Professional Documents
Culture Documents
Giáo Trình Võ Thuật Phần 1 - 272 Trang
Giáo Trình Võ Thuật Phần 1 - 272 Trang
TS. P H Ạ M H Ổ N G D Ư Ơ N G - ThS. N G U Y Ễ N A N H T Ú
ThS. N G U Y Ễ N Đ Ư Ơ N G BẮC - KTS. N G U Y Ễ N N G Ọ C DŨNG
ĐINH DIỆP HOA - BÙI HOÀNG LÂN
G I A O T R I N H
VÕ THUẬT
Trang
Lời Nói Đầu 9
Tác dụng của Võ thuật đối vói phát ưiển sức khoe, nhân cách học sinh 11
A - Đặt vấn đề 11
B - tác dụng của võ thuật đối với sức khoe nhân cách học sinh 12
Chương I: MỞ ĐẦU 17
Mục đích tập luyện 17
Đặc điểm của Võ Thể dục c ổ truyền 18
Sự khác biệt của VTC với thể dục, thể thao .!!!„................................................... 20
Võ Thể dục c ổ truyền và học thuyết âm dương ngũ hành 20
3
Bài thái cực dưỡng công quyền 31
ì. Giới thiệu 38
li. Lời thiệu 38
HI. Nội dung bài quyển 39
A-Phần mở khí 56
1. Hiệp khí âm dương 55
2. Khai mỏ kinh âm 55
3. Khai mở kinh dương 56
B - Hành khí 56
1. Tả hữu vân thủ 56
2. Bạch hạc tung cánh 57
3. Ngũ thức liên hoa 58
4. Tả hữu khai cung 59
5. Hổ hạc song hình 59
c - Phần thu khí 60
1. Thu khi kinh dương 60
2. Thu khí kinh âm 60
3. Điều hoa thần khí 61
Bài thở bụng kết hợp với vận động tạng phủ 61
ì. Khái niệm cơ bản và tác dụng 61
li. Thực hành 63
A. Tọa công (thỏ ở tư thế ngồi) 63
1. Thỏthuạn . 63
2. Thỏ nghịch....................................................................................................... 63
3. Thỏ kết hợp đảo bụng 64
B. Ngọa công (thởở tư thế nằm) 64
1. Xoa bóp toàn thân 64
2. Bấm và day huyệt mạch nhâm đốc 66
3. Bấm và day một số huyệt cơ bản ỏ tay và chân 67
4. Vỗ đập toàn thân 67
Các bài tập đôi 69
MÔN VÕ TAEKVVONDO 81
Chương I 83
/. Lịch sử phát triển môn Taektvondo trên thế giới và ở Việt Nam 83
1. Lịch sử phát triền của môn Taekwondo trong thời kì cổ đại 83
2. Lịch sử phát triển của môn Taekvvondo trong thời trung oS..............87
3. Lịch sử phát triển của môn Taekvvondo trong thòi hiện đại .........Ì..!.'""!!".'."".'." 88
4. Sự phát triển của môn Taekvvondo trong giai đoạn hiện nay ......................... 91
5. Lịch sử phát triển của môn Taekwondo ỏ Việt Nam 92
lĩ. Thực hiện kế hoạch giảng dạy và huấn luyện 94
1. Các phương pháp giảng dạy 94
2. Giảng dạy kĩ thuật 101
3. Giảng dạy về lĩ thuyết và tinh thần 11 ì
/4
/77. Cơ sở khoa học của môn võ taekwondoll5
1. Nguồn gốc của tinh thần Taekwondo 115
2. Cơ sở triết học của tinh thần Taekvvondo 116
3. Sinh li học và môn võ Taekwondo 117
4. Taekvvondo và các môn thể thao động lực ..." 122
5. Tâm lí học và môn võ Taekvvondo '.: 129
5
môn võ KARATE - DO 278
1. Vị trí, vai trò của môn võ Karate - do 278
2. Ỷ nghĩa, tác dụng của quá trình tập luyện và thi đấu Karate -do 279
3. Đặc điểm phân cấp vận động viên và trọng tài trong môn võ Karate - do ... 280
B. Cơ sở khoa học của môn võ karate - do 282
1. Sinh lí học và môn võ karate - do 283
2. Karate - do và các môn thể thao đông lực 285
3. Tâm lí học và môn võ Karate-do 286
6
Báng tóm tát diễn biến của bài Taikyoku sandan 339
Bâng tóm tắt diễn biên của bài bình an 1 (Heian Shodan) 346
Phân thế bài bình an 1 353
Bảng tóm tắt diễn biên của bài bình an 2 (Heian Nidan) 354
Phân thế bài Heian Nidan 363
7
L Ờ I NÓI Đ Ẩ U
Ngày nay, Võ thuật trở thành một trong những môn học
chỉnh thức của sình viên Cao đẳng và Đại học TDTT. Để
giúp các sinh viên và giáo viên có tài liệu giảng dạy và học
tập môn này, bộ môn Võ trường Đại học TDTT ì phối hợp với
Vụ Giáo dục thể chất - B ộ Giáo Dục và Đào tạo, Viện Vật liệu
và một số Võ sư biên soạn cuốn "Giáo trình Võ thuật".
Nội dung của mỗi phần được biên soạn và sắp xếp hợp
lí, thuận lợi cho việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu.
Nội dung sách đầy đủ, ngắn gọn, đảm bảo tính khoa học
thịib irđrn.
ì*
Tuy nhiên, do những nghiên cứu về lĩnh vực Võ thuật ờ
nước ta còn hết sức mới mẻ, nên trong khi biên soạn ít
nhiều còn phải sử dụng một số tài liệu của nước ngoài.
Chúng tôi rất mong bạn đọc đóng góp ý kiến để giáo trình
ngày càng hoàn thiện hơn. Hi vọng giáo trình này sẽ đáp
ứng được yêu cầu của cán bộ giảng dạy, sinh viên các
trường Đại học và Cao đẳng TDTT, đồng thời củng là tài
liệu tham khảo bổ ích cho cán bộ làm công tác huấn luyện,
nghiên cứu và quản lí võ thuật.
PGS.TS T R Ầ N Đ Ứ C DŨNG
L ò i G I Ớ I T H I Ệ U
T Á C D Ụ N G C Ủ A V Õ T H U Ậ T Đ ố i VÓI P H Á T TRIỂN
SỨC KHOE, NHÂN CÁCH HỌC SINH
A - ĐẶT VẤN ĐỂ
V ậ n đ ộ n g cơ t h ể l à y ế u t ố c ầ n t h i ế t đ ố i v ớ i con n g ư ờ i . Vì
m ộ t cơ t h ể k h ô n g v ậ n đ ộ n g sẽ t r ì t r ệ d ẫ n t ớ i suy sụp sức
k h o e , n h ấ t l à v ố i l ứ a t u ổ i đ a n g t r ư ở n g t h à n h t h ì sự v ậ n
động l ạ i càng cần thiết và quan trọng.
ở l ứ a t u ổ i học s í n h , q u á t r ì n h p h á t t r i ể n cơ, x ư ơ n g k h ớ p ,
n ộ i t ạ n g t h ầ n k i n h n g à y m ộ t h o à n t h i ệ n , ở m ỗ i độ t u ổ i
n h ấ t định, n ế u b i ế t tác động các b à i t ậ p v ậ n động đ ú n g lúc,
đ ú n g c h ỗ s ẽ g i ú p cơ t h ể p h á t t r i ể n c â n đ ố i h à i hoa.
V ớ i l ứ a t u ổ i n h ỏ , v ậ n đ ộ n g p h ố i hợp c á c cơ t o à n t h â n đòi
h ỏ i p h ả i nhịp n h à n g u y ể n chuyển. Ở lứa t u ổ i này, việc giáo
d ụ c t ố c h ấ t m ề m dẻo, k h é o léo, c h u ẩ n x á c r ấ t c ầ n đ ể g i ú p
c á c e m k h i t r ư ở n g t h à n h sẽ t h í c h ứ n g n h a n h v ớ i n h ữ n g
t h a o t á c đ ò i h ỏ i k ĩ t h u ậ t cao.
11
đ ư ợ c đ i ê u l u y ệ n , có k h ả n ă n g p h á t r a sức m ạ n h l ớ n v à h ế t
t i ế t k i ệ m l ự c k h i c ầ n . M u ố n v ậ n đ ộ n g v ớ i h i ệ u s u ấ t cao c ầ n
b i ế t v ậ n d ụ n g m ộ t s ố n g u y ê n t ắ c cơ b ả n sau:
- B i ế t tạo ra t h ế t h u ậ n lợi.
- B i ế t p h á t lực đ ú n g l ú c .
- B i ế t c ă n g t r ư ơ n g lực cơ b ắ p t ố i t h i ể u v à t h ả m ề m cơ
bắp t ố i đa.
T r o n g l ú c v ậ n đ ộ n g c ă n g t h ẳ n g n h ấ t , b i ế t t h ả l ỏ n g cơ b ắ p
l à t h ể h i ệ n t r ì n h đ ộ cao, t i ế t k i ệ m sức. N g u y ê n t ắ c t h ả l ỏ n g
cơ b ắ p có t h ể v ậ n d ụ n g t r o n g lao đ ộ n g h à n g n g à y .
T h ể dục t h ể thao v à Võ t h u ậ t đ ề u là n h ữ n g b i ệ n p h á p g i ú p
cho s ự p h á t t r i ể n sức k h o e con n g ư ờ i có h i ệ u q u ả . V õ t h u ậ t
c ò n l à k h o a học d ư ỡ n g s i n h m a n g t í n h đ ặ c t h ù r i ê n g có t ừ
hàng nghìn năm.
Đ ặ c đ i ể m c ủ a V õ t h u ậ t l à p h ư ơ n g p h á p v ậ n đ ộ n g cơ t h ể
toàn đ i ệ n và mang tính chiến đ ấ u r è n l u y ệ n t í n h chiến
đ ấ u . T ạ o r a k h ả n ă n g c h i ế n đ ấ u l à cơ sở n ề n t ả n g đ ể r è n
l u y ệ n n h â n c á c h v à b ả n lĩnh. n g u ô i h ọ c s i n h .
V õ t h u ậ t bao g ồ m m ộ t h ệ t h ố n g v ậ n đ ộ n g p h o n g p h ú v à
h o à n c h ỉ n h , g i ú p cho n g u ô i t ậ p có k h ả n ă n g v ậ n đ ộ n g c á c
b ộ p h ậ n cơ thể điêu luyện, t i n h t ế v ề động tác cũng n h ư
n h ị p đ i ệ u , có đ ộ t ư ơ n g p h ả n sắc t h á i c ư ơ n g n h u , r è n l u y ệ n
cho học s i n h c á c h ứ n g x ử h ợ p lí t r o n g v ậ n đ ộ n g c ũ n g n h ư
t r o n g cuộc sống.
M ụ c t i ê u cao n h ấ t c ủ a V õ t h u ậ t g i ú p cho n g ư ờ i học s i n h
t ậ p l u y ệ n đ ể l à m c h ủ hoạt động t h ầ n k i n h của m ì n h với
p h ư ơ n g p h á p v ậ n đ ộ n g đặc b i ệ t g i ú p cd t h ể g i ữ h ơ i t h ỏ đ i ề u
hoa, c á c cơ b ắ p l u ô n m ề m m ạ i n h ằ m đ ư a cơ t h ể v à o t r ạ n g
thái yên tĩnh và thư dãn.
X u ấ t p h á t t ừ t h ự c t ế n à y , c h ú n g tôi n h ậ n t h ấ y c ầ n t h i ế t p h ả i
t r a n g b ị v à h ư ớ n g d ẫ n cho các em học s i n h có ý t h ứ c v à h i ê u
b i ế t cđ b ả n v ề k h o a học d ư õ n g s i n h ngay k h i c ò n t r ẻ , đ ể t ự
r ê n l u y ệ n g i ữ g ì n sức khoe, n â n g cao k h ả n ă n g lao động, học
t ậ p . V õ t h u ậ t l à p h ư ơ n g p h á p t ậ p l u y ệ n t o à n d i ệ n bao gồm:
- T ậ p l u y ệ n cơ k h ớ p .
- T ậ p l u y ệ n n ộ i dưỡng.
Đ â y l à p h ư ơ n g p h á p t h í c h hợp v ớ i học s i n h v ì n ó đ ơ n g i ả n ,
đ ễ t ậ p , k h o a học v à có h i ệ u q u ả . C h ú n g t ô i cho r ằ n g , v i ệ c
t i ế p c ậ n v ố i p h ư ơ n g p h á p k h o a học d ư ỡ n g s i n h , n g o à i v i ệ c
g i ú p c á c e m t ậ p l u y ệ n đ ể có sức k h o e l â u d à i p h ụ c v ụ T ổ
q u ố c , c ò n c ó t h ể g i ú p c á c em h i ể u s â u sắc h ơ n v ề m ố i q u a n
h ệ t ư ơ n g t á c g i ữ a con n g ư ò i v ớ i m ô i t r ư ờ n g t h i ê n n h i ê n v à
x ã h ộ i x u n g q u a n h , t ừ đ ó r ú t r a được g i ả i p h á p t ự c â n b ằ n g
l à m c h ủ được b ả n t h â n , t r á n h m ọ i sự c á m dỗ, góp p h ầ n
l à m t r o n g s ạ c h , l à n h m ạ n h hoa x ã h ộ i .
N g ư ờ i x ư a d ạ y v õ n h ấ n m ạ n h đ ế n t u d ư ỡ n g đ ạ o đức của v õ
s i n h , g i á o dục t i n h t h ầ n t h ư ợ n g v õ , t ô n s ư t r ọ n g đ ạ o . M u ố n
l à m c h ủ cơ t h ể t h ì t â m t ư p h ả i ổ n đ ị n h , p h ả i b i ế t k i ề m c h ế
dục vọng và. t h a m vọng.
13
N h ư v ậ y , V õ t h u ậ t l à m ộ t d i s ả n v ă n hoa p h o n g p h ú v à q u í
b á u c ủ a d â n tộc. P h ư ớ n g p h á p đ ơ n g i ả n , d ễ học, k h ô n g đòi
h ỏ i s â n b ã i , d ụ n g cụ p h ứ c t ạ p . T ậ p v õ t h u ậ t l à b i ệ n p h á p
n â n g cao t h ể l ự c con n g ư ờ i m ộ t c á c h h i ệ u q u ả .
m ù n v õ
T H Ể Đ Ú C T Ổ N G H Ọ P
C ố T R U Y Ề N
C H Ư Ơ N G I
M Ở Đ Ầ U
I. KHÁI N I Ệ M
1. Đ â y l à p h ư ơ n g p h á p t h ể dục d ư ỡ n g s i n h đ ú c r ú t t ừ c á c b ộ m ô n
V õ t h u ậ t v à K h í c ô n g cổ t r u y ề n , v ớ i c á c h n h ì n c ủ a t â m s i n h lí học
v ậ n động h i ệ n đ ạ i .
Hài hoa là t r ạ n g t h á i p h ấ n c h ấ n m ạ n h m ẽ , t o à n b ộ t h â n t h ể v ậ n
h à n h t ạ i cực đ ỉ n h c ủ a n ó m à k h ô n g có b ấ t cứ r ố i l o ạ n n à o . K h ả n ă n g
t h í c h ứ n g n h a n h v ớ i sự b i ế n đ ổ i c ủ a m ô i t r ư ờ n g x u n g q u a n h l à m ụ c t i ê u
2-GTVThuật 17
r è n l u y ệ n t h â n t h ể , c ũ n g n h ư hoa g i ả i c á c v a c h ạ m đ ố i k h á n g t r o n g x ã
h ộ i m ộ t c á c h n h ẹ n h à n g v à đó l à b ả n l ĩ n h của n h ữ n g n g ư ờ i l u y ệ n võ.
Cực lạc v à từ bi n g h e n h ư n h ữ n g d a n h t ừ P h ậ t g i á o , n h ư n g l ạ i l à t i ê u
c h í của n g ư ờ i m ạ n h khoe. Cực l ạ c l à n i ề m v u i t ố i t h ư ợ n g , k h ô n g t h ê n à o
d i ễ n t ả n ổ i . K h i n g ư ờ i t a đ ã đ ạ t đ ế n sự cực l ạ c , t h ì t ừ b i sẽ đ ế n n h ư m ộ t
h ậ u q u ả . T ó m l ạ i , q u a n đ i ể m p h ư ớ n g Đ ô n g v ề sức k h o e l à q u a n đ i ể m
t o à n t h ể , t ố i t h ư ợ n g , k h ô n g đ ớ n t h u ầ n c h ỉ l à k h ô n g b ệ n h t ậ t v à có m ộ t
cảm giác t h o ả i m á i n h ư cách n h ì n phướng Tây. Các p h ư ơ n g p h á p tập
l u y ệ n , r è n l u y ệ n v à t u l u y ệ n của p h ư ơ n g Đ ô n g , theo b á c sĩ N g u y ễ n K h ắ c
V i ệ n , l à n h ữ n g p h ư ớ n g p h á p đ e m l ạ i sự t r ư ở n g t h à n h cho con n g ư ờ i , đ ư a
con n g ư ờ i đ ế n t ầ m cao vĩ đ ạ i , v ĩ n h c ử u v ố n có của m ì n h .
Đ ặ c đ i ể m t h ứ ba c ủ a V T C l à n g u y ê n lí nhu, n h ư BS N g u y ễ n K h ắ c
V i ệ n v i ế t : m ề m t ố i đ a , c ứ n g t ố i t h i ể u . N h u k h ô n g có n g h ĩ a n h u nhược,
18
n h u m a n g t í n h đ á p ứng, là h o à n t o à n t h í c h ứ n g v ớ i các t á c động b ê n
ngoài. Đ á p ứ n g tức là t á c động l ạ i vừa đủ, k h ô n g t h i ế u k h ô n g thừa.
T r o n g v a c h ạ m v ớ i n g ư ờ i k h á c , l à c á c h t h ứ c hoa g i ả i m ọ i đ ò n t ấ n c ô n g
c ủ a đ ố i t h ủ n h ư n g k h ô n g l à m t ổ n t h ư ơ n g , g i ữ được hoa k h í , k h ô n g g â y
h ậ u q u ả v à b ả n t h â n c ũ n g k h ô n g bị á p đ ả o . N g u y ê n lí n h u đòi h ỏ i p h ả i
có được t h ô n g t i n k ị p t h ò i v à l i ê n t ụ c của t á c đ ộ n g b ê n n g o à i . T r o n g n h u
t h u ậ t , n g ư ờ i t a sử d ụ n g k ĩ n ă n g linh giác, là kĩ t h u ậ t r ấ t t i n h xảo trong
c ậ n c h i ế n , n h ư n g có t h ể á p d ụ n g r ấ t m ề m m ỏ n g , l i n h h o ạ t t r o n g cuộc
sống h à n g n g à y .
N g ư ờ i t ậ p V T C có sự p h á t t r i ể n r ấ t t ự n h i ê n , n h ư đ ã n ó i : t r ê n 3 d ư ớ i
7, tức l à sức m ạ n h cơ lực n ằ m p h í a d ư ớ i c h â n , h ô n g c ò n p h í a t r ê n t h a n h
t h o á t , c h â n ấ m đ ầ u m á t . M ẫ u h ì n h n g ư ờ i c h ữ V , v a i to h ô n g n h ỏ t h í c h
hợp v ớ i q u a n đ i ể m p h á t t r i ể n con n g ư ờ i k i ể u p h ư ơ n g T â y h ơ n .
Đ e t h ự c h à n h được c á c n g u y ê n lí của V T C , t r o n g b ấ t k ì l ú c n à o , n g ư ờ i
t ậ p c ầ n h i ể u k ĩ c á c n g u y ê n t ắ c sau đ â y :
T h ở b ụ n g là c á c h t h ở t ự n h i ê n n h ấ t , vì t h ế n ê n t h ỏ cách n à y v à
b i ế n t h à n h m ộ t thói quen trong m ọ i lúc.
V i ệ c t h ự c h à n h V T C t i ế n h à n h t h ư ớ n g x u y ê n , m ọ i n ơ i , m ọ i l ú c , sẽ có
t á c d ụ n g cao h ơ n .
19,
IV. s ự K H Á C BIỆT C Ủ A V T C V Ớ I T H E D Ụ C , T H E T H A O
a m •
C á c b à i t h ể dục được t ậ p l u y ệ n đ ú n g đ ề u r ấ t t ố t cho sức k h o e , t u y
n h i ê n v i ệ c d u y t r ì t ậ p t h ể dục t h ư ờ n g x u y ê n r ấ t k h ó đ ố i v ớ i n h i ề u n g ư ờ i ,
n h ấ t l à t h a n h n i ê n b ở i do t h i ế u t í n h h ấ p d ẫ n . V T C c ũ n g l à m ộ t l o ạ i t h ể
dục, n h ư n g có h ì n h t h ứ c đ a d ạ n g v à h ấ p d ẫ n h ơ n , n g o à i r a , V T C bao g ồ m
t h ể dục cơ k h ớ p , t h ể dục n ộ i d ư ỡ n g v à t h ể dục t r í t u ệ , n ê n có t í n h t o à n
diện hơn.
T h ể t h a o t h à n h t í c h cao do t í n h c h ấ t q u y ế t l i ệ t c ủ a n ó , n ê n l u ô n có
n g u y cơ đ e m l ạ i b ệ n h n g h ề n g h i ệ p , có h ạ i cho sức k h o e . C á c m ô n t h ể
t h a o l u ô n m a n g t í n h h ấ p d ẫ n , n ê n n h i ề u n g ư ờ i say m ê t ậ p h ơ n t h ể dục,
vì v ậ y t h ể t h a o t á c đ ộ n g đ ế n n g ư ờ i t ậ p r õ h ơ n t h ể dục. T u y n h i ê n , do t h ể
t h a o l u ô n g ắ n v ớ i m ụ c t i ê u t h i đ ấ u , v à do t í n h p h i ế n d i ệ n c ủ a t h ể t h a o
đ ố i v ớ i sự p h á t t r i ể n con n g ư ờ i , cho n ê n c h ỉ t ậ p t h ể t h a o t h ì h o à n t o à n
k h ô n g đ ủ . V T C m a n g t í n h h ấ p d ẫ n của t h ể t h a o v à m a n g t í n h t o à n d i ệ n
c ủ a t h ể dục.
20
C H Ư O N G li
N Ộ I D U N G V Õ T H Ể D Ụ C
Cổ TRUYỀN
Con n g ư ờ i m u ố n h o ạ t đ ộ n g p h ả i c ả m t h ụ t h ế g i ớ i x u n g q u a n h qua c á c
g i á c q u a n v à n h ậ n t h ứ c . V i ệ c r è n l u y ệ n v à h i ể u b i ế t c á c cơ q u a n t h ụ c ả m
sẽ g i ú p t a ứ n g x ử c h í n h x á c , l i n h h o ạ t h ơ n .
21
Các cơ quan thụ cảm bản thể: Cho t h ô n g t i n v ề c á c t r ạ n g t h á i cơ
( t r ư ơ n g lực cơ), k h ớ p (góc k h ớ p , v ị t r í của h ệ t h ố n g v ậ n đ ộ n g ) , g â n ( t r ạ n g
t h á i c ă n g t r ù n g c ủ a g â n ) , t i ề n đ ì n h ( t h ă n g b ằ n g : n h ậ n b i ế t gia tốc c h u y ể n
đ ộ n g v à t r ạ n g t h á i q u a y của cơ t h ể ) .
T ấ t cả c á c cơ q u a n t h ụ c ả m n à y đ ề u t h a m gia t r ự c t i ế p h a y g i á n t i ế p
vào q u á t r ì n h v ậ n động.
22
t u ầ n , l ạ i t h ấ y b ì n h t h ư ờ n g do l i ê n t ụ c được v a c h ạ m v ố i x u n g q u a n h . Sau
k h i b ỏ k í n h ra, h i ệ n t ư ợ n g n g ư ợ c ảnh l ạ i x ả y r a . N h ư v ậ y , c h í n h n h ữ n g
m ố i l i ê n h ệ n g ư ợ c đ ã g i ú p c h ú n g t a đ i ề u c h ỉ n h h à n h v i cho p h ù hợp v ớ i
t h ế g i ớ i k h á c h q u a n . N h ò n h ữ n g t h ô n g t i n t ổ n g hợp n à y ( v ề h ì n h ảnh, âm
t h a n h , m ù i v ị , n ó n g l ạ n h , gồ g h ề , c á c t r ạ n g t h á i cơ k h ớ p , t h ă n g b ằ n g . . )
m à t a h o ạ t đ ộ n g , đ i l ạ i v à sống được m ộ t c á c h a n t o à n .
M u ố n đ ị n h v ị được k h o ả n g c á c h h a y m u ố n có h ì n h ảnh k h ô n g g i a n 3
c h i ề u t a p h ả i n h ì n b ằ n g h a i m ắ t . N ế u n h ắ m m ộ t m ắ t t a sẽ k h ô n g có k h ả
n ă n g p h â n b i ệ t được xa, g ầ n v à k h i đi l ạ i r ấ t d ễ b ị t a i n ạ n .
C ó h a i t r ư ờ n g h ợ p p h ả i p h ố i hợp t ậ p l u y ệ n g i ữ a n h ắ m m ắ t v à m ở
m ắ t . M ộ t l à k h i t a t ậ p t ĩ n h , có l ú c c ầ n n h ắ m m ắ t đ ể l o ạ i b ỏ c á c k í c h t h í c h
b ê n n g o à i , t ậ p t r u n g l ắ n g nghe các t r ạ n g t h á i b ê n trong. H a i là k h i l u y ệ n
t ậ p v õ t h u ậ t , có n h ữ n g b à i t ậ p n h ắ m m ắ t đ ể t ậ p t r u n g v à o c á c cơ q u a n
t h ụ c ả m k h á c n h ư cơ q u a n c ả m t h ụ b ả n t h ể , x ú c g i á c v à t h í n h g i á c . C á c
b à i t ậ p n à y g ọ i l à t ậ p l i n h g i á c r ấ t í c h l ợ i cho c ậ n c h i ế n .
T h ể dục cơ k h ớ p l à m ô n cơ b ả n t r o n g t ấ t cả c á c h ì n h t h ứ c t h ể dục, t u y
n h i ê n t h ể dục cơ k h ớ p t r o n g V T C có m ộ t s ố đặc đ i ể m k h á c b i ệ t .
T h ứ n h ấ t l à V T C c h ủ t r ư ơ n g p h á t t r i ể n t o à n d i ệ n h ệ cơ m à k h ô n g
p h ả i c á c n h ó m cơ r i ê n g b i ệ t , v ì v ậ y cơ t h ể n g ư ờ i t ậ p sẽ t r ò n t r ị a v à k h ô n g
n ổ i c u ộ n cơ b ắ p . K h i t ậ p b à i k h ở i đ ộ n g , b à i q u y ề n , do c h ủ ý t h ư g i ã n
t r o n g k h i v ậ n đ ộ n g n ê n c á c cơ p h á t t r i ể n theo c h i ề u d à i , k h ô n g p h ồ n g r a
v à k h ô n g co n g ắ n đ i . N g ư ò i t ậ p V T C k h ô n g l à m n ổ i g â n t ĩ n h m ạ c h , do
k h í h u y ế t l ư u t h ô n g . N g ạ n n g ữ P h á p có c â u : t h ấ y g â n x a n h h a y b ị b ệ n h .
23
K h i t ậ p q u a y k h ớ p , n g ư ờ i t ậ p V T C t h ả l ỏ n g h o à n t o à n , có t á c d ụ n g
quay được n h i ề u , k h ô n g l à m n ó n g cơ t h ể . Theo q u a n đ i ể m k h o a học, t ấ t
cả c á c q u á t r ì n h v ậ t lí, hoa học, s i n h học đ ề u n h a n h h ơ n ở n h i ệ t đ ộ cao
h ơ n , n h ư v ậ y , n ế u t h â n n h i ệ t cao h ơ n cuộc s ố n g sẽ n g ắ n h ơ n .
V ề h ì n h t h ứ c v ậ n đ ộ n g cơ k h ớ p , V T C c h ú t r ọ n g v à o cột sống, n h ấ t l à
c á c đ ố t sống cổ v à t h ắ t l ư n g , l à v ù n g d ễ b ị t h o á i hoa. C á c p h ư ơ n g p h á p
t u l u y ệ n cổ t r u y ề n cho r ằ n g n ă n g l ư ợ n g s ố n g t i ề m ẩ n ở l u â n x a s ố Ì ( k u n -
d a l i n i ) có t h ể được đ á n h t h ứ c v à d â n g l ê n dọc t h e o c ộ t sống, k h a i m ở c á c
l u â n xa k h á c , đ e m l ạ i q u y ề n n ă n g v à sự t r ư ở n g t h à n h cho con n g ư ờ i .
C á c b à i t ậ p t h ể dục cơ k h ớ p sẽ được g i ả i t h í c h r õ t r o n g c á c b à i k h ở i
động, b à i q u y ề n v à b à i k i ế m .
T ấ t cả c á c m ô n p h á i v õ t h u ậ t v à k h í c ô n g đ ề u n h ấ n m ạ n h đ ế n t ậ p
nội, n h ư n g có m ứ c đ ộ k h á c n h a u . Đ â y là m ộ t k h á i n i ệ m t r ừ u t ư ợ n g , k h ó
d i ễ n g i ả i đ ầ y đủ, n h ư n g n ó mang n h ữ n g đặc t í n h đ ã n ê u t r o n g mục
n h ữ n g đ ặ c đ i ế m của V T C . M ụ c t i ê u của v i ệ c t ậ p t h ê dục n ô i d ư ỡ n g l à l à m
cho k h í h u y ế t l ư u t h ô n g , s u n g m ã n , V T C n h ấ n m ạ n h v à o dưỡng sinh.
T h ể dục n ộ i d ư ỡ n g bao h à m v i ệ c t á c đ ộ n g đ ế n cơ q u a n n ộ i t ạ n g , đ ế n
c á c cơ q u a n c ả m t h ụ n g o ạ i v i (các . g i á c q u a n ) v à c ả m t h ụ b ả n t h ể . H a i
b i ệ n p h á p cơ b ả n của T h ể dục n ộ i d ư ỡ n g : m ộ t l à p h é p t h ở b ụ n g d ù n g cơ
h o à n h , t h ó t cơ h ậ u m ô n , n h ằ m t á c đ ộ n g đ ế n c á c cơ q u a n n ộ i t ạ n g b ê n
h a i l à c á c b à i t ự xoa b ó p b ấ m h u y ệ t , có t á c đ ộ n g b ổ t r ợ cho l ư u t h ô n g k h í
h u y ế t cả b ê n n g o à i l ẫ n b ê n t r o n g .
N g o à i ra, v i ệ c l u y ệ n t ậ p c á c g i á c q u a n , c h ủ y ế u l à t h ị g i á c , x ú c g i á c
p h á t t r i ể n đ ộ n h ậ y của c á c cơ q u a n c ả m t h ụ b ả n t h ể n h ư c ả m t h ụ v ề
t r ạ n g t h á i cơ, k h ớ p , t i ề n đ ì n h . . , đ ã được c h ú ý t h ô n g q u a c á c b à i t ậ p l i n h
giác, t ậ p đ ô i v.v...
Khi luyện tập đúng phương pháp, người tập sử dụng hệ thống cỡ
k h ớ p r ấ t h i ệ u q u ả , t ư t h ế n g a y n g ắ n , có t í n h đ ồ n g b ộ cao, p h á t l ự c t u y ý
ích l ợ i cho sức khoe.
24
IV. T H Ê D Ụ C TRÍ T U Ệ
N h ữ n g b à i t ậ p c ủ a V T C sẽ d ầ n d ầ n đ ư a n g ư ờ i t ậ p t ừ t r ạ n g t h á i tạp
niệm ( n h i ề u ý n g h ĩ l i n h t i n h ) , sang t r ạ n g t h á i nhất niệm, tập trung tư
t ư ở n g v à o m ộ t đ i ể m . Bước cao h ơ n , t h o á t t ụ c cho n h ữ n g n g ư ờ i m u ố n t u
l u y ệ n đ ạ t đ ế n t r ạ n g t h á i vô niệm, v ư ợ t qua suy n g h ĩ , c h ỉ c ò n cực lạc, từ
bi, ý n g h ĩ v à h i ể u b i ế t l ú c đ ó chỉ l à c ô n g cụ cho t â m t h ứ c c ủ a con n g ư ờ i .
T u y n h i ê n v i ệ c đ ó k h ô n g n ằ m t r o n g k h u ô n k h ổ của V T C .
N ộ i d u n g c h ủ y ế u c ủ a p h ầ n n à y l à g i ớ i t h i ệ u p h ư ơ n g p h á p g i ả i toa
t â m lí, xoa b ỏ stress, l à m c h ủ suy n g h ĩ , t ă n g c ư ờ n g k h ả n ă n g học h à n h
v à s á n g t ạ o , n h ằ m t ừ n g bước đ ạ t t ớ i t r ạ n g t h á i m ạ n h k h ỏ e , s u n g m ã n v à
vui sướng n h ư đã n ê u trên.
C á c p h ư ơ n g p h á p t h ể dục t r í t u ệ r ấ t đ a d ạ n g , t ừ t h u ầ n t u y cổ t r u y ề n
n h ư t h i ề n , k h í c ô n g , yoga đ ế n k ế t hợp v ớ i c ô n g n g h ệ h i ệ n đ ạ r n h ư t h ư
g i ã n t í c h cực, â m n h ạ c t r ị l i ệ u , t h i ề n đ ộ n g . C h ú n g t ô i sẽ giói t h i ệ u m ộ t
vài p h ư ơ n g p h á p đơn giản và hiệu quả, đã áp dụng trong n h i ề u liệu trình
với các sinh viên.
M ặ c d ù t a đ a n g đ ề c ậ p đ ế n c á c p h ư ơ n g p h á p cô t r u y ề n , n h ư n g t í n h
t h ò i sự c ủ a n ó h o à n t o à n v ẫ n g i ữ n g u y ê n . T r o n g t h ò i đ ạ i n g à y nay, con
n g ư ờ i đ ã có n h ữ n g t h à n h t ự u k h o a học c ô n g n g h ệ v ư ợ t bậc, n h ư n g mức
đ ộ t r ư ở n g t h à n h t â m t h ứ c k h ô n g t h a y đ ổ i gì đ á n g k ể . N ó i c á c h k h á c , con
n g ư ờ i k h ô n g t h ấ y h ạ n h p h ú c h ơ n . N h ữ n g t i ệ n n g h i do k h o a học c ô n g
n g h ệ t u y đ e m l ạ i s ự t h o ả i m á i n h ấ t t h ò i cho m ộ t s ố n g ư ờ i , n h ư n g l ạ i l à m
h ọ k é m n h ạ y c ả m , k é m c h ị u đ ự n g h ớ n . N g o à i ra, do n h ậ n t h ứ c k é m ,
n g ư ờ i k h ô n g được h ư ở n g t i ệ n n g h i l ạ i t h è m k h á t n h ữ n g t i ệ n n g h i đ ó , g â y
bao n h i ê u r ắ c r ố i v à b ấ t h ạ n h .
25
V T C l à m ộ t t r o n g n h ữ n g con đ ư ơ n g đ ư a đ ế n sự m ạ n h k h o e v à h ạ n h
p h ú c cho con n g ư ờ i . C á c k ĩ t h u ậ t nhu, n g u y ê n lí hài hoa, tỉnh thức làm
t h a y đ ổ i t h á i đ ộ v à ý t h ứ c của n g ư ờ i t ậ p t ừ b ạ o lực t r ở n ê n n h u hoa, nhận
b i ế t được n i ề m v u i v à sự m ạ n h khoe t ừ b ê n t r o n g .
26
C H Ư Ơ N G III
C Á C B À I V Õ T H Ể D Ụ C
Cổ TRUYỀN
I. DẪN NHẬP
B à i k h ở i đ ộ n g v ậ n đ ộ n g cơ k h ớ p l à bước đ ầ u cơ b ả n t r ư ớ c k h i b ắ t đ ầ u
c á c b u ổ i t ậ p n h ằ m m ụ c đ í c h v ậ n đ ộ n g cơ t h ể l à m cho cơ b ắ p được t h o ả i
m á i . S ự p h á t t r i ể n t í n h m ề m dẻo của cơ b ắ p l à k ế t q u ả t ự n h i ê n do l u y ệ n
t ậ p đ ề u đ ặ n c á c b à i t ậ p n à y . B à i t ậ p k h ở i đ ộ n g đ ơ n g i ả n , d ễ t ậ p n ê n đôi
k h i n g ư ờ i t ậ p x e m n h ẹ , t ậ p h ờ i h ợ t d ẫ n đ ế n k h ô n g í t c á c t r ư ờ n g hợp bị
c h ấ n t h ư ơ n g n h ư t r ậ t k h ớ p , b o n g g â n , l ệ c h đĩa đ ệ m , r á c h cơ, t h o á t vị v à
các t h ư ơ n g t ổ n k h á c .
B à i t ậ p k h ở i đ ộ n g g i ú p cơ t h ể t h í c h ứ n g t ừ t r ạ n g t h á i t ĩ n h sang t r ạ n g
t h á i đ ộ n g m ộ t c á c h h ợ p lí, d ầ n d ầ n t h í c h n g h i vơi c á c t ư t h ế v à t r ạ n g t h á i
v ậ n đ ộ n g . K h i k h ở i đ ộ n g , cơ b ắ p được k é o d ã n r a v à t ă n g t h ê m sức m ạ n h
g i ú p n g ư ờ i t ậ p có t h ể v ậ n đ ộ n g m ề m m ạ i v à t ự n h i ê n .
T ậ p l u y ệ n t h ư ờ n g x u y ê n b à i t ậ p cơ k h ớ p m ộ t c á c h hợp lí c ò n t ạ o r a
cho cơ t h ể m ộ t v ẻ đ ẹ p k h ỏ e k h o ắ n , t ự n h i ê n c ũ n g n h ư k h ả n ă n g g i ữ t h ă n g
b ằ n g , c â n đ ố i t r o n g c á c t ư t h ế v ậ n đ ộ n g , k i ể m s o á t được t r ọ n g t â m t r o n g
k h i c h u y ể n đ ộ n g t h e o c á c c h i ề u t r ư ớ c - sau, p h ả i - t r á i , cao - t h ấ p , t r á n h
được c á c t h ư ơ n g t ổ n v ề cỡ k h ớ p .
L u y ệ n t ậ p t h ư ờ n g x u y ê n b à i k h ở i đ ộ n g v ậ n đ ộ n g cơ k h ớ p v à o c á c b u ổ i
s á n g m ớ i n g ủ d ậ y h o ặ c t r ư ớ c k h i lao đ ộ n g c h â n tay v à t r í óc v ớ i c ư ờ n g đ ộ
l ớ n sẽ g i ú p cho cơ t h ể t h o ả i m á i d ễ chịu, t h ô n g k i n h h o ạ t l ạ c , đ i ề u h ò a
l ư u t h ô n g k h í h u y ế t , t h í c h n g h i bảo v ệ c á c k h ớ p , có t á c d ụ n g t ố t t r o n g
v i ệ c p h ụ c h ồ i chức n ă n g c ũ n g n h ư đ i ề u t r ị m ộ t s ố b ệ n h cơ k h ớ p n h ư t h o á i
h ó a , gai đ ô i , k h ô đ ố t . . .
27
K h ở i đ ộ n g cơ k h ớ p l à bước t ạ o đ à g i ú p n g ư ờ i t ậ p t h ư g i ã n cơ b ắ p v à
g â n cốt, k h í h u y ế t l ư u t h ô n g , t i n h t h ầ n s u n g m ã n , cơ t h ể n h ẹ nhàng
k h i n h linh, t i n h t h ầ n sảng khoái, h ư n g phấn. Khởi động còn là công đ o ạ n
cần t h i ế t giúp đ i ề u chỉnh nhịp t i m , l à m chủ cảm xúc, c h u ẩ n bị t h â n t â m ,
g ạ n đ ụ c k h ơ i t r o n g cho l ò n g t h a n h t h ả n v à b ì n h y ê n .
C h í n h v ì t ầ m q u a n t r ọ n g v à c ầ n t h i ế t của b à i k h ở i đ ộ n g cơ k h ớ p t o à n
t h â n trong l u y ệ n tập n ê n n g ư ờ i tập cần p h ả i thực h i ệ n b à i k h ở i động m ộ t
cách t o à n diện và n g h i ê m túc.
1. Xoa t o à n t h â n
H a i l ò n g b à n t a y xoa v à o n h a u cho n ó n g r ồ i c h à x á t day ấ n l ê n t o à n
cơ t h ể , g i ú p cơ t h ể p h ò n g n g ừ a - đ i ề u t r ị b ệ n h , p h ụ c h ồ i v à t ă n g c ư ờ n g cơ
n ă n g cho t ừ n g b ộ p h ậ n cơ t h ể , t h ô n g k i n h h o ạ t l ạ c , k h ử t à p h ù c h í n h .
Sử d ụ n g h a i l ò n g b à n t a y đ ậ p n h ẹ l ầ n l ư ợ t theo v ậ n c h u y ể n c ủ a 12
đ ư ơ n g k i n h đ ể k í c h đ ộ n g d ư ơ n g k h í t o à n t h â n , l à m cho cơ t h ể d ễ t h í c h
ứng với môi t r ư ờ n g t ậ p l u y ệ n v à g i ú p k h í h u y ế t l ư u t h ô n g , bước đ ầ u l à m
t h ư d ã n n ộ i t ạ n g v à l à m h ư n g p h ấ n v ệ k h í của n g ư ờ i t ậ p .
Người tập đứng trong tư t h ế thẳng, khoảng cách giữa hai c h â n rộng
bằng vai, hai tay t h ả lỏng, chống vào hai b ê n sườn. Thực h i ệ n cúi gập đ ầ u
v ề t r ư ớ c v à n g ử a đ ầ u v ề sau, n g h i ê n g đ ầ u sang t r á i , s a n g p h ả i , x o a y m ặ t
n h ì n t r á i v à p h ả i , q u a y t r ò n k h ớ p cổ theo c h i ề u k i m đ ồ n g h ồ v à n g ư ợ c l ạ i .
4. K h ỏ i đ ộ n g vai
28
5. K h ở i đ ộ n g k h u ỷ u tay
K h é p h a i c á n h t a y á p v à o s ư ờ n , quay c ẳ n g t a y q u a n h k h ớ p k h u ỷ u t a y
theo c h i ề u k i m đ ồ n g h ồ v à n g ư ợ c l ạ i , q u a y l ệ c h n h í p t ừ n g o à i v à o t r o n g
v à t ừ t r o n g r a n g o à i theo m ặ t p h a n g song song v à v u ô n g góc v ớ i cơ t h ê .
6. K h ỏ i đ ộ n g c ổ tay
H a i t a y t h ả l ỏ n g , xoay n g ư ờ i m ạ n h v ề h a i b ê n t r á i p h ả i . T h ả l ỏ n g
c á n h t a y v à cột sống, v ặ n m ì n h t ự do h ế t cỡ theo h a i c h i ề u t r á i p h ả i .
8. Cúi ngửa
Đ ư a h a i t a y cao q u á đ ầ u , c ú i x u ố n g v à t h ả t a y x u ố n g d ư ớ i , h ấ t t a y
theo v ò n g c u n g n g ư ợ c b ẻ r a sau h a i v a i , m ô n g đ ẩ y v ề p h í a sau, ngực ư ỡ n
v ề p h í a trước.
9. K h ớ p h ô n g v à eo
Đ ẩ y h ô n g v ề t r ư ớ c , sau, t r á i , p h ả i . Q u a y t r ò n h ô n g v à c á c đ ố t sống
l ư n g theo c h i ề u k i m đ ồ n g h ồ và ngược l ạ i .
10. K h ỏ i đ ộ n g k h ớ p g ố i
11. K h ỏ i đ ộ n g k h ớ p c ổ c h â n v à n g ó n c h â n
K i ễ n g c h â n , đ ầ u c á c n g ó n c h â n c h ạ m đ ấ t , q u a y t r ò n cổ c h â n theo
chiều k i m đồng h ồ v à ngược l ạ i ; đ ổ i c h â n .
29
Ị Thái cực c h u y ể n đ ộ n g
H a i c h â n r ộ n g b ằ n g v a i , h a i tay b u ô n g l ỏ n g theo t h â n h ì n h , k h i h í t
v à o t ừ t ừ đ ư a cơ t h ể c h u y ể n đ ộ n g sang t r á i , t h ở r a t ừ t ừ c h u y ể n đ ộ n g cơ
t h ể sang p h ả i . M ụ c đ í c h của b à i t ậ p n à y n h ằ m t h ư g i ã n c ộ t s ố n g theo
c h i ề u t h ẳ n g đ ứ n g , v ậ n c h u y ể n c á c k h ớ p l ư n g , g ố i , cổ c h â n có t á c d ụ n g
chữa n h ứ c đ ầ u , m ấ t n g ủ , cao h u y ế t á p v à t ă n g sức c h ị u đ ự n g c ủ a c h i d ư ớ i .
2. Hấp t h ă n g h ô giáng
H a i c h â n r ộ n g b ằ n g v a i , h a i tay t h ả l ỏ n g x u ô i t h e o t h â n h ì n h , h a i t a y
n â n g t h ì h í t v à o , h ạ h a i t a y t h ì t h ở ra. C h ú ý: N â n g t a y p h ả i k i ễ n g c h â n ,
h ạ xuống c h â n trở về t h ế ban đầu. Động tác n à y g i ú p t ă n g p h ế k h í (tiên
p h á t ) t h ô n g đ i ề u t h ủ y đạo, đ i ề u trị hen xuyên, y ế u phế.
3. Tả hữu h ạ t h ế
H a i c h â n r ộ n g h ơ n v a i , n â n g tay h í t v à o , c h u y ể n s a n g t r á i , h ạ t r ọ n g
t â m x u ố n g c h â n p h ả i t h ì thở ra v à ngược l ạ i , n â n g tay h í t v à o c h u y ể n
sang b ê n p h ả i t r ọ n g t â m h ạ sang c h â n t r á i t h ì t h ở r a . Đ ộ n g t á c n à y có
t á c d ụ n g t ă n g lực c h i d ư ớ i , đ i ề u t r ị t ọ a cốt t h ầ n k i n h đ a u n h ứ c v ù n g
xương chậu.
4. Như phong tự b ế
Bước c h â n t r á i l ê n t h à n h t ư t h ế C u n g b ộ , h a i t a y đ ư a v ề t r ư ó c . K h i
k é o tay v à o t h i h í t v à o , t r ọ n g t â m t ừ c h â n t r ư ớ c c h u y ể n v ề c h â n sau ở t ư
t h ế M ã b ộ . K h i đ ẩ y t a y r a t h ì t h ở ra, t r ọ n g t â m c h u y ể n v ề c h â n t r ư ố c
t r o n g t ư t h ế C u n g b ộ (Sau đ ó đ ổ i c h â n ) . Đ ộ n g t á c n à y có t á c d ụ n g t h ư
giãn t o à n t h â n , đ i ề u h ò a t ạ n g p h ủ , chữa đ a u lưng, nhức đ ầ u m ấ t ngủ,
p h o n g k h ớ p n h ứ c g ố i , t ă n g lực cổ c h â n v à cơ đ ù i .
30
C Á C BÀI QUYÊN, KIẾM
Bài võ thuật dưỡng sinh "Ngũ gia quyền" là một bài võ thuật tổng
hợp t ừ c á c t ư t h ế , c h i ê u t h ứ c c ủ a n h i ề u d ò n g v õ t h u ậ t n ổ i t i ế n g c ủ a T r u n g
H o a v à V i ệ t N a m cổ t r u y ề n : B ì n h Đ ị n h , T h á i cực q u y ề n , V ĩ n h X u â n , V ũ
gia t h â n p h á p , T h ă n g L o n g v õ đ ạ o . . . ị
N h ữ n g t ư t h ế , c h i ê u t h ứ c n à y được c h ọ n lọc v ớ i ý n g h ĩ a / v ậ n đ ộ n g
t ổ n g h ợ p cơ k h ớ p t o à n t h â n , đ ộ n g t á c n g ắ n g ọ n , xoay c h u y ể n đ ủ b ố n
p h ư ơ n g , v ậ n d ụ n g liên h o à n các đường tròn, ngang t h ă n g v à xiên, t h u ậ n
c h i ề u v à n g h ị c h c h i ề u , g ồ m k ế t hợp cả h a i b ê n t ả h ữ u v ớ i b ộ p h á p t i ế n
t h o á i h ư t h ự c , h ơ i t h ở đ i ề u hoa, k h í t r ầ m đ a n đ i ề n , p h á t t r i ể n k i n h lực
t ừ đ á y eo v à dọc c ộ t s ố n g t r u y ề n r a t a y c h â n .
A. TƯ THẾ CHUẨN BỊ
31
Hình A: Bái tổ Hình B: Trung bình
32
2. Mãnh long hữu chưởng: Bước c h â n p h ả i c h é o l ê n t r ư ớ c b à n c h â n
t r á i k h o ả n g c á c h m ộ t bước c h â n , đ ặ t m ũ i c h â n x u ố n g trước, sau
đ ó xoay v a i đ ẩ y t h ẳ n g c h ư ở n g p h ả i v ề trước, xoay 2 b à n c h â n
n g a n g v ớ i h ư ớ n g p h á t lực, t h â n n g ư ơ i đ ứ n g t h ẳ n g , tay t r á i n ă m
q u y ề n k é o v ề s ư ờ n t r á i ( h ì n h 2).
3-GTVThuật 33
t h u v ề b ê n p h ả i h ơ i v ặ n l u ô n v ề b ê n p h ả i . Sau đ ó b ư ớ c c h â n t r á i
l ê n m ộ t bước, đ ặ t g ó t x u ố n g trước, xoay n g ư ờ i đ ẩ y c h ư ở n g 2 t a y v ề
p h í a trước, b à n tay p h ả i xoay n g a n g v ỗ s ư ờ n t r á i đ ố i p h ư ơ n g , b à n
tay t r á i đ ặ t dọc đ á n h v à o ngực b ê n p h ả i đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 6a, 6b).
Hình Ta: Song long xuất hải Hình 7b: Song long xuất hải
8. Lưỡng hạc tranh châu: Trọng t â m chuyền về chân trái phía sau,
r ú t c h â n p h ả i v ò n g 3/4 v ò n g t r ò n p h í a sau r ồ i q u a y t o à n t h â n , h a i
tay h ạ x u ố n g đ á n h ngược hai m u b à n tay t ừ d ư ố i lên đ ầ u c ằ m đ ố i
p h ư ơ n g h a i b à n tay g ậ p cong theo tay h ạ c ( h ì n h 8a, 8b).
Hình Sa: Lưỡng hạc tranh châu Hình 86: Lưỡng hạc tranh châu
Hình 9: Phương dục kim chung Hình 10: Chuyển thân nghênh diện
35
lo. Chuyến thân nghênh diện: Xoay m ũ i b à n c h â n p h ả i v ề b ê n p h ả i .
p h ấ t c á n h t a y p h ả i ra, m u b à n t a y p h ả i đ á n h v à o m a n g t a i p h ả i
đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 10).
Hình 11: Lão háu nhập trận Hình 12: Tiếu phu đả hổ
Hình 13: Bạt vân kiến nguyệt Hình 14: Hói dầu hổ vĩ
13. Bạt vân kiến nguyệt: Trọng t â m chuyển t ừ t ừ về chân phải ở
t r ư ớ c , b à n t a y p h ả i v u ố t v ề t r á i r ồ i xoay t ừ d ư ớ i l ê n , m u b à n t a y
p h ả i đ á n h vào mang tai đ ố i phương, b à n tay t r á i vuốt t ừ t r á n v ề
b ê n t r á i r ồ i xoay xỉa v à o n á c h đ ố i p h ư ớ n g ( h ì n h 13).
Hình 15: Nguyệt lí tàng hoa Hình 16: Bạch xà thủ tín
37
18. Thiên vương thác tháp: X i ế t đ ề u h a i c h â n l ê n t r ư ớ c m ộ t bước,
n â n g t a y p h ả i cao đ ể đ ố i p h ư ơ n g m t t h ă n g b ằ n g n g ã n g ử a , t a y
t r á i c h é m m ạ n h v à o cổ đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 18).
Hình 17: Thúy đề lao nguyệt Hình 18: Thiên vương thác tháp
Bái tổ: G i ố n g t ư t h ế c h à o p h ầ n đ ầ u ( h ì n h A )
Hình 17: Thúy để lao nguyệt Hình 18: Thiên vương thác tháp
38
D. N H Ữ N G Đ I Ể U CẦN LƯU Ý
Bài quyền này có thể đi theo 4 cửa, sau khi thực hiện sẽ trở về vị trí
b a n đ ầ u . C h ú ý t h ứ t ự đ i q u y ề n , b ắ t đ ầ u t ừ c h â n , đ ế n t h â n , v a i , c á n h tay,
gióng tay đ ế n b à n tay.
ì. GIÓI THIỆU
Bài Thái cực dưỡng công quyền là bài tập tổng hợp các chiêu thức
cơ bản nhất của dòng võ thuật nổi tiếng của Trung Quốc củng như của
Việt Nam. Bài quyền ngắn gọn, xoay chuyển vận dụng liên hoàn các
đường tròn, ngang, thẳng đứng và xiên thuận chiều và nghịch chiều,
đều hai bên tả hữu kết hợp với bộ pháp tới lụi nhằm tập luyện khí trầm
đan điền trong động tác (buông lỏng thân trên), phát triển lực từ đáy
eo và trục thẳng đứng (cột sống) truyền ra tay chân.
Bài tập với hướng vận động liên tục, phối hợp như vậy có thể giúp
q u â n b ì n h â m d ư ơ n g , k h í h u y ế t lên xuống h à i h ò a n u ô i dưỡng v à bảo vệ
k h ắ p t r o n g n g o à i , t ạ o n ê n m ộ t sức k h ỏ e n g à y c à n g s u n g m ã n .
39
5. D ã m ã p h â n t u n g 17. T h ủ h u y t ì b à
6. B ạ c h h ạ c l ư ợ n g xí 18. Đ ả o q u y ề n q u ă n g
7. L â u t ấ t ảo b ộ 19. L ã m t ư ớ c v ĩ
8. T h ủ h u y t ì b à 20. M a v â n c h ư ở n g
9. Đ ả o q u y ề n q u ă n g 21. N h ư phong tự b ế
l i . Ma v â n chưởng 23. T h ậ p t ự t h ủ
H I . N Ộ I D U N G BÀI Q U Y Ể N
ì. D ự bị t h ứ c
Chú ý: Đầu và cổ phải thẳng, cằm dưới thu vào trong, không được
ưỡn ngực hoặc thóp bụng, tinh thần tập trung.
2. Khai thức
K i ễ n g gót c h â n t r á i đưa
sang n g a n g , h a i c h â n m ở r ộ n g
bằng vai, m ũ i b à n c h â n hướng
phía trước, hai cánh tay
buông xuôi tự nhiên, hai b à n
tay đ ặ t h a i b ê n đ ù i , m ắ t n h ì n
t h ằ n g p h í a t r ư ớ c ( H ì n h 2).
40
3. Đ ể thủ - Hạ án
H a i c á n h tay hơi cong t ừ t ừ đ ư a lên trước, b à n tay cao ngang vai, k h o ả n g
c á c h h a i tay r ộ n g b ằ n g vai, lòng b à n tay hướng xuống d ư ớ i ( H ì n h 3, 4).
T h â n t r ê n g i ữ t h ẳ n g , h a i c h â n hơi k h u ỵ u gối, h ạ h ô n g , đ ồ n g t h ờ i h a i
b à n tay n h ẹ n h à n g h ạ xuống, h a i k h u ỷ u tay n h ẹ n h à n g h ạ x u ố n g t h ă n g
v ớ i h a i g ố i . M ắ t n h ì n t h ằ n g p h í a trước.
Chú ý: Hai vai phải xuôi, hai cánh tay thả lỏng, ngón tay hơi co tự
nhiên. Co gối lỏng eo, hông không được đưa ra, trọng tâm dồn vào giữa
hai chân. Động tác hạ hai tay phải kết hợp nhịp nhàng cùng lúc vã
động tác hạ hông.
5. Dã mã phân tung
T h â n t r ê n hơi xoay sang t r á i , c h â n t r á i bước l ê n p h í a trước sang t r á i ,
gót c h â n p h ả i đ ư a theo sau, c h â n p h ả i d u ỗ i t h ẳ n g t ự n h i ê n t h à n h t ả cung
b ố đ ồ n g t h ờ i t h â n t r ê n t i ế p tục xoay sang t r á i ; theo đ à c h u y ể n t h â n h a i
41
tay đ ồ n g t h ờ i p h â n r a theo h a i h ư ớ n g t r ê n , d ư ớ i (tay t r á i đ i l ê n , t a y p h ả i
đ i xuống); b à n t a y t r á i cao n g a n g t ầ m m ắ t ( l ò n g b à n t a y n g ử a c h ế c h l ê n
t r ê n ) , k h u ỷ u t a y h ơ i co, t a y p h ả i h ạ x u ố n g b ê n c ạ n h h ô n g p h ả i , k h u ỷ u
tay c ũ n g h ơ i co, l ò n g b à n tay h ư ớ n g x u ố n g d ư ớ i , m ũ i b à n t a y h ư ớ n g p h í a
trước, m ắ t n h ì n t a y t r á i ( H ì n h 8, 9, 10).
6. B ạ c h h ạ c l ư ợ n g xí
42
p h í a t r ư ớ c b ê n p h ả i , m ắ t n h ì n tay p h ả i , sau đ ó c h â n t r á i h ơ i d i c h u y ê n
lên trước, m ũ i b à n c h â n c h à m đ ấ t t h à n h T ả h ư bộ. Đ ồ n g thòi t h â n t r ê n
h ơ i xoay s a n g t r á i , m ắ t n h ì n p h í a t r ư ớ c , h a i tay theo đ à xoay t h â n t ừ t ừ
p h â n ra hai p h í a t r ê n dưới: Tay p h ả i đ ư a lên và d ừ n g trước b ê n t r á n
p h ả i , l ò n g b à n t a y h ư ớ n g c h ế c h r a p h í a sau b ê n t r á i ; t a y t r á i đ ư a x u ồ n g
trước h ô n g t r á i , lòng b à n tay h ư ớ n g xuống dưới, m ắ t n h ì n p h í a trước.
( H ì n h l i , 12, 13).
Chú ý: ơ tư thế hoàn thành ngực không được ưỡn ra, hai cánh tay
luôn giữ thành hình bán nguyệt, gối trái hơi co. Các động tác như:
Trọng tâm di chuyển ra sau, tay phải đưa lên, tay trái hạ xuống phải
được thực hiện cùng lúc và thống nhất với nhau.
7. L â u t ấ t ảo bộ
Tay p h ả i t ừ trước t h â n h ạ xuống r ồ i vòng về b ê n ngoài vai phải, lên
cao n g a n g t a i , l ò n g b à n t a y h ư ớ n g n g ử a l ê n t r ê n , t a y t r á i đ ư a l ê n t r ê n
v ò n g x u ố n g t r ư ớ c ngực p h ả i , l ò n g b à n tay h ư ớ n g x u ố n g d ư ớ i . Đ ồ n g t h ờ i ,
t h â n t r ê n b a n đ ầ u h ơ i xoay sang t r á i , sau đó l ạ i xoay sang p h ả i , c h â n t r á i
t h u v ề b ê n c h â n p h ả i , m ũ i c h â n c h ạ m đ ấ t , m ắ t n h ì n t a y p h ả i ( H ì n h 14,
15, 16).
43
Hình 14, 15, 16: Lâu tất ảo bộ
8. T h ủ h u y tì b à
44
n h ấ c l ê n v à đ ư a r a t r ư ớ c , g ố i h ơ i co, đ ồ n g t h ờ i t a y t r á i t ừ d ư ớ i đ ư a l ê n
t r ê n , b à n t a y cao n g a n g m ũ i , l ò n g b à n tay h ư ớ n g s a n g p h ả i , c á n h t a y h ơ i
co, t a y p h ả i t h u v ề đ ặ t c ạ n h k h u ỷ u t r á i , l ò n g b à n t a y h ư ớ n g sang t r á i ,
m ắ t n h ì n t a y t r á i ( H ì n h 20, 2 1 , 22).
Chú ý: Thân thể phải ổn định tự nhiên, hạ vai thả lỏng khuỷu, thả
lỏng phần ngực, tay trái khi đưa lên trước không được thẳng mà phải
thành hình vòng cung. Khi chân phải bước lên trước gót chân phải
chạm trước, sau đó cả bản chân chạm đất, trọng tam cơ thể dồn ra sau,
Tay trái đưa lên cùng tay phải thu về được thực hiện cùng lúc.
mề m ^x- Ị ^ wp
\ A Ị s jỊF ẠL
ỵ
í ì
2 3 ^ 24 ^
45
Hình 25, 26: Đảo quyển quăng
c) T h â n t r ê n h ơ i xoay sang t r á i , đ ồ n g t h ờ i t a y t r á i đ ư a v ò n g t ừ d ư ố i
r a sau, l ê n t r ê n , l ò n g b à n t a y h ư ớ n g l ê n t r ê n , t a y p h ả i t ậ p tức l ậ t ngửa,
l ò n g b à n t a y h ư ớ n g l ê n t r ê n , m ắ t n h ì n theo t a y p h ả i .
Chú ý: Khi tay đẩy ra trước không được duỗi thẳng, ừiy thu về phứt
sau cũng vậy, cùng với đà xoay thân thực hiện động tác theo hình cung.
Khi đẩy ra trước cần xoay eo lỏng hông, tốc độ của hai tay phải như nhau,
tránh cương. Khi lùi bước nửa bàn chân trước chạm đất trước, sau đó cả
bàn chân mới chạm đất. Đồng thời, chân trước cùng lúc với xoay thăn thi
lấy bàn chân làm trục để xoay. Hai bàn chân trước sau chếch sang hai
bên để tránh cùng nằm trên một đường thẳng. Khỉ lùi ra sau mắt dõi
sang trái và phải theo hướng xoay thân sau đó mới nhìn tay phủi trước.
ịP
| *9—
46
10. L ã m t ư ớ c v ĩ
T h â n h ơ i xoay s a n g p h ả i đ ồ n g t h ờ i t a y p h ả i đ ư a r a sau v à l ê n t r ê n ,
l ò n g b à n tay h ư ớ n g l ê n t r ê n , tay t r á i t h ả lỏng, lòng b à n tay h ư ớ n g xuống
d ư ố i , m ắ t n h ì n t a y t r á i ( H ì n h 30).
32 33
47
t r ư ớ c cao n g a n g v a i , l ò n g b à n t a y h u ố n g r a sau, t a y p h ả i h ạ x u ồ n g c ạ n h
h ô n g phải, lòng b à n tay hướng xuống đuối, m ũ i b à n tay h ư ớ n g ra p h í a
trước, m ắ t n h ì n c á n h t a y p h ả i p h í a t r ư ớ c ( H ì n h 33, 34).
Chú ý: Khi đánh tay ngang hai cánh tay trước sau uẩn duy trì một
hình uống cung, phân thủ, buông eo, cung thối phải cùng lúc. Khi lập thế
Lãm tước vĩ khoảng cách chiều ngang giữa hai bàn chân khoảng lOcm.
48
Chú ý: Khi kéo hai tay sang, thân trên không được đổ ra trước,
hông không được đưa ra, hai cánh tay phải xoay cùng với hông theo
hình vòng cung, cả bàn chân trái chạm đất.
Thân trên hơi xoay sang trái, cánh tay phải co khuỷu đưa về phía
t r ư ớ c ngực p h ả i , t h a y p h ả i ở t r o n g canh cổ tay t r á i , h a i tay đ ồ n g t h ơ i t ừ
t ừ đ ẩ y r a trước, l ò n g b à n tay t r á i h u ố n g v à o t r o n g , l ò n g b à n tay p h ả i
h ư ó n g r a p h í a trước, c á n h tay t r á i p h í a trước g i ữ t h à n h h ì n h b á n n g u y ệ t ,
đ ồ n g t h ò i t r ọ n g t â m d ồ n v à o c h â n t r á i t h à n h T ả c u n g bộ, m ắ t n h ì n cổ tay
t r á i . ( H ì n h 38, 39).
4-GTVThuật
49
b ê n t r á i p h ả i , r ộ n g b ằ n g v a i , sau đ ó c h â n p h ả i co g ố i , t h â n t r ê n t ừ t ừ l ù i
r a sau, t r ọ n g t â m d ồ n v à o c h â n p h ả i , m ũ i c h â n t r á i n â n g l ê n đ ô n g t h ờ i
h a i t a y co k h u ỷ u t h u v ề t r ư ớ c b ụ n g , l ò n g b à n t a y h ư ớ n g r a t r ư ớ c x u o n g
d ư ớ i , m ắ t n h ì n t h ẳ n g ( H ì n h 39, 40, 41).
Chú ý: Khi đẩy ra hai tay đi theo hình gấp khúc cổ tay cao bằng
vai, hai khuỷu tay hơi co
- - ." m Ì ĩĩ ' •- •- - " '"" 1
•
H a i t a y xoa đ ề u n g ư ợ c c h i ề u k i m đ ồ n g h ồ ba l ầ n t h e o m ặ t p h a n g
đ ứ n g t r ư ớ c m ặ t ( H ì n h 44)
Chú ý: Khi thực hiện kĩ thuật bộ pháp chuyền động nhịp nhàng từ
Cung bộ về Hư bệ.
12. H o à i t r u n g b ả o n g u y ệ t
T h â n t r ê n h ơ i xoay s a n g t r á i , b à n t a y t r á i l ậ t n g ử a đ ư a x u ố n g d ư ớ i ,
tay p h ả i ú p đ ư a l ê n t r ê n đ ố i x ứ n g với tay t r á i t h à n h t h ế ô m b ó n g , m ắ t
n h ì n tay p h ả i .
50
C h u y ể n t r ọ n g t â m xoay n g ư ờ i t ừ trước ra sau, v ừ a xoay n g ư ờ i v ừ a đ ả o
tay Ôm b ó n g t a y t r á i l ê n t r ê n , tay p h ả i ở d ư ớ i ( H ì n h 45, 46, 47, 48, 49).
Mỉ
Ví
/ ' xỉ
í- Y- 7 í*
V Y
y V V -
' Ỉ M
45 46 47
W/nh 45, 46, 47: Hoa/ írung báo nguyệt
13. T h ủ b ả o t h á i c ự c
C h u y ể n t h â n sang p h ả i , t r ọ n g t â m d ồ n v à o c h â n p h ả i , k é o c h â n t r á i
l ê n t h à n h Đ i n h bộ, l ú c n à y h a i t a y vờn b ó n g c h u y ể n tay. p h ả i l ê n t r ê n
đ ư a t a y t r á i x u ố n g d ư ớ i , h a i l ò n g b à n tay đ ố i x ứ n g n h a u , c h â n t r á i đ ể g ầ n
m ũ i c h â n p h ả i , m ũ i c h â n c h ạ m đ ấ t , m ắ t n h ì n t a y p h ả i ( H ì n h 50 51)
14. D ã m ã p h â n t u n g
X e m h ư ớ n g d ẫ n 5 ( H ì n h 52).
15. B ạ c h h ạ c l ư ợ n g x í
Xem hướng dẫn 6
51
Hình 50, 51: Thủ bảo thái cụt
16. L â u t ấ t ảo b ộ
X e m h ư ớ n g d ẫ n 7.
17. T h ủ h u y tì b à
X e m h ư ớ n g d ẫ n 8.
18. Đ ả o q u y ề n q u ă n g
X e m h ư ớ n g d ẫ n 9.
19. L ã m t ư ớ c v ĩ
X e m h ư ớ n g d ẫ n 10.
20. Ma v â n c h ư ở n g
Xem hướng d ẫ n l i .
52
S a u đ ó t i ế n c h â n p h ả i t h à n h c u n g b ộ xoay M a v â n c h ư ở n g theo c h i ề u
t h u ậ n k i m đ ồ n g h ồ ( H ì n h 53).
Chú ý: Khi kết thúc dộng tác hai tay song song đưa ra phía trước,
trọng tâm dồn về chân phải thành Hữu cung bộ.
H a i t a y ở t r ư ớ c n g ự c t h u v ề t r ư ớ c b ụ n g sau đ ó đ ẩ y r a p h í a trước, cổ
t a y cao b ằ n g v a i , l ò n g b à n t a y h ư ớ n g v ề p h í a t r ư ớ c , đ ồ n g t h ò i , c h â n p h ả i
co g ố i t ạ o t h à n h h ữ u c u n g b ộ , m ắ t n h ì n p h í a t r ư ớ c ( H ì n h 54, 55).
Chú ý: Không ngửa lưng về phủi sau, hai tay thu về theo thân,
khuỷu tay hơi lỏng và hướng ra phía ngoài Khoảng cách giữa hai tay
khi đẩy ra không rộng quá vai.
22. P h ư ợ n g h o à n g t r i ể n s i
M ũ i c h â n t r á i x o a y r a n g o à i , t i ế p t ụ c xoay t h â n s a n g t r á i , c h â n t r á i
k h u ỵ u gối, c h â n p h ả i d u ỗ i t h ẳ n g tự n h i ê n , đồng thòi tay t r á i tiếp tục đ ư a
s a n g t r á i , h a i t a y đ ố i x ứ n g h a i b ê n t h â n , k h u ỷ u t a y h ơ i co, l ò n g b à n t a y
h ư ớ n g r a t r ư ớ c , m ắ t n h ì n t a y t r á i ( H ì n h 57)
53
I
Hình 56, 57: Phượng hoàng triền si
23. T h ậ p t ự t h ủ
T r ọ n g t â m d i c h u y ể n sang p h ả i , m ũ i c h â n t r á i x o a y v à o t r o n g , t h â n
t r ê n xoay s a n g p h ả i , h a i t a y k h o á t v ò n g x u ố n g d ư ớ i q u a b ụ n g l ê n đ a n
c h é o t r ư ớ c ngực, t a y t r á i n ằ m n g o à i , l ò n g b à n t a y h ư ó n g v à o t r o n g , m ắ t
n h ì n p h í a t r ư ớ c ( H ì n h 58, 59).
Chú ý: Khi đưa tay sang trái chân phải quay về hướng chính nam,
chân trái cùng với sự di chuyển của thân và trọng tâm hướng ra phứt
ngoài, không đợi đến khỉ trọng tâm cơ thể hoàn toàn rơi vào chân trái
mới chuyển động chân trái Khi hai tay áp vào nhau mũi chân trái lúc
đầu nên xoay vào trong, sau đó nhấc thu chân trái và từ từ đứng lên.
Trọng tâm cơ thể phân đều lên hai chân.
ĩ
p £ \
58 Ả
54
24. T h á i c ự c h o à n n g u y ê n
H a i c á n h t a y đ ồ n g t h ò i xoay v à o t r o n g v à p h â n r ộ n g r a b ằ n g v a i , l ò n g
b à n t a y h ư ớ n g x u ố n g d ư ố i , t ừ t ừ h ạ x u ố n g , m ắ t n h ì n p h í a t r ư ớ c ( H ì n h 60).
H a i t a y t ừ t ừ h ạ x u ố n g h a i b ê n đ ù i , t h â n t r ẽ n t h ẳ n g , đ ầ u v à cổ t h ẳ n g ,
m ắ t n h ì n p h í a t r ư ớ c ( H ì n h 61).
Chú ý: Tinh thần, tốc độ dùng lực phải hoàn chỉnh, quán triệt
từ đầu đến cuối không được nghỉ, thân thể giữ trầm tĩnh, ổn định
tự nhiên.
Đây là bài tập có ý nghĩa vận động nhu nhuyễn, mềm mại nhằm lưu
t h ô n g v à t ă n g c ư ò n g v ậ n h à n h k h í h u y ế t t r o n g cơ t h ể . T ậ p l u y ệ n b à i n à y
k ế t h ợ p h ơ i t h ở t h í c h h ợ p v à n h ị p đ i ệ u â m n h ạ c t h a n h cao, ê m d ị u t r o n g
m ộ t k h u n g c ả n h t h i ê n n h i ê n t r o n g l à n h sẽ có h i ệ u q u ả r ấ t t ố t , n â n g cao
sức k h o e , p h ụ c h ồ i chức n ă n g v à có t h ể c h ữ a m ộ t s ố b ệ n h t â m t h ể
55
A. PHẨN M Ở KHÍ
1. Hiệp khí â m d ư ơ n g
H a i gót c h â n s á t n h a u . H a i m ũ i b à n c h â n m ở 4 5 ° . H a i b à n t a y n g ử a
ngón tay giữa gần n h ư chạm vào nhau. T ừ t ừ h í t v à o đồng thòi n â n g hai
b à n tay l ê n n g a n g ngực. Sau đó t h ở ra, ú p h a i b à n t a y h ạ x u ố n g n g a n g
b ụ n g . L à m 2 l ầ n ( H ì n h 1)
Đ ộ n g t á c l ú c đ ầ u g i ố n g n h ư h i ệ p k h í â m d ư ơ n g . H í t v à o , h a i b à n tay
l ậ t ngửa, c h ạ m n h a u n â n g l ê n t ừ t ừ n g a n g ngực, sau đ ó t i ế p t ụ c n â n g l ê n
v à xoay l ậ t n g ử a b à n tay, m ặ t t r o n g h a i c á n h t a y xoay r a n g o à i . T h ở r a đ ẩ y
t h ẳ n g h a i tay l ê n t r ờ i , c á c đ ư ờ n g k í n h â m ( m ặ t t r o n g c á n h tay) m ở c ă n g ,
h a i g ó t c h â n k i ễ n g , r ồ i t á c h h a i b à n tay m ỏ v ề h a i b ê n , t i ế p t ụ c ô m h a i b à n
tay v à o l ò n g t ừ d ư ớ i l ê n c h ạ m h a i h u y ệ t T r u n g x u n g v à o n h a u , r ồ i l ạ i n â n g
lên tương tự n h ư đã làm.
56
3. Khai m ỏ kinh d ư ơ n g :
B. HÀNH KHÍ
57
c h â n trái, lòng b à n tay trái hướng vào trong b à n tay p h ả i t h u v à o phía
t r á i , h ạ t h ấ p x u ố n g ngang s ư ờ n t r á i . Sau đó h í t vào, đ ả o t a y p h ả i l ê n t r ê n
tay t r á i d ư ớ i r ồ i t h ở r a , c h u y ể n t r ọ n g t â m q u a c h â n p h ả i , l ò n g b à n tay
p h ả i h ư ớ n g v à o t r o n g đ ư a n g a n g qua m ặ t v ề b ê n p h ả i , b à n t a y t r á i v u ố t
theo t ừ t r á i q u a p h ả i d ư ớ i p h í a b ụ n g . t i ế p theo h í t v à o , đ ả o t a y t r á i l ê n
t r ê n t a y p h ả i d ư ớ i p h í a b ụ n g . T i ế p theo h í t v à o , đ ả o t a y t r á i l ê n t r ê n , tay
p h ả i d ư ớ i r ồ i t h ỏ ra, c h u y ể n trọng t â m qua m ặ t v ề b ê n t r á i , b à n t a y p h ả i
v u ố t theo t ừ p h ả i q u a t r á i p h í a d ư ớ i n g a n g b ụ n g ( h ì n h 1).
Hai c h â n bằng vai xuống trung bình t ấ n , hai c á n h tay đ a n chéo chữ
t h ậ p t r ư ớ c b ụ n g r ồ i h í t v à o , c h u y ể n t r ọ n g t â m s a n g c h â n t r á i , co đ ầ u g ố i
p h ả i l ê n cao, n â n g h a i c á n h t a y l ê n , cổ t a y cong l ê n , c á c n g ó n t a y c h ụ m
58
l ạ i n h ư đ ầ u m ỏ h ạ c n g ó c l ê n h a i b ê n . Sau đ ó t h ở r a , m ở b à n t a y t h ả l ỏ n g ,
c á n h t a y x u ố n g t ừ t ừ n h ư c h i m h ạ c v ỗ c á n h , c h â n p h ả i m ở r a sao cho
k h o ả n g cách hai c h â n b ằ n g vai, xuống t h ế t r u n g b ì n h , hai tay đ a n chéo
t r ư ớ c b ụ n g , c h u y ể n t r ọ n g t â m sang b ê n p h ả i v à l à m t ư ơ n g t ự ( h ì n h 2).
59
Hình 3: Ngũ thút liên hoa
4. Tả h ữ u khai c u n g
C á c t ư t h ế d i ễ n t ả đ ộ n g t á c b ắ n cung, n â n g c u n g , g i ư ơ n g c u n g , n g ắ m
b ắ n b ê n t r á i b ê n p h ả i (xem h ì n h ảnh).
C á c t ư t h ế d i ễ n t ả đ ộ n g t á c con c h i m h ạ c t ư ợ n g t r ư n g cho sự t h a n h
n h ã , c h í n h x á c , k h é o léo v à đ ộ n g t á c h ổ v ồ m ồ i c ủ a con t ư ợ n g t r ư n g cho
sức m ạ n h g â n cơ, x ư ơ n g k h ớ p ( h ì n h 5).
60
Hình 4b: Hau khai cung
c. PHẦN T H U KHÍ
61
2. T h u k h í k i n h â m
H í t vào, ngửa lòng b à n tay ra ngoài đ ư a mở
l ê n t r ê n p h í a đ ỉ n h đ ầ u r ồ i h ạ x u ố n g t h ở r a , xoay
lòng h a i b à n tay v ò n g ngửa l ê n ngang ngực r ồ i h ạ
xuống bụng.
3. Đ i ể u hoa t h ầ n khí
K h á c v ớ i q u a n n i ệ m t ậ p t r u n g t h ở b ằ n g ngực c ủ a n g ư ờ i p h ư ơ n g T â y ,
người p h ư ơ n g Đông xưa chú trọng đ ế n thở bụng. Các m ô n p h á i võ t h u ậ t
của T r u n g H o a N h ậ t B ả n V i ệ t N a m . . . đ ề u n h ấ n m ạ n h v ấ n đ ề t ậ p t r u n g
khí ở bụng (khí t r ụ Đ a n điền Khí hải).
P h â n t í c h k ĩ đ ộ n g t á c h ô h ấ p , k h í h í t v à o l ồ n g n g ự c d ẫ n r a do x ư ơ n g
s ư ờ n g i ư ơ n g cao, đ ẩ y x ư ớ n g ức xa cột sống, l ồ n g n g ự c t ă n g c h i ề u n g a n g
v à c h i ề u t r ư ớ c sau, cơ h o à n h h ạ x u ố n g , l ồ n g n g ự c t ă n g c h i ề u cao, d u n g
t í c h của l ồ n g ngực t ă n g l ê n , k h í t r à n đ ầ y p h ổ i . K h i t a t h ở r a l ồ n g n g ự c
62
x ẹ p x u ố n g , l ồ n g n g ự c g i ả m k í c h t h ư ớ c cả ba c h i ê u , d u n g t í c h g i á m , é p đ â y
k h ô n g k h í ra ngoài.
T r o n g c á c h t h ở n g ự c của n g ư ờ i p h ư ơ n g T â y , n g ư ờ i t a í t c h ú ý t ớ i h ạ
cơ h o à n h đ ể t ă n g c h i ề u cao l ồ n g ngực, t r á i l ạ i t r o n g c á c h t h ở b ụ n g của
n g ư ờ i p h ư ơ n g Đ ô n g c h ú t r ọ n g v ậ n đ ộ n g cơ h o à n h t ố i đ a k h i p h ì n h v à
t h ó p b ụ n g . Đ â y c h í n h l à y ế u t ố q u y ế t đ ị n h l à m t ă n g d u n g t í c h l ồ n g ngực.
T h e o d õ i X q u a n g v ề đ ộ n g t á c h ô h p của h a i t h ì h í t v à o v à t h ở ra, k ế t
q u ả cho t h ấ y :
- ở n g ư ờ i t h ở b ụ n g b i ê n đ ộ n à y l à lOcm, t h ậ m c h í n g ư ờ i l u y ệ n t ậ p l â u
n ă m l ê n t ớ i 2 0 c m . D i ệ n t í c h ước l ư ợ n g của cơ h o à n h l à 2 0 0 c m , đ ộ c h ê n h
2
M ộ t ư u t h ế t h ứ h a i c ủ a c á c h t h ở b ụ n g l à x e m n h ư cơ h o à n h , t h à n h
b ụ n g v à đ á y c h ậ u l à p h ư ơ n g t i ệ n xoa b ó p n ộ i t ạ n g t r o n g k h o a n g b ụ n g .
N g o à i r a đ ộ n g t á c r ú t cơ h ậ u m ô n l ê n v à t h ả n ớ i l ỏ n g cơ n à y t h e o n h ị p
t h ở có t á c d ụ n g xoa b ó p t r ự c t i ế p v à o c á c t ạ n g t i ế t n i ệ u s i n h dục ở đ á y
c h ậ u h ô n g . Đ i ề u n à y n g ă n n g ừ a sự p h á t t r i ể n b ệ n h p h ì đ ạ i t u y ế n t i ề n
liệt, của đ à n ô n g v à h ạ n c h ế b ệ n h v ề t ử cung v à â m đạo của p h ụ n ữ .
M ặ t k h á c c ò n có t á c d ụ n g p h ụ c h ồ i chức n ă n g y ế u s i n h lí c ủ a n a m v à
n ữ giới.
H í t t h ỏ b ụ n g s â u k ế t hớp v ớ i v ậ n đ ộ n g cớ h o à n h có í c h n h ư sau:
Đ ư a k h í v à o s â u h ơ n t r o n g cơ t h ể , t ă n g c ư ờ n g t h ò i g i a n t r a o đ ổ i v à
l ư u lượng k h í , g i ú p q u á t r ì n h trao đ ổ i k h í t r i ệ t để v à h i ệ u q u ả hơn.
T ă n g c ư ờ n g chức n ă n g đ à n h ồ i , v ậ n đ ộ n g c ủ a cơ h o à n h v à c á c cơ
m à n g treo, t á c đ ộ n g h ệ t h ố n g t ạ n g p h ủ , k í c h t h í c h t r u y ề n t h ầ n
k i n h t h ể dịch, n ộ i t i ế t t ố t h ơ n .
D o v ậ n đ ộ n g , cơ v ù n g b ụ n g s ă n chắc, g i ả m n h i ề u l ư ợ n g m ỡ t í c h
t r o n g k h o a n g b ụ n g , g i ú p cho c á c h ệ t h ố n g t u ầ n h o à n , t i ê u hoa,
v à i t i ế t , n ộ i t i ế t k h ô n g bị c h è n ép, cản trỏ, k h í h u y ế t l ư u t h ô n g ,
63
có k h ả n ă n g p h ụ c h ồ i chức n ă n g v à c h ữ a m ộ t s ố b ệ n h do r ố i l o ạ n
chức n ă n g g â y ra, n â n g cao sức khoe cơ t h ể . Đ i ề u q u a n t r ọ n g
t r o n g l u y ệ n t h ở p h ả i đặc b i ệ t c h ú ý đ ế n n h ị p c h ậ m , s â u d à i , ê m
d ị u , p h ả i l ắ n g theo h ơ i t h ở của m ì n h k i ể m s o á t t h ò i g i a n v à l ư u
l ư ợ n g k h í sao cho p h ù hợp v ớ i t r ạ n g t h á i cơ t h ể .
K ế t hợp p h ư ơ n g p h á p t h ở n à y v ớ i c á c đ ộ n g t á c t h ủ p h á p đ ặ c b i ệ t của
k h í c ô n g v à n h ị p đ i ệ u của â m n h ạ c , sẽ t h u được n h ữ n g k ế t q u ả t r o n g l ớ n
cho sức k h o e t o à n d i ệ n con n g ư ờ i .
A. T Ọ A C Ô N G (THỞ ở TƯ T H Ế NGỒI)
T ư t h ế n g ồ i theo k i ế t g i à , b á n k i ế t g i à h o ặ c x ế p b ằ n g , t h ẳ n g l ư n g ,
đ ầ u n g ó n tay trỏ v à đ ầ u n g ó n tay cái k h é p c h ạ m n h a u t h à n h v ò n g t r ò n
k h é p k í n , đ ặ t b à n t a y n g ử a t r ê n h a i đ ầ u h ố i , đ ầ u l ư õ i cong l ê n đ ặ t v à o
l ợ i p h í a t r o n g của h à m t r ê n , n h ắ m m ắ t l ạ i , b ế c h ặ t c á c g i á c q u a n v à chỉ
cảm n h ậ n t h ấ y hơi thở.
1. Thỏ thuận
H í t v à o t ừ t ừ qua m ũ i k h í t r à n đ ầ y p h ổ i , x u ố n g b ụ n g t ậ p t r u n g
t ạ i Đ a n đ i ể n , K h í h ả i , b ụ n g p h ì n h ra, c á c cơ h o à n h , cơ h ậ u m ô n
t h ả lỏng.
T h ở ra, t h ó t b ụ n g l ạ i r ú t cao cơ h o à n h , n â n g t o à n b ộ t ạ n g p h ủ
t r o n g k h o a n g b ụ n g l ê n cao, sau đ ó t i ế p t ụ c co t h ó t cao cơ h ậ u
m ô n . H í t t h ở b ụ n g k ế t hợp n â n g h ạ cơ h o à n h v à cớ h ậ u m ô n n h ư
t r ê n k h o ả n g 10 c h u k ì .
2. T h ỏ nghịch
H í t v à o t ừ t ừ t h ó t b ụ n g l ạ i , n é n k h í é p b ụ n g r ú t cao cớ h o à n h v à
cơ h ậ u m ô n .
T h ở r a t ừ t ừ b ụ n g p h ì n h ra, t h ả l ỏ n g cơ b ụ n g v à cơ h ậ u m ô n .
H í t t h ở b ụ n g k ế t hợp n â n g h ạ cơ h o à n h v à cơ h ậ u m ô n t h e o c á c h
thở nghịch khoảng 5 chu kì.
64
3. T h ỏ kết hợp đảo bụng
B. N G Ọ A C Ô N G (THỞ ở TƯ T H Ế NAM).
Theo y học cổ truyền phương Đông, khí huyết trong cơ thể người được
l ư u d ẫ n t r o n g k i n h l ạ c đ ể n u ô i d ư ỡ n g t ừ n g b ộ p h ậ n , t ừ n g t ế b à o của cơ
t h ể . Các đ i ể m t r ê n các đường k i n h lạc tác d ụ n g t ớ i h ệ thống t h ầ n k i n h
v à chức n ă n g c ủ a m ộ t b ộ p h ậ n cơ t h ể g ọ i l à h u y ệ t . T r o n g h ệ t h ố n g h u y ệ t
có c á c h u y ệ t c h í n h , ảnh h ư ở n g q u a n t r ọ n g t ớ i m ộ t s ố chức n ă n g của t ừ n g
v ù n g , t ừ n g b ộ p h ậ n cơ t h ể , g ọ i l à đ ạ i h u y ệ t (theo y học h i ệ n đ ạ i n h ữ n g
đ i ể m n à y t ư ơ n g đ ư ơ n g v ớ i c á c đ i ể m n ú t giao n h a u của h ệ t h ố n g d â y t h ầ n
k i n h chức n ă n g , c á c đ á m r ố i t h ầ n k i n h ) .
B à i t ự xoa b ó p b ấ m h u y ệ n d ư ỡ n g s i n h n h ằ m g i ú p học v i ê n t ự t h ự c
h à n h xoa b ó p b ấ m h u y ệ t v à k í c h t h í c h c á c h u y ệ n v ị , h u y ệ t đ ạ o , v à o h ệ
t h ố n g t h ầ n k i n h chức n ă n g , h ệ t h ố n g m ạ c h m á u d ư ố i da đ ể g i ú p k h í
h u y ế t l ư u t h ô n g t ố t h ơ n v à k í c h t h í c h sự v ậ n đ ộ n g , đ i ề u c h ỉ n h c â n b ằ n g
â m d ư ơ n g t ừ đó p h ò n g chống v à chữa m ộ t số l o ạ i b ệ n h n h ấ t là n h ữ n g
b ệ n h do r ố i l o ạ n chức n ă n g g â y r a .
1. Xoa b ó p t o à n t h â n
C h à x á t n ó n g h a i l ò n g b à n tay, n h ấ t l à h u y ệ n lao c u n g g i ữ a h a i
l ò n g b à n t a y , sau đ ó á p b à n t a y v à o v ù n g m ặ t đ ể h ơ i n ó n g của
b à n tay kích t h í c h h ệ thống t h ầ n k i n h quanh m ắ t .
5-GTVThuật 65
C h à x á t n ó n g h a i b à n tay, xoa đ ề u k h ắ p v ù n g m ặ t l à m n ó n g
k h u ô n m ặ t l ê n , k í c h t h í c h v à o h ệ t h ố n g m ạ c h m á u d ư ớ i da v à h ệ
t h ố n g cơ v ù n g m ặ t v ậ n đ ộ n g t í c h cực, g i ú p da d ẻ h ồ n g h à o v à x ó a
bớt n ế p n h ă n t r ê n m ặ t .
B ấ m day h u y ệ t Ấ n đ ư ờ n g (giữa h a i l ô n g m à y ) t h e o c h i ề u k i m
đ ồ n g h ồ r ồ i n g ư ợ c l ạ i m ộ t c h i ề u t ừ 10 - 2 1 l ầ n .
D ù n g n g ó n t a y c á i v à n g ó n t a y t r ỏ m i ế t n g a n g l ô n g m à y sang
huyệt Thái dương nhiều lần.
B ấ m d a y h u y ệ t T h á i d ư ơ n g theo h a i c h i ề u .
M i ế t t ừ t h á i d ư ơ n g theo c h â n t ó c m a i l ê n t h ầ n đ ì n h ( đ ỉ n h t r á n )
B ấ m day t h ầ n đ ì n h theo h a i c h i ề u .
M i ế t t ừ t h ầ n đ ì n h xuống Ấ n đường.
M i ế t v ò n g q u a n h x ư ơ n g hốc m ắ t .
M i ế t t ư Ấ n đường xuống đ ầ u m ũ i .
Véo đ ầ u m ũ i nhiều l ầ n .
M i ế t hai b ê n cạnh m ũ i .
B ấ m day h u y ệ t n g h i n h h ư ơ n g h a i b ê n c ạ n h m ũ i .
M i ế t d ư ớ i x ư ơ n g gò m á theo đ ư ơ n g v ò n g c u n g .
B ấ m v à day h u y ệ t E p h o n g d ư ớ i t a i .
M i ế t theo x ư ơ n g q u a i h à m t ớ i đ ầ u c ằ m l à h u y ệ t đ ị a h ợ p .
Á p h a i l ò n g b à n t a y v à o h a i t a i day t r ò n theo h a i c h i ề u .
M i ế t l o a t a i , v à n h t a i , d ù n g n g ó n t a y t r ỏ ấ n v à o l ỗ t a i r ồ i rít r a
nhiều lần.
D ù n g n g ó n t a y giữa đ ú t v à o l ỗ t a i , sau đó b ú n g m ạ n h h a i n g ó n
cái v à t r ỏ n h i ề u l ầ n .
D ù n g 10 đ ầ u t a y c h ả i ngược tóc t ừ trước ra sau đ ầ u .
C h à x á t h a i b ê n cổ t á c đ ộ n g v à o đ ộ n g m ạ c h cổ.
C h à x á t p h ầ n g á y sau đ ầ u .
V u ố t cổ p h í a trước, t á c đ ộ n g v à o t u y ế n g i á p .
C h à x á t c á n h tay t r á i , ngửa b à n tay v u ố t ra sấp b à n tay v u ố t v à o .
Đ ổ i c á n h tay p h ả i , l à m t h ư trên.
V ặ n m ạ n h 10 đ ầ u n g ó n tay.
C h à x á t ngang ngực, sau đó á p tay vào ngực day t r ò n theo hai chiều.
C h à x á t n g a n g b ụ n g , sau đó á p tay v à o b ụ n g ấ n m ạ n h , day t r ò n
theo h a i c h i ề u .
C h à xát hai b ê n sườn.
C h à x á t n ó n g v ù n g sau l ư n g ( v ù n g t h ậ n ) .
C h à x á t c h â n , trước v u ố t ra, sau v u ố t v à o , c ú i gập n h i ề u p h ầ n
l ư n g , n h ằ m t á c đ ộ n g các đ ố t sống t h ắ t l ư n g . C h à x á t c h â n t r á i
trước, r ồ i đ ổ i c h â n p h ả i .
B ó p m ạ n h 10 đ ầ u n g ó n c h â n .
C h à x á t đ ạ i h u y ệ t D ũ n g t u y ề n ỏ gan b à n c h â n .
2. B ấ m v à day h u y ệ t m ạ c h n h â m đ ố c
Mạch Nhâm:
Thừa tương 4
Thiên đột 6
Đản trung 7
C ư u vĩ 8
Khí hải 9
Hội âm A
67
Mạch Đốc:
Trướng cường B M ệ n h
m ô n 10
Linh đài l i
Đ ạ i c h ù y 12
Phong p h ủ 14
Ấ n đường Ì
N h â n trung 2
3. B ấ m v à d â y m ộ t s ố huyệt c ơ b ả nở tay v à c h â n :
Tay:
- H ợ p cốc 13 B
- N ộ i quan 7 A
- Xích t r ạ c h 8
- K i ê n t ỉ n h 14 /1ỊỊ
/1 #» •
Chân: ì
ti V
- Ưỷ trung 4 B %
- T ú c t a m lí 4 A
r V
- Thừa sơn 3B
V
- Giải k h ê 2A
4) /] í ^
- Côn lòn 2B
4. V ỗ đ ậ p t o à r . t h â n :
- Vỗ đỉnh đầu.
- V ỗ s a u cổ.
- V ỗ h a i b ê n cổ.
68
- v ỗ p h í a sau g á y .
- V ỗ v a i v à t a y t r á i theo c h i ề u t r o n g v ỗ r a n g o à i v ỗ v à o .
- V ỗ ngực.
- Vỗ bụng.
- Vỗ hông.
Bước phát triển tiếp theo của tập quyền là các bài đối luyện, mà các
y ế u t ố hình, nhịp, lực được v ậ n d ụ n g c ù n g n h a u .
T h e o n g ô n n g ữ k h o a học, h ì n h được t r i ể n k h a i t r o n g k h ô n g g i a n ba
c h i ề u n ê n t a có t h ể đ ơ n g i ả n hoa c á c h ì n h phức t ạ p t r o n g v õ t h u ậ t t h à n h
t ổ hợp c ủ a c á c v ò n g t r ò n t r o n g 3 m ặ t p h a n g v u ô n g góc v ớ i n h a u . C á c v ị
t r í c ủ a t a y c h â n c ũ n g có t h ể d i ễ n đ ạ t t h à n h đ ớ n g i ả n h ơ n n h ư thượng,
trung, hạ; trái, giữa, phải; gần, giữa, xa v.v...
B à i t ậ p 10 đ ộ n g t á c đ á n h đỡ p h á t t r i ể n p h ả n x ạ t h ị giác v à v ậ n đ ộ n g cơ
k h ớ p có đ i ề u k i ệ n . B à i t ậ p d u đ ẩ y k h a i m ỏ cột sống v à g i ữ t h ă n g b ằ n g , r ấ t
t ố t cho n h ữ n g n g ư ờ i n g ồ i l à m việc ở b à n giấy, t r o n g t ư t h ế gò b ó v à c ú i n h i ề u .
69
N g o à i r a b à i t ậ p t ự v ệ k h i bị n ắ m g i ữ l à t ổ hợp của c á c b à i v ậ n đ ộ n g
t r ê n , cho ta t h í d ụ v ề k h ả n ă n g hoa g i ả i của V T C .
Vì k h u ô n k h ổ của g i á o t r ì n h có h ạ n , c h ú n g t ô i c h ỉ t r ì n h b à y ỏ đ â y h a i
b à i t ậ p , b à i 10 đ ộ n g t á c đ á n h đỡ v à b à i d u đ ẩ y . C á c b à i t ậ p l i n h g i á c v à
t ự v ệ sẽ được b ổ s u n g t r o n g dịp k h á c .
Hai người đừng đối diện nhau, chân rộng bằng vai, cách nhau gần
m ộ t c á n h tay. N g ư ờ i đ á n h (gọi là A ) c h ủ đ ộ n g t ạ o n h ị p , t h a y đ ổ i tốc độ
v ừ a v ớ i k h ả n ă n g đ á p ứ n g của n g ư ờ i đỡ (gọi l à B ) . Đ i ề u c ầ n c h ú ý B p h ả i
đ á p ứ n g sau k h i đ ã n h ậ n r õ đ ò n t ấ n c ô n g của A . M ụ c t i ê u c ủ a b à i t ậ p còn
l u y ệ n t â m lí sao cho k h ô n g bị g i ậ t m ì n h k h i bị t ấ n c ô n g . R ấ t n h i ề u v ậ n
đ ộ n g v i ê n có ( t á n g cấp cao v ẫ n bị g i ậ t m ì n h v à p h ả n x ạ q u á m ứ c c ầ n t h i ế t
t r ư ớ c n h ữ n g k í c h t h í c h t ừ b ê n n g o à i . Đ i ề u n à y b ắ t n g u ồ n t ừ n ỗ i sợ h ã i v à
n g h i n g ó n g ư ờ i k h á c , d ễ d ẫ n đ ế n bạo lực.
Đ ộ n g t á c 2 (H.2): A đ á n h tay p h ả i x u ố n g n g a n g h ô n g t r á i B . B q u é t
tay t h à n h n ử a v ò n g t r ò n qua m ặ t x u ố n g đỡ. K h u ỷ u t a y h ơ i co, sau k h i
c h ạ m t a y A , t a y B g i ữ n g u y ê n vị t r í n h ư n g t h ả l ỏ n g .
70
Đ ộ n g t á c 3 ( g i ố n g đ ộ n g t á c Ì n h ư n g đ ổ i tay): A đ á n h n g a n g t r á n B
b ằ n g t a y t r á i , l ò n g b à n t a y n g ử a . B đỡ b ằ n g tay p h ả i , c á n h t a y v u ô n g góc
v ớ i v a i , l ò n g bè n t a y h ư ớ n g v à o t r o n g . C á c n g ó n tay đ ể t ự n h i ê n , n g ó n c á i
h ơ i co h u ố n g v à o l ò n g b à n tay.
Đ ộ n g t á c 6 ( H . 4 ) : A đ á n h x u ố n g n g a n g h ô n g p h ả i B b ằ n g h a i tay. B
q u é t h a i t a y t h à n h n ử a v ò n g t r ò n qua m ặ t x u ố n g đỡ. K h u ỷ u t a y h ơ i co,
sau k h i c h ạ m Ì à y A , t a y B g i ữ n g u y ê n vị t r í n h ư n g t h ả l ỏ n g
71
Đ ộ n g t á c 10 (H.8): H a i t a y A t h u l ạ i , ú p b à n t a y x ỉ a v à o b ụ n g . H a i
tay B c h ụ m l ạ : , d ù n g lòng b à n tay dập xuống tay B.
B à i t ậ p 10 đ ộ n g t á c đ á n h đỡ n à y có t h ể p h á t t r i ể n t h à n h m ộ t p h ầ n
của b à i t ậ p l i n h g i á c , k h i đ ó A l à n g ư ờ i d ẫ n , m ở m ắ t , B l à n g ư ờ i theo,
n h ắ m m ắ t h o ặ c n h ì n đ i c h ỗ k h á c . T ấ t cả c á c đ ộ n g t á c d ẫ n c ủ a A đ ề u p h ả i
đ ả m b ả o n g u y ê n t ắ c g i ữ trung lộ, có n g h ĩ a l à đ i theo đ ư ờ n g n g ắ n n h ấ t
x u n g q u a n h t r ụ c t ấ n c ô n g B . B à i t ậ p linh giác k h a i t h á c đ ầ y đ ủ t ấ t cả
c á c đ ò n t ấ n cô- vg c ủ a g i ó n g tay, cổ tay, c á n h tay, v a i , t h â n v à c h â n , c ũ n g
n h ư các đòn l à m m ấ t t h ă n g bằng. B ê n A là n g ư ờ i d ẫ n tác động-bên B v ố i
nhịp độ t ừ c h ậ m đ ế n nhanh, các t ì n h huống t ừ đơn g i ả n đ ế n phức t ạ p v à
lực t á c đ ộ n g t ừ n h ẹ đ ế n n ặ n g . B ê n B l à n g ư ơ i theo n ư ơ n g t h e o c ả m n h ậ n
của m ì n h đ ể đ á p ứ n g v ừ a đ ủ , k h ô n g t h i ế u k h ô n g t h ừ a . Đ á p ứ n g c ủ a B
"72
c h ủ y ế u d ự a t r ê n x ú c g i á c v à c ả m g i á c cờ, g â n , k h ớ p , t h ă n g b ằ n g t r o n g
tiếp xúc với A.
B à i t ậ p l i n h g i á c bao h à m đ ầ y đ ủ c á c m ụ c t i ê u c ủ a V T C l à v ậ n đ ộ n g
k h é o léo, n h ạ y c ả m t r o n g t i ế p x ú c v à t ậ p t r u n g t ư t ư ở n g , g i ú p n g ư ờ i t ậ p
ứ n g x ử t i n h t ế t r o n g m ọ i t ì n h h u ố n g . B à i t ậ p n à y sẽ được m ô t ả k ĩ h ơ n
t r o n g m ộ t dịp k h á c .
Bài tập này rất quan trọng đối vối sức khoe và thăng bằng. Các động
t á c đ ề u t h a y đ ổ i t r ọ n g t â m v à t á c đ ộ n g đ ế n cột sống. N g ư ờ i t ậ p k h ô n g
d ù n g sức tay^ f h ỉ d ù n g sức t h â n . N g ư ờ i d ẫ n A t ạ o h ì n h , n h ị p v à lực theo
độ k h ó t ă n g d â n , p h ù h ợ p v ớ i k h ả n ă n g đ á p ứ n g của n g ư ơ i theo B . C á c
động tác n h ư sau:
Đ ộ n g t á c 1 . K é o n g a n g p h ả i (H.9): A v à B đ ứ n g q u a y m ặ t v ề c ù n g
một phía, c h â n rộng b ằ n g hai l ầ n vai, m ũ i c h â n p h ả i A chạm vào m ũ i
c h â n t r á i B, gióng tay B đ ể t r ê n gióng tay A. A chủ động c h u y ể n trọng
t â m sang c h â n t r á i v à c ầ m cổ t a y B k é o . B c ũ n g c h u y ể n t r ọ n g t â m sang
c h â n p h ả i đ ể c â n b ằ n g l ạ i lực k é o của A . T a y c ủ a A v à B đ ề u d u ỗ i t h ẳ n g ,
k h ô n g co c á n h tay.
Đ ộ n g t á c 2 . Đ ẩ y n g a n g (H.10): A m ư ợ n lực k é o B đ ể c h u y ể n t r ọ n g
t â m s a n g c h â n p h ả i đ ẩ y B , c á n h tay k h é p , t ì v à o m ạ n g s ư ờ n đ ể k h ỏ i d ù n g
sức t a y . B c ũ n g m ư ợ n lực k é o của A co t a y c h u y ể n t r ọ n g t â m sang c h â n
77
t r á i , c â n b ằ n g l ạ i lực đ ẩ y của B . T a y t r á i B c ũ n g t ì v à o s ư ờ n v à c h ắ n đ ò n
t ấ n công của B.
Đ ộ n g t á c 3. A c ú i B n g ử a ( H . l l ) : A v à B xoay á p l ư n g v à o n h a u ,
c h â n rộng b ằ n g vai, hai tay b u ô n g t h o ả i m á i . A cúi trước, đ ầ u gối hơi
c h ù n g , h ô n g tì v à o t h ắ t l ư n g B. B t h ả n g ư ờ i t r ê n l ư n g A, cột sống h o à n
t o à n t h ả lỏng.
Đ ộ n g t á c 5. K é o n g a n g t r á i : A c h ủ đ ộ n g c h u y ể n s a n g t r á i , B s a n g
b ê n p h ả i , t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t k é o n h ư đ ộ n g t á c Ì (H.9)
Động tác 6. Đẩy ngang trái: A bên trái, B bên phải, thực hiện kĩ
t h u ậ t đ ẩ y n h ư đ ộ n g t á c 2 (H.10).
Động tác 7. Kéo mặt trước: A và B chuyển sang vị trí đối diện nhau
74
c á c h n h a u m ộ t g i ó n g tay, c h â n r ộ n g b ằ n g v a i . B đ ặ t g i ó n g t a y l ê n g i ó n g
t a y A . A c h ủ đ ộ n g t r ư ợ t b à n t a y t ừ c ù i t r ỏ B r ồ i n ắ m cổ tay, x u ố n g t ấ n
k é o B . B c h u y ê n t r ọ n g t â m r a sau, x u ố n g t ấ n đ ể c â n b ằ n g l ạ i lực k é o .
Hình 12: Kéo mặt trước Hình 13: Đẩy mặt trước
Đ ộ n g t á c s. Đ ẩ y m ặ t t r ư ớ c : A k é o B v à d ù n g sức k é o đ ứ n g l ê n đ ổ v à o
B, h a i t a y k h é p l ạ i che ngực v à B c ũ n g d ù n g sức k é o d ứ n g l ê n đ ổ v à o A ,
h a i t a y c h ụ m l ạ i c h ố n g l ạ i lực đ ổ của A .
C á c đ ộ n g t á c đ ẩ y k é o n à y có t h ể được d ù n g t r o n g t ư t h ế c h u y ể n đ ộ n g ,
c ũ n g n h ư t ậ p l i n h g i á c . C á c đ ộ n g t á c d í n h t h â n c á c p h í a r ấ t t ố t cho cột
sống v à cho sự p h á t t r i ể n k ĩ t h u ậ t g i ữ t h ă n g b ằ n g . T u y n h i ê n , b à i t ậ p c h i
t i ế t c h ư a được m ô t ả ở đ â y .
Như đã giới thiệuở trên, tính toàn diện của VTC thể hiệnở chỗ là
t r o n g c á c b à i q u y ề n , k i ế m , t ậ p đôi v.v... đ ề u đ ã bao h à m đ ầ y đ ủ c á c n ộ i
d u n g v ề t h ể dục cơ k h ớ p , t h ể dục n ộ i d ư ỡ n g v à t h ể dục t r í t u ệ , t u y n h i ê n
học v i ê n p h ả i được c h ỉ d ẫ n v à n h ậ n t h ứ c đ ầ y đ ủ , n h ấ t l à ở t r ì n h đ ộ cao
h ơ n . T h ể dục t r í t u ệ c ủ a V T C đ ư a con n g ư ờ i l ê n m ộ t t ầ m cao m ố i t r ê n
bước đ ư ờ n g p h á t t r i ể n v à t r ư ở n g t h à n h , m à n g ô n n g ữ p h ư ơ n g Đ ô n g g ọ i
là con đ ư ờ n g v õ đ ạ o . P h ư ơ n g p h á p v à b à i t ậ p r ấ t n h i ề u , n h ư n g đ i ề u c h ủ
y ế u l à p h ả i p h ù hợp v ớ i h o à n c ả n h v à b ả n t í n h của n g ư ờ i t ậ p .
D o k h u ô n k h ổ c ủ a g i á o t r ì n h v à do n h ữ n g đặc t í n h c ủ a c á c p h ư ơ n g
75
p h á p n à y c ầ n cổ sự chỉ d ẫ n t r ự c t i ế p , c h ú n g t ô i c h ỉ n ê u r a n h ữ n g gợi m ở
n h ằ m đ ị n h h ư ớ n g cho b ạ n đọc l ự a c h ọ n k h i có h o à n c ả n h c ụ t h ể .
Con n g ư ờ i l à n ơ i g ặ p gỡ c ủ a t h â n v à t â m , t h ể dục l à m ộ t p h ư ơ n g
p h á p t ậ p l u y ệ n l à m con n g ư ờ i m ạ n h k h ỏ e . Con n g ư ờ i có m ộ t đ i ề u m a y
m ắ n , đ ó l à t ấ t cả đ ề u t h ô n g qua cơ t h ể . Con n g ư ờ i h à n h đ ộ n g , c ả m x ú c ,
suy n g h ĩ v ớ i cơ t h ể c ủ a m ì n h , t u y n h i ê n do con n g ư ờ i q u á c h ú ý v à o
n h ữ n g c ả m g i á c đ ế n t ừ b ê n n g o à i , c ũ n g n h ư v à o d ụ c v ọ n g c ủ a m ì n h , con
n g ư ờ i k h ô n g l à m c h ủ được cơ t h ể v à ý n g h ĩ c ủ a m ì n h . M a y t h a y , n h ữ n g
ý n g h ĩ đ ó , n h ữ n g dục v ọ n g đ ó đ ề u có b i ể u h i ệ n t r ê n cơ t h ể c ủ a m ì n h , v à
h ơ n t h ế nữa, b i ể u h i ệ n k h ô n g p h ả i là đ a dạng, m à là đơn đ i ệ u . Sự c â n
b ằ n g h a y m ấ t c â n b ằ n g đ ề u được b i ể u h i ệ n b ằ n g sự h o ạ t đ ộ n g đ ồ n g đ ề u
h a y t r ụ c t r ặ c c ủ a n h ị p t h ở v à t r ư ơ n g lực cơ b ắ p . T h ô n g q u a t r u n g g i a n
đ ó , con n g ư ờ i có t h ể p h á t h i ệ n v à đ i ề u c h ỉ n h n h ữ n g t r ụ c t r ặ c t r o n g h o ạ t
đ ộ n g c ủ a t o à n b ộ h ệ t h ố n g . T ấ t cả c á i gì l à c h ủ q u a n đ ề u t h ấ y đ ư ợ c qua
sự b i ể u h i ệ n t r ê n cơ t h ể , v à n h ư t h ế , k h ô n g n h ấ t t h i ế t p h ả i sử d ụ n g
n h ữ n g b u ổ i p h â n t í c h v à g i ả i toa t â m lí b ằ n g n h ữ n g b u ổ i p h â n t â m d à i
vô t ậ n .
C á c b à i t ậ p đôi, đ ặ c b i ệ t l à c á c b à i t ậ p l i n h g i á c v à p h ả n x ạ t h ầ n k i n h
n â n g cao đ ộ n h ạ y c ả m c ủ a c h ú n g t a v ố i n h ữ n g k í c h t h í c h n g à y c à n g t i n h
tế, t ậ p t r u n g v à o xúc giác v à cảm giác b ả n t h ể . H ơ n nữa, k h i l ắ n g nghe
c á c t á c đ ộ n g c ủ a n h ữ n g n g ư ờ i b ạ n t ậ p , t a h o à n t o à n có t h ể h i ể u b i ế t v ề
t â m t í n h , ý đ ồ c ũ n g n h ư sự k h é o léo của h ọ đ ể ứ n g x ử m ộ t c á c h t h í c h h ợ p .
C á c c á c h t h ứ c ứ n g x ử t r o n g v õ t h u ậ t , n ế u được t h ư ờ n g x u y ê n l i ê n h ệ v ớ i
c á c va c h ạ m t r o n g x ã h ộ i , sẽ h ì n h t h à n h cho n g ư ò i t ậ p m ộ t b ả n l ĩ n h ứ n g
76
x ử n h u hoa v à p h o n g p h ú . N h u t h u ậ t g i ú p c h ú n g t a t h ể h i ệ n n h ữ n g va
c h ạ m vô h ì n h t h à n h các t ì n h huống h ữ u h ì n h t ư ơ n g đương.
T h ể dục t r í t u ệ l à b i ệ n p h á p n h ằ m l à m c h ủ c ả m x ú c v à suy n g h ĩ . C á c
p h ư ơ n g p h á p t h ể dục t r í t u ệ của V T C đi qua h a i bước, t ậ p t r u n g sự c h ú ý
v à t h ư g i ã n t h ầ n k i n h . T h ô n g t h ư ờ n g t â m t h ứ c của con n g ư ờ i b ị c h i p h ố i
bởi sự c h ú ý v à o c á c k í c h t h í c h của t h ế giới b ê n n g o à i t h ô n g qua 5 g i á c
q u a n , hoặc b ị ý n g h ĩ v à dục v ọ n g chi p h ố i . C á c b à i t ậ p V T C đ ư a r a c á c g i ả i
p h á p r t độc đ á o : đ ư a n g ư ờ i t ậ p t ừ t r ạ n g t h á i t ạ p n i ệ m ( m ấ t t ậ p t r u n g c h ú
ý) v ề t r ạ n g t h á i n h ấ t n i ệ m , t ậ p t r u n g c h ú ý v à o m ộ t đ i ể m . K h i ta t ậ p b à i
T h á i cực, g i a i đ o ạ n đ ầ u p h ả i t ậ p t r u n g v à o n h ớ v i ệ c n h ớ h ì n h v à n h ị p
đ i ệ u , c á c đ ộ n g t á c r ấ t T h á i cực đ ẹ p đ ẽ n h ư n g r ấ t k h ó n h ớ . C á c đ ộ n g t á c
T h á i cực được x â y d ự n g t r ê n t ổ hợp c á c v ò n g t r ò n đ a n x e n n h a u , k h ô n g
đ ầ u k h ô n g cuối, nhịp đ i ệ u liên tục k h ô n g n g ắ t q u ã n g đ ư a n g ư ờ i tập vào
t r ạ n g t h á i buộc p h ả i t ậ p t r u n g c h ú ý, q u ê n m ấ t n g o ạ i c ả n h x u n g q u a n h ,
q u ê n m ấ t n h ữ n g suy n g h ĩ t h ư ờ n g n g à y . T r ạ n g t h á i n à y d ẫ n n g ư ờ i t ậ p đ ế n
t r ạ n g t h á i l â n g l â n g v u i s ư ớ n g , đ ầ u óc t h ư t h á i t h ô n g m i n h . G i a i đ o ạ n h a i
của T h á i cực l à k h i n g ư ờ i t ậ p đ ã t h u ộ c b à i h ì n h , sự t ậ p t r u n g c h ú ý k h ô n g
c ầ n đ ế n n ữ a , l ú c đ ó n g ư ờ i t ậ p sẽ c h u y ể n sang sự c h ú ý p h ố i hợp đ ộ n g t á c
v ớ i h ơ i t h ở . C u ố i c ù n g , sự t ỉ n h t h ứ c sẽ k h ô n g t ậ p t r u n g v à o đ â u cụ t h ể cả,
m à l à m ộ t sự n h ậ n b i ế t t o à n d i ệ n , n g ư ờ i t ậ p đ ã c h u y ể n sang m ộ t g i a i đ o ạ n
m ớ i t r o n g sự t r ư ở n g t h à n h c á n h â n : t h ư g i ã n v à t ỉ n h t h ứ c , n h ậ y c ả m . N h ư
v ậ y , c ù n g t ậ p m ộ t b à i T h á i cực, ta đ ã t r ả i qua c á c mức đ ộ k h á c n h a u , t ừ
t h ể dục cơ k h ớ p , t h ể dục n ộ i d ư ỡ n g đ ế n t h ể dục t r í t u ệ .
THỰC HÀNH
T ư t h ế n g ồ i h o ặ c n ằ m n h ư p h ầ n t h ở b ụ n g , m ắ t n h ắ m l ạ i t h ả l ỏ n g , cơ
t h ể l ầ n l ư ợ t d ẫ n ý t h ư g i ã n theo t h ứ t ự t ừ đ ầ u đ ế n c h â n : đ ỉ n h đ ầ u , m ắ t ,
m ũ i , t a i , m i ệ n g , m ắ t , cổ, g á y , c á n h tay, b à n tay, c á c đ ầ u n g ó n tay, ngực,
bụng, lưng, h ô n g , đ ù i , c h â n , b à n chân, các đ ầ u n g ó n c h â n . D ẫ n ý đ ế n đ â u
t h ư g i ã n t h ả l ỏ n g đ ế n đ ấ y , g i ả m h ế t mức t r ư ơ n g lực cơ, g i ú p cho t ừ n g b ộ
p h ậ n cơ t h ể l ầ n l ư ợ t được n g h ỉ n g ơ i t h ư g i ã n , t i ế n t ớ i t h ư g i ả n t h ả l ỏ n g
t o à n t h â n đ ồ n g b ộ cho đ ế n k h i c ả m t h ấ y cơ t h ể n h ẹ n h à n g l â n g l â n g n h ư
77
k h ô n g có t r ọ n g l ư ợ n g h o ặ c c ả m g i á c t h ấ y cơ t h ể t r ố n g r ỗ n g , t r o n g s u ố t ,
d ễ c h ị u , t h o ả i m ã i , t h ờ i g i a n t h ư g i ã n t u y theo đ i ề u k i ệ n t h ờ i g i a n v à m ô i
t r ư ờ n g cụ t h ể t h ô n g t h ư ờ n g t ừ 15 p h ú t đ ế n Ì giò đ ồ n g h ồ .
T r ư ớ c k h i k ế t t h ú c , c ầ n t ậ p t r u n g ý t h u k h í v ề Đ a n đ i ề n K h í h ả i cho
ấ m , n ó n g lên l ồ i mới mở m ắ t ra và v ậ n động b ì n h thường.
C ó t h ể k ế t hợp t ậ p t h ư g i ã n v ớ i nghe n h ạ c , n ê n c h ọ n c á c l o ạ i n h ạ c
nhẹ n h à n g , nhịp c h ậ m rãi, ê m dịu
T h ể dục t r í t u ệ p h ả i t ă n g c ư ỡ n g t r í t h ô n g m i n h , t r í t h ô n g m i n h có
n h i ề u b i ể u h i ệ n , t h ô n g m i n h l à k h ả n ă n g đ á p ứ n g cao, b ở i v ì cuộc sống
là m ộ t l u ồ n g . B ạ n p h ả i n h ậ n b i ế t v à t h ấ y được c á i đ a n g y ê u c ầ u b ạ n , cái
đ a n g là t h á c h thức của t ì n h huống. N g ư ơ i t h ô n g m i n h h à n h x ử theo t ì n h
h u ố n g , c ò n n g ư ờ i d ố t n á t h à n h x ử theo c â u t r ả l ờ i có s ẵ n . T h ô n g m i n h có
t h ể được k h á m p h á l ạ i , p h ư ơ n g p h á p k h á m p h á l à t h ể dục t r í t u ệ . C á c
b à i t ậ p đôi c ủ a » V T C đ ồ n g t h ờ i l à c á c b à i l u y ệ n t r í t h ô n g m i n h : n g ư ờ i t ậ p
đ á p ứ n g c h í n h xác v ớ i các t ì n h h u ố n g x ả y ra. M ộ t đ i ể m cần đặc b i ệ t chú
ý k h i t ậ p l u y ệ n c á c b à i t ậ p n à y l à n g ư ơ i theo k h ô n g được h à n h đ ộ n g trước
n g ư ờ i d ẫ n . N g ư ờ i theo p h ả i l ắ n g nghe v à q u a n s á t n g ư ờ i d ẫ n , sau đ ó đ á p
ứ n g c h í n h x á c , đ ú n g đ ộ n g t á c , đ ú n g n h ị p , v ừ a đ ủ lực, d ầ n d ầ n t h ó i quen
n à y đ e m l ạ i sự đ i ề m t ĩ n h cho n g ư ờ i t ậ p , b ạ o lực sẽ b i ế n m ấ t c ù n g v ớ i n ỗ i
sợ. T r í t h ô n g m i n h c ủ a b ạ n được t h ể h i ệ n r a , t h ô n g m i n h đ e m t ớ i t ự do,
t h ô n g m i n h đ e m t ớ i sự h ồ n n h i ê n .
 m n h ạ c t r ị l i ệ u l à m ộ t p h ư ơ n g p h á p t h ư g i ã n t h ầ n k i n h đ a n g được
n h i ề u n g ư ờ i ở zấc n ư ớ c p h ư ơ n g T â y t ậ p l u y ệ n , n h ư n g ý n g h ĩ a s â u xa l ạ i
b á t n g u ồ n t ừ p h ư ơ n g Đ ô n g . K h i n g h i ê n cứu các t h i ề n n h â n A n Đ ộ , các
n h à t h ầ n k i n h học M ỹ đ ã p h á t h i ệ n r a r ằ n g k h u ô n s ó n g đ i ệ n n ã o (elec-
tro-encephalogram) của h ọ k h á c v ớ i n g ư ờ i b ì n h t h ư ò n g . T r o n g t r ạ n g t h á i
h o à n t o à n t h ư g i ã n , s ó n g alpha ( l o c h u k ì / g i â y ) của c á c t h i ề n n h â n có
b i ê n độ l ớ n , n h ư n g t h i ề n n h â n v ẫ n h o à n t o à n t ỉ n h t á o . C ò n n g ư ờ i b ì n h
t h ư ờ n g cho s ó n g n ã o đ ặ c t r ư n g l à s ó n g beta (15-50 c h u k ì / g i â y ) , l à t r ạ n g
t h á i k h ô n g l à m c h ủ được suy n g h ĩ v à d ễ g â y r a stress. T r o n g n h ữ n g
78
t r ạ n g t h á i t h i ề n s â u , s ó n g n ã o của t h i ề n n h â n l à s ó n g delta (2,5 c h u
k ì / g i â y ) , g i ố n g v ớ i t r ạ n g t h á i của n g ư ờ i n g ủ k h ô n g m ơ , n h ư n g t h i ề n n h â n
v ẫ n h o à n t o à n t ỉ n h thức và n h ậ y cảm, còn n g ư ờ i n g ủ t h ì ỏ trong t r ạ n g
t h á i v ô t h ứ c , k h ô n g n h ậ n b i ế t gì cả. N g o à i r a h ọ c ò n p h á t h i ệ n c á c m ẫ u
s ó n g t r u n g g i a n k h á c đ ặ c t r ư n g cho c á c t r ạ n g t h á i t h ô n g m i n h v à s i ê u
học t ậ p .
C ô n g n g h ệ Đ ồ n g b ộ t o à n p h ư ơ n g sử d ụ n g n h ữ n g b ả n n h ạ c n ề n ê m
á i , g ầ n g ũ i v ớ i t h i ê n n h i ê n , t ạ o cho c h ú n g t a c ả m g i á c a n b ì n h v à t h ư
g i ã n . Đ i ề u m ẫ u c h ố t c ủ a n h ữ n g đĩa n h ạ c n à y l à p h ầ n v ô t h a n h , k h ô n g
nghe t h ấ y được c ủ a c h ú n g . B ằ n g m ộ t k ĩ t h u ậ t đ ặ c b i ệ t , t ầ n s ố â m t h a n h
giữa k ê n h b ê n t r á i v à k ê n h b ê n p h ả i của b ả n n h ạ c stereo đ ã được dịch
đi m ộ t đ ạ i l ư ợ n g b ằ n g v ớ i t ầ n s ố m ẫ u s ó n g n ã o . K h i n g h e b ằ n g t a i nghe
(head p h o n e ) , t a i t r á i v à t a i p h ả i sẽ được t á c đ ộ n g b ở i h a i t ầ n s ố k h á c
n h a u v à được t r u y ề n v ề h a i b á n c ầ u đ ạ i n ã o t r á i v à b á n c ầ u đ ạ i n ã o
p h ả i . Đ i ề u n à y t ạ o n ê n m ộ t m ẫ u s ó n g đ ứ n g có t á c d ụ n g k í c h t h í c h s ó n g
não với t ầ n số t ư ơ n g ứng. H ầ u hết những người tập l u y ệ n đ ề u thấy k ế t
quả r ấ t tốt, tướng đ ư ơ n g với n h i ề u n ă m tập t h ư giãn b ằ n g các phướng
pháp khác.
KẾT LUẬN
V õ C ổ t r u y ề n đ ã được cha ô n g ta s á n g t ạ o v à t ậ p l u y ệ n t ừ h à n g t r ă m
n ă m nay, v à được coi l à m ộ t p h ư ơ n g p h á p r è n l u y ệ n b ả n l ĩ n h c h i ế n đ ấ u
v à g i ữ sức k h o e r ấ t h i ệ u q u ả . V õ T h ể dục c ổ t r u y ề n d ự a t r ê n c á c p h ư ơ n g
p h á p t ậ p l u y ệ n c ủ a V õ c ổ t r u y ề n , được đ ơ n g i ả n hoa v à b ổ s u n g cho p h ù
hợp v ớ i m ụ c t i ư u m ớ i l à r è n l u y ệ n cơ t h ể v à p h á t t r i ể n con n g ư ờ i m ớ i .
G i á o t r ì n h n à y đ ã được t h ử n g h i ệ m t ừ 20 n ă m n a y t r ê n n h i ề u đ ố i
t ư ợ n g , được t h ự c n g h i ệ m t r o n g k h u ô n k h ổ đ ề t à i cấp B ộ v ề g i á o dục t h ể
79
c h ấ t t ừ 5 n ă m n a y cho h ơ n 2 v ạ n s i n h v i ê n , đ ạ t k ế t q u ả t ố t v à được s i n h
viên r ấ t hoan n g h ê n h .
G i á o t r ì n h n à y có t h ể t h ự c h i ệ n t r o n g k h o ả n g h a i đ ơ n v ị học t r ì n h ,
t ổ n g c ộ n g l à 60 t i ế t học.
N h ữ n g b à i t ậ p n â n g cao n h ư c á c b à i L i n h g i á c v à N i ê m t h ủ , T h ô i t h ủ
T h á i cực q u y ề n , được coi n h ư l à đ ỉ n h cao của c á c k ĩ t h u ậ t n h u , v ì k h u ô n
k h ổ có h ạ n n ê n c h ư a được n ê u r a ở đ â y . T u y n h i ê n k h i t ổ chức t h ự c h i ệ n ,
s i n h v i ê n sẽ được g i ớ i t h i ệ u v à l à m quen.
V õ T h ể dục c ổ t r u y ề n l à c á c h t h ứ c l à m cho t a s ố n g m ạ n h k h o e v à v u i
sướng.
80
m ò n v ẽ
T A E K V V O N D O
C H Ư Ơ N G I
T h ờ i k ì s ơ k h a i t r ê n b á n đ ả o T r i ề u T i ê n có ba b ộ l ạ c c ù n g t ồ n t ạ i ,
p h á t t r i ể n . C á c b ộ l ạ c n à y đ ề u t ổ chức c á c cuộc t h i đ ấ u v õ t h u ậ t g i ữ a
c á c v õ sĩ k h i b ắ t đ ầ u v à o v ụ m ù a m ớ i .
V à o t h ờ i đ i ể m n à y , qua t h ự c t i ễ n c h i ế n đ ấ u c h ố n g l ạ i á c t h ú v à h ệ
83
t h ố n g , q u a n s á t p h â n t í c h c á c m i ế n g đ á n h v à t h ế t h ủ c ủ a c h ú n g , con
n g ư ờ i đ ã s á n g t ạ o r a n h ữ n g k ĩ t h u ậ t c h i ế n đ ấ u đ ặ c sắc v à cho rằng
n h ữ n g k ĩ t h u ậ t c h i ế n đ ấ u n à y l à n ề n t ả n g cơ b ả n của v õ T a e k w o n d o
n g à y nay, m ó n v õ có t ê n g ọ i được h ì n h t h à n h t ừ c á c t ừ "Subak",
"Taekkyon" v à "Takkyon".
C u ố i t h ờ i k ì cổ đ ạ i , ba t r i ề u đ ạ i l à K o y u r y o , P a e k j e v à S i l l a đ ã được
h ì n h t h à n h t r ê n b á n đ ả o T r i ề u T i ê n v à c á c cuộc c h i ế n t r a n h đ ể t r a n h
g i à n h q u y ề n lực đ ã l i ê n t i ế p x ả y r a . C ả ba t r i ề u đ ạ i n à y đ ề u c ố t ă n g
c ư ờ n g sức m ạ ì h quốc gia b ằ n g c á c h đ à o t ạ o n h ữ n g c h i ế n b i n h quả
c ả m , t i n h t h ô n g v õ n g h ệ .Vì v ậ y l ị c h sử T r i ề u T i ê n đ ã g ọ i t h ờ i k ì n à y
l à t h ờ i k ì q u â n q u y ề n đ a số m à c á c n h à l ã n h đ ạ o n ổ i t i ế n g của c á c
triều đ ạ i là các q u â n n h â n .
" N g h ệ t h u ậ t c h i ế n đ ấ u đ ố i k h á n g l à n ề n t ả n g cơ b ả n c ủ a v õ t h u ậ t
đ ư ơ n g t h ờ i v à m ụ c đ í c h c h ủ y ế u của n ó l à g i ú p n g ư ờ i t ậ p t ă n g c ư ờ n g
sức m ạ n h của b ả n t h â n m ì n h t h ô n g qua v i ệ c sử d ụ n g h i ệ u q u ả c á c k ĩ
t h u ậ t đ ò n t a y v à đ ò n c h â n , đ ồ n g t h ờ i t h ô n g qua q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n
m ộ t c á c h có h ệ t h ố n g g i ú p n g ư ờ i t ậ p có t h ể d ễ d à n g ứ n g b i ế n v à đ ố i
p h ó v ớ i c á c t ì n h h u ố n g n g u y h i ể m x ả y r a t r o n g cuộc s ố n g " .
1.2. Các chiến binh trong triều đại Koyuryo và môn võ Taekvvondo
T r i ề u đ ạ i K o y u r y o đ ã được h ì n h t h à n h v à o n ă m 37 t r ư ớ c công
n g u y ê n ở m i ề n b ắ c của b á n đ ả o T r i ề u T i ê n v à l u ô n l u ô n c h ị u s ự đ e d ọ a
của c á c b ộ t ộ c n g ư ờ i H á n ở m i ề n b ắ c T r u n g Q u ố c . V ì v ậ y k h i v ừ a m ớ i
t h à n h l ậ p n h à vua đ ã q u y ế t đ ị n h t ậ p h ợ p m ộ t l ự c l ư ợ n g c h i ế n đ ấ u t r ẻ
t i n h t h ô n g v õ n g h ệ đ ể t ă n g c ư ờ n g sức m ạ n h quốc g i a .
84
N h ữ n g c h i ế n b i n h n à y được g ọ i l à "Sonbae" l à n h ữ n g c h à n g t r a i
q u ả c ả m , k h ô n g h ề l ù i bước t r ư ớ c h i ể m n g u y . S ử s á c h đ ã g h i l ạ i cuộc
s ố n g của n h ữ r g c ư d â n t r o n g t r i ề u đ ạ i K o y u r y o n h ư sau:
" H à n g n ă m v à o n g à y 10 t h á n g 3 t ấ t cả m ọ i n g ư ờ i đ ề u t ậ p t r u n g
t ạ i đ ị a đ i ể m t ổ chức n g h i l ễ " v à o m ù a " , n ơ i m à sẽ d i ễ n r a c á c cuộc t h i
m ú a k i ế m , b ắ n cung v à t h i đ ấ u Taekkyon".
Đ i ề u n à y c h ứ n g t ỏ r ằ n g m ô n v õ T a e k k y o n - t i ề n s i n h của m ô n v õ
T a e k w o n d o n g à y n a y - đ ã c h i ế m m ộ t vị t r í đ á n g c h ú ý t r o n g n g h i l ễ "vào
m ù a " . Sự q u a n t â m v à t r â n t r ọ n g của t r i ề u đ ạ i K o y u r y o d à n h cho m ô n v õ
T a e k k y o n c ò n được t h ể h i ệ n ở t r ê n các h ì n h v ẽ t r o n g c á c n g ô i c h ù a được
x â y d ự n g t r o n g c á c t r i ề u đ ạ i n à y . Bức t r a n h m i ê u t ả h a i v õ sĩ đ a n g đ ứ n g
t r o n g c á c t ư t h ế c h i ế n đ ấ u của m ô n v õ Taekwondo, c á i m à v ẫ n được duy
t r ì v à b ả o t ồ n cho t ớ i t ậ n b â y g i ờ ồ n g ô i c h ù a S a m s i l l à m ộ t t r o n g c á c
b ằ n g c h ứ n g s ố u g đ ộ n g n h ấ t đ ể chứng m i n h cho n h ậ n đ ị n h n à y ( H ì n h 1).
Hình 1: Nhũng bút tranh hiện còn được lưu giữ tại ngôi
chùa cổSamsil
85
1.3. Ngự lâm quân của triều đại Si Ha và môn võ Taekkyon
T r i ề u đ ạ i o i l l a đ ã dược h ì n h t h à n h v à o n ă m 57 t r ư ớ c c ô n g n g u y ê n
ở m i ề n đ ô n g n a m của b á n đ ả o T r i ề u T i ê n t r o n g h o à n c ả n h k h ô n g có
m ố i đe dọa trực t i ế p n à o t ừ b ê n n g o à i . Tuy n h i ê n k h i t r i ề u đ ạ i Paekje
được h ì n h t h à n h ở s á t p h í a t â y v à k h i b ắ t đ ầ u p h ả i c h ố n g t r ả l ạ i c á c
cuộc x â m l ă n g của t r i ề u đ ạ i K o y u r y o ở p h í a b ắ c t h ì t r i ề u đ ạ i S i l l a đ ã
q u y ế t đ ị n h t ă r - g c ư ờ n g sức m ạ n h của m ì n h b ằ n g v i ệ c p h ổ b i ế n v à p h á t
t r i ể n l u y ệ n t ậ p võ thuật.
C á c v õ sĩ t r ẻ đ ã được t ậ p h ợ p l ạ i t h à n h lực l ư ợ n g n g ự l â m q u â n v ớ i
t ê n g ọ i l à " H w a r a n g " sau n à y đ ã được s á p n h ậ p v ớ i c á c c h i ế n b i n h của
t r i ề u đ ạ i K o y u r y o . C á c t h à n h v i ê n của lực l ư ợ n g n à y được d à o t ạ o đặc
b i ệ t v ề t í n h h i ế u đ ạ o , t u y ệ t đ ố i t r u n g t h à n h v ớ i n h à vua, s ẵ n s à n g h i
s i n h v ì l ợ i í c h quốc gia v ì v ậ y h ọ d ã t r ở t h à n h m ộ t lực l ư ợ n g q u a n t r ọ n g
d ư ớ i q u y ề n đ i ề u k h i ể n t r ự c t i ế p của n h à vua. Đ ặ c b i ệ t t r o n g s ố h ọ có c á c
t h à n h v i ê n n h ư : K i m Y u S i n v à K i m C h u n Chu, n h ữ n g n g ư ờ i sau n à y đ ã
có n h ữ n g đ ó n g g ó p đ á n g k ể v à o v i ệ c h ợ p n h ấ t của ba t r i ề u đ ạ i t r ê n .
T r o n g c á c n g ô i c h ù a cổ được x â y d ự n g t r o n g t r i ề u đ ạ i n à y h i ệ n v ẫ n
c ò n lưu g i ữ r ấ t n h i ề u n h ữ n g t á c p h ẩ m n g h ệ t h u ậ t m i ê u t ả v ề v i ệ c
l u y ệ n t ậ p Tae*tkyon của c á c n g ự l â m q u â n . Đ ặ c b i ệ t t r o n g s ố n à y l à
h ì n h t a y v à h ì n h c h â n t r o n g bức t ư ợ n g K e u m g a n g Y o k s a - n g ư ờ i đ à n
ô n g có sức m ạ n h s i ê u p h à m - được t r ì n h b à y r ấ t g i ố n g v ớ i đ ò n đ ấ m
p h ả i ( J u n g k w o n ) , đ ấ m d ẹ t ( P y o r ý u m e o k ) v à c á c đ ò n đ á được sử d ụ n g
t r o n g m ô n v õ T a e k w o n d o n g à y n a y ( H ì n h 2).
T ó m l ạ i , t r o n g t h ờ i k ì cổ đ ạ i T a e k w o n d o đ ã được h ì n h t h à n h t ừ
86
c á c b ộ l ạ c đ ị n h c ư t r ê n b á n đ ả o T r i ề u T i ê n . N ó đ ã được t r u y ề n b á t ừ
t r i ề u đ ạ i K o y u r y o s a n g t r i ề u đ ạ i S i l l a v à ở đ â y đ ã được p h á t t r i ể n s â u
r ộ n g h ơ n , được h u ấ n l u y ệ n m ộ t c á c h cơ b ả n v à h ệ t h ố n g h ơ n b ằ n g v i ệ c
t á c h b i ệ t rõ r à n g giữa h ệ thống kĩ t h u ậ t đ ò n tay v à h ệ t h ố n g kĩ t h u ậ t
đòn chân. Điều này đã thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của
T a e k w o n d o t r o n g t h ờ i k ì cổ đ ạ i v à t ạ o t i ề n đ ề t h u ậ n l ợ i cho sự p h á t
t r i ể n của m ô n v õ n à y t r o n g c á c g i a i đ o ạ n l ị c h sử t i ế p t h e o .
Hình 2: Tư thê, hình tay và hình chân của tường đồng Keumgang
2. L ị c h s ử p h á t t r i ể n c ủ a m ô n Taekvvondo t r o n g t h ờ i T r u n g c ổ
T i ế p n ố i t r u y ề n t h ố n g của t r i ề u đ ạ i S i l l a , t r i ề u đ ạ i K o r y o đ ã t i ế n
h à n h t á i h ợ p n h ấ t b á n đảo T r i ề u T i ê n v à đ ã t ồ n t ạ i , p h á t t r i ể n suốt t ừ
n ă m 918 sau c ô n g n g u y ê n cho đ ế n t ậ n n ă m 1392. D ư ớ i t r i ề u đ ạ i n à y
m ô n v õ T a e k k y o n đ ã được p h á t t r i ể n m ộ t c á c h có h ệ t h ố n g v à đ ã t r ở
t h à n h m ộ t n ộ i d u n g k i ể m t r a b ắ t buộc đ ể t u y ể n c h ọ n c á c c h i ế n b i n h .
T r o n g g i a i đ o ạ n đ ầ u của t r i ề u đ ạ i K o r y o t r ì n h đ ộ v õ t h u ậ t l à y ế u
t ố cơ b ả n n h ấ t đ ể l ự a c h ọ n c á c q u â n n h â n do n h à v u a m u ố n tăng
87
c ư ờ n g sức m ạ n h p h ò n g t h ủ của quốc gia sau k h i đ ã t á i h ợ p n h ấ t b á n
đ ả o T r i ề u T i ê n . T r o n g s ố c á c b i n h sĩ, n g ư ờ i n à o có t r ì n h đ ộ T a e k k y o n
cao h ơ n sẽ được đ ề b ạ t l à m c h ỉ h u y v à v ì v ậ y c á c c h à n g t r a i t r ẻ d ã n ô
nức t h a m g i a / à o c á c t r ậ n t h i đ ấ u T a e k k y o n , n ơ i m à c á c k ĩ n ă n g có
t h ể sẽ b i ế n h ọ t r ở t h à n h c á c sĩ q u a n .
C ũ n g t r o n g t h ờ i đ i ể m n à y đ ã x u ấ t h i ệ n các t r ọ n g t à i t r o n g các
t r ậ n t h i đ ấ u T a e k k y o n v à đ i ề u n à y đ ã chứng t ỏ r ằ n g m ô n t h ể thao
T a e k w o n d o đ ã được h ì n h t h à n h t r o n g g i a i đ o ạ n n à y . C á c n h à sử học
của t r i ề u đ ạ i K o r y o đ ã g h i l ạ i r ằ n g : " T ạ i b u ổ i t r ì n h d i ễ n v ề sức m ạ n h
c ô n g p h á của m ô n v õ T a e k k y o n , v õ s ư Lee Y i M i n đ ã sử d ụ n g b à n tay
p h ả i đ ấ m đ ổ m ộ t c ộ t n h à v à l à m l u n g l a y c á c c ộ t k h á c . N g a y sau đó
m ộ t v õ s ư k h á c c ũ n g sử d ụ n g b à n t a y của m ì n h đ ể đ ấ m x u y ê n qua m ộ t
bức t ư ờ n g d à y b ằ n g đ ấ t s é t " .
3. Lịch sử phát triển của môn Taekvvondo trong thời Hiện đại
L ị c h sử h i ệ n đ ạ i của T r i ề u T i ê n được đ á n h d ấ u b ằ n g sự h ì n h t h à n h
v à p h á t t r i ể n của t r i ề u đ ạ i C h o s u n ( h a y c ò n g ọ i l à Y i t ừ n ă m 1392 đ ế n
n ă m 1910). T r o n g s u ố t t h ờ i k ì t h ố n g t r ị của p h o n g k i ế n T r i ề u T i ê n v à
t h ờ i k ì đ ô h ộ của p h á t x í t N h ậ t k é o d à i t ớ i t ậ n n ă m 1945 . m ô n võ
T a e k w o n d o t h ư ờ n g được g ọ i l à "Subakhui" t h a y cho t ê n g ọ i " T a e k k y o n "
n ó đ ã b ị m ấ t đ i sự ủ n g h ộ của c h í n h q u y ề n t r u n g ư ơ n g b ở i h ệ thống
p h ò n g t h ủ quốc g i a đ ã được t r a n g b ị c á c v ũ k h í t ố i t â n h ơ n .
88
D o t r i ề u d ạ i C h o s u n được h ì n h t h à n h dựa t r ê n h ệ t ư t ư ở n g của đ ạ o
K h ổ n g , cho n ê n n ó đ ã b ã i b ỏ n h ữ n g n g h i l ễ của đ ạ o P h ậ t v à coi t r ọ n g
v ă n h ó a , n g h ệ t h u ậ t h ơ n l à v õ t h u ậ t . Tuy n h i ê n sử s á c h t r o n g t r i ề u
đ ạ i K o r y o v ẫ n g h i l ạ i c á c c â u c h u y ệ n v ề c á c t r ậ n đ ấ u " S u b a k h u i " được
c á c c h í n h q u y ề n đ ị a p h ư ơ n g t ổ chức đ ể t u y ể n l í n h h o ặ c p h ụ c v ụ cho
c á c n h u c ầ u của n h à vua v à c á c l ễ h ộ i l ớ n của quốc gia. M ô n v õ n à y
v ẫ n có m ộ t v a \ t r ò t r o n g h ệ t h ố n g quốc p h ò n g v à c á c b i n h sĩ sẽ dược
p h é p g i a n h ậ p c á c t r ư ờ n g đ à o t ạ o sĩ q u a n n ế u h ọ g i à n h được c h i ế n
t h ắ n g t r o n g ba t r ậ n t h i đ ấ u S u b a k h u i .
T u y n h i ê n , k h i c h í n h q u y ề n đ ã được c ủ n g c ố c á c q u a n chức l ạ i t ỏ
ra quan t â m n h i ề u h ơ n t ớ i các l o ạ i vũ k h í t ấ n c ô n g thay vì p h ả i chú
ý t ớ i k h ả n ă n . í p h ò n g t h ủ của m ì n h v à v ì v ậ y v i ệ c l u y ệ n t ậ p v õ n g h ệ
đ ã n g à y c à n g b ị xao n h ã n g .
i ố ì
-T> Ĩ 8 ì 3 ^ P w
í ĩ
•ĩ i *
im M^*7**ới i-G4Ĩ*P
I M p " ỉ * r Ì
Ị Ít Í T .»*•-» :J» Ó*- • V át ¥•• +^M»
1
, ĩ f :ìjtf
I
H/nAi 3a : H/nh /17//7/7 Aiọa về các kĩ thuật cơ bản trong cuốn Muyedobo - tongịi
C h ỉ đ ế n n ă m 1592, sau t h ấ t b ạ i n h ụ c n h ã t r ư ớ c cuộc x â m l ă n g của
N h ậ t B ả n t h ì c á c q u a n chức của t r i ề u đ ạ i J u n g j o m ớ i b ắ t đ ầ u t i ế n
h à n h k h ô i p h ụ c l ạ i sức m ạ n h p h ò n g t h ủ của quốc g i a b ằ n g v i ệ c t ă n g
c ư ờ n g h u ấ n l u y ệ n v ề q u â n sự v à v õ t h u ậ t . C ũ n g t r o n g t h ờ i đ i ể m n à y
c u ố n s á c h v õ t h u ậ t n ổ i t i ế n g "Muyedobo - t o n g j i " đ ã được x u ấ t b ả n v ớ i
89
t ậ p 4 mang tựa đề H ệ t h ố n g k ĩ t h u ậ t đ ò n tay" bao g ồ m 38 đ ộ n g t á c
cơ b ả n được t h ự c h i ệ n t ư ơ n g t ự n h ư m ộ t s ố b à i q u y ề n v à k ĩ t h u ậ t cơ
b ả n của m ô n T a e k w o n d o n g à y n a y ( H ì n h 3a, b ) .
Hình 3b: Quang cảnh của một trận thi đâu Subakhui (Taekwondo)
Trong thời kì đô hộ của phát xít Nhật, một số nhà văn nổi tiếng
của T r i ề u T i ê n n h ư : S h i n Chae H o v à C h o i N a m Sun đ ã đ ề c ậ p t ớ i v i ệ c
l u y ệ n t ậ p m ô n v õ T a e k w o n d o n h ư sau:
T u y v ậ y c h í n h q u y ề n đ ô h ộ N h ậ t B ả n c ũ n g n g ă n c ấ m cả v i ệ c t h ự c
h i ệ n " t r ò c h ơ i " n à y n h ằ m đ à n á p v à đ è b ẹ p t i n h t h ầ n q u ậ t k h ở i của
n h â n d â n T r i ề u T i ê n . B ấ t c h ấ p sự đ e d ọ a của p h á t x í t N h ậ t , c á c v õ s ư
v ẫ n b í m ậ t t r u y ề n b á m ô n v õ T a e k k y o n d o ( T a e k w o n d o ) cho t ớ i t ậ n
n g à y T r i ề u T i : n g i à n h được độc l ậ p v à o n ă m 1945. M ộ t t r o n g s ố c á c
v õ s ư n à y l à ô n g S o n g D u k K i , h ọ c t r ò của v õ s ư n ổ i t i ế n g I m H o n g ư ờ i
đ ã được b i ế t đ ế n v ớ i c á c k ĩ n ă n g t u y ệ t đ ỉ n h của m ì n h " N h ả y b a y qua
t ư ờ n g cao v à c h ạ y x u y ê n qua h à n g r à o g ư ơ m g i á o " .
V à o t h ờ i đ i ể m n à y 14 k ĩ t h u ậ t cơ b ả n đ ã dược đ ư a v à o s ử d ụ n g bao
g ồ m : 5 đ ò n đ á cơ b ả n , 4 đ ò n t a y , 3 đ ò n đ á b ằ n g g ó t c h â n , Ì đ ò n đ á
quay sau v à Ì đ ò n đ á q u é t . T h u ậ t n g ữ "Poom" c ũ n g được đ ư a v à o sử
90
d ụ n g đ ể chỉ t ư t h ế c h u ẩ n bị m ặ t đ ố i m ặ t trước k h i bước v à o t h i đ ấ u .
Tuy n h i ê n các võ sư t r o n g giai đ o ạ n n à y luôn p h ả i đ ố i m ặ t v ớ i nguy
cơ l à sẽ b ị c h í n h q u y ề n đ ô h ộ N h ậ t B ả n b ắ t g i a m v à đ i ề u n à y đ ã k ì m
h ã m sự p h á t t r i ể n v à l à n suy y ế u m ô n v õ T a e k k y o n d o ( T a e k w o n d o ) .
4. Sự phát triền cua môn Taekvvondo trong giai đoạn hiện nay
N ă m 1971 T a e k w o n d o đ ã được c ô n g n h ậ n l à m ô n t h ể t h a o t h i đ ấ u
quốc gia v à n ă m 1972 t r ụ sở K u k k i w o n đ ã được k h ở i c ô n g t i ế n h à n h x â y
dựng. Một năm sau vào ngày 28 tháng 5 năm 1973 Liên đoàn
T a e k w o n d o t h ế g i ớ i đ ã được t h à n h l ậ p v à h i ệ n n a y có 108 nước h ộ i v i ê n .
C ũ n g t r o n g n ă m n à y g i ả i v ô đ ị c h T a e k w o n d o t h ế g i ớ i l ầ n đ ầ u t i ê n được
t ổ chức v à t ừ đ ó t r ở đ i g i ả i được đ ị n h k ì t ổ chức h a i n ă m m ộ t l ầ n .
N ă m 1974 l ầ n đ ầ u t i ê n T a e k w o n d o đ ã được đ ư a v à o t h i đ ấ u c h í n h
thức t ạ i Đ ạ i h ộ i T h ể thao c h â u Á.
N ă m 1975 T a e k w o n d o đ ã được H i ệ p h ộ i Đ i ề n k i n h n g h i ệ p d ư M ỹ
( A A Ư ) v à T ổ n g h i ệ p h f i rác L i ê n đ o à n T h ể t h a o Quốc t ế ( G A I S F ) c ô n g
n h ậ n l à m ô n t h ể t h a o t h i đ ấ u c h í n h t h ứ c v à m ộ t n ă m sau n ó c ũ n g đ ã
91
được ủ y b a n T h ể t h a o q u â n đ ộ i Quốc t ế ( C I S M ) c ô n g n h ậ n . N ă m 1979
C h ủ t ị c h của L i ê n đ o à n T a e k w o n d o t h ế g i ớ i ( W T F ) đ ã được b ầ u l à C h ủ
t ị c h của c á c L i ê n đ o à n T h ể t h a o p h i O l i m p i c . N ă m 1980 L i ê n đoàn
T a e k w o n d o t h ế g i ớ i ( W T F ) đ ã được ủ y B a n O l i m p i c Quốc t ế (IOC)
c ô n g n h ậ n v à d i ề u n à y đ ã b i ế n T a e k w o n d o t r ở t h à n h m ô n t h ể thao
O l i m p i c . Sau đ ó T a e k w o n d o c ò n được đ ư a v à o t h i đ ấ u c h í n h t h ứ c t ạ i
C ú p t h ế g i ớ i n ă m 1 9 8 1 , Đ ạ i h ộ i T h ể t h a o t o à n P h i n ă m 1986... v à là
n ộ i dung t h i đ ấ u t ạ i Đ ạ i h ộ i Olimpic năm 2000 dược t ổ chức ở
Ôxtraylia.
G i ả i v ô đ ị c h T a e k w o n d o N a m k ì l ầ n t h ứ n h ấ t được t ổ chức v à o
n ă m 1965 đ ã t h u được t h à n h c ô n g rực r ỡ v à đ i ề u n à y đ ã d ẫ n t ớ i v i ệ c
đ ị n h k ì t ổ chức c á c g i ả i v ô đ ị c h v à c á c g i ả i t h i đ ấ u T a e k w o n d o l ớ n ở
m i ề n N a m V i ệ t N a m . N ă m 1966 T ổ n g cục T h á i cực đ ạ o m i ề n Nam
được t h à n h l ậ p đ ể c h ỉ đ ạ o v à đ ị n h h ư ớ n g cho sự p h á t t r i ể n của p h o n g
t r à o T a e k w o n d o V i ệ t N a m . B ê n c ạ n h n h ữ n g chức n ă n g h o ạ t đ ộ n g chủ
y ế u T ổ n g cục c ò n p h ả i đ ả m n h ậ n v i ệ c t ổ chức c á c k ì t h i c h u y ể n c ấ p ,
l ê n đ a i cho c á c h u ấ n l u y ệ n v i ê n v à c á c m ô n s i n h , c ô n g v i ệ c m à trước
92
đ â y đ ề u do c á c H ộ i đ ồ n g g i á m k h ả o v ớ i t h à n h p h ầ n l à c á c v õ s ư H à n
Quốc đ ả m n h i ệ m .
N ă m 1988, T a e k w o n d o b ắ t đ ầ u được t r u y ề n b á ở H à N ộ i v à Sở
T D T T H à N ộ i đã n h a n h chóng t r i ể n khai k ế hoạch đào tạo và p h á t
t r i ể n đ ộ i ngũ h u ấ n l u y ệ n v i ê n , đồng t h ờ i m ở r ộ n g m ạ n g lưới các C â u
l ạ c b ộ đ ể t u y ể n c h ọ n n h ữ n g v ậ n đ ộ n g v i ê n có n ă n g k h i ế u v à o đ ộ i t u y ể n
T a e k w o n d o H à N ộ i . Sau h ơ n m ộ t n ă m h o ạ t đ ộ n g , v à o t h á n g l i n ă m
1989 nhận m ờ i m ờ i của Sở T D T T t h à n h p h ố H ồ C h í M i n h , đ o à n
Taekwondo H à N ộ i đ ã v à o t h à n h p h ố H ồ Chí M i n h đ ể t h a m dự g i ả i
T a e k w o n d o t h à n h p h ố H ồ C h í M i n h m ở r ộ n g n ă m 1989. V à o t h ờ i đ i ể m
n à y c ả n ư ớ c đ ã có h ơ n 20 đ ơ n v ị , t ỉ n h , t h à n h có p h o n g t r à o t ậ p l u y ệ n
m ô n v õ T a e k w o n d o v à c ũ n g t r o n g n ă m n à y (1989) được sự ủ y n h i ệ m
của T ổ n g cục T h ể dục T h ể t h a o , Sở T h ể dục T h ể t h a o t h à n h p h ố H ồ
C h í M i n h đ ã đ ă n g cai t ổ chức t h ử n g h i ệ m g i ả i v ô đ ị c h T a e k w o n d o quốc
gia. N h ữ n g n ă m t i ế p t h e o , g i ả i v ô đ ị c h T a e k w o n d o quốc g i a l ầ n t h ứ
n h ấ t , t h ứ h a i v à t h ứ ba l i ê n t ụ c được t ổ chức t ạ i t h à n h p h ố H ồ C h í
M i n h . Sau g i ả i v ô đ ị c h T a e k w o n d o t o à n quốc l ầ n t h ứ h a i , h o ạ t đ ộ n g của
phong t r à o Taekwondo V i ệ t N a m m à đ ạ i d i ệ n là Taekwondo t h à n h p h ố
93
H ồ C h í M i n h đ ã có n h ữ n g h o ạ t đ ộ n g giao lưu quốc t ế v ớ i c á c n ư ớ c b ạ n
n h ư : M a l a y s i a , H à n Quốc, N a U y , M ỹ , Đ à i L o a n ...
N g à y n a y t r o n g c ô n g cuộc đ ổ i m ớ i của đ ấ t n ư ớ c , c ù n g v ớ i sự p h á t
t r i ể n của n ề n k i n h t ế , x ã h ộ i , t h ể t h a o V i ệ t N a m n ó i c h u n g v à m ô n
v õ T a e k w o n d o n ó i r i ê n g đ ã p h á t t r i ể n n h a n h , v à d ã đ ạ t được n h ữ n g
t h à n h tích đ á n g k h í c h l ệ t ạ i các kì SEA GAMES, các g i ả i t h i đ ấ u trong
k h u vực v à c h â u Á . V i ệ c g i à n h dược m ộ t h u y c h ư ơ n g v à n g t ạ i Đ ạ i h ộ i
t h ể t h a o c h â u Á ở N h ậ t B ả n n ă m 1995 v à m ộ t s ố h u y c h ư ơ n g V à n g
t ạ i c á c k ì S E A G A M E S 16, 17, 18 v à 19 đ ã đ ư a m ô n v õ T a e k w o n d o t r ở
t h à n h m ộ t t r o n g s ố c á c m ô n t h ể t h a o m ũ i n h ọ n của t h ể t h a o V i ệ t
N a m . Được sự q u a n t â m v à đ ầ u t ư đ ú n g h ư ớ n g của n g à n h T D T T nước
ta, t h ể t h a o V i ệ t N a m n ó i c h u n g v à m ô n v õ T a e k w o n d o n ó i r i ê n g đ a n g
n g à y m ộ t p h á t t r i ể n v à bước đ ầ u đ ã có sự d ầ u t ư v ề v ậ t c h ấ t v à n g h i ê n
cứu k h o a h ọ c m ạ n h đ ể g i à n h được n h ữ n g t h ứ h ạ n g cao h ơ n n ữ a t ạ i c á c
g i ả i t h i đ ấ u t r o n g k h u vực v à c h â u Á .
C á c p h ư ơ n g p h á p được sử d ụ n g t r o n g q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y v à h u ấ n
l u y ệ n T a e k w o n d o sẽ được t h a y đ ổ i p h ụ t h u ộ c v à o m ụ c t i ê u h ì n h t h ứ c
94
h u ấ n l u y ệ n v à t r ì n h đ ộ của c á c v õ s i n h ( h u ấ n l u y ệ n t ậ p t r u n g , h u â n
l u y ệ n theo t ừ n g n h ó m n h ỏ v à h u ấ n l u y ệ n r i ê n g l ẻ đ ố i v ớ i m ỗ i cá
n h â n ) . N h ì n c h u n g q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y v à h u ấ n l u y ệ n T a e k w o n d o bao
g i ờ c ũ n g được b ắ t đ ầ u b ằ n g h ì n h t h ứ c g i ả n g d ạ y t ậ p t r u n g , sau đ ó m ớ i
t i ế n h à n h p h â n n h ó m hoặc t i ế n h à n h g i ả n g dạy đ ố i v ớ i m ỗ i võ sinh
t u y t h u ộ c v à o t r ì n h đ ộ c h u y ê n m ô n của h ọ . T u y n h i ê n cho d ù sử d ụ n g
b ấ t cứ p h ư ơ n g p h á p n à o t h ì c ấ u t r ú c của m ộ t b u ổ i t ậ p c ũ n g n h ấ t t h i ế t
p h ả i bao g ồ m đ ủ ba p h ầ n l à : c h u ẩ n b ị , cơ b ả n v à k ế t t h ú c .
T r o n g p h ầ n n à y , đ i ề u quan t r ọ n g n h ấ t l à p h ả i t ạ o r a được sự t ậ p
t r u n g , c h ú ý , t ạ o r a được m ô i t r ư ờ n g g i ả n g d ạ y t ố i ưu v à p h ả i l à m cho c á c
võ s i n h h i ể u r õ được m ụ c t i ê u cơ b ả n của g i ờ t ậ p n à y . Trước k h i bước v à o
l u y ệ n t ậ p t ấ t cả c á c v õ s i n h n h ấ t t h i ế t p h ả i d ứ n g theo h à n g n g ũ đ ể thực
h i ệ n n g h i l ễ , c h à o g i á o v i ê n v à g i ữ y ê n l ặ n g đ ể t ậ p t r u n g c h u ẩ n b ị cho
v i ệ c l u y ệ n t ậ p sắp t ớ i . Sau đ ó g i á o v i ê n p h ả i đ ư a r a sự p h â n t í c h t ó m t ắ t
v ề n ộ i d u n g của b u ổ i t ậ p v à r a c á c k h ẩ u l ệ n h đ ể c á c v õ s i n h t i ế n h à n h .
P h ầ n k h ở i đ ầ u n h ấ t t h i ế t p h ả i bao g ồ m n h ữ n g n ộ i d u n g chủ y ế u sau:
* X ế p h à n g theo t h ứ tự;
* K i ể m t r a l ạ i t r a n g phục;
* T ự x á c đ ị n h l ạ i đ ộ n g cơ v à t h á i đ ộ t ậ p l u y ệ n của m ì n h ;
* Đ ộ i t r ư ở n g ( l ớ p t r ư ở n g ) k i ể m t r a l ạ i q u â n số;
* K i ể m t r a t ì n h t r ạ n g sức k h ỏ e của t ừ n g v õ s i n h ;
* Thực h i ệ n b à i t ậ p k h ở i động;
* K h u y ế n k h í c h h ứ n g t h ú v à t i n h t h ầ n l u y ệ n t ậ p của t ấ c cả c á c
võ sinh.
K h i t i ế n h à n h g i ả n g d ạ y t ậ p t r u n g , g i á o v i ê n p h ả i h ế t sức c h ú ý
t ớ i v ị t r í đ ứ n g của m ì n h đ ể đ ả m b ả o sao cho có t h ể q u a n s á t được t o à n
b ộ c á c h o ạ t đ ộ n g của t ừ n g v õ s i n h .
N ộ i d u n g c h ủ y ế u của p h ầ n n à y l à v i ệ c t h ự c h i ệ n c á c b à i t ậ p của
95
c á c v õ s i n h d ư ớ i sự h ư ớ n g d ẫ n , m ệ n h l ệ n h , sự p h ầ n t í c h v à t h ị p h ạ m
của g i á o v i ê n . T r o n g p h ầ n n à y g i á o v i ê n có t h ể t ậ n d ụ n g sự t r ợ g i ú p
của c á c p h ư ơ n g t i ệ n n g h e n h ì n v à n h ấ t t h i ế t p h ả i đ ả m b ả o được c á c
y ế u t ố sau:
* P h ả i đ ả m b ả o đ á p ứ n g được đ ầ y đ ủ c á c d i ề u k i ệ n t ậ p l u y ệ n cho
các võ sinh;
* P h ả i t ạ o r a được m ớ i q u a n h ệ v à sự p h ố i h ợ p ă n ý g i ữ a c á c v õ
sinh trong quá t r ì n h tập luyện;
* P h ả i l ư ờ n g t r ư ớ c được n h ữ n g v ấ n đ ề cơ b ả n sẽ n ẩ y s i n h t r o n g
quá trình tập luyện;
* P h ả i t h ị p h ạ m c h í n h x á c c á c k ĩ t h u ậ t v à sửa c h ữ a c á c l ỗ i sai
của c á c v õ s i n h ;
* P h ả i l u ô n t h a y đ ổ i n ộ i d u n g v à h ì n h t h ứ c t ậ p l u y ệ n d ể p h ù hợp
v ớ i h o à n c ả n h t h ự c t ế v à t ạ o h ứ n g t h ú t ậ p l u y ệ n cho c á c v õ s i n h .
H i ệ u l ệ n h v à m ệ n h l ệ n h của g i á o v i ê n p h ả i đ ư ợ c p h á t r a đ ủ l ớ n
v à có đ ộ v a n g b ằ n g c á c h sử d ụ n g l u ồ n g k h í đ i r a t ừ " đ a n đ i ề n " .
* G i ữ a m ệ n h l ệ n h v à h i ệ u l ệ n h p h ả i có m ộ t k h o ả n g d ừ n g h ợ p lí
đ ể đ ả m b ả o cho c á c v õ s i n h t h ự c h i ệ n đ ồ n g t h ờ i c á c b à i t ậ p
n g a y sau k h i h i ệ u l ệ n h dược p h á t r a ;
* M ệ n h l ệ n h v à h i ệ u l ệ n h p h ả i được p h á t r a v ớ i m ộ t â m l ư ợ n g
h ợ p l í . C ư ờ n g đ ộ v à đ ộ d à i của â m l ư ợ n g p h ả i p h ụ t h u ộ c v à o
đ ị a đ i ể m t ậ p l u y ệ n v à s ố l ư ợ n g của v õ s i n h . T r á n h sử d ụ n g â m
l ư ợ n g q u á m ứ c c ầ n t h i ế t , b ở i v ì đ i ề u n à y sẽ ảnh h ư ở n g t i ê u cực
t ớ i k ế t q u ả t ậ p l u y ệ n của v õ s i n h ;
* N g ư ờ i d ạ y n h ấ t t h i ế t p h ả i l à m cho v õ s i n h t u â n t h ủ nghiêm
n g ặ t c á c m ệ n h l ệ n h v à h i ệ u l ệ n h của m ì n h .
96
Những điều cần chú ý về hiệu lệnh và mệnh lệnh của người dạy
khi t i ế n h à n h p h â n tích, giải thích.
* K h i t i ế n h à n h p h â n tích, g i ả i t h í c h kĩ t h u ậ t , giáo v i ê n p h ả i cố
g ắ n g d i ễ n đ ạ t t r u y ề n c ả m đ ể t h u h ú t sự c h ú ý của c á c v õ s i n h .
* P h ả i c ố g ắ n g t r u y ề n đ ạ t đ ể t ấ t cả c á c v õ s i n h có t h ể h i ể u r õ
được v ề n h ữ n g v i ệ c c ầ n p h ả i l à m trước k h i t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t .
* P h ả i l à m cho t ấ t cả c á c v õ s i n h t u y ệ t đ ố i g i ữ y ê n l ặ n g t r o n g
s u ố t q u á t r ì n h g i ả n g g i ả i , p h â n t í c h của m ì n h .
* S ự p h â n t í c h p h ả i được t i ế n h à n h m ộ t c á c h n g ắ n g ọ n , s ú c t í c h .
* G i á o v i ê n c ầ n p h ả i t i ế n h à n h sự p h â n t í c h của m ì n h v ớ i m ộ t
l ò n g n h i ệ t t ì n h v à m ộ t t h á i độ đ ú n g mực. T u y ệ t đ ố i t r á n h việc
b i ế n sự g i ả n g d ạ y v à p h â n t í c h n à y t r ở t h à n h m ộ t b à i t h u y ế t
giáo hay "lên lớp" đ ố i v ớ i các võ sinh.
* G i á o v i ê n p h ả i sử d ụ n g c á c t ừ p h ổ t h ô n g v à d ễ h i ể u đ ể t ạ o đ i ề u
k i ệ n t h u ậ n l ợ i cho v i ệ c t i ế p t h u của c á c v õ s i n h .
* V i ệ c p h â n t í c h p h ả i được t i ế n h à n h m ộ t c á c h logic v ớ i sự n h ấ n
m ạ n h v à o c á c đ i ể m t r ọ n g t â m v à b ỏ qua c á c đ i ề u k h ô n g c ầ n t h i ế t .
* K h i t i ế n h à n h p h â n t í c h k h ô n g n ê n sử d ụ n g t i ế n g đ ị a p h ư ơ n g
v à t i ế n g l ó n g v à p h ả i t h ị p h ạ m đ ộ n g t á c n g a y sau k h i k ế t t h ú c
sự p h â n t í c h c ủ a m ì n h .
7-GTVThuật 97
Những điểu cần chú ý về thái đ ộ và sự biểu hiện của n g ư ờ i dạy
T h á i đ ộ v à sự b i ể u h i ệ n của g i á o v i ê n l à m ộ t y ế u t ố đ ặ c b i ệ t q u a n
t r ọ n g v à ảnh h ư ở n g t r ự c t i ế p t ớ i k ế t q u ả g i ả n g d ạ y của c á c võ sinh.
Đ ô i k h i t r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n , t h ô n g qua t h á i đ ộ v à b i ể u h i ệ n
của n g ư ờ i d ạ y m à n g ư ờ i h ọ c có t h ể x á c đ ị n h được m ứ c đ ộ q u a n t â m
của n g ư ờ i d ạ y v ớ i m ì n h v à b ấ t cứ m ộ t cử c h ỉ , t h á i đ ộ t i ê u cực n à o của
n g ư ờ i d ạ y c ũ n g đ ề u d ẫ n đ ế n n h ữ n g h ậ u q u ả đ á n g t i ế c v à l à m suy g i ả m
h ứ n g t h ú t ậ p l u y ệ n của n g ư ờ i h ọ c . Vì v ậ y đ ể t h u đ ư ợ c h i ệ u q u ả cao
trong quá t r ì n h giảng dạy và huấn luyện thì trong m ọ i thời đ i ể m người
dạy đ ề u p h ả i thực h i ệ n n g h i ê m túc các yêu cầu sau:
* K h i m ộ t v õ s i n h v ừ a t h ự c h i ệ n c h í n h x á c được m ộ t đ ộ n g t á c
k h ó t h ì g i á o v i ê n p h ả i l ậ p tức b i ể u d ư ơ n g v à p h ả i t h ể h i ệ n t h á i
độ dộng viên, khuyến khích kịp t h ờ i .
* Giáo viên cần phải biết rằng một tư t h ế đứng vững chãi với
t r ọ n g t â m cơ t h ể d ồ n đ ề u cả l ê n h a i c h â n sề t ạ o r a cho c á c v õ
sinh c ả m giác r ằ n g : anh ta là m ộ t n g ư ờ i r ấ t t ự t i n v à đang
r ấ t c h ă m c h ú t h e o d õ i h ọ . N g ư ợ c l ạ i , n ế u t ư t h ế đ ứ n g của g i á o
v i ê n t ỏ r a k h ô n g c h ắ c c h ắ n v ớ i t r ọ n g t â m cơ t h ể c h ỉ r ơ i v à o
m ộ t c h â n t h ì sẽ t ạ o r a cho c á c v õ s i n h c ả m g i á c r ằ n g g i á o v i ê n
của h ọ " x ả h ơ i " v à í t c h ú ý đ ế n h ọ . K h i q u a n s á t t ậ p l u y ệ n , t ư
t h ế đ ứ n g v ữ n g v à n g v ớ i h a i b à n t a y c h ố n g h ô n g của g i á o v i ê n
sẽ l u ô n t ạ o r a cho v õ s i n h c ả m g i á c t i n t ư ở n g v à p h ầ n n à o sẽ
n â n g cao được v ị t r í v à v a i t r ò của g i á o v i ê n .
* K h i m ộ t v õ s i n h n à o đ ó c h ă m c h ú n h ì n r a n g o à i cửa s ổ mà
k h ô n g c h ú ý đ ế n đ ộ n g t á c t h ị p h ạ m của g i á o v i ê n , t h ì n g a y l ậ p
98
tức g i á o v i ê n p h ả i n g h i ê m k h ắ c t ỏ t h á i đ ộ v à n ế u có a i đ ó
n h ư ớ n m à y tỏ ý nghi ngờ k h i giáo v i ê n đ a n g t i ế n h à n h phân
t í c h , g i ả i t h í c h t h ì g i á o v i ê n c ũ n g p h ả i n g a y tức k h ắ c d ẹ p b ỏ
sự h o à i n g h i t r o n g l ò n g v õ s i n h .
* G i á o v i ê n c ầ n l à m cho c á c v õ s i n h h i ể u r õ v ề n ộ i d u n g v à m ụ c
đ í c h của v i ệ c t h ị p h ạ m trước k h i t i ế n h à n h t h ự c h i ệ n d ộ n g t á c .
* V i ệ c t h ị p h ạ m đ ộ n g t á c p h ả i được t h ự c h i ệ n m ộ t c á c h r õ r à n g ,
c h í n h x á c đ ể c h u ẩ n h ó a v i ệ c t h ự c h i ệ n của v õ s i n h .
* Đ ộ k h ó v à t h ờ i g i a n t h ự c h i ệ n của k ĩ t h u ậ t t h ị p h ạ m n h ấ t t h i ế t
p h ả i p h ù h ợ p v ớ i t r ì n h đ ộ t h ự c t ạ i của c á c v õ s i n h .
* V i ệ c t h ị p h ạ m đ ộ n g t á c k h ô n g n ê n q u á phức t ạ p v à q u á c h i t i ế t .
* N ế u v ì m ộ t lí do n à o đ ó m à g i á o v i ê n k h ô n g t h ể t h ự c h i ệ n được
c h u ẩ n v à đ ẹ p đ ộ n g t á c t h ị p h ạ m t h ì a n h t a có t h ể y ê u c ầ u v õ
s i n h có t r ì n h đ ộ k ĩ t h u ậ t cao t h ự c h i ệ n t h a y m ì n h .
99
* Đ ộ n g t á c t h ị p h ạ m p h ả i thực h i ệ n ở vị t r í m à t ấ t cả c á c võ
s i n h đ ề u có t h ể q u a n s á t dược v à c á c v õ s i n h t h ự c h i ệ n n g a y
đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t đ ó n g a y sau k h i c h ấ m d ứ t t h ị p h ạ m .
Đ â y l à p h ầ n cuối c ù n g của b u ổ i t ậ p g ồ m t ổ n g k ế t n h ữ n g k ĩ , c h i ế n
t h u ậ t v à n h ữ n g k i ế n t h ứ c đ ã học t r o n g p h ầ n t r ư ớ c , đ ồ n g t h ờ i n h ậ n x é t
v à đ á n h g i á c h u n g k ế t q u ả của b u ổ i t ậ p . T r o n g p h ầ n n à y t i n h t h ầ n , t h á i
độ k ế t q u ả đ ạ t được của t ừ n g v õ s i n h p h ả i được đ ư a r a đ á n h g i á v à n h ữ n g
v õ s i n h đ ạ t k ế t q u ả t ố t n h ấ t t h i ế t p h ả i được t u y ê n d ư ơ n g t r ư ớ c l ớ p .
P h ầ n k ế t t h ú c bao g ồ m n h ữ n g n ộ i d u n g c h ủ y ế u sau:
* Đ á n h g i á chung v ề b u ổ i t ậ p (chỉ ra n h ữ n g đ i ể m c ầ n c h ú ý về
việc t i ế p t h u kĩ t h u ậ t v à t h á i độ t ậ p l u y ệ n võ sinh);
* Ngồi thiền;
* N h ữ n g t h ô n g b á o v à c ô n g b ố c ầ n t h i ế t ( v ề c á c t h ô n g t i n có l i ê n
q u a n , k h e n t h ư ở n g , k ỉ l u ậ t h o ặ c n ộ i d u n g c ủ a b u ổ i t ậ p sau dể
võ s i n h t i ế n h à n h t ự c h u ẩ n bị...);
• K ế h o ạ c h h u ấ n l u y ệ n p h ả i được c h u ẩ n b ị k ĩ c à n g , k h o a h ọ c v à
h ợ p lí
• P h ả i t i ế n h à n h b u ổ i t ậ p v ớ i sự n h i ệ t t ì n h v à t ậ p t r u n g cao đ ộ .
• T r a n g p h ụ c p h ả i s ạ c h s ẽ , g ọ n g à n g , đ ú n g c á c h v à k h ô n g được
p h é p h ú t thuốc, uống bia, rượu v à ra k h ỏ i p h ò n g t ậ p k h i đ ã
mặc t r a n g phục.
• T r a n g p h ụ c của c á c v õ s i n h c u ố i h à n g có t h ể sẽ k h ô n g được
chuẩn n h ư võ sinh ở đầu h à n g , vì v ậ y việc quan s á t t o à n lớp
100
t r ư ớ c k h i bước v à o h o ặ c k ế t t h ú c b u ổ i t ậ p l à m ộ t v i ệ c l à m r ấ t
c ầ n t h i ế t của g i á o v i ê n .
• K h i t i ế n h à n h p h â n t í c h , g i ả i t h í c h ... g i á o v i ê n p h ả i sử d ụ n g
c á c t ừ n g ữ p h ổ t h ô n g , t u y ệ t d ố i t r á n h sử d ụ n g t i ế n g l ó n g v à
t ừ , n g ữ đ ị a p h ư ơ n g ...
• M ệ n h l ệ n h p h ả i n g ấ n gọn, rõ r à n g dễ hiểu.
• K h i c ầ n g i á o v i ê n c ũ n g p h ả i t r a o q u y ề n đ i ề u h à n h v à chỉ đ ạ o
l ớ p cho l ớ p t r ư ở n g đ ể t ă n g cường v a i t r ò v à t r á c h n h i ệ m của
anh ta.
• P h ả i d à n h t h ờ i g i a n h ợ p lí cho p h ầ n k h ở i đ ộ n g v à t h ả l ỏ n g ,
t h ư g i ã n , đ ồ n g t h ờ i g i á o v i ê n p h ả i sử d ụ n g b i ệ n p h á p c ầ n t h i ế t
đ ể n g ă n n g ừ a c h ấ n t h ư ơ n g do sự h ă n g h á i q u á mức t r o n g đ ố i
l u y ệ n v à song d ấ u của c á c võ s i n h ' t r ì n h đ ộ t h ấ p (có t h ể t h ự c
h i ệ n b ằ n g đ i ề u c h ỉ n h t r ạ n g t h á i t â m lí của v õ s i n h ) .
• G i á o v i ê n t u y ệ t đ ố i t r á n h quay l ư n g l ạ i v ớ i v õ s i n h .
• V ề n g u y ê n t ắ c , k h ô n g n ê n t h ự c h i ệ n b ấ t cứ t r ừ n g p h ạ t n ặ n g
n à o VỚI v õ s i n h , t u y n h i ê n k h i b ắ t buộc p h ả i t i ế n h à n h t h ì g i á o
v i ê n p h ả i đặc b i ệ t chú ý đ ể k h ô n g l à m t ổ n t h ư ơ n g t ớ i lòng t ự
t r ọ n g của c á c v õ s i n h .
101
2.1. Khái niệm và phương pháp giảng dạy kĩ thuật
* Đ ộ k h ó của c á c k ĩ t h u ậ t p h ả i p h ù h ợ p v ớ i t r ì n h đ ộ của v õ s i n h
(đai xanh, đai nâu, đai đen).
* C ó h a i p h ư ơ n g p h á p t h ư ờ n g được sử d ụ n g t r o n g g i ả n g d ạ y k ĩ
t h u ậ t là p h ư ơ n g p h á p l i ê n tục v à p h ư ơ n g p h á p g i ã n cách.
G i ả n g d ạ y l i ê n tục là thực h i ệ n việc h u ấ n l u y ệ n k ĩ t h u ậ t động
t á c m ộ t c á c h l i ê n t ụ c v à k h ô n g có k h o ả n g t h ờ i g i a n n g h ỉ n g ơ i ,
còn giảng dạy g i ã n cách là phương p h á p h u ấ n l u y ệ n xen kẽ
giữa t h ờ i gian t ậ p l u y ệ n v à t h ờ i gian n g h ỉ n g ơ i . G i á o v i ê n p h ả i
c ă n cứ v à o t ì n h h ì n h t h ự c t ế đ ể á p d ụ n g h ợ p lí h a i phương
pháp huấn luyện này.
102
* M ỗ i k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c có t h ể được thực h i ệ n b ằ n g h a i c á c h l à thực
h i ệ n t r ọ n v ẹ n t o à n b ộ đ ộ n g t á c hoặc t i ế n h à n h c h i a n h ỏ c h ú n g ra.
2.2. Quả trình hình thành và phát triển của kĩ thuật động tác
Q u á t r ì n h h ì n h t h à n h v à p h á t t r i ể n k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c của m ỗ i c á
n h â n có t h ể được b i ể u t h ị b ằ n g sơ đ ồ sau:
THỰC HIỆN
CHƯA BIẾT HỈNH THÀNH THỰC HIỆN TỐT
HOÀN HÓẢ
Giai đ o ạ n h ì n h t h à n h đ ộ n g tác
T r o n g g i a i đ o ạ n n à y sự p h â n t í c h v à g i ả i t h í c h k ĩ c à n g v ề k ĩ t h u ậ t
đ ộ n g t á c của g i á o v i ê n cho c á c v õ s i n h l à r ấ t c ầ n t h i ế t . C á c v õ s i n h
p h ả i d ự a v à o k i n h n g h i ệ m v à sự suy n g ẫ m của b ả n t h â n đ ể t i ế p t h u
v à n ắ m b ắ t đ ư ợ c c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t dược t r u y ề n t h ụ . T r o n g g i a i
l o ạ n n à y g i á o v i ê n p h ả i h ế t sức c h ú ý đ ế n s ố l ư ợ n g của c á c t h ô n g t i n
?ẽ đ ư a r a . S ố l ư ợ n g n à y n h ấ t t h i ế t p h ả i p h ù h ợ p v ớ i t r ì n h đ ộ v à l ứ a
I.uổi của c á c v õ s i n h , b ở i v ì n ế u g i á o v i ê n t r ì n h b à y m ộ t l ư ợ n g t h ô n g
t i n q u á l ớ n t h ì c á c v õ s i n h sẽ k h ô n g t h ể h i ể u h ế t v à k ế t q u ả l à v õ s i n h
l ớ n c h á n t ậ p v à võ s i n h y ế u h ơ n bỏ t ậ p .
Giai đ o ạ n c ủ n g c ố kĩ t h u ậ t đ ộ n g tác
V à o g i a i đ o ạ n n à y c á c l ỗ i sai t r o n g t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c đ ã
g i ả m đ i . T u y n h i ê n v i ệ c t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t p h ả i được l ặ p l ạ i
t h ư ờ n g x u y ê n , l i ê n t ụ c đ ể g i ú p v õ s i n h đ ạ t được m ộ t t r ì n h đ ộ k ĩ t h u ậ t
103
n h ấ t đ ị n h . K h i p h á t t r i ể n t r ì n h đ ộ k ĩ t h u ậ t của c á c v õ s i n h có c h i ề u
h ư ớ n g suy g i ả m t h ì l ậ p t ứ c g i á o v i ê n p h ả i t ạ o c á c t á c n h â n k í c h t h í c h
b ằ n g c á c h t h ự c h i ệ n m ộ t sự đ ộ n g v i ê n , p h â n t í c h , g i á o h u ấ n đ ầ y đủ
v à h ợ p lí đ ố i v ớ i c á c v õ s i n h .
Giai đ o ạ n h o à n t h i ệ n v à h ì n h t h à n h kĩ x ả o v ậ n động
Sau k h i qua g i a i đ o ạ n c ủ n g c ố v õ s i n h b ư ớ c v à o g i a i đ o ạ n h o à n
t h i ệ n k ĩ t h u ậ t v à h ì n h t h à n h k ĩ x ả o v ậ n đ ộ n g . T r o n g g i a i đ o ạ n n à y sự
k h á c b i ệ t v ề t r ì n h đ ộ của c á c v õ s i n h đ ã t h ể h i ệ n t ư ơ n g đ ố i r õ r à n g
do k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c đ ã p h ứ c t ạ p h ơ n v à có p h â n b i ệ t r õ r à n g v ề t r ì n h
đ ộ n h ậ n t h ứ c của c á c v õ s i n h . Đ ạ t t ớ i được g i a i đ o ạ n n à y p h ầ n l ớ n v õ
s i n h đ ề u t h ự c h i ệ n được h o à n h ả o c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t m à k h ô n g c ầ n
p h ả i có b ấ t cứ m ộ t ssự n ỗ lực, c ố g ắ n g n à o . Đ ặ c b i ệ t k h i c á c k ĩ n ă n g
đ ã được h o à n t h i ệ n đ ể t r ở t h à n h c á c k ĩ x ả o v ậ n đ ộ n g t h ì c á c v õ s i n h
có t h ể t h ự c h i ệ n được h o à n t h i ệ n m ộ t đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t n g a y c ả k h i
đ a n g b ậ n suy n g h ĩ v ề m ộ t v ấ n đ ề n à o đ ó .
* P h ư ơ n g p h á p liên tục
Sử d ụ n g p h ư ơ n g p h á p n à y tức l à v õ s i n h sẽ t i ế n h à n h l u y ệ n t ậ p
liên tục các đ ộ n g t á c kĩ t h u ậ t m à k h ô n g c ầ n đ ế n t h ờ i gian n g h ỉ ngơi.
P h ư ơ n g p h á p n à y t h ư ờ n g được á p d ụ n g t r o n g t h ờ i l ù t ậ p h u ấ n h o ặ c
h u ấ n l u y ệ n n â n g cao v ớ i n h ữ n g b u ổ i t ậ p c h u y ê n v ề c á c k ĩ t h u ậ t đ ặ c
biệt n à o đó.
Sử d ụ n g p h ư ơ n g p h á p n à y ; v õ s i n h sẽ có được n h ữ n g k h o ả n g t h ờ i
g i a n n g h ỉ n g ơ i n h ấ t đ ị n h t r o n g c á c b u ổ i t ậ p . T h ờ i g i a n n g h ỉ có t h ể
được t h ự c h i ệ n sau m ộ t chu k ì v ậ n đ ộ n g n h ấ t đ ị n h ( m ộ t v à i đ ộ n g t á c )
h o ặ c sau m ỗ i đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t k h ó . P h ư ơ n g p h á p n à y c h i a b u ổ i t ậ p
ra t h à n h n h i ề u p h ầ n k h á c nhau.
104
C á c y ế u t ố c h ủ y ế u đ ể x á c định thời gian t ậ p l u y ệ n
Các vấn đề cần chú ý khi tiến hành lựa chọn phương pháp huấn
l u y ệ n ( p h ư ơ n g p h á p liên tục, p h ư ơ n g p h á p g i ã n c á c h )
Quá đơn điệu nên dễ gây ra cho Được sử dụng khi luyện tập các
võ sinh cảm giác nhàm chán. kĩ thuật phức tạp hoặc từng phẩn
TÍNH CHÁT
Cần thiết để thu hút sự tập trung của một kĩ thuật phối hợp nào
VÀ cao độ cửa võ sinh. đó.
MỤC ĐÍCH Dễ làm cho vỗ sinh rơi vào tinh Được sử dụng khi thực hiện cấc
trạng kiệt sức, mệt mối quá độ. bài tập khôi động hoặc khi tiến
SỬ DỤNG Cẩn phải có sự chú ý đặc biệt hành luyện tập các kĩ thuật mới.
khi sử đụng.
105
thực h i ệ n t ừ n g kĩ t h u ậ t , ngược l ạ i việc thực h i ệ n các k ĩ t h u ậ t tấn
trước (Apkubi) v à g ạ t h ạ đ ẳ n g (Arae m a k k i ) p h ả i t i ế n h à n h l i ê n tục
k h ô n g nghỉ b ằ n g p h ư ơ n g p h á p l i ê n tục. T r o n g m ỗ i đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t
cơ b ả n c ũ n g n h ư t r o n g m ỗ i đ ò n đ á T a e k w o n d o đ ề u bao g ồ m c á c g i a i
đ o ạ n t h ể h i ệ n kĩ t h u ậ t k h á c nhau, vì v ậ y các k ĩ t h u ậ t n à y c ũ n g giống
n h ư t ừ n g p h ầ n của m ộ t b à i q u y ề n hay c á c g i a i đ o ạ n của k ĩ t h u ậ t đ ố i
l u y ệ n , song đ ấ u , đ ề u p h ả i t h ự c h i ệ n b ằ n g p h ư ơ n g p h á p g i ã n c á c h .
Do có k h á c b i ệ t r ấ t l ớ n v ề đ ộ k h ó t r o n g c á c k ĩ t h u ậ t c ủ a m ô n v õ
Taekwondo, n ê n t r o n g giai đ o ạ n h u ấ n l u y ệ n ban đ ầ u n h ấ t t h i ế t p h ả i
á p d ụ n g p h ư ơ n g p h á p g i ã n c á c h cho v õ s i n h m ớ i t ậ p , vì các kĩ thuật
cơ b ả n b a n đ ầ u l à r ấ t q u a n t r ọ n g v à l à t i ề n đ ề đ ể v õ s i n h có t h ể p h á t
t r i ể n x a h ơ n . T u y n h i ê n p h ả i đ ặ c b i ệ t lưu ý p h ư ơ n g p h á p g i ã n c á c h chỉ
l à bước đ i đ ầ u t i ê n đ ư a v õ s i n h đ ế n v ớ i p h ư ơ n g p h á p l i ê n t ụ c (thực
h i ệ n t r ọ n v ẹ n t o à n bộ động t á c k ĩ thuật).
* P h ả i l à m cho v õ s i n h h i ể u r õ v ề t o à n b ộ k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c h ọ
sẽ t h ự c h i ệ n .
Đ ể c ủ n g c ố k ĩ t h u ậ t v à n â n g cao h i ệ u q u ả của q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y
v i ệ c c h ỉ r a v à sửa c h ữ a c á c l ỗ i sai t r o n g k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c của v õ s i n h
l à Việc r ấ t c ầ n t h i ế t . T r o n g s u ố t q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y v õ s i n h p h ả i
t h ư ờ n g x u y ê n sửa c h ữ a n h ữ n g l ỗ i sai của m ì n h t h e o c h ỉ đ ạ o c ủ a g i á o
v i ê n , b ằ n g sự g ó p ý của b ạ n b è đ ồ n g l ứ a b ằ n g . t ự suy n g h ĩ , p h â n t í c h .
K h i sửa c h ữ a , h o à n t h i ệ n đ ộ n g t á c v õ s i n h p h ả i t ậ n d ụ n g t ố i đ a sự t r ợ
106
g i ú p của c á c p h ư ơ n g t i ệ n n g h e n h ì n v à sự q u a n s á t của b ả n thân.
P h ư ơ n g p h á p sửa c h ữ a l ỗ i sai cho v õ s i n h được t ó m t ắ t n h ư sau:
_ __, , . : — — •
• Phân tích lỗi sai và ra cho võ sinh cách làm đúng.
GIÁO VIÊN TRỰC TIẾP TIÊN HÀNH « Giáo viên hoặc võ sinh có trình độ cao trực tiếp huớng
SỬA LỖI SAI dẫn sửa lỗi sai cho các võ sinh.
* Sửa lỗi sai bằng trực tiếp chạm vào ngu&i của các võ sinh.
VÕ SINH Tự PHÂN TÍCH, NGHIÊN • Võ sinh tự quan sát phân tích nghiên cứu để tiến hành
CỨU ĐỂ SỬA LỖI CHO BẢN THÂN sửa lỗi sai kĩ thuật động tác của mình trước gương.
C á c v ấ n đ ể c h ú ý k h i t i ế n h à n h g i ả n g dạy"' k ĩ t h u ậ t
K h i t i ế n h à n h g i ả n g d ạ y k ĩ t h u ậ t ; đ ộ n g t á c của g i á o v i ê n v à c á c
võ sinh đ ề u p h ả i đặc b i ệ t chú ý các v ấ n đề sau:
* G i á o v i ê n p h ả i n ắ m c h ắ c v à h i ể u rõ* q u á t r ì n h h ì n h t h à n h v à
p h á t t r i ể n của k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c t r ư ớ c k h i t i ế n h à n h b ấ t cứ
m ộ t hoạt động giảng dạy nào.
* C á c võ s i n h p h ả i t ự t i ế n h à n h quan s á t , p h â n t í c h v à n g h i ê n
cứu k ĩ t h u ậ t sẽ t h ự c h i ệ n .
* G i á o v i ê n n h ấ t t h i ế t p h ả i b i ế t v à g i ú p v õ s i n h p h â n b i ệ t được
đ ú n g v à sai t r o n g k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c .
* G i á o v i ê n p h ả i đ ư a r a được m ộ t k ế h o ạ c h g i ả n g d ạ y h ợ p lí
n h ấ t k h i chuyển t ừ việc thực h i ệ n các kĩ t h u ậ t đơn g i ả n t ớ i các
k ĩ t h u ậ t phức t ạ p h ơ n .
* Đ ộ k h ó của đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t n h ấ t t h i ế t p h ả i p h ù h ợ p t r ì n h đ ộ
t h ự c t ế của v õ s i n h .
* C ầ n đ ặ c b i ệ t c h ú t r ọ n g t ớ i c á c k ĩ t h u ậ t p h ố i h ợ p p h ứ c t ạ p có
độ k h ó cao.
107
* C á c l ỗ i sai t r o n g k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c của v õ s i n h p h ả i được t i ế n
h à n h sửa c h ữ a n g a y t r ư ớ c k h i t h à n h " t h ó i quen" x ấ u của v õ s i n h .
* V õ s i n h n h ấ t t h i ế t p h ả i h i ể u r õ k h á i n i ệ m v à t í n h c h ấ t của
song đ ấ u t r ư ớ c k h i t h ự c h i ệ n n ộ i d u n g n à y . p h ả i h i ể u song đ ấ u
k h ô n g p h ả i l à cuộc đ ấ u q u y ế t l i ệ t v ớ i k ẻ t h ù m à s o n g đ ấ u chỉ
l à m ộ t cuộc t h i đ ấ u h ữ u n g h ị v ớ i b ạ n đ ồ n g m ô n đ ể c ủ n g c ố v à
h o à n t h i ệ n h ệ t h ố n g kĩ, chiến t h u ậ t đ ã học.
* C ầ n p h ả i á p d ụ n g k ế t q u ả của c á c c ô n g t r ì n h n g h i ê n cứu k h o a
h ọ c n h ư n g h i ê n cứu v ề n g u y ê n lí h o ạ t d ộ n g đ ộ n g l ự c , c h u y ể n
đ ộ n g của v ậ t t h ể t r o n g k h ô n g g i a n . . . v à o q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y
v à h u ấ n l u y ệ n đ ể t h u dược k ế t q u ả cao h ơ n .
C ũ n g g i ố n g n h ư t r o n g t ấ t cả c á c m ô n t h ể t h a o k h á c , t r o n g t h i đ ấ u
T a e k w o n d o , v i ệ c sử d ụ n g c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t c ũ n g l u ô n c h ị u sự đ i ề u
k h i ể n v à c h i p h ố i của c á c đ i ề u l u ậ t đ ã được b a n h à n h . C á c đ i ề u l u ậ t
đ ư a r a sự c h u ẩ n h ó a t r o n g h o ạ t đ ộ n g t h i đ ấ u v à đ ề u p h ả i t u â n t h ủ
n g h i ê m n g ặ t c á c q u i đ ị n h n à y bao g ồ m cả t ô n t r ọ n g c á c n g h i t h ứ c ,
nghi l ễ v à t i n h t h ầ n t h ư ợ n g võ t r o n g t h i đấu.
T r ư ớ c đ â y , t r o n g t h i đ ấ u T a e k w o n d o c á c v õ sĩ dược p h é p sử d ụ n g
n h ữ n g đ ò n đ á n h m ạ n h v à o c á c y ế u h u y ệ t t r ê n cơ t h ể đ ể h ạ gục đ ố i
p h ư ơ n g m à k h ô n g p h ả i chịu sự r à n g buộc của b ấ t cứ m ộ t đ i ề u l u ậ t n à o .
Tuy n h i ê n c ù n g v ớ i sự p h á t t r i ể n của l ị c h sử, T a e k w o n d o đ ã t r ở t h à n h
m ộ t m ô n t h ể t h a o t h i đ ấ u t o à n c ầ u v ớ i sự t h a m g i a của đ ô n g đ ả o q u ầ n
c h ú n g thuộc đủ m ọ i t ầ n g lớp, lứa tuổi v à giới t í n h . Vì v ậ y đ ể đ á p ứng
y ê u c ầ u của t h ự c t ế , c á c đ i ề u l u ậ t t h i d ấ u đ ã được b a n h à n h v à c á c cuộc
t h i đ ấ u T a e k w o n d o đ ã được t i ế n h à n h d ư ớ i sự đ i ề u k h i ể n v à g i á m s á t
c h ặ t c h ẽ của c á c t r ọ n g t à i đ ể đ ả m b ả o t u â n t h ủ n g h i ê m t ú c c á c đ i ề u l u ậ t
108
t h i đ ấ u . T r o n g t h i đ ấ u , c á c v õ s i n h chỉ được p h é p sử d ụ n g c á c k ĩ t h u ậ t
t h e o k h u ô n k h ổ cho p h é p của c á c đ i ề u l u ậ t v à b ấ t cứ m ộ t sự v i p h ạ m
n à o c ũ n g đ ề u b ị n g h i ê m k h ắ c n h ắ c n h ở , c ả n h c á o ... Đ â y l à m ộ t v i ệ c l à m
r ấ t c ầ n t h i ế t đ ể n g ă n n g ừ a c h ấ n t h ư ơ n g v à đ ả m b ả o a n t o à n cho t í n h
m ạ n g của c á c v õ s i n h v à v ì v ậ y t ấ t cả c á c g i á o v i ê n , c á c v õ s i n h đ ề u p h ả i
n ổ lực c ố g ắ n g đ ể t u â n t h ủ n g h i ê m t ú c c á c đ i ề u l u ậ t đ ã được b a n h à n h .
L u y ệ n tập b ằ n g tư duy
L u y ệ n t ậ p b ằ n g t ư duy ( t ư ở n g t ư ợ n g ) đ ó n g v a i t r ò d ặ c b i ệ t q u a n
t r ọ n g t r o n g q u á t r ì n h củng cố v à h o à n t h i ệ n h ệ t h ố n g kĩ, c h i ế n t h u ậ t
t h i đ ấ u T a e k w o n d o . T h ự c h i ệ n h ì n h t h ứ c l u y ệ n t ậ p n à y có n g h ĩ a l à c á c
võ s i n h c ầ n t ư ở n g t ư ợ n g t r o n g óc q u á t r ì n h thực h i ệ n k ĩ t h u ậ t động
t á c v à c á c k ĩ n ă n g t h i đ ấ u m à k h ô n g c ầ n p h ả i t h ự c h i ệ n b ấ t cứ m ộ t
h o ạ t đ ộ n g t h ể c h ấ t n à o . P h ư ơ n g p h á p n à y đ ã được á p d ụ n g r ộ n g r ã i
t r o n g s u ố t q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n v à t h i d ấ u T a e k w o n d o bao g ồ m c ả
t r o n g v i ệ c t ậ p l u y ệ n c á c b à i q u y ề n , c á c k ĩ t h u ậ t đ ố i l u y ệ n , song đ ấ u ,
t h i đấu, c ô n g phá... Ví dụ trước k h i t i ế n h à n h l u y ệ n t ậ p m ộ t b à i quyền,
các võ s i n h n g ồ i t ĩ n h t ạ i v à t ậ p t r u n g t i n h t h ầ n d ể h ì n h dung ra t o à n
b ộ c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t của b à i q u y ề n , t ừ đ ộ n g t á c b ắ t đ ầ u đ ế n đ ộ n g
t á c k ế t t h ú c , r ồ i sau đ ó m ớ i t i ế n h à n h l u y ệ n t ậ p b à i q u y ề n . Sau khi
luyện t ậ p xong, võ sinh p h ả i ngồi t ĩ n h t ạ i v à h ì n h dung l ạ i m ộ t l ầ n
n ữ a t o à n b ộ c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t của b à i q u y ề n đ ó .
• Luyện tập bằng tư duy sẽ giúp võ sinh tập trung cao độ vào
v ấ n đề đòi h ỏ i p h ả i chú ý đặc b i ệ t trong quá t r ì n h g i ả n g dạy.
109
Thời điểm áp dụng
Cấc v õ s i n h t h ư ờ n g á p d ụ n g h ì n h t h ứ c l u y ệ n t ậ p n à y k h i h ọ
c ầ n c ủ n g cố, h o à n t h i ệ n c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t c ủ a m ộ t bài
q u y ề n , t r ư ớ c k h i bưởc v à o l u y ệ n t ậ p c á c k ĩ t h u ậ t đ ố i l u y ệ n ,
song đ ấ u h o ặ c t r o n g t h ờ i g i a n n g h ỉ t r ư ớ c k h i b ư ớ c l u y ệ n t ậ p ,
biểu diễn...
Đ ặ c b i ệ t , t r o n g t h i đ ấ u h ì n h t h ứ c l u y ệ n t ậ p n à y sẽ t ạ o cho c á c
võ sinh m ộ t đ i ề u k i ệ n t h u ậ n l ợ i đ ể củng cố v à h o à n thiện
chiến thuật t h i đấu.
Những điều cần chú ý khi tiến hành luyện tập bằng tư duy
L u y ệ n t ậ p b ằ n g t ư duy l u ô n t ỏ r a có h i ệ u q u ả h ơ n so v ớ i c á c
h ì n h thức l u y ệ n t ậ p t h ô n g t h ư ờ n g k h á c t r o n g q u á t r ì n h củng
cố v à h o à n t h i ệ n các kĩ, c h i ế n t h u ậ t t h i đ ấ u Taekwondo.
Đ ể t h u được h i ệ u q u ả cao p h ả i k ế t h ợ p v à p h ố i h ợ p c h ặ t c h ẽ
g i ữ a q u á t r ì n h l u y ệ n t ậ p b ằ n g t ư duy v à v i ệ c t h ự c h à n h kĩ
thuật động tác.
L u y ệ n t ậ p b ằ n g t ư duy c h ỉ t ỏ r a có h i ệ u q u ả đ ố i v ớ i c á c v õ s i n h
đ ã có m ộ t . t r ì n h đ ộ k ĩ , c h i ế n t h u ậ t n h ấ t đ ị n h , c ò n đ ố i v ớ i
những người m ớ i tập thì h ì n h thức luyện t ậ p n à y h ầ u như
k h ô n g t ạ o r a được m ộ t k ế t q u ả đ ặ c b i ệ t n à o .
L u y ệ n t ậ p b ằ n g t ư duy v ớ i m ộ t sự t ư ở n g t ư ợ n g p h o n g p h ú sẽ
l u ô n t ạ o r a n h ữ n g k ế t q u ả t ố t h ơ n so v ớ i h ì n h t h ứ c g i ả n g ầ Jr
tập trung.
T ấ t cả c á c v õ s i n h đ ề u c ầ n p h ả i có n h ữ n g k h o ả n g t h ờ i g i a n
n h ấ t định đ ể h ệ thống h ó a l ạ i n h ữ n g kĩ, c h i ế n t h u ậ t đ ã học
b ằ n g h ì n h thức l u y ệ n t ậ p đặc b i ệ t n à y .
V ề m ặ t n h â n c á c h , t i n h t h ầ n T a e k w o n d o được t h ể h i ệ n t h ô n g qua
c á c h à n h v i đ ạ o đ ứ c v à t h á i đ ộ của c á c v õ s i n h v ớ i v i ệ c r è n l u y ệ n v ề
t i n h t h ầ n . T i ê u c h u ẩ n của m ộ t v õ s i n h T a e k w o n d o l à p h ả i có m ộ t sức
m ạ n h t h ể c h á t v à t i n h t h ầ n , đ ồ n g t h ờ i p h ả i l u ô n duy t r ì được một
111
n g u y ê n t ắ c s ố n g t h e o đ ú n g t i n h t h ầ n của m ô n v õ n à y ( t h ẳ n g thắng,
t h ậ t t h à , cao t h ư ợ n g , bao dung...)
G i ả n g d ạ y v ề t i n h t h ầ n Taekvvondo bao g ồ m n h ữ n g n ộ i d u n g cơ
bản sau
C ơ sở t r i ế t h ọ c của m ô n v õ T a e k w o n d o , c á c p h ẩ m c h ấ t v ề đ ạ o đức,
c á c b i ể u h i ệ n t í c h cực v ề t r ạ n g t h á i t ì n h c ả m , t i n h t h ầ n d â n t ộ c v à
c á c v ấ n d ề l i ê n quan...
* Sức m ạ n h t ậ p t r u n g : k h ả n ă n g t ậ p t r u n g t i n h t h ầ n v à o c á c
c ô n g v i ệ c cụ t h ể đ ể t h ự c h i ệ n n ó v ớ i m ộ t sự c ố g ắ n g v à n ổ lực
t ố i đ a n h ằ m t h u được k ế t q u ả cao n h ấ t .
* Sức m ạ n h ý c h í : c á c p h ẩ m c h ấ t v à đức t í n h n h ư : sự k i ê n n h ẫ n ,
t í n h t ự l ậ p , l ò n g can đ ả m , sự t ự k i ề m c h ế , ý c h í p h ấ n đ ấ u , t i n h
thần trách nhiệm...
Các vấn đề cần chú ý khi tiến hành giảng dạy về tinh thần.
* N ế u g i á o v i ê n có được m ộ t t r ạ n g t h á i t i n h t h ầ n t ố t do k ế t q u ả
của q u á t r ì n h t ự r è n l u y ệ n v ề t i n h t h ầ n t h ì c h ắ c c h ắ n v õ s i n h
sẽ n o i t h e o k i n h n g h i ệ m l u y ệ n t ậ p của a n h ta.
* G i á o v i ê n n h ấ t t h i ế t p h ả i l à m cho c á c v õ s i n h h i ể u m ố i quan
h ệ giữa q u á t r ì n h g i ả n g dạy về t h ể c h ấ t v à r è n l u y ệ n về t i n h
t h ầ n đồng thời phải khuyến khích họ t h ể h i ệ n tinh t h ầ n của
m ô n v õ t r o n g cuộc s ố n g h à n g n g à y .
* Đ ể q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y n à y có h i ệ u q u ả cao, g i á o v i ê n n h ấ t
t h i ế t p h ả i c ă n cứ v à o t ì n h h ì n h t h ự c t ế v à k i n h n g h i ệ m của
b ả n t h â n đ ể đ ề r a c á c h ì n h thức g i ả n g d ạ y h ợ p lí.
* G i á o v i ê n c ũ n g c ầ n p h ả i t ổ chức c á c h ì n h t h ứ c t ậ p l u y ệ n n g o ạ i
k h ó a đ ể t ă n g c ư ờ n g h ứ n g t h ú t ậ p l u y ệ n cho c á c v õ s i n h .
G i ả n g d ạ y v ề lí t h u y ế t c ũ n g l à m ộ t n h â n t ố q u a n t r ọ n g v à l à m ộ t
t r o n g c á c n ộ i d u n g c h ủ y ế u của q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y v à h u ấ n l u y ệ n
T a e k w o n d o . M ụ c đ í c h c h ủ y ế u l à n h ằ m c ủ n g cố, h o à n t h i ệ n q u á t r ì n h
g i ả n g d ạ y , t r a n g b ị cho c á c v õ s i n h n h ữ n g t r i t h ứ c cơ b ả n v à g i ú p h ọ
112
h i ể u s â u h ơ n v ề đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t , sức m ạ n h t h ể c h ấ t , r è n l u y ệ n t i n h
t h ầ n , c á c v ấ n đ ề v ề sự t ậ p t r u n g c h ú ý . . . đ ể n â n g cao t r ì n h đ ộ c h u y ê n
m ô n v à h o à n t h i ệ n n h â n c á c h của m ỗ i c á n h â n .
* C ơ sở k h o a h ọ c của m ô n võ T a e k w o n d o : s i n h lí h ọ c v à m ô n v õ
Taekvvondo, t â m lí h ọ c v à m ô n v õ T a e k w o n d o , Taekvvondo v à
c á c m ô n t h ể t h a o đ ộ n g lực, T a e k w o n d o v à c á c l ĩ n h vực n g h i ê n
cứu k h o a h ọ c có l i ê n quan...
* L ị c h sử h ì n h t h à n h v à p h á t t r i ể n của m ô n v õ T a e k w o n d o .
* Lí t h u y ế t v ề h ệ t h ố n g kĩ thuật, c h i ế n t h u ậ t t h i đ ấ u Taekwondo.
* L u ậ t t h i đ ấ u Taekwondo.
* C á c b ộ p h ậ n v à c á c đ i ể m t r ọ n g y ế u t r ê n cơ t h ể có l i ê n q u a n
t ớ i m ô n võ Taekwondo.
* P h ư ơ n g p h á p t ổ chức, đ i ề u h à n h b u ổ i t ậ p v à c á c k i ế n t h ứ c cơ
b ả n có l i ê n q u a n đ ế n p h ò n g t ậ p T a e k w o n d o .
* P h ư ơ n g p h á p sơ cứu b a n đ ầ u : sơ cứu b a n đ ầ u v à n g ă n n g ừ a
chấn thương.
T r o n g s u ố t q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y v ề lí t h u y ế t g i á o v i ê n p h ả i đ ặ c b i ệ t
q u a n t â m đ ế n v i ệ c g i á o dục n h â n c á c h v à c á c p h ẩ m c h ấ t đ ạ o đức cho
c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n . N ộ i d u n g của q u á t r ì n h g i ả n g d ạ y n à y n h ấ t t h i ế t
p h ả i p h ù h ợ p v ớ i t r ì n h đ ộ , l ứ a t u ổ i , g i ớ i t í n h của v õ s i n h , g i á o v i ê n
p h ả i t ậ n d ụ n g t r i ệ t đ ể sự t r ợ g i ú p của c á c p h ư ơ n g t i ệ n n g h e - n h ì n
t r o n g suốt q u á t r ì n h g i ả n g dạy n à y .
T ù y t h u ộ c v à o n ộ i d u n g g i ả n g d ạ y , m à c á c g i á o v i ê n có t h ể sử d ụ n g
các p h ư ơ n g p h á p như: p h â n tích, thảo luận, giải thích, thực nghiệm...
trong quá t r ì n h này.
8-GTVThuật 113.
....
N h ữ n g đ i ề u c ầ n c h ú ý k h i g i ả n g d ạ y v ề lì t h u y ế t .
* G i á o v i ê n p h ả i đ ặ c b i ệ t c h ú ý t i n h t h ầ n , t h á i đ ộ v à m ố i quan
t â m của c á c v õ s i n h .
* G i á o v i ê n c ầ n p h ả i k ế t h ợ p g i ữ a lí t h u y ế t v à t h ự c h à n h .
* N h ữ n g k i ế n t h ứ c đ ã được t r a n g b ị c ầ n p h ả i l i ê n t ụ c c ủ n g cố,
h o à n t h i ệ n t r o n g suốt quá t r ì n h g i ả n g dạy.
* V õ s i n h p h ả i á p d ụ n g n h ữ n g k i ế n t h ứ c đ ã h ọ c v à o t r o n g thực
t ế tập luyện và thi đấu.
* G i á o v i ê n c ầ n p h ả i s ắ p x ế p t h ờ i g i a n v à đ ị a đ i ể m h ợ p lí đ ể
t i ế n h à n h c á c g i ờ g i ả n g d ạ y v ề lí t h u y ế t .
3.3. Các hưởng dẫn và phương pháp phòng ngừa chấn thương
Đ ể h ạ n c h ế t ố i đ a c h ấ n t h ư ơ n g cho c á c v õ s i n h t h ì t r ư ớ c k h i t i ế n
h à n h t ậ p l u y ệ n giáo v i ê n p h ả i đặc b i ệ t chú ý quan s á t đ ể t ì m r a l ờ i
cho c á c v ấ n đ ề n h ư :
114
• P h ò n g t ậ p đ ã được c h u ẩ n b ị s ẩ n s à n g h a y c h ư a ?
• L i ệ u có c ò n v ấ n đ ề gì c h ư a ổ n v ề s à n t ậ p v à c á c t r a n g t h i ế t b ị
phụ trợ hay k h ô n g ?
• V õ s i n h đ ã được c h u ẩ n b ị k ĩ v à ở t r o n g t r ạ n g t h á i s ẩ n sàng
t ậ p l u y ệ n hay chưa?
• B à i t ậ p k h ở i đ ộ n g d ã được t i ế n h à n h k ĩ v à đ ú n g c á c h c h ư a ?
• T r ì n h đ ộ c h u y ê n m ô n v à t ì n h t r ạ n g t h ể lực h i ệ n t h ờ i của c á c
v õ s i n l i có đ á p ứ n g được y ê u c ầ u của c á c t r ậ n song đ ấ u v à t h i
đ ấ u hay không?
• V õ s i n h có r ơ i v à o t r ạ n g t h á i q u á h ư n g p h ấ n h a y b ị k í c h đ ộ n g
b ở i h o ạ t đ ộ n g song đ ấ u , t h i đ ấ u h a y k h ô n g ?
• V õ s i n h có h i ể u r õ ý t ứ v à t u â n t h ủ n g h i ê m t ú c c á c quy đ ị n h ,
đ i ề u l u ậ t t r o n g song đ ấ u , v à t h i đ ấ u h a y k h ô n g ?
• C ư ờ n g đ ộ g i ả n g d ạ y của b u ổ i t ậ p đ ã p h ù h ợ p h a y c h ư a ?
• V õ s i n h có t h ỏ a m ã n v ớ i k ế t q u ả đ ã đ ạ t được của h ọ h a y k h ô n g ?
1. N g u ồ n g ố c c ủ a t i n h t h ầ n Taekvvondo
T a e k w o n d o được t ạ o n ê n t ừ b ả n n ă n g s i n h t ồ n c ủ a con n g ư ờ i v ớ i v i ệ c
sử d ụ n g c á c k ĩ n ă n g c h i ế n đ ấ u b ằ n g t a y đ ể t ự v ệ t r ư ớ c c á c m ố i đ e doa t ừ
b ê n n g o à i . M ô n v õ n à y đ ã được p h á t t r i ể n v à được h u ấ n l u y ệ n m ộ t c á c h
có h ệ t h ố n g t r o n g t h ờ i k ì h ì n h t h à n h v à p h á t t r i ể n của ba t r i ề u đ ạ i l à
S i l l a , K o g u r y o v à P a e k j e . Do l u ô n đ ố i n g h ị c h v à đ ề u m o n g m u ố n t h ô n
t í n h l ẫ n n h a u đ ể hợp n h ấ t b á n đảo T r i ề u T i ê n v à đồng t h ờ i c ù n g đ ề u
p h ả i c h ị u sự đ e doa t ừ p h í a T r u n g Quốc v à N h ậ t B ả n , cho n ê n c á c t r i ề u
đ ạ i n à y đ ề u c ố g ắ n g c ủ n g c ố sự đ o à n k ế t v à t ă n g c ư ờ n g t i n h t h ầ n d â n tộc
c ủ a m ì n h . T i n h t h ầ n n à y được x â y d ự n g d ự a t r ê n cơ sở c ủ a h ệ t ư t ư ở n g
115
t r u y ề n t h ố n g v à c á c c h i ế n b i n h đ ã l ấ y n ó l à m t i n h t h ầ n c ủ a m ô n võ
Taekvvondo. H ơ n a i h ế t c á c l í n h n g ự l â m t r o n g t r i ề u đ ạ i S i l l a l à n h ữ n g
n g ư ờ i t h ể h i ệ n m ộ t c á c h r õ n é t n h ấ t sự k ế t h ừ a v à p h á t h u y t i n h t h ầ n
n à y . N g o à i l ò n g t r u n g t h à n h v à t í n h h i ế u đ ạ o , đ i ề u m à đ ã g i ú p h ọ có t h ể
s ẵ n s à n g h i s i n h v ì l ợ i í c h của quốc gia, qua r è n l u y ệ n v õ t h u ậ t h ọ đ ã được
t r a n g b ị t h ê m l ò n g q u ả c ả m " k h ô n g h ề l ù i bước t r ư ớ c h i ể m n g u y " . Ba m ặ t
n à y c ù n g song song t ồ n t ạ i v à p h á t t r i ể n t r o n g t i n h t h ầ n c ủ a h ọ đ ã b i ế n
h ọ t r ở t h à n h n h ữ n g con n g ư ờ i k i ê n đ ị n h , k h ô n g c h ấ p n h ậ n sự g i ả d ố i v à
t u y ệ t đ ố i k h ô n g bao giờ p h ả n b ộ i hoặc đi n g ư ợ c l ạ i l ợ i í c h quốc gia.
N h ò có t i n h t h ầ n n à y m à n g ự l â m q u â n t r o n g t r i ề u đ ạ i S i l l a m ớ i bảo
v ệ được t r i ề u đ ạ i c ủ a m ì n h v à t h ô n t í n h được h a i t r i ề u đ ạ i k i a đ ể hợp
n h ấ t b á n đảo T r i ề u Tiên.
Có t h ể n ó i n h ữ n g n g ư ờ i l í n h n g ự l â m n à y đ ã k ế t h ừ a v à p h á t h u y
t r u y ề n t h ố n g l â u đ ò i c ủ a d â n tộc đ ể t ạ o r a m ộ t b ả n sắc r i ê n g cho m ì n h
v à đó c ũ n g c h í n h l à t i n h t h ầ n của m ô n v õ Taekvvondo v ố i sự đ ề cao l ò n g
t r u n g t h à n h , t í n h h i ệ u đ ạ o v à l ò n g q u ả c ả m " k h ô n g h ề l ù i bước trước
h i ể m nguy".
T r ả i qua n h i ề u b i ế n cố, c ù n g v ớ i sự p h á t t r i ể n c ủ a m ô n v õ T a e k w o n d o ,
t i n h t h ầ n của m ô n v õ n à y c ũ n g n g à y m ộ t p h á t t r i ể n v à được t r u y ề n b á
rộng khắp.
T r u y ề n t h ố n g d â n tộc v à l ị c h sử p h á t t r i ể n c ủ a m ô n v õ T a e k w o n d o là
sự p h ả n á n h sống đ ộ n g v ề lịch sử p h á t t r i ể n c ủ a x ã h ộ i T r i ề u T i ê n .
T a e k w o n d o được coi l à m ô n võ t r u y ề n t h ố n g c ủ a T r i ề u T i ê n k h ô n g c h ỉ vì
n h ữ n g k ĩ n ă n g h o à n t h i ệ n của n ó m à c ò n b ở i v ì n ó c h í n h l à s ả n p h ẩ m của
t r u y ề n t h ố n g d â n tộc v à đ i ề u n à y đ ã b i ế n Taekvvondo t r ở t h à n h m ộ t
t r o n g s ố c á c m ô n v õ t h u ậ t m a n g t í n h t r i ế t học t r ê n t h ế g i ớ i .
T u y p h ả i đ ấ u t r a n h k h ố c l i ệ t v ớ i t h i ê n n h i ê n v à c á c c h ủ n g tộc k h á c
đ ể d u y t r ì sự t ồ n t ạ i của m ì n h , n h ư n g d â n d â n T r i ề u T i ê n v ẫ n l u ô n g i ữ
được t i n h t h a d â n tộc t r o n g s u ố t lịch sử 5.000 n ă m d ự n g n ư ớ c v à g i ữ
nước. D ự a t r ê n n ề n t ả n g của t i n h t h ầ n n à y t i n h t h ầ n T a e k w o n d o c ũ n g
116
t ừ n g bước được h ì n h t h à n h v à p h á t t r i ể n c ù n g v ớ i lịch sử p h á t t r i ể n của
Triều Tiên.
T r o n g g i a i đ o ạ n n à y n g o à i t ư t ư ở n g của đ ạ o P h ậ t v à đ ạ o K h ổ n g ,
t r u y ề n t h ố n g d â n tộc của T r i ề u T i ê n c ò n bị ảnh hưởng r ấ t lớn bởi t ư
t ư ở n g của t r i ế t học p h ư ơ n g T â y , học t h u y ế t Yoga của  n Đ ộ v à t h u y ế t
T h i ê n c h ú a giáo của G i á o h ộ i p h ư ơ n g T â y . . .
Đ ố i v ớ i m ộ t n g ư ờ i b ì n h t h ư ờ n g t h ì t ầ n s ố m ạ c h đ ậ p t r u n g b ì n h là
k h o ả n g 70 l ầ n / p h ú t , t u y n h i ê n a n h ta có t h ể d u y t r ì sự s ố n g c ủ a m ì n h v ớ i
m ộ t t ầ n s ố m ạ c h đ ậ p t h ấ p h ơ n n ế u a n h ta t h ư ờ n g x u y ê n , l i ê n t ụ c t h a m
117
gia h o ạ t đ ộ n g t h ể t h a o . Đ ể t h ự c h i ệ n được m ộ t đ ò n đ á n h t h ì t i m c h ỉ c ầ n
t h ự c h i ệ n m ộ t h o ạ t đ ộ n g co b ó p đ ể đ ư a m ộ t l ư ợ n g m á u n h ấ t đ ị n h x u ố n g
đ ộ n g m ạ c h c h ủ , n h ư n g t r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n v ớ i c ư ờ n g đ ộ cao t h ì
t i m p h ả i t h ự c h i ệ n m ộ t t ầ n s ố co b ó p cao h ơ n v à v ì v ậ y t ầ n s ố m ạ c h đ ậ p
c ũ n g sẽ cao h ớ n . N h ư v ậ y v i ệ c l u y ệ n t ậ p v ớ i c ư ờ n g đ ộ cao - h u ấ n l u y ệ n
T a e k w o n d o - sẽ l à m gia t ă n g t ạ m t h ờ i á p lực c ủ a m á u , t ă n g c ư ờ n g k h ả
n ă n g h o ạ t đ ộ n g của c á c t ổ chức v à cơ q u a n ở b ê n t r o n g v à b ê n n g o à i cơ
t h ể v à đ i ề u n à y sẽ g i ú p cơ t h ể t ă n g c ư ờ n g chức n ă n g h o ạ t đ ộ n g của h ệ
t i m m ạ c h v à c ủ n g c ố h ệ t h ố n g cơ t i m . T u y n h i ê n q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n
v ớ i c ư ờ n g đ ộ cao c ũ n g k h ô n g t h ế t i ế n h à n h t r i ề n m i ê n l i ê n t ụ c m à n ó đòi
h ỏ i p h ả i có m ộ t t h ờ i g i a n n g h ỉ n g ơ i hợp lí đ ể b ổ s u n g d i n h d ư ỡ n g v à
n g u ồ n oxy. C ũ n g c ầ n p h ả i n h ớ r ằ n g t r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n v ớ i
c ư ờ n g độ cao, cơ t h ể sẽ s i n h s ả n r a c á c s ả n p h ẩ m p h ụ n h ư a x i t lactic v à
a x i t carbonic, n h ư n g n ế u q u á t r ì n h n à y được t i ế n h à n h đ ề u đ ặ n , t h ư ờ n g
x u y ê n v à k h o a học t h ì n ó sẽ g i ú p cơ t h ể t ă n g c ư ờ n g chức n ă n g h o ạ t đ ộ n g
của t ấ t cả c á c cơ q u a n .
3.2. Hệ hô hấp
H o ạ t đ ộ n g h ô h ấ p sẽ c u n g c ấ p oxy cho t ấ t cả c á c cơ q u a n t r o n g cơ t h ể .
Trong đ i ề u k i ệ n b ì n h thường t ầ n số hô hấp vào khoảng 16 đ ế n 18
l ầ n / p h ú t v à d u n g t í c h m ỗ i l ầ n v à o k h o ả n g 50ml tức là v à o k h o ả n g 8 đ ế n
9 l í t / p h ú t . T u y n h i ê n k h i t i ế n h à n h l u y ệ n t ậ p v ớ i c ư ờ n g đ ộ cao t ầ n s ố h ô
h ấ p đ ã t ă n g l ê n t ừ 10 đ ế n 20 l ầ n t h ì sẽ l à m cho cơ t h ể x u ấ t h i ệ n t ì n h
t r ạ n g " N ợ oxy".
Sau m ộ t b u ổ i h u ấ n l u y ệ n T a e k w o n d o k é o d à i Ì đ ế n 2 t i ế n g h o ặ c sau
một t r ậ n đ ấ u 3 hiệp, m ỗ i hiệp kéo dài 3 p h ú t t h ì tỉ l ệ nợ dưỡng ở các v ậ n
đ ộ n g v i ê n đ ã t ă n g l ê n g ấ p 4 l ầ n so v ớ i b ì n h t h ư ờ n g v à l ú c n à y n ợ d ư ỡ n g
đ ã g ầ n n g a n g b ằ n g v ớ i k h ả n ă n g h ấ p t h ụ oxy t ố i đ a ( V 0 m a x ) c ủ a cơ t h ể .
2
Vì v ậ y m à n g ư ờ i t a đ ã g ọ i n h ữ n g h o ạ t đ ộ n g v ớ i c ư ờ n g đ ộ cao n h ư h u ấ n
l u y ệ n Taekvvondo l à "các b à i t ậ p l à m g i ả m n h u c ầ u h ấ p t h ụ oxy c ủ a cơ
t h ể " c ò n c á c h o ạ t đ ộ n g v ớ i c ư ờ n g độ t h ấ p t h ì được g ọ i l à " c á c b à i t ậ p l à m
gia t ă n g n h u c ầ u h ấ p t h ụ oxy".
T r o n g m ộ t b u ổ i t ậ p v ớ i c ư ờ n g đ ộ l ớ n , h o ạ t đ ộ n g h ô h ấ p sẽ t r ở n ê n đ ặ c
b i ệ t k h ó k h ă n k h i cơ t h ể đ ạ t t ớ i "cực đ i ể m " . T u y n h i ê n n ế u v ẫ n t i ế p t ụ c
118
d u y t r ì l u y ệ n t ậ p v à v ư ợ t qua t h ờ i đ i ể m đó t h ì cỡ t h ể sẽ b ắ t đ ầ u t i ế t r a
m ồ h ô i đ ể t h ả i a x i t lactic r a k h ỏ i h ệ t h ố n g cơ b ắ p . L ú c n à y t ầ n s ố co b ó p
c ủ a t i m sẽ t ă n g l ê n , h o ạ t đ ộ n g h ô h ấ p sẽ d ễ d à n g h ơ n v à c á c v ậ n đ ộ n g
v i ê n có t h ể t i ế p t ụ c t h ự c h i ệ n b u ổ i t ậ p của m ì n h . Đ i ề u n à y được g ọ i l à
"Hô h ấ p l ầ n hai".
•Ị
A n h h ư ở n g t á c đ ộ n g của q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n Taekvvondo t ớ i c á c cơ
q u a n h ô h ấ p có t h ể được t ó m t ắ t n h ư sau:
a. Đ ố i v ớ i n h ị p t h ở : L u y ệ n t ậ p T a e k w o n d o sẽ l à m t ă n g l ư ợ n g t r a o đ ổ i
k h í t r o n g m ỗ i n h ị p t h ở v à t ă n g cao t ầ n s ố h ô h ấ p đ ể đ á p ứ n g n h u c ầ u
oxy của cơ t h ể .
b. Đ ố i v ớ i k h ả n ă n g t r a o đ ổ i k h í của p h ổ i : L u y ệ n t ậ p T a e k w o n d o đ ã l à m
t ă n g l ư ợ n g t r a o đ ổ i k h í , đ ồ n g t h ò i c ũ n g l à m gia t ă n g t ỉ l ệ h ấ p t h ụ oxy.
Vì v ậ y , t h ự c h i ệ n h í t t h ử s â u sau m ỗ i b u ổ i l u y ệ n t ậ p l à m ộ t v i ệ c l à m
r ấ t cần thiết.
c. Đ ố i v ớ i h o ạ t đ ộ n g t r a o đ ổ i k h í của c á c cơ q u a n : L u y ệ n t ậ p T a e k w o n d o
sẽ l à m gia t ă n g l ư ợ n g C 0 2 t r o n g cơ t h ể v à v ì v ậ y sẽ t ạ o n ê n n h ữ n g
t á c n h â n k í c h t h í c h đ ể t ă n g c ư ờ n g h o ạ t đ ộ n g t r a o đ ổ i k h í g i ữ a c á c cơ
q u a n . B ì n h t h ư ờ n g sau k h i t h ở r a t h ì v ẫ n c ò n m ộ t l ư ợ n g k h í n h ấ t
đ ị n h được d u y t r ì ở t r o n g c á c mao m ạ c h p h ổ i đ ể d ự t r ữ cho c á c l ầ n
sau, n h ư n g t r o n g t ậ p l u y ệ n T a e k w o n d o t h ì s ố l ư ợ n g v à t h ờ i g i a n d u y
t r ì của lượng k h í n à y là r ấ t nhỏ.
119
a. Não
N ã o l à cơ q u a n t r u n g ư ơ n g của h ệ t h ầ n k i n h , l à n ơ i đ i ề u k h i ể n h o ạ t
đ ộ n g c ủ a t o à n b ộ cơ t h ể t h ô n g qua q u á t r ì n h t i ế p n h ậ n , t ổ n g hợp, s à n g
lọc v à t r ả lòi c á c k í c h t h í c h .
Chức n ă n g c ủ a t i ể u n ã o l à đ i ề u k h i ể n h o ạ t đ ộ n g c ủ a c á c n h ó m cơ v à
t i ế p n h ậ n v à k í c h t h í c h được t r u y ề n t ớ i t ừ c á c cơ q u a n c ả m g i á c . Đ i ề u n à y
sẽ g i ú p c h ú n g t a x á c đ ị n h được n h ó m cơ sẽ t h a m gia h o ạ t đ ộ n g v à c ư ờ n g
độ h o ạ t đ ộ n g c ủ a c á c n h ó m cơ n à y . B ê n c ạ n h đ ó t i ể u n ã o c ò n có chức n ă n g
đ i ề u k h i ể n sự p h ố i hợp g i ữ a c h â n v à tay, g i ữ a t ấ n c ô n g v à p h ò n g t h ủ ,
giữa b i ê n đ ộ v à c ư ờ n g đ ộ t h ự c h i ệ n của đ ộ n g t á c .
T h ú y c h ẩ m . đ i ề u k h i ể n sự h o ạ t đ ộ n g của t i m , của" c á c cơ q u a n h ô h ấ p
của c á c p h ả n x ạ .
120
t r o n g cơ t h ể con n g ư ờ i đ ã p h â n c h ú n g r a l à m ba l o ạ i k h á c n h a u . T u y
n h i ê n t r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o c h ú n g t a chỉ đ ề
cập t ớ i 6 t ố c h ấ t cơ b ả n sau:
a. Sức manh
T r o n g h u ấ n l u y ệ n v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o sức m ạ n h t h ư ờ n g được
đ á n h g i á t h ô n g qua lực c ủ a đ ò n đ á n h , sức m ạ n h của n h ó m cơ l ư n g , h ô n g ,
của c á c đ ố t n g ó n tay, sức m ạ n h của n ộ i lực v à sức m ạ n h t r o n g c á c đ ộ n g
tác kĩ t h u ậ t . . .
Có t h ể đ á n h g i á c á c t ố c h ấ t n à y t h ô n g qua c á c b à i k i ể m t r a n h ư : b ậ t
n h ả y t h ẳ n g đ ứ n g v à c h ạ y nước r ú t . T h ô n g qua v i ệ c đ á n h g i á n à y sẽ g i ú p
các v ậ n đ ộ n g v i ê n x á c đ ị n h được k h ả n ă n g h o ạ t đ ộ n g của h ệ cơ b ă p v à h ệ
thần kinh.
c. Sự nhanh nhẹn
C ũ n g g i ố n g n h ư sức b ậ t v à sức r ư ớ n , n h a n h n h ẹ n l à t ố c h ấ t c ầ n p h ả i
t h ư ờ n g x u y ê n t i ế n h à n h đ á n h giá, k i ể m t r a để x á c đ ị n h k h ả n ă n g h o ạ t
đ ộ n g c ủ a h cơ b ắ p v à k h ả n ă n g p h ả n ứ n g , t r ả l ờ i c á c k í c h t h í c h của h ệ
t h ầ n k i n h . Có t h ể đ á n h g i á t ố c h ấ t n à y t h ô n g qua c á c b à i k i ể m t r a n h ư :
l i ê n t ụ c c h ạ y đ i , l ạ i l O m , theo l i ệ u l ệ n h d i c h u y ể n n h a n h , c h ạ y v ò n g t r ò n ,
c h ạ y c h ữ c h i , c h ạ y c h é o , l á c h qua c h ư ờ n g n g ạ i v ậ t t r o n g m ộ t k h o ả n t h ò i
gian n g ắ n .
V i ệ c đ á n h g i á k h ả n ă n g g i ữ t h ă n g b ằ n g của cơ t h ể được t h ự c h i ệ n đ ể
k i ể m t r a k h ả n ă n g h o ạ t đ ộ n g của c á c cơ q u a n c ả m g i á c . V i ệ c đ á n h giá
n à y có t h ể được t h ự c h i ệ n t h ô n g qua c á c b à i k i ể m t r a n h ư : n h ắ m mắt
đ ứ n g b ằ n g m ộ t c h â n , đ i t r ê n g ậ y hoặc cột gỗ n h ỏ bắc n g a n g , đ i t r ê n c ầ u
t h ă n g b ằ n g hoặc các b à i t ậ p duy trì t h ă n g b ằ n g động lực...
d. Sự khéo léo
S ư m ề m dẻo k h é o l é o có t h ể được t i ế n h à n h k i ể m t r a b ằ n g c á c h t h ự c
h i ệ n các b à i t ậ p n h ư : đ ứ n g t h ẳ n g cúi gập n g ư ờ i v ề p h í a trước r ồ i ngửa
n g ư ờ i v ề p h í a sau h o ặ c t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c v ớ i b i ê n đ ộ l ớ n .
121
e. Sức bên
4.1. Môi quan hệ giữa Taekvvondo và các môn thể thao động lụt
4.2.. Nguyên lí hoạt động của Taekvvondo và các môn thể thao động lụt:
Taekxvondo c ũ n g n h ư c á c m ô n t h ể t h a o đ ộ n g lực k h á c n h ì n c h u n g
đ ề u có m ố i l i ê n h ệ m ậ t t h i ế t v ớ i c á c chức n ă n g s i n h lí c ủ a cơ t h ể v à h o ạ t
đ ộ n g cđ học c ủ a h ệ t h ố n g cơ b ắ p . T u y c ũ n g có đôi c h ú t k h á c b i ệ t - v í d ụ
J u d o t h i ê n v ề sự t h ả l ỏ n g cơ b ắ p " l ấ y n h u t h ắ n g c ư ơ n g " c ò n T a e k w o n d o
t h ì l ạ i l u ô n l u ô n t h ự c h i ệ n c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t c ủ a m ì n h v ớ i sự k é o c ă n g
v à g ồ n g c ứ n g c ủ a h ệ cơ b ắ p - n h ư n g c h ú n g đ ề u có m ố i q u a n h ệ c h ặ t c h ẽ
với thòi gian p h ả n ứng.
T r o n g h u ấ n l u y ệ n v à t h i đ ấ u Taekvvondo t h ờ i g i a n p h ả n ứ n g được
xác đ ị n h là k h o ả n g thời gian thực h i ệ n hoạt động p h ả n ứng, còn thời gian
p h ả n x ạ l à k h o ả n g t h ò i g i a n được t í n h t ừ l ú c t i ế p n h ậ n c á c k í c h t h í c h đ ế n
k h i t r ả l ờ i c á c k í c h t h í c h của h ệ t h ầ n k i n h . Ví d ụ t r o n g m ộ t t r ậ n t h i đ ấ u
T a e k w o n d o , k h i m ộ t v ậ n đ ộ n g v i ê n p h á t h i ệ n r a r ằ n g đ ố i p h ư ơ n g có ý
đ ị n h t ấ n c ô n g b ằ n g đ ò n đ á p h ố i hợp sở t r ư ờ n g t h ì a n h t a vờ k h ô n g b i ế t
và n g ầ m c h u ẩ n bị p h ả n công. K h i đ ố i p h ư ơ n g thực h i ệ n đòn t ấ n công thì
a n h ta b ấ t n g ờ n é t r á n h v à l ậ p tức p h ả n c ô n g . K h o ả n g t h ờ i g i a n k ể t ừ l ú c
đ ố i p h ư ơ n g t h ự c h i ệ n đ ò n t ấ n c ô n g cho đ ế n k h i a n h ta t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t
n é t r á n h h o ặ c r a đ ò n p h ả n c ô n g được g ọ i l à t h ờ i g i a n p h ả n ứ n g . T r ê n
thực t ế k h o ả n g t h ò i g i a n n à y l u ô n c h ị u p h ụ t h u ộ c v à có m ố i l i ê n q u a n
mật thiết với thời gian p h ả n xạ.
T r o n g k h i đ ó , p h ả n x ạ có đ i ề u k i ệ n , p h ả n x ạ có m ố i l i ê n h ệ m ậ t t h i ế t
tới cả t h ờ i g i a n p h ả n ứ n g v à t h ờ i g i a n p h ả n x ạ l ạ i có t h ể được p h á t t r i ể n
t h ô n g qua v i ệ c l u y ệ n t ậ p l ặ p l ạ i c á c k ĩ t h u ậ t cơ b ả n v à n ó có t h ể được
đ á n h g i á t h ô n g qua tốc đ ộ t r ả l ờ i k í c h t h í c h của h ệ t h ầ n k i n h t r u n g ư ơ n g .
T ó m l ạ i , cho d ù x é t theo b ấ t cứ q u a n đ i ể m n à o t h ì c á c h o ạ t đ ộ n g đ ộ n g
lực c ũ n g g i ữ m ộ t v a i t r ò h ế t sức q u a n t r ọ n g t r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n
v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o . V ì v ậ y , m ộ t p h ư ơ n g p h á p h u ấ n l u y ệ n k h o a học là
p h ư ơ n g p h á p p h ả i được x â y d ự n g dựa t r ê n n g u y ê n lí h o ạ t đ ộ n g của c á c
hoạt động này.
K h i m ộ t v ậ n đ ộ n g v i ê n T a e k w o n d o sử d ụ n g c h â n hoặc t a y của m ì n h
để thực h i ệ n các đòn đ ấ m , đòn đá, kĩ t h u ậ t p h ò n g t h ủ , di chuyển né
123
t r á n h t h ì đ i ề u n à y được g ọ i là " h o ạ t đ ộ n g t h ể c h ấ t " . T u y n h i ê n n ế u v ậ n
đ ộ n g v i ê n n à y l ạ i n g ồ i t r ê n m á y bay hoặc t r ê n xe ô t ô , t h ì cho d ù tốc độ
d i c h u y ể n của a n h t a có cao h ơ n n h i ề u so v ớ i tốc đ ộ c h ạ y t h ì đ i ể u n à y
c ũ n g k h ô n g được g ọ i l à " H o ạ t đ ộ n g t h ể chất".
N h ì n c h u n g c h ú n g ta đ ề u t h ừ a n h ậ n r ằ n g m ộ t h o ạ t đ ộ n g đ ộ n g lực đ ã
được d i ễ n k h i m ộ t v ậ t t h ể d i c h u y ể n t ừ v ị t r í n à y sang v ị t r í k h á c . Theo
q u a n đ i ể m n à y t h ì h o ạ t đ ộ n g t h ê c h ấ t c h í n h l à sự d i c h u y ê n v ị t r í của
m ộ t p h ầ n h o ặ c c ủ a t o à n bộ cơ t h ể được t h ự c h i ệ n theo sự đ i ề u k h i ể n của
c á c cơ q u a n chức n ă n g ở b ê n t r o n g cơ t h ẻ .
K h i q u a n s á t m ộ t n g ư ờ i đ a n g t h ự c h i ệ n c á c cử đ ộ n g k h á c n h a u t r o n g
q u á t r ì n h h o ạ t đ ộ n g t h ế c h ấ t , c h ú n g ta có t h ể d ễ d à n g n h ậ n r a c á c đặc
đ i ể m n ổ i b ậ t v à có t h ể chia c h ú n g r a l à m h a i n h ó m l à c á c c h u y ể n đ ộ n g
theo c ù n g m ộ t h ư ớ n g v à c á c c h u y ể n đ ộ n g xoay v ò n g . C ũ n g t ư ơ n g t ự n h ư
v ậ y , c á c n h à k h o a học đ ã chia c h u y ể n đ ộ n g r a l à m h a i l o ạ i l à :
+ C h u y ể n đ ộ n g xoay t r ò n v à c h u y ể n đ ộ n g t ị n h t i ế n . ( c h u y ể n đ ộ n g
theo đ ư ờ n g t h ả n g v à c h u y ể n đ ộ n g theo đ ư ờ n g cong).
+ T r o n g h o ạ t đ ộ n g t h ể c h ấ t c h u y ê n đ ộ n g xoay t r ò n v à c h u y ể n đ ộ n g
t ị n h t i ế n l u ô n đ ồ n g t h ờ i d i ễ n ra.
+ C h u y ể n đ ộ n g t ị n h t i ế n t r ê n đ ư ờ n g t h ẳ n g được d i ễ n r a k h i h ư ớ n g
chuyển động n ằ m trên một đường thẳng.
+ N g u y ê n t ắ c h o ạ t đ ộ n g ngược c h i ề u : T r o n g q u á t r ì n h h o ạ t đ ộ n g ,
c h â n v à t a y h ầ u n h ư l u ô n l u ô n c h u y ể n đ ộ n g theo h ư ớ n g n g ư ợ c
chiều với nhau.
124
+ N g u y ê n t ắ c p h ố i hợp t o à n bộ cơ t h ể : C h u y ể n đ ộ n g được t ạ o r a b ở i
sức m ạ n h c ủ a sự p h ố i hợp t o à n bộ cơ t h ê .
+ N g u y ê n t ắ c t ậ p t r u n g v à o mục t i ê u : C h u y ể n đ ộ n g được t ạ o ra đ ê
t ấ n c ô n g v à o m ộ t m ụ c t i ê u cho t r ư ố c vì v ậ y h a i m ắ t l u ô n l u ô n
h ư ó n g t h ẳ n g v à o m ụ c t i ê u . (Ví d ụ đ ậ p t r o n g b ó n g c h u y ề n , nhảy
t r á n h đòn t r o n g t h i đ ấ u Taekwondo).
+ N g u y ê n t ắ c n h ả y , t r á n h n é : C h u y ể n đ ộ n g p h ả i được k ế t t h ú c
t r ư ớ c k h i h o à n t h à n h đ ộ n g t á c đ ể đ ộ n g t á c t i ế p đ ấ t được t h ự c
hiện một cách nhẹ nhàng.
+ Tốc đ ộ c h u y ể n đ ộ n g :
(m/giây)v
20-
15
s = v.t
10
5
1
1
t (giây) 1
1 ỉ
125
K h o ả n g c á c h v à v ậ n tốc t r o n g c h u y ể n đ ộ n g n à y đ ư ợ c t í n h b ằ n g
công thức:
s = v.t
v = ị
t
T r o n g đ ó s l à k h o ả n g c á c h , t l à t h ờ i g i a n v à V l à v ậ n tốc.
L ự c l à n h â n t ố c h ủ y ế u t ạ o r a sự k h á c b i ệ t v ề t í n h c h ấ t v à h ì n h t h á i
t r o n g h o ạ t đ ộ n g c ủ a con n g ư ờ i . L ự c được t í n h b ằ n g c ô n g t h ứ c :
F = m.a
G i a tốc c ò n được b i ể u t h ị b ằ n g c ô n g t h ứ c :
_ Ví-VO _ At_
t t
T r o n g đ ó a là gia tốc, V 0 là v ậ n tốc b a n đ ầ u , Yị l à v ậ n tốc t ạ i t h ờ i
đ i ể m t v à t là thời gian.
D ự a v à o Đ ị n h l u ậ t ì của N i u t ơ n , c h ú n g t a b i ế t r ằ n g m ộ t v ậ t sẽ b ắ t
126
đ ầ u c h u y ể n đ ộ n g k h i c h ị u m ộ t lực t á c d ụ n g v à n ó sẽ t i ế p t ụ c c h u y ế n đ ộ n g
t r o n g m ộ t k h o ả n g t h ò i g i a n n h ấ t đ ị n h cho d ù lực t á c d ụ n g đ ã m ấ t đi. K h i
m ộ t n g ư ờ i c h è o t h u y ề n t r ê n s ô n g t h ì con t h u y ề n v ẫ n t i ế p t ụ c t i ê p v ề p h í a
trước t h ê m m ộ t đ o ạ n nữa k h i người chèo t h u y ề n đã t ạ m n g ư n g động tác
c h è o . T r o n g t r ư ờ n g hợp n à y n ế u m u ố n con t h u y ề n d ừ n g l ạ i n g a y sau k h i
t ạ m n g ư n g đ ộ n g t á c c h è o t h ì p h ả i có m ộ t lực n g ư ợ c c h i ề u t á c đ ộ n g v à o
con t h u y ề n .
T r ê n t h ự c t ế , c h ú n g ta có t h ể đ ư a r a r ấ t n h i ề u c á c v í d ụ m i n h hoa n h ư :
H à n h k h á c h sẽ c h ú i v ề p h í a t r ư ớ c n ế u xe đ ộ t n g ộ t d ừ n g l ạ i v à sẽ n g ả
v ề p h í a sau n ế u xe đ ộ t n h i ê n c h u y ê n b á n h .
Đ ấ t (cát) sẽ r ờ i k h ỏ i x ẻ n g k h i x ẻ n g đ ã n g ừ n g c h u y ể n đ ộ n g ( k h i ta đ ã
n g ừ n g động t á c v u n g xẻng).
Xe đ ạ p v ẫ n t i ế p t ụ c t i ế p t h ê m m ộ t q u ã n g n ữ a k h i t a đ ã n g ừ n g đ ạ p . . .
127
đ. Trong tâm và sư cân bằng
T r ọ n g t â m cơ t h ể có m ộ t v a i t r ò r ấ t q u a n t r ọ n g đ ố i v ớ i c á h o ạ t động
t h ể t h a o v à n ó c à n g t r ở n ê n đặc b i ệ t q u a n t r ọ n g đ ố i v ớ i h o ạ t đ ộ n g song
đ ấ u v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o , nơi m à c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g . n é t r á n h và
p h ò n g t h ủ đ ề u có m ố i l i ê n h ệ m ậ t t h i ế t v ớ i n h â n t ố n à y .
* Trọng tâm
N h ư c h ú n g ta đ ã b i ế t k h i t h ự c h i ệ n b ấ t cứ m ộ t h o ạ t đ ộ n g t h ể chất
n à o t h ì con n g ư ờ i c ũ n g đ ề u p h ả i c h ố n g l ạ i v ớ i lực h ú t c ủ a t r á i đ ấ t v à vì
v ậ y t ấ t cả c á c h o ạ t đ ộ n g n à y đ ề u c h ị u ảnh h ư ở n g c ủ a t r ọ n g t â m cơ t h ê .
V i ệ c d u y t r ì t h ă n g b ằ n g của cơ t h ể đ ó n g m ộ t v a i t r ò r ấ t q u a n trọng
t r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o . V í d ụ m ộ t v ậ n động
v i ê n đ a n g c ố g ắ n g v u n g c h â n l ê n đ ể t ấ n c ô n g đ ố i p h ư ơ n g m à t r o n g lúc đó
a n h t a l ạ i bị m ấ t t h ă n g b ằ n g , t h ì r ấ t có t h ể a n h t a sẽ bị n g ã t r ư ớ c k h i
đòn t ấ n công kịp chạm vào người đối phướng.
+ C h â n đ ế rộng;
+ H ạ t h ấ p t r ọ n g t â m cơ t h ể ;
+ T r ọ n g t â m cơ t h ể l u ô n n ằ m t r o n g v ù n g c h â n đ ế .
128
5. T â m lí h ọ c v à m ô n v õ Taekvvondo
H ọ c t h u y ế t L . M u m í b r d c ũ n g đ ã đ ê cập t ớ i m ộ t v à i t r ư ờ n g hợp đ i ể n
h ì n h , đ ó l à m ộ t s ố í t n h ữ n g n g ư ờ i do n h ữ n g h o à n c ả n h đ ặ c b i ệ t n à o đó
l u ô n có m ộ t t r ạ n g t h á i t i ê u cực v ề t i n h t h ầ n . H ọ l u ô n m a n g t r o n g m ì n h
l ò n g t h ù h ậ n , sự n g h i ngờ, sự h o a n g m a n g cao độ v à n h ữ n g n ỗ i k h i ế p sợ
v à vì v ậ y h ọ h ầ u n h ư k h ô n g t h ể có được m ộ t t ì n h y ê u h a y m ộ t t ấ m l ò n g
cao t h ư ợ n g . Đ ố i v ớ i n h ữ n g con n g ư ờ i n à y t h ì m ơ ước d u y n h ấ t của h ọ l à
l à m t h ế n à o đ ể t h o á t r a k h ỏ i được t ì n h t r ạ n g t ồ i t ệ đ ó v à có t h ể đ â y c ũ n g
là m ộ t đ ộ n g lực đ ã t h ú c đ ẩ y h ọ t h a m gia t ậ p l u y ệ n v à t h i đ ấ u Taekvvondo.
T r o n g t r ư ờ n g hợp n à y , c á c h u ấ n l u y ệ n v i ê n p h ả i đ ặ c b i ệ t c h ú ý v à p h ả i
có n h ữ n g b i ệ n p h á p g i á o dục, u ố n n ắ n k ị p t h ờ i đ ể t ừ n g bước g i ú p h ọ t r ở
t h à n h n h ữ n g con n g ư ờ i có í c h cho x ã h ộ i .
Con n g ư ờ i đ ế n v ớ i h o ạ t đ ộ n g t h ể t h a o n h ằ m t ă n g c ư ờ n g sự a n t o à n
của b ả n t h â n m ì n h . Ước m u ố n n à y c ũ n g t ư ớ n g t ự n h ư m ơ ước của n h ữ n g
9-GTVThuật 129
n g ư ờ i có t r ạ n g t h á i t i n h t h ầ n t i ê u cực l u ô n m o n g m u ố n t h o á t k h ỏ i n h ữ n g
n ỗ i k h i ế p sợ l u ô n n g ự t r ị t r o n g b ả n t h â n m ì n h . T r ê n t h ự c t ế , m ỗ i cá
n h â n , m ỗ i t ậ p t h ể v à m ỗ i quốc gia đ ề u m o n g m u ố n b ả o v ệ sự t o à n v ẹ n
của m ì n h t r ư ớ c c á c m ố i đ e doa t ừ b ê n n g o à i t h ậ m c h í n g a y cả b ằ n g việc
t ấ n công vào các đ ố i t h ủ cạnh tranh.
T r o n g q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n T a e k w o n d o , v i ệ c t i ế p t h u k ĩ t h u ậ t mới
k h ô n g p h ả i lúc n à o cũng d i ễ n ra đ ề u đ ặ n n h ư nhau. Trong giai đoạn
h u ấ n l u y ệ n ban đ ầ u , việc tiếp t h u kĩ t h u ậ t d i ễ n ra r ấ t nhanh, n h ư n g k h i
v ậ n đ ộ n g v i ê n đ ã đ ạ t t ớ i được m ộ t t r ì n h đ ộ n h ấ t đ ị n h t h ì v i ệ c t i ế p n h ậ n
c á c k ĩ t h u ậ t m ớ i b ắ t đ ầ u c h ữ n g l ạ i v à t h ò i k ì n à y dược g ọ i l à t h ờ i k ì " đ ì n h
t r ệ " . N ế u t h ò i k ì n à y được t i ế p t ụ c l ắ p l ạ i t h ì n ó sẽ đ ư a v ậ n đ ộ n g v i ê n đ ế n
v ớ i sự suy sụp. T r o n g s u ố t t h ờ i k ì n à y , v ậ n đ ộ n g v i ê n sẽ k h ô n g đ ạ t được
b ấ t cứ m ộ t k ế t q u ả đ á n g k h í c h l ệ n à o v à t ù y t h u ộ c v à o đ ặ c đ i ể m c ủ a t ừ n g
v ậ n đ ộ n g v i ê n m à t h ờ i k ì n à y có t h ể d i ễ n r a d à i h a y n g ắ n . T h ờ i k ì đ ì n h
t r ệ t h ư ờ n g d i ễ n r a v à o g i a i đ o ạ n h u ấ n l u y ệ n b a n đ ầ u c ò n t h ò i k ì suy sụp
t h ì t h ư ờ n g d i ễ n r a k h i b ắ t đ ầ u bước v à o g i a i đ o ạ n h u ấ n l u y ệ n n â n g cao.
T r ê n t h ự c t ế t h ò i k ì đ ì n h t r ệ t h ư ờ n g được t ạ o r a b ở i c á c n g u y ê n n h â n
sau:
130
+ K h i v ậ n động viên k h ô n g còn t i n v à o b ả n t h â n m ì n h v à c ả m t h ấ y
sự h ạ n c h ế v ề k h ả n ă n g của m ì n h t r o n g l u y ệ n t ậ p T a e k w o n d o ;
+ K h i h ọ c ả m t h ấ y b ấ t lực t r o n g c ố g ắ n g l à m cho q u á t r ì n h h u ấ n
l u y ệ n t h u được h i ệ u q u ả cao h ơ n ;
+ K h i v ậ n đ ộ n g v i ê n đ ã có n i ề m đ à m m ê k h á c m ã n h l i ệ t h ơ n so v ớ i
việc l u y ệ n t ậ p Taekwondo;
+ Do sự b ấ t đ ồ n g v ớ i c á c t h à n h v i ê n ở t r o n g đ ộ i ;
+ Do b ấ t m ã n v ớ i h u ấ n l u y ệ n v i ê n ;
+ Q u á m ệ t m ỏ i do t ậ p l u y ệ n q u á sức;
+ D o sự s u y g i ả m k h ả n ă n g h o ạ t đ ộ n g c ủ a m ộ t v à i t ổ c h ứ c cơ
n à o đó;
+ Do c h ấ n t h ư ơ n g (đặc b i ệ t l à đ ố i v ớ i c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n t r ẻ đ ã t ừ n g
được c h ứ n g k i ế n n h ữ n g c h ấ n t h ư ơ n g n ặ n g của đ ồ n g đ ộ i ) ;
+ Do ố m , m ệ t h o ặ c v ì m ộ t lí do n à o đó m à p h ả i n g h ỉ t ậ p t r o n g m ộ t
thời gian dài.
131
C H Ư Ơ N G li
K Ĩ T H U Ậ T C ơ B Ả N
133
• V" - :• V-
- Phía trước
Mặt
Hai bên
Đằng trước
Mực tiêu Thân .
Ệẩẫễr ỆỀÊẾễỂSềÌỉỉề,
:
Hai bên
Ị . : Đằng trước
Ì Ì i É l l l l l l l
JHUHHL Phía dưới
Cạnh trong
Ì : í": Ì thân
• H ỉ í C ơ t h ể
Cạnh ngoài
ĩ
.ì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . '' - ỉ;'
:
Bài Say
Tayị
Cẳng tay
HE bộ phận
Ị trên cơ thế
Bàn chân
Chân
Chân
Đứng 1 chân
Thủ kín
Thủ kín 2 chân
•ĩĩắnứịậũ
Thủ mồ tay phải
Thù mở
Thủ mở (rước sau
91 Cẳng lay
I S i l l ỉ l l l l l l Tay
Bàn tay
Bàn chân
Chán
Cẳng chân
Nắm đấm
l ẫ ẵ ễ ẫ Ê ẫ m S ữ . Đồn lay
W Ê m Ê Ề ề Ê & . Khuỷu tay
WÊE&. công
: ; :: Ì Bàn chân
Đòn chân
Đáu gối
134
135
Mục tiêu tấn công ưa các điểm trọng yếu trển cơ thể
Ì- Đ ỉ n h đầu 18- N ú m v ú
2- T r á n ( t i ề n đ ì n h ) 19- C ạ n h s ư ờ n
3- Đ ầ u s ố n g m ũ i 20- X ư ơ n g s ư ờ n
4- T h á i d ư ơ n g 21- Hông
5- T r ò n g m ắ t 22- C ơ n h ị đ ầ u
6- H ố c m ắ t 23- K h u ỷ u t a y ( c h ỏ )
7- N h â n t r u n g 24- M ặ t n g o à i k h ớ p cổ t a y
8- Q u a i h à m 25- M ặ t t r o n g k h ớ p cổ t a y
9- H à m d ư ớ i 26- Đ i ể m l õ m g i ữ a n g ó n c á i v à n g ó n t r ỏ
10- Đ ộ n g m ạ c h cổ 27- H u y ệ t đ a n đ i ề n
T a e k w o n d o l à n g h ệ t h u ậ t c h i ế n đ ấ u đ ặ c sắc v à l à m ộ t p h ư ơ n g t i ệ n
h ữ u h i ệ u đ ể t ự h o à n t h i ệ n b ả n t h â n . T h ô n g qua q u á t r ì n h l u y ệ n t ậ p
c á c v õ s i n h có t h ể t h ự c h i ệ n m ộ t c á c h c h í n h x á c c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t
v ớ i m ộ t t ố c đ ộ v à lực đ á n h t ố i đ a , đ ồ n g t h ờ i có t h ể t ự c ủ n g cố, h o à n
t h i ệ n v ề t i n h t h ầ n t h ô n g qua v i ệ c r è n l u y ệ n sức m ạ n h ý c h í v à t ă n g
cường k h ả n ă n g t ậ p t r u n g v à o các c ô n g v i ệ c đ a n g t i ế n h à n h . Võ sinh
có t h ể t ă n g c ư ờ n g sức m ạ n h t h ể c h ấ t t h ô n g qua v i ệ c l u y ệ n t ậ p k ĩ ,
c h i ế n t h u ậ t v à c ủ n g cố sức m ạ n h t i n h t h ầ n đ ể đ i ề u k h i ể n h o ạ t động
của t o à n b ộ cơ t h ể , đ ồ n g t h ờ i n â n g cao ý t h ứ c v ề s ự c ô n g b ằ n g đ ể có
t h ể t r ở t h à n h m ộ t con n g ư ờ i n g a y t h ẳ n g , có n h â n c á c h v ớ i n h ữ n g đức
136
t í n h q u í b á u n h ư : t í n h độc l ậ p , t ự chủ v à k h ả n ă n g k i ề m c h ế trước
n h ữ n g ảnh h ư ở n g t á c đ ộ n g của m ô i t r ư ờ n g . . .
T r ư ớ c k h i bước v à o l u y ệ n t ậ p , võ s i n h n h ấ t t h i ế t p h ả i x á c đ ị n h r õ
được đ ộ n g cơ v à m ụ c đ í c h t ậ p l u y ệ n của m ì n h , b ở i vì n ế u k h ô n g có
n h ữ n g m ụ c t i ê u cụ t h ể v à r õ r à n g t h ì chắc c h ắ n q u á t r ì n h h u ấ n l u y ệ n
sẽ t r ở n ê n vô n g h ĩ a . C ũ n g g i ố n g n h ư t r o n g cuộc s ố n g h à n g n g à y c á c
võ s i n h T a e k w o n d o chỉ t h ự c sự c ả m t h ấ y v u i v ẻ v à h ạ n h p h ú c k h i h ọ
d ạ t t ớ i dược c á c m ụ c t i ê u cụ t h ể đ ã được đề ra. Vì v ậ y t r o n g q u á t r ì n h
g i ả n g d ạ y t ấ t cả c á c v õ s i n h n h ấ t t h i ế t đ ề u p h ả i n ỗ lực cố g ắ n g t ố i đ a
đ ể t h ự c h i ệ n m ộ t c á c h c h í n h x á c v à m ạ n h m ẽ t ấ t cả c á c đ ộ n g t á c k ĩ
t h u ậ t n h ư đ ấ m ( J i r e u g i ) , đ á (Chagi), g ạ t đ ỏ ( M a k k i ) . . . đ ồ n g t h ờ i p h ả i
l u ô n g h i n h ớ t ớ i n h ữ n g m ụ c t i ê u cụ t h ể m à h ọ đ ã đ ề ra.
Đ i ề u đ ầ u t i ê n m à c á c v õ s i n h Taekwondo p h ả i b i ế t v à l u ô n g h i n h ớ
các đ i ể m t r ọ n g y ế u ( y ế u h u y ệ t ) t r ê n cơ t h ể , n h ữ n g đ i ể m l u ô n g â y ra
c ả m g i á c đ a u n g a y k h i chỉ chịu m ộ t lực t á c đ ộ n g r ấ t n h ỏ v à o (do t ạ i
c á c đ i ể m n à y h ệ t h ố n g d â y t h ầ n k i n h t ậ p t r u n g d à y đ ặ c d ư ớ i da). T r ê n
thực t ế t r o n g cơ t h ể có k h o ả n 280 đ i ể m t r ọ n g y ế u có t h ể t r ở t h à n h
mục t i ê u nguy t r ư ớ c k h i bị t ấ n c ô n g , t r ì n h b à y 34 đ i ể m n ằ m t r ê n ba
p h ầ n l ớ n của cơ t h ể con n g ư ờ i l à : đ ầ u , p h ầ n t h â n t r ê n , v à p h ầ n d ư ớ i
t h â n ( h ì n h 5). T r o n g 34 đ i ể m n à y có 3 đ i ể m quan t r ọ n g n h ấ t v à có t h ể
ảnh h ư ở n g t r ự c t i ế p t ớ i t í n h m ạ n g của con n g ư ờ i đ ó l à : h u y ệ t Nhân
trung ở p h ầ n đầu, m ỏ ác ở phần t h â n t r ê n và huyệt Đ a n điền ở phần
t h â n dưới.
T r o n g suốt q u á t r ì n h t ậ p l u y ệ n võ s i n h n h ấ t t h i ế t p h ả i h ì n h d u n g
là có m ộ t đ ấ u t h ủ t ư ở n g t ư ợ n g đ ứ n g trước m ặ t m ì n h đ ể t h ự c h i ệ n c á c
k ĩ t h u ậ t t ấ n c ò n g v à o c á c đ i ể m t r ọ n g y ế u (theo đ ú n g l u ậ t ) t r ê n cơ t h ể
của a n h t a v à t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t p h ò n g t h ủ c á c đ ò n t ấ n c ô n g của
đ ố i t h ủ t ư ở n g t ư ợ n g đ ó v à o c á c đ i ể m t r ọ n g y ế u t r ê n cơ t h ể của m ì n h .
137
p h ư ơ n g . C á c đ i ể m n à y được g ọ i l à "vũ k h í " t ấ n c ô n g của cơ t h ể v à được
sử d ụ n g v ớ i c á c chức n ă n g k h á c n h a u . Ví d ụ c ạ n h , m u , g ó t , ức b à n
c h â n . . . t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g , c ò n
c á c b ộ p h ậ n d à i v à to h ơ n k h á c của b à n c h â n t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể
thực h i ệ n các kĩ t h u ậ t p h ò n g thủ...
T ê n g ọ i của t ấ t cả c á c v ũ k h í t r ê n cơ t h ể , t ừ c á c n g ó n t a y cho đ ế n
c á c n g ó n c h â n . . . được t r ì n h b à y k ĩ t r o n g h ì n h sau ( H ì n h 6).
138
Ì- N g ó n cái 16- C ạ n h t r o n g c ẳ n g tay
2- N g ó n t r ỏ 17- C ạ n h n g o à i c ẳ n g t a y
3- N g ó n giữa 18- M ặ t n g o à i c ẳ n g t a y
4- N g ó n á p ú t 19- M ặ t t r o n g c ẳ n g tay
5- N g ó n ú t 20- K h u ỷ u tay
6- Đ ầ u n g ó n t a y 21- Úc bàn chân
7- C ạ n h n g o à i b à n tay 22- Đ á y l ò n g b à n c h â n
8- C ạ n h t r o n g b à n t a y ( p h ầ n d ư ớ i của n g ó n c h â n )
9- Gốc b à n tay ( c ư ờ m tay) 23- C ạ n h n g o à i b à n c h â n
10- Đ ố t x ư ơ n g t h ứ n h ấ t 24- C ạ n h t r o n g b à n c h â n
của c á c n g ó n tay 25- M ũ i b à n c h â n
l i - Đốt xươngthứ hai 26- L ò n g b à n c h â n
của c á c n g ó n t a y 27- M u b à n c h â n
12- Đ ố t x ư ơ n g t h ứ ba 28- G ó t c h â n
của c á c n g ó n tay 29- Đ ầ u g ố i
13- H Ổ k h ẩ u 30- K h ớ p g ố i
14- L ư n g (mu) b à n t a y 31- Ống quyển
15- M ặ t n g o à i cổ tay 32- B ắ p c h â n
139
2 . 1 . 1 . Đ ấ m t h ẳ n g ( H ì n h 7)
Đ ấ m t h ẳ n g ( J u m e o k ) l à h ì n h t h ứ c đ ơ n g i ả n n h ấ t của đ ò n đ ấ m b ằ n g
c á c n g ó n t a y k h é p s á t v à c u ộ n c h ặ t l ạ i t r o n g l ò n g b à n t a y v à chỉ sử d ụ n g
đ ố t x ư ơ n g t h ứ n h ấ t của n g ó n t r ỏ v à n g ó n g i ữ a đ ể t h ự c h i ệ n đ ò n đ á n h .
• Cổ tay p h ả i g i ữ t h ẳ n g v à p h ả i t ạ o t h à n h m ộ t đường t h ẳ n g từ
c ư ờ m t a y đ ế n m ặ t t r o n g của c ẳ n g t a y .
• Đốt xương thứ nhất của ngón trỏ và ngón giữa phải cùng nằm
trên một mặt phang với mặt ngoài của cẳng tay và phải vuông
góc với lưng bàn tay (phần trên đốt xương thứ nhất của ngón
trỏ và ngón giữa).
Đ ể t h ự c h i ệ n đ ú n g được đ ò n đ ấ m n à y t h ì c ũ n g k h ô n g p h ả i l à d i ề u
d ễ d à n g v ì v ậ y v õ s i n h p h ả i h ế t sức c h ú ý v à n ỗ lực c ố g ắ n g k h i t h ự c
hiện động tác.
Đ ố t x ư ơ n g t h ứ n h ấ t của n g ó n t r ỏ v à n g ó n g i ữ a
• Duỗi thẳng bàn tay với 4 ngón tay khép chặt và ngón cái chĩa
thẳng lên, sau đó từ từ cuộn chặt 4 ngón tay lại bắt đẩu từ đốt
xương thứ ba vào lòng bàn tay.
• Ngón cái gập ở đốt xương thứ hai và đè chặt lên ngón trỏ và
ngón giữa.
140
* Sử dụng (Hình 9a, b, c)
T r o n g k ĩ t h u ậ t T a e k w o n d o , J u m e o k chỉ được t h ự c h i ệ n t r o n g c á c
đòn dấm như đấm thẳng vào mặt (Olgul ơ i r e u g i ) đấm móc (Chi
Jireugi) và đ ấ m v ò n g (Dollio Jireugi).
2.1.2. L ư n g n ắ m đ ấ m ( D e u n g ơ u m e o k )
141
2.1.3. C ạ n h n g o à i n ắ m đ ấ m (Mejumeok)
Tương tự như đòn Jumeok, nhưng chỉ cạnh ngoài của ngón út được
sử d ụ n g đ ể t ấ n c ô n g . B a b i ế n t h ể cơ b ả n của k ĩ t h u ậ t n à y đ ó l à : đ á n h
bổ thượng đ ẳ n g (Meori Naeryo Chigi), đ á n h v ò n g t r ê n xuống vào
k h u ỷ u t a y ( P a l k u p w a n j o l N a e r y o c h i g i ) v à đ á n h n g a n g v à o c ạ n h sườn
t ừ t r o n g r a ( Y o p k u r i B a k k a t C h i g i ) ( H ì n h l i a , b , c, d ĩ .
* Sử dụng:
Cũng giống như lưng nắm đấm (Deung JƯmeok) kĩ thuật này được
sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c đ ò n đ á n h .
142
Hình lũa: Đánh về phía trước (Apchigi)
2.1.4. Đ ấ m d ẹ t ( P y o n j u m e o k )
T h ự c h i ệ n g i ố n g k ĩ t h u ậ t Jumeok, n h ư n g c h ỉ c u ộ n đ ế n h ế t đ ố t
x ư ơ n g t h ứ h a i của c á c n g ó n t a y r ồ i t ừ t ừ g ậ p đ ố t x ư ơ n g t h ứ ba của c á c
n g ó n t a y x u ố n g m ộ t g ó c k h o ả n g 60®, sau đ ó d ù n g n g ó n c á i h ơ n g ậ p ở
đ ố t x ư ơ n g t h ứ h a i đ è c h ặ t l ê n d ố t x ư ơ n g t h ứ h a i của n g ó n t r ỏ .
Đ ò n s á t t h ư ơ n g b ấ t n g ờ ( H ì n h 13s, b, c, d, e, g).
143
Hình 13 (a, b, c, d, e, g): Đấm lồi (BamJumeok)
2.1.5. G ọ n g k ì m ( J i p k e j u m e o k )
N h ư đ ò n J u m e o k sau đ ó t á c h m ạ n h n g ó n c á i v à n g ó n t r ỏ r a đ ể t ạ o
t h à n h g ọ n g k ì m c ò n c á c n g ó n k h á c v ẫ n c u ộ n c h ặ t t r o n g l ò n g b à n tay.
K ĩ t h u ậ t n à y được t h ự c h i ệ n v ớ i n g ó n t a y c á i v à n g ó n t a y t r ỏ cộng
với p h ầ n h ổ k h ẩ u ( p h ầ n l õ m s â u giữa n g ó n cái v à n g ó n t r ỏ ) .
144
* Sử dụng:
Đ ò n J i p k e J u m e o k c h ủ y ế u được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c đ ò n đ ấ m
t ấ n công và k h i thực h i ệ n hai gọng k ì m cùng đồng t h ờ i x i ế t chặt và
chọc m ạ n h v à o m ụ c t i ê u . Đ ặ c b i ệ t k ĩ t h u ậ t n à y sẽ t r ở n ê n r ấ t l ợ i h ạ i
d ể đ á n h v à o y ế u h ầ u v ớ i h ổ k h ẩ u x i ế t c h ặ t v à o cổ v à h a i n g ó n t a y đ è
m ạ n h h a i b ê n ( H ì n h 14a, b, c).
* Những điều cần chú ý khi thực hiện đòn Jipke Jumeok:
K h i t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t p h ả i g ồ n g cứng h a i g ọ n g k ì m v à sau k h i c h ạ m
mục t i ê u h a i g ọ n g k ì m p h ả i m ó c v à x i ế t c h ặ t v à o y ế t h ầ u đ ố i h ư ơ n g .
Hình 15 (a, b, c, ổ): Đấm dọc (Sewojireugi), Đấm ngửa 1 tay (Jechojlreugl)
N g o à i c á c k ĩ t h u ậ t đ ã n ê u t r ê n đ ò n J u m e o k c ò n có n h ữ n g b i ế n t h ế
k h á c n h ư : đ ấ m dọc ( S e w o j i r e u g i ) , đ ấ m n g ử a ( J e c h o j i r e u g i ) , đ ấ m n g ử a
h a i t a y ( D u j u m e o k J e c h o j i r e u g i ) ( H ì n h l õ a , b, c, d, e). N ế u m ụ c t i ê u ở
g ầ n t h ì n ê n sử d ụ n g đ ò n đ ấ m n g ử a ( J e c h o j i r e u g i ) m ụ c t i ê u ở x a t h ì
n ê n á p d ụ n g đ ò n đ ấ m dọc ( S e w o j i r e u g i ) .
10-GTVThuật 145
Hình 15e: Đấm ngửa hai tay (Duịumeok Jechojireugi)
3. T â n (SEOGI)
Đ ứ n g t ấ n l à k h ô n g c h ạ m b ấ t cứ m ộ t b ộ p h ậ n n à o của cơ t h ể n g o à i
h a i b à n c h â n x u ố n g m ặ t đ ấ t v à sử d ụ n g p h ầ n t h â n d ư ớ i đ ể t h ự c h i ệ n
c á c bước d i c h u y ể n n h ằ m t ạ o r a c á c t ư t h ế d ứ n g cơ b ả n có l ợ i cho v i ệ c
t r i ể n khai v à thực h i ệ n các kĩ t h u ậ t Taekwondo. K h i đứng t ấ n ngoại
t r ừ p h ầ n t h â n n g ư ờ i p h ả i g i ữ ngay t h ẳ n g v à v u ô n g góc v ớ i m ặ t đất
c ò n c á c b ộ p h ậ n k h á c của t h â n t r ê n (bao g ồ m c ả h a i t a y ) t h ì có t h ể
t h ự c h i ệ n c á c c h u y ể n đ ộ n g t ự do. K ĩ t h u ậ t t ấ n sẽ q u y ế t đ ị n h sự d i
c h u y ể n của t r ọ n g t â m cơ t h ể v à đ i ể m đ ặ t của t r ọ n g l ự c t r ê n m ặ t đ ấ t ,
đ ồ n g t h ờ i n ó c ũ n g được c h i a r a t h à n h n h i ề u l o ạ i t ù y t h u ộ c v à o v ị t r í ,
sự d i c h u y ể n của h a i c h â n ( c h â n t r ư ớ c c h â n sau, h a i c h â n song song,
k h o ả n g c á c h r ộ n g h ẹ p . . . ) v à t ư t h ế của đ ầ u g ố i ( g ậ p , d u ỗ i t h ẳ n g . . . ) .
T r ê n t h ự c t ế k ĩ t h u ậ t t ấ n t h ư ờ n g được t h ự c h i ệ n t h e o y ê u c ầ u của h o à n
cảnh. Ví dụ k h i p h ò n g t h ủ y ê u cầu p h ả i thực h i ệ n các t ư t h ế t ấ n vững
v à n g , còn k h i t ấ n c ô n g t h ì l ạ i yêu cầu p h ả i thực h i ệ n n h ữ n g t ư t h ế
đ ứ n g l i n h h o ạ t , d ễ d i c h u y ể n , d ễ t ạ o đ à v à t h u ậ n l ợ i cho v i ệ c t h ự c h i ệ n
các kĩ t h u ậ t t ấ n công...
146
N h ư v ậ y có t h ể t h ấ y r ằ n g v i ệ c duy t r ì t h ă n g b ằ n g của cơ t h ể p h ụ
t h u ộ c r ấ t n h i ề u v à o k h o ả n g c á c h đ ứ n g giữa h a i c h â n . Do m ỗ i n g ư ờ i có
m ộ t c ấ u t r ú c cơ t h ể k h á c n h a u ( n g ư ờ i t h ì có c h â n d à i , n g ư ờ i t h ì có
c h â n n g ắ n , n g ư ờ i t h ì có b à n c h â n t o , n g ư ờ i t h ì l ạ i có b à n c h â n b é . . . ) ,
cho n ê n k h ô n g t h ể đ ư a r a m ộ t k h o ả n g c á c h c h u n g , c ố đ ị n h đ ể á p d ụ n g
cho t ấ t cả m ọ i n g ư ờ i . T u y n h i ê n t r ê n t h ự c t ế k h i đ ứ n g t ấ n c h â n t r ư ớ c
c h â n sau t h ì t h ô n g t h ư ờ n g k h o ả n g c á c h giữa h a i c h â n v ẫ n được x á c
đ ị n h b ằ n g đ ộ d à i của c á c bước t r ư ợ t , bước l ư ớ t , bước b ì n h t h ư ờ n g h o ặ c
bước d à i . . . của c h í n h b ả n t h â n n g ư ờ i t h ự c h i ệ n , c ò n k h i đ ứ n g t ấ n v ớ i
h a i c h â n song song ( t h ẳ n g h à n g ) t h ì k h o ả n g c á c h l ạ i được t í n h b ằ n g
độ d à i của b à n c h â n h o ặ c đ ộ r ộ n g của v a i . . . N g o à i n h ữ n g v ấ n đ ề đ ã
n ê u t r ê n t h ì góc độ giữa hai b à n c h â n cũng là m ộ t v ấ n đ ề c ầ n p h ả i
đặc b i ệ t chú ý k h i t i ế n h à n h l u y ệ n t ậ p t ấ n p h á p . V ậ n đ ộ n g v i ê n p h ả i
luôn g h i n h ớ r ằ n g v i ệ c x á c đ ị n h góc độ giữa h a i b à n c h â n n h ấ t t h i ế t
p h ả i được t h ự c h i ệ n dựa t r ê n đ ư ờ n g t r ụ c dọc của t h â n t h ể .
* Tư thế:
K h o ả n g c á c h g i ữ a h a i c h â n b ằ n g c h i ề u d à i của m ộ t b à n c h â n , c ạ n h
t r o n g ( B a l n a l d e u n g ) của h a i b à n c h â n song song v ớ i n h a u , h a i đ ầ u g ố i
d u ỗ i t h ẳ n g , t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể d ồ n đ ề u l ê n cả h a i c h â n , t r ọ n g t â m cơ
t h ể rơi v à o giữa h a i c h â n .
147
áp
* Sử dụng:
Đ â y l à m ộ t k ĩ t h u ậ t t ấ n cơ b ả n t h ư ờ n g được sử d ụ n g t r ư ớ c h o ặ c
sau k h i k ế t t h ú c b à i t ậ p h o ặ c t r o n g t ấ n s ẵ n s à n g ( J u m b i Seogi) ( H ì n h
16 a, b , c)
3.1.2. T ấ n m ở p h ả i ( O r e u n Seogi)
* Tư thế:
T r ư ớ c h ế t c ũ n g t h ự c h i ệ n t ư ơ n g t ự n h ư t ấ n s o n g song ( N a r a n h i
Seogi), sau đ ó l ấ y g ó t c h â n p h ả i l à m đ i ể m t ự a t ừ t ừ x o a y b à n chân
p h ả i sang p h ả i 90°.
* Sử dụng:
T ấ n n à y t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t đ á n h b ú a b ằ n g
cạnh ngoài n ắ m đ ấ m (Mejumeok Naeryochigi) v à đ á n h ngược về sau
từ trong ra ngoài b ằ n g lưng n ắ m đ ấ m (Deungjunieok Bakkatchigi).
3.1.3. T ấ n m ở t r á i ( W e n Seogi)
* Tư thế:
T r ư ớ c h ế t c ũ n g t h ự c h i ệ n t ư ơ n g t ự n h ư t ấ n s o n g song ( N a r a n h i
Seogi), sau đ ó l ấ y g ó t c h â n t r á i l à m đ i ể m t ự a t ừ t ừ x o a y b à n c h â n t r á i
sang t r á i 9 0 ° .
* Sử dụng:
T ấ n n à y c ũ n g dược sử d ụ n g t ư ơ n g t ự n h ư t ấ n m ở p h ả i ( O r e u n
Seogi) ( H ì n h l 7 a, b , c)
148
3.1.4. T ấ n c h u ẩ n b ị ( P y o n h i Seogi)
* Tư thế:
K h o ả n g c á c h g i ữ a h a i g ó t c h â n b ằ n g c h i ề u d à i của m ộ t b à n c h â n ,
h a i m ủ i b à n c h â n đ ồ n g t h ờ i xoay r a n g o à i 2 2 , 5 ^ , h a i đ ầ u g ố i d u ỗ i
t h ẳ n g , t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể d ồ n đ ề u l ê n h a i b à n c h â n , c ạ n h t r o n g của
hai b à n c h â n hơi n â n g lên k h ỏ i m ặ t đ ấ t (Hình 18a).
3.1.5. T ấ n k h é p ( A n t z o n g Seogi)
* Tư thế:
H a i c h â n đ ứ n g c á c h n h a u b ằ n g c h i ề u d à i của m ộ t b à n c h â n , l ấ y ức
b à n c h â n l à m đ i ể m t ự a , đ ồ n g t h ờ i xoay h a i g ó t c h â n 2 2 , 5 ^ , h a i đ ầ u
g ố i d u ỗ i t h ẳ n g , t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể d ồ n đ ề u l ê n cả h a i c h â n , c ạ n h n g o à i
của h a i b à n c h â n h ơ i n h ấ c l ê n k h ỏ i m ặ t đ ấ t [ n g ư ợ c v ớ i t ấ n c h u ẩ n b ị
( P y o n h i seogi)].
* Sử dụng:
N h ì n c h u n g , t ấ n n à y t h ư ờ n g được t h ự c h i ệ n t r o n g c á c t ư t h ế s ẵ n
s à n g v ớ i m ụ c đ í c h c h ủ y ế u l à r è n l u y ệ n sức m ạ n h của h a i c h â n v à t ạ o
đ à cho v i ệ c t h ự c h i ệ n c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t ( h ì n h l 8 b ) .
¥ l i l i 1 ^ ệ
•'Xí'---ị
•Si
m i m Ì
m i m í m
H/n/ỉ í ổ Ca, Ử;.- Tấn chuẩn bị (Pyonhi Seogi) và tấn khép (Antzong Seogi)
149
3.1.6. T ấ n n g a n g ( J u c h u m Seogi)
* Tư thế:
K h o ả n g c á c h g i ữ a h a i c h â n b ằ n g c h i ề u d à i của h a i b à n c h â n , c ạ n h
t r o n g của h a i b à n c h â n song song n h a u , h a i đ ầ u g ố i g ậ p v ừ a p h ả i sao
có t h ể d ễ d à n g đ ứ n g l ê n , n g ồ i x u ố n g , c ẳ n g c h â n g i ữ t h ẳ n g đ ứ n g v à
v u ô n g g ó c v ớ i m ặ t đ ấ t , t ậ p t r u n g n ộ i lực v à g ồ n g c ứ n g p h ầ n b ụ n g d ư ớ i .
* Sử dụng:
Do đ â y l à m ộ t t h ế t ấ n r ấ t v ữ n g v à n g v à ổ n đ ị n h , cho n ê n n ó được sử
d ụ n g r ộ n g r ã i t r o n g cả các k ĩ t h u ậ t p h ò n g t h ủ l ẫ n t ấ n c ô n g ( h ì n h 19 a,b).
3.1.7. T ấ n n g a n g t h ấ p ( N a c h u w o Seogi)
* Tư thế:
T ư ơ n g t ự n h ư t ấ n n g a n g ( J u c h u m Seogi), c h ỉ k h á c l à k h o ả n g c á c h
giữa h a i b à n c h â n r ộ n g h ơ n v à t h â n n g ư ờ i được h ạ t h ấ p hem ( đ ầ u g ố i
gập n h i ề u hơn).
* Sử dụng:
Do thân người đã được hạ thấp cho nên thăng bằng của cơ thể
v à sự ổ n đ ị n h c ủ a t ư t h ế r ấ t cao, n h ư n g đ ồ n g t h * i l ạ i r ấ t k h ó t ạ o đ à ,
k h ó t h a y đ ổ i t ư t h ế v à l u ô n đ ò i h ỏ i m ộ t sự t i ê u hao n ă n g l ư ợ n g l ớ n
h ơ n k h i t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c . Vì v ậ y t r ê n t h ự c t ế t ấ n n à y chỉ
150
đ ư ợ c s ử d ụ n g đ ể t ă n g c ư ờ n g sức m ạ n h của cơ b ắ p v à r è n l u y ệ n v ề
t h ể lực.
* Tư thế:
3.1.9. T ấ n n g a n g so le ( M o J u c h u m Seogi)
* Tư thế:
T ừ t ấ n n g a n g ( J u c h u m Seigi) bước c h â n p h ả i ( h o ặ c c h â n t ^ á i )
t h ẳ n g v ề trước m ộ t bước ( H ì n h 2 l a ) .
151
3.1.10. T ấ n n g a n g k h é p ( A n t z o n g J u c h u m Seogi)
* Tư thế:
T ừ t ấ n n g a n g ( J u c h u m Seigi), d ù n g ức b à n c h â n l à m đ i ể m t ự a d ồ n g
t h ờ i xoay h a i g ó t c h â n r a n g o à i 2 2 , 5 ° ( H ì n h 21b).
Hình 21 (a, b): Tấn ngang so le (Mo Juchum Seogì) và tấn ngang khép
(Antzong Juchumseogi)
* Tư thế:
G i ố n g n h ư t ư t h ế k h i bước v ề t r ư ớ c m ộ t b ư ớ c r ồ i d ừ n g l ạ i , k h o ả n g
c á c h g i ữ a h a i c h â n ( t r ư ớ c sau) b ằ n g m ộ t bước d à i , c ạ n h t r o n g của h a i
b à n c h â n ( c h â n t r ư ớ c v à c h â n sau) p h ả i c ù n g n ằ m t r ê n m ộ t đường
t h ẳ n g , hao đ ầ u g ố i d u ỗ i t h ẳ n g v à t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể được d ồ n đ ề u l ê n
cả h a i c h â n .
* Sử dụng:
N h ì n c h u n g t ấ n t r ư ớ c n g ắ n (Apseogi) t h ư ờ n g được sử d ụ n g t r o n g
h o ạ t đ ộ n g t ấ n c ô n g , đ ô i l ú c n ó c ũ n g được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c k ĩ
t h u â t p h ò n g t h ủ ( H ì n h 22 a, b , c, d).
152
Hình 22 (a, b,c, d): Tấn trước ngắn (ApSeogi)
3.1.12. T ấ n t r ư ớ c n g ắ n t h ấ p ( Á p J u c h u m S e o g i )
* Tư thế:
T ư ơ n g t ự n h ư t ấ n t r ư ớ c n g ắ n (Apseogi) c h ỉ k h á c l à h a i g ố i g ậ p
g i ố n g n h ư t ấ n n g a n g ( J u c h u m Seogi). K h i t h ự c h i ệ n t h ế t ấ n n à y h a i
b à n c h â n h ơ i x o a y r a n g o à i n h ư n g g ó c m ở k h ô n g được v ư ợ t q u á 3 0 ° .
T r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể p h ả i được d ồ n đ ề u l ê n cả h a i c h â n . C ạ n h t r o n g của
b à n c h â n p h ả i h ơ i n h ấ c l ê n k h ỏ i m ặ t đ ấ t đ ể t ạ o đ à cho v i ệ c t h ự c h i ệ n
các động t á c kĩ t h u ậ t .
* Sử dụng:
T ấ n n à y có k h ả n ă n g t ạ o đ à r ấ t t ố t v à t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể
t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g t r o n g song đ ấ u v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o
( H Ì n h 2 3 a, b , c, d).
153
Hình 23 (a, b, c)ỉ Tấn trước ngắn thấp (Áp JuchumSeogi)
3.1.13. L ậ p t ấ n ( A p k u b i )
* Tư thế:
* Sử dụng:
Do k ĩ t h u ậ t t ấ n n à y có x u h ư ớ n g lao v ề t r ư ớ c n ê n t h ư ờ n g được sử
d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g ( H ì n h 2 4 a b c d).
154
Hình 24 (a, b,c, d): Lập tấn (Apkubi)
* Tư thế:
T ừ t ấ n n g h i ê m (Moaseogi) h a i c h â n k h é p c h ặ t , l ấ y g ó t c h â n p h ả i
l à m đ i ể m t ự a x o a y b à n c h â n p h ả i 9 0 ° r a n g o à i , c h â n t r á i bước t h ẳ n g
về p h í a trước m ộ t bước, hai g ó t c h â n t ạ o t h à n h góc 9 0 ° , gập hai g ố i
đ ể h ạ t h ấ p t h â n n g ư ờ i , c ẳ n g c h â n của c h â n p h ả i p h ả i t ạ o v ớ i m ặ t đ ấ t
m ộ t g ó c k h o ả n g 60 đ ế n 7 0 ° , c ẳ n g c h â n của c h â n t r á i p h ả i t ạ o v ớ i m ặ t
đ ấ t g ó c k h o ả n g t ừ 95 đ ế n 1 0 0 ° . H a i g ố i g ậ p c ũ n g g i ố n g n h ư t r o n g t ấ n
t r ư ớ c n g ắ n t h ấ p ( Á p J u c h u m s e o g i ) v à k h o ả n g 6 5 % t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể
sẽ được d ồ n l ê n c h â n p h ả i ( c h â n sau).
* Sử dụng:
155
V í d ụ c h â n p h ả i đ ứ n g sau t h ì được g ọ i l à t ấ n sau p h ả i (Oreun
D w i t k u b i ) c ò n k h i c t t r a đ ứ n g sau t h ì l ạ i dược g ọ i l à t ấ n sau t r á i ( W e n
Dwitkubi) (Hình25 a, b , c).
3.1.15. T ấ n c h ữ T ( O h j a Seogi)
* Tư thế:
T ư ơ n g t ự n h ư t ấ n sau ( D w i t k u b i ) c h ỉ k h á c l à đ ư ờ n g t h ẳ n g k é o d à i
t ừ g ó t c h â n của b à n c h â n t r ư ớ c sẽ đ i qua đ i ể m g i ữ a c ủ a c ạ n h t r o n g
b à n c h â n sau, h a i b à n c h â n t ạ o t h à n h v u ô n g g ó c v ớ i n h a u , n h ư n g l ạ i
t ạ o t h à n h h ì n h c h ữ T n g ư ợ c . T r o n g t ư t h ế t ấ n n à y c h â n t r ư ớ c dược k é o
l ù i v à o t r o n g đ ể che p h ầ n h á n g t r ư ớ c c á c đ ò n t ấ n c ô n g của đ ố i p h ư ơ n g ,
t ạ o đ i ề u k i ệ n t h u ậ n l ợ i đ ể b ấ t ngờ thực h i ệ n k ĩ t h u ậ t quay n g ư ờ i đá
v ò n g l i ê n t ụ c ( M o m d o l l i o chagi).
* Sử dụng:
T ấ n n à y được sử d ụ n g r ộ n g r ã i cả ở t r o n g p h ò n g t h ủ l ẫ n t ấ n c ô n g
b ấ t n g ờ ( H ì n h 26).
156
Hình 26: Tấn chữ T (Ohịa Seogi)
* Tư thế:
* Sử dụng:
T ấ n n à y c h ủ y ế u được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t p h ò n g
t h ủ , c á c đ ò n đ á p h ả n c ô n g b ằ n g c h â n t r ư ớ c , xoay n g ư ờ i p h ả n công
h o ặ c c h ặ n d ở c á c đ ò n t ấ n c ô n g của đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g c h â n t r ư ớ c v à
p h ả n c ô n g l ạ i b ằ n g k ĩ t h u ậ t đ ò n t a y ( H ì n h 27 a, b ) .
157
Hình 27 (a, b): Hổ tấn (Beom seogi)
3.2.1. T ấ n n g h i ê m ( M o a Seogi)
* Tư thế:
3.2.2. T ấ n c h ữ V ( D w i c h u k MoaSeogi)
* Tư thế:
T ừ t ấ n n g h i ê m ( M o a seogi) l ấ y g ó t c h â n l à m đ i ể m t ự a đ ồ n g t h ờ i
xoay h a i m ũ i b à n c h â n r a n g o à i 2 2 , 5 ° ( H ì n h 28).
3.2.3. T ấ n c h ụ m ( t ấ n c h ữ V n g ư ợ c ) [ A p c h u k M o a S e o g i ]
* Tư thế:
T ừ t ấ n n g h i ê m ( M o a seogi) l ấ y ức b à n c h â n l à m đ i ể m t ự a đồng
t h ờ i xoay h a i g ó t c h â n r a n g o à i 2 2 , 5 ° , c ạ n h t r o n g của h a i đ ầ u n g ó n
c h â n cái é p s á t v à o nhau, hai b à n c h â n t ạ o t h à n h h ì n h chữ V ngược,
158
h a i đ ầ u g ố i h ư ớ n g v à o trong. Đ â y là tư t h ế ngược l ạ i v ớ i t ấ n chữ V
( D w i c h u k Moaseogi).
* Sử dụng:
C ũ n g g i ố n g n h ư t ấ n c h ữ V ( D w i c h u k Moaseogi) t h ư ờ n g d ể t h ự c
h i ệ n t ư t h ế s ẵ n s à n g t r ư ớ c k h i bước v à o t ậ p l u y ệ n ( H ì n h 3 0 ) .
* Tư thế:
* Sử dụng:
T ấ n n à y t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể d i c h u y ể n s a n g p h ả i ( H ì n h 3 1 a, b).
3.2.5. T ấ n c h é o t r ư ớ c ( A p k h o a seogi)
* Tư thế:
( T ấ n c h é o t r ư ớ c p h ả i ) : Đ â y l à b i ế n t h ể của t ấ n n g a n g ( J u c h u m
seogi) v à t ấ n n g a n g t h ấ p ( N a c h u w o seogi). T ừ m ộ t t r o n g h a i t ư t h ế t ấ n
t r ê n , đ ư a c h â n p h ả i v ò n g r a p h í a sau c h ầ n t r á i , b à n c h â n k i ễ n g l ê n ,
m ũ i v à ức b à n c h â n c h ạ m đ ấ t n h ẹ n h à n g . H a i g ố i g ậ p n h ư t r o n g t ấ n
n g a n g ( J u c h u m seogi) h a y t ấ n n g a n g t h ấ p (Nachuvvo seogi), h a i c ẳ n g
160
c h â n b ắ t c h é o nhau t ạ o t h à n h h ì n h chữ X, hai b à n c h â n đ ặ t s á t c ạ n h
n h a u . K h i sử d ụ n g t ấ n c h é o t r ư ớ c p h ả i ( A p k h o a seogi) đ ể t h ự c h i ệ n
m ộ t k ĩ t h u ậ t p h ò n g t h ủ h o ặ c t ấ n c ô n g , t h ì p h ả i đ ặ t cả b à n c h â n p h ả i
x u ố n g đ ấ t đ ể d ở t o à n b ộ t r ọ n g l ư ợ n g của cơ t h ể , c ò n b à n c h â n t r á i t h ì
chỉ c h ạ m đ ấ t b ằ n g c ạ n h n g o à i b à n c h â n . T r o n g t r ư ờ n g hợp n à y ống
q u y ể n của c h â n sau v à b ắ p c h â n của c h â n t r ư ớ c p h ả i t ì s á t v à o n h a u
đ ể t ạ o r a sự v ữ n g c h ắ c v à ổ n đ ị n h cho t ư t h ế .
* Sử dụng:
T ấ n n à y c h ủ y ế u được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n c á c bước d i c h u y ể n
s a n g b ê n t r á i ( H ì n h 32).
* Tư thế:
( T ấ n c h é o sau t r á i ) : t ừ t ấ n n g a n g ( J u c h u m seogi) h a y t ấ n n g a n g
t h ấ p ( N a c h u w o seogi) b ư ớ c c h â n p h ả i s a n g b ê n h o ặ c v ề t r ư ớ c đ ồ n g t h ờ i
c h â n t r á i c ũ n g d i c h u y ể n t h e o . B à n c h â n t r á i đ ặ t s á t c ạ n h n g o à i của
b à n c h â n p h ả i v à c h ạ m đ ấ t n h ẹ n h à n g b ằ n g ức b à n c h â n . L ú c n à y b ắ p
c h â n của c h â n p h ả i sẽ t ì s á t v à o ố n g q u y ể n của c h â n t r á i v à t ạ o t h à n h
11-GTVThuật 161
h ì n h c h ữ X . H a i d ầ u g ố i g ậ p n h ư t r o n g t ấ n n g a n g ( J u c h u m seogi) h o ặ c
t ấ n n g a n g t h ấ p ( N a c h u w o seogi).
* Sử dụng:
T ấ n n à y t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể q u a n s á t c á c b ư ớ c d i c h u y ể n của
đ ố i p h ư ơ n g , đ ặ c b i ệ t l à c h u y ể n đ ộ n g của c h â n sau, đ ồ n g t h ờ i n ó c ũ n g
được sử d ụ n g n h ư l à m ộ t bước c h u y ể n t i ế p đ ể t i ế p c ậ n v à r a đ ò n t ấ n
c ô n g ( H ì n h 33).
3.2.7. H ạ c t ấ n ( H a k d a r i seogi)
* Tư thế:
C h â n p h ả i k h u ỵ u g ố i g i ố n g n h ư t r o n g t ấ n n g a n g ( J u c h u m seogi)
sau đ ó n h ấ c c h â n t r á i l ê n sao cho c ạ n h t r o n g của b à n c h â n t r á i c h ạ m
s á t v à o c ạ n h t r o n g của k h ớ p g ố i c h â n p h ả i . T r o n g t ư t h ế t ấ n n à y đ ầ u
g ố i của c h â n t r á i p h ả i n â n g cao v à h ư ớ n g t h ẳ n g v ề p h í a t r ư ớ c , b ở i vì
n ế u d ầ u g ố i h ư ớ n g m ở r a n g o à i t h ì sẽ r ấ t k h ó duy t r ì t h ă n g b ằ n g cho
cơ t h ể v à sẽ k h ó có t h ể t h ự c h i ệ n được đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t t i ế p t h e o .
* Sử dụng:
162
3.2.8. H ạ c t ấ n m ó c ( O g e u m seogi)
* Tư thế:
C ũ n g t ư ơ n g t ự n h ư t ư t h ế của h ạ c t ấ n ( H a k d a r i seogi) c h ỉ k h á c l à
m u b à n c h â n sau n g o ắ c v à o k h e o c h â n t r ư ớ c t h a y v ì đ ể c ạ n h n h ư t r o n g
h ạ c t ấ n H a k d a r i seogi). T r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể d ồ n t o à n b ộ l ê n chân
t r ư ớ c , c h â n sau ( é p c h ặ t m u b à n c h â n v à k h e o c h â n t r ư ớ c ) duy trì
t h ă n g b ằ n g cho cơ t h ể .
* Sử dụng :
T ấ n n à y t h ư ờ n g sử d ụ n g t r o n g song đ ấ u v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o . T ừ
t ư t h ế t ấ n n à y có t h ể t h ự c h i ệ n được m ộ t c á c h đ a d ạ n g c á c đ ò n đ á
tống trước, đ á t ố n g ngang hay thực h i ệ n các động t á c giả... đ ể đ á n h
l ừ a đ ố i p h ư ơ n g . H ì n h 35 a, b , c.
Đ â y l à c á c t ư t h ế đ ứ n g d ặ c b i ệ t được t ạ o r a b ở i sự p h ố i h ợ p hài
h ò a của t ấ t cả c á c b ộ p h ậ n t r ê n cơ t h ể . Ớ c á c t ư t h ế t ấ n t r ư ớ c c h ỉ t r ì n h
b à y v ề c á c v ị t r í v à sự d i c h u y ể n đ a d ạ n g của h a i c h â n , c ò n ở t r o n g
c á c t h ế t ấ n đ ặ c b i ệ t sẽ m i ê u t ả v ề t o à n b ộ t ư t h ế đ ứ n g v ớ i sự k ế t h ợ p
của c ả c h â n , t a y , t h â n n g ư ờ i . . .
163
3 . 3 . 1 . T ấ n s ầ n s à n g m ở ( K i b o n J u m b i seogi)
* Tư thế:
* Sử dụng:
Đ â y l à m ộ t t ư t h ế s ẵ n s à n g đ ú n g n h ư t h u ậ t n g ữ của n ó . T u y n h i ê n
t r ê n t h ự c t ế n ó c ò n được x e m l à đ ộ n g t á c k ế t t h ú c được t h ự c h i ệ n sau
k h i đ ã h o à n t h à n h m ộ t b à i t ậ p n à o đ ó . K h i m u ố n v ậ n đ ộ n g v i ê n thực
h i ệ n t ư t h ế t ấ n n à y (trước k h i b ắ t tay v à o t ậ p l u y ệ n ) h u ấ n l u y ệ n viên
chỉ c ầ n h ô " J u m b i " ( s ẵ n s à n g ) . Do t ậ p l u y ệ n T a e k w o n d o l à m ộ t p h ư ơ n g
c á c h đ ể r è n l u y ệ n v ề t i n h t h ầ n cho n ê n n h ấ t t h i ế t n ó p h ả i được b ắ t
đ ầ u v à k ế t t h ú c t h e o đ ú n g c á c n g u y ê n t ắ c v à n g h i l ễ của n ó . T r o n g suốt
quá t r ì n h h u ấ n luyện v ậ n dộng viên p h ả i luôn ghi nhớ v à t u â n thủ
n g h i ê m t ú c t ư t h ế b ắ t đ ầ u v à k ế t t h ú c của c á c b à i t ậ p n à y . H ì n h 36
3.3.2. T ấ n s ẵ n s à n g k h é p ( h a i n ắ m t a y đ ặ t c ạ n h h ô n g ) [ D i ỹ u m e o k h e o r i
J u m b i seogi]
* Tư thế:
H a i c h â n đ ặ t s á t n h a u n h ư t r o n g t ấ n n g h i ê m ( M o a seogi), h a i tay
n ắ m c h ặ t đ ể c ạ n h h ô n g , l ư n g b à n t a y h ư ớ n g x u ố n g đ ấ t . T ư t h ế của
t h â n người, m ắ t n h ì n , t i n h thần, nhịp thở... đ ú n g n h ư t ấ n sẵn sàng
m ở ( K i b o n j u m b i seogi). ( H ì n h 3 7 a, b)
* Sử dụng:
#
T ấ n n à y t h ư ờ n g đ ư ợ c sử d ụ n g n h ư l à đ ộ n g t á c b ắ t đ ầ u c ủ a một
bài tập.
164
K h i thực h i ệ n t ư t h ế t ấ n n à y , h u ấ n luyện v i ê n cần h ả i hô đ ầ y đủ:
"Dujumeokheori jumbi" và n h ấ n m ạ n h vào t ừ "Jumbi" (sẵn sàng).
Hình36: Tấn sẵn sàng mở Hình 37 a, to; Tấn sẵn sàng khép
(Duịumeokheori seogi)
3.3.3. T ấ n s ẵ n s à n g h a i t a y b ắ t c h é o ( K y o p s o n j u m b i seogi)
* Tư thế:
H a i c h â n đ ứ n g g i ố n g n h ư t r o n g t ấ n n g h i ê m ( M o a seogi), thân
n g ư ờ i g i ố n g n h ư t r o n g t ấ n c h ữ V ( D w i c h u k moaseogi). H a i b à n t a y d u ỗ i
t h ẳ n g , các n g ó n tay é p s á t nhau, lòng b à n tay h ư ớ n g v à o t h â n n g ư ờ i .
Đ ặ t b à n t a y t r á i b ắ t c h é o qua b à n t a y p h ả i , k h e h ở g i ữ a h a i l ò n g b à n
tay tờ g i ấ y (hai b à n tay k h ô n g é p s á t v à o nhau) v à đ ặ t ở trước b ụ n g
d ư ớ i ( H ì n h 38 a, b , c). C á c v ấ n đ ề k h á c n h ư t ư t h ế của t h â n n g ư ờ i , m ắ t
nhìn n h ị p t h ở , sự t ậ p t r u n g t i n h t h ầ n . . . đ ề u t h ự c h i ệ n t h e o đ ú n g n h ư
t r o n g t ấ n s ẵ n s à n g m ở ( K i b o n j u m b i seogi).
* Sử dụng:
165
Hình 38 a, b, c : Tấn sẵn sàng hai tay bắt chéo
3.3.4. Tấn sẵn sàng hai tay bái tổ (Bojumeok jumbi seogi)
* Tư thế:
H a i c h â n đ ứ n g g i ố n g n h ư t r o n g t ấ n n g h i ê m ( M o a seogi), c á c bộ
p h ậ n k h á c của cơ t h ể t h ự c h i ệ n đ ú n g t h e o n h ư t ấ n s ẵ n s à n g m ở ( K i b o n
j u m b i seogi). Sau đ ó h a i t a y t ừ t ừ n â n g l ê n , b à n t a y t r á i d u ỗ i t h ẳ n g
ô m l ấ y n ắ m tay p h ả i v ớ i 4 n g ó n tay dè l ê n p h ầ n lưng n ắ m p h ả i và
n g ó n c á i đ è l ê n n g ó n t a y c á i của b à n t a y p h ả i g i ố n g n h ư t ư t h ế b á i t ổ .
Tuy n h i ê n cũng giống n h ư t ư t h ế hai tay b ắ t c h é o (Kyobson), t r o n g tư
t h ế n à y b à n tay t r á i cũng k h ô n g ô m chặt l ấ y n ắ m tay p h ả i m à giữa
c h ú n g v ẫ n có m ộ t k h o ả n g c á c h b ằ n g đ ộ d ầ y của m ộ t t ờ g i ấ y . T ậ p t r u n g
n ộ i lực v à o cả b à n t a y v à n ắ m t a y , t ạ o c ả m g i á c n h ư t h ế n ắ m t a y p h ả i
sắp bung ra k h ỏ i b à n tay t r á i . K h u ỵ u tay gập, hai c á n h tay t ạ o t h à n h
h ì n h v ò n g cung v à h ì n h t a y b á i t ổ được t h ự c h i ệ n ở 3 v ị t r í : p h í a trước
h u y ệ t đ a n đ i ề n , p h í a t r ê n m ỏ á c v à n g a n g t ầ m m ủ i . H ì n h 39 a, b , c
* Sử dụng:
T ấ n n à y t h ư ờ n g được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n t ư t h ế s ẵ n s à n g .
K h i m u ố n v ậ n đ ộ n g v i ê n thực h i ệ n t ư t h ế t ấ n n à y , h u ấ n l u y ệ n v i ê n cần
p h ả i h ô : "Bojumeok j u m b i " v ớ i sự n h ấ n m ạ n h v à o t ừ "Jumbi" ( s ẵ n s à n g ) .
166
Hình 39 a, b, c : Tấn sắn sàng hai tay bái tổ (Boịumeok ịumbi seogi)
3.3.5. Tấn sẵn sàng hai tay ôm bóng (Dongmilgi jumbi seogi)
* Tư thế:
* Sử dụng:
T ấ n n à y c ũ n g c h ỉ được sử d ụ n g đ ể t h ự c h i ệ n t ư t h ế s ẵ n s à n g .
K h i m u ố n v ậ n động v i ê n thực h i ệ n t ấ n n à y , h u ấ n l u y ệ n v i ê n p h ả i
h ô : " T o n g m i l g i j u m b i " v ớ i sự n h ấ n m ạ n h v à o t ừ " J u m b i " ( s ẵ n s à n g ) .
167
Hình 40 a, b: Tấn sẵn sàng hai tay ôm bóng (Tongmilgi ịumbi seogi)
168
p h á p t ố i ưu, n ế u n h ư v ẫ n đ ể cho đ ố i p h ư ơ n g có t h ể t i ế p t ụ c r a đ ò n t ấ n
công. Vì vậy điều quan trọng nhất đ ố i với các vận động viên
T a e k w o n d o l à p h ả i á p d ụ n g c á c k ĩ t h u ậ t có t h ể l à m suy y ế u k h ả n ă n g
t ấ n c ô n g của đ ố i p h ư ơ n g .
Đ i ề u n à y đ ã g i ả i t h í c h t ạ i sao p h ầ n l ớ n c á c k ĩ t h u ậ t g ạ t d ỡ ( M a k k i )
của m ô n v õ T a e k w o n d o đ ề u được t ạ o r a đ ể n h ằ m g â y đ a u đ ớ n cho đ ố i
p h ư ơ n g t h ô n g qua v i ệ c sử d ụ n g cổ t a y v à c ạ n h b à n t a y , n h ữ n g b ộ p h ậ n
m à n ế u đ ư ợ c l u y ệ n t ậ p c ẩ n t h ậ n t h ì sẽ có k h ả n ă n g c h ị u đ ự n g v à t ạ o
r a được m ộ t lực t á c đ ộ n g r ấ t l ớ n v à o c á c đ i ể m t r ọ n g y ế u t r ê n cơ t h ể
đ ố i p h ư ơ n g đ ể l à m suy y ế u k h ả n ă n g t ấ n c ô n g b ằ n g c h â n v à t a y của
anh ta.
V ì v ậ y c á c k ĩ t h u ậ t g ạ t đ ỡ ( M a k k i ) c ầ n p h ả i được l u y ệ n t ậ p h ế t sức
c ẩ n t h ậ n v à t h u ầ n t h ụ c đ ể có t h ể t r ở t h à n h m ộ t p h ư ơ n g t i ệ n p h ò n g
t h ủ h i ệ u q u ả t r o n g s o n g đ ấ u v à t h i đ ấ u T a e k w o n d o . C ó được đ i ề u n à y
v ậ n đ ộ n g v i ê n sẽ t ự c ả m n h ậ n được sức m ạ n h của b ả n t h â n , h ọ sẽ t ự
t i n bước v à o t h i đ ấ u v à c h i ế n t h ắ n g đ ố i p h ư ơ n g k h ô n g p h ả i b ằ n g v i ệ c
thực h i ệ n n h ư vũ b ả o các k ĩ t h u ậ t t ấ n công, m à b ằ n g v i ệ c thực h i ệ n
thuần thục và h i ệ u quả các kĩ t h u ậ t p h ò n g t h ủ k ế t hợp m ộ t cách hợp
lí v ớ i c á c đ ò n p h ả n c ô n g . Đ i ề u n à y c ũ n g h o à n t o à n p h ù h ợ p v ớ i m ụ c
đ í c h , t i ê u c h í v à t i n h t h ầ n của m ô n v õ T a e k w o n d o . C ũ n g c h í n h v ì lí
do n à y m à t r o n g h ệ t h ố n g h u ấ n l u y ệ n k ĩ t h u ậ t p h ò n g t h ủ l u ô n l u ô n
được t i ế n h à n h g i ả n g d ạ y v à h u ấ n l u y ệ n t r ư ớ c c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g
v à đ i ề u n à y đ ã c h ứ n g t ỏ r ằ n g T a e k w o n d o k h ô n g h ề coi t r ọ n g t ớ i v i ệ c
sử d ụ n g v ũ l ự c .
T r ê n t h ự c t ế T a e k w o n d o c h í n h l à n g h ệ t h u ậ t sử d ụ n g c á c v ũ k h í
t r ê n cơ t h ể , n h ữ n g b ộ p h ậ n chắc, sắc v à n g ắ n sẽ được sử d ụ n g đ ể t h ự c
h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g , c ò n c á c b ộ p h ậ n r ắ n v à d à i h ơ n sẽ được sử
d ụ n g cho h o ạ t đ ộ n g p h ò n g t h ủ .
169
và đôi k h i c ò n d ẫ n đ ế n n h ữ n g h ậ u quả đ á n g tiếc. T r o n g t r ư ờ n g hợp
n à y h a i t a y p h ả i l u ô n ở t r o n g t r ạ n g t h á i s ẵ n s à n g d ể có t h ể k ị p t h ờ i
t r ợ g i ú p cho h o ạ t đ ộ n g của c h â n . T h ự c t ế t ậ p l u y ệ n v à t h i đ ấ u đ ã
chứng tỏ r ằ n g t ố t n h ấ t là n ê n d ù n g hai tay đ ể thực h i ệ n các đ ò n gạt
d ở đ ồ n g t h ờ i k ế t h ợ p v ớ i sự d i c h u y ể n của h a i c h â n đ ể t ạ o r a c á c t ư
thế ổn định và vững vàng.
K h i sử d ụ n g cổ t a y p h ả i đ ặ c b i ệ t l à c ạ n h n g o à i cổ t a y đ ể t h ự c h i ệ n
c á c k ĩ t h u ậ t g ạ t đ ỡ t h ì được g ọ i l à đ ỡ b ằ n g cổ t a y ( P a l m o k m a k k i ) , c ò n
k h i sử d ụ n g c ạ n h b à n t a y đ ể g ạ t đ ỡ t h ì được g ọ i l à đ ỡ b ằ n g c ạ n h b à n
t a y ( S o n n a l m a k k i ) . Đ ỡ b ằ n g c ạ n h b à n t a y lực v a c h ạ m sẽ g i ả m đi do
có sự t h a m g i a của cổ t a y cho n ê n k ĩ t h u ậ t n à y t h ư ờ n g được t h ự c h i ệ n
v ớ i sự t r ợ g i ú p của t a y k i a . T r ê n t h ự c t ế / d ở b ằ n g cổ t a y t h ư ờ n g chỉ
được t h ự c h i ệ n b ằ n g m ộ t t a y , n h ư n g đ ô i k h i n ó c ũ n g đ ư ợ c t h ự c h i ệ n
v ớ i sự t r ợ g i ú p của t a y k i a v à l ú c đ ó n ó đ ư ợ c g ọ i l à đ ỡ t i ế p sức
(Kodureo M a k k i ) . N g ư ợ c l ạ i đ ô i k h i d ở b ằ n g c ạ n h b à n t a y c ũ n g chỉ
được t h ự c h i ệ n b ằ n g m ộ t t a y v à k h i đ ó n ó đ ư ợ c g ọ i l à đ ỡ b ằ n g m ộ t tay
(Hansonnal Makki).
T o à n b ộ h ệ t h ố n g c á c k ĩ t h u ậ t g ạ t đ ỡ ( M a k k i ) , v ũ k h í sử d ụ n g ,
p h ư ơ n g p h á p t i ế n h à n h v à m ụ c t i ê u t ấ n c ô n g sẽ đ ư ợ c t h ự c h i ệ n r õ
t r o n g s ơ đ ồ sau đ â y :
VỈN 6 0
* 9 ngoài
ị ỉ ữ f ì r a
170
4.1. Phương thức tạo lập các kĩ thuật gạt, dớ cơ bản
C á c k ĩ t h u ậ t g ạ t đ ỡ cơ b ả n t h ư ờ n g được t ạ o t h e o c ô n g t h ứ c sau: v ũ
k h í sử d ụ n g + m ụ c t i ê u + p h ư ơ n g p h á p t h ự c h i ệ n = k ĩ t h u ậ t . V í d ụ :
• C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + dỡ t ừ d ư ớ i l ê n = đ ỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g
b ằ n g c ạ n h n g o à i cổ t a y ( O l g u l m a k k i ) ( H ì n h 41 a)
• C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + đỡ t ừ t r o n g r a n g o à i = d ở t h ư ợ n g
đ ẳ n g t ừ t r o n g r a n g o à i b ằ n g c ạ n h n g o à i cổ t a y ( O l g u l b a k k a t
m a k k i ) ( H ì n h 41b)
• C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + đỡ t ừ t r o n g r a n g o à i = đ ỡ t h ư ợ n g
đ ẳ n g t ừ t r o n g r a n g o à i b ằ n g c ạ n h t r o n g cổ t a y ( A n p a l m o k o l g u l
makki) (Hình 41c)
• C ạ n h b à n tay + t h â n + đỡ t ừ trong ra n g o à i = đỡ t r u n g đ ẳ n g
t ừ trong ra n g o à i b ằ n g cạnh ngoài b à n tay (Sonnal momtong
makki) (Hình 41d)
• C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n + dở t ừ n g o à i v à o = đ ô t r u n g đ ẳ n g
từ n g o à i v à o trong b ằ n g cạnh ngoài b à n tay (Hansonnal mom-
tong A n makki) (Hình 4le)
K ĩ t h u ậ t đ ỡ b ằ n g c ạ n h b à n t a y t h ư ờ n g được t h ự c h i ệ n v ớ i sự t r ợ
g i ú p của t a y k i a , t u y n h i ê n đ ô i l ú c n ó c ũ n g c h ỉ được t h ự c h i ệ n b ằ n g
m ộ t tay n h ư t r o n g kĩ t h u ậ t n à y .
Hình 41 a, b, c, d, e
171
Đ ể t i ệ n cho v i ệ c n g h i ê n cứu v à t ậ p l u y ệ n của c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n ,
sau đ â y c h ú n g t ô i x i n g i ớ i t h i ệ u t o à n b ộ c á c k ĩ t h u ậ t g ạ t đ ỡ cơ b ả n của
m ô n v õ T a e k w o n d o được t h ự c h i ệ n v ớ i sự p h ố i h ợ p n h ị p n h à n g của t ấ t
cả c á c b ộ p h ậ n t r o n g cơ t h ể .
C ũ n g được x á c l ậ p t h e o c ô n g t h ứ c t í n h n h ư t r ê n , c á c k ĩ t h u ậ t g ạ t ,
dở cơ b ả n t h ư ờ n g h a y được sử d ụ n g n h ấ t t r o n g s o n g đ ấ u v à t h i đ ấ u
T a e k w o n d o bao gồm:
(1) C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + d ỡ t ừ d ư ớ i l ê n = O l g u l m a k k i
(2) C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + đ ỡ t ừ t r o n g r a n g o à i = O l g u l b a k k a t
m a k k i ( H ì n h 4 2 a)
(3) C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + d ở t ừ t r o n g r a n g o à i = A n p a l m o k
olgul b a k k a t m a k k i ( H ì n h 4 2 b)
Hình 42 a, b, c
(4) C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + đỡ t ừ n g o à i v à o t r o n g = Olgul
a n m a k k i ( H ì n h 42c)
(5) C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + xoay cổ t a y t ừ t r o n g r a n g o à i = O l g u l
b i t u r e o m a k k i ( h ì n h 4 3 a)
172
(6) C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + đ ẩ y h a i t a y v ề p h í a t r ư ớ c = O l g u l
h e c h o m a k k i ( h ì n h 4 3 b)
(7) C ạ n h n g o à i cổ t a y + m ặ t + dở c h é o h a i t a y = O l g u l otgoreo
m a k k i ( h ì n h 4 3 c)
Hình 43 a, b, c
(8) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + d ở t ừ t r o n g r a n g o à i = Momtong
b a k k a t m a k k i ( h ì n h 4 4 a)
(9) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + d ở t ừ t r o n g r a n g o à i v ớ i sự t r ợ g i ú p
của t a y k i a = K o d u r e o M o m t o n g m a k k i ( h ì n h 4 4 b)
(10) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + d ở c ạ n h h ô n g = B a k k a t p a l m o k
momtong yopmakki(hình44c)
( l i ) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + d ở t ừ n g o à i v à o t r o n g = M o m t o n g
m a k k i ( h ì n h 4 5 a)
K h i t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t n à y b ằ n g t a y p h ả i t h ư ờ n g được b ằ n g t h ế
t ấ n c h â n p h ả i t r ư ớ c ( h ì n h 4 5 b)
(12) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + d ở t ừ n g o à i v à o t r o n g = M o m t o n g
a n m a k k i ( h ì n h 4 5 c)
(13) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + xoay cổ t a y t ừ t r o n g r a n g o à i =
M o m t o n g b i t u r e o m a k k i ( h ì n h 4 6 a)
173
(14) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + đ ẩ y h a i t a y v ề p h í a t r ư ớ c =
M o m t o n g hecho m a k k i ( h ì n h 4 6 b)
Hình 45 a, b, c
(15) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n d ư ớ i + đ ỡ t ừ t r o n g r a n g o à i = A r a e
makki (hình46c)
(16) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n + đ è x u ố n g = M o m t o n g n u l l o m a k k i
ĩ 74
Hình 46 a, b, c
(17) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n d ư ớ i + đ á n h t ừ t r o n g r a n g o à i v ớ i
sự t r ợ g i ú p của t a y k i a = K o d u r e o A r a e m a k k i ( H ì n h 4 7 a)
(18) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n d ư ớ i + đ á n h s a n g b ê n = A r a e Y o p
m a k k i ( h ì n h 4 7 b)
(19) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n d ư ớ i + xoay cổ t a y t ừ t r ê n x u ố n g =
A r a e B i t u r e o m a k k i ( h ì n h 47c)
Hình 47 a, b, c
175
(20) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n d ư ớ i + g ạ t h a i t a y s a n g h a i b ê n =
A r a e H e c h o m a k k i ( h ì n h 4 8 a)
(21) C ạ n h n g o à i cổ t a y + t h â n d ư ớ i + đ ỡ c h é o h a i t a y t ừ t r ê n x u ố n g
= Otgoreo A r a e m a k k i ( h ì n h 4 8 b)
Hình 48 a, b
(22) C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + đ ỡ t ừ t r o n g r a n g o à i = A n p a l m o k
O l g u l B a k k a t m a k k i ( h ì n h 4 9 a)
(23) C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + đ ỡ c ạ n h h ô n g = O l g u l Y o p m a k k i
(Hình49 bi
Hình 49 3, b, c
176
(24) C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + đ ỡ c ạ n h h ô n g có sự t r ợ g i ú p của
t a y k i a ( đ ỡ t i ế p ứ n g ) = K o d u r e o O l g u l m a k k i ( h ì n h 4 9 c)
(25) C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + xoay cổ t a y t ừ t r o n g r a n g o à i =
A n p a l m o k O l g u l B i t u r e o m a k k i ( h ì n h 50a)
(26) C ạ n h t r o n g cổ t a y + m ặ t + g ạ t h a i t a y s a n g h a i b ê n = H e c h o
Santul m a k k i ( H ì n h 5 0 b )
(27) C ạ n h t r o n g cổ t a y + t h â n + d ở t ừ t r o n g r a n g o à i = A n p a l m o k
M o m t o n g B a k k a t m a k k i ( h ì n h 5 1 a)
(28) C ạ n h t r o n g cổ t a y + t h â n + d ở t i ế p ứ n g t ừ t r o n g r a n g o à i =
A n p a l m o k K o d u r e o m o m t o n g m a k k i ( h ì n h 5 1 b)
(29) C ạ n h t r o n g cổ t a y + t h â n + đ ỏ c ạ n h h ô n g = M o m t o n g Y o p
makki ( H ì n h 5 1 c)
(30) C ạ n h t r o n g cổ t a y + t h â n + xoay cổ t a y t ừ t r o n g r a n g o à i =
A n p a l m o k B i t u r e o M o m t o n g m a k k i ( h ì n h 5 1 d)
(31) C ạ n h t r o n g cổ t a y + t h â n + đ ẩ y h a i t a y v ề t r ư ớ c = A n p a l m o k
M o m t o n g Hecho m a k k i ( H ì n h 52 a)
(32) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n + đ á n h t ừ t r o n g r a n g o à i = S o n n a l
M o m t o n g m a k k i ( h ì n h 52 b , c)
12-GTVThuật 177
Hình 51 a, b, c, d
(33) Cạnh ngoài bàn tay + mặt + đỡ cạnh hông = Sonnal Olgul Yop
makki
(34) C ạ n h n g o à i b à n t a y + m ặ t + đ ỡ c h é o v ề t r ư ớ c = S o n n a l Olgul
Hecho m a k k i
(35) C ạ n h n g o à i b à n t a y + m ặ t + đ ỡ c h é o h a i t a y = S o n n a l O l g u l
Otgoreo m a k k i ( h ì n h 53a)
178
Hình 53 a, b, c, d
(36) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n + đỡ t ừ t r o n g r a n g o à i = S o n n a l
Momtong makki
(37) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n + đỡ c ạ n h h ô n g t ừ t r o n g r a =
S o n n a l M o m t o n g Y o p m a k k i ( h ì n h 5 3 b)
(38) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n + đ ẩ y t ừ t r o n g r a n g o à i = S o n n a l
M o m t o n g h e c h o m a k k i ( h ì n h 53c)
(39) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n d ư ớ i + g ạ t t ừ t r o n g r a n g o à i =
S o n n a l A r a e m a k k i ( h ì n h 5 3 d)
(40) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n d ư ớ i + đ ẩ y t ừ t r ê n x u ố n g = S o n n a l
Arae Hecho m a k k i
(41) C ạ n h n g o à i b à n t a y + t h â n d ư ớ i + đ ỡ c h é o h a i t a y = S o n n a l
Arae Otgoreo m a k k i
(42) C ạ n h n g o à i b à n t a y (đỡ m ộ t t a y + m ặ t + g ạ t t ừ t r o n g r a n g o à i
= Hansonnal Olgul Bakkat m a k k i
5. Đòn đá
Đ á l à sử d ụ n g c á c v ũ k h í t r ê n b à n c h â n t h ô n g qua c h u y ể n động
của c h â n đ ể t á c đ ộ n g m ộ t lực v à o c á c m ụ c t i ê u t ấ n c ô n g t r ê n cơ t h ể
179
đ ố i p h ư ơ n g . T r o n g m ô n T a e k w o n d o đ ò n đ á được t h ự c h i ệ n b ằ n g lực b ậ t
của k h ớ p g ố i , lực d u ỗ i của c h â n v à lực xoay của t h â n n g ư ờ i . Đ ò n đ á có
t h ể p h â n l o ạ i dựa v à o c h u y ể n đ ộ n g của c h â n b à n c h â n v à l ự c t á c d ụ n g
sẽ t h a y đ ổ i p h ụ t h u ộ c v à o v ũ k h í được l ự a c h ọ n đ ể t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t .
T r ê n t h ự c t ế đ ò n đ á c ò n được p h â n l o ạ i t h e o h ì n h t h ứ c t h ự c h i ệ n n h ư
đ á đ ơ n , đ á p h ố i h ợ p , t ó m g i ữ đ ố i p h ư ơ n g đ ể đ á . . . h a y p h ư ơ n g t h ứ c sử
d ụ n g lực k h i t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t .
Toàn bộ hệ thống các đòn đá, các vũ khí sử dụng và phương thức
t h ự c h i ệ n . . . sẽ được t r ì n h b à y c h i t i ế t t h e o s ơ d ồ sau:
©ạp trước
Đá Đả
bày bay
Chặn. đáy (tôn liên
hoàn tực
Đà móc câu hai
chôn
Đả vòng tiên tục
Đá Sá
bay bay
Đá chè cnỹm tách
Oà tạt từ ngoải vào chân chân
• Oà Song
Đá tạt từ trong ra vòng cước
xoay Đỏ
Đá
Đáu o<a Đánh gối
liên đa
'ục hướng
một
cHân
180
Trong môn Taekivondo các đòn đá cơ bản ban gồm:
• S ử d ụ n g ức b à n c h â n ( v ớ i c á c n g ó n c h â n b ẻ n g ư ợ c l ê n t r ê n ) đ ể
t ấ n công v à o h á n g , huyệt Đ a n đ i ề n (phần bụng dưới), m ỏ ác,
c ằ m . . . của đ ố i p h ư ơ n g .
• Sau k h i t h ự c h i ệ n x o n g k ĩ t h u ậ t c h â n p h ả i được t h u v ề t h e o
đ ú n g đường đ á ban đầu. Tuy n h i ê n trong các t r ư ờ n g hợp đặc
b i ệ t , sau k h i t h ự c h i ệ n x o n g k ĩ t h u ậ t đ ấ u t h ủ t ấ n c ô n g c ũ n g có
t h ể đ ặ t c h â n ở c á c v ị t r í m à có t h ể t ạ o r a đ i ề u k i ệ n t h u ậ n l ợ i
n h ấ t cho v i ệ c t h ự c h i ệ n c á c k ĩ t h u ậ t t i ế p t h e o . V ậ n đ ộ n g v i ê n
c ầ n p h ả i l u ô n g h i n h ớ l à đ ò n đ á n à y sẽ k h ô n g t h ể t h u được
h i ệ u q u ả cao n h ấ t n ế u c h â n k h ô n g đ á t ớ i m ụ c t i ê u h o ặ c v ậ n
động v i ê n bị m ấ t t h ă n g b ằ n g k h i thực h i ệ n kĩ t h u ậ t .
181
• N ế u c h â n t r ụ c h ỉ c h ố n g đ ấ t b ằ n g c ạ n h t r o n g của b à n c h â n t h ì
t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể sẽ d ồ n v à o h ô n g , k h ớ p g ố i v à đ i ề u n à y sẽ
l à m suy g i ả m t ố c đ ộ t h ự c h i ệ n v à lực t á c đ ộ n g c ủ a đ ò n đá.
T r o n g c á c t r ư ờ n g h ợ p đ ặ c b i ệ t t h ì c ũ n g có t h ể d u ỗ i t h ẳ n g g ố i
của t h â n t r ụ , n h ư n g p h ả i h ơ i n h ấ c g ó t c h â n l ê n ( b ằ n g c á c h
g ồ n g c ứ n g k h ớ p cổ c h â n ) v à sử d ụ n g ức b à n c h â n của c h â n t r ụ
l à m đ i ể m t ự a đ ể t h ự c h i ệ n đ ò n đ á , đ ồ n g t h ờ i g ó t của c h â n t r ụ
p h ả i l ậ p tức c h ạ m đ ấ t n g a y sau k h i k ĩ t h u ậ t được t h ự c h i ệ n
xong. Tuy n h i ê n v ậ n động v i ê n phau chú ý là k h ô n g n ê n k i ễ n g
c h â n l ê n q u á cao, b ở i v ì đ i ề u n à y sẽ l à m cho t r ọ n g t â m cơ t h ể
b ị đ ẩ y l ê n cao h ơ n v à v ì v ậ y sẽ g â y k h ó k h ă n cho v i ệ c g i ữ
t h ă n g bằng.
N h ì n c h u n g v ũ k h í sử d ụ n g c h ủ y ế u t r o n g k ĩ t h u ậ t n à y l à ức b à n
c h â n , t u y n i ê n t r o n g c á c t r ư ờ n g h ợ p đ ặ c b i ệ t m ũ i b à n c h â n c ũ n g có
t h ể được sử d ụ n g đ ể t ấ n c ô n g c á c đ i ể m t r ọ n g y ế u t r ê n cơ t h ể đ ố i
p h ư ơ n g n h ư h á n g , m ỏ á c . . . N ế u k ĩ t h u ậ t n à y được t h ự c h i ệ n v ớ i m u b à n
c h â n đ ể t ấ n c ô n g v à o h á n g của đ ố i p h ư ơ n g t h ì g ọ i l à đ á t h ố c trước
(Apollieo Chagi)
5.2.2. Đ á t ố n g n g a n g ( Y o p c h a g i )
• Sau k h i t h ự c h i ệ n k ĩ t h u ậ t n à y p h ả i xoay h ô n g đ ể đ ư a c h â n đ á
v à o t r o n g n h ữ n g đ ầ u g i ữ t h ẳ n g m ắ t p h ả i n h ì n t h ẳ n g v à o mục
t i ê u . L ú c n à y do v a i , t h â n v à c h â n đ ã x o a y v à x o ắ n l ạ i n h ư
h ì n h c h ô n ốc, cho n ê n đ ò n đ á sẽ đượ p h ó n g đ i n h ư v i ê n đ ạ n
bay r a k h ỏ i n ò n g s ú n g đ ể c h ạ m m ạ n h v à o m ụ c t i ê u . T r ê n t h ự c
t ế m ụ c t i ê u t ấ n c ô n g sẽ được q u y ế t đ ị n h t ù y t h u ộ c v à o t ư t h ế
v à v ị t r í đ ứ n g của đ ố i p h ư ơ n g , v í d ụ : n ế u đ ố i p h ư ơ n g đ ứ n g đ ố i
d i ệ n v ớ i h ư ớ n g đ á t h ì đ ò n đ á sẽ được t h ự c h i ệ n v à o m ặ t h o ặ c
v à o m ỏ á c của đ ố i p h ư ơ n g , c ò n k h i đ ố i p h ư ơ n g đ ứ n g n g h i ê n g ,
182
xoay v a i v à o h ư ớ n g đ á t h ì đ ò n đ á sẽ được t h ự c h i ệ n v à o m ộ t
b ê n c ằ m h o ặ c m ộ t b ê n s ư ờ n của đ ố i p h ư ơ n g .
• C ũ n g g i ố n g n h ư đ ò n đ á t ố n g trước sau k h i h o à n t h à n h k ĩ t h u ậ t
c h â n đ á p h ả i được t h u v ề theo đ ú n g đ ò n đ á b a n đ ầ u h o ặ c đ ặ t ở
c á c v ị t r í có l ợ i n h ấ t cho v i ệ c thực h i ệ n của c á c k ĩ t h u ậ t t i ế p theo
• C h â n t r ụ p h ả i l ấ y ức b à n c h â n l à m đ i ể m t ự a đ ể x o a y b à n c h â n
r a n g o à i v à p h ả i đ ồ n g t h ờ i d u ỗ i t h ẳ n g g ố i k h i đ á đ ể t ă n g cao
t ố c đ ộ v à t á c đ ộ n g v à o m ụ c t i ê u . Sau k h i k ế t t h ú c đ ộ n g tác
c h â n đ á p h ả i được t h u v ề đ ồ n g t h ờ i v ớ i v i ệ c g ậ p g ố i v à t h ả
l ỏ n g cổ c h â n của c h â n t r ụ .
K ĩ t h u ậ t n à y t h ư ờ n g sử d ụ n g p h ầ n d ư ớ i của g ó t c h â n v à c ạ n h n g o à i
của b à n c h â n đ ể t ấ n c ô n g v à o m ụ c t i ê u . C h â n đ á n h ấ t t h i ế t phải
c h u y ể n đ ộ n g t r ê n đ ư ờ n g t h ẳ n g được k ẻ t ừ đ i ể m b ắ t đ ầ u t ớ i đ i ể m c h ạ m
t r ê n mục tiêu t ấ n công.
183
5.2.3. Đ á v ò n g c ầ u ( D o l l i o C h a g i )
D ồ n t r ọ n g l ư ợ n g cơ t h ể s a n g c h â n t r ụ , n h ấ c g ố i v à x o a y t h â n n g ư ờ i
r ồ i t u n g c h â n đ á t h e o m ộ t đ ư ờ n g v ò n g cung đ ể d u ỗ i t h ẳ n g đ ầ u g ố i v à
sử d ụ n g ức b à n c h â n h o ặ c p h ầ n d ư ớ i của g ó t c h â n đ ể t ấ n c ô n g v à o mục
t i ê u . (Hình 56 a, b, c, d).
• C h â n t r ụ p h ả i d u ỗ i t h ẳ n g đ ầ u g ố i v à k h ớ p cổ c h â n d ể có t h ể
d ễ d à n g sử d ụ n g ức b à n c h â n l à m đ i ể m t ự a k h i x o a y n g ư ờ i .
• C h â n đ á p h ả i l ậ p tức d ừ n g l ạ i n g a y sau k h i c h ạ m v à o m ụ c t i ê u
m à k h ô n g được có t h ê m b ấ t cứ m ộ t sự c h u y ể n đ ộ n g t h e o đ à
nào.
• N ế u được t ậ p l u y ệ n c ẩ n t h ậ n v à t h ự c h i ệ n đ ú n g c á c h t h ì đ ò đ á
v ò n g c u n g sẽ có t h ể t ạ o r a m ộ t sức c ô n g p h á r ấ t m ạ n h v à o mục
tiêu t ấ n công.
"184
5.2.4 Đ á t ố n g sau (Dwichagi)
• Đ ộ n g t á c k ế t t h ú c của k ĩ t h u ậ t n à y c ũ n g t ư ơ n g t ự n h ư đ ò n đ á
t ố n g ngang (Yopchagi).
• K h i d ứ n g c h â n t r ư ớ c c h â n sau t h ì c h â n t r ư ớ c t h ư ờ n g được sử
d ụ n g đ ể đ á . T u y n h i ê n c ũ n g có t h ể t h ự c h i ệ n đ ò n đ á b ằ n g c h â n
sau h k i đ ã đ ẩ y n ó v ề s á t c h â n t r ư ớ c . T r ê n t h ự c t ế k ĩ t h u ậ t n à y
t h ư ờ n g được t h ự c h i ệ n k h i đ ã t ạ o ra m ộ t k h o ả n g c á c h nhất
đ ị n h v ớ i đ ố i p h ư ơ n g v à k h i v i ệ quay l ư n g l ạ i v ớ i d ố i p h ư ơ n g
k h ô n g g â y r a n g u y h i ể m cho n g ư ờ i t h ự c h i ệ n đ ò đ á .
• K h i thực h i ệ n k ĩ t h u ậ t m ắ t p h ả i n h ì n theo h ư ớ n g đ á v à c h â n
t r ụ cũng p h ả i gập g ố i n h ư đ ò n đ á t ố n g ngang (Yopchagi).
• T h â n t r ê n n g ã n h i ề u h ơ n v ề p h í t r ư ớ c so v ớ i đ ò n đ á tống
ngang (Yopchagi)
5.2.5. Đ ạ p t r ư ớ c (Ppodeo C h a g i )
185,
• K h á c v ớ i đ ò n đ á t ố n g trước, c h â n đ á t r o n g kĩ t h u ậ t n à y k h ô n g
c h u y ể n đ ộ n g l ê n t r ê n m à chỉ chuyển đ ộ n đ ơ n g i ả n v ề phía
trước b ằ n g cách duỗi t h ẳ n g đ ầ u gối đ ể đá v à o p h í a trước của
đ ố i p h ư ơ n g . M ụ c t i ê u t ấ n c ô n g c h ủ y ế u của k ĩ t h u ậ t n à y c h ỉ là
p h ầ n h ô n g v à t h â n d ư ớ i của đ ố i p h ư ơ n g .
• K ĩ t h u ậ t n à y t h ư ờ n g được t h ự c h i ệ n v ớ i l ò n g b à n c h â n đ ể t ấ n
c ô n g v à o đ ố i p h ư ơ n g , n h ư n g k h i n ó được t h ự c h i ệ n b ằ n g p h ầ n
d ư ớ i của g ó t c h â n t h ì lực t á c đ ộ n g sẽ r ấ t m ạ n h . T r o n g t r ư ờ n g
h ợ p đ ặ c b i ệ t k ĩ t h u ậ t cung có t h ể được t h ự c h i ệ n b ằ n g cang
n g o à i của b à n c h â n b ằ n g c á c h xoay n g ư ờ i v à đ ư a c h â n đ á đi
sát chân trụ.
• K h i t ấ n c ô n g v à o h á n g đ ố i p h ư ơ n g có t h ể sử d ụ n g m ũ i b à n c h â n
với các đ ầ u n g ó n c h â n duỗi t h ẳ n g để thực h i ệ n kĩ t h u ậ t n à y .
• T h â n t r ê n n g ã v ề p h í a t r ư ớ c í t h ơ n so v ớ i t r o n g đ ò n đ á t ố n g
trước (Apchagi).
5.2.6. Đ á c h ẻ ( N a e r y o C h a g i )
• C h â n đ á v u n g l ê n cao q u á đ ầ u của đ ố i p h ư ơ n g v à t h ự c h i ệ n đ ò n
đá b ằ n g cách kéo thẳng c h â n xuống với đầu gối duỗi thẳng
( h ì n h 5 9 a, b , c)
186
Hình 59 a, b, c: Đá chẻ Naeryo Chagi
• N ế u đ ố i p h ư ơ n g k h ô n g đ ứ n g q u á g ầ n t h ì có t h ể n h ấ c g ố i v à
n â n g c h â n đ á l ê n t h e o t r ụ c dọc của cơ t h ể đ ể t h ự c h i ệ n đ ò n
đá chẻ.
V ũ k h í được sử d ụ n g chủ y ế u t r o n g k ĩ t h u ậ t n à y l à g ố i v à l ò n g
bàn chân.
N h ư đ ò n đ á v ò n g t r ư ớ c ( B a n d a l C h a g i ) , k ĩ t h u ậ t n à y c ũ n g được
thực h i ệ n b ằ n g c á c h đưa c h â n đ á chuyển đ ộ n g theo m ộ t đường v ò n g
cung t ừ n g o à i v à o t r o n g . Sử d ụ n g c ạ n h t r o n g của b à n c h â n đ ể t ấ n c ô n g
v à o đ ố i p h ư ơ n g v à t r ê n t h ự c t ế n ó t h ư ờ n g dược sử d ụ n g đ ể n â n g c h â n
k h i thực h i ệ n đ ò n đ á chẻ (Naeryo Chagi) hoặc đ á c h ặ n (Pyojoek Chagi)
( H ì n h 60 a, b , c)
187
Hình 60 a, b, c: Đá tạt từ ngoài vào (Anchagi)
5.2.8. Đ á t ạ t t ừ t r o n g r a ( B a k k a t C h a g i )
188
C H Ư Ơ N G HI
Q U Y Ề N ( P O O M S A E )
a. B i ể u t ư ợ n g ( H ì n h 62)
b. Khái niệm:
T h á i cực l à h ạ t n h â n , l à đ i ể m c ố t l õ i v à l à n g u ồ n gốc t ạ o n ê n v ạ n
v ậ t t r o n g v ũ t r ụ v à cuộc s ố n g của x ã h ộ i l o à i n g ư ờ i . T h á i cực được b i ể u
tượng b ằ n g m ộ t v ò n g t r ò n bởi hai nửa m à u xanh v à m à u đỏ tượng
t r ư n g cho â m ( Y i n ) v à d ư ơ n g ( Y a n g ) . H a i n ử a n à y được c h i a r a t h e o
m ộ t đ ư ờ n g c o n g h ì n h c h ữ s n ó i l ê n sự v ậ n đ ộ n g v à b i ế n h ó a k h ô n g
n g ừ n g . Â m v à d ư ơ n g đ ề u được s i n h r a t ừ t h á i cực, l à h a i m ặ t đ ố i l ậ p
n h ư n g k h ô n g đ ố i k h á n g , c h ú n g h ấ p d ẫ n nhau v à h ò a hợp với nhau
theo m ộ t t ỉ l ệ n h ấ t đ ị n h đ ể t ạ o r a m u ô n l o à i . . .
'ó
%
4 NAM
BẤC
Hình 62 : Biểu tượng của thái cực trong các giai đoạn trước
189
K ế t h ợ p h a i h o ặ c ba c ặ p đ ô i â m d ư ơ n g có q u a n h ệ v ớ i n h a u l ạ i sẽ
t ạ o r a được m ộ t b ộ b a g ọ i l à " T a m t à i " . Ví d ụ " T r ờ i - n g ư ờ i , đ ấ t - n g ư ờ i "
t ạ o t h à n h b ộ ba " T h i ê n - đ ị a - n h â n " ... T h e o k í h i ệ u â m d ư ơ n g T a m
t à i được t h ể h i ệ n b ằ n g ba v ạ c h , m ộ t v ạ c h d à i ( ) được g ọ i l à d ư ơ n g
v à h a i v ạ c h n g ắ n (—) được g ọ i l à â m . T a m t à i được đ ặ t ở b ê n n g o à i
v ò n g t r ò n t h á i cực t h e o m ộ t t r ậ t t ự n h ấ t đ ị n h v à đ ó c h í n h l à k ế t quả
của sự p h ố i h ợ p h à i h ò a g i ữ a c á c h i ệ n t ư ợ n g của v ũ t r ụ t h e o các
n g u y ê n t ắ c cơ b ả n .
C ù n g v ớ i t h u y ế t â m d ư ơ n g , t a m t à i c h í n h l à cơ sở đ ể x â y d ự n g n ê n
t h u y ế t b á t q u á i v à c h í n h v ì v ậ y t h á i cực, â m d ư ơ n g , t a m t à i l à b a y ế u t ố
chủ y ế u được đ ề c ậ p t ớ i t r o n g n ề n t ả n g t ư t ư ở n g của n g ư ờ i T r i ề u T i ê n .
190
1.2. Nguồn gốc của Thái cực
T h e o sử s á c h g h i l ạ i t h ì v à o k h o ả n g n ă m 35 t r ư ớ c c ô n g n g u y ê n
P o k k u i con t r a i của h o à n g đ ế H w a n u n g t h u ộ c t r i ề u đ ạ i T o n g y i đ ã được
t h ư ợ n g đ ế b a n cho k h ả n ă n g có t h ể n h ì n t h ấ u h i ể u m ọ i v i ệ c v à sau
n à y đ ã được t h ư ợ n g đ ế b a n cho t h u y ế t b á t q u á i đ ể t h i ế t l ậ p r a nền
t ả n g t ư t ư ở n g cho n g ư ờ i d â n T r i ề u T i ê n . N ề n t ả n g t ư t ư ở n g n à y c ũ n g
n g à y c à n g được c ủ n g cố, h o à n t h i ệ n v à t r u y ề n b á s â u r ộ n g c ù n g v ớ i
l ị c h sử p h á t t r i ể n của b á n đ ả o T r i ề u T i ê n v à c u ố i c ù n g đ ã được ô n g
K i m I l b u t ổ n g h ợ p v à đ ú c k ế t l ạ i t h à n h v ò n g t r ò n t h á i cực n g à y nay.
2. Nguồn gốc, khái niệm và phương pháp luyện tập các bài quyền
t r o n g m ô n v õ TAEKVVONDO
C á c b à i q u y ề n T a e k w o n d o được t h i ế t l ậ p đ ể t ă n g c ư ờ n g sức m ạ n h
của t ậ p t h ể n h ằ m c h ố n g l ạ i c á c m ố i de d ọ a t ừ m ô i t r ư ờ n g b ê n n g o à i .
Vì l ợ i í c h của cả c ộ n g d ồ n g , d ự a t r ê n c á c k ĩ t h u ậ t c ă n b ả n , c á c l ã o v õ
s ư đ ã s á n g t ạ o r a c á c b à i q u y ề n độc đ á o m a n g đ ậ m n é t d â n t ộ c đ ể g i ú p
c á c v õ s i n h r è n l u y ệ n sức m ạ n h t h ể c h ấ t , t ă n g c ư ờ n g ý t h ứ c t ổ chức
k ỉ l u ậ t v à h o à n t h i ệ n k h ả n ă n g t ự v ệ của b ả n t h â n . Đ ể t ạ o đ i ề u k i ệ n
t h u ậ n l ợ i cho v i ệ c t r u y ề n b á v à t h u ậ n t i ệ n cho v i ệ c r è n l u y ệ n của c á c
191
v õ s i n h , c á c b à i q u y ề n đ ề u được x â y d ự n g v ớ i c á c đ ộ n g t á c đ ơ n g i ả n ,
h i ệ u q u ả v à p h ù h ợ p v ớ i t ì n h h ì n h của t h ự c t ế . C ù n g v ớ i t h ờ i g i a n v à
sự t r ợ g i ú p t í c h cực của y h ọ c v à c á c m ô n k h o a h ọ c k h á c , c á c b à i q u y ề n
c ũ n g n g à y c à n g được h ệ t h ố n g , c ủ n g c ố v à h o à n t h i ệ n h ơ n .
Q u y ề n l à m ộ t h ệ t h ố n g c á c k ĩ t h u ậ t t ấ n c ô n g v à p h ò n g t h ủ dược
s ắ p x ế p v à b ố t r í t h e o m ộ t t r ậ t t ự n h ấ t đ ị n h m à c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n có
192
t h ể d ễ d à n g t i ế n h à n h t ậ p l u y ệ n cho d ù k h ô n g có sự c h ỉ đ ạ o v à g i á m
s á t của h u ấ n l u y ệ n v i ê n . Đ ố i v ớ i c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n T a e k w o n d o q u y ề n
có m ộ t v a i t r ò v à ý n g h ĩ a h ế t sức q u a n t r ọ n g . T h ô n g qua v i ệ c t ậ p l u y ệ n
c á c b à i q u y ề n , c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n có t h ể d ễ d à n g c ủ n g cố, h o à n t h i ệ n
v à ứ n g d ụ n g c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t v à o t r o n g t h ự c t ế song d ấ u v à t h i
đ ấ u Taekvvondo, đ ặ c b i ệ t l à đ ố i v ớ i c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t k h ó , đ i ề u m à
l u ô n g â y r a k h ó k h ă n cho v i ệ c l u y ệ n t ậ p của c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n k h i
t i ế n h à n h thực h i ệ n c h ú n g đơn l ẻ m ộ t m ì n h .
T r ê n t h ự c t ế , c á c b à i q u y ề n có t h ể được t h ự c h i ệ n b ằ n g h a i c á c h l à
t ư duy t ư ở n g t ư ợ n g h o ặ c t h ự c h i ệ n t h ự c t ế theo đ ồ h ì n h ( đ á n h d ấ u v ị t r í
k h ở i đ ầ u của h a i c h â n v à c á c h ư ớ n g d i c h u y ể n k h i t h ự c h i ệ n b à i q u y ề n ) .
2.4. Những điểu cần chú ý khi thực hiện một bài quyển
* G h i n h ớ đ ồ h ì n h , n h ị p đ i ệ u v à p h ư ơ n g h ư ớ n g d i c h u y ể n của b à i q u y ề n .
* T r o n g k h i t h ự c h i ệ n b à i q u y ề n p h ả i c h ú ý t ớ i c á c v ấ n đ ề sau :
• H ư ớ n g n h ì n của m ắ t .
• S ự t h a y đ ổ i của t r ọ n g t â m cơ t h ể .
2.5. Phương pháp tiến hành luyện tập các bài quyền
V i ệ c l u y ệ n t ậ p c á c b à i q u y ề n c h ỉ có t h ể đ ạ t t ớ i được n h ữ n g k ế t q u ả
13-GTVThuật 193
n h ư m o n g m u ố n n ế u n ó được t h ự c h i ệ n m ộ t c á c h k i ê n t r ì v à b ề n bỉ
theo đ ú n g 5 bước sau:
Bước đ ầ u t i ê n của v i ệ c t ậ p l u y ệ n c á c b à i q u y ề n l à t h ự c h i ệ n b ắ t
chước l ạ i t h e o m ẫ u . T r o n g g i a i đ o ạ n n à y v ậ n đ ộ n g v i ê n p h ả i đ ặ c b i ệ t
c h ú ý t ậ p t r u n g t i n h t h ầ n , c h ú ý t ớ i c h u y ể n đ ộ n g của m ắ t , g ó c đ ộ thực
h i ệ n đ ộ n g t á c . . . đ ể có t h ể n ắ m b ắ t v à t h ự c h i ệ n được c h í n h x á c t ừ n g
kĩ t h u ậ t trong bài quyền.
T r o n g bước n à y v ậ n đ ộ n g v i ê n p h ả i đặc b i ệ t c h ú ý đ ế n t ư t h ế k h i
t h ự c h i ệ n đ ộ n g t á c , t í n h n h ị p đ i ệ u của b à i q u y ề n , t ố c đ ộ v à c ư ờ n g độ
lực sử d ụ n g k h i t h ự c h i ệ n đ ộ n g t á c ( m ạ n h , y ế u , c h ậ m , nhanh...),
p h ư ơ n g p h á p đ i ề u c h ỉ n h n h ị p t h ở v à đ ồ h ì n h của b à i q u y ề n . V ậ n đ ộ n g
v i ê n p h ả i c ố g ắ n g t ì m h i ể u đ ể n ấ m được ý n g h ĩ a của t ừ n g đ ộ n g t á c ,
t r ì n h t ự t h ự c h i ệ n v à d i ễ n b i ế n của t o à n b ộ b à i q u y ề n .
Sau k h i t i ế n h à n h h a i bước t r ê n v ậ n đ ộ n g v i ê n p h ả i c ă n cứ v à o
t ì n h h ì n h t h ự c t ế v à t r ì n h đ ộ t h ự c t ạ i của b ả n t h â n đ ể đ ề r a p h ư ơ n g
t h ứ c t h ự c h i ệ n t ố i ưu.
Sau k h i đ ã t i ế n h à n h t ấ t cả c á c b ư ớ c t r ê n , v ậ n đ ộ n g v i ê n p h ả i bước
v à o g i a i đ o ạ n t ự c ủ n g c ố v à h o à n t h i ệ n b à i q u y ề n đ ã h ọ c đ ể có t h ể
t h ự c h i ệ n được b à i q u y ề n v ớ i đ ộ c h í n h x á c t ố i đ a v ớ i t í n h n g h ệ t h u ậ t
cao v à t h ể h i ệ n được t r ọ n v ẹ n ý n g h ĩ a v à t h ầ n sắc của b à i q u y ề n .
194
2.6. Phân loại các bài quyền
T r o n g m ô n v õ T a e k w o n d o c á c b à i q u y ề n được p h â n r a l à m ba l o ạ i
dựa v à o k ĩ t h u ậ t đ ộ n g t á c , k ế t cấu v à nhịp đ i ệ u thực h i ệ n .
2.6.1. K ĩ t h u ậ t động t á c
K ĩ t h u ậ t ở đ â y c h í n h l à c á c d ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t được sử d ụ n g t r o n g
các b à i q u y ề n . Do Taekwondo là m ộ t m ô n t h ể thao t h i d ấ u đ ố i k h á n g
cho n ê n v i ệ c t i ế n h à n h p h â n l o ạ i c á c b à i q u y ề n t h e o h ệ t h ố n g các
đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t l à m ộ t v i ệ c l à m r ấ t c ầ n t h i ế t v à có t ầ m q u a n t r ọ n g
r ấ t l ớ n . T h ô n g t h ư ờ n g k h i t i ế n h à n h p h â n chia theo y ế u t ố n à y t h ì các
b à i q u y ề n được c h i a r a t h à n h :
Đ â y l à c á c b à i q u y ề n có s ố l ư ợ n g c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t chân
( C h a g i ) v à đ ỡ ( M a k k i ) v ư ợ t q u á n h u c ầ u sử d ụ n g t r o n g t h ự c t ế . K h i
t i ế n h à n h t ậ p l u y ệ n các b à i quyền này, v ậ n động v i ê n cần p h ả i chú ý
chọn lọc v à đặc b i ệ t chú t r ọ n g t ớ i các động t á c kĩ t h u ậ t chủ y ế u t h ư ờ n g
h a y được sử d ụ n g t r o n g t h ự c t ế .
* Các bài quyền với các động tác kĩ thuật cơ bản và chủ yếu
Đ â y l à c á c b à i q u y ề n được t h i ế t l ậ p d ự a t r ê n c á c d ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t
cơ b ả n v à t h ư ờ n g h a y được sử d ụ n g t r o n g t h ự c t ế . C á c b à i q u y ề n n à y
l ạ i được c h i a r a t h à n h c á c b à i q u y ề n v ớ i đ ò n c h â n ( C h a g i ) , c á c b à i
quyền v ớ i các đ ò n g ạ t đỡ ( M a k k i ) v à các b à i quyền p h ố i hợp giữa đ ò n
c h â n (Chagi) v ớ i kĩ t h u ậ t g ạ t đỡ ( M a k k i ) .
* Các bài quyền với các động tác kĩ thuật đơn giản
Đ â y l à c á c b à i q u y ề n t h ư ờ n g dược sử d ụ n g t r o n g g i a i đ o ạ n h u ấ n
l u y ệ n b a n đ ầ u v à h u ấ n l u y ệ n n â n g cao. T r o n g g i a i đ o ạ n h u ấ n l u y ệ n
n â n g cao, c á c b à i q u y ề n n à y c h ủ y ế u được sử d ụ n g đ ể t ă n g cường
chức n ă n g h o ạ t đ ộ n g c ủ a c á c b ộ p h ậ n b ê n t r o n g cơ t h ể t h ô n g qua
việc đ i ề u k h i ể n nhịp t h ở . K h i thực h i ệ n những b à i quyền n à y , v ậ n
đ ộ n g v i ê n c ầ n p h ả i t r ả i qua m ộ t t h ờ i g i a n l u y ệ n t ậ p g i a n k h ổ để
t h u ầ n t h ụ c t ấ t c ả c á c đ ộ n g t á c k ĩ t h u ậ t có t r o n g b à i q u y ề n .
195
2.6.2. K ế t c ấ u của b à i q u y ề n
D ự a t r ê n t i ê u c h í n à y có t h ể t i ế n h à n h p h â n l o ạ i c á c b à i q u y ề n ra
các n h ó m :
C á c b à i q u y ề n t h i ê n v ề các kĩ t h u ậ t đ ò n tay.
C á c b à i q u y ề n v ớ i sự k ế t h ợ p h à i h ò a của c á c k ĩ t h u ậ t đ ò n t a y v à
đòn chân.
2.6.3. N h ị p đ i ệ u của b à i q u y ề n
T r ê n t h ự c t ế , h ệ t h ố n g c á c b à i q u y ề n T a e k w o n d o c ò n được t i ế n
h à n h p h â n l o ạ i d ự a t r ê n sự k h á c b i ệ t v ề n h ị p đ i ệ u t h ự c h i ệ n của đ ộ n g
t á c n h ư n h a n h , c h ậ m , m ề m m ạ i , dứt k h o á t , m ạ n h , yếu...
D ự a t r ê n t i ê u c h u ẩ n n à y , c á c b à i q u y ề n t h ư ờ n g được c h i a r a t h à n h :
C á c b à i q u y ề n v ớ i c á c đ ộ n g t á c được t h ự c h i ệ n m ạ n h v à chậm.
C á c b à i q u y ề n v ớ i c á c đ ộ n g t á c dược t h ự c h i ệ n n h a n h d ứ t k h o á t
và m ề m m ạ i
C á c b à i q u y ề n v ớ i sự p h ố i h ợ p h à i h ò a v ề c ư ờ n g đ ộ v à t ố c đ ộ t h ự c
h i ệ n của c á c đ ộ n g t á c ( m ạ n h , y ế u , n h a n h , chậm...).
T r ê n đ â y là c á c p h ư ơ n g p h á p chủ y ế u đ ể t i ế n h à n h p h â n l o ạ i các
b à i quyền Taekwondo. Tuy n h i ê n t r ê n thực t ế , các p h ư ơ n g p h á p n à y
t h ư ờ n g k h ô n g được s ử d ụ n g đ ể t i ế n h à n h p h â n l o ạ i đ ố i v ớ i c á c b à i
quyền ở t r ì n h độ đ ẳ n g cấp cao.
196
2.7. Đối tượng tập luyện
T r o n g h ệ t h ố n g c á c b à i q u y ề n T a e k w o n d o , c á c b à i T h á i cực t ừ b à i
s ố Ì đ ế n b à i s ố 8 được t h i ế t l ậ p d à n h cho c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n t ừ đ a i
t r ắ n g đ ế n đai n â u . C á c b à i quyền t ừ b à i Koryo (Triều T i ê n quyền) đ ế n
I l i o ( V ạ n t ự q u y ề n ) được d à n h cho c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n t ừ đ a i n â u đ ế n
đ a i đ e n m ộ t đ ẳ n g ( N h ấ t đ ẳ n g h u y ề n đ a i ) v à c á c b à i q u y ề n c ò n l ạ i được
d à n h cho c á c v ậ n đ ộ n g v i ê n đ ạ t t r ì n h đ ộ t ừ đ a i đ e n m ộ t đ ẳ n g t r ở l ê n . . .
C á c b à i q u y ề n t ừ b à i Taegeuk Ì J a n g ( T h á i cực K i ề n c u n g q u y ề n )
đ ế n b à i I l i o ( V ạ n t ự q u y ề n ) c h ủ y ế u đ ề u bao g ồ m c á c k ĩ t h u ậ t cơ b ả n ,
c á c c h i ê u t h ứ c t h ư ờ n g h a y được sử d ụ n g t r o n g t h ự c t ế v à c h ú n g được
t h ự c h i ệ n t h e o c á c h ư ớ n g d i c h u y ể n được đ ị n h s ẵ n dược g ọ i l à " d ồ
hình"của bài quyền.
• T h á i cực q u y ề n : T h á i cực q u y ề n g ồ m 8 b à i v ớ i đ ồ h ì n h di
c h u y ể n d ự a t r ê n 8 q u ẻ cơ b ả n của b á t q u á i .
• K o r y o ( T r i ề u T i ê n q u y ề n ) v ớ i đồ h ì n h d i c h u y ể n theo h ì n h c h ữ Sĩ
• K e u m g a n g ( K i m c ư ơ n g q u y ề n ) : B à i q u y ề n m a n g t ê n của một
n g ọ n n ú i n ổ i t i ế n g ở H à n Quốc. Đ ồ h ì n h d i c h u y ể n t h e o h ì n h
chữ Sơn
• C h o n k w o n ( T h i ê n quyền): Đ ồ h ì n h d i c h u y ể n theo h ì n h c h ữ T h i ê n
197
2.9. Các kí hiệu trên đồ hình của các bài quyền
N h ằ m t ạ o đ i ề u k i ệ n t h u ậ n l ợ i cho v i ệ c t ậ p l u y ệ n của c á c v ậ n đ ộ n g
v i ê n v à c ô n g t á c h ư ớ n g d ẫ n , g i ả n g d ạ y của c á c h u ấ n l u y ệ n v i ê n , t r ê n
đ ồ h ì n h của m ỗ i b à i q u y ề n đ ề u có đ á n h d ấ u c á c k í h i ệ u t h e o t r ậ t t ự
c h ữ c á i của T r i ề u T i ê n . Ví d ụ :
N a : l à đ i ể m k h ở i đ ầ u v à k ế t t h ú c của m ỗ i b à i q u y ề n
Ga : l à h ư ớ n g t h ẳ n g v ề p h í a t r ư ớ c t ừ đ i ể m k h ở i đ ầ u
Da : là hướng b ê n t r á i t í n h từ đ i ể m k h ở i đ ầ u
Ra : l à h ư ớ n g b ê n p h ả i t í n h t ừ đ i ể m k h ở i đ ầ u
M a : l à h ư ớ n g t h ẳ n g v ề p h í a sau của đ i ể m k h ở i đ ầ u
B à i K i m c ư ơ n g q u y ề n ( K e u m g a n g ) đ ồ h ì n h n h ì n t ừ v ị t r í của h u ấ n
luyện viên là:
Ga
Gai Ga 2
Da Na Ra
ĐỒ hình được trình bày dành cho các vận động viên là:
Ra Na Da
Ga 2 Gai
Ga
198
THÁI CỰC K I Ề N CUNG QUYÊN
(TAEGEUK Ì JANG)
Bài Thái cực Kiền cung quyền (Taegeuk Ì Jang) được thiết lập dựa
t h e o n g u y ê n lí h o ạ t đ ộ n g của K i ề n (Keon) m ộ t t r o n g 8 q u ẻ của B á t
q u á i t ư ợ n g t r ư n g cho m ặ t t r ờ i v à á n h s á n g . T h e o t h u y ế t b á t q u á i t h ì
K i ề n ( K e o n ) l à sự b ắ t đ ầ u đ ể s ả n s i n h r a v ạ n v ậ t t r ê n v ũ t r ụ v à v ì v ậ y
b à i T h á i cực K i ề n c u n g q u y ề n (Taegeuk Ì J a n g ) đ ã được x ế p v à o v ị t r í
đầu t i ê n trong h ệ t h ố n g các b à i quyền Taekwondo. Đ â y là m ộ t b à i
quyền tương đ ố i đơn g i ả n v ớ i các tư t h ế t ấ n v à các động t á c kĩ thuật
cơ b ả n n h ư : g ạ t h ạ d ẳ n g ( A r a e m a k k i ) , đ ỡ t r u n g đẳng (Momtong
makki), đấm trung đẳng (Momtong Jireugi) và đá tống trước
( A p c h a g i ) . K h i v ậ n đ ộ n g v i ê n đ ạ t t ớ i t r ì n h đ ộ đ a i n â u 8 v ạ c h t h ì có
t h ể b ắ t đ ầ u t i ế n h à n h l u y ệ n t ậ p b à i q u y ề n n à y ( h ì n h 65)
Hình 65
199
B Ả N G T Ó M TẮT D I Ễ N B I Ế N C Ủ A BÀI THÁI cực
Hướng
Trinh tự VỊ trí Tư thế tấn Hình thức di chuyển Kĩthuậtữiực hiện
mắt
Ga Ga Lập tấn trái (Wen Apkubi) Xoay người sang trái 90° Gạt hạ đẳng (Arae Makki)
Tán trước phải Bước chân trái lên theo hướng Đám trung đẳng nghịch
Ra Ra
2 2
(Wen Apseogi) Ra 2 (Momtong Baro Jireugi)
Tấn trước phải Bước chân phải lên theo hướng Đấm trung đẳng nghịch
Da Da
2 2
(Oreun Apseogi) Da 2
(Momtong Baro Jireugi)
200
Tấn trước trải Xoay người sang trái 90° và
Da Da Đỡ thượng đẳng (Olgul
3 3 đưa chéo trân trái lên theo
(Wen Apseogi) Makki)14
hướng Da3
Tấn trước trái Chân phải đá tống trước Đấm trung đẳng thuận
Da 3 Da 3 (apchagi) và hạ xuống trước
(Oreun Apseogi) (Momtong Bandae Jireugi)
chân trải
Tấn trước trái Xoay người sang phải 180° và
Ra
3 Ra
3
đưa chéo Uân vé sau theo Đỡ thượng đẳng (Olgúi Makki)
(Oreun Apseogi)
hướng Ra3
Tấn trước trái Chân trái đá tống trước (apcha- Đấm trung đẳng thuận
Ra
3 Ra
3
(Wen Apseogi) gi) và hạ xuống trước chân phải (Momtong Bandae Jireugi)
Kết Ga Na
Tán song song Xoay người sang trái 180° và Tấn sẵn sàng (Kibon Jumbi
thúc (Naranhi Seogi) kéo chân trái vế Seogi)
201
Đ ồ HÌNH C Ủ A BÀI T H Á I c ự c KIÊN C U N G QUYÊN
202
Hình 66 a, b, c
1. Xoay n g ư ờ i sang t r á i 9 0 ° theo h ư ớ n g D a x t h à n h t ấ n trước t r á i (Wen
Apseogi) v à v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Area M a k k i ) b ằ n g tay t r á i ( h ì n h 6 6 b).
2. C h â n p h ả i bước l ê n theo h ư ớ n g D a ! t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n
Apseogi) v ù n g đòn đấm trung đẳng thuận (Momtong Bandae
ơ i r e u g i ) b ằ n g t a y p h ả i ( H ì n h 66c).
Hình 67 a, b
203
5. C h â n t r á i bước c h é o s a n g t r á i theo h ư ớ n g Ga, xoay n g ư ờ i 9 0 ° sang
t r á i t h à n h l ậ p t ấ n t r á i ( W e n Ạ p k u b i ) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Area
M a k k i ) t a y t r á i ( H ì n h 68).
Hình 68 a, b
6. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế , m ắ t n h ì n t h ẳ n g trước v ù n g đ ò n đ ấ m t r u n g đẳng
n g h ị c h ( ( M o m t o n g B a r o ơ i r e u g i ) b ằ n g t a y t r á i ( h ì n h 69 a).
t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g
đ ẳ n g t ừ n g o à i ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) b ằ n g t a y p h ả i ( h ì n h 69b ).
Hình 69 a, b, c
204
9. C h â n t r á i r ú t v ề sau theo h ư ớ n g D a 2 xoay n g ư ờ i sang t r á i 180°
t h à n h t ấ n t r ư ớ c ( W e n Apseogi) v ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o
( M o m t o n g A n m a k k i ) b ằ n g t ẩ y p h ả i ( H ì n h 69d).
Hình 69 d, e
l i . C h â n p h ả i đ ư a c h é o s a n g p h ả i theo h ư ớ n g Ga, xoay n g ư ờ i s a n g p h ả i
9 0 ° t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i ) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g ((Arae
M a k k i ) b ằ n g t a y p h ả i ( h ì n h 70a).
12. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế , đ ấ m t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i )
b ằ n g t a y t r á i ( h ì n h 7 0 b).
Hình 70 a, b
205
13. C h â n t r á i bước s a n g t r á i theo h ư ớ n g D a 3 , xoay n g ư ờ i s a n g t r á i 9 0 °
t h à n h t ấ n t r ư ớ c t r á i ( W e n Apseogi) v ù n g đ ò n đ õ t h ư ợ n g đ ẳ n g (Olgul
M a k k i ) b ằ n g t a y t r á i ( H ì n h 71 a).
14. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c ( A p c h a g i ) b ằ n g c h â n
p h ả i , t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v à t h ự c h i ệ n
đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g tay phải
( h ì n h 7 1 b, c)
Hình 71 a, b, c
15. Chân phải rút về theo hướng Ra xoay người sang phải 180° thành
3
t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g (Olgul
makki) bằng tay phải (hình72a).
Hình 72 a, b, c
206
16. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á tống trước (Apchagi) b ằ n g c h â n t r á i ,
t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n trước t r á i (Wen Apseogi) v ù n g đ ò n đ ấ m t r u n g
đ ẳ n g t h u ậ n ( M o m t o n g Bandae ơireugi) b ằ n g tay t r á i ( h ì n h 7 2 b,c).
i m
Ị p i
Hình 73 a, b
18. C h â n p h ả i bước l ê n theo h ư ớ n g N a t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i (Oreun A p k u b i )
v ù n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ( M o m t o n g B a n d a e J i r e u g i ) b ằ n g tay
p h ả i đồng thòi t h é t "Kihap" (hình 74a,b).
Hình 74 a, b Hình 74 c
K ế t t h ú c ( K e u m a n ) : C h â n p h ả i g i ữ n g u y ê n v ị t r í ( N a ) , xoay n g ư ờ i
s a n g t r á i 1 8 0 ° v à t h u c h â n t r á i v ề t ư t h ế s ẵ n s à n g ( K i b o n J u m b i Seogi)
b a n đ ầ u , m ắ t n h ì n t h ẳ n g t r ư ớ c (Ga) ( h ì n h 74 c).
207
P H Â N T H Ê V À ỨNG D Ụ N G C Ủ A BÃI THÁI c ự c K I Ề N C U N G Q U Y Ể N
1. K h i đ ố i p h ư ơ n g t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g cước ( A p c h a g i ) b ằ n g c h â n
p h ả i , t a y t r á i l ậ p tức g ạ t h ạ đ ẳ n g (Area M a k k i ) đ ể c h ặ n đ ò n t ấ n công
c ủ a đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 7 5 a).
2. L ậ p tức t r u y s á t v à p h ả n c ô n g đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g
t h u ậ n ( M o m t o n g B a n d a e J i r e u g i ) của t a y p h ả i ( h ì n h 75 b).
Hình 75 a, b
6. T r ư ớ c k h i đ ố i p h ư ơ n g k ị p t h á o l u i h o ặ c r a t i e p đ ò n t ấ n c ô n g , l ậ p tức
p h ả n công l ạ i b ằ n g đòn đ ấ m t r u n g đẳng nghịch (Momtong Baro
ơ i r e u g i ) c ủ a t a y p h ả i ( H ì n h 76b)
7. K h i đ ố i p h ư ớ n g t ấ n c ô n g b ằ n g đ ó n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ((Momtong
B a n d a e J i r e u g i ) , t a y t r á i v ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o
( M o m t o n g A n m a k k i ) đ ể c h ặ n đ ò n t ấ n c ô n g c ủ a đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 77a).
8. K h i đ ố i p h ư ơ n g t h á o l u i d o đ ò n t ấ n c ô n g đ ã b ị c h ặ n đỡ t h ì l ậ p tức t r ụ y
theo v à p h ả n c ô n g đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h
( ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) tay p h ả i ( h ì n h 77b).
208
Hình 77 a, b
13. K h i đ ố i p h ư ơ n g t ấ n c ô n g b ằ n g đ ó n đ ấ m t h ư ợ n g đ ặ n g ( O l g u l ơ i r e u g i )
t a y t r á i l ậ p t ứ c đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g ( O l g u l M a k k i ) đ ể g ạ t đ ò n t ấ n c ô n g
của đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 7 8 a ) .
14-GTVThuât 209
Hình 77 a, b
210
THÁI CỰC ĐOÀI CUNG QUYÊN
(TAEGEUK 2 JANG)
C h u ẩ n b ị ( j u m b i ) : T ừ v ị t r í b a n đ ầ u (na) m ắ t n h ì n t h ẳ n g v ề p h í a
trước (Ga) v à t h ự c h i ệ n t ư t h ế s ẵ n s à n g ( K i b o n J u m b i Seogi) ( h ì n h a).
2. C h â n p h ả i bước l ê n theo h ư ớ n g D a Ì t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i )
và thực h i ệ n đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi)
bằng tay p h ả i (Hình80c).
Hình 79 a, b, c Hình 80 a, b, c
211
B Ả N G T Ú M TẮT D I Ễ N B I Ế N C Ủ A BÀI THÁI c ự c ĐOÀI
CUNG QUYÊN
(TAEGEUK 2 JANG)
Hướng VỊ trí Tư thế tấn Hình thức di chuyển Ki thuật thực hiện
Trinh tự
mắt
Chuẩn Tấn song song Tại chỗ Tu thế chuẩn bị (Kibon Jumbi
Ga Na
bị (Naranhi Seogị) Seogi)
Da Dai Tấn trước phải Xoay người sang trái 90° và bước Gạt hạ đẳng (Arae Makki)
1
(Wen Apseogi) chân trái lên theo hướng Da ì
1
Lập tấn phải Bước chân phải lên theo hướng Đấm trung đẳng thuận
2 Da-ị
(Oreun Apkubi) (Momtong Bandae Jireugĩ)
6 Lập tấn trái (Wen Apkubi) Bước chân phải lên theo hướng Đấm trung đẳng nghịch
Ga (Momtong Baro Jireugi)
Ra Ra Tấn trước trái Xoay người sang trái 90° và bước Gạt hạ đẳng (Arae Makki)
7 2 2
(VVen Apseogi) chéo chân lên theo hướng Da2
chân trái
Tấn trước phải Xoay người sang phải 90° và
9 đưa chéo chân phải lẽn theo Gạt hạ dẳng (Arae Makki)
(Wen Apseogi)
hướng Ra2
Lập tấn trải Chânừái đá tống trước Đấm tung đẳng nghịch
10 Da Da2 (Apchagi) và hạ xuống trước
(Wen Apkubi)
2
212
Trinh tự Hướng Vị trí Tư thế tán Hình thức di chuyển Kĩ thuật thực hiện
mắt
Tấn trước trái Xoay người sangữái 270° và Đỡ trung đẳng từ ngoài vào
13 Da 3 Da 3
đưa chéo chân trái lẽn theo trong (Momtong Anmakki)
(Wen Apseogi)
hướng Ra3
Tấn trước phải Xoay người sang trái 180° và Đỡ trung đẳng từ ngoài vào
14 Da 1 Dai kéo chân trái vế sau theo trong (Momtong Anmakki)
(VVen Apseogi)
hướng Da3
Tấnừướcừâi Xoay người sang trái 90° và
15 Ra 3 Ra 3
bước chân phải lên theo hướng Gạt hạ đẳng (Arae Makki)
(Wen Apseogi)
Na
Tẩn trước phải Chân trái đá lổng trước và hạ Đám trung đẳng thuận
16 Ra 3 Ra 3
Lập tấn trái Chân trái đá tống trước và hạ Đấm trung đẳng thuận
17 Na Na
(VVen Apkubi) xuống trước chân phải (Momtong Bandae Jireugi)
Kết Tấn song Xoay người sang trái 180° vả Tư thế tấn sẩn sàng (Kibon
Ga Na thu chân trái véfư thế tấn sẵn
thúc (Naranhi Seogi) Jumbim Seogi)
sàng (Kibon Jumbim Seogi)
213,
Đ ồ HÌNH C Ủ A BÀI THÁI c ự c ĐOÀI CUNG QUYÊN
214
C h â n p h ả i r ú t v ề theo h ư ớ n g Ra.ị xoay n g ư ờ i sang p h ả i 1 8 0 ° t h à n h
t ấ n t r ư ớ c p h ả i O r e u n Apseogi) v à t h ự c h i ệ n đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Area
M a k k i ) b ằ n g t a y p h ả i ( H ì n h 81a).
Na
Ra, © 05 u © HI Da,
(Sì
í® ị
Ra, s>®.® Di,
: 1
Ra. : ; 0«,
Ga
Hình 81 a, b
Hình 82 a, b
215.
6. Bước c h â n p h ả i l ê n theo h ư ớ n g Ga t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n
Apseogi) v à n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o ( M o m t o n g Anmakki)
b ằ n g t a y p h ả i ( H ì n h 82b).
8. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi) b ằ n g c h â n
p h ả i , r ú t c h â n v ề t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đòn
đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n ( O l g u l Bandae J i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i ( h ì n h
83a, b, c).
Hình 84 a, b, c
216
9. C h â n p h ả i r ú t v ề theo h ư ớ n g R a xoay n g ư ờ i sang p h ả i 1 8 0 ° t h à n h
2
t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g ( A r a e M a k k i )
b ằ n g t a y p h ả i ( h ì n h 84a).
10. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi) b ằ n g c h â n
t r á i , t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n trước t r á i (Wen A p k u b i ) v à thực h i ệ n đ ò n
đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g tay t r á i
(hình 85b,c).
Hình 85 a, b
t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ
n g o à i v à o ( M o m t o n g A n m a k k i ) b ằ n g t a y t r á i ( H ì n h 86b).
217
Hình 86 a, b
Ị15flat«ỊỊl Na
'.ỊỊ&L . Ra,
3P Ì. É p l i Da,
^ J | l | m i
Ra, Da,
i S i 1 1 1 ©-© ®
!© ;
Ra, —í<a
|1* Lr
® ® Da,
ỉ ĩ
Ị Ga ĩ
Hình 87 a, b
16. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c ( A p c h a g i ) b ằ n g c h â n
p h ả i , t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u m Apseogi) v ù n g đ ò n
đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ((Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g tay p h ả i
218
Hình 88 a, b
Na
Ra, li Da,
©-©
Ra, Oa,
©-®
©
Ra. Da,
Ga
Hình 88 c, d
18. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi) b ằ n g c h â n
p h ả i , t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n
đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ( ( M o m t o n g Bandae J i r e u g i ) b ằ n g t a y p h ả i
đ ồ n g t h ờ i t h é t " K i h a p " [ H ì n h 90 (a.b.c.d).
219
Hình 89 c, d
Kết t h ú c (Keuman)
C h â n p h ả i g i ữ n g u y ê n v ị t r í t ạ i t h ò i đ i ể m k h ở i đ ầ u ( N a ) , xoay n g ư ờ i
sang p h ả i 9 0 ° v à t h u c h â n t r á i v ề t h à n h t ấ n s ẵ n s à n g ( K i b o n J u m b i
Seogi), m ặ t h ư ớ n g t h ẳ n g v ề p h í a t r ư ớ c (Ga) ( H ì n h 91).
222
P H Â N T H Ế V À ỨNG DỤNG C Ủ A BÀI THÁI cực
(TAEGEUK 2 JANG)
13. K h i h a i đ ố i t h ủ đ ứ n g t r ư ớ c m ặ t v à sau l ư n g l ầ n l ư ợ t t ấ n c ô n g b ằ n g
đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g ( M o m t o n g J i r e u g i ) , tay p h ả i l ậ p tức v ù n g đòi đỡ
t r u n g đ ẳ n g t ừ ngoài vào (Momtong Anmakki) để chặn đòn t ấ n công
c ủ a đ ố i t h ủ ở t r ư ớ c m ặ t ( H ì n h 92a).
Hình 92 b
223
14. Sau k h i c h ặ n đ ò n t ấ n c ô n g của đ ấ u t h ủ ở t r ư ớ c m ặ t , l ậ p tức quay
n g ư ờ i 180° (đổi hướng) v ù n g kĩ t h u ậ t t ư ơ n g t ự b ằ n g tay t r á i , nhằm
c h ặ n đ ứ n g đ ò n t ấ n c ô n g của đ ố i t h ủ ở sau l ư n g ( H ì n h 92b).
V ậ n đ ộ n g v i ê n có t h ể t h ự c h i ệ n ứ n g d ụ n g đ ộ n g t á c 13 c ủ a b à i t h á i
q u y ề n n à y v ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o ( M o m t o n g Anmakki)
b ằ n g tay p h ả i v à q u a y sau đ ể t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi) b ằ n g
chân trái vào đối t h ủ đứng ở phía sau.
224
THÁI CỰC LY C U N G QUYỂN
(TAẼGEƯK 3 JANG)
Hình 93
15-GTVThuật 225
B Ả N G T Ó M T Ắ T D I Ê N B I Ê N C Ủ A BÀI T H Á I c ự c LI C U N G Q U Y Ê N
(Taegeuk 3 jang)
Hướng Vị trí Tư thế tấn Hình thức di chuyển Kĩ thuật thực hiện
Trình tự
mắt
Chuẩn Tấn song song Tại chỗ Tư thế tấn sẵn sàng (Kibon
Ga Na
bị (Naranhi Seogi) Jumbi Seogi)
Da Da Tấn trước trái (Wen Xoay người sang trái 90° và bước
1 1 Gạt hạ đẳng (Arae Makki)
Apseogi) chân trái lên theo hướng Da-ị
1
Xoay người sang trái 90° và Thực hiện đòn chặt cổ bằng
5 Ga Ga Tấn trước trái (Wen apseogi) đưa chéo chânừái lên theo cạnh ngoài bàn tay (Jebipoom
hướng Ga Dubeon Mokchigi
Tấnừước phải (oreum Bước chân phải lên theo hướng Thực hiện đòn chặt cổ bằng
6 cạnh ngoài bàn tay (Jebipoom
apseogi) Ga
Hansonnal Mokchigi)
Gạt trung đẳng từ trong ra
Ra Ra Tấn sau phải (Oreun Xoay người sang trái 90° và bước ngoài bằng cách bàn tay
7
dvvitkubi) chéo chân lên theo hướng Da2 (Hansonnal Momtong
2 2
Yopmakki)
8 Ra Ra Lập tấn trái (Wen Apkuki) Chân trái từ từ trượt vé trước Đấm trung đẳng nghịch
(Momtong Baro Jireugi)
2 2
Da Da Lập tấn phải (Oreun Chân phải từ từ trượt vế phía Đấm trung đẳng nghịch
10
Apkuki) trước
2 2
(Momtong Baro ireugi)
Tấn trước trái Xoay người sang trái 90° và Đỡừung đẳng từ ngoài vào
11 đưa chéo chânừái lẽn theo trong (Momtong Anmakki)
(Wen Apseogi)
hướng Ga
Tán trước phải Bước chân phải lên theo hướng Đỡ trung đẳng từ ngoài vảo
12 Ga Ga
(Oreun Apseogi) Ga trong (Momtong Anmakki)
Xoay người sangừái 170^ và
13 Ra Ra Tấn trước trái (Wen
3 3 đưa chéo chân trái lên theo Gạt hạ đẳng (Arae Makki)
Apseogi)
hướng Ra3
Lập tấn phải Chân phải đá tống trước Đấm trung đẳng liên hoán
14 (Apchagi) và đặt xuống trước (momtong Dubeon Hebipoom).
(Oreun Apkubi)
chân trái.
Lập tấn trái Chân trái đá tống trước và hạ Đấm trung đẳng liên hoàn
16 Da Da xuống trước phía trước chân (Momtong Dubeon Jireugi)
(Wen Apkubi)
3 3
phải
Tấn trước trái (Wen Chán trái đá tống trước và hạ Gạt hạ đẳng (Arae Makki) và
19 Na Na đấm trung đẳng nghịch
Apseogi) xuống đặtừước chán phải
(Momtong Baro Ưireugi)
227
Đ ồ HÌNH C Ủ A BÀI T H Á I c ự c LI C U N G QUYÊN
228
Chuẩn bị (Jumbi): T ừ vị t r í b a n đ ầ u (Na), m ắ t n h ì n t h ẳ n g t r ư ớ c
(Ga) v à t h ự c h i ệ n t ấ n s ẵ n s à n g ( K i b o n J u m b i Seogi) ( H ì n h 94a).
Hình 94 a, b, c
2. G i ữ n g u y ê n t ư t h ê , t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g trước (Apchagi) b ằ n g c h â n
p h ả i ( H ì n h c), t h u c h â n v ề t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u k i ) v ù n g đ ò n
đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ( M o m t o n g Bandae ơ i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i v à
t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g Baro Jireugi) b ằ n g tay t r á i ( H ì n h 95 a,b).
229
3. C h â n p h ả i r ú t v ề theo h ư ớ n g R a 1 ; xoay n g ư ờ i sang p h ả i 1 8 0 ° t h à n h
t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g ( A r a e M a k k i )
b ằ n g t a y p h ả i ( H ì n h 96a).
Hình 96 a, b
4. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g trước (Apchagi) b ằ n g c h â n trái
( H ì n h 9 6 b), t h u c h â n v ề t h à n h l ậ p t ấ n t r á i (Wen A p k u k i ) v ù n g đ ò n đ ấ m
t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ( M o m t o n g Bandae ơ i r e u g i ) b ằ n g tay t r á i v à t r u n g
đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g Baro J i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i ( H ì n h 97 a, b).
Hình 97 a, b
230
C h â n t r á i bước c h é o sang t r á i theo h ư ớ n g Ga, xoay n g ư ờ i sang t r á i
9 0 ° t h à n h t ấ n t r ư ố c t r á i ( W e n Apseugi) v ù n g đ ò n c h ặ t cổ b ằ n g c ạ n h
n g o à i của b à n t a y p h ả i ( O r e u n H a n s o n n a l M o k c h i g i ) ( H ì n h 98 a).
Hình 98 a, b
C h â n p h ả i bước l ê n theo h ư ớ n g Ga t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n
Apseogi) v ù n g đ ò n đỡ c h ặ t cổ b ằ n g c ạ n h n g o à i của b à n t a y p h ả i ( W e n
H a n s o n n a l M o k c h i g i ) ( H ì n h 98b).
Hình 99 a, b
Chân trái bước chéo sang trái theo hướng Da xoay người sang trái
2
4 5 ° t h à n h t ấ n sau p h ả i ( O r e u n D w i t k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g
231
đẳng cạnh h ô n g (Hansonnal Momtong Yopmakki) b ằ n g cạnh ngoài
của b à n t a y t r á i ( H ì n h 99a).
hơi xoay n g ư ờ i t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i ) v ù n g đ ò n đ ấ m
t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) b ằ n g t a y t r á i ( H ì n h 100 b).
232
Hình 101 a, b
13. C h â n t r á i đ ư a cheo s a n g p h ả i theo h ư ớ n g R a , xoay n g ư ờ i sang t r á i
3
2 7 0 ° t h à n h t ấ n t r ư ớ c t r á i ( W e n Apseogi) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Arae
M a k k i ) b ằ n g t a y t r á i ( H ì n h 102a)
Hình 102 a, b
14. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi) b ằ n g c h â n
p h ả i ( H ì n h 1 0 2 b), t h u c h â n v ề t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i (Oreun A p k u k i )
v ù n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g
233
tay p h ả i v à t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) b ằ n g t a y t r á i
(Hìnhl03 a,b).
Ra, u Da,
Ị !
Ra, Da,
í í
% Ra. 1 F P Da,
%asẩÊm -©-®
Ga
Hin/? í03 a, b
t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g ( A r a e M a k k i )
b ằ n g t a y p h ả i ( H ì n h 104a).
ww - s
s
' S v ...
-í*I Sĩ?*;*
Hình 104 a, b
16. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c ( A p c h a g i ) b ằ n g c h â n
t r á i ( H ì n h l 0 4 b b), t h u c h â n v ề t h à n h l ậ p t ấ n t r á i ( W e n D x v i t k u b i )
234
v ù n g đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g
tay t r á i v à t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i
(Hình 105a, b).
Hình 105 a, b
Hình 106 a, b
235
Hình 107 a, b
236
Bước c h â n p h ả i l ê n theo h ư ớ n g N a t h à n h t ấ n trước p h ả i ( O r e u n Apseogi)
v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Arae M a k k i ) b ằ n g tay p h ả i v à đ ò n đ ấ m t r u n g
đ ẳ n g nghịch ( M o m t o n g Baro ơireugi) b ằ n g tay t r á i ( H ì n h 107 a, b, c, d).
G i ữ n g u y ê n t ư t h ế , t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi) b ằ n g c h â n
t r á i , t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n t r ư ớ c t r á i (Wen A p s e o g i ) v ù n g đ ò n g ạ t h ạ
đ ẳ n g (Arae M a k k i ) b ằ n g t a y t r á i v à đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h
( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i ( H ì n h 108 a,b,c).
Hình 108 b
237
Hình 108 c
20. G i ữ n g u y ê n t ư t h ế , t h ự c h i ệ n đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c ( A p c h a g i ) b ằ n g c h â n
p h ả i , t h u c h â n v ề t h à n h t ấ n t r ư ớ c p h ả i ( O r e u n Apseogi) v ù n g đ ò n g ạ t
h ạ đ a n g (Arae M a k k i ) b ằ n g tay p h ả i v à đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g nghịch
(Momtong Baro Jireugi) b ằ n g tay trái đồng thòi thét "Kihap"
Ì ( h ì n h l 0 9 a,b,c)].
Hình 109 a
238
Hình 109 c Hình 110
P H Â N THÊ VÀ ÚNG DỤNG C Ủ A BÀI THÁI cực
LI CUNG QUYỂN
(TAEGEUK 3 JANG)
1. K h i đ ố i p h ư ơ n g t ấ n c ô n g b ằ n g đ ò n đ á t ố n g t r ư ớ c (Apchagi). l ậ p tức
d ù n g t a y p h ả v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Arae M a k k i ) đ ể c h ặ n đ ò n t ấ n
công của đ ố i p h ư ơ n g ( H ì n h nia).
240
7. K h i đ ố i p h ư ơ n g t ấ n c ô n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g ( M o m t o n g Jireugi)
d ù n g b à n tay t r á i đ ể v ù n g kĩ t h u ậ t đỡ t r u n g đ ẳ n g c ạ n h h ô n g (Hansonnal
Y o p m a k k i ) n h ằ m g ạ t đ ò n t ấ n công của đ ố i p h ư ơ n g ( H ì n h 112 a).
8. L ậ p tức t r u y theo đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g n g h ị c h
( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) của t a y p h ả i ( H ì n h 112 b).
Hình 113 a, b
18. T a y p h ả i v ù n g đ ò n g ạ t h ạ đ ẳ n g (Arae M a k k i ) đ ể c h ặ n đ ò n đ á t ố n g
t r ư ớ c (Apchagi) c ủ a đ ố i p h ư ơ n g v à p h ả n c ô n g l ạ i b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g
đ ẳ n g n g h ị c h ( M o m t o n g B a r o J i r e u g i ) của t a y t r á i ( H ì n h 113 a, b)
16-GTVThuảt 241
C H Ư Ơ N G IV
Đ Ố I L U Y Ệ N V À T ự V Ệ
• • •
1. Tam t h ế đ ố i l u y ệ n ( t r u n g đ ẳ n g )
Sebeon kyrougi (momtong)
1.1. Hai người đúng đối mặt nhau trong tư thế tấn nghiêm (Charyot),
cúi chào (Kyongrye) và đúng tấn sẵn sàng (Kibon Jumbi Seogi)
(Hình 114 á, b, c,d).
Hình 114 a, b
1.2. Người tân công thét "Kihap" và thực hiện tân sẵn sàng (Bangwo
Jumbi) người phòng thủ đúng trong tư thế chuẩn bị (Jumbi) cũng
đồng thời thét "Kihap " (Hình 114 d).
1.3. Bài 1:
ì. N g ư ờ i t ấ n c ô n g v ù n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ( M o m t o n g Babdae
J i r e u g i ) b ằ n g t a y p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ l ù i c h â n t r á i v ề sau thành
t ấ n sau t r á i ( W e n D v v i t k u b i ) v ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g n g o à i v à o b ằ n g
tay p h ả i ( o r e u n m o m t o n g a n m a k k i ) ( H ì n h 115 a).
243
. ) w i t k u b i ) t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o b ằ n g t a y t r á i
( W e n M o m t o n g A n m a k i ) ( H ì n h 115 b).
Hình 114 c, d
3. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( o r e u n A p k u k i )
v ù n g t á t p h ả i đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g (Momtong Bandae ơireugi) bằng
tay p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o c h â n t r á i v ề t h à n h t ấ n sau t r á i (Wen
D w i t k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o b ằ n g t a y p h ả i
( o r e u n m o m t o n g a n m a k k i ) ( H ì n h l l 6 a).
Hình 116 a, b
4. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ n h a n h c h ó n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i
( o r e u n A p k u k i ) r ồ i l ậ p tức xoay n g ư ờ i s a n g p h ả i v à t ấ n c ô n g đ ố i
p h ư ơ n g b ằ n g c á c h d ù n g tay p h ả i thực h i ệ n đòn đ á n h v ề trước bằng
l ư n g n ắ m đ ấ m ( O r e u n D e u n g j u m e o k A p c h i g i ) ( H ì n h 116 b).
244
1.4. Bài 2:
2. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n t r á i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n t r á i (Wen A p k u k i )
v ù n g đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae ơireugi) bằng
t a y t r á i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ l ù i c h â n t r á i l ạ i t h à n h t ấ n sau t r á i (Wen
D w i t k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g n g o à i v à o t r o n g b ằ n g tay
p h ả i ( O r e u n s o n n a l M o m t o n g A n m a k k i ) ( H ì n h 117 b).
245
3. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i (Oreun
A p k u k i ) v ù n g đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi)
b ằ n g tay p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o l ù i c h â n t r á i l ạ i t h à n h t ấ n sau
t r á i (Wen D w i t k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i b à o
b ằ n g tay p h ả i (Oreunsonnal M o m t o n g A n m a k k i ) ( H ì n h l l 8 a).
4. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ bước n h a n h c h â n t r á i s a n g t r á i t h à n h l ậ p t ấ n t r á i
(Wen A p k u k i ) v à p h ả n c ô n g đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ a n g
n g h ị c h ( M o m t o n g B a r o ơ i r e u g i ) của t a y p h ả i ( H ì n h 118 b).
1.5. Bài 3:
2. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n t r á i l ê n t h à n h t ấ n t r á i ( W e n A p k u k i ) v ù n g
đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n ( M o m t o n g B a n d a e J i r e u g i ) b ằ n g tay t r á i ,
n g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o l ù i c h â n t r á i v ề t h à n h t ấ n sau trái (Wen
D w i t k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o t r o n g b ằ n g
tay p h ả i ( O r e u n s o n n a l M o m t o n g A n m a k k i ) ( H ì n h 119 b).
246
p h ả i v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o t r o n g b ằ n g tay
p h ả i ( O r e u n s o n n a l M o m t o n g A n m a k u b i ) ( H ì n h 120a).
Hình 120 a, b
N g ư ờ i p h ò n g t h ủ d ư n g u y ê n t ư t h ế ngay d ù n g tay p h ả i ( J u c h u m
Seogi) v à p h ả n c ô n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t r u n g đ ẳ n g ( M o m t o n g J i r e u g i )
của tay p h ả i ( H ì n h 120 b) v à đ ò n đ ấ m v ò n g t h ư ợ n g đ ẳ n g ( O l g u l
Dollio ơ i r e u g i ) của tay t r á i ( H ì n h l 2 0 c).
Hình 120
247
2. Tam t h ế đ ố i l u y ệ n ( t h ư ợ n g đ ẳ n g )
H a i n g ư ờ i đ ứ n g đ ố i m ặ t v à o n h a u t r o n g t ư t h ế t ấ n n g h i ê m (Charyot)
đồng thòi c ù n g cúi c h à o (Kyongrye), đ ứ n g t ấ n c h u ẩ n bị (Jumbi). Người
t ấ n công t h é t "Kihap" thực h i ệ n tư t h ế sẵn s à n g (Kongkyok Jumbi),
người p h ò n g t h ủ đ ứ n g t ấ n c h u ẩ n bị (Jumbi) v à c ũ n g t h é t "Kihap" (Hình
121 a,b,c,d).
Hình 121 a, b, c, d
2.1. Bài 1:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i (oreun
A p k u k i ) v à đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n ( O l g u l B a n d a e J i r e u g i ) b ằ n g tay
phải, người p h ò n g t h ủ lùi c h â n p h ả i l ạ i t h à n h lập t ấ n t r á i (Wen
A p k u k i ) v à đỡ t h ư ơ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y t r á i (VVenpalmok O l g u l
M a k k i ) ( H ì n h . í Z 2 a)
248
N g ư ờ i t ấ n công bước c h â n t r á i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n t r á i (Wen A p k u k i )
và thực h i ệ n đ ò n đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae Jireugi)
bằng tay trái, n g ư ờ i p h ò n g t h ủ kéo lùi c h â n t r á i v ề t h à n h l ậ p t ấ n
p h ả i ( o r e u n a p k u k i ) v à đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y p h ả i O r e u p a l m o k
O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 122 b).
N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i (Oreun
A p k u k i ) v à thực h i ệ n đ ò n đ ấ m thượng đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae
Jireugi) bằng tay p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o lùi c h â n p h ả i v ề t h à n h
l ậ p t ấ n t r á i ( W e n A p k u k i ) v à đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y t r á i (wen-
p a l m o k O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 123 a).
Hình 123 a, b
249
4. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ g i ữ n g u y ê n t ư t h ế l ậ p tức d ù n g t a y t r á i (tay đỡ)
n ắ m cố tay v à k é o đ ố i p h ư ơ n g v ề p h í a t r ư ớ c v à p h ả n c ô n g đ ố i p h ư ơ n g
b ằ n g đ ò n đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g (Olgul Jireugi) của tay p h ả i v à o huyệt
n h â n t r u n g c ủ a đ ố i p h ư ơ n g ( H ì n h 123 b).
2.2. Bài 2:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u k i )
v ù n g đ ò n đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n ( O l g u l B a n d a e J i r e u g i ) b ằ n g tay
phải, người p h ò n g t h ủ kéo lùi c h â n p h ả i v ề t h à n h t ấ n t r á i (Wen
A p k u k i ) v à đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y t r á i ( W e n p a l m o k Olgul
M a k k i ) ( H ì n h 124 à ) .
2. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n t r á i l ê n t h à n h t ấ n t r á i (Wen A p k u k i ) v à đ ấ m
t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n ( O l g u l Bandae J i r e u g i ) b ằ n g tay t r á i , n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ k é o lùi c h â n t r á i v ề t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u k i ) đỡ t h ư ợ n g đẳng
b ằ n g cổ tay p h ả i ( o r e u n p a l m l k O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 124 b).
Hình 124 a, b, c
2.3. Bài 3:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i ( O r e u n
Apkuki) và đ ấ m thượng đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae Jireugi) bằng
tay p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o c h â n t r á i v ề t h à n h l ậ p t ấ n t r á i (Wen
250
Apkuki) v à thực h i ệ n đ ò n đỡ t h ư ợ n g đẳng b ằ n g cố t a y phải
( O r e u n p a l m o k O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 125 a).
N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n t r á i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n t r á i ( W e n A p k u k i )
và thực h i ệ n đ ò n đ ấ m thượng đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae Jireugi)
bằng tay trái, người phòng t h ủ kéo chân p h ả i v ề t h à n h lập t ấ n trái
(Wen A p k u k i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y t r á i
( W e n p a l m o k O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 125 b).
N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i (Oreun
Apkuki) v à thực h i ệ n đòn đ ấ m thượng đẳng thuận (Momton^
Bandae Jireugi) b ằ n g tay p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ lùi c h â n t r á i v ề
t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u k i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g
b ằ n g cổ t a y p h ả i ( O r e u n p a l m o k O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 126 a).
251
4. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ l ậ p tức d ù n g tay p h ả i (tay đỡ) b ắ t v à v ặ n cổ t a y đối
p h ư ơ n g , đ ồ n g t h ờ i t a y t r á i đ è m ạ n h l ê n k h ớ p v a i của đ ố i p h ư ơ n g và
l ậ p tức p h ả n c ô n g b ằ n g c á c h đ á n h m ạ n h c ù i c h ỏ t r á i (VVenpalkup
N a e r y C h i g i ) v à l ư n g đ ố i p h ư ơ n g ( H ì n h 126 b,c).
Hình 126 c
3. N h ấ t t h ế đ ố i l u y ệ n ( đ ơ n đ ò n ) ( t r u n g đ ẳ n g ) .
í t > ĩ
Ỳ
u m
ĩÊÊấ
Hình 127 3, b
H a i n g ư ờ i đ ứ n g đ ố i d i ệ n n h a u trong t ư t h ế t ấ n n g h i ê m (Charyot),
đồng thời c ù n g cúi c h à o (Kyongrye), đ ứ n g t ấ n c h u ẩ n bị (Jumbi), n g ư ờ i
252
t ấ n c ô n g t h é t " K i h a p " v à x u ố n g t ấ n s ẵ n s à n g (Kongkyok B a n g w o J u m b i )
người p h ò n g t h ủ giữ n g u y ê n tư t h ế và t h é t "Kihap" ( H ì n h 127 a,b,c,d).
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h l ậ p t ấ n p h ả i ( O r e u n
Apkuki) v ù n g đòn đ ấ m trung đẳng thuận, người phòng t h ủ kéo chân
t r á i v ề sau t h à n h t ấ n sau t r á i (Wen D w i t k u b i ) v à t h ự c h i ệ n đ ò n đỡ
t r u n g đ ẳ n g t ừ n g o à i v à o b ằ n g c ạ n h b à n tay p h ả i ( O r e u n H a n s o n n a l
M o m t o n g A n m a k k i ) ( H ì n h 128 a).
Hình 128 a
253
b ằ n g đ ò n đ á n h t h ố c của g ố i t r á i (Wen M a r e u p C h i g i ) đ ê t ấ n c ô n g vào
t h â n n g ư ờ i c ủ a đ ố i p h ư ơ n g ( H ì n h 128 b,c).
\
3.2. Bài 2:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u k i )
đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g tay phải,
n g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o c h â n t r á i v ề sau t h à n h t ấ n sau trái (Wen
D w i t k u k i ) v ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g n g o à i v à o t r o n g b ằ n g c ạ n h b à n
tay p h ả i ( O r e u n s o n n a l M o m t o n g A n m a k k i ) ( H ì n h 129 a).
Hình 129 a, b
254
Hình 129 c, d
3.3. Bài 3:
2. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ d ù n g t a y t r á i (tay đỡ) n ắ m v à v ặ n cổ t a y đ ấ m đ ố i
p h ư ơ n g , đ ồ n g t h ờ i bước c h â n p h ả i l ê n r a sau ngoắc k h ạ o c h â n p h ả i
của đ ố i p h ư ơ n g , t a y p h ả i đ á n h t h ẳ n g h ổ k h ẩ u v à o cổ đ ố i p h ư ơ n g
(Oreun Khaljaebi Mokchigi) đè thẳng xuống quật ngửa xuống s à n và
t i ế p t ụ c t ấ n c ô n g b ằ n g đ ò n đ ấ m t h ẳ n g x u ố n g ( N a e r y o ơ i r e u g i ) của
tay p h ả i v à o m ặ t đ ố i p h ư ơ n g ( H ì n h 130 c,d,e).
255
Hình 130 e
3.4. Bài 4:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( o r e u n A p k u k i )
v ù n g đòn đ ấ m t r u n g đ ẳ n g t h u ậ n (Momtong Bandae Jireugi) b ằ n g
t a y p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ bước n h a n h c h â n t r á i sang t r á i v à k é o
c h â n p h ả i theo t h à n h m i ê u t ấ n t r á i (Wen K y o t d a r i Seogi) t h ự c h i ệ n
đòn gạt trung đẳng từ ngoài vào bằng cạnh bàn tay phải
(Oreunsonnal Momtong Anmakki) ( H ì n h l 3 1 a ) .
Hình 131 a, b
4. N h ấ t t h ế đ ố i l u y ệ n ( t h ư ợ n g đ ẳ n g )
H a i n g ư ờ i đ ứ n g đ ố i d i ệ n n h a u trong t ư t h ế t ấ n n g h i ê m (Charyot)
đồng t h ờ i c ù n g cúi c h à o Kyongrye, đ ứ n g t ấ n c h u ẩ n bị (Jumbi) n g ư ờ i t ấ n
công t h é t "Kihap" xuống t ấ n sẵn s à n g (Kongkyok Jumbi), n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ giữ n g u y ê n t ư t h ế c ù n g t h é t "Kihap" ( H ì n h 132 a, b).
17-GTVThuật 257
Hình 132 a, b
4.1. Bài 1:
ì. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u k i ) đ ấ m
t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n ( O l g u l Bandae ơ i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i , n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ l ù i c h â n p h ả i v ề sau t h à n h t ấ n t r á i (Wen A p k u k i ) đỡ t h ư ợ n g đẳng
b ằ n g cổ tay t r á i ( W e n p a l m o k O l g u l M a k k i ) ( H ì n h 133 a).
Hình 133 a
258
Hình 133 c
4.2. Bài 2:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i v à
đ ấ m t h ẳ n g đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae Jireugi) b ằ n g tay p h ả i , n g ư ờ i
p h ò n g t h ủ l ù i c h â n t r á i l ạ i t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i ) đỡ t h ư ợ n g
đ ẳ n g b ằ n g c ạ n h b à n tay t r á i ( W e n h a n s o n a l O l g u l M a k k i ) chém
t h ẳ n g v à o cổ đ ố i p h ư ơ n g t ừ n g o à i v à o t r o n g (Jebipoom M o k c h i g i )
b ằ n g tay p h ả i ( H ì n h 134 a).
259
2. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ n h a n h c h ó n g d ù n g t a y t r á i (tay đỡ t h ư ợ n g đẳng)
• t ó m cố t a y đ ố i p h ư ơ n g , đ ồ n g t h ò i tay p h ả i v ò n g r a sau g á y v à d ì m đ ầ u
đ ố i p h ư ơ n g x u ố n g , l ậ p tức t ấ n c ô n g b ằ n g đ ò n đ á n h t h ố c c ủ a g ố i t r á i
( W e n m u r e u p O l l i o C h i g i ) v à o m ặ t đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 134b).
Hình 134 a, b
4.3. Bài 3:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i )
đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae Jireugi) b ằ n g tay p h ả i , người
p h ò n g t h ủ l ù i c h â n t r á i t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i ) đỡ t h ư ợ n g
đ ẳ n g b ằ n g cạnh b à n tay t r á i (Wenhansonal Olgul M a k k i ) chém
t h ẳ n g v à o cổ đ ố i p h ư ơ n g t ừ n g o à i v à o t r o n g ( J e b i p o o m M o k c h i g i )
b ằ n g t a y p h ả i ( H ì n h 136 a).
Hình 136 a, b
260
2. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ d ù n g n g a y tay p h ả i ( t a y đỡ) t ó m v à v ặ n cổ tay của
đôi p h ư ơ n g r a sau, c h â n p h ả i ' đ á m ó c v à o c h â n đ ố i p h ư ơ n g l à m anh
ta n g ã sấp x u ố n g s à n r ồ i đ á n h t h ẳ n g h ổ k h ẩ u t r á i v à o cổ của đ ố i
p h ư ơ n g (Wen hansonal Olgul Makchigi) t ấ n công l ư n g đ ố i p h ư ơ n g
b ằ n g đ ò n đ ấ m t h ẳ n g x u ố n g của tay t r á i (Wen N a r y y o J i r e u g i ) ( H ì n h
136 b , c ) .
Hình 136 c
4.4. Bài 4:
Hình 137
261
4.5. Bài 5:
Người tấn công bước chân phải lên thành tấn phải (Oreun
A p k u b i ) đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n ( O l g u l B a n d a e ơ i r e u g i ) b ằ n g tay p h ả i ,
n g ư ờ i p h ò n g t h ủ l ù i c h â n p h ả i v ề sau xoay n g ư ơ i sang 1 8 0 ° v à l ậ p tức
p h ả n c ô n g b ằ n g đ ò n đ á v ò n g sau ( B a n m o n D o l l i o C h a g i ) của c h â n t r á i
t ấ n c ô n g v à o m ặ t của đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g g ó t c h â n ( H ì n h 138).
Hình 138
4.6. Bài 6:
N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i l ê n t h à n h t ấ n p h ả i ( O r e u n A p k u b i )
đ ấ m t h ư ợ n g đ ẳ n g t h u ậ n (Olgul Bandae Jireugi) b ằ n g tay p h ả i ; người
p h ò n g t h ủ l ù i c h â n p h ả i v ề sau t h à n h t ấ n t r á i ( W e n A p k u b i ) đỡ t h ư ợ n g
đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y t r á i ( W e n p a l m o k O l g u l M a k k i ) r ồ i l ậ p tức t ó m , v ặ n v à
k é o đ ố i p h ư ơ n g v ề p h í a t r ư ố c v à d ù n g t a y p h ả i đ á n h t h ắ n g v à o c ằ m của
đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g ức b à n tay ( O r e u n B a t a n g s o n A p c h i g i ) ( h ì n h 139 a,b).
Hình 139 a, b
262
5. Tay k h ô n g c h ố n g g ậ y n g ắ n ( Đ o ả n c ô n )
5.1. Bài 1:
Hình 140 a, b, c, d
263
5.2. Bài 2:
2. N g ư ờ i p h ó n g t h ủ xoay n g ư ờ i sang t r á i d ù n g đ ò n g ạ t t h ư ợ n g đ ẳ n g
bằng cạnh ngoài b à n tay p h ả i (Oreunsonnal Olgul M a k k i ) để đánh
m ạ n h v à o cô t a y c ầ m g ậ y đ ố i p h ư ơ n g r ồ i t ó m , v ặ n cổ t a y c ầ m gậy đối
p h ư ơ n g k é o v ề p h í a t r ư ớ c v à xoay n g ư ờ i n g a y t ự a s á t l ư n g v à o n g ư ờ i
đ ố i p h ư ơ n g v à q u ậ t a n h t a n g ã n g ử a x u ố n g s à n ( h ì n h 141 b,c).
Hình 141 b, c
264
5.3. Bài 3:
13i|
1 'w.**'"
yi :
Hình Í42 a
Hình 142 b, c
2. N g ư ờ i p h ò n g t h ủ xoay n g ư ờ i sang t r á i , d ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g b ằ n g
c ạ n h b à n t a y p h ả i ( O r e u n s o n n a l M o m t o n g M a k k i ) đ á n h m ạ n h v à o cổ
tay c ầ m g ậ y c ủ a đ ố i p h ư ơ n g r ồ i l ậ p tức n ắ m c h ặ t cỏ t a y c ầ m g ậ y đ ố i
p h ư ơ n g b ằ n g t a y p h ả i l ấ y c h â n p h ả i l à m đ i ể m t ự a xoay n g ư ờ i sang
t r á i 1 8 0 ° t ấ n c ô n g v à o m ỏ á c của đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g đ ò n t h ú c c ù i c h ỏ
v ề s a u c ủ a t a y t r á i (VVenpalkup) ( h ì n h 142 b, c).
265
5.4. Bài 4:
N g ư ờ i t ấ n c ô n g bước c h â n p h ả i t ớ i d ù n g t a y p h ả i v ụ t m ạ n h g ậ y v à o
đ ầ u n g ư ờ i p h ò n g t h ủ . N g ư ờ i p h ò n g t h ủ k é o l ù i c h â n p h ả i v ề , xoay n g ư ờ i
sang p h ả i v à d ù n g đ ò n g ạ t t h ư ở n g đ ẳ n g t ừ t r o n g r a n g o à i b ằ n g c ạ n h
n g o à i của b à n tay t r á i (VVensonnal O l g u l B a k k a t M a k k i ) đ ể đ á n h m ạ n h
v à o cô tay c ầ m g ậ y của đ ố i p h ư ơ n g v à l ậ p tức b ắ t , v ặ n n g ư ợ c cố tay đ ố i
p h ư ơ n g r a n g o à i , đ ồ n g t h ò i đ ư a c h â n p h ả i v à o g i ữ a h a i c h â n của đ ố i
p h ư ơ n g , xoay n g ư ờ i đ á n h t h ẳ n g h ổ k h ấ u p h ả i v à o cổ đ ố i p h ư ớ n g ( O r e u n
K h a l j a e b i M o c k c h i g i ) l à m a n h ta n g ã n g ử a x u ố n g s à n v à t ấ n c ô n g ngay
b à n g đ ò n đ ấ m t h ắ n g x u ố n g ( N a e r y o J i r e u g i ) t a y p h ả i v à o m ỏ á c của đôi
p h ư ơ n g ( h ì n h 143 a,b,c,d).
Hình 143 a, b, c, d
6. Tay k h ô n g c h ô n g t r ư ờ n g c ô n
6.1. Bài 1:
ì. H a i n g ư ờ i đ ứ n g đ ố i d i ệ n , n g ư ờ i t ấ n c ô n g c ầ m t r ư ờ n g côn, n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ tay k h ô n g đ ứ n g t ấ n sau p h ả i ( O r e u n D w i t k u b i ) ( h ì n h l 4 4 a ) .
266
2. N g ư ờ i t ấ n c ô n g b ấ t ngờ bước c h â n p h ả i l ê n c ầ m t r ư ờ n g c ô n v ụ t n g a n g
vào đ ầ u người phòng thủ, người phòng t h ủ nhanh chóng h ạ thấp
t h â n n g ư ờ i , l ấ y c h â n t r á i l à m đ i ể m t ự a xoay n g ư ờ i sang p h ả i 9 0 ° v à
p h ả n c ô n g b ằ n g đ ó n đ á v ò n g c â u của c h â n p h ả i ( O r e u n b a l D o l l i o
C h a g i ) t ấ n c ô n g v à o m ộ t b ê n s ư ờ n đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 144 b,c)
Hình 144 b, c
6.2. Bài 2:
1. H a i n g ư ờ i đ ứ n g đ ố i d i ệ n , n g ư ờ i t ấ n c ô n g c ầ m t r ư ờ n g côn, n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ tay k h ô n g đ ứ n g t ấ n sau p h ả i ( O r e u n Dvvitkubi) ( h ì n h l 4 5 a).
2. N g ư ờ i t ấ n c ô n g b ấ t ngờ bước t ớ i v ụ t n g a n g t r ư ờ n g c ô n v à o t h â n n g ư ờ i
đ ố i p h ư ơ n g , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ l ù i c h â n t r á i v ề sau, xoay n g ư ờ i sang
267
t r á i 9 0 ° d ù n g đ ò n đỡ t r u n g đ ẳ n g b ằ n g c ạ n h n g o à i c ủ a b à n t a y p h ả i
( O r e u n H a n s o n n a l M a k k i ) đ á n h m ạ n h v à o cổ t a y p h ả i của đ ố i
p h ư ơ n g r ồ i n h a n h c h ó n g b ắ t c h ặ t cổ t a y đ ố i p h ư ơ n g . l ấ y c h â n p h ả i
l à m đ i ể m t ự a l ậ p tức q u a y sau v à t ấ n c ô n g v à o m ặ t đ ố i p h ư ơ n g t h ú c
m ạ n h c h ỏ t r á i v ề sau (VVenpalkup D w i t c h i g i ) ( H ì n h 145 b,c).
Hình 145 b, c
6.3. Bài 3:
N g ư ờ i t ấ n c ô n g h a i t a y c ầ m t r ư ờ n g c ô n x ô n g t ớ i đ á n h n g a n g v à o cổ
của n g ư ờ i p h ò n g t h ủ , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ xoay n g ư ờ i sang t r á i , k é o c h â n
t r á i v ề t h à n h t ấ n n g a n g ( J u c h u m Seogi) đỡ c ô n b ằ n g h a i c ạ n h b à n tay
(Sonnal) n ắ m c h ặ t n g a y t r ư ờ n g c ô n n g ả n g ư ờ i sau d ù n g c h â n p h ả i đ á l ộ n
đ ố i p h ư ơ n g v ề p h í a t r ư ớ c ( h ì n h 146 a,b,c).
268
Hình 146 a, b, c
7. Tay k h ô n g c h ố n g d a o g ă m - T Z A L B E U N - K h a i K Y O R U G I
7.1. Bài 1:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g t a y p h ả i c ầ m dao g ă m đ â m t h ẳ n g t ớ i , n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ t a y k h ô n g đ ứ n g t ấ n sau p h ả i ( O r e u n D v v i t k u b i ( H ì n h 147 a).
2. Đ ợ i đ ố i p h ư ơ n g đ ế n đ ú n g t ầ m , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ xoay n g ư ờ i sang p h ả i
d ù n g c h â n p h ả i đ á t ạ t t ừ ngoài vào (Oreunbal Anchagi) để đá m ạ n h
v à o cổ t a y c ầ m dao của đ ố i p h ư ơ n g r ồ i l ậ p t ứ c v ò n g c h â n đ á t ố n g
n g a n g (Yopchagi) v à o đ ú n g m ặ t của đ ố i p h ư ơ n g ( h ì n h 147 b,c).
Hình 147 a
269
Hình 147 b, c
7.2. Bài 2:
1. N g ư ờ i t ấ n c ô n g t a y p h ả i c ầ m dao g ă m đ â m t ớ i , n g ư ờ i p h ò n g t h ủ tay
k h ô n g đ ứ n g t ê n sau p h ả i ( O r e u n D v v i t k u b i ) ( H ì n h 148 a).
Hình 148 a, b
270
Hình 148 c, d
7.3. Bài 3:
N g ư ờ i t ấ n c ô n g t a y p h ả i c ầ m dao g ă m n h ằ m t h ẳ n g đ ầ u n g ư ờ i p h ò n g
t h ủ bổ xuống, n g ư ờ i p h ò n g t h ủ kéo lùi c h â n t r á i v ề t h à n h lập t ấ n p h ả i
( O r e u n A p k u b i ) , đỡ t h ư ợ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ tay t r á i ( W e n p a l m o k ) v à đỡ
t h ư ợ n g đ ẳ n g b ằ n g cổ t a y t r á i ( W e n p a l m o k O l g u l M a k k i ) n h a n h c h ó n g
n ắ m c h ặ t cổ tay c ầ m dao, đ á n h t h ẳ n g h ổ k h ẩ u p h ả i v à o cổ đ ố i p h ư ơ n g
(Oreun K h a l j a e b i M o k c h i g i ) , đ ồ n g t h ờ i bước c h â n p h ả i l ê n ngoắc v à o
kheo c h â n p h ả i của đ ố i p h ư ơ n g l à m a n h t a n g ã n g ử a x u ố n g s à n , t ấ n c ô n g
v à o m ỏ á c của đ ố i p h ư ơ n g b ằ n g tay đ ò n đ ấ m t h ẳ n g x u ố n g của tay p h ả i
( O r e u n N a e r y o J i r e u g i ) ( h ì n h 149 a,b,c,d).
Hình 149 a
271
Hình 149 c, d