Kinga Raniszewska nr albumu 300259

Rola i znaczenie tytułu wykonawczego w sądowym postępowaniu egzekucyjnym

Postępowanie egzekucyjne jest jednym z najskuteczniejszych sposób dochodzenia

roszczeń, a dzięki tytułowi wykonawczemu możliwe jest przeprowadzenie go w sposób
szybki i efektywny. Dlatego też, w dalszej części pracy zostanie pokrótce zdefiniowany tytuł
wykonawczy oraz przedstawiony jego zakres podmiotowy i przedmiotowy.
Podstawą do wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego jest tytuł
wykonawczy. Art. 776 Kodeksu Postępowania Cywilnego definiuje znaczenie tytułu
wykonawczego przez odwołanie się do pojęcia tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w
klauzule wykonalności1.
Tytuł wykonawczy to dokument, który stanowi podstawę do wszczęcia postępowania
egzekucyjnego. W postępowaniu egzekucyjnym sądowym, tytuł wykonawczy jest
dokumentem, na podstawie którego wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń na drodze
egzekucji2. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte tylko na podstawie oryginału
tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Dlatego też, tytuł
egzekucyjny powinien spełniać łącznie pięć do których należy : posiadanie znamiona
dokumentu urzędowego, wskazywanie roszczeń wierzyciela i obowiązków dłużnika,
spełnianie wymogów przewidzianych prawem, zawieranie stwierdzenia, iż dany obowiązek
nadaje się do wykonania w drodze egzekucji oraz zawieranie zrozumiałej treść. Postępowanie
egzekucyjne wszczynane jest na wniosek lub z urzędu na podstawie dołączonego tytułu
wykonawczego. Podstawą do egzekucji, chyba że ustawa stanowi inaczej, bez względu na
rodzaj prowadzonej egzekucji i sposób jej prowadzenia, jest zawsze tytuł wykonawczy3.
Tytuł wykonawczy to dokument, który stwierdza istnienie określonego zobowiązania
wobec wierzyciela oraz upoważnia go do dochodzenia roszczeń na drodze egzekucyjnej.
Tytuł wykonawczy może przybierać różne formy, w zależności od rodzaju zobowiązania, na
przykład może to być wyrok sądowy, postanowienie sądu, ugoda sądowa, akt notarialny czy
inny dokument o podobnej mocy prawnej4.

1
D. Zawistowski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730–1088, red. T.
Wiśniewski, Warszawa 2021, art. 776.
2
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1805 z późn.
zm.). art. 777
3
por. E. Wengerek, Sądowe postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 1978, s. 150-151
4
S. Czubek, Egzekucja komornicza w teorii i praktyce. Wolters Kluwer, 2018 s. 51-52
 Z powyższego wynika, że tytuł wykonawczy wystawia wierzyciel. Jeżeli wierzyciel
jest zarazem organem egzekucyjnym wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje z
urzędu na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez ten organ5.
Gdy polski wierzyciel chce wszcząć egzekucję przeciwko polskim organom
egzekucyjnym, jest zobowiązany przygotować tytuł wykonawczy według wzoru ustalonego
przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie oznacza jeszcze rozpoczęcia
egzekucji. Po otrzymaniu od wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego
wraz z tytułem wykonawczym organ egzekucyjny podejmuje czynności wstępne. Dlatego
też, sprawdza czy jest odpowiedni do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie
wykonania danego obowiązku. Natomiast jeśli uzna się za niewłaściwy do wszczęciu
postępowania egzekucyjnego, to w takim wypadku przekazuje sprawę organowi
właściwemu.6.
Ważne jest również, aby tytuł wykonawczy był wystarczająco precyzyjny, aby umożliwić
komornikowi właściwe wykonanie egzekucji. Tytuł wykonawczy musi być pisemny,
określać dokładnie stronę wierzyciela i dłużnika , przedmiot egzekucji oraz kwotę lub
wartość przedmiotu egzekucji7.
W postępowaniu egzekucyjnym sądowym, rola tytułu wykonawczego polega na
stwierdzeniu i potwierdzeniu istnienia roszczeń wobec dłużnika oraz upoważnieniu
komornika do dokonania czynności egzekucyjnych. Bez tytułu wykonawczego, wierzyciel
nie ma prawa do przeprowadzenia egzekucji na majątku dłużnika8. W postępowaniu
egzekucyjnym tytuł wykonawczy jest składany do komornika sądowego, który na jego
podstawie prowadzi egzekucję. Komornik ma uprawnienie do dokonywania działań
zmierzających do zaspokojenia wierzyciela, takich jak zajęcie rachunku bankowego dłużnika,
zajęcie wynagrodzenia czy zajęcie nieruchomości9.
Podsumowując, tytuł wykonawczy jest niezbędnym dokumentem w postępowaniu
egzekucyjnym sądowym, umożliwiającym wierzycielowi dochodzenie swoich roszczeń na

5
R. Hauser, A. Skoczylas (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji. Wyd. 9. Komentarz, Warszawa
2018, art. 26
6
R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Wyd. 10, Warszawa
2021, art. 26
7
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 479
z późn. zm.). art. 27
8
S. Czubek, Egzekucja komornicza w teorii i praktyce. Wolters Kluwer, 2018 s. 51-52
9
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 479
z późn. zm.).
drodze egzekucyjnej. Dlatego też ważne jest, aby tytuł wykonawczy był wystarczająco
precyzyjny i zawierał wszystkie niezbędne informacje.
Bibliografia

Literatura:

1. S. Czubek, Egzekucja komornicza w teorii i praktyce. Wolters Kluwer, 2018 r.

Akty normatywne:

1. Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j.

Dz. U. z 2022 r. poz. 479 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z
2021 r. poz. 1805 z późn. zm.).
3. R. Hauser, A. Skoczylas (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji. Wyd. 9.
Komentarz, Warszawa 2018 r.
4. R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji.
Komentarz, Wyd. 10, Warszawa 2021 r.
5. D. Zawistowski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły
730–1088, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021 r.