Araling Panlipunan 7

(Ms. Lorenchiena Jie M. Bacuran)

Sa pag-usad ng kanilang pananatili sa Asia, nakialam na ang mga

European sa politika, kalakalamg lokal, at kultura ng mga sinakop na
bansa.

KOLONYALISMO
➢ tumutukoy sa pagkontrol ng makapangyarihang bansa sa isang mas
mahinang bansa sa pamamagitan ng lakas-militar upang maisulong ang
layuning PANG-EKONOMIYA

IMPERYALISMO
➢ ito ay isang polisiya ng pagpapalawak ng kapangyarihan sa pamamagitan
ng PAGSAKOP NG TERITORYO at pagkontrol sa politika at ekonomiya ng
sinakop na bansa

Mga Motibo ng Imperyalismo

● Ekonomiko
➔ Ang Rebolusyong Industriyal noong 1800 ay
nagbunga ng kaunlaran at kapangyarihan sa ilang
bansa tulad ng France, Germany, at United States.

● Pambansang Seguridad
➔ Sa mga kolonya kinukuha ang mga karagdagang
tao na magsisilbi sa militar upang ipagtanggol ang
bansa.
 ● Social Darwinism
➔ ang pamamayani ng malalakas na bansa ay ayon
sa konsepto ng "survival of the fittest"

● Mga lokal na kondisyong pampolitika

➔ ang mga lokal na pinuno sa mga kolonya ay
karaniwang kumampi sa mga kolonyalista upang
mapanatili ang kapangyarihan sa mga
mamamayan

● Pansariling interes
➔ ninais ng mga industriyalista ng mababang
pasahod
➔ gusto ng mga dayuhan ng maraming lupain
➔ nais ng mga misyonero na palaganapin ang
relihiyon

Uri ng Paghawak ng Kapangyarihan

● Kolonya

➢ Pagtatag ng sariling institusyon ng sariling bansa (batas, pamahalaan, edukasyon) sa

sinakop na bansa.
 ● Protectorate

➢ Hinayaang manatili sa puwesto ang mga katutubong pinuno taglay ang kanilang dating

titulo at limitadong kapangyarihan ngunit ang sumakop na bansa ang tunay na

nangangasiwa sa pamahalaan.

● Concession

➢ Binibigyan ang mga mangangalakal ng dayuhang bansa ng espesyal na karapatang

magnegosyo sa ilang bahagi ng bansa.

● Sphere of Influence

➢ Ang sumakop na bansang nagbigyan ng espesyal na karapatan ay nagiging

makapangyarihan sa isang bahagi kung saan kontrolado niya ang politika at

pamahalaan

NASYONALISMO
❖ pagmamahal sa bayan
❖ pagtanggap at pagpapahalaga sa mga bagay na taglay ng mga
taong nakatira sa isang teritoryo
❖ nabubuo sa iisang wika, kasaysayan, kaugalian at tradisyon,
literatura, relihiyon, at lahing pinagmulan
Nasyonalismo sa Asya
● ang pag-usbong ng nasyonalismo sa Asya ay kaakibat ng karanasan sa kolonyalismo at
imperyalismo ng mga taga-Kanluran
● mayroon nang matatag na kultura ang mga Pilipino
● dahil sa pagtuturo ng mga taga-Kanluranin nabalewala ang mga tradisyonal na
kaugalian at paniniwala

Nasyonalismo ng mga Arabe

● isang ideolohiya na naghangad ng pagkakaisa ng lahat ng bansang Arab mula sa
Morocco sa Africa hanggang sa Arabian Peninsula.
● Nagkakaisa sila sa wika, kultura, at kasaysayan.
● Nais nila ang isang malayang imperyong Arabe na hindi kontrolado ng mga dayuhan.
● Bago sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig, ang nais lamang ng mga taga-
Kanlurang Asia ay ang makawala sa itinuring nilang mapang-aping Imperyong
Ottoman
● Bunsod ito ng sapilitang pagsilbi sa militar, kakulangan sa trabaho, at mga di
makatarungang patakaran ng imperyo laban sa mga lider na Arabe.
● Pinagbintangan silang hindi tapat sa mga Ottoman.
● Noong 1908, nagsimula ang rebolusyon sa pangunguna ng Young Turks at sumidhi ang
nasyonalismo sa imperyo.
● Naisip nila na mas mabuti kung magsama-sama ang lahat ng bansang Arab sa ilalim ng
pamahalaang Arabe.
● Ipinaglalaban nila ang dating mataas at positibong pagtingin sa kanilang kultura bilang
isang pangkat-etniko, Isa sa ang lahat ng maimpluwensiyang lider ng kilusan ay si
Hussein Ibn Ali, ang Sharif ng Mecca.
● Sinamantala ng Great Britain ang pagkakataon, nakatanggap ng sulat si Hussein kay
Henry MacMahon
● Kinumbinsi na susuportahan ang mga Arabe ang kanilang paglaban sa mga Ottoman
at kapalit nito ang pagkakaluklok kay Hussein bilang pinuno kapag sila ay nanalo.
 ● Sa pamumuno ni Kapitan T. E. Lawrence (Lawrence of Arabia) at pakikipagtulungan sa
France at sa mga pinunong Arabe gaya nina Hussein at anak nito na si Faisal, at ni
Abdullah ay natalo nila ang mga Ottoman.
● Pinangunahan ni Hussein ang Arab Revolt noong 1916 hanggang 1918 upang tuluyan
nang makalaya ang mga Arabe at mabuo ang inaasam-asam na estado.
● Ngunit pagkatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig ay isinailalim ng League of Nations
ang mga teritoryo sa sistemang mandato at inilagay sa pamamahala ng Great Britain
at ng France. Nabigo ang mga Arabe na makamit ang pangarap na imperyo at ganap
na kasarinlan.

Ang Kilusan Para sa Kalayaan ng India

❖ ng pagsulong ng nasyonalismo sa India ay kaakibat ng kanilang karanasan sa
ilalim ng mga Ingles.
❖ Sa ilalim ng pamahalaang kolonyal, naging payapa ang buong India. Naisagawa
ito sa pamamagitan ng pakikiisa ng mga katutubong pinuno. Naisaayos din ang
sistema ng katarungan na nagbigay ng pantay na karapatan sa lahat.
❖ Ngunit mayroon ding mga patakarang nagbunga ng di pagkakaunawaan ng
mga kolonista at katutubong Indian. Marahil, ito ay dulot ng pagkakaroon ng
sariling kultura at paniniwala ng mga sumakop sa pagiging superyor ng
kanilang kultura, o kaya ay hindi nila lubos na naunawaan ang mga katutubong
tradisyon, kaugalian, at relihiyon ng mga Indian.
❖ Noong una, parehong dumalo ang mga Hindu at Muslim. Nang lumaon, mas
dumami ang mga Hindu kaysa Muslim. Nag-alala ang mga Muslim na sila ay
magiging minoridad kapag nakalaya ang bansa. Binuo nila ang Muslim League
noong 1906. Layunin ng Muslim League na magtatag ng hiwalay na bansang
Muslim.
❖ Nang lumakas ang kilusan sa simula ng ika-20 siglo, lumambot nang kaunti
ang pamahalaang kolonyal, Ginawa ang Indian Councils Act 1909 (Morley-
 Minto Reforms). Binigyan ng karagdagang kapangyarihan ang mga lokal na
konseho sa paggawa ng batas.
❖ Nang matapos ang digmaan, ginawa ang Government of India Act 1919.
Ibinigay sa mga pinunong Indian ang kontrol sa edukasyon, kalusugan,
pagawaing-bayan, at agrikultura. Nanatiling hawak ng mga Ingles ang
katarungan, pananalapi, polisiya, at ugnayang panlabas. Hindi ipinagkaloob
ang pangakong kalayaan. Muling nagprotesta ang mga Indian. Naging marahas
ang ilan sa mga protesta.
❖ Si Rajah Ram Mohan Roy ay tinawag na "Ama ng Modernong India." Hinamon
niya ang tradisyonal na kulturang Indian at nagmungkahi ng mga reporma.
Sinabi niya na may mga tradisyon ang India na dapat nang baguhin o alisin.

Mohandas (Mahatma) Gandhi

★ isang lider na nakapag- aral sa Kanluran, ang nag-organisa ng kilusan ng
mahihirap, manggagawa, at magsasaka.
★ Itinaguyod niya ang di marahas na paraan ng pakikipaglaban o
konsepto ng ahimsa.
★ Naniwala siyang sa pamamagitan ng sakripisyo, maipakikita sa kalaban
ang maling gawi at ang tanging paraan upang maituwid ito ay ang
pagNakilala rin ang kanyang kampanya bilang civil disobedience.
★ Nagsagawa sila ng protesta sa mapayapang paraan.
★ Naging matagumpay ang mga iyon at lumakas ang kilusan.
★ Dumami ang lumahok sa mga protesta dahilan upang mag-alala ang
pamahalaan at lubusang manmanan ang mga pagtitipon.
★ Ginawa ang India Act of 1935 na bumuo ng lehislatura na iboboto ng
mga mamamayan at may kontrol sa lahat ng gawaing panloob ng bansa
★ Sa unang eleksiyon, nanalo ang Indian Congress Party ng mga Hindu.
★ Sa takot na mabalewala ang mga Muslim, iminungkahi na ang Muslim
League ang magiging kinatawan ng mga Muslim.
★ Ngunit ito ay tinanggihan ni Nehru kaya lalong lumakas ang pagnanais
ng mga Muslim na humiwalay matapos ipagkaloob ang kalayaan.
 Christian Living Education 7
(Ms. Rose Ann C. Perez)

SAINTS, SOLEMNITIES AND FEAST DAYS FOR THE MONTH OF

DECEMBER

I. St. Francis Xavier - December 3

● Patron Saint of Roman Catholic Missions

II. St. Nicholas, Bishop of Myra - December 6

● Patron Saint of sailors, merchants, archers, repentant
thieves, children, brewers, pawnbrokers, unmarried
people, and students.

III. St. Ambrose - December 7

● Patron Saint of Milan and beekeepers

IV. Solemnity of the Immaculate Conception of the

Blessed Virgin Mary - December 8

V. St. Juan Diego - December 9

● Patron Saint of Indigenous people
 VI. Our Lady of Guadalupe - December 12
● Patroness of Mexico and the Continental Americas

VII. St. Lucy - December 13

● Patron Saint of the Blind and those with eye troubles

VIII. St. John of the Cross - December 14

● Patron Saint of mystics and contemplatives and of
Spanish poets

IX. Solemnity of the Nativity of Jesus Christ - December

25

X. St. Stephen - December 26

● Patron Saint of bricklayers and stonemasons

XI. St. John the Evangelist - December 27

● Patron Saint of love, loyalty, friendships, and
authors

XII. Feast of the Holy Innocents of Bethlehem -

December 28
XIII. St. Thomas Becket - December 29
● Patron Saint of secular clergy (priests and deacons
who serve pastorally in parishes)