You are on page 1of 12

LAPORANPENDAHULUAN

HARGADI
RIRENDAHDANSP

DI
SUSUNOLEH:
I
LHAM FERNANDA
1
9.0601.
0038

PROGRAM STUDID3KEPERAWATAN
FAKULTASI
LMUKESEHATAN
UNI
VERSI
TASMUHAMMADI
YAHMAGELANG
2022
A.PENGERTI
AN

Ha
rga di
rir
enda
hada
lah ke
ada
an di
mana i
ndi
vidu me
nga
lami
/be
res
iko
me
nga
lamie
val
uas
idi
rine
gat
ift
ent
angke
mampua
ndi
ri
.Ha
rgadi
rir
enda
hada
lah
pe
nil
aia
nindi
vidu t
ent
ang ni
laipe
rso
nalya
ng di
per
ole
h de
nga
n me
nga
nal
is
is
s
ebe
rapaba
ikpe
ril
akus
ese
ora
ngs
esu
aide
nga
nide
aldi
ri
.

Ha
rgadi
rir
enda
hsi
tua
sio
nala
dal
ahpe
ras
aandi
ri
/eva
lua
sidi
rine
gat
ifya
ng
be
rke
mba
ng s
eba
gair
espon t
erha
dap hi
langnyaa
tau be
ruba
hnyape
rawa
tandi
ri
s
ese
ora
ngya
ngs
ebe
lumnyame
mpu
nya
ieva
lua
sidi
ripos
it
ifda
nbi
lat
ida
kda
pat
di
ata
sida
patme
nye
babka
nha
rgadi
rir
end
ahkr
oni
s.Ha
rgadi
rir
enda
hsi
tua
siona
l
t
erj
adibi
las
ese
ora
ngme
nga
lamit
raumaya
ngt
erj
adis
eca
rat
iba
-ti
bami
sal
nyaha
rus
di
ope
ras
i,ke
cel
aka
an,c
era
i,put
uss
ekol
ah,put
ushubunga
nke
rja
,pe
ras
aanma
lu
ka
renas
esua
tut
erj
adi
,mi
sal
nyakor
banp
eme
rkos
aan,di
tuduhKKN,di
penj
aras
eca
ra
t
iba
-ti
ba

B.PENYEBAB

1)Pa
dama
sake
cils
eri
ngdi
sal
ahka
n,j
ara
ngdi
ber
ipuj
iana
taske
ber
has
il
annya
.

2)Sa
ati
ndi
vidume
nca
paima
sar
ema
jake
ber
ada
annyakur
angdi
har
gai
,ti
dak
di
ber
ike
sempa
tanda
nti
dakdi
ter
ima
.

3)Me
nje
langde
was
aawa
lse
ringg
aga
ldi
sekol
ah,pe
ker
jaa
n,a
taupe
rga
ula
n

4)Ha
rga di
rir
enda
h munc
uls
aatl
ingkunga
nce
nde
rung me
nguc
ilka
n da
n
me
nunt
utl
ebi
hda
rike
mampua
nnya
.

C.FAKTORPREDI
SPOSI
SI

1) Fa
ktorya
ngme
mpe
nga
ruhiha
rgad
iri
,me
li
put
ipe
nol
aka
nor
angt
ua,ha
rapa
n
or
angt
uaya
ngt
ida
kre
ali
st
is
,ke
gaga
lanya
ngbe
rul
ang,kur
angme
mil
iki
t
anggungj
awa
bpe
rsona
l,ke
ter
gant
unga
npa
daor
angl
ain,da
nide
aldi
riya
ng
t
ida
kre
ali
st
is
.

2) Fa
ktorya
ng me
menga
ruhipe
rfor
ma pe
rana
dal
ahs
ter
iot
ifpe
ran ge
nde
r,
t
unt
uta
npe
ranke
rja
,da
nha
rapa
npe
ranbuda
ya.Ni
lai
-ni
laibuda
yaya
ngt
ida
k
da
patdi
ikut
iol
ehi
ndi
vidu.

3) Fa
ktorpr
edi
spos
isit
erj
adi
nyaha
rgadi
rir
enda
hada
lahpe
nol
aka
nor
angt
uaya
ng
t
ida
kre
ali
st
is
,ke
gaga
lanbe
rul
angk
ali
,kur
angme
mpunya
ita
nggungj
awa
b
pe
rsona
l,ke
ter
gant
unga
npa
daor
angl
ain
,ide
aldi
riya
ngt
ida
kre
ali
st
is
.

D.FAKTORPRESI
PITASI

Ga
nggua
nkons
epdi
ri
:ha
rgadi
rir
enda
hkr
oni
sya
ngt
erj
adis
eca
ras
it
uas
iona
l
bi
sadi
seba
bka
nol
eht
raumaya
ngmun
culs
eca
rat
ibat
ibami
sal
nyaha
rusdi
ope
ras
i,
me
nga
lamike
cel
aka
an,me
nja
dikor
ban pe
mer
kos
aan,a
tau me
nja
dina
rapi
dana
s
ehi
ngga ha
ru ma
suk pe
nja
ra.Se
lai
nit
u,di
rawa
tdi
ruma
hsa
kitj
uga bi
sa
me
nye
babka
nre
nda
hnyaha
rgadi
ris
ese
ora
ngdi
kar
ena
kanpe
nya
kitf
isi
k,pe
mas
anga
n
a
latba
ntuya
ngme
mbua
tkl
ie
nti
daknya
man,ha
rapa
nya
ngt
ida
kte
rca
paia
kan
s
truk
tur
,be
ntuk,da
nfungs
itubuh,s
ert
ape
rla
kua
npe
tuga
ske
seha
tanya
ngkur
ang
me
ngha
rga
ikl
ienda
nke
lua
rga
.

E.MANI
FESTASIKLI
NIS

1)Me
ngkr
it
ikdi
ris
endi
ria
taupunor
angl
ai
n.

2)Me
ras
adi
rit
ida
kma
mpud
ant
ida
kla
yak.

3)Me
ras
abe
rsa
lah.

4)Muda
hma
rahda
nte
rsi
nggung

5)Pe
ras
aanne
gat
ift
erha
dapdi
ri
nyas
endi
ri
.

6)Ke
tega
nga
npe
ran.

7)Pa
nda
nga
nhi
dupps
imi
s.

8)Ke
luha
nfi
si
k.

9)Pa
nda
nga
nhi
dupbe
rte
nta
nga
n.

10) Pe
nol
aka
nte
rha
dapke
mampua
npr
iba
dide
kst
rut
ift
erha
dapdi
ris
endi
ri
.
11) Me
nar
ikdi
ris
eca
ras
osi
alda
nme
nar
ikdi
ris
eca
rar
eal
is
ti
s

F.AKI
BAT

Ha
rgadi
rir
enda
hda
patbe
ris
ikot
erj
adi
nyai
sol
asis
osi
al:me
nar
ikdi
ri
,is
ola
si
s
oas
ialme
nar
ikdi
ria
dal
ahg
angg
uank
epr
iba
dia
nya
ngt
ida
kfl
eks
ibe
lpa
dat
ingka
h
l
akuya
ngma
lada
pti
fme
ngga
ngguf
ungs
ise
seor
angda
lamhubunga
nsos
ial
.

G.PENATALAKSANAAN

Pe
nta
laks
ana
anha
rgadi
rir
enda
hda
patdi
lakuka
nde
nga
nte
rapimodi
li
tas
a
nta
ral
ai
nte
rapii
ndi
vidu,t
era
pik
elompok,l
ingkunga
n,kompl
eme
nte
r,da
n
s
oma
kot
era
pi.

H.PSI
KOPATOLOGI

Pr
ose
ste
rja
dinyaha
rgadi
rir
end
ahdi
mul
aida
ria
kiba
tfa
ktorpr
edi
spos
isi
yang
di
ant
ara
nya pe
nga
lama
n ka
nak-
kana
k ya
ng me
rupa
kanf
akt
orkont
ri
bus
ipa
da
ga
nggua
nkons
epdi
ri
,ar
ahy
angt
ida
kme
ner
imaka
sihs
aya
ng,i
ndi
viduya
ngkur
ang
me
nge
rtia
kana
rtida
ntuj
uanke
hidupa
naka
nga
galme
ner
imat
anggungj
awa
bunt
uk
di
ris
endi
ri
,pe
nol
aka
nor
angt
ua,ha
rapa
nre
ali
st
is
.Se
lai
nfa
ktorpr
edi
spos
isi
,fa
ktor
pr
esi
pit
asij
ugas
ala
hsa
tupe
nye
babt
erj
adi
nyaha
rgadi
ri
renda
hya
ngdi
ant
ara
nyapol
a
a
suha
nana
kya
ngt
ida
kce
pata
taudi
tur
uti
,ke
sal
aha
nda
nke
gaga
lanbe
rul
angka
li,c
ita
-
cit
aya
ngt
ida
kda
patdi
capa
iga
gal
,be
rta
ngg
ungj
awa
bte
hada
pdi
ris
endi
ri
.

I
. ASUHANKEPERAWATAN

1.Pe
ngka
jia
n

1
)Ide
nti
taspa
sie
n

Me
liput
ina
ma,umur
,je
niske
lami
n,pe
ndi
dika
n,a
gama
,pe
ker
jaa
n
s
tat
usme
nta
l,s
ukuba
ngs
a,t
angg
alma
suk,t
angga
lpe
ngka
jia
n,r
uangr
awa
t
da
nal
ama
t.
2
)Da
taSubye
kti
f

Kl
ienme
nga
tak
ant
ida
kma
mpu,t
ida
kbi
sa,t
ida
kta
hua
pa-
apa
,bodoh
,
me
ngkr
it
ikdi
ris
endi
ri
,me
ngun
gka
pka
npe
ras
aaa
nma
lut
erha
dapor
angl
ai
n
da
ridi
ri
-se
ndi
ri

3
)Da
taObye
kti
f

Kl
ient
erl
iha
tle
bihs
ukas
end
iri
,bi
ngungbi
ladi
sur
uhme
mil
iha
lte
rna
tif
t
inda
kan,i
ngi
nme
nce
der
aid
iri
/ing
inme
nga
khi
rihi
dup.

2.Di
agnos
aKe
per
awa
tan

Ga
nggua
nKons
epDi
ri:Ha
rgaDi
riRe
nda
hSi
tua
siona
l

3.FokusI
nte
rve
nsi

1
)Ide
nti
fi
kas
ike
mampua
nda
nbe
ripe
ngua
tan

2
)Bi
nahubunga
nte
raupe
tikbe
rda
sar
kanr
asape
rca
yada
npe
ngha
rga
an

3
)Be
rie
mpa
ti,ke
hanga
tanda
nke
juj
ura
n

4
)Be
rika
npr
iva
sida
npe
rta
hanka
nke
raha
sia
an

5
)Anj
urka
nme
nge
kspr
esi
kanpe
ras
aan
DAFTARPUSTAKA

Sul
is
wat
i,dkk.(
2015)
.Kons
epDa
sarKe
per
awa
tanJ
iwa
.Ja
kar
ta:EGC.

St
uar
t,(
2017)
.BukuSa
kuKe
per
awa
tanJ
iwa
.Edi
si:Li
ma.J
aka
rta
.EGC.

Da
lami( .As
2017) uha
nKe
per
awa
tanKl
ienDe
nga
nGa
nggua
nJi
wa.Yoyga
kar
ta:
TMM.

Fi
tr
i,N.( .La
2018) por
anPe
nda
hul
uanTe
nta
ngMa
sal
ahPs
ikos
osi
al.J
aka
rta:
Sa
lembaMe
dika
.
Na
ma :I
lha
mFe
rna
nda
NI
M :19.
0601.
0038
Pr
odi :D3Ke
per
awa
tan
Ma
kul :Ke
per
awa
tanJ
iwa

SP1HARGADI
RIRENDAHSI
TUASI
ONAL
A.ORI
ENTASI

1)Sa
lamTe
rape
uti
k


Sel
ama
tpa
gii
bu,Sa
yaI
lha
m Fe
rna
ndabi
sadi
panggi
lIl
ham,s
ayama
has
iswa
d
ariUni
ver
sit
asMuha
mma
diy
ahMa
gel
ang

2)Eva
lua
sia
tauVa
lida
si

Ba
gai
manape
ras
aani
buha
rii
ni?a
pake
luha
nibuha
rii
ni?Apa
kaht
iduri
bu
n
yenya
k?

3)Kont
rak


Bai
kla
h ba
gai
mana k
ala
u ki
ta me
mbi
car
aka
nte
nta
ng pe
ras
aani
bu da
n
k
ema
mpua
nya
ngi
bumi
li
ki?Se
tel
ahi
tuki
taa
kanni
laike
gia
tanma
naya
ngma
sih
d
apa
tibudi
lakuka
n.Se
tel
ahki
tani
la
i,ki
taa
kanpi
li
hbe
ber
apake
gia
tanunt
ukki
ta
l
at
ih.Ma
ube
rapal
amaki
tabe
rbi
can
g-bi
nca
ngbu?ba
gai
manaka
lau30me
nit
?
Di
manai
buma
ube
rbi
nca
ng-
binc
ang?Ba
gai
manaka
laudi
si
nis
aja
.”

B.KERJ
A


Sebe
lumnyas
ayai
ngi
nme
nany
aka
nte
nta
ngpe
nil
aia
nibut
erha
dapdi
rii
bu,t
adi
i
bume
nga
taka
nme
ras
ati
dakb
erg
unaka
laudi
ruma
h.Apaya
ngme
nye
babka
nibu
me
ras
ade
miki
an?Ba
gai
manahubunga
nibude
nga
nke
lua
rgada
nte
man-
tema
n
s
ete
lahs
ete
lahi
bume
ras
aka
nhi
dupi
buya
ngt
ida
kbe
rar
tida
nti
dakbe
rguna
?
Aga
r da
patme
nca
paiha
rapa
n-ha
rapa
nibu,ma
riki
tas
ama
-sa
ma me
nil
ai
k
ema
mpua
nya
ngi
bumi
li
kiun
tukdi
lat
ihda
ndi
kemba
ngka
n.Cobai
bus
ebut
kan
k
ema
mpua
napas
ajaya
ngi
bup
erna
hmi
li
ki?Ke
gia
tanr
uma
hta
nggaya
ngbi
sa
i
bul
akuka
n?Ba
ikma
rik
ital
ati
hanme
rapi
kant
empa
tti
dur
,tuj
uannyaa
gari
bu
d
apa
t me
ningka
tka
n ke
mampua
n me
rapi
kant
empa
tti
dur da
n me
ras
aka
n
ma
nfa
atnya
.Na
hka
lauki
taa
kanme
rapi
kant
empa
tti
dur
,ki
tapi
nda
hka
ndul
u
b
ant
alda
nse
limut
nya
,ke
mudi
anki
taa
ngka
tse
pra
inyada
nka
sur
nyaki
taba
lik
.
Na
hse
kar
amgki
tapa
sangl
agis
epr
ainya
.Ki
tamul
aida
ria
raha
tasyabu
.
Ke
mudi
anba
gia
nka
kinya
,ta
rikda
nma
suka
n,l
aluba
gia
npi
nggi
rdi
mas
uka
n,
s
eka
ranga
mbi
lba
nta
l,r
api
kand
anl
eta
kka
ndi
bagi
ana
taske
pal
a.Ma
riki
tal
ipa
t
s
eli
mut
.Me
nur
uti
buba
gai
manape
rbe
daa
nte
mpa
tti
durs
ete
lahdi
ber
siha
kan
d
iba
ndi
ngka
nta
dis
ebe
lumdi
ber
siha
kan?

C.TERMI
NASI

1)Te
rimi
nas
isubj
ekt
if


Baga
ima
nape
ras
aani
bus
ete
lahki
tal
ati
ahnme
rapi
kant
empa
tti
dur
?”

2)Te
rmi
nas
iobj
ekt
if


Nahc
obai
bus
ebut
kanl
agil
angk
ah-
langka
hme
rapi
kant
empa
t?

3)Re
nca
nat
inda
kla
njut


Seka
rangma
riki
tama
suka
nda
lamj
adwa
lha
ria
nibu,ma
ube
rapaka
lii
bu
me
lakuka
nnya
?

4)Kont
rakya
nga
kanda
tang


Bai
k,be
soks
ayaa
kanke
mba
lil
agiu
ntu
kme
lat
ihke
mampua
nibuya
ngl
ain.I
bu
ma
uja
m be
rapa
?Te
mpa
tnyai
bu?ba
gai
manaka
laudi
si
nis
aja
,ja
dibe
sokki
ta
k
ete
mul
agidi
si
nij
am10yaAs
sal
amua
lai
kumi
bu.

SP2HARGADI
RIRENDAH
A. ORI
ENTASI

1)Sa
lamTe
rape
uti
k


Ass
ala
mua
lai
kum i
bu.Apa
kahi
buma
sihi
nga
tde
nga
nsa
ya?Se
sua
ija
njis
aya
k
ema
rins
ayada
tangl
agi
.

2)Eva
lua
si/
Val
ida
si

Ba
gai
manape
ras
aani
bup
agii
ni?Ba
gai
manade
nga
npe
ras
aan ne
gat
ifya
ngi
bu
r
asa
kan?s
eka
libe
rar
tipe
ras
aant
ida
kbe
rgunaya
ngi
bur
asa
kans
uda
hbe
rkur
ang
.
Ba
gai
manade
nga
nke
gia
tanme
rapi
kant
empa
tti
dur
nya
?,bol
ehs
ayal
iha
tka
mar
t
idur
nya
?Te
mpa
tti
dur
nyar
apis
eka
li.

3)Kont
rak


Seka
rangki
taa
kanki
taa
kanl
anj
utka
nla
tiha
nke
gia
tanya
ngke
dua
.Ha
riki
ta
ma
ula
tiha
ncuc
ipi
ri
ngka
n?Ki
taa
kanme
lakuka
nla
ti
hanc
ucipi
ri
ngs
ela
maa15
me
nitbu.Di
manat
empa
tme
ncu
cipi
ri
ngnyabu?

B. KERJ
A


Bai
k,s
ebe
lum me
ncuc
ipi
ri
ng,ki
tape
rsi
apka
ndul
upe
rle
ngka
panunt
ukme
ncuc
i
pi
ri
ng.Me
nur
uti
bua
pas
ajaya
ngki
tape
rluki
tas
iapka
nsa
atme
ncuc
ipi
ri
ng?J
adi
s
ebe
lum me
ncuc
ipi
ri
ngki
tape
rlume
nyi
apka
nal
atnyaya
itus
abunc
ucipi
ri
ngda
n
s
poonsunt
ukme
ncuc
ipi
ri
ng.Se
lai
nit
ujug
ate
rse
diaa
irbe
rsi
hunt
ukme
mbi
laspi
ri
ng
ya
ngt
ela
hki
tas
abuni
.Na
hse
kar
angba
gai
manal
angka
h-l
angka
hat
auc
arame
ncuc
i
ya
ng bi
asai
bu l
akuka
n?Se
bai
knyas
ebe
lum ki
tame
ncuc
ipi
ri
ng pe
rta
maki
ta
be
rsi
hka
npi
ri
mngda
ris
isa
-si
sama
kana
nda
nki
takumpul
kandi
sua
tut
empa
tat
au
t
emp
ats
ampa
h.Ke
mudi
an ki
ta ba
sahip
iri
ng de
nga
nai
r,l
alus
abunis
elur
uh
pe
rmuka
anpi
ri
ng,da
nke
mudi
andi
bil
ashi
nggabe
rsi
hsa
mpa
ipi
ri
ngnyat
ida
kte
ras
l
ici
nla
gi.Ke
mudi
anki
tal
eta
kka
npa
dar
akpi
ri
ngya
ngt
ers
edi
a.J
ikaa
dapi
ri
ngda
n
ge
las
,ma
kaya
ngpe
rta
maka
liki
tac
ucia
dal
hge
las
nya
,se
tel
ahi
tuba
rupi
ri
ngnya
.
Se
kar
angbi
saki
tamul
aibu.Ba
guss
eka
li,i
but
el
ahme
ncuc
ipi
ri
ngde
nga
nca
raya
ng
ba
ik.Me
nur
uti
buba
gai
manpe
rbe
daa
nse
tel
ahpi
ri
ngdi
cuc
idi
bandi
ngka
nta
di
s
ebe
lumpi
ri
ngbe
lumdi
cuc
i?”
C. TERMI
NASI

1)Te
rimi
nas
isubj
ekt
if


Baga
ima
nape
ras
aani
bus
ete
lahki
tal
ati
hanme
ncuc
ipi
ri
ng?

2)Te
rmi
nas
iobj
ekt
if


Nahc
obai
bus
ebut
kanl
agil
angk
ah-
langka
hme
ncuc
ipi
ri
ngya
ngba
ikbu?“

3)Re
nca
nat
inda
kla
njut


seka
rangma
riki
tama
suka
nda
lamj
adwa
lha
ria
nibu,ma
ube
rapaka
lii
bu
me
lakuka
nnya
?”

4)k
ont
rakya
nga
kanda
tang


Bai
k,be
soks
ayaa
kanke
mba
lil
agiun
tukme
lat
ihke
mampua
nibuya
ngke
tiga
.
I
buma
uja
m be
rapa
?Ba
ikj
am 10pa
giya
.Te
mpa
tnyadi
manai
bu?ba
gai
mana
k
ala
udi
si
nis
aja
,ja
dibe
sokk
itake
temul
agidi
si
nij
am 10ya
.As
sal
amua
lai
kum
i
bu.

SP3HARGADI
RIRENDAH
A. ORI
ENTASI

1)Sa
lamTe
rape
uti
k


Ass
ala
mua
lai
kum i
bu.Apa
kahi
buma
sihi
nga
tde
nga
nsa
ya?Se
sua
ija
njis
aya
k
ema
rins
ayada
tangl
agi
.

2)Eva
lua
si/
Val
ida
si

Ba
gai
manape
ras
aani
bu i
ni?Ba
gai
manade
nga
n pe
ras
aan ne
gat
ifya
ng i
bu
r
asa
kan?Ba
gusbe
rar
tipe
ras
aant
ida
kbe
rgunaya
ngi
bur
asa
kans
uda
hbe
rkur
ang.

3)Kont
rak


Seka
rangki
taa
kanki
taa
kanl
anj
utk
anl
ati
hanke
gia
tanya
ngke
tiga
.Ha
riki
ta
ma
ula
ti
hanme
nya
puka
n?Tu
jua
npe
rte
mua
npa
gii
nia
dal
ahunt
ukbe
rla
ti
h
me
nya
pus
ehi
nggai
buda
patme
nya
pude
nga
nba
ikda
nme
ras
aka
nma
nfa
atda
ri
k
egi
ata
nme
nya
pu.I
buma
ume
nya
pudi
mana
?Ba
gai
manaka
laudi
rua
nga
ninibu?

B. KERJ
A


Bai
kme
nur
uti
bu,a
pas
ajay
angki
tape
rluk
anunt
ukme
nya
pul
ant
ai?s
ebe
lummul
ai
ki
tame
nya
puki
tape
rlume
nyi
apka
nsa
puda
nse
kops
ampa
h.Ba
gai
manac
ara
me
nya
puya
ngbi
asai
bul
akuk
an?j
adime
nya
puki
tal
akuka
nda
ria
rahs
udutr
uanga
n.
Me
nya
puj
ugadi
lakuka
ndi
bawa
hme
jada
nkur
si,bi
lape
rlume
jada
nkur
sinya
di
ges
er,a
garda
patme
nya
pupa
daba
gia
nla
nta
inyade
nga
nle
bihbe
rsi
h.Be
git
ujuga
unt
ukdi
bawa
hkol
ongt
empa
tti
durpe
rludi
sapu.Ma
riki
tamul
aibe
rla
tihbu?
Me
nur
uti
buba
gai
manpe
rbe
daa
nse
tel
ahr
uanga
ninidi
sapudi
bandi
ngka
nta
di
s
ebe
lumdi
sapu?

C. TERMI
NASI

1)Te
rimi
nas
isubj
ekt
ti
f


Baga
ima
nape
ras
aani
bus
ete
lahki
tal
ati
hanme
nya
pu?

2)Te
rmi
nas
iobj
ekt
if


Nahc
obai
bus
ebut
kanl
agil
ang
kah-
lan
gka
hme
nya
puya
ngba
ik bu?

3)Re
nca
nat
inda
kla
njut


Seka
rang ma
rik
itama
suka
n da
lam j
adwa
lha
ria
nibu,ma
u be
rapa ka
lii
bu
me
lakuka
nnya
?

4)Kont
rakya
nga
kanda
tang


Bai
k,be
soks
ayaa
kanke
mba
lil
agiu
ntukme
lat
ihke
mampua
nibuya
ngke
empa
t.
I
buma
uja
mbe
rapa
?Ba
ikj
am10p
agiya
.Te
mpa
tnyadi
manai
bu?ba
gai
manaka
lau
di
si
nis
aja
,ja
dibe
sokki
take
temul
agidi
si
nij
am10ya.As
sal
amua
lai
kumi
bu.

You might also like