Signals &

Systems

NGUYEN
Hong Thinh

VD Z trans
Biến đổi Z và Biến đổi Laplace

NGUYEN Hong Thinh

Signal and System Laboratory

FET-UET-VNU

Ngày 13 tháng 11 năm 2021

1/11
 Ví dụ về phép biến đổi Z
Signals &
Systems Xác định biến đổi Z của các tín hiệu sau
NGUYEN
Hong Thinh 1 x (n) = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
gốc thời gian
2 x (n) = an u(n)
VD Z trans
3 x (n) = an u(−n − 1) a: số thực, số phức
4 x (n) = an
5 x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
6 x (n) = cos(ωn)u(n)
7 x (n) = cos(ωn)

2/11
 Biến đổi Z x(n)===> X(z)+ ROC

Signals &
Systems
Examples 1
NGUYEN
Hong Thinh n=0
x (n) = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
VD Z trans +∞
x (n).z −n =
P
X (z) =
n=−∞
1.z 2 + 2.z 1 + 3.z 0 + 4.z −1 + 5.z −2 + 6.z −3
|X (z)| < ∞ khi và chỉ khi z 6= 0 và z 6= ±∞
Hay ROC : ∀z : z 6= 0, z 6= ±∞

3/11
 Biến đổi Z u(n)=1 với n >=0
0 với n<0

Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN
Hong Thinh
a: có thể là số phức
x (n) = an u(n)
VD Z trans +∞ +∞
x (n).z −n = an u(n).z −n
P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞

4/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n)
VD Z trans +∞ +∞
x (n).z −n = an u(n).z −n
P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞
+∞
P n −n +∞
(a.z −1 )n
P
X (z) = a .z =
n=0 n=0

4/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n)
VD Z trans +∞ +∞
x (n).z −n = an u(n).z −n
P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞
+∞
P n −n +∞
(a.z −1 )n
P
X (z) = a .z =
n=0 n=0
Áp dụng công thức tổng luỹ thừa:
N 1−aN+1
(
X
n với a 6= 1
1−a ,
a =
n=0 N + 1, với a = 1

4/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN 
Hong Thinh
 1−(a.z −1 )+∞ với az −1 6= 1
X (z) = 1−az −1
VD Z trans ∞ với az −1 = 1

5/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN 
Hong Thinh
 1−(a.z −1 )+∞ với az −1 6= 1
X (z) = 1−az −1
VD Z trans ∞ với az −1 = 1

X (z) < ∞ khi và chỉ khi |a.z −1 | < 1 or |z| > |a|.
Biên độ

5/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN 
Hong Thinh
 1−(a.z −1 )+∞ với az −1 6= 1
X (z) = 1−az −1
VD Z trans ∞ với az −1 = 1

X (z) < ∞ khi và chỉ khi |a.z −1 | < 1 or |z| > |a|.
1
Khi đó X (z) = 1−az −1

5/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN 
Hong Thinh
 1−(a.z −1 )+∞ với az −1 6= 1
X (z) = 1−az −1
VD Z trans ∞ với az −1 = 1

X (z) < ∞ khi và chỉ khi |a.z −1 | < 1 or |z| > |a|.
1
Khi đó X (z) = 1−az −1
Z 1
Vậy:x (n) = an u(n) =⇒ X (z) = 1−az −1
, ROC = |z| > |a|
biên độ số phức

5/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 2
NGUYEN 
Hong Thinh
 1−(a.z −1 )+∞ với az −1 6= 1
X (z) = 1−az −1
VD Z trans ∞ với az −1 = 1

X (z) < ∞ khi và chỉ khi |a.z −1 | < 1 or |z| > |a|.
1
Khi đó X (z) = 1−az −1
Z 1
Vậy:x (n) = an u(n) =⇒ X (z) = 1−az −1
, ROC = |z| > |a|

| |

5/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
(
an với n ≤ −1
x (n) = an u(−n − 1) =
VD Z trans 0 với n > −1

6/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
(
an với n ≤ −1
x (n) = an u(−n − 1) =
VD Z trans 0 với n > −1
+∞ −1 −1
x (n).z −n = an .z −n = (az −1 )n
P P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞ n=−∞

6/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
(
an với n ≤ −1
x (n) = an u(−n − 1) =
VD Z trans 0 với n > −1
+∞ −1 −1
x (n).z −n = an .z −n = (az −1 )n
P P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞ n=−∞
(a^{-1}z)^{-n}
+∞
P −1 n +∞
(a−1 z)n − 1
P
X (z) = (a z) =
n=1 n=0

6/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
(
an với n ≤ −1
x (n) = an u(−n − 1) =
VD Z trans 0 với n > −1
+∞ −1 −1
x (n).z −n = an .z −n = (az −1 )n
P P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞ n=−∞
+∞
P −1 n +∞
(a−1 z)n − 1
P
X (z) = (a z) =
n=1 n=0

 1−(a−1 z)+∞ − 1 với a−1 z 6= 1
X (z) = 1−a−1 z
+∞ với a−1 z = 1

6/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
|X (z)| < ∞ ⇔ |z.a−1 | < 1 or |z| < |a|
VD Z trans

7/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
|X (z)| < ∞ ⇔ |z.a−1 | < 1 or |z| < |a|
VD Z trans 1 za−1 1 −1
Khi đó: X (z) = 1−z.a−1
−1 = 1−za−1
= z −1 a−1
= 1−az −1

7/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
|X (z)| < ∞ ⇔ |z.a−1 | < 1 or |z| < |a|
VD Z trans 1 za−1 1 −1
Khi đó: X (z) = 1−z.a−1
−1 = 1−za−1
= z −1 a−1
= 1−az −1
Cuối cùng ta có:

Z −1
x (n) = an u(−n−1) =
⇒ X (z) = , ROC = |z| < |a|
1 − az −1

7/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 3
NGUYEN
Hong Thinh
|X (z)| < ∞ ⇔ |z.a−1 | < 1 or |z| < |a|
VD Z trans 1 za−1 1 −1
Khi đó: X (z) = 1−z.a−1
−1 = 1−za−1
= z −1 a−1
= 1−az −1
Cuối cùng ta có:
vd2 x(n) = a^{n}u(n) ===> X(z) = 1/ (1-az^-1); |z| > |a|
Z −1
x (n) = an u(−n−1) =
⇒ X (z) = , ROC = |z| < |a|
1 − az −1

7/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 4
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an
VD Z trans

8/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 4
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an
VD Z trans +∞ −1 +∞
x (n).z −n = an .z −n + an .z −n
P P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞ n=0

8/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 4
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an
VD Z trans +∞ −1 +∞
x (n).z −n = an .z −n + an .z −n
P P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞ n=0
|X (z)| < ∞ : |z| < |a| và |z| > |a|

8/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 4
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an
VD Z trans +∞ −1 +∞
x (n).z −n = an .z −n + an .z −n
P P P
X (z) =
n=−∞ n=−∞ n=0
|X (z)| < ∞ : |z| < |a| và |z| > |a|
Hay không tồn tại giá trị nào của z để |X (z)| < ∞
X(z)= vo cung

8/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 5
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
VD Z trans

9/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 5
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
VD Z trans X (z) = ZT (an u(n)) − ZT (b n u(−n − 1))
= sum_n x(n)z^-n

9/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 5
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
VD Z trans X (z) = ZT (an u(n)) − ZT (b n u(−n − 1))
Sử dụng kết quả 2 câu trên ROC: |z| > |a|and |z| < |b|.

9/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 5
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
VD Z trans X (z) = ZT (an u(n)) − ZT (b n u(−n − 1))
Sử dụng kết quả 2 câu trên ROC: |z| > |a|and |z| < |b|.
1 1
Nếu |a| < |b|, X (z) = 1−az −1
+ 1−bz −1

9/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 5
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
VD Z trans X (z) = ZT (an u(n)) − ZT (b n u(−n − 1))
Sử dụng kết quả 2 câu trên ROC: |z| > |a|and |z| < |b|.
1 1
Nếu |a| < |b|, X (z) = 1−az −1
+ 1−bz −1

|a| < |z| < |b|

9/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 5
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = an u(n) − b n u(−n − 1)
VD Z trans X (z) = ZT (an u(n)) − ZT (b n u(−n − 1))
Sử dụng kết quả 2 câu trên ROC: |z| > |a|and |z| < |b|.
1 1
Nếu |a| < |b|, X (z) = 1−az −1
+ 1−bz −1

Nếu |a| > |b|, ROC = Ø hay X (z) = ∞

9/11
 Biến đổi Z
a^n u(n)===> 1/(1-az^-1)
Signals &
Systems
Examples 6
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn)u(n) = 12 e jωn u(n) + 12 e −jωn u(n) Euler

VD Z trans

10/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 6
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn)u(n) = 12 e jωn u(n) + 12 e −jωn u(n)
1 1 1 1
VD Z trans X (z) = 2 1−e jω z −1 + 2 1−e −jω z −1
[ket qua tu vd2]

10/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 6
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn)u(n) = 12 e jωn u(n) + 12 e −jωn u(n)
1 1 1 1
VD Z trans X (z) = 2 1−e jω z −1 + 2 1−e −jω z −1
1 2−(e jω +e −jω )z −1 1−cos(ω)z −1
X (z) = 2 (1−e jω z −1 )(1−e −jω z −1 ) = 1−2cos(ω)z −1 +z −2

10/11
 Biến đổi Z
| e ^{jw} | =1

Signals &
Systems
Examples 6
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn)u(n) = 12 e jωn u(n) + 12 e −jωn u(n)
1 1 1 1
VD Z trans X (z) = 2 1−e jω z −1 + 2 1−e −jω z −1
2−(e jω +e −jω )z −1 1−cos(ω)z −1
X (z) = 12 (1−e jω z −1 )(1−e −jω z −1 ) = 1−2cos(ω)z −1 +z −2

ROC: |z| > |e jω | và |z| > |e −jω | hay |z| > 1

10/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 6
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn)u(n) = 12 e jωn u(n) + 12 e −jωn u(n)
1 1 1 1
VD Z trans X (z) = 2 1−e jω z −1 + 2 1−e −jω z −1
2−(e jω +e −jω )z −1 1−cos(ω)z −1
X (z) = 12 (1−e jω z −1 )(1−e −jω z −1 ) = 1−2cos(ω)z −1 +z −2

ROC: |z| > |e jω | và |z| > |e −jω | hay |z| > 1

Vậy:
Z 1−cos(ω)z −1
⇒ X (z) =
x (n) = cos(ωn)u(n) = 1−2cos(ω)z −1 +z −2
, |z| >1

10/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 6
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn)u(n) = 12 e jωn u(n) + 12 e −jωn u(n)
1 1 1 1
VD Z trans X (z) = 2 1−e jω z −1 + 2 1−e −jω z −1
2−(e jω +e −jω )z −1 1−cos(ω)z −1
X (z) = 12 (1−e jω z −1 )(1−e −jω z −1 ) = 1−2cos(ω)z −1 +z −2

ROC: |z| > |e jω | và |z| > |e −jω | hay |z| > 1

Vậy:
Z 1−cos(ω)z −1
⇒ X (z) =
x (n) = cos(ωn)u(n) = 1−2cos(ω)z −1 +z −2
, |z| >1
Z
Tương tự: x (n) = cos(ωn)u(−n − 1) =======⇒ X (z) =
Transform
1−cos(ω)z −1
− 1−2cos(ω)z −1 +z −2 , |z| < 1

10/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 7
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn) = 12 e jωn + 21 e −jωn
VD Z trans xac dinh moi n

11/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 7
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn) = 12 e jωn + 21 e −jωn
VD Z trans Áp dụng kết quả ở ví dụ 4, ROC = Ø nên X (z) = ∞

11/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 7
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn) = 12 e jωn + 21 e −jωn
VD Z trans Áp dụng kết quả ở ví dụ 4, ROC = Ø nên X (z) = ∞
Tuỳ thuộc đề bài cho tín hiệu vào dạng nào mà áp dụng
biến đổi thích hợp:

11/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 7
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn) = 12 e jωn + 21 e −jωn
VD Z trans Áp dụng kết quả ở ví dụ 4, ROC = Ø nên X (z) = ∞
Tuỳ thuộc đề bài cho tín hiệu vào dạng nào mà áp dụng
biến đổi thích hợp:

11/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 7
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn) = 12 e jωn + 21 e −jωn
VD Z trans Áp dụng kết quả ở ví dụ 4, ROC = Ø nên X (z) = ∞
Tuỳ thuộc đề bài cho tín hiệu vào dạng nào mà áp dụng
biến đổi thích hợp:
CT Euler
x (n) = cos(ωn) hoặc x (n) = sin(ωn) : sử dụng biến đổi
Fourier và đáp ứng tần số của hệ thống

11/11
 Biến đổi Z
Signals &
Systems
Examples 7
NGUYEN
Hong Thinh
x (n) = cos(ωn) = 12 e jωn + 21 e −jωn
VD Z trans Áp dụng kết quả ở ví dụ 4, ROC = Ø nên X (z) = ∞
Tuỳ thuộc đề bài cho tín hiệu vào dạng nào mà áp dụng
biến đổi thích hợp:
x (n) = cos(ωn) hoặc x (n) = sin(ωn) : sử dụng biến đổi
Fourier và đáp ứng tần số của hệ thống
x (n) = cos(ωn)u(n) hoặc x (n) = cos(ωn)u(−n − 1) hoặc
x (n) = sin(ωn)u(n) hoặc x (n) = sin(ωn)u(−n − 1) : sử
dụng biến đổi Z

11/11