7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

Kabanata I : Ang Pagtitipon

Nakatakdang ganapin sa gabing iyon ang marangyang handaan sa tahanan ni Don

Santiago Delos Santos o mas kilala bilang si Kapitan Tiyago. Ang nasabing handaan ay

upang magsilbing
iba sa Kapitan pasalubong
sapagkat ito aysa isang
anak ngbinatang
kanyang kagagaling
matalik na lamang saAng
kaibigan. Europa, na hindi
pagsalubong
ay gaganapin sa kanyang bahay sa kalye ng Anluwage.

Napuno ng mga panauhin ang tahanan ni Kapitan Tiyago, sapagkat sa lugar na iyon,
isang malaking karangalan ang maging panauhin ng Kapitan. Kilala siya bilang taong
nabibilang sa mataas na lipunan at matulungin sa mga mahihirap. Si Tiya Isabel na
pinsan ng Kapitan ang taga-istima ng mga bisita, at sadyang magkakahiwalay ang mga
panauhing babae sa mga lalake. Nagpakahuling dumating ang ibang mga panauhin,
kabilang na sina Dr. de Espadaña at ang kabiyak nitong si Donya Victorina.

Sa lahat ng mga panauhin ng Kapitan, hindi nagpapahuli ang kinatawan ng simbahan

sa pangunguna nina Padre Sibyla, ang kura paroko ng Binundok; Si Padre Damaso na
sadyang magaslaw kumilos at magsalita; dalawang paisano; at si Tenyente Guevarra,
ang tenyente ng guardia civil.

Bawat grupo ng mga panauhin ay may kani-kaniyang paksa, isang pagkakataon upang
ipagparangalan ang kani-kanilang saloobin, humanap ng papuri, at makipag-tagisan ng
kuro-kuro. Napag-usapan sa gabing iyon ang tungkol sa mga Indio na walang iba kundi
ang mga Pilipino; ang tungkol sa pagkakatanggal ni Padre Damaso sa Parokya ng San
Diego sa kabila ng paninilbihan nito ng matagal na panahon; ang tungkol sa pulbura at
armas, monopolyo ng tabako at iba pa. Hindi na pinalagpas ni Pare Damaso ang
pagkakataon upang ihayag niya ang matinding panlilibak sa mga Indio, na ayon sa
kaniya ay mga hamak at mabababang uri ng nilalang. Gumawa naman ng paraan si
Pare Sybila na ibahin ang usapan at ito ay napadako sa pagkakatanggal ni Padre
Damaso bilang kura paroko sa loob ng 20 taon. Ayon kay Pare Damaso, hindi dapat
nakikialam ang hari ng Espanya sa pagpaparusa sa mga erehe sapagkat ito ang
nararapat. Ito naman ay tinutulan ng Tinyente at inilahad na ang nangyaring parusa ay
marapat lamang sa pananaw ng Kapitan Heneral. Ipinaliwanag din nito na ang dahilan
ng kanyang pagkakalipat ay sapagkat pinahukay nito ang bangkay ng isang marangal

na lalaki,
na ito na pinagbintangang
ay nakapagpagalit erehe
ng lalo dahillalo
sa pari, lamang sa hindi
na nang pangungumpisal.
maalala Ang bagay
nito ang mga nawaglit na
mahahalagang kasulatan. Namagitan uli si Pari Sybila upang pakalmahin ang
mahahayap na pananalita ni Padre Damaso. Kalaunan ay lumawig muli ang talakayan.

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 1/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

Kabanata II: Si Crisostomo Ibarra

Dumating si Kapitan Tyago kasabay ang isang binata na halatang nagluluksa ayon sa
kasuotan. Binati ng Kapitan ang kanyang mga panauhin, at tulad ng kaugalian, humalik 
siya sa kamay ng mga pari. Ang mga pari naman ay nabigla, lalo na si Padre Damaso
ng makilala nito na ang binata.

Ipinakilala ni Kapitan Tiyago ang kagalang galang na binata bilang anak ng kanyang
nasirang kaibigan na si Don Rafael Ibarra. Kadarating lamang ng binata mula pitong
taon na pag-aaral nito sa Europa. Kusang nagpakilala si Ibarra bilang Juan Crisostomo
Ibarra y Magsalin kasabay ng pakikipag-kamay nito, isang kaugaliang natutunan niya sa
bansang Alemanya. Tumanggi naman na makipag-kamay si Padre Damaso at bagkus ay
tinalikuran nito ang binata.

Lumapit ang Tinyente kay Ibarra at nagpasalamat ito sa ligtas niyang pagdating. Pinuri
rin nito ang kabaitan ng kanyang ama, na siyang nagpanatag sa kalooban ng binata.
Palihim naman ang pagsulyap ni Padre Damaso sa Tinyente na tila ba nagbabanta.
Dahilan upang tapusin ng Tinyente ang pakikipag-usap nito kay Ibarra.

Nang malapit na ang hapunan, inanyayahan ni Kapitan Tinong, sa pananghalian

kinabukasan si Ibarra. Si Kapitan Tinong ay malapit na kaibigan ni Kapitan Tiyago at
kaibigan din ng kanyang ama. Magalang na tumanggi ang binata sapagkat patungo siya
sa San Diego sa araw na iyon.

 Ating tunghayan ang Kabanata patungkol kay Crisostomo Ibarra. Ang

bahaging ito ay inilalaan bilang gabay sa pag-aaral ng ikalawang
kabanata ng Noli Me Tangere. Layunin din dito na makilala ang
pangunahing tauhan sa kabanata, makapagbigay ng talakayan at kuro-
kuro patungkol sa mga naganap na pangyayari at maihalintulad ito sa
kasalukuyang kalagayan ng lipunan.

 Ang salaysay ng buod ng Noli Me Tangere, Kabanata II ay matatagpuan sa

Si Crisostomo Ibarra. 

MGA TAUHAN: 
  Juan Crisostomo Ibarra y Magsalin - ang nag-iisang anak ni Don
o

Rafael Ibarra at binatang nakapag-aral ng medisina sa Europa. Likas

siyang may talino at mataas ang pagpapahalaga sa edukasyon bunga
na rin ng pagtataguyod ng ama.

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 2/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

o  Kapitan Tiago - matalik na kaibigan ni Don Rafael Ibarra at

nakipagkasundo sa huli na ipakasal ang kanilang mga anak sa takdang
panahon.
o  Tinyente Guevarra - isa sa mga sumalubong at natuwa sa pagdating
ni Ibarra
  Padre Sibyla
o
- Lihim nitong pinasubaybayan si Ibarra. Isa itong
katangian ng pari- ang pagiging mapanuri sa isang tao lalo na kapag
mayroong liberal na pananaw. Sa kanyang pagmamasid ay pinag-
aaralan niya ang pagkatao ni Ibarra at ang kanyang mga natuklasan
ang kanyang gagamitin sa sarili niyang kapakanan
o  Padre Damaso - Nagpakita kaagad ng disgusto kay Ibarra ng ito ay
kanyang makita sa bahay ni Kapitan Tiago
o  Kapitan Tinong - isa sa mga Kapitan sa bayan ng Binundok at ang
layunin ng pag-anyaya niya kay Ibarra ay upang magtamo ng
karangalan kung dadalaw sa kanyang tahanan si Ibarra

MGA GABAY SA PAG-AARAL:  

 Ano sa tingin mo ang (mga) dahilan ng pagbalik ni

Ibarra sa lupang tinubuan?

 Ano ang iyong masasabi sa ginawang pagpapakilala

ni Ibarra sa pamamagitan ng kaugaliang natutunan
nito sa ibang bansa?

 Ano naman ang iyong gagawin kung makakaharap ka

ng isang katulad ni Padre Damaso at gagawin nito sa
iyo ang ginawa nito kay Ibarra?

 Anu-ano ang mga kaugaliang Pilipino na unti-unting

nawawala sa panahon ngayon?

Kung ikaw ang papipiliin, gagawin mo pa rin ba ang

mga nakaugaliang iyon sa iyong kapwa, magulang o
kapatid?

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 3/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

Kabnata III: Ang Hapunan

Nagtungo na ang mga panauhin sa hapag-kainan. Kanya-kanyang kilos at

nararamdaman ang mga panauhin, na kung panonoorin ay maihahalintulad sa isang
komedya. Si Padre Sibyla ay nasisiyahan, kabaligtaran naman ni Padre Damaso. Ito ay
walang pakundangang nagdadabog at nataamaan tuloy ang isang kadete. Hindi naman
ito pinansin ng Tinyente, bagkus ay masusing pinagmamasdan ang kulot na buhok ni
Donya Victorina. Hindi tuloy nito namalayan na natapakan na niya ang kola ng saya
nito, bagay na nakapag-painis sa Donya. Ang ibang bisita naman ay kanya- kanya ng
usapan at papuri sa masarap na handa ng Kapitan.

Sapagkat ang hapunang iyon ay pagsalubong sa pagdating ni Ibarra, karapat-dapat na

siya ay maupo sa kabisera. Pinagtalunan naman ng dalawang Pari kung sino ang dapat
maupo sa kabilang dulo ng kabisera. Ayon kay Padre Damaso, si Padre Sibyla ang dapat
maupo sapagkat siya ang kura sa lugar na iyon. Sinalungat naman ito ni Padre Sybila at
kinatwiran nito na si Padre Damaso ang padre kumpesor ng pamilya ni Kapitan Tyago.
Sa kalaunan, inialok ni Padre Sybila ang upuan sa Tinyente, na tinanggihan naman ng
huli. Inanyayahan naman ni Ibarra si Kapitan Tyago ngunit magalang itong tumanggi
bilang nakaugalian. Nang inihain na ang pagkain, hindi sinasadyang napunta kay Padre
Damaso ang hindi masasarap na bahagi ng manok; bagkus ay mga leeg at pakpak ang
laman ng kanyang tinola. Lalo itong nag-alburuto sa mga pangyayari. Lingid sa
kaalaman ng pari, ang espesyal na tinola ay para lamang kay Ibarra.

Kasabay ng kainan ang mahabang usapan. Nagbahagi ang binata ng kanyang buhay,
tulad ng pag-aaral sa Europa ng pitong taon, ang pagpunta sa iba't ibang bansa at pag-
aaral ng kasaysayan at pag-unlad ng mga bansang ito, ang pagsasalita ng ibang wika,
ang hindi paglimot sa kanyang bayan sa kabila ng kaunlarang namasdan sa ibang
bansa, at ang ang hindi pagkaka-alam sa tunay na dahilan sa nangyari sa kanyang
ama. Ang bagay na ito naman ang nagkumpirma sa hinala ng Tinyente na wala ngang
alam ang binata.

Binanggit ni Ibarra na sa kanyang mga bansang napuntahan, iisang antas lamang ang
kabuhayan, pulitika at relihiyong tinatamasa ng mga ito sapagkat pinahihintulutan ito
ng sarili nilang kalayaan at kakayanang pamahalaan ang kanilang sariling bansa.
Binatikos naman ito ni Padre Damaso at ininsulto ang binata na kahit paslit ay kaya
itong matutunan; at ang kanyang pagpunta sa Europa ay maliwanag na pag-aksaya ng
salapi. Magalang naman na tinanggap ni Ibarra ang salita ng pari at binanggit na
lamang ang mga ala-ala niya na si Padre Damaso ay karaniwan nang kasalo sa kanilang
hapag-kainan at malapit na kaibigan ng kanyang ama. Hindi naman nakakibo ang pari
dahil sa mga naging kaganapan sa pagitan nila ng ama ni Ibarra.

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 4/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

Maagang nagpaalam si Ibarra ng gabing iyon, kaya't hindi sila nagkita ni Maria Clara,
ang dalagang anak ni Kapitan Tyago. Nagpatuloy naman ng pag-alipusta si Padre
Damaso sa binata. Isinulat naman ni Ibarra sa pahayagan ng Estudios Coloniales ang
kanyang mga obserbasyon sa gabing iyon.

 Ang ikatlong kabanata ng Noli Me Tangere ay patungkol sa mga pangyayaring naganap

sa oras ng hapunan. Ang salaysay ng buod ng Noli Me Tangere, Ang Hapunan ay
matatagpuan saKabanata 3. 
Inilalahad sa pahinang ito ang mga tauhan sa kabanata at mga gabay na katanungan.

MGA TAUHAN: 
  Crisostomo Ibarra - tampok na panauhin ni Kapitan Tiago at para sa
o

kanyang pagdating ang inihandang hapunan

  Padre Damaso - inakalang siya pa rin ang pinaka-importanteng
o

panauhin sa handaang iyon at mapagkunwaring inialok ang kabisera

ng upuan kay Padre Sibyla. Nagpakita siya ng hindi mabuting asal sa
harap ng mga panauhin lalong lalo na kay Ibarra. Nagngitngit ito lalo
sa galit ng mapunta sa kanya ang mga pangit na parte ng tinola
o  Padre Sibyla - nasisiyahan sa okasyon at tagasaway ni Padre Damaso
kapag hindi nito mapigilan ang kagaspangan ng ugali
o  Tinyente Guevarra - hindi mapigilang magmasid sa kulot na buhok ni
Donya Victorina.
o  Donya Victorina de Espadaña - Inis na inis sa Tinyente ng
matapakan nito ang kola ng kanyang saya.
o  Maria Clara - dumating din ng gabingi iyon si Maria Clara mula as
kumbento. Ang kanyang pagdating ay kinahanga ng lahat dahil sa
angkin niyang kagandahan

MGA GABAY SA PAG-AARAL:  

 Ano ang iyong opinyon sa pagpapahalaga ni Ibarra sa

karunungan at edukasyon?

Makatwiran ba ang kanyang mga isinalaysay na

paghahambing tungkol sa pag-unlad ng Europa at sa
kanyang bayang tinubuan?

May katotohanan pa ba sa panahon ngayon ang mga

sinabi ni Ibarra tungkol sa kalagayan ng Europa at ng
kanyang bayan? Magbigay ng halimbawa.

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 5/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

Kabanata 4: Erehe at Filibustero

Nagpalakad-lakad si Ibarra sa plasa ng Binondo at napagmasdan nitong sa kabila ng

matagal na panahon na pangingibang bansa, wala man lang pinagbago ang kanyang
bayan. Kung ano ang siya niyang iniwan, ay ito rin ang kanyang natunghayan sa
kanyang pagbabalik. Mababakas na ala man lang pinag-unlad ang bayang iyon.

Habang naglalakad ay nag-iisip din si Ibarra sa sinapit ng ama. Sinundan siya ni

Tinyente upang kwentuhan ng tungkol sa kanyang ama. Si Don Rafael ay isa sa pinaka-
mayaman sa bayan ng San Diego, matulungin at maraming nagmamahal. Sa kabila ng
kanyang kabaitan ay marami ring naiinggit dito, kabilang na ang mga pari sa simbahan-
sa pangunguna ni Padre Damaso. Dahil sa ganitong sitwasyon, minabuti ng Don na
hindi mangumpisal, bagay na lalong ikinagalit ng mga pari.

May isangito
Hinirang Kastila
ng Dondoon na walang
bilang kaalam-alam,
kulektor. palaboy,
Isang araw, at pinag-kakatuwaan
hindi nakapag-pigil ng lahat.
ang kolektor sa
mga batang nagtatawa sa kanya kaya't inakma niyang saktan ang mga bata. Kumaripas
ng takbo ang mga bata at ng hindi niya maabutan, binalibag niya ng baton at tinamaan
ang isa. Tumumba ang bata at walang awang pinagsisipa ito ng artilyero. Nakita ito ni
Don Rafael at inawat niya ang artilyero.

 Ayon sa mga sabi-sabi, sinaktan ni Don Rafael ang Kastila hanggang sa kakapalag nito
ay tumama ang ulo sa malaking bato. Tinulungan ni Don Rafael ang bata, ang Kastila
naman ay sumuka ng dugo at natuluyang mamatay. Nagkaroon ng imbestigasyon ang

mga guardia
kaaway. sibil, ikinulong
Kabilang sa mga siparatang
Don Rafael
sa at dito na
kanya angnaglabasan
pagiging ang mga
erehe at lihim niyang
pilibustero,
pangangamkam ng lupain at iba pang ilegal na paraan sa pagpapayaman, ang
pagbabasa ng El Correo de Ultramar at iba pang ipinagbabawal na babasahin,
pagtatago ng mga sulat at larawan mula sa isang binitay na pari, pakikipagkaibigan at
pagkupkop sa mga tulisan at pagsusuot ng Barong Tagalog.

 Ang dating mga kaibigan ng Don ay nangawala at tumalikod sa kanya. Tanging si

Tinyente Guevarra lamang ang naging kakampi ni Don Rafael, sa kabila ng paniniwala
ng taong bayan na ang Tinyente ay nasisiraan ng bait. Si Tinyente rin ang humanap sa

Kastilang abugado ayon

ngunit nagsulputan na rin
sa kung sa pakiusap
saan saan ang nikanyang
Don Rafael.
mga Mahusay ang abugadong
kalaban hanggang ito
ang kaso
ay tumagal at naging masalimuot. At ang masaklap ay hindi pa man tapos ang paglilitis,
siya ay nakakulong na at nagdadanas ng hirap sa loob ng rehas. Ang mga pangyayaring
ito, kasabay ng hirap na nararanasan ay labis na nakaapekto sa Don kung kayat ito ay
nagkasakit. Tuluyan na itong namatay sa loob ng bilangguan at ni wala man lang
nakiramay na kapamilya o kaibigan.

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 6/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

 Ang ikaapat na kabanata ng Noli Me Tangere ay tungkol sa pagiging erehe at

pilibustero diumano ni Don Rafael Ibarra. Ang buod ng kabanatang ito ay matatagpuan
sa Kabanata 4.
Inilalahad sa pahinang ito ang mga tauhan sa kabanata at mga gabay sa pag-aaral.

MGA TAUHAN: 
  Don Rafael Ibarra - likas na matulungin sa mahirap at mga naaapi.
o

Dahil sa pagtulong nito sa isang batang binubugbog ng Kastila,

sinamantala ito ng kanyang mga kaaway upang maparatangan ang
Don
  Padre Damaso - kura paroko sa bayan ng San Diego at
o

mapagbalatkayong kaibigan ni Don Rafael. Walang awa niyang sinira

ang reputasyon ng kanyang kaibigan
  Tinyente Guevarra - Ang naging susi kung paano nalaman ni Ibarra
o

ang mga paghihirap ng kanyang ama habang siya ay nag-aaral ng

medisina. Ito rin ang nag-iisang tumulong sa kanyang ama sa kabila
ng pagtalikod ng lahat.

MGA GABAY SA PAG-AARAL:  

 Ano ang kahulugan ng erehe at pilibustero? Marapat

nga bang tawagin si Don Rafael na isang erehe at
pilibustero?

 Ano ang mapupulot na katangian sa katauhan ni Don

Rafael?

 Ano ang gagawin mo kung makikita mo ang isang

bata na walang awang sinasaktan ng isang matanda,
katulad ng nasaksihan ni Don Rafael?

 Ano sa tingin mo ang dahilan bakit may mga

kasulatan o babasahing ipinagbabawal ang mga
prayle?

 Anong uri ng hustisya mayroon sa bayan ng San

Diego ng mga panahong iyon? Nangyayari pa ba sa
kasalukuyan ang mga ganitong sitwasyon?

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 7/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

Kabananata 5: Isang Tala sa Gabing Madilim

Pumunta ng Maynila si Ibarra ng araw na iyon at nanuluyan sa Fonda deLala. Sa

kanyang silid ay nagmuni-muni ang binata tungkol sa sinapit ng ama. Kalaunan ay
napadako ang tingin nito sa durunguwan, at sa kabila ng ilog ay tanaw na tanaw niya
ang nagliliwanag na bahay ni Kapitan Tyago. Tila bagat naririnig pa niya ang kasayahan
sa loob ng bahay, ang kalansingan ng mga pinggan at kubyertos at tugtog ng mga
orkestra.

Sa gabing iyon sa bahay ni Kapitan Tyago ay nagaganap uli ang isang kasiyahan.
Dumating ang nag-iisang anak nito na si Maria Clara, kung kaya't sinalubong siya ng
kanyang mga kaibigan, kababata, mga Kastila at paring malalapit sa ama, mga Pilipino,
Intsik, at militar. Ang lahat ay nakatuon ang paningin sa kagandahan ni Maria Clara, na
nakasuot ng isang marangyang kasuotan at napapalamutian ng alahas na diyamante at
ginto. Si Donya Victorina naman ay matiyagang inaayos ang buhok ng dalaga. Si Padre
Salvi na mahilig sa mga magagandang dilag ay masayang masaya at kadaupang palad
niya ang mga dalaga roon. Lihim din ang kanyang paghanga sa kagandahan ni Maria
Clara.

Madaling nakatulog si Ibarra ng gabing iyon, kabaligtaran naman ni Padre Salvi na hindi
dinalaw ng antok sapagkat hindi mawala sa kanyang isipan si Maria Clara.

 Ang ikalimang kabanata ng Noli Me Tangere ay ang pag-iisip ni Ibarra tungkol sa sinapit
ng kanyang ama. Matutunghayan ang buod ng Kabanata V ng Noli Me Tangere, Isang
Tala sa Gabing Madilim

Narito ang mga pangunahing tauhan sa Kabanata V:  

  Crisostomo Ibarra - naghihinagpis si Ibarra sa sariling silid habang
o

nagsasaya sa kabilang bayan ang may kagagawan sa pagkamatay ng

kanyang ama
  Maria Clara - tinaguriang pinakamaganda sa bayan ng Binundok at
o

lahat ng tao ay humahanga sa kanya

  Padre Sibyla - siyang siya sa pagmamasid sa mga kadalagahang
o

naroroon, lalong lalo na sa kagandahan ni Maria Clara

GABAY SA PAG-AARAL: 

Kung ikaw si Ibarra, paano mo tatanggapin kapag

nalaman mo na isa sa iyong mahal sa buhay ay
katulad ng sinapit ni Don Rafael?

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 8/9
7/16/2019 Noli Metangere Buod ng Bawat Kabanata

http://slidepdf.com/reader/full/noli-metangere-buod-ng-bawat-kabanata 9/9