CHAPTER 1 – RIZAL LAW
para sa paghubog bg katauhang
Republika Blg. 1425 – tumutukoy sa isang
batas na nagbibigay tuntunin at mga
mandato ukol sa paglalakip nito sa
kurikulum ng lahat ng mga pampubliko at
pribadong paaralan, sa kurso ng mga
koliheyo at unibersidad tungkol sa buhay,
mga gawa at katha ni Jose Rizal, particular
na ang kanyang dalawang nobela na NOLI
ME TANGERE at EL FILIBUSTERISMO.
Ang batas na ito ay kilala rin sa tawag na “
Rizal Law” (Batas Rizal) na iprinoklama at
ipinatupad matapos itong maaprubahan
noong Hunyo 12, 1956. Ang pangulo noon
ay si Pang. Ramon Magsaysay.
Senator Claro M. Recto – pinaka
pangunahing tagataguyod ng Rizal Bill na
tumutukoy sa mga asignaturang Rizal.
Sa Isang artikulo ni Manebong (2013) ang
may akda ay sumisipi ng ilang mga
pagkakataon kung saan may matinding
pagsalungat sa naturang panukalang batas
particular na mula sa Simbahang Katoliko
ukol sa isyung pang relihiyon.
Isa rin sa tagataguyod ng Rizal Bill ay si Jose
P. Laurel na siyang kapwa sumulat ng batas.
Rizal law ay naglalayong makamit ang
sumusunod na hangarin.
1. Mailaang mula ang buhay ng mga
Kabataan sa mga mithiing
pangkalayaan at nationalism na
siyang naging daan ng buhay at
ikinamatay ng ating mga bayani.
2. Magbigay ng parangal sa ating
pambansang bayani sap ag aalay
niya ng kanyang buhay at mga akda
Pilipino.
3. Magkaroon ng nakapagpapaalab
na pinag-mumulan ng
pagkamakabayan mula sa pagaaral
ng buhay, paggawa at mga katha ni
Jose Rizal.
CHALLENGES & RESPONSES OF THE
19TH CENTURY
-Historical context
- To understand and appreciate better
the role of Jose Rizal in the making of
the Filipino nation
- Know the development in the century
when he lived and worked
Important changes of the century
1. Struggle for Nationalism
2. Gradual spread of democracy
3. Modernization of living through
the Industrial Revolution
4. Advancement of Science
5. March of Imperialism
6. New current in the movement of
thought and growing confidence in
progress
1. Struggle for nationalism
 Nationalism – Feeling of the
oneness of the group with
common culture, ideals or
goals
  Distinction with other groups…
develop pride for group
 Willing to serve group and
nation
 Patriotic – pride in country
 Thus, Rizal encouraged studies
about the Philippines
American revolution and French
revolution…. LIBERTY, EQUALITY,
FRATERNITY; U.S – LIBERTY
EQUALITY NATURAL RIGHTS,
RESPONSIBLE CITIZENSHIP
Overthrow of absolutism and
feudal privileges
Rizal was inspired and wished the
same privilege for the Philippines
 Spaniards practiced feudal
dominion of friars
Throughout the 19th century, many people
revolted vs rulers
 Liberals (Freedom from the
dominion; liberty, equality, and
opportunity)
 Spain’s Latin America colonies
revolted and won
independence
 Simon de Bolivar freed
North South America-
now Venezuela,
 Colombia, Boliva
 Spaniard Jose San
Martin patriotic upper-
class born in
Argentina, freed
southern South
America.
2. Spread of Democracy
 The growth of nationalism led
to the fight for democracy
human rights and fundamental
freedoms.
 French revolution – Brought
about laws on democracy; I,
right to vote: democracy
succeeded through revolution;
establishment of 3rd French
republic
 England – extension of
suffrage to more people;
 Abolished slavery
 Established cabinet system
 Public Education
 Prohibited employment of
women and children below 10
years old
Belgium- very liberal constitution
Australia – introduces the secret
ballot
U.S – American Civil war ended
slavery; slow democracy in spain,
Italy, Russia, Philippines.
3. Effect of industrial revolution
- Shift from hand work to machine work
- Shift from domestic system to factory
system
- Began in England in the 17th century or
earlier
 Revolution in Manufacturing
(sewing machine, spinning jenny
etc.)
Revolution in Transportation
( Invention of steamboat, steam
locomotive, airplanes.
Automobiles, balloons)
Revolution in Communication
( Telephone, telegraph, cables,
newspapers)
o Improvement of standard of living
---- rose 2 classes---CAPITALIST and
LABORERS
o Encouraged migration-
transportation made it easier;
better socio-political conditions
o Increase Population
o Stimulation of NATIONALISM
- Brought people closer –
modern communication and
transportation
- Realized common problems
and aspirations
- Need for closer union to solve
their problems.
- Growth of Liberalism
- Laissez faire means ‘Let well
alone policy’
- Govt prevented from
interfering with private trade
except protect nation from
foreign aggression, to maintain
peace, protect investment in
foreign countries to enforce
contracts, protect private
industries
Focus on Empiricism
Focus on science/facts
Religion is not the only basis of truth;
Lessened its influence Rizal was also
into sciences; inventor; scientist
Imperialism
- An activity of a nation in extending
its control and authority beyond its
territorial boundaries through the
acquisition of new territories
The desire of a “Civilized nation” to
rule over ‘weak or backward people’
- Reasons?
1. Economic – Raw materials, spices,
markets for produce
2. Political – for national defense
3. Religious – spread religion
Harm of Imperialism: Modern Imperialism
1. Exploitation of Natural Resources
2. Racial Discrimination
3. Divide and rule policy – promoted
disunity
Responses to Growing Social Problems
1. Liberals: Laissez faire
- Unemployment increased
2. Socialist GOVT SHOULD MANAGE
AND OWN means of production for
the benefit off all not only few
individuals.
- No democracy if capitalist continue
controlling industries
3. Communism – Abolition
 4. Catholic Church-industrialization is OFFERED COURSES
evil.
- Medicine
The Social Structure of Filipino Society - Pharmacy
- Theology
 Feudalism
- Philosophy
 Encomienda
- Canon and Civil Law
Racial Heirarchy
Spaniards opened secondary for boys;

Colegio de Santo Tomas

Peninsulares & Insulares
Colegio de San Juan de Letran
Ateneo Municipal
Spanish mestizos, Secondary For Girls;
Principalia, Chines
mestizos  Santa Isabel
 La Concordia
 Santa Rosa
Indios or  Santa Catalina
Natives
‘Weaknesses were as follows:

Educational System
Public Education For the natives began.
“Educational Decree of 1863”
- This required the establishment of
one elementary school for boys
and one elementary school for girls
in each town in the Philippines
Parochial School- Centered on the teaching
of FEAR OF GOD and OBEDIENCE TO
FRIARS
 Over-emphasis on religion.
 Limited & irrelevant curriculum.
 Obselete classroom facilities.
 Inadequate instructional
materials.
 Absence od academic freedom.
 Racial Prejudice against the
Filipino in School.
BUHAY NI RIZAL: ANG KANIYANG
PAMILYA, KABATAAN AT PAG-AARAL
Ang kaniyang mga magulang
Don Francisco Mercado Rizal, ama ni
Rizal
- Sumilang sa Binyang, Laguna,
Noong Abril 18, 1818.
- Siya ay anak ng nakaririwasang
angkan ng mga magsasaka nila
Juan Mercado at Cirila Alejandra.
- Nag-aaral siya ng Latin at
Pilosopiya sa Dalubhasaan ng San
Jose sa Manila.
- Pagkamatay ng kaniyang ina,
nagpasiya siyang harapin ang
pagsasaka sa lupang pagaari ng
mga paring Dominiko sa Calamba.
- Naging isang ulirang ama, ayon kay
Rizal
- Namatay siya sa maynila noong
Enero 5, 1989.
Donya Teodora Alonzo Quintos
Realonda – Ina ni Rizal
- Sa sibacon (Naging Lacoste, at
ngayo’y Ongpin), Sta. Cruz Maynila,
Noong Nobyembre 14, 1827.
- Nagtapos siya sa Dalubhasaan ng
Santa Rosa
- Mahilih siya sa Panitikan, kalakal,
at nagtataglay ng mataas na
kalinangan (Culture).
- Binawian ng buhay sa maynila
noong Agosto 16, 1911.
ANG KANIYANG MGA KAPATID
1. Saturnina (1850-1913) 63 years old
2. Paciano (1851-1930) 79 years old
3. Narcisa (1852-1939) 87 years old
4. Olimpia (1855-1887) 32 years old
5. Lucia (1857-1919) 62 years old
6. Maria (1859-1945) 86 years old
7. Rizal (1861-1896) 35 years old
8. Conception (1862-1865) 3 years
old
9. Josefa (1865-1945) 80 years old
10. Trinidad (1868-1951) 83 years old
11. Soledad (1870-1929) 59 years old
Jose Protacio Mercado Rizal Y Alonzo
Realonda
Isinilang sa matulaing pook ng
Calamba, Laguna na matatagpuan
sa sangandaan ng mga lansangan
ng laguna at Batangas.
Noong Hunyo 19, 1861, araw ng
miyerkules sa pagitan ng 11:00 at
12:00 ng gabi, ilang araw bago
sumapit ang kabilugan ng buwan
ay sumilang si Rizal.
Bininyagan siya noong hunyo 22,
1861 ni Pari Rifino Collantes, Kura
paroko ng Calamba
Malaki Ulo ni Rizal
Meaning ng pangalan ni Jose Rizal
 Jose – Bigay karangalan kay San
Jose na isinilang noong marso 19
 Protacio – Buhat sa kalendaryo
isinilang ng ika 19 ng hunyo
 Mercado – Pamilihan o Palengke
 Rizal – Napili ni Don Francisco
bilang pagtupad sa utos ni Gov.
Heneral Narciso Claveria Noon
Nov. 11 1849. Ang RIZAL ay
nagbuhat sa salitang kastilang
’RICIAL’ na ang kahulugan ay
LUNTIANG KABUKIRAN O GREEN
FIELD
  Realonda – Apelyidong ginagamit
ng kaniyang in ana kinuha sa
ninang ng kaniyang ina.
 Alonzo – Matandang apelyido ng
kanilang pamilya sa angkan ng
kaniyang ina. Ito ang apelyido ng
ama ng kaniyang ina.
Ang Kabataan at pag-aaral ni Rizal
 Tatlong taon pa lamang si Rizal ay
marunong na siyang bumasa at
sumulat.
 Kapuna-puna ang kaniyang
pagiging mapagmasid.
 Ang kanyang Ina ang kaniyang
unang guro
 Kinuhaan siya ng yaya na may
pagmamahal sa kanya, ito ang nag
pakilala sa kanya ng mga malign sa
pamamagitan ng pagkukwento at
pananakot.
 Natutuhan niya ang abakada sa
tulong ng kaniyang kapatid na si
Saturnina
 Sa Gulang na dalawang taon ay
nabasa na niya ang Banal na
kasulatan sa kanilang tahanan.
 Tinuruan siya ng tatlong lalaking
kapatid ng kaniyang ina ayon sa
kanilang hilig.
 Tiyo Gregorio – Tinuruan ng
kasipagan, Pagtitiwala sa sarili sa
halip na umasa sa iba, ng liksi sa
mga Gawain at ng pagmamasid at
paglalarawan sa kapaligiran.
 Tiyo Jose – sinamay siya sa
pagguhit at pag-ukit
 Tiyo Manuel – hinikayat siya na
mag-aral ng iba’t ibang larong
pampalakas ng katawan tulad ng
paglangoy, eksrima at buno upang
siyaý lumakas at lumusog.
 Nung siya ay 7 years old Ngsulat
siya g isang dula para sa pista ng
bayan. Pinagkalooban ng dalawang
piso.
 Nung siya ay 8 years old nakasulat
siya ng tula sa tagalog. Ito ay
tungkol sa pag-ibig sa wika.[SA
AKING MGA KABATA]
 Tinuruan si Rizal ng Latin ni Leon
Monroy na dating kamag-aral ni
Don Francisco.
 Noong Hunyo 1870, sa gulang na
siyam na taon, ay pinag-aral si Jose
ng kaniyang ama sa Binyang.
Naging guro niya dito si Justiniano
Aquino Cruz na may lubos na
kabatiran sa mga asignaturang
kaniyang itinuturo at sanay na
sanay sa Latin at Kastila.
 Nag-aral din si Jose ng pagguhit ng
larawan sa biyenan ni Maestro
Cruz na si Juancho
 Arturo Campos – isang pranses na
tumingin sa kanya sa paglalakbay.
 Pinag-aral rin si Jose ng kanyang
ama sa Calamba sa ilalim ng
gurong si Lucas Padua upang
matuto ng Aritmetika bilang
paghahanda sa pagsusulit sa
Maynila.
 11 years old si Rizal nang siya ay
ihanda na sa pagpasok sa Maynila.
 Sinamahan siya ni Paciano sa
maynila at kumuha siya ng
pagsusulit sa San Juan de Letran.
 Nakapasa siya ngunit nagbago ang
isip ng kaniyang ama at sa Ateneo
Municipal de Manila siya gustong
pag-aralin.
 Ayaw siyang tanggapin sapagkat
nahuli na raw sa pagpapatala, may
kaliitan at kapayatan daw.
 Tulong ni Manuel Xeres na
pamangkin ni Padre Burgos, ay
natanggap din si Jose sa Ateneo
Municipal de Manila Noong Hunyo
10, 1872.
 Dalawa ang uri ng pangkat ng mga
mag-aaral.
- Emperyo ng Romano – mag-aaral
na nakatira sa loob ng paaralan.
- Emperyo ng Kartigano – Mag-aaral
na nakatira sa labas ng paaralan.
 Ang pinaka marunong ang
ginagawang Emperador bawat
emperyo.
 Nakitira si Rizal sa isang
matandang dalaga na nag
ngangalang Titay. Ng sumunod na
taon ay lumipat siya sa
pangaserahan ni Donya Pepay
isang Biyuda.
 MARKANG SOBRESALIENTE –
Pinaka mataas na grado, mahusay
 Ang Unang propesor niya sa
Ateneo ay si Padre Jose Beach na
Payat, matangkad, matigas ang
mukha, malalim ang maliit na mata
at manipis ang labing umaarko ang
mga dulo ng baba.
 Idinawit ng asawa ng Tiyo Alberto
ang kaniyang ina sa sumbong na
umanoý pinagtangkaan siyang
lasunin ng kaniyang asawa at
kasabwat nito ang kapatid na si
Donya Teodora.
 NApabayaan ng Don Alberto ang
kanilang tahanan at mga anak at
hindi ito naging matapat habang
siya ay nasa Europa.
 Binalak ni Don Alberto na
hiwalayan na ang asawa ngunit
pinayuhan siya ni Donya Teodora
na huwag nang hiwalayan at
patawarin na ang asawa alang-
alang sa mga anak.
 Sa halip na magpasalamat at
makipagkasundo ay masama pa
ang iginanti ng babae.
 Naging Guro niya sa paglilok si
Romualdo de Jesus at sa pagguhit
at pagpipinta ay si Don Agustin
Saez.
 Angg paborito niyang propesor na
si Padre Francisco Sanchez ang
nagpasigla sa pagsulat niya ng mga
tula.
 Pilosopiya siya nung unang taon sa
kagustuhan ng kaniyang ama. Nang
sumapit ang 1878-1879 lumipat
siya sa kursong Medisina bilang
pagsunod sa payo ng Rektor ng
Ateneo upang magamot niya ang
panlalabo ng paningin ng kaniyang
ina.
 Kumuha rin siya ng kursong
bokasyonal sa Ateneo upang
maging mahusay sa agrimesor.
 Natapos niya ang kursong
agrimesor sa gulang na 17.
 Nadama ni Rizal ang Unang Pag-
ibig sa gulang na 16.
 Si Segunda Katigbak na taga lipa,
Batangas ang dalagitang unang
nagpatibok sa kaniyang puso.
 Minsan sa pagdalaw niya sa
kaniyang Lola sa Troso, Maynila
noong Nobyembre, 1877,
nahilingan siya ng mga panauhin
na kabilang si Segunda na iguhit
ang larawan nito.
 Leonor ang pangalawang inibig ni
Rizal
 Nickname nila Pepe at Tamis
 Consuelo
 Leonor Rivera – The love interest
of Rizal which is also his very near
cousin.
Insulares – Mestizos o Kastilang
ipinanganak sa Pilipinas; middle class.
Peninsulares – Kastilang ipinanganak sa
Espanya
Indio – pinaka mababa sa paningin sa
kanila tulad ng pagtingin nila sa
katutubo.
SPAIN IN THE 19TH CENTURY
 Political Instability in Spain
1830 – Spain’s American
Colonies have Seceded and
became independent states
 Exception of CUBA and
PUERTO RICO
 Isabella II and Charles (Carlos
V)- Ferdinand’s daughter and
son.
 CARLIST WAR – Were a series
of Civil wars
 Canovite System Or
Rotatovism – Liberals and
Conservatives took turn during
the Spain’s Administration.
 Encomienda System They
were forced by the Spanish
colonizers to accept Spanish
culture and religion.
 Abandonment of
Merchantilism.
- Merchantilism – The country’s
wealth and power are measured in
its stock of gold and silver.
- All trade should be conducted
within a certain country and its
colonies
 Laissez Faire or Free Market
Trade. – Countries and their
colonies began trading with
one another. Merchant Began
trading Freely. There was
demand for Philippine
Products such as Sugar, coffee,
Rice, and Tobacco.
 ECONOMIC SITUATION
- Rising of middle class in the colony
- Middle class families were able to
acquire higher education
- Enlightenment of Ideas
 Administrative System – The
Government of the country
was unitary as policies
implemented by colonial
 administrators from Luzon to the Spanish government for all
Mindanao. local friars
 Governor-General – Head of  Frilocracy o Pralokrasya – Form
the Spanish colonial of government in which the
government in the country. He friars are the rulers o have
religious affairs. Actors powers.
acordados.  Guardia Civil – Deals with the
 LOCAL GOERNMENT UNITS outlaws and renegades
- Provinces  Filibustero & Erehes
- Towns  Secularization – This refers to
- Barrios the transfer of ministries
- Cities established by the regular
 Provinces Spanish clergies to the Filipino
 Alcaldias Seculars.
 Alcalde Mayor  Calamba – It is a town
 Indulto Commercio – enclosed in a valley between
Licensed to trade Laguna de bay & Mount
 Towns Makiling.
 Pueblos
 Governadorcillo – as
the town executive, his
principal responsibility
was tax collection
 Barrios
 Also called Barangay
 Cabeza de Barangay –
Head of the Barangay
 City
 Ayuntamiento
 Cabildo – Or City
mayor, councilors,
chief constable and a
Secretary
 Spanish Friar
The key figure in the local
administrative set-up. The
Supervising representative of