You are on page 1of 6

ARALIN 6 REBOLUSYONG PRANSES kumulang kalahati ng 1200 delegado ay mula sa ikatlong estado Malaki ang kanilang

pagkakataong maisakatuparan ang nais na mga reporma.


REBOLUSYONG PRANSES: ANG PAMUMUNO NG KARANIWANG URI
Idineklara ng ikatlong estado mula sa panukala ni Abbe Sieyes isang pari ang kanilang sarili
Simula ng taong 1789 ang France ay pinaghaharian ni Haring Louis XVI, isang bilang Pambansang Asembleya noong Hunyo 17, 1789 inimbitahan nila rito ang una
at ikalawang estado.
Bourbon na ang pamumuno ay absolute. Ang absolutong hari ay itinuturing na
makapangyarihang pinuno ng isang nasyon sapagkat ang kanilang ginagamit na basehan sa Dahil na rin sa panunuyo ng ikalawang estado, itinuloy pa rin ni Haring Louis XVI ang
magkahiwalay na pagpupulungan ng ikatlong estado kung kaya’t sila ay nagtungo
kanilang pamumuno ay Divine Right Theory. Ito ay ang paniniwala na ang kapangyarihan sa tennis court ng palasyo.
ng isang hari ay nagmula sa kanilang mga diyos para pamunuan ang bansa.
Maraming mga pari at ilang noble ang sumama sa kanila at hiniling sa hari na bumuo ng isang
konstitusyon at nanindigang hindi aalis hangga’t hindi naisakatuparan ang kanilang
Ang lipunang France naman ay nahahati sa tatlong pangkat na tinatawag na Estado. layunin.

Matapos ang isang linggo’y ibinigay na ng hari ang hiling ng ikatlong estado nang
Unang Estado- ay binubuo ng mga obispo, pari, at ilan pang may katungkulan sa simbahan. kanyang ipag-utos na sumama ang una at ikalawang estado sa pambansang asemblea.

Ikalawang Estado- binubuo ng mga maharlikang Pranses. Mga Salik ng Rebolusyong Pranses:

Ikatlong Estado- ay binubuo ng nakakaraming bilang ng mga Pranses gaya ng mga 1. Kawalan ng katarungan ng rehimen.
magsasaka may-ari ng mga tindahan, mga utusan, guro, manananggol, doktor at mga
2. Oposisyon ng mga intelektwal sa namamayaning kalagayan.
manggagawa.
3. Walang hangganang kapangyarihan ng hari.
Pagdating noong 1780 ay kinakailangan ng pamahalaang France ng malaking halaga para 4. Personal na kahinaan nina Haring Louis XV at Haring Louis XVI bilang pinuno.
itaguyod ang pangangailangan ng lipunan. Ang bumubuo ng una at ikalawang estado sa ilalim ng
5. Krisis sa pananalapi na kinaharap ng pamahalaan.
kautusan ng hari ay di ibinibilang sa mga nagbubuwis at ang ikatlong estado lamang ang
nagbabayad.
Ang Pagbagsak ng Bastille:
Nagsimula ang kaguluhan sa Paris ng lumusob ang mga tao sa Bastille noong Hulyo 14,
Ang Pambansang Asembleya: 1789, ang Bastille ay isang moog na ginawang bilangguang pulitikal. Dahil dito, ang Bastille ay
simbolo ng kalupitan ng Lumang Rehimen. Nagapi ng taong bayan ang mga tagapagtanggol
Upang mabigyang lunas ang kakulangan sa salapi na kailangan ng France nang panahong iyon ay sa moog kaya’t napalaya ang mga bilanggo.
minabuti ni Haring Louis na magdaos ng isang pagpupulong ng lahat ng kinatawan ng tatlong
Hindi kumampi ang hari at kanyang mga tagapayo, bagkus ay kanilang inudyukan ang hari na
estado noong 1789 sa Versailles.
ipahanda ang mga kawal sa pagkakataong maaaring maghimagsik ang Asembleya. Kumalat ang
Hindi nabigyang lunas ang suliranin ukol sa pananalapi dahil hindi nagkasundo ang mga delegado balita sa Paris na bubuwagin ng hari ang Asembleya.
sa paraan ng pagboto. Dati, nagpupulong nang hiwalay ang tatlong estado. Matapos Ang pagbagsak ng Bastille ay nagbigay-hudyat sa pagwasak ng Lumang Panahon sa France, at
nito’y saka pa lamang sila boboto. Bawat estado ay may isang boto. Karaniwan na ang Hulyo 14 ay itinuturing na pambansang araw ng France.
magkatulad ang boto ng una at ikalawang estado laban sa ikatlong estado kaya naman laging talo
ang huli. Sinimulan ng pambansang asembleya ang mga reporma sa pamahalaan. Inalis ang natitira pang
bagay na may kinalaman sa piyudalismo at pang-aalipin.
Dahil dito humiling ang ikatlong estado na may malaking bilang kasama ang mga bourgeoisie
na ang bawat delegado ng asemblea ay magkaroon ng tig iisang boto. Sapagkat humigit-
Winakasan ang kapangyarihan ng simbahan sa pagbubuwis. Sa takot ng mga hari at maharlika sa Marie Antoinette. Dahil sa mga sunod-sunod na pangyayari ay idineklarang isang Republika
lumalaganap na kapangyarihan ng mga magsasaka, binitawan na nila ang kanilang mga ang France.
karapatan. Sinamsam ng mga tao ang mga ari-arian at binawasan ang bilang ng pari.

Kalayaan, Pagkapantay-pantay, at Kapatiran:


Ang Reign of Terror:
Taong 1789 nang Constituent Assembly, ang bagong katawagan sa Asembleyang Nasyonal ay Marami sa mga bansa sa Europe kabilang na ang Great Britain ang sumama na sa digmaan laban
nakapagpalabas ng isang bagong saligang batas. Ang pambungad na pananalita ng saligang-batas sa France. Malaking bilang ng mga nakababatang kalalakihan ang pinuwersang sumama sa
ay tungkol sa Deklarasyon ng mga Karapatang Pantao at Mamamayan. Binigyang diin nito ang hukbong sandatahan upang idipensa ang bagong republika. Noong Abril 1794 ay binuo ng mga
lipunang Pranses ay kinakailangang nababatay sa mga ideya ng kalayaan, pagkapantay-pantay at rebolusyonaryo ang isang pansamantalang pamahalaaan sa ilalim ng Committee of Public Safety.
kapatiran. Ang pinakamabisa at aktibong miyembro rito ay ang isang manananggol na si Maximillien
Robespierre, isang masidhing republikano. Isa sa naging pangunahin niyang gawain upang
Makalipas ang dalawang taon, Setyembre 1791, ay lubusang napapayag si Louis XVI na
maipagpatuloy ang rebolusyon ay ang pagpapadala ng maraming mga sundalo na uubos sa mga
pamahalaan na ang France sa pamamagitan ng bagong saligang-batas. Ang kapangyarihan ng
kaaway ng Republika. Ang mga kaaway na ito ay pawang pinatay sa pamamagitan ng guillotine at
mga nasa simbahan at ng mga maharlika ay nabawasan din at ang halalan para sa Asembleyang
tinawag ang panahong ito bilang Reign of Terror.
bubuo ng mga batas ay idinaos.
Umabot sa 17,000 katao ang pinatay sa pagitan ng 1793 hanggang 1794 at may 20,000 naman
Ang Pagsiklab ng Rebolusyon:
ang mga namatay sa kulungan.
Maraming mga monarko sa Europe ang labis na naapektuhan sa pagsiklab ng French Revolution.
Natakot sila na ang ganoong uri ng rebolusyon ay lumaganap sa kanilang mga kaharian at
pinangangasiwaan. Noong taong 1792 ay nagpadala ang Austria at Prussia ng mga sundalong Ang France sa Ilalim ng Directory:

tutulong upang talunin ang mga rebolusyong Pranses. Sa mahabang panahon ng pakikipaglaban
Taong 1794 nang humina ang kapangyarihan ng mga rebolusyonaryo at nakuha ng mga
ay tinalo ng mga rebolusyonaryo ang mga sundalong tumulong upang sila’y patigilin.
moderates ang pamamahala. Kabilang sa mga pinunong extremists ng Rebolusyon gaya nina
Ang rebolusyon ay lalong naging malakas at malaki sa pamamagitan ng pamumuno ng isang Danton at Robespierre ay pinatay rin sa pamamagitan ng guillotine. Napagwagian naman ng
abogadong nagngangalang Georges Danton. France ang kaniyang pakikipagdigma sa mga bansang Europe kaya ang mga ito ay lumagda ng
kasunduan sa kaniya maliban sa Britain. Taong 1795 nang ang Republika ng Pransiya ay gumamit
Pinagsusutpetsahan ng mga rebolusyonaryo na posibleng ang mga noble ng France ay bumubuo
ng bagong saligangbatas na ang layunin ay magtatag ng isang direktoryo na pinamumunuan ng
ng alyansa sa iba pang mga bansa sa Europa upang muling ibalik ang kapangyarihan ng hari at
limang tao na taon-taon ay ihahalal. Ngunit ang pamahalaang ito’y di nagtagumpay.
tapusin ang rebolusyong pinasimulan. Dahil dito ay hinuli nila ang hari at ng mga sumusuporta sa
Ito’y sa dahilang ang pamahalaan ay naubusan ng pera. Samantala, iba-ibang pangkating
kanya at pinatay sa pamamagitan ng paggamit ng guillotine.
pampolitika ang nagnais na hawakan ang pamamahala at maraming tao ang nais na bumalik sa
Tinawag ang pangyayaring ito sa France bilang September Massacres. Noong Enero 1793 monarkiya.
ay napugutan naman ng ulo si haring Louis XVI. Sa taong ding yun ay sinunod naman si Reyna
ARALIN 7 ANG PAGIGING POPULAR NI NAPOLEON Ottoman, Prussia, Russia, Poland, Rhine, Austria, Italy, Bavaria, Naples,
Denmark-Norway, Saxony, Württemberg, Holland, Sicillies, Sardinia, Portugal,
AT NAPOLEONIC WARS Wallachia, Nassau, Netherlands, Tuscany, Brunswick-Lüneburg, Moldavia,
ANG PAGIGING POPULAR NI NAPOLEON Etrunia, Sweden-Finland, Bourboun Spain, at Hungary. Ang tagumpay ng mga
ANG NAPOLEONIC WARS digmaang inilunsad ni Napoleon sa Europa ay dahil sa naipapanalo nito ang
Ang Napoleonic Wars ay isinunod sa pangalan ni Napoleon Bonaparte na naging kanyang mga laban sa katubigan. Noong 1805 ay nasakop nya ang Hilagang
pinuno ng France noong 1799 at nagtangkang ipakilala ang kanyang ideya ng Italya, Switzerland at Timog Germany.
pamahalaan sa buong Europa. Ang Napoleonic Wars ay hindi tuloy-tuloy na
pakikipaglaban sa dahilang nagkaroon pa ng mga panahon ng kapayapaan sa
pagitan ng mga labanan. Ang digmaan ay nagwakas ng si Napoleon ay natalo sa NAPOLEONIC WARS
digmaan sa Waterloo noong 1815. LABANAN PETSA PANGYAYARI
Labanan sa Dec. 2, Ito ay pinakamagiting na laban ni Bonaparte dahil natalo
Dahilan ng Digmaang NAPOLEONIC Austerlitz 1805 niya ang pinagsanib na pwersa ng Russia at Austria.
Dahil dito kusa silang humingi ng kapayapaan sa pagitan
Ang digmaang Napoleonic ay nag-umpisa sa panahon ng Rebolusyong Pranses.
nila at ni Napoleon.
Nagtagumpay ang mga rebolusyunaryo na mapaalis at mapahina ang
Labanan sa Sept. 25- Ang pagkapanalo ni Napoleon laban sa Austrian Army.
kapangyarihan ng hari sa Pransiya at maitatag ang isang Republika. Dahil sa Oct.
Ulm Pinamunuan ni Baron Karl Mack von Leiberich ang
pangyayaring ito ay nagkaroon ng takot ang iba pang mga monarko sa 20,1805
Austria.
napipintong paglaganap ng rebolusyon na posibleng magpabagsak sa kanilang Labanan sa October Labanan sa Pagitan ni Napoleon at Mga Prussia at Saxons
pamumuno. Jena 14, 1806 sa Saxony (Germany sa kasalukuyan).
Noong 1792, nagpadala ang mga pinuno ng Austria at Prussia ng hukbong Dinurog ng pwersa ni Napoleon ang hukbo ng mga
Prussians sa labanang ito at sa kabuuan ay nasakop nya
sandatahan upang lusubin ang France. Natalo sila ng mga rebolusyunaryong
ang Gitnang Germany na nakilala bilang Rhine
Pranses kaya sa pananaw nila, ang mabuting paraan upang madepensa ang
Confederation.
rebolusyon ay ipalaganap ito sa mga bansa. Noong 1793 ay nagpasimulang
Labanan Feb. 7-8, Ang labanan in Napoleon sa pagitan ng East Prussia.
lusubin ng mga rebolusyunaryong Pranses ang Netherlands. Upang mapigil ang sa Eylau 1807
paglakas ng France ay minabuti ng Britanya, Espanya, Portugal at Rusya na Labanan sa June 14, Ang labanan sa pagitan ni Napoleon Bonaparte at si
sumali sa digmaan. Friedland 1807 Alexander I ng Russia na nagbunga ng Treaty of
Tilsit.
Pagkilala sa Kakayahan ni Napoleon Tinalo nya ang pwersa ng mga Ruso at nang lumaon ay
Sa mga ilang taon ng digmaan sa Europe ay nanatili ang lakas ng France sa nakontrol din nya ang Poland. Napilitan ang mga Ruso na
makipagkasundo sa France. Sinunod naman nya ang
pakikihamok sa kalupaan at ang mga British naman sa katubigan. Nagbago
pagsakop sa Spain at Portugal.
lang ang sitwasyon ng naging kilala ang kakayahan bilang pinunong heneral ni
Labanan sa Sept. 7, Ito ay madugong labanan sa pagsugod ni Napoleon sa
Napoleon Bonaparte.
Borodin 1812 Russia.
Mapapansin sa mapa na lubhang napalawak ni Napoleon Bonaparte ang Nilusob ni Napoleon ang Russia sa dahilang kapag ito ay
teritoryo ng France. Dahil ito sa kaniyang mga pagkapanalo sa mga serye ng kanyang masakop ay madali niyang mapapasok ang
pakikidigma laban sa ibat ibang bansa sa Europa. Ito ay upang isulong ang Britain.
Nagpadala si Napoleon ng 600,000 mga sundalo na
kaisipan na magwawakas sa pagiging absolute ng kapangyarihan ng monarkiya
binubuo ng Polish, German, Italyano at mga Pranses
at palitan ang uri ng pamamahala sa pagiging republika.
upang lumaban ngunit 20,000 sundalong Pranses na
Ang Napoleonic Wars ay naganap noong (1799-1815). Ito ay ang sigalot sa lamang ang nakabalik ng maluwalhati. Marami ang
pagitan ng France sa pamumuno ni Napoleon Bonaparte at mga Allied namatay dahil hindi kinaya ang lamig at gutom.
Countries. Ito ay ang British, Unang Imperyo ng France, Spain, Imperyong Labanan sa 1813 Ang labanan sa pagitan ni Bonaparte at Austria, Prussia,
Leipzig Russia at Sweden pati na rin Ang Germany at Poland ang
umubos sa pwersang hukbo ni Napoleon. Muling nagkaisa ang alyansang unang tumalo kay Bonaparte at naglunsad ng
digmaan laban sa kaniya. Nangyari ang labanan sa Waterloo na matatagpuan sa
Netherlands. ng natalo si Bonaparte. Hunyo 22 nang sumuko si Napoleon sa
mga
PENINSULAR WAR (1808) British. Natapos na rin ang kanyang ‘Isang Daang Araw’. Siya ay ipinatapon sa
Taong 1808 ay nagkaroon ng mga pag-aalsa laban sa pamamahala ng
isla ng St. Helena. Ito ang lugar na kaniyang kinamatayan noong 1821 na batay
mga
sa mga bagong pagsusuri sa arsenic poisoning.
Pranses sa Espanya at Portugal. Nagpadala ng tulong na mga sundalo ang
Britanya sa mga rebelde ngunit tinalo sila ng mga Pranses sa Espanya kaya
minabuti ng mga British na magkonsentreyt na lang sa Portugal. Ang bahaging Si Haring Louis XVIII ang naluklok na emperador ng Pransiya pagkatapos na
ito ng Napoleonic Wars ay naging kilala bilang Peninsular War sa dahilang ang maipatapon si Napoleon sa St. Helena.
Espanya at Portugal ay nasa bahagi ng Europa na Iberian Peninsula.

Ang Pagkatalo ng France


TANDAAN
Habang abala sa pakikipaglaban si Napoleon sa Russia ay sinamantala naman
ng mga British ang Espanya at nanalo sila ng maraming beses sa
pakikipaglaban. Noong 1813 ay nasakop ng mga British ang Timog France at Si Napoleon Bonaparte ay magiting na heneral na nagpalawak ng imperyo ng
ang pinagsanib na pwersa ng mga Ruso at Austrian ang sumakop naman sa France upang maipalaganap ang pagtatatag ng pamahalaang Republikano.
Hilagang France. Napulbos ang hukbo ng mga Pranses sa digmaan sa Liepzig at
unti-unting bumagsak ang imperyong itinayo ni Napoleon. Ang Napoleonic War ay serye ng mga labanan na pinangunahan ni Napoleon
Bonaparte na naglalayong palawakin ang pagtatatag ng pamahalaang republika
sa ibat ibang bansa sa Europe.
Ang Pagtatapos ng mga Labanan
Taong 1813 nang talunin ng pinagsamang pwersa ng Britanya, Austria Prussia Ang rebolusyon ay tulad ng kahon ni Pandora na nang mabuksan ay
at Russia ang emperador na Pranses na si Napoleon Bonaparte. Ang imperyong nagpakawala ng mga kaisipang nakagigimbal at nakaiimpluwensya sa halos
binuo at itinatag ni Napoleon ay biglang bumagsak at siya ay sumuko sa lahat ng sulok ng daigdig ayon kay John B. Harrison.
kanyang nagbubunying kalaban. Si Louis XVIII, ang kapatid ni Louis XVI (ang
haring pinapatay nang panahon ng Rebolusyong Pranses) ang naging hari ng
France noong 1814 at si Napoleon ay ipinatapon sa isla ng Elba, malapit sa
kanlurang baybayin ng Italya.

Pagkamatay ni Napoleon Bonaparte


Nakatakas noong Pebrero 1815 si Napoleon sa Elba at nakabalik sa France.
Nang ipahayag ang kanyang pagbabalik ay dali-dali siyang sinalubong ng dati
niyang mga sundalo. Bumuo na muli siya ng isang hukbo at nagmartsa
patungong Paris upang agawin ang trono sa haring si Louis XVIII.
ARALIN 8 Ikalawang Yugto ng Kolonyalismo at  Ang Pilipinas ay nasa ilalim ng kapangyarihan ng Amerika noong Ikalawang
Yugto ng Imperyalismo.
Imperyalismo at Pagpapahalaga sa Pag -usbong ng  Ang Turkey o Imperyong Ottaman ay ang pinakamakapangyarihan sa mga
Nasyonalismo karatigbansa nito sa Kanlurang Asya.
 May pinakamaraming teritoryo na nasakop ang United Kingdom. Kabilang dito
Ikalawang Yugto ng Imperyalismong Kanluranin ang ilang mga bansa sa Timog Africa at Silangan Africa, Australia, India at
Ang mas malawak na kaalaman ng mga Europeo sa paglalayag sa karagatan ay Canada.
nagbunsod ng mas maraming lupain na kanilang nasasakop. Ang una nilang layunin na  Bagamat una sa naging makapangyarihan sa paglalayag sa karagatan ang Spain
palaganapin ang Relihiyong Kristiyanismo at maghanap ng mga hilaw na sangkap ay at Portugal, maliit na lamang ang naging teritoryong sakop nito noong Ikalawang
higit pang nadagdagan ng mas mapagnasang mga hangarin para sa ikauunlad ng Yugto ng Imperyalismo.
kanilang bansa. Mula sa mga unang nakilalang Spain at Portugal na naging tanyag sa  Sa Ikalawang Yugto ng Imperiyalismo, maliit na bahagi na lamang ng kontinente
mga paglalayag, naging kabilang din sa mga Kanluraning mananakop ang mga bansang ng Timog Amerika ang nasasakop ng mga Kanluranin.
Netherlands, France, Britain, Amerika at iba pa. Ang ikalawang yugto ng imperyalismo
ay nagsimula bago ang ika-19 na siglo. Ano-ano nga ba ang naging epekto ng pananakop ng mga Kanluranin sa ibat
ibang lupain sa daigdig?
Ano ano ang layunin ng mga Kanluranin sa kanilang pananakop?
Paglaganap ng relihiyong Kristiyanismo
Paghahanap ng mga Hilaw na sangkap Ang Kristiyanismo ay ang pinakalaganap at maipluwensyahang relihiyon sa
Upang matugunan ang mga pangangailangan ng kanilang mga bansa, ang mga kasalukuyang panahon. Ang pananakop ng mga Kanluranin noong Panahon ng
Europeo ay naghanap ng mga hilaw na sangkap sa mga lupaing kanilang nasasakop. Kolonyalismo at Imperyalismo ay ang naging dahilan ng paglaganap ng Kristiyanismo
Ang likas na yaman ng mga teritoryong kanilang naaangkin ay ginagamit nila sa sa ibat-ibang panig ng daigdig. Gayundin, ang mga kulturang kaakibat ng Kristiyanismo
paglikha ng mga produktong kapaki-pakinabang at mabenta sa pakikipagkalakalan. na itinuro ng mga Kanluranin, ay tinanggap ng maraming katutubo. Isang halimbawa
Mas maraming hilaw na sangkap, mas maraming produktong malilikha, mas malaking dito ay ang Pilipinas na sinasabing pinaka Kristiyanong bansa sa Asya
kita para sa bansa.
Kalakalan ng mga Alipin
Pagpapalakas ng puwersa Sa panahon ng Kolonyalismo at Imperyalismo naging malawak ang kalakalan ng mga
Bukod sa mga hilaw na sangkap, napakahalaga para sa mga Europeo ang magkaroon alipin sa ibat ibang bahagi ng daigdig tulad sa kontinente ng Africa, Hilagang Amerika
ng karagdagang tao na magsisilbing lakas-paggawa (labor force) ng mga nililikha nilang at Asya. Ang mababang pagtingin at hindi makatwirang pagtrato ng ilang mga
produkto. Ang mga teritoryong kanilang naaangkin ay nagsisilbi ring bagsakan ng mga Kanluranin sa ibang lahi ay nagdulot ng labis na paghihirap sa buhay ng mga katutubo.
produktong kanilang ikinakalakal o ibinibenta. Gayundin, ang mga katutubo ng mga Pangkaraniwan ang pagkakahiwalay ng magkakapamilya, maraming pagkakataon na
lupaing kanilang nasasakop ay nagagamit nila upang lumaban sa mga digmaan para sa ang isang alipin ay ipinadadala sa Europa upang sapilitang magtrabaho o sa ibang mga
kanilang sariling bansa. sakop na bansa upang magsilbing mandirigma. Masasabing magpahanggang sa
kasalukuyan ay bahagi ng kultura ng ibang lahi ang mababang pagtingin sa hindi
Pagpapalaganap ng Relihiyong Kristiyanismo kalahi, hindi katulad ng kulay ng balat,at hindi kasing lebel ng antas sa lipunan.
Napakataas ng pagtingin ng mga Kristiyanong Europeo sa kanilang relihiyon na kung
saan ay mababa naman ang turing ng ilan sa kanila sa mga katutubong may ibang Paghahalo ng mga Kultura
paniniwala at maraming kinikilalang Diyos. Napakalaking ambag ng Panahon ng Ang pananakop ng mga Kanluranin ay nagdulot ng mga pagbabago sa maraming
Kolonyalismo at Imperyalismo ang paglaganap ng Kristiyanismo sa ibat ibang bahagi ng paraan ng pamumuhay ng ibat ibang lupain sa daigdig. Bagamat hindi lahat ng
daigdig. Dahil dito, maraming mga kulturang Kristiyano ang naituro at naisabuhay rin kanilang nasakop ay yumakap sa relihiyong Kristiyanismo, may mga paniniwala
ng mga katutubo sa mga lupaing nasasakop ng mga Europeo. Ang pagpapalaganap ng patakaran, aral, gawain at iba pa na iniwan ang mga Kanluranin sa buhay ng mgsa
relihiyong Kristiyanismo ay dumaan sa maraming mabuti at masamang pamamaraan, katutubo. Narito ang ilang halimbawa:
nakapag-ambag ng maraming mabuti at masamang epekto sa ibat ibang aspeto ng  Ang mga Ingles (British) ay pumigil sa suttee ng mga katutubo ng India, na kung
kasaysayan at kultura sa ibat ibang lupain sa daigdig. saan ang babae ay kusang loob na sinusunog ang sarili sa tabi ng bangkay ng
asawang lalaki.
Gaano kalawak ang naging pananakop ng mga Kanluranin sa daigdig?  Mas napaunlad ng Belgium, France, Britain, Germany, Portugal at Italy ang
pagmimina sa ibat ibang bahagi ng Africa. Gayundin ang pagpapastol ng hayop
 Pinakamaraming lupain, teritoryo o bansa sa Africa ang nasakop ng mga at pagtatanim ng ubas, citrus at iba pa.
Kanluranin.  Ang banyagang wika ay naging bahagi na rin ng buhay ng mga katutubo tulad
 Malaking bahagi ng Hilagang Asya ay naging teritoryo o nasa impluwensya noon ng napakalawak na impluwensiya ng wikang Ingles sa Pilipinas.
ng Russia.
 Ang mga kapaki-pakinabang na kagamitang at teknolohiyang Kanluranin ay pamumuno ng czar. Nagapi ang czar at nagwakas ang aristokrasya sa bansa. Napalitan
naisalin din sa mga katutubo. Nagpaunlad sa komunikasyon, industriya, ito ng diktadurya ng Partido Komunista na pinamunuan ni Vladimir Lenin.
agrikultura at pang araw-araw na pamumuhay.

Pagtatangi ng Lahi (Racism) at Diskriminasyon noon hanggang ngayon


Pag-unlad ng Nasyonalismo sa Timog Amerika
Ang bawat isa sa 20 bansa sa Latin America ay pinamayanihan ng makabansang
damdamin. May ilang mga tao ang nagkakamaling tawaging bansa ang Latin America.
Hindi ito nakapagtataka. Maraming mga Latin Americans ang nagsasalita ng Espanyol
at Katoliko Romano ang pananampalataya. Nagkabuklodbuklod sila sa kanilang
pagkamuhi sa awtokrasyang Espanyol, katiwalian sa pamahalaan, walang kalayaang
magpahayag ng mga batas na naghihigpit sa pangangalakal.
Simon Bolivar at Jose de San Martin
Si Simon Bolivar ang nagnais na palayain ang Timog Amerika laban sa mga mananakop.
Siya ay si Simon Bolivar. Ang pagnanais na ito ay pagpapatuloy lamang sa mga
nasimulan ni Francisco de Miranda, isang Venezuelan. Ang huli ay nag-alsa laban sa
mga Espanyol noong 1811 ngunit hindi siya nagtagumpay na matamo ang kalayaan ng
Venezuela mula sa Spain. Noong 1816, namatay na may sama ng loob si Miranda sa
isang bartolina ng mga Espanyol. Matapos nito’y pinamunuan ni Bolivar ang kilusan
para sa kalayaan sa hilagang bahagi ng Timog Amerika. Noong 1819, pagkatapos na
mapalaya ang Venezuela, ginulat niya ang mga Espanyol nang magdaan sa Andes ang
kaniyang hukbo. Ang tagumpay niya ay humantong sa pagtatatag ng Great Colombia
(ang buong hilagang pampang ng South America).
Tinawag siyang tagapagpalaya o liberator at pagkatapos, naging pangulo si Jose de San
Martin (1778-1850) naman ang sumunod sa pagtataboy sa mga Espanyol sa Argentina.
Katulad din ni Bolivar, namuno si San Martin sa kaniyang grupo sa Andes. Tumulong
ito sa liberasyon ng Chile, gayundin sa Peru. Mayroon din siyang heneral na tulad ni
Bernard o’Higgins, isang Chileno.

Pag-unlad ng Nasyonalismo sa Africa


Kahulugan at Katuturan ng Nasyonalismo Hinangad at nagkaroon ng matagumpay na kolonisasyon ang mga bansang Europeo sa
Ang Nasyonalismo ay may kahulugang isang damdamin ng pagiging tapat at Africa. Pinaghati-hatian ang kontinente at binalangkas ang ekonomiya ayon sa kanilang
mapagmahal sa bansa. Sa iba, pinapatunayan ng pagiging tapat at mapagmahal sa sariling kapakanan. Nagtayo sila ng mga daang bakal at industriya upang
bansa ang pagsasakripisyo pati ng buhay para rito. Nagpapatunay ito na ang mga bansa mapangalagaan ang kanilang kapangyarihan. Bago nagsimula ang 1914, tatlo lamang
ay may ibat-ibang pamamaraan kung paano ipinapadama ang pagiging makabayan. ang malayang bansa sa Africa- Ethiopia, Liberia at Republika ng South Africa.
Sinasabing nagsimula ang una sa pamamahala ni Reyna Sheba. Itinatag ang ikalawa
Pag-unlad ng Nasyonalismo sa Soviet Union noong 1810 sa tulong ng Estado Unidos habang naging kasapi ng Commonwealth of
Ang Soviet Union o Russia ang pinakamalaking bansa sa daigdig. Isa itong malawak na Nations ang ikatlo noong 1910.
lupain na sumasakop sa dalawang lupalop ng Asia at Europe. Halos doble ang laki nito
sa Estados Unidos. Noong 988, ipinalaganap ni Vladimir I sa Russia ang
Kristiyanismong Griyego (Orthodox) kaya tinawag siyang Vladimir the Saint. Ika-13
siglo, dumating ang mga Tartar o Mongol mula sa Asia at sinakop ang mga mamamayan
ng Russia nang mahigit sa 200 taon.
Pagkatapos ng pananakop na ito, ang Russia ay napailalim sa mga czar. Ang uri ng
pamahalaan ng Russia sa panahong ito ay monarkiya na pinamumunuan ng isang hari
na tinatawag na czar. Kontrolado ng mga maharlika at pulisya ang lahat ng industriya.
Magsasakang nakatali sa lupa ang apat sa bawat limang Ruso, walang karapatan at
laging nakabaon sa utang. Maging ang mga industriya ay nasa ilalim ng pamamahala ng
czar. Dahil sa mga pang-aabuso ng czar at ng pamahalaan, pinasimulan ang October
Revolution kung saan nagkaisa ang mga tao na pabagsakin ang pamahalaan at ang

You might also like