I.

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC

1. Về độc lập dân tộc
a. Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của các dân tộc
- Độc lập dân tộc là khát vọng lớn nhất của các dân tộc thuộc địa.
Độc lập dân tộc là khát vọng mang tính phổ biến của các dân tộc bị mất nước,
chịu sự đè nén, thống trị của ngoại bang. Trong điều kiện cuối thế kỷ XIX CNĐQ
đẩy mạnh xâm chiếm thuộc địa để mở rộng thị trường, thực hiện áp bức về chính
trị, bóc lột về kinh tế, nô dịch về văn hóa đối với các dân tộc thuộc địa từ đó, đã tạo
ra sự bất bình đẳng lớn trong lịch sử nhân loại. Hồ Chí Minh phê phán và lên án
chủ nghĩa thực dân đã chà đạp và thủ tiêu quyền dân tộc, kìm hãm sự phát triển của
các dân tộc thuộc địa.
- Cách tiếp cận độc lập dân tộc của Hồ Chí Minh xuất phát từ quyền con người.
Quyền con người là một giá trị được thừa nhận và đề cao trong các bản Tuyên
ngôn độc lập của Mỹ và Pháp. Hồ Chí Minh đã tiếp nhận những nhân tố có giá trị
trong hai bàn Tuyên ngôn bất hủ đó và nâng lên thành quyền dân tộc : “Tất cả các
dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền
sung sướng và quyền tự do". Với việc tiếp cận vấn đề độc lập dân tộc từ quyền con
người tức, quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc Hồ Chí
Minh đã đặt nền tảng cho một pháp lý quốc tế mới về quyền dân tộc và sự bình
đẳng giữa các quốc gia dân tộc.
- Ý trí quyết tâm đấu tranh giành và bảo vệ độc lập tự do được thể hiện xuyên suốt
trong tư tưởng Hồ Chí Minh.
Năm 1919 vận dụng nguyên tắc dân tộc tự quyết Nguyễn Ái Quốc thay mặt những
người Việt Nam yêu nước gửi tới Hội nghị Vecxây Bản Yêu sách tám điểm đòi các
quyền tự do dân chủ cho nhân dân An Nam.
Trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng, Hồ Chí Minh cũng xác định mục
tiêu: “Đánh đổ đế quốc chủ nghĩa Pháp và bọn phong kiến” “Làm cho nước Nam
được hoàn toàn độc lập”.
Tư tưởng Hồ Chí Minh, độc lập tự do là một mệnh để hành động. gắn với cuộc đấu
tranh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giai cấp, con người.
b. Độc lập dân tộc phải gắn với tự do, ấm no, hạnh phúc của nhân dân
- Theo Hồ Chí Minh độc lập dân tộc phải gắn liền với hoà bình, nhân dân được
hưởng tự do, ấm no, hạnh phúc. Người từng nói : “Nước được độc lập, dân không
được hưởng ấm no, hạnh phúc thì độc lập chẳng có nghĩa gì”. Dân chỉ biết rõ giá
trị của tự do khi được ăn no, mặc đủ”.
c. Độc lập dân tộc phải là một nền độc lập thật sự, hoàn toàn và triệt để
- Theo Hồ Chí Minh phải đấu tranh giành cho được nền độc lập thật sự.
Nền độc lập thực sự, tức là dân tộc đó phải được độc lập về tất cả các mặt chính trị,
kinh tế, toàn vẹn lãnh thổ. Độc lập phải gắn liền với quyền tự quyết dân tộc. Mọi
vấn đề thuộc chủ quyền quốc gia phải do nhân dân của dân tộc đó tự quyết định,
không có sự can thiệp của nước ngoài.
d. Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ
- Nền độc lập thực sự, hoàn toàn phải được thực hiện triệt để theo nguyên tắc thống
nhất, toàn vẹn lãnh thổ của tổ quốc là một nguyên tắc không thể nhân nhượng.
Tư tưởng độc lập dân tộc của Hồ Chí Minh mang nội dung sâu sắc, triệt để gắn với
cuộc đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giai cấp, con người. Tư tưởng đó
khẳng định những căn cứ pháp lý về quyền con người, quyền dân tộc, có ý nghĩa
thời đại sâu sắc và mang tính nhân văn tao cả.