Nederlands

Betogende presentatie over een goed doel

Havo-4

2022-2023
Presentatie Nederlands 4 havo 2022-2023

Inhoudsopgave

1. Opdracht p. 3
2. Inhoudelijke eisen p. 4
3. Beoordelingsformulier p. 6
4. Leerdoelen p. 7

2
Presentatie Nederlands 4 havo 2022-2023

1. Opdracht

Je houdt een individuele, betogende presentatie voor de klas. Deze presentatie duurt
7 tot 10 minuten.

In een betogende presentatie wordt de mening van de spreker op pakkende wijze

verdedigd en onderbouwd met argumenten. Het belangrijkste doel van een betoog
is dan ook om te overtuigen. De mening van de spreker, oftewel het standpunt, kan
worden onderbouwd met zowel feitelijke als waarderende argumenten. 

Waarover gaat jouw presentatie?

De klas gaat (zogenaamd) een goed doel steunen. Er is een mooi bedrag
opgehaald, maar aan welk goed doel moet dit worden overgemaakt?

Iedere leerling kiest een goed doel. Je vertelt in je presentatie waarom de klas juist
dat doel zou moeten kiezen om te steunen. Spreek de klas ook echt aan in de
presentatie. Neem in ieder geval de volgende onderdelen op in jouw presentatie:

 Een publieksgerichte inleiding

 Motivatie (waarom heb jij gekozen voor dit doel)
 Informatie over het doel
 Argumenten die jouw keuze ondersteunen (waarom moet het bedrag dat is
opgespaard naar jouw goede doel)
 Een publieksgerichte afsluiting

Zorg ervoor dat je jouw argumenten met bronnen onderbouwen kunt. Kom niet
alleen met een ‘zielig verhaal’ over iemand die ziek is, maar kom met feiten en
cijfers gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Natuurlijk mag je ook op het
gevoel van jouw publiek inspelen, maar zorg dat je presentatie wel professioneel is.
Het belang van het doel moet echt duidelijk worden (en dus niet alleen waarom
het voor jou belangrijk is dat dat doel gesteund wordt, maar ook waarom het voor
iedereen belangrijk is dat dat doel gesteund wordt).

Overtuig en informeer de klas tijdens jouw presentatie.

Zorg dat niet alleen jouw woorden, maar ook jouw
lichaamstaal overtuiging uitstraalt. 50% van het cijfer
zal bestaan uit de beoordeling van de inhoudelijke
presentatie en 50% van het cijfer bestaat uit de
beoordeling van de presentatievaardigheden. Spreek
dus duidelijk en natuurlijk, kijk de klas in, sta met een
open houding en gebruik de materialen (ppt) op
passende wijze.

3
Presentatie Nederlands 4 havo 2022-2023

2. Inhoudelijke eisen

 Je presentatie duurt minimaal zeven minuten en maximaal tien minuten. Bij

een presentatie onder de zeven minuten geldt: iedere minuut te kort is min
één punt op je eindcijfer. Neem dus thuis de tijd op! Zorg er ook voor dat je
presentatie niet langer duurt dan tien minuten, want dan stopt de docent jouw
presentatie.
 Je mag een filmpje laten zien van maximaal 1,5 minuut, maar die tijd telt niet
mee als spreektijd voor jouw presentatie.
 Maak gebruik van een PowerPoint. Je mag alleen steekwoorden in je
PowerPoint noteren. Hele zinnen zijn niet toegestaan (met uitzondering van
citaten).
 Bedenk een origineel/pakkend begin van je presentatie. Je presentatie mag
niet beginnen met een zin als ‘Mijn presentatie gaat over…’.
Ook ‘Stel je voor ….’ is geen pakkend begin. Zie p. 137 NN Inleiding.
 Je presentatie heeft een inleiding, een middenstuk en een slot. Je
presentatie mag niet eindigen met: ‘Dit was mijn presentatie.’ ‘Zijn er nog
vragen’ is ook niet toegestaan als afsluitende zin. Zie p. 137 NN ‘Slot’.
 Verbind de verschillende onderdelen met elkaar door gebruik te maken van
signaalwoorden (ten eerste, verder, ook ten slotte etc.). Noem dus niet
steeds de titel van een PowerPoint-dia. Zeg bijvoorbeeld niet bij een nieuwe
dia: ‘motivatie’, maar praat de onderdelen aan elkaar, zoals: ‘…het is dan ook
niet gek dat ik gekozen heb voor dit goede doel, want…’.

Aandachtspunten:
 Gebruik geen spiekbrief met uitgeschreven tekst (hooguit een half A4’tje met
steekwoorden, maar het liefst helemaal geen spiekbrief).
 Let op je lichaamshouding en spreek met enthousiasme en overtuiging. Dus:
geen pet op, geen jas aan, geen afleidende kleding, handen uit je zakken, niet
wiebelen of plukken.
 Richt je tot je publiek: de klas. Sta niet (half) naar het bord met je PowerPoint
gedraaid. (Die kun je zelf zien op de laptop.)
 Begin op tijd met de voorbereiding. Als je je presentatie ruim van te voren af
hebt, kom je niet in de knoei als je ziek mocht worden. Zaken als: mijn
computer was stuk, ik ben ziek geweest (behalve bij langdurig niet in staat zijn
tot lezen bijvoorbeeld), mijn hamster is overleden, zijn geen goed excuus om
de voorbereiding niet op tijd in orde te hebben!

4
Presentatie Nederlands 4 havo 2022-2023

INLEVEREN VOORAFGAAND AAN PRESENTATIE:

Uiterlijk 24 uur voorafgaand aan je presentatie, lever je de volgende documenten in

via de elo:
 de volledig uitgewerkte tekst van je presentatie,
 de PowerPoint en
 de bronnenlijst
In totaal lever je dus drie documenten in.

Wanneer je de tekst niet zelf maakt (of hele stukken tekst kopieert en plakt van een
website), wordt dat bestraft met een 1. Jouw docent maakt gebruik van
plagiaatcontrole via de elo-inlevermap, dus er wordt altijd op plagiaat gecheckt!

Wanneer je je materiaal te laat inlevert, wordt dat op het scoreformulier verrekend bij
het onderdeel ‘voorbereiding’. (Zie ook het kopje ‘beoordeling’.)

BEOORDELING:
Je cijfer wordt vastgesteld aan de hand van een beoordelingsformulier (zie
hoofdstuk 3). Pas als alle leerlingen gepresenteerd hebben, krijg je het cijfer en het
beoordelingsformulier in te zien.

VERZUIMREGELING:
 Bij lesuitval – bijvoorbeeld door afwezigheid van de docent – wordt in overleg
met de docent een nieuwe datum vastgesteld.
 De presentatie is een verplicht onderdeel in het PTA van havo-4. Als je
geoorloofd afwezig bent en voor 8.30 uur bent afgemeld door je
ouder/verzorger haal je je presentatie in op het centrale inhaalmoment dat is
vastgesteld.
 Wanneer je ongeoorloofd afwezig bent, dus zonder geldige reden (afspraak
tandarts is geen geldige reden) of je bent wel aanwezig, maar je kunt je
presentatie niet houden vanwege een andere reden (tijdgebrek bijvoorbeeld),
zal er in overleg met de docent gekeken worden of er nog ingehaald
mag/kan worden op het vastgestelde inhaalmoment. Je cijfer wordt dan
vermenigvuldigd met 0.7 (bij een tweede keer ongeoorloofd afwezig met 0.5,
bij een derde keer met 0.3 etc.).
 Mocht je presentatieangst hebben, dan heb je dit aan het begin van het
schooljaar besproken met je mentor. Je volgt een faalangsttraining, zodat je
voor een groep leert presenteren.

5
 Presentatie Nederlands 4 havo 2022-2023

3. BEOORDELINGSFORMULIER BETOGENDE PRESENTATIE 4 HAVO

Naam : ………………………………………………… Klas : …………………

Boek: ……………………………………………………. Cijfer: …………………

INHOUD
Slecht Onv Vold Goed Uitst
2 4 6 8 10
Geen of zwakke 0 0 0 0 0 Duidelijke en publieksgerichte
inleiding inleiding

Inhoud kwalitatief zwak 0 0 0 0 0 Inhoud kwalitatief sterk

Argumentatie niet 0 0 0 0 0 Argumentatie zeer

overtuigend overtuigend

Geen/matig slot (en/of 0 0 0 0 0 Duidelijke/publieksgerichte

niet publieksgericht) afsluiting

Kwaliteit ondersteunend 0 0 0 0 0 Kwaliteit ondersteunend

materiaal slecht (bord, materiaal uitstekend (bord,
ppt etc.) ppt, etc.)

UITVOERING
Slecht Onv Vold Goed Uitst

Houding straalt geen 0 0 0 0 0 Houding straalt overtuiging uit

overtuiging uit

Geen (oog)contact met 0 0 0 0 0 Optimaal (oog)contact met alle

de luisteraars luisteraars

Ongemakkelijke en/of 0 0 0 0 0 Gemakkelijke en/of natuurlijke

onnatuurlijke houding houding (ook w.b. omgang met
(ook w.b. omgang ondersteunend materiaal)
ondersteunend materiaal)

Formulering slecht 0 0 0 0 0 Formulering uitstekend

Spreekstijl slecht 0 0 0 0 0 Spreekstijl uitstekend (intonatie,

(intonatie, tempo, tempo, verstaanbaarheid)
verstaanbaarheid)

NB: indien het puntenaantal voor de inhoud óf de uitvoering niet hoger is dan 20, is
het maximale eindcijfer 5.0.

Aftrekpunten voor uitgeschreven tekst i.p.v. spiekbriefje (2.0 p):…………………………………

Aftrekpunten voor te korte spreektijd (1.0 p per volle minuut): ………………………………………

Aftrek incomplete/incorrecte voorbereiding (-0,5 PPT, -0,5 Worddoc., -0,5 bronnen)………………

6
 Presentatie Nederlands 4 havo 2022-2023

Eventuele toelichting:
4. Leerdoelen

Waarom staat er in het programma van 4 havo een betogende presentatie?

 Je bereidt je voor op het SE presenteren in 5 havo;
 Je kunt op basis van argumenten jouw mening ondersteunen. Deze kennis
kun je inzetten voor onder andere het mondeling in 4 havo en 5 havo en voor
het eindexamen Nederlands (waarbij argumenteren een belangrijke rol
speelt).

Op welke domeinen/leerdoelen heeft de boekpresentatie betrekking:

Domein B: Mondelinge taalvaardigheid -> referentieniveau 3F

De leerling:
 Kan een verhaal vertellen met een inleiding, een kern en een slot.
 Kan informatie verzamelen en een presentatie geven met argumenten voor of
tegen een bepaald standpunt, of voor- en nadelen van diverse opties.
 Kan vragen naar aanleiding van verhaal of presentatie vloeiend en spontaan
beantwoorden.
 Maakt gebruik van middelen voor tekstcohesie (bijvoorbeeld signaal- en
verbindingswoorden) om uitingen te verbinden tot een heldere,
samenhangende tekst. Bij langere teksten kan dit nog problemen opleveren.
 Kan, indien nodig, het publiek de opbouw en structuur duidelijk maken en
volgt deze ook.
 Kan tijdens een spreektaak verschillende doelen met elkaar verbinden
(bijvoorbeeld informeren en overtuigen) en is zich bewust van wisseling van
spreekdoel.
 Kiest in formele en informele situaties zonder moeite de juiste taalvariant.
 Kan spontaan afwijken van een voorbereide tekst en ingaan op
belangwekkende punten die vanuit het publiek worden aangedragen.
 Kan langere stukken tekst produceren in een normaal tempo; hoewel er
tijdens het zoeken naar patronen en uitdrukkingen, aarzelingen voorkomen,
zijn er weinig, overigens niet storende pauzes.

Domein D: Argumentatieve vaardigheden -> referentieniveau 3F

De leerling:
 Kan betogende teksten analyseren;
 Kan betogende teksten beoordelen;
 Kan zelf betogende teksten opzetten en presenteren: schriftelijk en mondeling.