You are on page 1of 56

Kaugnayan ng Iba’t ibang

Ideolohiya sa Pag-usbong ng
Nasyonalismo at Kilusang
Nasyolista.

Prepared by: Shirlyn Kate Asidoy


Balik Aral
Kaylan sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig?

Agusto 1914
Anong mga bansa ay tinatawag na Central Powers?

Germany at Austria-Hungary
Anong Bansa ang tinatawag na Allies?

France, England at Russia


Kaylan sumiklab ang Ikalawang Digmaan
Pangdaigdig?

Setyembre 1939
Kaugnayan ng Iba’t ibang
Ideolohiya sa Pag-usbong ng
Nasyonalismo at Kilusang
Nasyolista.

Prepared by: Shirlyn Kate Asidoy


Ayusin Natin!
Gamit ang mga natutunan natin patungkol sa Ideolohiya, subukan
natin ayusin ang mga letra upang makabuo ng salita
HYAILOODEI
IDEOLOHIYA
SSYAOMLOSI
SOSYALISMO
SNKUMONOI
KOMUNISMO
SAYKARDMOE
DEMOKRASYA
IDEOLOHIYA
• Ang ideolohiya ay isang agham ng mga idea o kaisipan
• Ang Ideolohiya ay sistema ng mga ideya na naglalayong
maipaliwanag ang daigdig at mga pagbabago nito.
Maituturing din ito pamantyan o gabay ng pinuno kung
paano nila pinamahalaan ang kanilang nasasakupan.
• Ito ay koleksyon ng mga kaisipang pinaniniwalaan at
sinusunod ng malaking pangkat ng mga tao.
• Ang salita na ito ay pinakilala ni Destutt de Tracy, isang
Pranses na pilosopo, noong ika-18 na siglo
Ideolohiya
• Ideolohiyang Pang-ekonomiko
• Ideolohiyang Pampolitika
Ideolohiyang Pang-ekonomiko
Ang kategoryang ito ay nakasentro sa mga
patakaran na mapaunlad ng ekonomiya ng isang
bansa. Kabilang dito ang wastong pagbabahagi ng
mga kayamanan sa mga mamamayan. Matatamasa
rin ang karapatan ng mga mamamayan na
magkapagpatayo ng negosyo, mamasukan,
makapagbuo ng samahan at ang karapatan ng
manggagawa.
Ideolohiyang Pampolitika
Nakatuon naman sa pakikipag-ugnayan ng
mamamayan sa pamahalaan at sa paraan ng
pamumuno at pagpapatupad ng mga batas sa
mga mamamayan. Nakapaloob rin dito ang
mga pamaraan na dapat gawin ng mga pinuno,
at ang pakikilahok ng mga mamamayan sa
mga desisyon ng pamahalaan.
Mga Pangunahing
Ideolohiya na nabuo sa
Asya
Mga Pangunahing Ideolohiya na nabuo sa Asya

Demokrasya
• Sa Ideolohiyang ito, ang kapangyarihan ay nasa
kamay ng mamamayan. Pantay-pantay ang
karapatan ng bawat mamamayan at may
kalayaang politikal, pangkabuhayan at panlipunan.
Kung saan may takda ang kapangyarihan ng isang
pinuno alinsulod sa batas.
Mga Pangunahing Ideolohiya na nabuo sa Asya

Sosyalismo
• Isang sistemang pang-ekonomiya kung saan ang
pamahalaan ay hawak ng iisang grupo ng tao
lamang. Ang layunin nito ay magkaroon ng
pagkakaisa at magkaroon ng pantay-pantay na
distribusyon ng yaman ang mga nasasakupan.
Mga Pangunahing Ideolohiya na nabuo sa Asya

Komunismo
• Ideolohiya na isinusulong ang tuluyang paglansag
sa hindi pagkakapantay-pantay ayon sa uri (class)
sapagkat ito ang nagsasadlak sa mamamayan sa
lubos na kahirapan.
Mga Pangunahing Ideolohiya na nabuo sa Asya

Pasismo
• Ideolohiya ng naniniwalang napapailalim ang
kapakanan ng mamamayan sa tunguhin at interes ng
estado:nagtataguyod ng pamahalaang awtoritaryan
at pinamumunuan lamang ng isang partido
Timog Asya
India at Pakistan
• Sa ilalim ng pananakop ng pamahalaang Gran Britanya sa
India, naging mapusok at maigting ang mga kilusang
nasyonalista ng naglalayong muling buhayin ang kaisipan
at tradisyong Hindu. Isa sa mga dahilan ng kanilang pag-
aalsa ay pabalewala at pagpapatigil sa mga tradisyon at
kulturang kanilang nakagisnan.
• Pinangunahan ni Swarmi Dayanand Saraswati, isang
nasyonalista, ang paghimok sa muling pagbasa ng Vedas.
India at Pakistan

• Nais ng mga Indian na magkaroon ng konstitusyon na


magbibigay sa kanila ng pagkakataon ng makalahok sa
pamamahala sa bansa, ngunit naging mabagal ang
pagtugon ng Ingles na siyang nagtulak upang
magpalaganap ng isang kilusang rebolusyunaryo.
• Nagsagawa ng marahas na pagkilos laban sa mga Ingles
sa pangunguna ni Bal Gangadhar Tilak taong 1906-1914
na tinawag na ilitanteng nasyonalismo.
• Samantalang pinangunahan naman ni Mohandas Gandhi
ang moderatong nasyonalismo o mapayapang paraan na sa
pagkamit ng kapayapaan sa ilalim ng All Indian National
Congress

Timog Asya
India at Pakistan

• Dulot ng mga pag-aaklas pinagkalooban ng Great Britain


ang India ng bagong Konstitusyon noong 1935, na
nagkaloob ng isang lehislatibong bikameral at pederal,
sanggunian ng mga estado at kapulungan na kapwa
tinanggihan ng mga Indian at Muslim
• Ang nais ng mga Muslim ay magkaroon ng hiwalay na
estado para sa mga Muslim. Kung kaya’t itinatag ni
Muhammad Ali Jinnah ang Muslim League upang
mabigyang proteksyon ang mga Muslim noong 1906.
• Ito ang nagbigay-daan sa pagbuo ng bansang Pakistan at
paglaya ng India noong Agosto 14,1947
• Matapos makamit ang kalayaan, ang India ay pinamunuan
ni Jowaharlal Nehru.

Timog Asya
Sri Lanka at Nepal
• Ceylon- dating pangalan ng bansang Sri Lanka
• Ito ay napasailalim din sa pamumuno ng Great Britain kabilang
ang buong sub-kontinente ng India mula 1796-1947
• 1915- itinatag ang Ceylon National Congress na unang partidong
politikal upang ipaglaban ang kanilang kalayaan laban sa
mananakop na dayuhan.
• Don Stephen Senanayake, ang itinuturing na “Ama ng
Kasarinlang Sri Lanka”, Pinangunahan niya ang pakikipaglaban
para sa kasarinlan
• Pebrero 4, 1948- ipinahayag ang kasarinlan ng bansang Sri
Lanka
Timog Asya
Sri Lanka at Nepal

• Naganap naman sa bansang Nepal ang mapayapang


Rebolusyong People Power.
• Disyembre 24, 2007- ipinahayag ng Nepalese
Constituent Assembley na lansagin ang monarkiya sa
2008 pagkatapos ng eleksyon sa Asemblea.
• Mayo 28,2008- Idineklara ang Nepal bilang isang
Democratic Republic

Timog Asya
Kanlurang Asya
Israel
• Kinilala ang Israel bilang isang Estado noong Mayo 14,1948
• Itinatag ni Theodor Herzi isang Austro Hungarian, ang kilusang
Zionismo sa Bosel, Switzerland noong 1897 upang muling
makabalik ang mga Hudyo sa kanilang “Lupaing Pangako”.
• Noong 1921 inayos ng British ang usapin at hindi sa dalawang
estado ang Palestine, isa para sa mga Hudyo at Isa para sa mga
Arab
• Hindi nasiyahan ang bawat isa sa ginawang paghahati kung kaya’t
nagkaroon ng madudugong labanan sa pagitan ng mga Hudyo at
Arab mula 1920-1948
Israel

• Ang naging sukdulan ng nagkaroon ng mga Hudyo ay ang


pagpatay sa milyon-milyong Hudyo na nasa Europa na
tinawag na Holocaust na naging dahilan upang lisanin ang
Europa at muling bumalik sa Palestine. Isinagawa ito ng
Nazi Germany na pinamumunuan ni Adolf Hitler
• Mayo 14,1948- inihayag ang Republika ng Israel sa Tel-
Aviv at si David Ben-Gurion ang naging unang Punong
Ministro

Kanlurang Asya
Iraq
• Ang bansang Iraq ay kabilang sa mga bansang napasailalim sa
pamamahala ng Britanya, dahil sa hindi maayos na
pamamahala ng mga Ottoman sumiklab ang mga pag-aalsa na
pinamunuan ng mga nasyonalistang Iraqi.
• Hiniling ng mga Iraqi na magkaroon ng kasarinlan at itatag
ang kaharian ng Iraq at iluklok si Faisal bilang hari.
• Ipinagkaloob ang kasarinlan ng Iraq noong 1932, subalit
kontrolado pa rin ng mga Kanluranin ang kompanya ng langis
pagkaraang matuklasan ito noong 1927

Kanlurang Asya
Iraq

• Noong Agosto 23, 1921 naluklok si Faisal bilang Hari


• Nakilala ang Iraq bilang “Republika ng Takot” dahil ang
mga pagbabago ng pamahalaan ay madalas na
humahantong sa karahasan mula nang mamatay si
Haring Faisal noong 1933
• Hindi kinikilala ang demokrasya, kalayaan, karapatang
pantao, malayang eleksyon at malayang pananalita sa
bansa.
• Naging malakas ang pwersa ng militar sa bansa
bagama’t umaasa sila na magkaroon ng pagbabago sa
pamahalaan

Kanlurang Asya
Saudi Arabia
• Ang bansang Saudi Arabia ay napasailalim sa
kapangyarihan ng mga Turkong Muslim
• Dahil sa kalupitan at labis na paniningil ng mga Turk,
naghangad ng kasarinlan ang mga Arabo.
• Nagsanib pwersa sina Muhammad Ibn Saud at Muhammad
Ibn Abd-Al Wahhab at nagtatag ng alyansa politikal. Ito ang
naging pundasyon ng dinastiyang namumuno sa Saudi
Arabia
• Ang modernong kaharian ng Saudi Arabia ay likha ni
Haring Abdul Aziz. Sinakop niya ang Riyadh Noong 1902
at ginawa niyang Lider and sarili ng kilusang makabayan ng
mga Arab. Noong 1932, inihayag niya ang sarili bilang Hari
ng Saudi Arabia
Kanlurang Asya
Saudi Arabia

• Walang demokrasya at hindi tinatanggap ng absolutong monarkiya ng


Saudi ang mga pagtutol
• Kontrolado ng pamilyang Saud ang pamahalaan
• Ang hari ang gumagawa ng batas at kasunduan

Kanlurang Asya
Paglalapat
Panuto:Suriiin ang sumusunod na mapa. Bakatin sa malinis na
papel at kulayan ng asul ang mga bansang naniniwala sa
ideolohiyang demokrasya; kulay dilaw kung sosyalismo, at
kulay pula kung komunismo.

ASUL- Demokrasya
DILAW- Sosyalismo
PULA- Komunismo
Iraq Pakistan
Saudi Arabia India
Israel Nepal
• Iraq Asul
• Saudi Arabia Pula
• Israel Asul
• Pakistan Pula
• India Dilaw
• Nepal Asul
Paglalahat
Kompletuhin ang sumusunod na pahayag. Gawain ito sa
kwaderno.
Sa Araw na ito, natutunan ko na:
1. Ang pinakamahalagang ideya na nakaapekto sa akin ay
----
2. Ito ay mahalaga sakapagkat------
3. Sa kabuuan, napagtanto ko na--------
Pagtataya
Multiple choice. Piliin ang tamang sagot

1. Sino ang naging pangulo ng All India National Congress noong


1885?
A. Mustafa Atetark
B. Mohandas Gandhi
C. Mohammad Ali Jinnah
D. Mubarak Ibn Saud
2. Ito ay nagbigay-daan sa pagbuo ng bansang Pakistan na
naihayag ang kasarinlan kasabay ng India noong ______
A. Agosto 14, 1946
B. Agosto 15, 1947
C.Agosto 14, 1947
D. Agosto 15, 1946
3. Kinikilala si Don Stephen Sinanayake, siya ang Ama ng
Kasarinlang ______
A. India
B. Pakistan
C. Nepal
D. Sri-Lanka
4. Noong _______ Ipinahayag ang kasarinlan ng Bansang Sri-
Lanka
A. Pebrero 4, 1948
B. Pebrero 5, 1948
C. Pebrero 6, 1948
D. Pebrero 31, 1948
5. Itong kilusang ay tinatawag sa pagbabalik ng mga Hudyo sa
kanilang “Lupaing Pangako”
A. Sosyalismo
B. Kumunism
C. Zionism
D. Wala sa sagot
6. Ang kasukdulan ng mapait na nakaraan ng mga Hudyo ay
ang ginawang pagpatay sa milyon-milyong mga Hudyo na
nasa Eoropa noong panahon ng Ikalawang Digmang
Pandaigdig. Ang pangyayaring ito ay tinatawag na?
A. Ideolohiya
B. Terrorism
C. Demokrasya
D. Holocaust
7. Unang Punong Ministro sa Israel?
A. David Ben-Gurion
B. David Ben-Hitler
C.David Ali
D. David Ali-Gurion
8. Ipinagkaloob ng Great Britain ang kasarinlan ng Iraq noong?
A. 1998
B. 1983
C. 1932
D. 2000
9. Nakilala ang Iraq na ________ dahil ang mga pagbabago
ng pamahalaan ay madalas na humahantong sa karahasan.
A. Republika ng Dagat
B. Republika ng Takot
C. Republika ng Holocaust
D. Republika ng Iraq
10. Walang Demokrasya, walang eleksyon, walang partidong
politikal dito, walang lehislatura. Anong bansang ito?
A. Iraq
B. Israel
C. Saudi Arabia
D. Afghanistan
Pagtataya
Multiple choice. Piliin ang tamang sagot

1. Sino ang naging pangulo ng All India National Congress noong


1885?
A. Mustafa Atetark
B. Mohandas Gandhi
C. Mohamed Ali Jinnah
D. Mubarak Ibn Saud
2. Ito ay nagbigay-daan sa pagbuo ng bansang Pakistan na
naihayag ang kasarinlan kasabay ng India noong ______
A. Agosto 14, 1946
B. Agosto 15, 1947
C.Agosto 14, 1947
D. Agosto 15, 1946
3. Kinikilala si Don Stephen Sinanayake, siya ang Ama ng
Kasarinlang ______
A. India
B. Pakistan
C. Nepal
D. Sri-Lanka
4. Noong _______ Ipinahayag ang kasarinlan ng Bansang Sri-
Lanka
A. Pebrero 4, 1948
B. Pebrero 5, 1948
C. Pebrero 6, 1948
D. Pebrero 31, 1948
5. Itong kilusang ay tinatawag sa pagbabalik ng mga Hudyo sa
kanilang “Lupaing Pangako”
A. Sosyalismo
B. Kumunism
C. Zionism
D. Wala sa sagot
6. Ang kasukdulan ng mapait na nakaraan ng mga Hudyo ay
ang ginawang pagpatay sa milyon-milyong mga Hudyo na
nasa Eoropa noong panahon ng Ikalawang Digmang
Pandaigdig. Ang pangyayaring ito ay tinatawag na?
A. Ideolohiya
B. Terrorism
C. Demokrasya
D. Holocaust
7. Unang Punong Ministro sa Israel?
A. David Ben-Gurion
B. David Ben-Hitler
C.David Ali
D. David Ali-Gurion
8. Ipinagkaloob ng Great Britain ang kasarinlan ng Iraq noong?
A. 1998
B. 1983
C. 1932
D. 2000
9. Nakilala ang Iraq na ________ dahil ang mga pagbabago
ng pamahalaan ay madalas na humahantong sa karahasan.
A. Republika ng Dagat
B. Republika ng Takot
C. Republika ng Holocaust
D. Republika ng Iraq
10. Walang Demokrasya, walang eleksyon, walang partidong
politikal dito, walang lehislatura. Anong bansang ito?
A. Iraq
B. Israel
C. Saudi Arabia
D. Afghanistan
Takdang Aralin
Sagutin ang mga sumusunod na katanungan:

1. Ano ang pagkakaiba ng mga ideolohiyang isinulong ng mga kilalang


pinuno?
2. Paano ang nasyonalismo ay nakapagdulot ng transpormasyon sa
kanilang bansa?

You might also like