa vaøo keát
quaû so saùnh giöõa doanh thu taêng theâm vôùi chi
phí taêng theâm do tieáp tuïc saûn xuaát:
– Neáu doanh thu taêng theâm > Chi phí taêng theâm:
Quyeát ñònh tieáp tuïc saûn xuaát roài môùi tieâu thuï.
– Neáu doanh thu taêng theâm < Chi phí taêng theâm:
Quyeát ñònh baùn ngay thaønh phaåm taïi ñieåm phaân
chia, khoâng tieáp tuïc saûn xuaát.
 Quyeát ñònh trong ñieàu kieän naêng löïc
saûn xuaát coù giôùi haïn

Tröôøng hôïp chæ coù 1 ñieàu kieän giôùi haïn

DN chæ coù toái ña 20.000 giôø maùy ñeå söû duïng moãi naêm.
Ñeå saûn xuaát SP A caàn 3 giôø maùy, saûn xuaát moät SP B
caàn 2 giôø maùy. Ñôn giaù baùn SP A laø 500, SP B laø 600.
Bieán phí ñeå saûn xuaát SP A laø 200, SP B laø 360. Nhu
caàu tieâu thuï SP A vaø B ñeàu nhö nhau vaø ñeàu phaûi taän
duïng heát coâng suaát cuûa maùy môùi ñuû thoûa maõn nhu caàu
ñoù. Vaäy, trong ñieàu kieän coù giôùi haïn veà coâng suaát maùy
cuûa DN, nhaø quaûn trò neân quyeát ñònh saûn xuaát loaïi SP
ñeå ñaït hieäu quaû cao nhaát?
 Tröôøng hôïp coù nhieàu ñieàu kieän giôùi haïn

Böôùc 1: Xaùc ñònh haøm muïc tieâu vaø bieåu dieãn

chuùng döôùi daïng phöông trình ñaïi soá.
Böôùc 2: Xaùc ñònh caùc ñieàu kieän giôùi haïn vaø bieåu
dieãn chuùng thaønh daïng phöông trình ñaïi soá.
Böôùc 3: Xaùc ñònh vuøng saûn xuaát toái öu treân ñoà
thò, vuøng naøy ñöôïc giôùi haïn bôûi caùc ñöôøng bieåu
dieãn cuûa caùc phöông trình ñieàu kieän haïn cheá vaø
caùc truïc toïa ñoä.
Böôùc 4: Caên cöù treân vuøng saûn xuaát toái öu vôùi
phöông trình haøm muïc tieâu, xaùc ñònh cô caáu saûn
phaåm saûn xuaát toái öu.
Ví duï: Moät doanh nghieäp SX 2 loaïi SP X vaø Y. Moãi kyø
SX chæ söû duïng ñöôïc toái ña 36 ñôn vò giôø maùy vaø 24 ñôn
vò nguyeân lieäu. Möùc tieâu thuï SP Y moãi kyø toái ña laø 3 SP.
Taøi lieäu veà SP X vaø Y ñöôïc taäp hôïp döôùi ñaây :
SP X SP Y
SDÑP ñôn vò 8 10
Soá giôø SX / SP 6 9
Löôïng NVL söû 6 3
duïng / SP

Doanh nghieäp phaûi saûn xuaát theo cô caáu saûn phaåm nhö
theá naøo ñeå ñaït ñöôïc lôïi nhuaän cao nhaát ?