You are on page 1of 12

SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL

Inilakip ng mga mananaliksik sa bahaging ito ang mga kaugnay na literatura at

pagaaral na nagbigay inspirasyon at makabuluhang kaisipan upang maisakatuparan ang

buong pag-aaral.

Sosyo-Demograpikong Pagkakakilanlan ng mga Respondente

Sa pangkalahatan, ang panonood ng mga palabas TikTok ay maaaring magkaroon

ng epekto sa paggamit ng Wikang Filipino ng mga kabataan batay sa mga sumusunod

na salik: edad at bilang ng oras na iginugugol sa panonood ng mga palabas sa TikTok.

Edad

"Ang aking inosenteng (apat na taong gulang) na sanggol na babae ay halos

mawalan ng buhay dahil sa ilang hangal na TikTok na video," isinulat ni Ordinario.

Sa isang panayam sa The Philippine STAR, sinabi ng ina na nag-post siya ng mga

detalye ng insidente sa social media upang imulat ang kamalayan sa mga potensyal na

panganib ng pagpapaalam sa mga bata na gumamit ng mga mobile application.

Ayon sa OneNews PH, ito ay isang regular na Biyernes ng hapon, sabi niya, at

ang kanyang anak na babae ay naglalaro nang mag-isa sa isang kama. Napansin tuloy ni

Ordinario na nakatali ang dalaga sa kanyang leeg. “Nung time na ’yun, naka-focus ako

doon sa maliit, hinahayaan ko lang siya maglaro. Tapos nung napansin ko, nakaupo na

lang siya doon sa bed, tapos ano na, parang nag-struggle,” kuwento ni Ordinario.

“Paglingon ko, nakahawak pa siya sa leeg niya, tapos nakita ko na ‘yung cord nung

1
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

venetian blinds namin sa leeg niya. So wala nang sound ’yung lumalabas sa kanya,”

dagdag nito (Lorzano & Mateo, 2020).

Sinabi ni Cormac Keenan, pinuno ng tiwala at kaligtasan sa TikTok sa isang blog

post noong Miyerkules na kapag naabot na ang 60 minutong limitasyon, ipo-prompt ang

mga menor de edad na maglagay ng passcode at gumawa ng "aktibong desisyon" upang

patuloy na manood. Para sa mga account kung saan ang user ay wala pang 13 taong

gulang, ang isang magulang o tagapag-alaga ay kailangang magtakda o maglagay ng

isang umiiral nang passcode upang payagan ang 30 minutong dagdag na oras ng

panonood sa sandaling maabot ang paunang 60 minutong limitasyon.

Sinabi ng TikTok na dumating ito sa 60 minutong threshold sa pamamagitan ng

pagkonsulta sa akademikong pananaliksik at mga eksperto mula sa Digital Wellness Lab

sa Boston Children's Hospital. Matagal nang nag-aalala tungkol sa kung ano ang nalantad

sa mga menor de edad sa social media at ang potensyal na pinsala na maaaring gawin

nito. Iminungkahi ng isang ulat na inilabas noong nakaraang taon na ang mga algorithm

ng TikTok ay nagpo-promote ng mga video tungkol sa pananakit sa sarili at mga

karamdaman sa pagkain sa mga mahinang kabataan (CBC News, 2023).

Ang TikTok ay maaaring magpakita ng potensyal na mapaminsalang content na

nauugnay sa pagpapakamatay at mga karamdaman sa pagkain sa mga teenager sa loob ng

ilang minuto pagkatapos nilang gumawa ng account, iminumungkahi ng isang bagong

pag-aaral, na malamang na nagdaragdag sa lumalaking pagsisiyasat sa epekto ng app sa

mga pinakabatang user nito.

Sa isang ulat na inilathala noong Miyerkules, natuklasan ng non-profit na Center

for Countering Digital Hate (CCDH) na maaaring tumagal nang wala pang tatlong

2
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

minuto pagkatapos mag-sign up para sa isang TikTok account upang makakita ng content

na may kaugnayan sa pagpapakamatay at humigit-kumulang limang minuto upang

makahanap ng komunidad na nagpo-promote ng nilalaman ng eating disorder.

Sinabi ng mga mananaliksik na nag-set up sila ng walong bagong account sa

United States, United Kingdom, Canada at Australia sa minimum na edad ng gumagamit

ng TikTok na 13. Ang mga account na ito ay panandaliang naka-pause at nagustuhan ang

content tungkol sa body image at mental health. Sinabi ng CCDH na inirerekomenda ng

app ang mga video tungkol sa imahe ng katawan at kalusugan ng isip tungkol sa bawat 39

segundo sa loob ng 30 minutong panahon. "Ang mga resulta ay bangungot ng bawat

magulang: ang mga  feed ng mga kabataan ay binomba ng nakakapinsala, nakakapangit

na nilalaman na maaaring magkaroon ng malaking pinagsama-samang epekto sa kanilang

pag-unawa sa mundo sa kanilang paligid, at sa kanilang pisikal at mental na kalusugan,"

Imran Ahmed, CEO ng CCDH, sabi sa report (Kelly, 2022).

Ang data ng TikTok na nakita ng The Times ay nagpapakita na ang bilang ng mga

pang-araw-araw na gumagamit sa U.S. noong Hulyo na tinatantya ng kumpanya na 14 o

mas bata — 18 milyon — ay halos kasing laki ng bilang ng higit sa 14 na gumagamit,

humigit-kumulang 20 milyon. Ang natitirang mga gumagamit ng TikTok sa U.S. ay inuri

bilang nasa hindi kilalang edad.

Hindi lamang umaasa ang TikTok sa mga petsa ng kapanganakan ng mga user na

iniulat sa sarili upang ikategorya sila sa mga pangkat ng edad. Tinatantya din nito ang

kanilang edad gamit ang iba pang mga pamamaraan, kabilang ang mga facial recognition

algorithm na nagsusuri ng mga profile picture at video, sabi ng dalawang dating

3
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

empleyado ng TikTok at isang kasalukuyang empleyado, na tumangging kilalanin dahil

kumpidensyal ang mga detalye ng mga gawi ng kumpanya.

Ang isa pang paraan ng pagtatantya ng TikTok sa edad ng mga user, sabi ng mga

taong ito, ay sa pamamagitan ng paghahambing ng kanilang aktibidad at mga social na

koneksyon sa app laban sa mga user na natantya na ang mga edad. Ang kumpanya ay

maaari ring kumuha ng impormasyon tungkol sa mga user na binili mula sa iba pang mga

mapagkukunan.

Sa isang pahayag, sinabi ng TikTok: "Tulad ng karaniwang kasanayan sa aming

industriya," nagsasagawa ang kumpanya ng "high-level age-modeling upang mas

maunawaan ang aming mga user at bigyang-daan ang aming safety team na mas

maprotektahan ang kaligtasan ng aming mga nakababatang kabataan sa partikular."

Pangunahing ginagamit ng TikTok ang sistema ng pag-uuri upang ipaalam ang

diskarte ng kumpanya, ayon sa mga taong may kaalaman sa bagay na ito. Ginagamit ng

mga policy team ng TikTok ang mga numero para gumawa ng mga panuntunan para

sundin ng mga moderator, halimbawa, pagpapasya kung ano ang dapat gawin kung ang

isang user na menor de edad ay nakikipag-ugnayan sa isang nasa hustong gulang sa app

(Zhong & Frenkel, 2020).

Oras na Iginugugol sa Panonood ng mga Palabas sa TikTok

Base sa pag-aaral nina De Dios noong 2022, ang TikTok ang kadalasang

ginagamit ng mga estudyante bago, habang at pagtapos ng klase, sapagkat ito ang

nagsisilbing libangan nila sa oras na sila'y nababagot. Dahil na rin sa patuloy nitong

pag-usbong at biglaang pagsikat noong panahon ng pandemya (De Dios et al., 2020).

4
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

Kalaunan lamang naglabas ng isang pagsusuri na ang Pilipinas ang isa sa mga bansang

higit na tinatangkilik ang TikTok at mahigit 42.7 milyon na ang gumagamit nito, kaya

naman pumapang-pito ito sa buong mundo na may pinakamalaking TikTok users

(Oberlo, 2023). Kaya naman hindi kagulat-gulat na patuloy na umaangat ang oras na

ginugugol ng kabataan sa paggamit ng Social Media at maging ngayon ay hindi na ito

nawala sa atin, bagkus mas lalo pa itong tinangkilik. Iba-iba ang rason ng mga

kabataang Pilipino sa paggamit ng Tiktok, maaring ito ay pampalibang, pang-ulat

impormasiyon, paghahanap ng datos at maging pakikipag-usap sa ating mga kaibigan

(Twenge & Campbell, 2019).

Kalaunan lamang, lumabas sa isang pagsusuri na ang Pilipinas ang nangunguna

sa "daily time spent" na gumagamit ng internet, at ito ay pinamumunuan ng mga

kabataan na tumatagal ng halos 11 oras ang mga Pilipino sa internet, apat na oras dito ay

nakatutok sa iba’t ibang social media platforms (Garcia, 2021). Ang 69.7% ng

Kabataan sa Pilipinas na edad 16 pataas ay sinasabing ito ang sinabing pinakaginagamit

nilang plataporma sa social media at 9.7% naman ay nagsasabing ito ang kanilang

paboritong plataporma at ito rin ang pangunahing pinaglilibangan (Amurthalingam,

2022).

Ngunit base sa obserbasiyon na inilunsad nina Datu et al., lumabas sa pagsusuri

na isinagawa sa 700 na kabataan na ang pag-gamit ng TikTok ay magkaiba ang positibo

at negatibong epekto nito sa kabataan maaring tumutulong ito sa kanilang pag-aaral o

kaya nama'y nakakapinsala ito sa kanilang relasyong sosyal ngunit isa sa napatunayan

nito ay ang malubhang paggamit o "overusage" ng mga kabataan na maaaring magsanhi

ng iba't ibang bunga (Datu et al., 2018). Kaya naman malaki ang impluwensiya ng

5
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

TikTok sa atin, dahil na rin sa oras na ginugugol natin dito. Hindi na rin mapipigilan ang

patuloy na pag-tangkilik sa TikTok dahil natural na sa tao ang pakikipag-

komunikasiyon, at hindi namamalayan ang oras ay maaring ito ay lumilikha,

nagpapalitan ng impormasyon at pinapakita ang iba't ibang ideya na maaaring makita ng

buong mundo (Kulandairaj, 2014) gayun din pinaglalaanan ng matagal na oras upang

matunghayan ito ng mga tao na oras-oras ay ginagamit sa buong mundo (Govender et

al., 2013).

Mga Palabas sa TikTok na nakaaapekto sa Paggamit ng Wikang Filipino ng mga

Kabataan

Ang impluwensya ng media sa mga kabataan ay maaaring sinadya at direkta.

Halimbawa, ang advertising ay madalas na nakadirekta sa mga bata sa lahat ng edad.

Nangangahulugan ito na ang mga bata, pre-teens at teenager ay lalong namumulat sa

mga larawan. Ang impluwensya ng media ay maaari ring hindi direkta. Halimbawa,

maaaring kabilang dito ang mga sekswal na larawan at content sa Instagram, Snapchat,

TikTok at YouTube. Maaari rin itong magsama ng marahas na koleksyon ng imahe at

bulgar na wika sa news media, mga dokumentaryo, video game at ilang lyrics ng kanta.

Ang ganitong uri ng impluwensya ng media ay maaaring magmungkahi sa mga pre-teen

at teenager na ang ilang mga paraan ng pag-uugali at hitsura ay 'normal' (Raising

Children, 2022).

Ayon kay Christakis (2009) na ginamit din sa pag-aaral ni Dr. Al-Harbi noong

2015 na ang impluwensya ng media sa pag-unlad ng wika ng mga bata sa proseso ng

pagkuha ng unang wika, ang bata ay kusang at unti-unting nagkakaroon ng kakayahang

6
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

gumamit ng wika sa pamamagitan ng mga interactive na sitwasyon sa kanyang natural na

kapaligiran. Bilang karagdagan sa mga miyembro ng pamilya ng bata, ang bata ay

namulat sa wika sa pamamagitan ng screen media.

Ang maagang pag-aaral ay napakahalaga sa pag-unlad ng wika ng mga bata sa

parehong receptive at produktibong mga kasanayan sa lingguwistika. Ang pagkuha ng

wika sa pamamagitan ng exposure ay ang nangyayari sa yugtong ito ng buhay ng tao,

kung saan ang wika ay pumupunta sa isip ng bata nang walang kamalayan (Christakis,

2009).

Ang mga bata ay lubhang naiimpluwensyahan ng kanilang kapaligiran, mga

magulang, at kapatid. Ngunit ang media ay naging bahagi na rin ng kapaligiran ng bata,

at ang impluwensya nito ay hindi maikakaila na makabuluhan. Nakita nina Krcmar,

Grela, and Lin (2007) at Roseberry, Hirsh-Pasek, and Golinkoff (2009) na ginamit rin sa

pag-aaral ni Dr. Al-Harbi noong 2015, na epektibong matututunan ng mga bata ang

bokabularyo mula sa video kung ito ay nauugnay sa mga personal na pakikipag-ugnayan

sa lipunan.  Napagpasyahan din nina Krcmar et al. (2007) at Roseberry et al. (2009) na

ang mga bata ay maaari ding matuto ng bagong bokabularyo mula sa video lamang

(bagama't nakita ni Krcmar et al. (2007) ang mga bata na tumugon at mas binibigyang

pansin ang mga matatanda sa personal man o sa TV) (Al- Harbi, 2015).

Positibong Epekto ng Panonood ng mga Palabas sa TikTok sa Paggamit ng

Wikang Filipino ng mga Kabataan

Ayon sa TED TALK ni Chris Anderson taong 2010, sinabi nito na ang utak ng

tao ay "uniquely wired" kung saan kumukonekta upang magbasa ng isang mataas na

7
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

bandwidth na bidyo, sa madaling salita ang utak ng tao ay mas madaling magamit sa

pamamagitan ng panonood ng online videos dahil mas nabibigyan ng interpretasyon ang

isang bagay kung ito ay napapanood kaysa sa nababasa lamang (Anderson, 2010).

Batay sa pag-aaral nila Aquino et.al noong 2018, malaki ang naging tulong ng

YouTube sa pagkatuto ng gramatikang Ingles ang HUMSS strand na mayroong

limampu’t dalawang porsyento (52%) ayon sa datos na kanilang nakuha. Napatunayan

ng kanilang pananaliksik na sila ay naging mali sa kanilang teorya na mayroong

malaking epekto ang YouTube sa wika at maging sa kultura ng kabataang Pilipino

sapagkat ito ay may kaunting epekto lamang. Ayon sa pag-aaral na ito, ang YouTube ay

pinakanaaapektuhan ang wika ng mga kabataan. Marami sa kanilang napapanood ay

mga banyagang creators na ginagawa ang kanilang gustong contents tulad ng vlog,

musik, gaming at iba pa. Madalas na nasasangkot sang mga kabataan sa paggamit ng

YouTube dahil nagsisilbi na itong midyum kung saan maaaring matuto at magkaroon ng

kaalaman hinggil sa isang paksa (Aquino et al., 2028).

Ayon sa isang pag-aaral noong 2010 na gianmit rin sa pag-aaral noong 2022, ang

wika ay naging adaptive at personalized, na humahantong sa patuloy na na pag-unlad ng

wika bilang isang highlight at positibong kontribusyon ng social media sa wika. Ang

wika ay isang panlipunang konstruksyon kung saan ang anumang paraan ng pag-unlad

ng wika ay may mahalagang papel. Ang social media ay responsable para sa

pagtataguyod ng komunikasyon at responsable para sa pagtukoy kung ano ang ibig

sabihin ng paggamit ng wika nang totoo. Bilang resulta, ito ay gumaganap ng isang

mahalagang papel sa modernong pag-unlad ng wika (EduBirdie, 2022).

8
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

Batay kay Andreas Kaplan at Michael Haenlein (2010) na ginamit din sa pag-aaral

ni Egwu taong 2023, ang kakayahang makipag-usap ay naging mas mahalaga kaysa

dati. Ang pagpapakilala ng social media ay nangangahulugan na ang paggamit ng wika

ay naging pangalawang kalikasan dahil ito ay nakapaligid sa atin at dumating sa

napakaraming anyo. Ipinakilala ng social media ang pinakakomprehensibo, flexible, at

malawak na paraan ng komunikasyon na mayroon ang sangkatauhan, at patuloy pa rin

itong umuunlad (Egwu, 2023).

Negatibong Epekto ng Panonood ng mga Palabas sa TikTok sa Paggamit ng

Wikang Filipino ng mga Kabataan

Natuklasan na dahil sa hindi mapigilan ang pagbabago ng wika at walang

masama kung makiuso ang tao, nagkakaroon ng code switching sa paggamit ng wika.

Sinang-ayunan ito ng natuklasan sa pag-aaral ni Pati (2019), ang kadalasan na ginagamit

na wika sa social media ay ang paggamit ng code switch o pagsasalitan ng paggamit ng

dalawa o higit pa na wika. Ito ay dahil maraming gumagamit ng social media sa buong

mundo kung kaya't naghahalo ang mga wikang ginagamit (Pati, 2019).

  Dalawang pag-aaral na kinasasangkutan ng higit sa 700 mga mag-aaral ay

natagpuan na ang mga sintomas ng depresyon, tulad ng mababang mood at pakiramdam

ng kawalang-halaga at kawalan ng pag-asa, ay na-link sa kalidad ng mga online na

pakikipag-ugnayan. Natuklasan ng mga mananaliksik ang mas mataas na antas ng mga

sintomas ng depresyon sa mga nag-ulat ng pagkakaroon ng mas maraming negatibong

pakikipag-ugnayan. Ang isang katulad na pag-aaral na isinagawa noong 2016 na

kinasasangkutan ng 1,700 katao ay nakakita ng tatlong beses na panganib ng depresyon at

9
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

pagkabalisa sa mga taong gumagamit ng pinakamaraming social media platform. Mga

dahilan para dito, iminumungkahi nila. (Brown, 2018)

Ayon sa isang pag-aaral noong 2017, ang paggamit ng mga social media platform

ay humantong din sa pagbaba ng body satisfacion at pagpapahalaga sa sarili sa mga

kabataang babae. Ang personal na paghahambing na itinataguyod ng social media ay

nakatali sa kawalang-kasiyahan sa katawan dahil sa mga paghahambing sa mga modelo

at aktres na pamantayan para sa pisikal na kagandahan sa media ngayon. Sa mga

kababaihan, ang hindi kasiyahan sa kanilang mga katawan ay maaaring humantong sa

mga mapanganib na kondisyon tulad ng mga karamdaman sa pagkain tulad ng bulimia o

anorexia.

  Ayon kina Sabir et al. (2020), ang kabataan ay tumatanda habang napapaligiran

ng mga mobile device at interactive social networking sites tulad ng Twitter, MySpace, at

Facebook, Orkut na ginawa ang social media, isang mahalagang aspeto ng kanilang

buhay. Nabago ng social network ang pag-uugali at pakikitungo ng mga kabataan sa

kanilang mga magulang, kamag-anak, at kung paano sila gumagamit ng teknolohiya.

May mga kaugnay na panganib ang internet na nakatuon sa tinatawag na Online

Community. Ang cyberbullying, isang uri ng harassment kung saan gunagamit ang

Internet at iba pang kaugnay na teknolohiya para sadya at paulit-ulit na makasakit ng

kapwa tao ay Isang ay isa sa mga panganib na ito. (Sabir et al., 2020)

Alinsunod sa isang pag-aaral, malaki ang negatibong epekto ng tiktok sa kabataan

ng Pakistan at mga kaso ng iba't ibang uri ng mga disorder tulad ng pagiging bulgar,

social distribution, at pag babago ng ugali  (Waseem, n.d).  Alang alang sa katuwaan at

kasiyahan, ang mga estudyante ay sinasayang ang pinakamalaking bahagi ng kanilang

10
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

mahigpit na oras sa paggawa ng mga video upang makakuha ng mga likes at makuha ang

attention ng iba pang gumagamit ng social media app na ito. Nahikayat ng Tiktok ang

kabataan na maghabol sa iba't-ibang controbersyal na bagay tulad ng beauty at

personality complexes. Naitatas din ng Araw araw na paggamit ng Tiktok ang lebel ng

pagiging bastos ng mga bata. Ang sumusunod na ito ay nagiging sanhi ng mga

superiority at inferiority complex sa Kabataan ng Pakistan (Akram at Kumar, 2017).

Mga dahilan ng Panonood ng mga Palabas sa TikTok ng mga Kabataan

Ang pakikipagugnayan sa iba ay may malaking naiambag sa pagpapaunlad ng

kaisipan ng isang indibidwal. At ang pakikipagugnayan sa iba ay may mas malaking

epekto kaysa sa pagbibigay ng ideya ni Vygotsky (1978) na ginamit sin sa pag-aaral nina

Angeles et al. noong 2020. Kaugnay nito, sang-ayon sa artikulo ni Escober (2020) na ang

aplikasyong TikTok ay nagiging daan ng mga kabataan upang matugunan ang simpleng

realidad ng buhay at pagbuo ng mga makatotohanang kontent(Escobar, 2020). Ang

paggamit ng mga maiikling bidyo ay isa sa mga pamamaraan na maiiugnay sa

pagbabagong teknolohikal sa larangan ng edukasyon ngayon pagpapakita ng mga

business tricks at mga marketing strategy sa TikTok ay malaking tulong sa mga mag-

aaral ng Komersyo (Sorsogon State University, 2022).

Sa pagdating ng pandemya, lalong dumami ang gumagamit ng Tiktok. Ito ay dahil

sa maraming tao ang gusting mawala ang kanilang stress, pagod, kalungkutan at iba pang

mga negatibong emosyon dulot ng Covid19. Isa rin sa mga dahilan ng pagtaas ng

gumagamit ng TikTok ay mas may access ang mag-aaral sa mga impormasyon dahil sa

online learning (University of San Agustin, 2021).

11
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
SAN JOSE CITY NATIONAL HIGH SCHOOL – SENIOR HIGH SCHOOL

Sa panahon ngayon, isa ang TikTok sa mga plataporma na madali na lamang

pagkuhanan ng mga impormasyon katulad ng Google. At kalimitan na dahilan kung bakit

bumababa ang bilang ng mga estudyanteng nagpupunta sa silid aklatan ay dahil sa mas

madali at simple ang panonood ng maikling impormatibong bidyo sa TikTok na nag

lalaman ng mga latest information na nakikita rin sa balita. Ayon kay Cedrick Diaz,

“Wala namang masama sa paggamit ng social media, atin lamang limitahan ang

paggamit nito dahil ang sobra ay nakakasama. Para naman sa kabataan; maging alerto at

mapagmasid sa mga nagaganap sa inyo kapaligiran huwag basta na lang maniwala sa

mga sinasabi, inaalok, o kaya naman ay ibinibigay sa inyo. Isang kasiguraduhan lamang

upang walang mapahamak na kabataan sa atin (Diaz, 2018).”

Sa pangkalahatan, ang kadahilanan ng paggamit ng TikTok ng mga kabataan ay

ang pakikipagugnay sa iba’t ibang tao o kaibigan sa pamamagitan ng pakikipag

interaksyon nila sa social media o ang app na TikTok. Dito sila ay bumabase o kumukuha

ng mga impormasyon na mas madali lamang hanapin gamit ang maiikling bidyo, Dito rin

nila nagagamit ang kanilang pansariling oras at dito sila ay nalilibang. Maaari din silang

makakuha ng mga kaalaman at impormasyon katulad ng pananamit, pinansyal na payo, at

iba pa.

12
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

You might also like