TYT

KODU TARA ÜÇGENLER KENAN KA R A

AYT
Komşu Açılar: Başlangıç noktaları aynı olan üç ışının birer
Temel kavramlar ve doğruda açı ışını ortak olacak şekilde oluşturduğu iki açıya komşu açılar
denir.
Açı Çeşitleri
A
a) Dar Açı: Ölçüsü 0° ile 90° arasında olan açılara dar açı
B
denir.

A C
O

0° < a < 90° AéOB ile BéOC komşu açıdır.

a d AéOB ile AéOC komşu açı değildir.
O
B
Açıortay: Bir açıyı iki eş parçaya bölen ışına açının açıortayı
denir.
b) Dik Açı: Ölçüsü 90° olan açılara dik açı denir.
A

ri le
A
C

et i
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı)

O B
m ara O
B
a = 90°, [OA = [OB şeklinde gösterilir.
eo K
[OC ışını AéOB nin açıortayıdır.
c) Geniş Açı: Ölçüsü 90° ile 180° arasında olan açılara geniş
açı denir. Örnek - 1
G n

Düzlemde, komşu iki açının açıortayları arasında kalan açı

A
a

40° dir.
en

a Bu iki açının farkları 10° olduğuna göre, küçük açının öl-

çüsü kaç derecedir?
O B
K

90° < a < 180°

d) Doğru Açı: Ölçüsü 180° olan açılara doğru açı denir.

a Örnek - 2

A O B D
E
L
a = 180°
K
50°
e) Tam Açı: Ölçüsü 360° olan açılara tam açı denir.
A B C
a
ABC doğru açı, m(DéBE) = 50°
[BK, CéBE nin açıortayı
[BL, DéBA nın açıortayı
a = 360°
olduğuna göre, m(LéBK) kaç derecedir?

TYT-AYT GEOMETRi 1. 35  2. 115 5

TYT

KODU TARA
KENAN KA R A ÜÇGENLER
AYT
Örnek - 3 Örnek - 6

A C

B D
AéBC ile CéBD komşu iki açı, m(AéBC) = 20° ve [BC = [BD dir.
Buna göre, ABD açısının açıortayı ile CBD açısının açıor-
tayı arasında kalan dar açı kaç derecedir?

Şekilde belirli bir açı ile açılmış bir kapı gösterilmiştir. Bu kapı
en fazla şekilde gösterilen açının bütünleri kadar açılabil-
mektedir.

ri le
Kapıyı şekildeki açının 2 katı daha açarsak kapının açıl-
masına 40° kaldığına göre, gösterilen şekilde iken kapı

et i
kaç derecelik açıyla açıktır?
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı)

Tümler Açı: Ölçüleri toplamı 90° olan iki açıya tümler açı
denir.
m ara Ters Açılar: Kesişen iki doğrunun oluşturduğu açılardan zıt
yönlü olanlarına ters açılar denir.
Ters açıların ölçüleri birbirine eşittir.
eo K
Bütünler açı: Ölçüleri toplamı 180° olan iki açıya bütünler d2 d1
açı denir.
G n

a
a

d b
c
en

Örnek - 4

Tümlerinin ölçüsü kendisinin 4 katından 20 fazla olan

açının ölçüsü kaç derecedir?
K

a ile c ters açıdır ve a = c dir.

b ile d ters açıdır ve b = d dir.

Paralel İki Doğruyu Kesen Doğrunun Oluşturduğu Açılar

Yöndeş Açılar: İki doğrunun bir kesenle yaptığı açılardan
aynı yöne bakan açılara yöndeş açılar denir. Eğer doğrular
birbirine paralel ise yöndeş açılar birbirine eşittir.

Örnek - 5
2
Kendisi ile bütünlerinin oranı olan açının tümleri kaç
7
derecedir?

d1 // d2 olduğunda
a = x, b = y, c = z, d = t olur.

6 3. 10  4. 14    6. 35 TYT-AYT GEOMETRi

212
 TYT
KODU TARA ÜÇGENLER KENAN KA R A
AYT
İç Ters Açılar: İki doğrunun bir kesenle yaptığı açılardan
içerde olup birbirlerine ters olan açılara iç ters açılar denir. Örnek - 7
d3
Eğer doğrular birbirine paralel ise iç ters açılar birbirine eşittir. d1
k a
d1 b
c d
d
c d2
y x d2

şekilde verilenlere göre,

d1 // d2 olduğunda I. a + b = 180°

c = x, d = y olur. II. a ile c yöndeş açı

III. b ile c karşı durumlu açı

ri le
IV. b ile d iç ters açı

Dış Ters Açılar: İki doğrunun bir kesenle yaptığı açılardan V. a = c dir.

et i
dışarıda olup birbirlerine ters olan açılara dış ters açılar denir.
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı)
öncüllerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
Eğer doğrular birbirine paralel ise dış ters açılar birbirine eşit
olur.
k
m ara Örnek - 8

F E
b a d1
eo K
a

D
C
G n

110°
d2
a

z
t A B
en

[BA // [CD // [EF,

d1 // d2 olduğunda
m(AéBC) = m(CéBE) ve m(BéCD) = 110° dir.
K

a = z, b = t olur.
Buna göre, m(BéEF) = a kaç derecedir?

Karşı Durumlu Açılar: Paralel iki doğru arasında kalan ve Örnek - 9

birbirine bakan açılara karşı durumlu açılar denir. D
k C
35°
d1
a E
c d
115°
A B F
y x d2

[BA // [CD, [CB] // [EF, m(AéBC) = 115°

m(DéCE) = 35° dir.
d1 // d2 olduğunda,
Buna göre, m(CéEF) = a kaç derecedir?
x + d = 180° ve c + y = 180° olur.

TYT-AYT GEOMETRi 7. I-II-IV  8. 40  9. 100 7

TYT

KODU TARA
KENAN KA R A ÜÇGENLER
AYT
3) d1
Örnek - 10
a
B A

40° b
L F
c d2
D a
C E
d1 // d2 olduğunda
a + b + c = 360° dir.
K
[BA // [CD, [BC] // [KL, [KF + [CE = {D}
m(AéBC) = 40° ve m(FéKL) = 110° dir. 4) d1
Buna göre, m(EéDF) = a kaç derecedir?

ri le
 

et i
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı)

m ara d2

Sonuçlar
d1 // d2 olduğunda, iki paralel doğru arasındaki
eo K

1) d1 n tane açının toplamı

a (n – 1) : 180° dir.
G n

x
a
en

b d2
Örnek - 11
C
K

d1 // d2 olduğunda
70°
x = a + b dir. 5x – 80

3x + 10 D E

A B
2) d1
a [BA // [DE, m(AéBC) = 3x + 10° m(CéDE) = 5x – 80°,
b
m(BéCD) = 70° dir.
c
Buna göre, m(AéBC) kaç derecedir?
d
d2  
e

d1 // d2 olduğunda
a + c + e = b + d dir.

8 10. 30  11. 130 TYT-AYT GEOMETRi

212
 TYT
KODU TARA ÜÇGENLER KENAN KA R A
AYT
Örnek - 12 Örnek - 14
C E A

40°

B 120°
A B D

D E
F C
Egehan öğretmen, bir kağıda şekildeki gibi [BA // [DE ve
m(BéCD) = 40° olacak şekilde bir soru yazıyor.
AE // CF, m(DéCF) = 2 : m(DéAB),
Bu soru Egehan öğretmene çok basit geldiği için cetvel
m(EéAD) = 2 : m(BéCD), m(AéBC) = 120°
ve açıölçer yardımıyla AéBC ve CéDE açılarının açıortay
doğrularını çiziyor ve bu açıortay doğruları arasında ka- Buna göre, m(AéDC) = a kaç derecedir?

ri le
lan açının ölçüsünü öğrencilerinden bulmalarını istiyor.
Buna göre, öğrencilerin bulmaları gereken açı değeri kaç

et i
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı)
derece olabilir?

m ara
eo K
Örnek - 15

A B
G n

Örnek - 13
a

A
B
40°
en

130° C

C
K

E
F E D
145° a
D
Şekilde [AB] // [ED] ve m(BéCD) = 130° olan bir kağıt
[BA // [EF, [BC] = [CD], m(AéBC) = 40°, parçası gösterilmiştir.

m(FéED) = 145°, m(EéDC) = a° • Kağıt B noktasından katlandığında C ! [AB] oluyor.

Buna göre, a kaç derecedir? • Kağıt D noktasından katlandığında C ! [ED] oluyor.

Buna göre, katlama çizgileri arasında oluşan açı kaç
derece olabilir.

TYT-AYT GEOMETRi 12. 70 13. 15  14. 80 15. 65 9

TYT

KODU TARA
KENAN KA R A ÜÇGENLER
AYT
Örnek - 16 Örnek - 18

A E B İkişer kenarları birbirine paralel ve ön yüzü sarı arka yüzü

F mavi olan A ile B kartonları, birer kenarları çakışık olacak
biçimde Şekil 1'deki gibi üst üste konulduğunda K köşesin-
deki sarı bölgenin açısı A kartonundaki en büyük açıya eşit
K oluyor.

K A K
160°
L
B 30o

C M D Şekil 1 Şekil 2

A kartonu ters çevirilip B kartonunun üzerine Şekil 2'deki gibi

E ! AB, M ! CD, AB // CD,

ri le
konulduğunda, K köşesindeki sarı bölgenin açısı 30o oluyor.
m(BéEF) = 150°, m(EéFK) = 140°,
Buna göre, B kartonunun en büyük açısı kaç derecedir?
m(FéKL) = 130°, m(KéLM) = 160°

et i
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı)

Yukarıda verilenlere göre, m(CéML) = a kaç derecedir?

m ara
eo K
Örnek - 19
G n

Örnek - 17
a

Karşılıklı iki kenarı paralel olan Şekil 1'deki kağıt makasla

kesildiğinde Şekil 2'deki gibi açı ölçüleri oluşuyor.
en
K

Şekil 1
[BA // [DE, m(BéCD) = m(KéFD) = 80°,
Å m(AéBK) = m(KéBC), m(EéDF) = m(FéDC) dir.
Buna göre, m(BéKF) = x kaç derecedir?
20o
40o
70o
Şekil 2

Buna göre, Å açısı kaç derecedir?

10 16. 40  17. 130 18. 100 19. 120 TYT-AYT GEOMETRi
212
 TYT
KODU TARA ÜÇGENLER KENAN KA R A
AYT
Örnek - 20
ÜÇGENDE AÇI
Tanım: Düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı
birleştiren üç doğru parçasının birleşimine üçgen denir.

Dikdörtgen şeklindeki bir panoya eşkenar üçgen ve ikizkenar

dik üçgen şeklindeki tablolar, birer kenarları panonun kenar-
larına paralel ve birer köşeleri çakışacak şekilde yapıştırılı-
yor.

ri le
• A¿BC = [AB] , [BC] , [CA]

et i
Kenan Kara ile Geometri (Youtube Kanalı) • a, b, c üçgenin iç açıları
• a, b, i üçgenin dış açıları
m ara
Buna göre, iki tablo arasında kalan a açısı kaç dere-
cedir?
eo K
Açı Kuralları
 
1) Bir üçgenin iç açılarının toplamı 180° dir.
G n

Örnek - 21
a
en

a + b + c = 180°
K

Hüseyin, yolda bulduğu bir tel parçasını masanın üzerine ko-

yup aşağıdaki kurala uygun bir şekil oluşturmak istiyor. 2) Bir üçgenin dış açıları toplamı 360° dir.

Kural: A köşesi sabit ve telin masanın üzerinde kalması şar-

tıyla teli Şekil 1’deki gibi büküp a dar açısını oluştur. Sonraki
büküm işlemlerinde bir önceki açının 2 katı kadar zıt yönlü
açı oluştur. a + b + i = 360°

Hüseyin, beşinci bükümde kural dışı hareket ederek en alt-

taki doğruya paralel olacak şekilde teli büktüğünde telin dik
kesiştiğini farkediyor.
Buna göre, Hüseyin’in ilk belirlediği açı kaç derecedir?
 

TYT-AYT GEOMETRi 20. 75  21. 18 11