Qyteti I fundit

Analize e librit Autori:Petro Marko

Viti I botimit:1960 Lloji I librit:roman

Punoi:Arben Shabani
Permbajta e Romanit shkurtimisht
Ne kete roman behet fjale per fundin e ushtrise pushtuese italiane ne Shqiperi. Pas
kapitullimit te fashizsmit, ne portin e durresit tubohen ushtaret e mbetur nga lufta dhe
presin anijet nga Italia per tu kthyer ne vendin e tyre. Pikerisht gjate diteve te pritjes ne
kete qytet,autori gjene histori, drama, karaktere, psikologji te nxjerra nga njerezit e qytetit
te fundit. Pervec kesaj autori do te sjelle edhe rrefimin per dashurine e oficerit te ri
shqiptar, Lekes si dhe Ana Maria Montes, viktime po ashtu e luftes dhe fashizmit.

Analiza
 Ngjarjet rrefehen nga kendveshtrimi I fitimtarit.

 Romani rrefen mundesite e perteritjes se viktimave te luftes qe

ishin shkaterruas psikologjikisht dhe moralisht.

 Veprimi ne roman eshte I perqendruar

 Kontrasti-Dy botekuptime,dy grupime shpirterore:te mundurit dhe

fitimtaret.

Personazhet
  Leke gurra-Misionar I humanizmit mbarenjerezor.
 Ana maria Monti-Viktime e fashizmit
 Arnoldo Messa-Kriminel,perfaqesues I fashizmit

Fragment-Lufta e ndjenjave të Ana Maria Montit

Dhe as ajo nuk e kuptoi dot pse u bë dy Ana-Maria!

Njëra ngulte këmbë e thoshte:

-Do të vijë se më pëlqen. Ai është njeri i vërtetë. E ka kuptuar se këtë jetë nuk e bëra ngaqë më
pëlqente, po më zvarritën.Ai më do se dhe unë e dua. Do të vijë, se, kur është pranë meje ëndërron,
çlodhet, bëhet trim kundër atyre që tallen dhe shkulin lulet e dashurisë. Do të vijë patjetër, patjetër.
Kështu ma thotë zemra. E në ardhtë, ç’do t’i them? Nuk do t’i them asgje. Vetëm të jetë pranë meje.
Është nata e fundit… Ah, sikur të kishte të tillë rojë dashuria…

Tjetra ia priste:

-Nuk ka për të ardhur, jo. Nuk vjen. Ç’më do mua? Ai e dëgjoi historinë e jetës sime. Ca më shumë
shtoi dhe ai katili që deshi të më merrte shpirtin. Pse të vijë këtu? Të flejë me mua? Ai s’eshtë nga
ata! Të më premtojë? Ai nuk premton! Të më pushtojë, se është nata e fundit? Të më mbajë? Jam, a
s’jam në vete?! Ai është officer…Ai ka rrugën e tij. Ç’më do mua? Të tallen shokët e tij me të? Pse
t’i bëhem ferrë! Ai është kaq i mire! Më dha dritë jete… Më bëri të kuptoj se në këtë botë paska edhe
njerëz të vërtetë! Po ku janë këta njerëz të vërtetë? Vetëm një, vetëm Leka…Leka. Sa ia di për nder!
Ndaj nuk vjen… Nuk do që unë të vuaj më… Nuk vjen,se ai s’di të tallet… Nuk vjen… Nuk vjen…

-Do të vijë patjetër…

-Nuk vjen! Kot e pres. E në ardhtë, ç’kuptova? Nesër unë iki…iki.

-Jo, unë e pres… dhe s’dua të iki. Ku do të vete? Kush më pret mua? Ë. Kush më pret mua?

-Unë e pres, se e dua, apo e pres, se shpresoj mos më mbani këtu? Këtu… se atje më pret fundi…
fundi! Ah, tani që njoha dashurinë…

Luftë mendimesh!

Dhe, ndërsa nata, me këngën e saj të yjeve dhe të valëve përpiqej ta qetësonte, ajo vlonte nga një
ankth që e lëndonte, e mundonte… Lotët që rridhnin lehtë, zor e kishin ta ngushëllonin, ta lehtësonin!

Figurat Letrare
 Pjesa Figura Funksioni
Letrare Stilistik
Me digjet Metafore Tregon sa
shpirti dhimbset per dike
Prane detit I Antiteze Personazhi ka
palare mundesine per
te kryer nje pune
por nuk do
Lufte Metafore Lufton me
mendimesh mendimet e saj
per te zgjedhur
nje