You are on page 1of 7

Grade 8: Paglalagom Versailles, France o kilala bilang "The

WEEK 1: ANG REBOLUSYONG PRANSES Tennis Court Oath"


• Pinugutan ng ulo si Haring Louis XVI
Mga Dahilan ng Rebolusyong Pranses gamit ang guillotine, sa kasalukyan
• Politikal tinawag ang lugar na Place de la
• Inteklektuwal Concorde sa Paris. Ilang araw ang
• Ekonomikal nakalipas, ang kaniyang asawa na si
Acronym: PIE Marie Antoinette naman ang
napugutan.
Haring Louis XVI
• Nabuhay sa maluhong pamumuhay REBOLUSYONG PRANSES PART 2
na halos ikaubos ng kaban ng bayan • Upang mapanatili ang Republika,
ng Pransya kasama ang kaniyang nagtatag ang rebolusyonaryo ng
asawa na si Marie Antoinette. Committee of Public Safety noong
Abril 6, 1793.
Divine rights • Pinamunuan ito nina Jean Paul
• Ito ay paniniwala ng mga Pranses Marat, Georges Danton at
kung saan ang itinuturing na pinuno Maximilien Robespierre, sila rin ay
ay mula sa kanilang diyos. pinuno ng Jacobin.
• Tinawag na Reign of Terror ang
ANG ESTADO NG FRANCE panahong ito dahil sa libo-libong
1. Unang Estado -binubuo ng pari at namatay sa guillotine at iba't ibang
obispo at iba pang may katungkulan sa brutal na pagpaparusa. Ito rin ang
simbahan mga taong nilitis at itinuturing na
2. Ikalawang Estado- binubuo ng mga banta sa Republika.
mahaharlika at mayayaman. • Subalit, dahil sa likas na kahinaan ng
3. Ikatlong estado- binubuo ng mga pamahalaan, matinding kaso ng
pangkaraniwang tao kagaya ng korapsyon, at mga kalabang Pranses
manggagagawa at magsasaka. na nagnanais ibalik ang monarkiya.
• Nagalit ang mga nasa ikatlong • Ang kaguluhan at kahirapang ito,
estado ng lipunan sa pamamahala isinilang ang isang lider at heneral na
ng hari dahil ang estado lamang nila si Napoleon Bonaparte, na sumakop
ang tanging nagbabayad ng buwis sa sa iba't ibang bahagi ng Europa at
pamahalaan. nagpasimula ng French Empire.
• Upang malutas ang pagbagsak na • Dala sa kanyang pananakop ang
ekonomiya nagkaroon ng
ideya ng kalayaan, pagkakapantay-
pagpupulong ang tatlong estado,
pantay at kapatiran na nagsulong sa
ang bawat estado ay may isang boto.
• Hindi sang-ayon si Haring Louis XVI pagbabago ng pamumuno at
kaya naman ipinasara niya ang lugar pagtatatag ng Republikang
ng pagpupulungan ng ikatlong pamahalaan.
estado. Gayunpaman, hindi nagpa- • Kilala si Napoleon bilang the "Little
awat ang estado kaya naman General". Bunga ng pagdating ng
isinagawa ang pagpupulong sa mga dayuhang kalaban naging
Tennis Court ng palasyo sa bantog ang kaniyang pangalan sa
pamumuno at pagiging magaling na
lider na unti-unting sinakop ang pinakatanyag na pinuno ng Russia ay
kalakhan ng Europa. si Vladimir I.
• Ang guillotine o garote ay isang • Binansagang "Vladimir the Saint".
paraan ng pagpaparusa sa lahat ng Sa ilalim ng kaniyang pamumuno
lalabag sa batas. Kung saan ay noong 988 CE, ipinalaganap niya ang
pinupugutan ng ulo ang mga Kristiyanismong Griyego na
nananatili pa rin sa kasalukuyan.
nagkasala.
• Noong ika-13 siglo, napasailalim ang
Russia sa pamamahala ng mga
Tartar o Mongol nagmula sa Gitnang
WEEK 2: MAHAHALAGANG Asya. Umabot ng 200 na taon ng
PANGYAYARI SA PAGSIBOL NG kanilang pamamahala na nagdulot
NASYONALISMO ng mga pagbabago sa lipunan.

Nasyonalismo NASYONALISMO SA LATIN AMERIKA


• nangangahulugang pagmamahal
sa bayan na nakabase sa • Mataas ang tensiyon ang namayani
kamalayan ng isang lahi na sila ay sa mga kolonya sa Latin Amerika sa
nagbubuklod ng isang wika, pagsapit ng huling bahagi ng 1700.
kasaysayan, kultura, Ang mataas na buwis at mahigpit na
pagpapahalaga at relihiyon. patakaran sa kalakalan ang
nagpasidhi sa galit ng mga Taga-
Uri ng Nasyonalismo Latin America.
1. Defensive nationalism • Sa pamahalaang kolonyal sa Latin
• mapagtanggol na nasyonalismo Amerika ay nagkaroon ng hindi
• pagpapakita ng pagmamahal sa pantay na kalagayang panlipunan
bayan sa mapayapang paraan sapagkat may iba’t ibang antas ang
tao sa lipunan.
2. Aggressive nationalism-
• mapusok na nasyonalismo NASYONALISMO SA PERU
• pagpapakita ng pagmamahal sa • Pinamunuan ni Tupac Amaru na
bayan sa pamamagitan ng dahas.
isang inapo ng hari ng Inca.
• Sapilitang paggawa at pagpapataw
MANIPESTASYON NG NASYONALISMO
ng buwis.
• pagkakaisa at pagkakabuklod-
buklod ng mamamayan • Paghiling ng paghirang sa mga
• Pagmamahal at pagtangkilik sa katutubo sa posisyong gobernadora.
sariling produkto, ideya at kultura NASYONALISMO SA COLOMBIA
• Makatuwiran at makatarungan
• Kahandaang ipagtanggol at • Si Vincent Oge ay isang mulatto
mamatay para sa kaniyang bayan at naging inspirasyon niya ang
Declaration of the Rights of Man
ANG REBOLUSYONG RUSO and the Citizen na isinulat sa
• Ang bansang Russia ay napabilang sa Paris noong 1789.
dalawang kontinente: ang Europa at
Asya (Eurasia). Halos doble ang laki
nito sa Estados Unidos. Isa sa
• Pinagbawalan na maging SANHI NG UNANG DIGMAANG
abogado at doktor ang mga PANDAIGDIG
nagmamay-aari ng lupain.
1. Nasyonalismo
• Hiniling ang pagkakaroon ng 2. Imperyalismo ay Kolonyalismo
kalayaan ang mga mulatto. 3. Militarismo
NASYONALISMO SA MEXICO 4. Pagbuo ng alyansa

• Pinangunahan ni Miguel Hidalgo


• Ang United States ay nagpatupad ng
na tinaguriang “Ama ng Kalayaan
isang pambansang patakarang
sa Mexico" na naglalayong
tinatawag na isolasyonismo.
wakasan ang pang-aalipin sa mga
• Sa Pilipinas, si Manuel Quezon ang
katutubo
pangulo ng Pilipinas na pumirma sa
batas ng Tydings-McDuffie noong
NASYONALISMO SA TIMOG AMERIKA
1943 sa ilalim ng pamahalaang
• Pinamunuan ni Simon Bolivar, Komonwelt.
pinakadakilang lider at tinawag na
"George Washington" ng Latin
ANO ANG ISOLASYANISMO?
Amerika dahil tinulungan niya ang
mga hindi kilalang tao upang lumaya • Ito ang pag-iwas sa pakikisangkot sa
sa mga Espanyol. mga gawain ng ibang bansa tulad ng
ugnayang panlabas, pag-iwas sa
WEEK 3: ANG UNANG DIGMAANG
pakikianib sa alyansang militar sa
PANDAIGDIG
ibang nasyon at pag-iwas sa
• Tinawag na Great War dahil sa pakikialam sa mga digmaan na
masalimuot na digmaang nakita walang tuwirang epekto sa kanilang
nang buong mundo. bansa.
• Ang naging mitsa ng Unang • Sa simula, walang pinanigan ang
Digmaang Pandaigdig ay dahil sa
United States at nagpalabas ng
pagpatay sa tigapagmana ng
Proclamation of Nuetrality si
Austria-Hungary na si Archduke
Franz Ferdinand at Sophie sa Pangulong Woodrow Wilson noong
Saravejo, Bosnia noong Hulyo 28, August 4, 1914. Ngunit noong ika-2
1914. Abril 1917, nagpahayag ng
• Pinatay ni Gavrilo Princip na pakikidigma ang United States sa
miyembro ng Black Hand na Germany.
nagnanais na palayain ang Serbia • Una, pagkamatay ng maraming
mula sa pananakop ng Austria Amerikano dahil sa walang humpay
Hungary. na pagbomba sa mga barkong nasa
karagatan.
Allied Power- Great Britain, France, • Ikalawa, paglubog ng barkong British
Estados Unidos
na Lusitania noong ika-7 ng Mayo
1915. Kasamang nasawi ang 128 na
Axis Power- Germany, Italy at Japan
pasaherong Amerikano.
• Nagpadala ang United States ng
American Expeditionary Forces na
may lakas na dalawang milyong • Ang pangulo ng Pilipinas noong
sundalo sa pangunguna ni Heneral Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay
John J. Pershing. Dahil dito natalo si Jose P. Laurel na siyang pangulo
ang Germany noong 1918. ng puppet republic.
Nagtagumpay ang mga Allies at • Natapos ang Unang Digmaang
biglang naging tahimik at payapa Pandaigdig ng pasabugin ng Estados
ang daigdig. Unidos na isang demokratikong
bansa ang bahagi ng Hiroshima at
Nagasaki sa Japan. Gamit ang
Mga Pangyayari Pagkatapos ng Unang bombang fat man sa Nagasaki at
Digmaang Pandaigdig Little Boy sa Hiroshima.

• Pinangunahan ang mga pulong na


ito sa tinatawag na Big Four na BUNGA NG IKALAWANG DIGMAANG
PANDAIGDIG
kinabibilangan nina Pangulong
• Pagkamatay at Pagkasira
Woodrow Wilson ng United States,
• Pagkakaroon ng displaced persons.
Punong Ministro Llyod George ng
Naitatag ang United Nations Relief
Great Britain, Punong Ministro and Rehabilitation Administration
Georges Clemenceau ng France at na naglalayong makapagbigay
Punong Ministro Vittorio Orlando ng serbisyo sa pamamagitan ng
Italy. pagbibigay ng pagkain, damit, at
• Pinakamahalagang kasunduan sa serbisyong medikal sa mga displaced
lahat ng kasunduang persons.
pangkapayapaan na nagdulot ng • Kompetisyon sa bagong
katapusan ng Unang Digmaang kapangyarihan
Pandaigdig na nilagdaan ito noong • Ang paglaganap ng komunismo ang
ika-28 ng Hunyo 1921. kinikilala noong “war-time alliance”
sa pagitan ng Unyong Sobyet at
BUNGA NG DIGMAAN Estados Unidos na naging dahilan
• Nabago ang mapa upang magkaroon ng Cold War
• Nuclear Age
• Nagbayad ng reparations o
WEEK 4: ANG IKALAWANG DIGMAANG pwersang pagbabayad ng
PANDAIGDIG napakalaking halaga ang Germany
• Nagpatawag ng komperensiya dahil dahil sa mga pinsalang dulot ng
nagsimula ang arms race o digmaan.
padamihan ng armas sa pagitan ng • Pagtatag ng United Nations na
mga bansa pagkatapos ng Unang nagsusulong ng kapayapaan ng
Digmaang Pandaigdig dahil sa hinala buong mundo.
na muli na naming magkakaroon ng
digmaan.
• Nagsimula ang Ikalawang Digmaang
Pandaigdig nang pasabugin ng Japan
ang base military ng Estados Unidos
sa Hawaii.
• Pinalitan nito ang League of Nations
Week 5: ANG LIPUNAN PAGKATAPOS sa paglalayong isulong ang
NG IKALAWANG DIGMAANG pagkakaroon ng pandaigdigang
PANDAIGDIG kooperasyon at diplomasya.
• - Napagkasunduan na nilang
• Lubhang malaki ang pinsala ng ipagbawal ang pakikidigmang
Ikalawang Digmaang Pandaigdig na pananakop upang makaiwas sa
itinuring ang pagtatapos nito noong pangatlong digmaang pandaigdig.
1945 na Year Zero sapagkat Sinundan ito ng pang ekonomikong
maraming ari-arian ang nasira at institusyon na tutulong palakasin
bagsak ang ekonomiya ng bawat ang ekonomiya ng mundo.
bansa.
• Sa pagtatapos ng digmaan, SANGAY NG UNITED NATIONS
nagsumikap ang mga bansa na • General assembly- natutok sa
bumangon at mag-umpisa muli. kapayapaan
• Isinulat nina Pang. Franklin • Security Council- nagtataguyod sa
Roosevelt ng Estados Unidos at seguridad
Punong Ministro Winston Churchill • International Court of Justice-
ng Britanya ang Atlantic Charter at tagapagtaguyod ng pandaigdigang
inilathala ito noong Agosto 14, 1941. batas
• Nagkaroon ng pagnanais na • Economic and Social Council-
tanggalin ang mga agresibo at kaunlaran ng ekonomiya at
militaristang ugali na humantong sa karapatang pantao.
digmaan at bumuo ng isang mundo
na pipigil na muli pang maulit.
Muling pinagtibay ng UN ang kanilang
pagpapahalaga sa karapatang pantao.
ATLANTIC CHANGE
Napagtanto nila na hindi sapat ang
• mahalagang pagpapahayag ng
kanilang pagtukoy sa kung ano ba ang
polisiya na itaguyod ang mga layunin
saklaw ng karapatan ng isang tao.
ng Allied Powers para sa mundo
pagkatapos ng digmaan.
Nagmula ito sa kanilang karanasan noong
• Pinahahalagahan nito ang self-
Ikalawang Digmaang Pandaigdig, kung
determination ng mga bansa at
saan nasaksihan nila ang malalang mga
kooperasyong pang-ekonomiko at
krimen tulad ng genocide.
panlipunan sa pagitan ng mga
bansa.
• isang proseso kung saan ang isang
WEEK 6: COLD WAR
grupo ng tao ay mayroong
• isa sa mga pinakamahalagang
pambansang kamalayan ay
pangyayari sa ika-20 siglo sa
bumubuo ng sariling estado at
pagitan ng Estados Unidos at
mamimili ng uri ng gobyerno.
Unyong Sobyet. Nagtagal ito
mula katapusan ng Ikalawang
ANG UNITED NATIONS
Digmaang Pandaigdig noong
• Isang nagsasariling pandaigdigang
1945 hanggang 1991.
organisasyon na mayroong watawat,
• Estados Unidos- mayroong
may sariling post office at nag-iisyu
malakas na militar at pang-
ng sariling pasaporte at selyo.
ekonomikong kapangyarihan
• Unyong Sobyet- pagkakaroon ng sa pagtatapos ng Ikalawang
mabagsik na pwersang umiikot Digmaang Pandaigdig.
sa iisang ideolohiya. • Dahil sa kanya-kanyang
• Sa kabilang banda, ang Gitna at pagsulong ng sandatang
Silangang bahagi ng Europa ay nukleyar, lalong lumalim ang
napasailalim sa impluwensiya ng hindi pagtitiwala ng dalawang
Unyong humiwalay ang Sobyet. bansa sa isa't isa.
• Nakaugat sa komunismo ang HIDWAAN SA IDEOLOHIYA
pamamahala ng Unyong Sobyet, Ano ang ideolohiya?
at taliwas ito sa demokratikong
• mga kaisipan na nagsisilbing gabay
kaisipan ng Kanluran. Nagtayo ng
ng pagkilos ng isang tao o grupo ng
hindi nakikitang bakod ang
tao
Unyong Sobyet sa mga bansa na
• Pagtapos ng digmaan, humiwalay
hindi nila kontrolado.
ang Unyong Sobyet at mga estado
• Tinawag ang bakod na ito na Iron
nito sa anumang ugnayan sa
Curtain. Sinisimbolo rin ng Iron
Kanluran. Dulot ito ng maraming
Curtain ang lumalaking hidwaan
pagkakaiba sa kaisipang pulitikal,
sa pagitan ng Estados Unidos at
militar, at ideyolohikal.
Unyong Sobyet na sisibol sa
• Nakaugat sa komunismo ang
tinatawag na Cold War.
pamamahala ng Unyong Sobyet at
• Ito ay ilan sa mga wartime
taliwas ito sa demokratikong
conference na idinaos ng Big
kaisipan ng Kanluran.
Three -ang Gran Britanya,
Unyong Sobyet at Estados Unidos ESPIONAGE
noong 1945 para pag-usapan ang • Ang palihim na pagkalap ng
aksyon ng Allied Powers laban sa impormasyon nang walang
Alemanya at Hapon. pahintulot at itinuturing na mali.
• Sa mga pagpupulong, hinarang
ng Britanya at Estados Unidos PROPAGANDA WARFARE
ang Unyong Sobyet na isulong • Ang pelikulang James Bond ay
ang komunismo sa Poland (Yalta) bahagi ng propaganda warfare ng
at Alemanya (Potsdam). Estados Unidos.
Pakiramdam ng Unyong Sobyet
na pinagtutulungan siya laban sa YURI GAGARIN
kanyang layuning palawakin ang • ang kauna-unahang cosmonaut na
komunismo na hindi naman ipinadala ng Sobyet Unyon noong
nalalayo sa intensyon ng 1969.
dalawang bansa.
ANO ANG MANHATTAN PROJECT? Komunismo
• Nakabatay sa public
• Proyekto ng gobyerno ng Estados ownership o pagbibigay ng
Unidos sa pag-aaral, pananaliksik awtoridad sa gobyerno na
at pagbuo ng sandatang atomiko. kontrolin ang mga
Isinagawa ito mula 1942 pangunahing produksiyon.
hanggang 1945. Ibinunga nito
ang mga atomic bomb na ginamit Kolektibismo
• pagpapahalaga sa pagkakaisa ng produkto na magdidikta ng presyo
mga indidwal o pangkat. ng kalakal.

Indibiduwalismo MULTILATERAL
• Nagbibigay halaga sa gawain, • kasunduan ng tatlo o higit pang
paninindigan at katauhan ng tao partido, partikular sa mga gobyerno
ng iba't ibang bansa.
Kapitalismo
• Pinapahalagahan ang pribadong
pagmamay-ari, kompetisyon, Note: Magdala ng coloring materials sa
malayang kalakalan, pagkakakroon examinations sa AP bukas. Mas
ng kakayahang magsarili at ang makabubuti kung color pencil. Thank you!
prinsipyo ng supply at demand. Goodluck sa exam!

DEMOKRASYA
Pinipili ng mamamayan ang kanilang
pinuno sa pamamagitan ng paghalal ng
kakatawan ng kanilang interes. May
kalayaan ang mamamayan na magpahayag
ng hindi pagsang-ayon sa gobyerno.

WEEK 7: PANDAIGDIGANG
ORGANISASYON

DEVELOPING COUNTRIES
• Ito ang tawag sa mga bansa na
mayroong mahirap at agrikultural na
ekonomiya. Ang mga developing
contries ay nagsusumikap paunlarin
ang kanilang ekonomiya at lipunan.

FREE TRADE AREA


• Isang rehiyon kung saan ang mga
miyembro nito ay mayroong
kasunduan na magkakaroon ng
kooperasyon na pabutihin ang takbo
ng kalakalan sa isa't isa. Ito ay
maaaring pagbabawas ng buwis at
pagtaas ng produkto at serbisyo.

FREE TRADE MARKET


• Isang uri ng ekonomiya kung saan
hinahayaan ng gobyerno ang mga
salik ng produksiyon,
pangangailangan at pagkakaroon ng

You might also like