รวมมาตรา Midterm 2/2565

LA203 : กฎหมายลักษณะครอบครัว

การหมัน
้
มาตรา 1435 เงื่อนไขเกีย
่ วกับอายุในการหมัน
้
 การหมัน
้ จะทำได้
 ต่อเมื่อชายและหญิงมีอายุสิบเจ็ดปี บริบูรณ์
ผลของการฝ่ าฝื น (วรรคสอง) : การหมัน
้ ที่ฝ่าฝื นบทบัญญัติวรรคหนึ่งเป็ น
โมฆะ

มาตรา 1436 เงื่อนไขเกีย

่ วกับความยินยอม (กรณีคู่หมัน
้ ยังไม่บรรลุ
นิติภาวะ)
 ผู้เยาว์จะทำการหมัน
้ ได้
 ต่อเมื่อได้รับความยินยอมจาก
o บิดาและมารดา
o บิดาหรือมารดา
o ผู้รับบุตรบุญธรรม
o ผู้ปกครอง
ผลของการฝ่ าฝื น (วรรคสอง) : การหมัน
้ ที่ปราศจากความยินยอมดังกล่าว
ตกเป็ นโมฆียะ

มาตรา 1437 ลักษณะของหมัน

้
 ฝ่ ายชายส่งมอบ/โอนทรัพย์สินอันเป็ นของหมัน
้ แก่หญิง
  เพื่อเป็ นหลักฐานว่าจะสมรสกับหญิงนัน
้
ผล (วรรคสอง) : ของหมัน
้ ตกเป็ นสิทธิแก่หญิง
มาตรา 1437 วรรคสาม ลักษณะสินสอด
 สินสอด คือ ทรัพย์สินที่ฝ่ายชายให้แก่
o บิดามารดาของฝ่ ายหญิง
o ผู้รับบุตรบุญธรรมของฝ่ ายหญิง
o ผู้ปกครองของฝ่ ายหญิง
 เพื่อตอบแทนการที่หญิงยอมสมรส
 หากไม่มีการสมรส เนื่องจาก
o มีเหตุสำคัญเกิดขึน
้ แก่หญิง
o มีพฤติการณ์ที่ฝ่ายหญิงต้องรับผิดชอบ
 ทำให้ชายไม่สมควร หรือไม่อาจสมรสกับหญิงนัน
้
 ฝ่ ายชายเรียกสินสอดคืนได้
มาตรา 1437 วรรคท้าย การคืนของหมัน
้ หรือสินสอด
 การคืนของหมัน
้ หรือสินสอดตามหมวดนี ้ ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยลาภมิ
ควรได้มาใช้บังคับโดยอนุโลม

มาตรา 1438 การหมัน

้ ไม่เกิดผลบังคับให้ต้องสมรส
 การหมัน
้ ไม่เป็ นเหตุที่จะร้องขอให้ศาลบังคับให้สมรสได้
 ถ้ามีข้อตกลงเรื่องเบีย
้ ปรับเมื่อผิดสัญญาหมัน
้ ข้อตกลงนัน
้ เป็ นโมฆะ

มาตรา 1439 การคืนของหมัน

้ กรณีผิดสัญญาหมัน
้
 มีการหมัน
้ เกิดขึน
้
 ฝ่ ายใดฝ่ ายหนึ่งผิดสัญญาหมัน
้
ผล : ฝ่ ายที่ไม่ผิดสัญญาหมัน
้ มีสิทธิเรียกให้อีกฝ่ ายรับผิดใช้ค่าทดแทน
 กรณีที่ฝ่ายหญิงผิดสัญญาหมัน
้ ให้คืนของหมัน
้ แก่ฝ่ายชายด้วย
มาตรา 1440 ค่าทดแทนโดยเหตุผิดสัญญาหมัน
้
ค่าทดแทนนัน
้ สามารถเรียกได้ดังต่อไปนี ้
1. ทดแทนความเสียหายต่อกายหรือชื่อเสียงแห่งชายหรือหญิงนัน
้
2. ทดแทนความเสียหายเนื่องจากการที่คู่หมัน
้ บิดามารดา หรือบุคคลผู้
กระทำการในฐานะเช่นบิดามารดาได้ใช้จ่ายหรือต้องตกเป็ นลูกหนี ้
เนื่องในการเตรียมการสมรสโดยสุจริตและตามสมควร
3. ทดแทนความเสียหายเนื่องจากการที่คู่หมัน
้ ได้จัดการทรัพย์สินหรือ
การอื่นอันเกี่ยวแก่อาชีพหรือทางทำมาหาได้ของตนไปโดยสมควรด้วย
การคาดหมายว่าจะได้มีการสมรส

มาตรา 1440 วรรคท้าย กรณีหญิงได้ค่าทดแทน

 หญิงมีสิทธิได้ค่าทดแทนโดยเหตุผิดสัญญาหมัน
้
 ศาลอาจชีข
้ าดว่า
o ของหมัน
้ ที่ตกแก่หญิงนัน
้ เป็ นค่าทดแทนทัง้ หมด หรือเป็ นส่วน
หนึ่งที่หญิงพึงได้รับ หรือ
o ให้ค่าทดแทนโดยไม่คำนึงถึงของหมัน
้ ที่เป็ นสิทธิแก่หญิงนัน
้ ก็ได้

มาตรา 1441 กรณีคู่หมัน

้ ตายก่อนสมรส
 คู่หมัน
้ ฝ่ ายหนึ่งตายก่อนสมรส
ผล : 1. คู่หมัน
้ เรียกร้องค่าทดแทนมิได้
2.ของหมัน
้ หรือสินสอด ไม่ว่าชายหรือหญิงตาย หญิงหรือฝ่ ายหญิงไม่ต้อง
คืนให้แก่ชาย
มาตรา 1442 สิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน
้ ของชาย
 มีเหตุสำคัญอันเกิดแก่หญิงคูห
่ มัน
้
 เหตุสำคัญนัน
้ ทำให้ชายไม่สมควรสมรสกับหญิงนัน
้
ผล : 1.ชายมีสิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน
้
2.ให้หญิงคืนของหมัน
้ แก่ชาย

มาตรา 1443 สิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน

้ ของหญิง
 มีเหตุสำคัญอันเกิดแก่ชายคู่หมัน
้
 เหตุสำคัญนัน
้ ทำให้หญิงไม่สมควรสมรสกับชายนัน
้
ผล : 1.หญิงมีสิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน
้
2.หญิงไม่ต้องคืนของหมัน
้ แก่ชาย

มาตรา 1444 กรณีบอกเลิกสัญญาเนื่องจากคู่หมัน

้ กระทำชั่วร้ายแรง
 คู่หมัน
้ กระทำชั่วอย่างร้ายแรงภายหลังการหมัน
้
 คู่หมัน
้ อีกฝ่ ายบอกเลิกสัญญาด้วยเหตุที่อีกฝ่ ายกระทำชั่วอย่างร้ายแรง
ตามมาตรา 1442 / 1443
ผล : คู่หมัน
้ ผู้กระทำชั่วอย่างร้ายแรงต้องรับผิดใช้ค่าทดแทนแก่คู่หมัน
้ ผู้ใช้
สิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน
้ เสมือนเป็ นผู้ผิดสัญญาหมัน
้
มาตรา 1445 สิทธิเรียกร้องค่าทดแทนจากผู้อ่ น
ื ที่ร่วมประเวณีกับอดีตคู่
หมัน
้
 คู่หมัน
้ ร่วมประเวณีกับผู้อ่ น
ื หลังจากการหมัน
้
 ผู้อ่ น
ื ที่ร่วมประเวณีนน
ั ้ รู้หรือควรจะรู้ว่าถึงการหมัน
้ นัน
้
 คู่หมัน
้ อีกฝ่ ายใช้สิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน
้ ตามมาตรา 1442 / 1443
ผล : ผู้ใช้สิทธิบอกเลิกสัญญาหมัน
้ สามารถเรียกค่าทดแทนจากผู้อ่ น
ื ที่ร่วม
ประเวณีกับอดีตคู่หมัน
้ ได้

มาตรา 1446 สิทธิเรียกค่าทดแทนจากผู้อ่ น

ื ซึ่งข่มขืนหรือพยายามข่มขืน
กระทำชำเราคู่หมัน
้ ตน
 มีผู้ข่มขืนกระทำชำเรา หรือพยายามข่มขืนกระทำชำเราคู่หมัน
้
 โดยผู้ข่มขืนหรือพยายามข่มขืนนัน
้ ได้รู้ หรือควรรู้ถึงการหมัน
้ ได้
ผล : คู่หมัน
้ อีกฝ่ ายสามารถเรียกค่าทดแทนจากผู้อ่ น
ื ที่ข่มขืนกระทำชำเรา
หรือพยายามข่มขืนกระทำชำเราได้ โดยไม่จำต้องบอกเลิกสัญญาหมัน
้
 การสมรส
เงื่อนไขการสมรส
มาตรา 1448 อายุชายหญิงในการสมรส
มาตรา 1449 ห้ามสมรสกับคนวิกลจริตหรือคนไร้ความสามารถ
มาตรา 1450 ห้ามสมรสกับญาติสืบสายโลหิต
มาตรา 1451 ห้ามสมรสกับบุตรบุญธรรม
มาตรา 1452 ห้ามสมรสซ้อน
มาตรา 1453 การสมรสใหม่ของหญิงที่การสมรสสิน
้ สุดลง
มาตรา 1454 กรณีผู้เยาว์สมรส
มาตรา 1455 ความยินยอมให้ทำการสมรส
มาตรา 1456 กรณีที่ผู้เยาว์อาจร้องขอต่อศาลอนุญาตให้ทำการสมรส
มาตรา 1457 การจดทะเบียนสมรส
มาตรา 1458 ความยินยอมของชายหญิงในการทำการสมรส
มาตรา 1459 การสมรสของผู้มีสัญชาติไทยในต่างประเทศ
มาตรา 1460 การสมรสในพฤติการณ์พิเศษ