ฮาร์มอนิกในระบบไฟฟ้ากาลัง EN2013304

รองศาสตราจารย์ ดร.ศุภวุฒิ เนตรโพธิ์แก้ว

01/04/65
 PEC-R :Eddy Current Loss
Factor

สาหรับหม้อแปลงไฟฟ้าจ่ายโหลดคอมพิวเตอร์
ทั่วๆไปที่มีพิกัดอยู่ระหว่าง 150 VA - 225
KVA จะมีค่า Pec-rอยู่ในช่วง 5 - 10 %
 มาตรฐาน UL 1561(Underwriter Laboratorier)
ได้กาหนดค่าสัมประสิทธ์ K เป็นตัวบอกถึงความสามารถ
ของหม้อแปลงแบบแห้งในการจ่ายโหลดไม่เป็นเชิงเส้น
2
Ih  h 2
K-factor K =
 Ih
2

1 + PEC − R
I rms ( derated ) = ( pu .)
1 + K  PEC − R
ตัวอย่างการคานวณการลดพิกัดหม้อแปลงที่
มีการใช้โหลดคอนเวอร์เตอร์ 6-P

Transformer Dry type 1000 kVA , 400 V, PEC-

R=0.08

Ih  h2
2

K = 2
 Ih
Harmonic Frequency Current Ih2 Ih2. h 2
number Ih (pu.)
1 50 1.000 1.000 1.000
3 150 0.016 0.000 0.002
5 250 0.261 0.068 1.703
7 350 0.050 0.003 0.123
9 270 0.003 0.000 0.001
11 550 0.089 0.008 0.958
13 650 0.031 0.001 0.162
15 750 0.020 0.000 0.090
17 850 0.048 0.002 0.666
19 950 0.026 0.001 0.244
21 1050 0.001 0.000 0.000
23 1150 0.003 0.000 0.005
25 1250 0.021 0.000 0.276
Totals : 1.084 5.230
 Ih  h
2 2
5 .23
K-Factor K = 2
=
 Ih 10 .84

Transformer derating
1 + PEC − R
I rms ( derated ) = ( pu .)
1 + K  PEC − R

1 + 0.08
I rms ( derated ) = = 0.882 pu .
1 + ( 4.828  0.08 )
ความสัมพันธ์การใช้โหลด SMPS
ที่มีผลต่อการลดขนาดหม้อแปลง
Misoperation of equipment
Circuit Breaker
Fuses
Protective Relay
Meter
Circuit Breaker
ผลของกระแสฮาร์มอนิก จะมีผลกระทบต่อ
ความสามารถในการตัดกระแสของเซอร์กิตเบรกเกอร์
ด้วยผลของกระแสฮาร์มอนิกที่ลาดับต่างๆทาให้เกิด
ความร้อนเพิ่มขึ้นภายในตัวเบรกเกอร์ ด้วยผลของ
ความร้อนนี้ จะทาให้อุปกรณ์ตัดวงจรด้วยความร้อน
สูงขึ้นจะทาให้จุดตัดวงจร(Trip Point) ของเซอร์กิต
เบรกเกอร์มีค่าลดลง
Fuse
กระแสฮาร์มอนิกทาให้ปรากฏการณ์ทางผิว
(Skin effect) ขึ้นที่ไส้ฟิวส์ จึงทาให้เกิดความ
ร้อนที่ไส้ฟิวส์มาก เป็นผลทาให้คุณลักษณะ
การทางานของกราฟกระแส-เวลาของฟิวส์
เปลี่ยนไป กรณีที่มีกระแสลัดวงจรต่าเกิดขึ้น
ฟิวส์จะขาดก่อนในเวลาที่กาหนด
Protective Relay
ผลของฮาร์มอนิกทาให้การทางานของรีเลย์
ผิดพลาด ซึ่งขึ้นอยู่กับคุณสมบัติการทางาน
ของชนิดรีเลย์
- การทางานชนิด Electromagnetic ขึ้นอยู่
กับค่ากระแสและแรงดัน RMS
Protective Relay (ต่อ)
- การทางานของรีเลย์ชนิด Digital ขึ้นอยู่
กับค่าแรงดันยอดคลื่น (Crest Voltage) จาก
การ Sampling และตรวจค่า Zero Crossing
ค่ากระแสหรือแรงดันที่ศูนย์
ซึ่งถ้ามีค่าแรงดันฮาร์มอนิกมากกว่า 20
%จะทาให้รีเลย์ทางานผิดพลาดได้
Meter
ผลของฮาร์มอนิกทาให้ทาให้มิเตอร์
ประเภทจานเหนี่ยวนาผิดพลาดได้ ซึ่งโดย
ปกติการปรับแต่งมิเตอร์นนั้ จะทาการ
ปรับแต่งที่ความถี่ใช้งาน 50 Hz
 การประเมินฮาร์มอนิกตามมาตรฐาน
- IEC-1000-3-6 , P519A/D5

Stage1 Si
 100 %  0.1%
S SC

Stage2  S i DI  Wi
 100 0.1%
S SC
กรณีไม่มีโหลดฮาร์มอนิกในตาราง
IEC-1000-3-6 กาหนด Wi = 2.5
P519A/D5 กาหนด Wi = 1
 Harmonic Assessment
EX ผู้ใช้ไฟฟ้า ของ กฟภ.รายหนึ่ง ใช้ไฟฟ้าที่ระดับแรงดัน 400/230 V
, MVA = 10 MVA ใช้โหลดชนิด6 Pulse Converter with large
SC

inductor for current smoothing 12 kW และมีการใช้โหลดเชิงเส้น

เท่ากับ 8 kW

Si 0.02
Stage1  100 % = = 0 .2  0 .1 %
S SC 10
 Type of Load Typical Wave form Weight Factor
6 Pluse
converter 0.8
with large
inductor
for current
smooting

Stage2
Harmonic Assessment IEEE 141-1993
MVA SC
SCR =
MVA H

MVASC ; Short-circuit capacity

MVAH ; Power rating for load harmonic
 ถ้าระดับแรงดันฮาร์มอนิกส์ไม่เกินตามค่า
มาตรฐานจะไม่เกิดผลกระทบในระบบไฟฟ้า
12
10
8 6-P
%THD

6 12-P
4
2
0 SCR
20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60

%THDv = 5, Converter 6-P ค่า SCR < 45

%THDv = 5, Converter 12-P ค่า SCR < 29
 Harmonic Assessment
Rated capacitor & Harmonic
MVA SC =350MVA
12kV

1000 kVA,Z T =6%

12kV/415-240V
MVA SC1

Converter Capacitor
100 kW 100 kVA

Single line System

 Equivalent Circuit
Ich Ish

Ih -jXC/h jhX SC

Ih Ih 2 .V 2
I Ch = VCh =
kVA SC 1 kVA SC
1− 2 1000 h.kVAC −
h .kVAC h
Calculation Rated capacitor
I C ( rms ) = I C 1 +  h = 2 I 2 Ch

VC ( rms ) = VC 1 +  h = 2 V 2 Ch

V peak =  h =1VCh

KVAR C =  h =1Vch .I ch
 Rated Capacitor IEEE Std.18-1992

Maximum Operating Voltage 110% of Rated rms Voltage

Maximum Peak Voltage 120% of Rated Peak Voltage
Total rms Current 180% of Rated rms Current
Total kVAR 135% of Rated kVAR
Calculation Rated capacitor 100 KVAR
h VC pu. IC pu. kVAR C pu.
1 1.00 1.00 1.00
5 0.011 0.053 0.001
7 0.013 0.088 0.001
11 0.037 0.408 0.015
13 0.030 1.69 0.22
Maximum Operating Voltage 100.9% (110%)
Maximum Peak Voltage 119.1% (120%)
Total rms Voltage 201% (180%)
Total kVAR 124% (135 %)
Calculation Rated capacitor 200 KVAR
h VC pu. IC pu. kVAR C pu.
1 1.00 1.00 1.00
5 0.013 0.065 0.001
7 0.023 0.160 0.004
11 0.017 0.184 0.003
13 0.007 0.094 0.001
Maximum Operating Voltage 100.1% (110%)
Maximum Peak Voltage 106% (120%)
Total rms Current 103.6% (180%)
Total kVAR 100.9% (135 %)
การประเมินฮาร์มอนิกเรโซแนนซ์ในระบบแรงต่า (ZT=5-
6%) ถ้าเป็นไปตามข้อกาหนดข้างล่าง
จะไม่เกิดปัญหาฮาร์มอนิกเรโซแนนซ์ในระบบ

ขนาดโหลดฮาร์มอนิก <10% ของขนาดหม้อแปลง

ขนาดโหลดฮาร์มอนิก<30% ของขนาดหม้อแปลง
และพิกัดกาลังของคาปาซิเตอร์< 20% ของขนาดหม้อแปลง
ขนาดโหลดฮาร์มอนิก >30% ของขนาดหม้อแปลง
ต้องมีการติดตั้งฟิลเตอร์
Assessment Harmonic Resonance