‫دﺳﺘﮕﺎه ﺣﺮﮐﺘﯽ‬

‫دﻓﺘﺮﭼﻪ ﭘﺎﺳﺦ‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪1‬‬

‫در ﺳﺆال ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺮﺳﯿﺪهﺷﺪه ﮐﭙﺴﻮل ﻣﻔﺼﻠﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﮐﭙﺴﻮل ﻣﻔﺼﻠﯽ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺻﻔﺎق )ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻪ اﻧﺪامﻫﺎی درون ﺷﮑﻢ را از ﺧﺎرج ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ(‬
‫رﺷﺘﻪﻫﺎی ﮐﻼژ ن ﺑﯿﺸﺘﺮی دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﺗﻌﺪاد ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی رﺷﺘﻪای )ﻏﻼﻓﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ دﺳﺘﻪ ﺗﺎر ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای را اﺣﺎﻃﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ( زﯾﺎد ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی رﺷﺘﻪای ﺑﺮ ﺧﻼف ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﺳﺴﺖ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮی ﮐﻤﯽ دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﭘﻮﺷﺸﯽ ﻣﻌﺪه را ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ زﯾﺮﯾﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻏﺸﺎء ﭘﺎﯾﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻏﺸﺎء ﭘﺎﯾﻪ دارای رﺷﺘﻪﻫﺎی ﮔﻠﯿﮑﻮﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1399‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺻﻮرت ﺳﺆال‪:‬‬

‫ﮐﭙﺴﻮل ﻣﻔﺼﻠﯽ‪ ،‬رﺑﺎطﻫﺎ و زردﭘﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﻨﺎر ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﺪن اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﮐﭙﺴﻮل از ﺟﻨﺲ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی رﺷﺘﻪای اﺳﺖ‪ .‬در رﺑﺎط و زردﭘﯽ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻣﺘﺮاﮐﻢ وﺟﻮد دارد‪ .‬در ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻣﺘﺮاﮐﻢ‪ ،‬رﺷﺘﻪﻫﺎی ﮐﻼژ ن‬
‫ﻓﺮاواﻧﯽ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻣﺨﭽﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺗﻨﻈﯿﻢ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺪن و ﺗﻌﺎدل آن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺨﭽﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ از ﺑﺨﺶﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﻐﺰ‪ ،‬ﻧﺨﺎع و اﻧﺪامﻫﺎی ﺣﺴﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮشﻫﺎ‬
‫ﭘﯿﺎم را درﯾﺎﻓﺖ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﮔﯿﺮﻧﺪهﻫﺎی ﺣﺲ وﺿﻌﯿﺖ در ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی اﺳﮑﻠﺘﯽ‪ ،‬زردﭘﯽﻫﺎ و ﮐﭙﺴﻮل ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪۀ ﻣﻔﺼﻞﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺑﻪ‬
‫ﮐﺸﯿﺪهﺷﺪن ﺣﺴﺎساﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻫﯿﭻﯾﮏ از ﻣﻮارد ﻣﻮردﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺳﻄﺢ اﺻﻄﮑﺎک ﻣﯿﺎن اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﯾﻊ ﻣﻔﺼﻠﯽ و ﺳﻄﺢ ﺻﯿﻘﻠﯽ ﻏﻀﺮوف ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ‬
‫اﻣﮑﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﯿﺎن زﯾﺎدی در ﻣﺠﺎور ﻫﻢ ﻟﯿﺰ ﺑﺨﻮرﻧﺪ و اﺻﻄﮑﺎک ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬رﺑﺎط و ﮐﭙﺴﻮل ﻣﻔﺼﻠﯽ اﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ را دارﻧﺪ؛ اﻣﺎ زردﭘﯽ ﻓﺎﻗﺪ اﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1402‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﮐﭙﺴﻮل ﻣﻔﺼﻠﯽ و از ﺟﻨﺲ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی رﺷﺘﻪای )ﻣﺘﺮاﮐﻢ( اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻣﺘﺮاﮐﻤﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ دﺳﺘﻪ از ﺗﺎرﻫﺎی‬
‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای را اﺣﺎﻃﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ دارای ﺳﻠﻮل ﮐﻢ‪ ،‬ﻣﺎدۀ زﻣﯿﻨﮥ ﮐﻢ و رﺷﺘﻪﻫﺎی ﮐﻼژ ن زﯾﺎد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻪ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ رﺑﺎط اﺳﺖ ﮐﻪ آن ﻫﻢ از ﻧﻮع ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی رﺷﺘﻪای )ﻣﺘﺮاﮐﻢ( ﺑﻮده و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻘﺪار‬
‫ﮐﻼژ ن زﯾﺎد‪ ،‬اﺳﺘﺤﮑﺎم زﯾﺎد و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻘﺪار رﺷﺘﻪﻫﺎی ارﺗﺠﺎﻋﯽ )اﻻﺳﺘﯿﮏ( ﮐﻢ‪ ،‬اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮی ﮐﻤﯽ دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی رﺷﺘﻪای ﮐﭙﺴﻮل ﻣﻔﺼﻠﯽ دارای ﺗﻌﺪاد ﺳﻠﻮل ﮐﻢ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﭘﻮﺷﺸﯽ رودۀ ﺑﺎرﯾﮏ را ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﺳﺴﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ دارای ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺑﯿﺸﺘﺮی اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻫﻢ ﻣﺎدۀ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻣﺘﺮاﮐﻢ و ﻫﻢ ﻏﺸﺎء ﭘﺎﯾﻪ )ﮐﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﭘﻮﺷﺸﯽ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارد( دارای ﮔﻠﯿﮑﻮﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ و‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1399‬‬

‫‪1/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫ﻣﻮارد "اﻟﻒ"‪" ،‬ج" و "د" درﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻓﺸﺮده ﺗﻌﻠﻖ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬

‫اﻟﻒ( ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻓﺸﺮده‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻠﻘﻪای‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ اﺳﻔﻨﺠﯽ را اﺣﺎﻃﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ب( ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﻫﺎورس ﺗﻌﻠﻖ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ج( اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ‪ ،‬در ﺳﻤﺖ داﺧﻠﯽ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﭘﺮدۀ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﺳﻄﺢ ﺧﺎرﺟﯽ اﺳﺘﺨﻮان ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﭘﺮده‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﭘﻬﻨﯽ دارﻧﺪ و ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ واﻗﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫د( اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ‪ ،‬در ﻧﺰدﯾﮑﯽ رگﻫﺎی ﺧﻮﻧﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ‪ ،‬ﻣﻐﺰ ﻗﺮﻣﺰ در ﻓﻀﺎی ﺑﯿﻦ ﺗﯿﻐﻪﻫﺎی ﺑﺎﻓﺖ اﺳﻔﻨﺠﯽ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن در ﻓﺎﺻﻠﮥ دوری ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1400‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪5‬‬

‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ‪ ،‬ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ در ﺳﻤﺖ داﺧﻞ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﺷﮑﻞ واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪی‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﺰدﯾﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺷﮑﻞ ﭘﻬﻨﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫‪ (1‬رگﻫﺎی ﺧﻮﻧﯽ و رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ‪ ،‬در ﻣﺠﺎورت ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﻣﺮﮐﺰی ﺳﺎﻣﺎﻧﮥ ﻫﺎورس و ﺑﺮﺧﯽ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮان اﺳﻔﻨﺠﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻐﺰ ﻗﺮﻣﺰ ﻫﯿﭻﮔﺎه ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺠﺎورت ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻐﺰ ﻗﺮﻣﺰ اﺳﺘﺨﻮان در ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ اﺳﻔﻨﺠﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ (3‬ﻣﻨﻈﻮر از داﯾﺮهای ﺑﺎ ﻣﺮﮐﺰﯾﺖ ﻣﺠﺮای ﻫﺎورس‪ ،‬ﺳﺎﻣﺎﻧﮥ ﻫﺎورس اﺳﺖ‪ .‬درﺣﺎﻟﯽﮐﻪ ﺧﺎرﺟﯽﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺟﺰء ﺳﺎﻣﺎﻧﮥ ﻫﺎورس ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ (4‬اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ اﺳﻔﻨﺠﯽ اﺳﺖ‪ .‬درﺣﺎﻟﯽﮐﻪ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺻﻮرت ﺳﺆال‪ ،‬در ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻓﺖ‬
‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻓﺎﻗﺪ ﺣﻔﺮات ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1400‬‬

‫‪2 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪6‬‬

‫اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﺳﺎﻋﺪ )زﻧﺪ زﯾﺮﯾﻦ و زﻧﺪ زﺑﺮﯾﻦ( ﺑﺎﺗﻮﺟﻪﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ زﯾﺮ‪ ،‬در ﺑﺎﻻ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان دراز ﺑﺎزو و در ﭘﺎ ﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه ﻣﭻ دﺳﺖ ﻣﻔﺼﻞ ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ ‪:‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬از ﻣﯿﺎن ‪ 24‬دﻧﺪه‪ ،‬ﻫﻤﮕﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﻣﻬﺮهﻫﺎ ﻣﻔﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﯽ ‪ 20‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﭘﻬﻦ ﺟﻨﺎغ در ﺟﻠﻮ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ و ﭼﻬﺎر دﻧﺪه )دو ﺗﺎ در ﻫﺮ ﻃﺮف( ﮐﻪ دﻧﺪۀ آزاد ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪) ،‬دﻧﺪه ﻫﺎی ‪ 11‬و ‪ 12‬ﻫﺮ ﻃﺮف( ﺑﺎ ﺟﻨﺎق ﻣﻔﺼﻞ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 2‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﺳﺎق ﭘﺎ )درﺷﺖﻧﯽ و ﻧﺎزکﻧﯽ( ﻫﺮ دو ﺑﺎ ﻣﭻ ﭘﺎ )اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه( در ﭘﺎ ﻦ ﻣﻔﺼﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ ،‬وﻟﯽ‬
‫اﺳﺨﺘﻮان ﻧﺎزک ﻧﯽ ﮐﻪ در ﺑﺎﻻ در ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﻧﻘﺸﯽ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺨﺘﻮان درﺷﺖﻧﯽ ﻣﻔﺼﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ‪) .‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ(‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 4‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻣﻔﺼﻞ اﺳﺘﺨﻮان ﻧﯿﻢﻟﮕﻦ ﺑﺎ ران از ﻧﻮع ﻣﺘﺤﺮک )ﮔﻮی و ﮐﺎﺳﻪ(‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻔﺼﻞ آن ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ﻣﺜﻠﺜﯽﺷﮑﻞ )ﮐﻪ ﻧﺎم آن در ﮐﺘﺎب درﺳﯽ‬
‫ﻧﯿﺎﻣﺪه‪ ،‬وﻟﯽ ﺧﺎﺟﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد( از ﻧﻮع ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎﻻ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1401‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪7‬‬

‫ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ ﺗﻨﮥ اﺳﺘﺨﻮان زﻧﺪ زﺑﺮﯾﻦ )اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی دراز( دارای ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﺘﺮاﮐﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺠﺮای ﻫﺎورس ﻣﺘﻌﺪدی دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ :1‬اﯾﻦ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ اﺳﻔﻨﺠﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ :2‬ﻓﻀﺎی ﺑﯿﻦ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ زﯾﺎد اﺳﺖ زﯾﺮا اﯾﻦ ﺑﺎﻓﺖ ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ :4‬ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻣﻨﻈﻢ و ﺑﻪﺻﻮرت داﯾﺮهﻫﺎی ﻣﺘﺤﺪاﻟﻤﺮﮐﺰ در ﮐﻨﺎر ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1392‬‬

‫‪3 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪8‬‬

‫اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﮔﯿﺠﮕﺎﻫﯽ و ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان آروارۀ ﭘﺎ ﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ‪ ،‬اﺳﺘﺨﻮان ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﻣﻔﺼﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ‪ ،‬اﺳﺘﺨﻮان ﮔﯿﺠﮕﺎﻫﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ﻧﺎﺣﯿﮥ ﭘﺲ ﺳﺮ ﻣﻔﺼﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﮔﯿﺠﮕﺎﻫﯽ و ﮔﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻟﻮب آﻫﯿﺎﻧﮥ ﻣﻐﺰ را در ﺑﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬اﺳﺘﺨﻮان ﮔﯿﺠﮕﺎﻫﯽ ﮔﻮش دروﻧﯽ را درﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1402‬‬

‫‪4/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪9‬‬

‫ﻣﻮارد اول و دوم درﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﻮارد‪:‬‬

‫ﻣﻮرد اول‪ :‬درﺳﺖ ‪ -‬اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﺳﺎق ﭘﺎ ﺷﺎﻣﻞ درﺷﺖ ﻧﯽ و ﻧﺎزک ﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ دو در ﭘﺎ ﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﻣﭻ ﭘﺎ )ﮐﻮﺗﺎه( و در ﺑﺎﻻ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬
‫)دراز( ﻣﻔﺼﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ درﺷﺖ ﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ران در ﺑﺨﺶ زاﻧﻮ ﻣﻔﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬درﺳﺖ ‪ -‬اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﺳﺎﻋﺪ دﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ زﻧﺪ زﯾﺮﯾﻦ و زﻧﺪ زﺑﺮﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ دو در ﭘﺎ ﻦ ﺑﺎ ﻣﭻ )ﮐﻮﺗﺎه( و در ﺑﺎﻻ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎزو‬
‫)دراز( ﻣﻔﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد ﺳﻮم‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻫﺮ اﺳﺘﺨﻮان ﻧﯿﻢﻟﮕﻦ از ﯾﮏ ﺳﻤﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ران )دراز( ﻣﻔﺼﻞ ﮔﻮی و ﮐﺎﺳﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ و از ﺳﻤﺖ ﺟﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﯿﻢﻟﮕﻦ دﯾﮕﺮ‬
‫و از ﺳﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ﺧﺎﺟﯽ ﻣﻔﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺬﮐﺮ ﻣﻬﻢ‪ :‬ﻫﯿﭻﮐﺠﺎی ﮐﺘﺎب درﺳﯽ از اﺳﺘﺨﻮان ﻧﯿﻢﻟﮕﻦ و ﺧﺎﺟﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺳﺘﺨﻮان ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﻧﺎم ﻧﺒﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬دﻧﺪهﻫﺎی ‪ 11‬و ‪ 12‬در ﻫﺮ ﻃﺮف‪ ،‬دﻧﺪهﻫﺎی آزاد ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻧﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﺟﻨﺎغ )اﺳﺘﺨﻮان ﭘﻬﻦ(‬
‫ﻣﻔﺼﻞ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ ‪ 24‬دﻧﺪه )‪ 12‬ﺗﺎ در ﻫﺮ ﻃﺮف( از ﻋﻘﺐ ﺑﺎ ﻣﻬﺮهﻫﺎ )اﺳﺘﺨﻮان ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ( ﻣﻔﺼﻞ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎورۀ زﯾﺴﺘﯽ‪ :‬ﮐﻨﮑﻮر ‪ 1401‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮐﻨﮑﻮرﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﭼﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ زﯾﺴﺖﺷﻨﺎﺳﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻌﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﻤﺎم‬
‫ﻧﮑﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺼﺎوﯾﺮ را ﺑﺎ دﻗﺖ و وﺳﻮاس ﻓﺮاوان و ﺑﺪون ﺑﯽﺣﻮﺻﻠﮕﯽ ﻓﺮاﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1401‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪10‬‬

‫در اﺳﺘﺨﻮان‪ ،‬ﻧﻤﮏﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ رﺳﻮب ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر ﺻﻮرت ﺳﺆال ﻣﺎﻫﯿﺎن ﻏﻀﺮوﻓﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﺮهدار ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﯽ در ﺑﺪن ﺧﻮد اﺳﺘﺨﻮان‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻫﯿﺎن ﻏﻀﺮوﻓﯽ )ﻣﺜﻞ ﮐﻮﺳﻪﻫﺎ و ﺳﻔﺮهﻣﺎﻫﯽﻫﺎ( ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻦ آب ﺷﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻼوهﺑﺮ ﮐﻠﯿﻪﻫﺎ‪ ،‬دارای ﻏﺪد راﺳﺖرودهای ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻧﻤﮏ‬
‫)ﺳﺪﯾﻢﮐﻠﺮﯾﺪ( ﺑﺴﯿﺎر ﻏﻠﯿﻆ را ﺑﻪ روده ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫‪ (1‬اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﺮوس درﯾﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﮑﻠﺖ آباﯾﺴﺘﺎﯾﯽ دارد‪ .‬در ﺟﺎﻧﻮران ﺣﺎوی اﺳﮑﻠﺖ آباﯾﺴﺘﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺟﺮﯾﺎن آب ﺑﻪ ﺑﯿﺮون‪ ،‬ﺟﺎﻧﻮر ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ اﺳﮑﻠﺖ دروﻧﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ (2‬در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دورۀ ﺟﻨﯿﻨﯽ ﮐﻮﺗﺎه‪ ،‬ﻣﯿﺰان اﻧﺪوﺧﺘﻪ ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﺨﻤﮏ ﮐﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ (4‬در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮن ﭘﺲ از ﻋﺒﻮر از ﺳﯿﻨﻮس ﺳﯿﺎﻫﺮﮔﯽ ﺑﻪ دﻫﻠﯿﺰ ﻣﯽرﯾﺰد‪ .‬دﻫﻠﯿﺰ ﻣﺎﻫﯽ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از ﺑﻄﻦ آن اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1400‬‬

‫‪5/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪11‬‬

‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد ﺳﻮم درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﺨﺴﺖ‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬در ﻫﺮ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ‪ ،‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ درﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ ﺳﺮﻫﺎی ﻣﯿﻮزﯾﻦ دو ﺳﻤﺖ‪ ،‬در دو ﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ )ﻫﺮ دو ﺑﻪﺳﻤﺖ وﺳﻂ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ(‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻮرد دوم‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬در اﻧﻘﺒﺎض ﺳﺮﯾﻊ‪ ،‬ﮐﺮاﺗﯿﻦ ﻓﺴﻔﺎت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﺗﺄﻣﯿﻦ اﻧﺮژی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﯽ در اﻧﻘﺒﺎض ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت‪ ،‬اﺳﯿﺪﻫﺎی ﭼﺮب ﻧﻘﺶ‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺧﺮوج ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای در ﺟﻬﺖ ﺷﯿﺐ ﻏﻠﻈﺖ )اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺷﺪه( اﺳﺖ و ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ اﻧﺮژی‬
‫زﯾﺴﺘﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1401‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪12‬‬

‫ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی دارﻧﺪ )ﻧﻮﻋﯽ ﺗﻨﻔﺲ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻔﺲ ﺑﯽﻫﻮازی اﻧﺮژی ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی آزاد ﻣﯽﺷﻮد( و در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺴﺘﮕﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫زﯾﺎدی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ :1‬ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی دارﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﺼﺮف اﮐﺴﯿﮋ ن و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ دیاﮐﺴﯿﺪ در آنﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ و در ﻧﺘﯿﺠﮥ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی آﻧﺰﯾﻢ‬
‫ﮐﺮﺑﻨﯿﮏ اﻧﯿﺪراز در ﮔﻮﯾﭽﻪﻫﺎی ﺳﺮخ را ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪ ‪ :2‬ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ ﮐﻤﺘﺮ ذﺧﯿﺮه اﮐﺴﯿﮋ ن ﮐﻤﺘﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻔﺲ ﺑﯽﻫﻮازی دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1398‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪13‬‬

‫ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی اﺳﮑﻠﺘﯽ اﻧﺴﺎن دارای ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﺗﺎر ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ )ﺑﺮای ﺣﺮﮐﺎت ﺳﺮﻋﺘﯽ( و ﮐﻨﺪ )ﺑﺮای ﺣﺮﮐﺎت اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﯽ( ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬اﻧﺮژی ﻻزم ﺑﺮای اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎً از ﺳﻮﺧﺘﻦ ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ وﻟﯽ ﺑﺮای اﻧﻘﺒﺎض ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ از اﺳﯿﺪﻫﺎی ﭼﺮب اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬دراﯾﻦﺑﯿﻦ ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺎﻧﺒﯽ ﮐﺮاﺗﯿﻦ ﻓﺴﻔﺎت ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ از دﺳﺖ دادن ﻓﺴﻔﺎت ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎزﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺮﯾﻊ ‪ ATP‬ﺷﻮد وﻟﯽ ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻻزم را‬
‫ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ اﺳﮑﻠﺘﯽ از ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ ﭼﻨﺪ ﯾﺎﺧﺘﻪ در دوران ﺟﻨﯿﻨﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪهاﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﺴﯿﺎری از آنﻫﺎ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﮔﯿﺮﻧﺪهﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺎﻗﻞ ﻋﺼﺒﯽ در ﻏﺸﺎی ﺳﻠﻮل ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻧﻪ درون ﺳﻠﻮل‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1398‬‬

‫ﻗﻠﻤﭽﯽ ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﯾﺎزدﻫﻢ آزﻣ ﻮن ﺷﻤﺎره ‪1399 7‬‬

‫‪6/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪14‬‬

‫ﮔﻠﻮﻣﺮول در ﺑﺨﺶ ﻗﺸﺮی ﮐﻠﯿﻪ ﻗﺮار دارد ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ داﻧﻪدار دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﺗﯿﻤﻮس در ﭘﺸﺖ اﺳﺘﺨﻮان ﺟﻨﺎغ و در ﺟﻠﻮی ﻧﺎی ﻗﺮار دارد‪.‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻣﺨﭽﻪ در ﭘﺸﺖ ﺳﺎﻗﻪ ﻣﻐﺰ و از دو ﻧﯿﻤﮑﺮه ﮐﻪ در وﺳﻂ آنﻫﺎ ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﺮﻣﯿﻨﻪ ﻗﺮار دارد ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ دو ﺳﺮ در ﭘﺸﺖ ران اﻧﺴﺎن ﻗﺮار دارد‪.‬‬

‫‪7 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1387‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪15‬‬

‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد )ج( درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای و ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﮐﺒﺪی ﮔﻠﯿﮑﻮژ ن ذﺧﯿﺮه ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ درﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ )آﺑﮑﺎﻓﺖ( ﮔﻠﯿﮑﻮژ ن را دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﮐﺒﺪی‪ ،‬ﮔﻠﻮﮐﺰ را ﻣﺎﻧﻨﺪ اﮐﺜﺮ ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺑﺪن از راه ﺳﺮﺧﺮگ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از راه ﺳﯿﺎﻫﺮﮔﯽ ﮐﻪ از روده ﺑﻪ ﮐﺒﺪ ﻣﯽرود درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ وﻟﯽ ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﻓﻘﻂ از راه ﺧﻮن ﺳﺮﺧﺮﮔﯽ ﮔﻠﻮﮐﺰ درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ب( ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﻫﻮرﻣﻮن اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﻮﺟﺐ ورود ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ج( درﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﮥ ﺳﻠﻮلﻫﺎی زﻧﺪه ﺗﻮان اﻧﺠﺎم ﻣﺮﺣﻠﮥ اول ﺗﻨﻔﺲ ﺳﻠﻮﻟﯽ )ﮔﻠﯿﮑﻮﻟﯿﺰ( را دارﻧﺪ‪ .‬در ﮔﺎم ﭼﻬﺎرم ﮔﻠﯿﮑﻮﻟﯿﺰ ‪ ATP‬در ﺳﻄﺢ ﭘﯿﺶﻣﺎده ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫د( ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬در ﺗﻨﻔﺲ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻫﻮازی‪ ،‬ﺑﺎزﺳﺎزی ‪ N AD+‬ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﮐﺴﯿﮋ ن ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد )ﻫﻢ ﺳﻠﻮل ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای و ﻫﻢ ﺳﻠﻮل ﮐﺒﺪی( اﻣﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎی‬
‫ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪۀ آﻟﯽ ﻫﯿﺪروژ ن ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد؛‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺑﺮﺧﻼف ﮐﺒﺪی ﺗﻮان ﺗﻨﻔﺲ ﺑﯽﻫﻮازی )ﺗﺨﻤﯿﺮ( را ﻫﻢ دارﻧﺪ ﮐﻪ در آن ﺑﺎزﺳﺎزی ‪N AD+‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ اﻟﮑﺘﺮونﻫﺎی ‪ NADH‬ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪۀ آﻟﯽ )ﭘﯿﺮوات( ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮد و ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻻﮐﺘﯿﮑﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1397‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪16‬‬

‫ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ﭘﺸﺖ ﺑﺎزو )ﺳﻪ ﺳﺮ ﺑﺎزو( ازﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ زردﭘﯽ در ﺑﺎﻻ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﮐﺘﻒ ﻣﺘﺼﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﻋﯽ اﺳﺘﺨﻮان ﭘﻬﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۱‬ﻫﺮ دﺳﺘﻪ ﮐﻪ ﺣﺎوی ﺗﻌﺪادی ﺗﺎر ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای اﺳﺖ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻏﻼﻓﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪی ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ دﺳﺘﺠﺎت‬
‫ﺗﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﭽﺴﺒﯿﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۲‬ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺨﻄﻂ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﻧﺘﯿﺠﮥ وﺟﻮد واﺣﺪﻫﺎی ﺗﮑﺮاری ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ در ﺗﺎرﭼﻪﻫﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻼ ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ﺳﻪ ﺳﺮ ﺑﺎزو در اﻧﻌﮑﺎس زردﭘﯽ زﯾﺮ زاﻧﻮ( ﺑﻪﺻﻮرت ﻏﯿﺮارادی و ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۴‬در اﻧﻌﮑﺎسﻫﺎ‪ ،‬اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی اﺳﮑﻠﺘﯽ )ﻣﺜ ً‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1397‬‬

‫‪8 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪17‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﮐﺒﺪی و ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ اﺳﮑﻠﺘﯽ اﻧﺴﺎن ﺑﺎﻟﻎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﮔﻠﯿﮑﻮژ ن را دارﻧﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد "اﻟﻒ" درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( درﺳﺖ ‪ -‬در ﻫﻤﮥ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی زﻧﺪه ﺗﺠﺰﯾﮥ ﮔﻠﻮﮐﺰ ﻃﯽ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﯽﻫﻮازی ﺗﻨﻔﺲ ﺳﻠﻮﻟﯽ )ﮔﻠﯿﮑﻮﻟﯿﺰ( درون ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ اﺳﮑﻠﺘﯽ در ﯾﮏ ﻓﺮد ﺑﺎﻟﻎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ج( ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﻠﻮل اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﮥ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺳﻠﻮل را درﺑﺮﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﭘﺲ آﻧﺰﯾﻢﻫﺎی درونﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻫﻤﮥ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺳﻠﻮل ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫د( ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬در ﮐﺒﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻓﻀﺎی ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺆال اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‪ ۱۵‬از ﮔﻔﺘﺎر ‪ ۲‬ﻓﺼﻞ ‪ ۲‬زﯾﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ دﻫﻢ در ﺻﻔﺤﮥ ‪ ،۲۷‬ﮔﻠﻮﮐﺰ از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﺳﯿﺎﻫﺮگ و اﻧﺸﻌﺎﺑﺎت آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﯾﺮگ ﻣﯽرﺳﺪ‪ ،‬وارد ﮐﺒﺪ ﻣﯽﺷﻮد و در آﻧﺠﺎ در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﮐﺒﺪ ﯾﮑﯽ از ﺟﺎﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﯿﺎﻫﺮگ ‪ -‬ﻣﻮﯾﺮگ ‪ -‬ﺳﯿﺎﻫﺮگ در ﺑﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ دﯾﮕﺮ در ﮐﭙﺴﻮل ﺑﻮﻣﻦ در ﻧﻔﺮونﻫﺎی ﮐﻠﯿﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﺧﺮگ ‪ -‬ﻣﻮﯾﺮگ ‪ -‬ﺳﺮﺧﺮگ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1397‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪18‬‬

‫در ﺗﻤﺎم ﻣﻬﺮهداران ﻧﺮ‪ ،‬ﮔﺎﻣﺖ ﻧﺮ )اﺳﭙﺮم = زاﻣﻪ( ﺗﺎژکدار اﺳﺖ و ﺑﺮای ﻟﻘﺎح ﻧﯿﺎز ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺎﯾﻊ اﻃﺮاف ﺧﻮد ﺷﻨﺎ ﮐﻨﺪ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﻤﮥ ﻣﻬﺮهداران دارای ﻟﻮﻟﮥ‬
‫ﮔﻮارش ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢﻫﺎی ﮔﻮارﺷﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎی درون آن )ﮐﻪ ﺧﺎرج از ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎی ﺑﺪن اﺳﺖ( ﺗﺮﺷﺢ ﺷﺪه و ﮔﻮارش ﺑﺮون ﯾﺎﺧﺘﻪای اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺧﻮن از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﺷﮑﻤﯽ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﻗﻠﺐ ﻓﻘﻂ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ )و اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻮزاد دوزﯾﺴﺘﺎن( اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 3‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮﺳﻪﻣﺎﻫﯽ و ﺳﻔﺮهﻣﺎﻫﯽ( ﻓﺎﻗﺪ اﺳﺘﺨﻮان و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻐﺰ ﻗﺮﻣﺰ و ﻣﻐﺰ زرد اﺳﺘﺨﻮان ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﯾﺎدآوری = دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﯿﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻃﺮاﺣﺎن ﮐﻨﮑﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 4‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺑﻪﻋﻨﻮانﻣﺜﺎل در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻦ آب ﺷﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ دﻓﻊ ﯾﻮنﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻏﺪد راﺳﺖ رودهای ﻧﯿﺰ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1401‬‬

‫‪9/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪19‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1396‬‬

‫ﮔﺎم اول‬

‫ﻋﻀﻼت داﺧﻞ ﮐﺮۀ ﭼﺸﻢ اﻧﺴﺎن ﺷﺎﻣﻞ دو ﻧﻮع ﻋﻀﻼت ﻋﻨﺒﯿﻪ و ﻋﻀﻼت ﻣﮋﮔﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﺎم دوم‬

‫ﻓﻘﻂ ﻣﻮرد )ب( ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی ﻋﻨﺒﯿﻪ ﺑﺎ زﺟﺎﺟﯿﻪ )ﻣﺎدۀ ﺷﻔﺎف و ژﻟﻪای ﮐﺮۀ ﭼﺸﻢ( در ﺗﻤﺎس ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ب( ﻋﻀﻼت ﻋﻨﺒﯿﻪ و ﻋﻀﻼت ﻣﮋﮔﺎﻧﯽ از ﻧﻮع ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی ﺻﺎف ﺑﻮده و ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮ ل دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﯽ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ج( داﺧﻠﯽﺗﺮﯾﻦ ﻻﯾﮥ ﭼﺸﻢ ﺷﺒﮑﯿﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻀﻼت ﻣﮋﮔﺎﻧﯽ و ﻋﻨﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﯿﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫د( اﯾﻦ ﻋﻀﻼت از ﻧﻮع ﺻﺎف ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﺲ ﻣﺨﻄﻂ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪10 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪20‬‬

‫ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای اﺳﮑﻠﺘﯽ دو ﻧﻮع ﺗﻨﺪ و ﮐﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﮕﯽ اﯾﻦ ﺗﺎرﻫﺎ درﻧﺘﯿﺠﮥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ در دوران ﺟﻨﯿﻨﯽ اﯾﺠﺎد‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﭼﻨﺪ ﻫﺴﺘﻪ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۱‬ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻧﺮژی ﺧﻮد را از ﻃﺮﯾﻖ ﻫﻮازی ﮐﺴﺐ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ!‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۳‬ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان اﻧﺮژی ﻻزم ﺑﺮای اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﮔﻠﻮﮐﺰ ﺑﻪاﻧﺪازۀ ﮐﺎﻓﯽ درون ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ از ﮐﺮاﺗﯿﻦ ﻓﺴﻔﺎت و اﺳﯿﺪ ﭼﺮب ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺮژی اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ زﯾﺎد‪ ،‬وﯾﮋﮔﯽ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﮐﻨﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ!‬
‫ِ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬داﺷﺘﻦ‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1398‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪21‬‬

‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﻫﺮ رﺷﺘﻪ ﻋﺼﺒﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﻌﮑﺎس ﻋﻘﺐﮐﺸﯿﺪن دﺳﺖ ﺗﻌﻠﻖ دارد و ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی ﺑﺎزو ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫دارد ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻧﻮرون راﺑﻂ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ اﻧﻌﮑﺎس ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ﺳﻪ ﺳﺮ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﭘﺲ ﻓﺮآﯾﻨﺪ آزادﺷﺪن ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﺷﺒﮑﮥ ﺳﺎرﮐﻮﭘﻼﺳﻤﯽ در آن رخ‬
‫ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻧﻮرونﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﺗﺨﻤﯿﺮ را ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻧﻮرون ﺣﺮﮐﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ﺳﻪﺳﺮ در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ ﺟﺰء دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﯽ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﭘﯿﮑﺮی ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1396‬‬

‫‪11/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪22‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1394‬‬

‫ﮔﺎم اول‬

‫ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ ذوزﻧﻘﻪای از ﻧﻮع ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ اﺳﮑﻠﺘﯽ و ارادی اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺎم دوم‬

‫رﺷﺘﮥ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﻧﻘﺒﺎﺿﯽ اﮐﺘﯿﻦ در دو اﻧﺘﻬﺎی ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﺗﺎرﭼﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ازﻃﺮﻓﯽ ﺗﺎرﭼﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﮐﻪ‬
‫ﮐﻠﺴﯿﻢ آزاد ﻣﯽﮐﻨﺪ اﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رﺷﺘﻪﻫﺎی ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﮐﻠﺴﯿﻢ آزادﺷﺪه در ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ :1‬ﺑﺨﺶ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﺑﺎ ﻏﺸﺎی ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻤﯽ‪ ،‬دارای ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ :3‬رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﯿﻮزﯾﻦ ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪریﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ‪ :4‬رﺷﺘﻪﻫﺎی ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ اﻧﻘﺒﺎﺿﯽ اﮐﺘﯿﻦ ﮐﻪ در دو اﻧﺘﻬﺎی ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ در ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﻫﺴﺘﻪﻫﺎی ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪23‬‬

‫در ﺗﻤﺎم ﻣﻬﺮهداران ﻧﺮ‪ ،‬اﺳﭙﺮم ﺗﺎژکدار اﺳﺖ و ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﺨﻤﮏ و اﻧﺠﺎم ﻟﻘﺎح ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺎﯾﻊ در اﻃﺮاف ﺧﻮد دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻘﻂ در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ ﺧﻮن‬
‫از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﺷﮑﻤﯽ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﻗﻠﺐ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی آب ﺷﻮر‪ ،‬دﻓﻊ ﯾﻮن از راه آﺑﺸﺶ و در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻔﺮهﻣﺎﻫﯽ و ﮐﻮﺳﻪﻣﺎﻫﯽ( از راه ﻏﺪد راﺳﺖ رودهای‬
‫ﻧﯿﺰ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺑﺮﺧﯽ ﺧﺰﻧﺪﮔﺎن و ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن درﯾﺎﯾﯽ و ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ آب ﯾﺎ ﻏﺬای ﺷﻮر درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬دﻓﻊ ﯾﻮن اﺿﺎﻓﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻏﺪد ﻧﻤﮑﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﭼﺸﻢ ﯾﺎ زﺑﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺎﯾﻊ ﻏﻠﯿﻆ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻔﺮهﻣﺎﻫﯽ و ﮐﻮﺳﻪﻣﺎﻫﯽ( ﻓﺎﻗﺪ اﺳﺘﺨﻮان ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﯿﺰی ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻐﺰ ﻗﺮﻣﺰ ﯾﺎ ﻣﻐﺰ زرد اﺳﺘﺨﻮان‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻬﺮهداران‪ ،‬دارای ﻟﻮﻟﻪ ﮔﻮارش ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در آن آﻧﺰﯾﻢﻫﺎی ﺗﺮﺷﺤﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﮔﻮارش ﺑﺮون ﯾﺎﺧﺘﻪای را اﻧﺠﺎﻣﯽ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎورۀ زﯾﺴﺘﯽ‪ :‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک ﻣﯿﺎن ﻣﻬﺮهدار ن‪ ،‬از ﻧﮑﺎت ﻣﻬﻢ و ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻃﺮاﺣﺎن ﮐﻨﮑﻮر ﺳﺮاﺳﺮی اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1401‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪24‬‬

‫ﺗﺎرﭼﻪﻫﺎ از واﺣﺪﻫﺎی ﺗﮑﺮاری ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ )ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ( ﻣﺘﺸﮑﻞ از اﺟﺰاﯾﯽ ﮐﺮویﺷﮑﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺻﻮرت‬
‫ﺳﺆال ﺑﻪ رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫‪ (1‬ﻫﻨﮕﺎم اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﯽ رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ و ﻣﯿﻮزﯾﻦ‪ ،‬از ﻃﻮل ﻧﻮار روﺷﻦ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ (2‬ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ و ﻣﯿﻮزﯾﻦ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﯿﺮه دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ (3‬ﻫﻨﮕﺎم اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﺑﺎ ﻧﺰدﯾﮏﺷﺪن ﺧﻄﻮط ‪ Z‬ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1400‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪25‬‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﯾﻮنﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺑﺎ روش اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻌﺎل اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ‪ ATP‬دارد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1398‬‬

‫‪12 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪26‬‬

‫ﻣﻬﺮهداران اﺳﮑﻠﺖ دروﻧﯽ دارﻧﺪ‪ .‬در اﻧﻮاﻋﯽ از ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮﺳﻪﻣﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺟﻨﺲ اﯾﻦ اﺳﮑﻠﺖ از ﻧﻮع ﻏﻀﺮوﻓﯽ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﯽ در ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻬﺮهداران اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﻀﺮوف ﻧﯿﺰ دارد‪ .‬از آﻧﺠﺎﯾﯽﮐﻪ در اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ‪ ،‬رﺳﻮب ﻧﻤﮏﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ وﺟﻮد دارد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻬﺮهداراﻧﯽ ﮐﻪ در اﺳﮑﻠﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺎﻗﺪ اﺳﺘﺨﻮان‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺎﻗﺪ ﻧﻤﮏﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻤﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ؛ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺆال‪ ،‬ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮارد "ج" و "د" ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺑﯿﺎن ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﮥ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫اﻟﻒ( اﺳﮑﻠﺖ آباﯾﺴﺘﺎﯾﯽ در اﺛﺮ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﺎﯾﻊ درون ﺑﺪن ﺑﻪ آن ﺷﮑﻞ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻋﺮوسدرﯾﺎﯾﯽ اﺳﮑﻠﺖ آباﯾﺴﺘﺎﯾﯽ دارد‪ .‬ﺿﻤﻨﺎً در اﯾﻦ ﺟﺎﻧﻮران‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺸﺎر‬
‫ﺟﺮﯾﺎن آب ﺑﻪ ﺑﯿﺮون‪ ،‬ﺟﺎﻧﻮر ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎدﮐﻨﮏ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺎﻟﯽ ﺷﺪن ﻫﻮای آن اﺳﺖ و ﺑﺎﻋﺚ راﻧﺪهﺷﺪن‬
‫ﺑﺎدﮐﻨﮏ درﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﺧﺮوج ﻫﻮا ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯽﻫﺎی ﻏﻀﺮوﻓﯽ‪ ،‬ﻟﻘﺎح ﺧﺎرﺟﯽ دارﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺪوﺧﺘﮥ ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﺨﻤﮏ اﻧﺪک اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺨﻤﮏ‪ ،‬دارای دﯾﻮارۀ ژﻟﻪای و‬
‫ﭼﺴﺒﻨﺎک اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻟﻘﺎح‪ ،‬ﺗﺨﻢﻫﺎ را ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﭼﺴﺒﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ج( در دﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮدش ﺧﻮن ﻣﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺧﻮن ﺗﻤﺎم ﺑﺪن از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﺷﮑﻤﯽ وارد دﻫﻠﯿﺰ و ﺳﭙﺲ وارد ﺑﻄﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻧﻘﺒﺎض ﺑﻄﻦ‪ ،‬ﺧﻮن را از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﺳﺮﺧﺮگ ﺷﮑﻤﯽ ﺑﻪ آﺑﺸﺶﻫﺎ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺒﺎدل ﮔﺎزﻫﺎی ﺗﻨﻔﺴﯽ‪ ،‬ﺧﻮن از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺮﺧﺮگ ﭘﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺪن و ﭘﺲ از ﺗﺒﺎدل ﻣﻮﯾﺮﮔﯽ ﺑﺎ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی‬
‫ﺑﺪن‪ ،‬وارد ﺳﯿﺎﻫﺮگ ﺷﮑﻤﯽ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﻗﺒﻞ از دﻫﻠﯿﺰ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻮس ﺳﯿﺎﻫﺮﮔﯽ و ﺑﻌﺪ از ﺑﻄﻦ‪ ،‬ﻣﺨﺮوط ﺳﺮﺧﺮﮔﯽ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺧﻮن‬
‫ﭘﺲ از ﻋﺒﻮر از ﺳﯿﻨﻮس ﺳﯿﺎﻫﺮﮔﯽ وارد دﻫﻠﯿﺰ )ﮐﻮﭼﮏﺗﺮﯾﻦ ﺣﻔﺮۀ ﻗﻠﺐ( ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫د( ﻣﺎﻫﯿﺎن ﻏﻀﺮوﻓﯽ )ﻣﺜﻞ ﮐﻮﺳﻪﻫﺎ و ﺳﻔﺮهﻣﺎﻫﯽﻫﺎ( ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻦ آب ﺷﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻼوهﺑﺮ ﮐﻠﯿﻪﻫﺎ‪ ،‬دارای ﻏﺪد راﺳﺖرودهای ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻧﻤﮏ‬
‫)ﺳﺪﯾﻢ ﮐﻠﺮﯾﺪ( ﺑﺴﯿﺎر ﻏﻠﯿﻆ را ﺑﻪ روده ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1400‬‬

‫‪13 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪27‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐ ﺮ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺳﺮ ﻣﻮﻟﮑﻮل ﻣﯿﻮزﯾﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﺮژی ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺠﺰﯾﮥ ‪AT P‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ زﯾﺮ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم اﻧﻘﺒﺎض‪ ،‬ﺳﺮﻫﺎی ﻣﯿﻮز ن ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ اﮐﺘﯿﻦ را ﺑﻪﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺣﺮﮐﺖ دﻫﻨﺪ و ﺳﺮﻫﺎی ﻣﯿﻮزﯾﻦ‬
‫ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ اﮐﺘﯿﻦ را ﺑﻪﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺣﺮﮐﺖ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﮐﻮﺗﺎه ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 2‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬در اﻧﻘﺒﺎض ﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎهﻣﺪت‪ ،‬ﮔﻠﻮﮐﺰ و ﮐﺮاﺗﯿﻦ ﻓﺴﻔﺎت و در اﻧﻘﺒﺎضﻫﺎی ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت‪ ،‬اﺳﯿﺪﻫﺎی ﭼﺮب ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺎﻣﯿﻦ اﻧﺮژی ﺑﺮای‬
‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 4‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺧﺮوج ﯾﻮن ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﻫﻨﮕﺎم اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﺑﻪ روش اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺴﻬﯿﻞﺷﺪه )ﺑﺪون ﺻﺮف‬
‫اﻧﺮژی زﯾﺴﺘﯽ( ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﻣﺎدۀ زﻣﯿﻨﮥ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺑﻪ ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﻤﮏ‬
‫ﭘﻤﭗ و ﺑﻪ روش اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻌﺎل ﺑﺎ ﺻﺮف اﻧﺮژی زﯾﺴﺘﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1401‬‬

‫‪14/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪28‬‬

‫ﺗﺴﺖ در ﻣﻮرد ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم اﯾﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎر دوم‪ ،‬در ﻫﺮ زﻧﺠﯿﺮۀ ﭘﻠﯽﭘﭙﺘﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ‪ CO‬آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ‪ NH‬آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪ ﻏﯿﺮﻣﺠﺎور اﯾﺠﺎد‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪروژﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎﻻ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎر دوم ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪروژﻧﯽ‪ ،‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ CO‬ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﺸﮑﯽ‪ -‬ﻗﺮﻣﺰ و ‪ NH‬ﺑﻪ رﻧﮓ آﺑﯽ‪ -‬ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی ﻧﺸﺎن داده‬
‫ﺷﺪه و ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪروژﻧﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﻗﺮﻣﺰ )‪ (O‬و ﺑﺨﺶ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی )‪ (H‬آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪﻫﺎی ﻏﯿﺮﻣﺠﺎور ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﮔﺮوه ﻫﻢ‪ ،‬دارای اﺗﻢ آﻫﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻀﻮ رﺷﺘﮥ ﭘﻠﯽﭘﭙﺘﯿﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ ﻓﻘﻂ از ﯾﮏ زﻧﺠﯿﺮۀ ﭘﻠﯽﭘﭙﺘﯿﺪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬در ﺳﺎﺧﺘﺎر دوم‪ ،‬آﻣﯿﻨﻮاﺳﯿﺪﻫﺎی ﻣﺠﺎور ﺑﺎﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﯿﺪروژﻧﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1399‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪29‬‬

‫ﺻﻮرت ﺳﺆال ﺑﻪ ﻣﻠﺦ اﺷﺎره دارد ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﯾﺮ ﺣﺸﺮات‪ ،‬دارای اﺳﮑﻠﺖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺟﺎﻧﻮران اﺳﮑﻠﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ‪ ،‬وﻇﯿﻔﮥ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ‬
‫ﻫﻢ دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ دو ﭘﺎی ﻋﻘﺒﯽ ﻣﻠﺦ از ﺳﺎﯾﺮ ﭘﺎﻫﺎی آن ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۳‬ﻣﺤﻞ ﮔﻮارش در ﻣﻠﺦ ﭘﯿﺶ ﻣﻌﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﺰﯾﻢ و ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﻣﻌﺪه ﺑﻪ آن وارد ﻣﯽﺷﻮد و ﻣﺤﻞ ﺟﺬب ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻌﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :۴‬در ﻣﻠﺦ ﻫﻤﻮﻟﻨﻒ وﺟﻮد دارد و ﺧﻮن ﻧﺪارد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1397‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪30‬‬

‫در ﻫﻤﮥ ﻣﻬﺮهداران ﺧﻮن ﺗﯿﺮه ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ ﻗﻠﺐ‪ ،‬از آن ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﻗﻠﺐ ﻣﺎﻫﯽ ﺧﻮن ﺗﯿﺮه وارد و ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد اﻣﺎ در ﻗﻠﺐ ﭼﻬﺎر ﺣﻔﺮهای‬
‫ﺧﻮن ﺗﯿﺮه ﺑﻪ ﯾﮏ ﻃﺮف ﻗﻠﺐ وارد و ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻮال ﻫﻤﮥ ﻣﻬﺮهداران اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻬﺮهدار ن دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﯽ دو ﺑﺨﺶ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻣﺮﮐﺰی دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫‪ (1‬ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ آﺑﺸﺶ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ (2‬در ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ و دوزﯾﺴﺘﺎن ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻗﻠﺐ دو ﺣﻔﺮهای وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪ (3‬ﻣﻬﺮهداران اﺳﮑﻠﺖ دروﻧﯽ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﯾﺎ ﻏﻀﺮوﻓﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1395‬‬

‫‪15/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪31‬‬

‫در ﻫﻤﮥ ﻣﻬﺮهداران ﺧﻮن ﺗﯿﺮه ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ ﻗﻠﺐ‪ ،‬از آن ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﻗﻠﺐ ﻣﺎﻫﯽ ﺧﻮن ﺗﯿﺮه وارد و ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد اﻣﺎ در ﻗﻠﺐ ﺳﻪ ﯾﺎ ﭼﻬﺎر‬
‫ﺣﻔﺮهای ﺧﻮن ﺗﯿﺮه ﺑﻪ ﯾﮏ ﻃﺮف ﻗﻠﺐ وارد و ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻮال ﻫﻤﮥ ﻣﻬﺮهداران اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﺎﻫﯽ ﺧﻮن ﭘﺲ از آﺑﺸﺶ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻧﺪامﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪن ﻣﯽرود اﻣﺎ در ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻬﺮهداران ﺧﻮن ﭘﺲ از ﺗﺒﺎدل ﮔﺎزﻫﺎی ﺗﻨﻔﺴﯽ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻗﻠﺐ‬
‫ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدد و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻧﺪامﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪن ﻣﯽرود‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1395‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪32‬‬

‫دﺳﺘﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای اﺳﮑﻠﺘﯽ ﮐﻪ در آنﻫﺎ رﻧﮕﺪاﻧﮥ ﻗﺮﻣﺰ )ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ( ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ‪ ATP‬ﺧﻮد را از راه ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻣﯽآورﻧﺪ؛ ﭘﺲ ﺗﻌﺪاد ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری زﯾﺎدﺗﺮ داﺷﺘﻪ و ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺮﺑﺲ ﺑﯿﺸﺘﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ‪ ATP‬را ﺑﻪ روش ﺑﯽﻫﻮازی )ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻻﮐﺘﯿﮏ( ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮده و اﺣﺘﻤﺎل ﺗﺠﻤﻊ اﺳﯿﺪ ﻻﮐﺘﯿﮏ و ﺧﺴﺘﮕﯽ در‬
‫آنﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﮐﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﻤﺘﺮ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ دارای ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪریﻫﺎی ﮐﻤﺘﺮی ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1399‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪33‬‬

‫در ﺳﻄﺢ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﺑﺮای دو ﮔﺮوه ﺑﯽﻣﻬﺮه ﺑﻪ آﺑﺸﺶ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮوه اول ‪ -‬ﺳﺘﺎرۀ درﯾﺎﯾﯽ ﮐﻪ آﺑﺸﺶ ﭘﺮاﮐﻨﺪه دارد‪.‬‬
‫ﮔﺮوه دوم ‪ -‬ﺳﺨﺖﭘﻮﺳﺘﺎن )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺮﭼﻨﮓ و ﻣﯿﮕﻮ( ﮐﻪ آﺑﺸﺶﻫﺎﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﻮاﺣﯽ ﺧﺎﺻﯽ از ﺑﺪن ﻣﺤﺪود ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ‪ ،‬ﺳﺨﺖﭘﻮﺳﺘﺎن‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺳﺨﺖ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﻓﺎﻗﺪ ﺣﻔﺮۀ ﮔﻮارﺷﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﯾﺎدآوری = در ﺳﻄﺢ ﮐﺘﺎب درﺳﯽ‪ ،‬ﺣﻔﺮۀ ﮔﻮارﺷﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﮐﺮمﭘﻬﻦ ﭘﻼﻧﺎرﯾﺎ و ﻣﺮﺟﺎﻧﯿﺎن ﮐﯿﺴﻪﺗﻦ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﯿﺪر( در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 2‬درﺳﺖ ‪ -‬در ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻪ آﺑﺸﺶ دارﻧﺪ‪ ،‬آﺑﺸﺶ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دﻓﻊ ﻣﻮاد زاﺋﺪ ﻧﯿﺘﺮوژ ندار ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 3‬درﺳﺖ ‪ -‬ﺳﺨﺖﭘﻮﺳﺘﺎن ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﺸﺮات اﺳﮑﻠﺖ ﺧﺎرﺟﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از اﻧﺪامﻫﺎی داﺧﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺤﺪودﯾﺖ در رﺷﺪ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ - 4‬درﺳﺖ ‪ -‬ﮔﺮدش ﻣﻮاد در ﺑﻨﺪﭘﺎﯾﺎن از ﻧﻮع ﺑﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﻫﻤﻮﻟﻒ از اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺎز ﺑﺮﺧﯽ رگﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻔﺮات ﺑﺪن ﭘﻤﭗ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪﻃﻮر‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮای ﺗﺒﺎدل ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و دﻓﻌﯽ در ﻣﺠﺎورت ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎی ﺑﺪن ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1401‬‬

‫‪16/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪34‬‬

‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ‪ ،‬رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ از اﺟﺰای ﮐﺮویﺷﮑﻠﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ در رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎی‬
‫ﻣﯿﻮزﯾﻦ از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺮﻫﺎی ﺧﻮد ﺑﻪ رﺷﺘﻪﻫﺎی ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ اﮐﺘﯿﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫‪ (1‬رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ ﻧﻮار روﺷﻦ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬در ﻫﻨﮕﺎم اﻧﻘﺒﺎض ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‪ ،‬ﺳﺮ ﻣﻮﻟﮑﻮل ﻣﯿﻮزﯾﻦ ﺑﺮ روی رﺷﺘﮥ اﮐﺘﯿﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ و از‬
‫وﺳﻌﺖ ﻧﻮار روﺷﻦ ﻣﯽﮐﺎﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ (2‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪﺑﻪ ﺷﮑﻞ‪ ،‬در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﺳﺎﺧﺘﺎر رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ در ﻧﻮار ﺗﯿﺮۀ ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‪ ،‬رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ از رﺷﺘﻪﻫﺎی اﮐﺘﯿﻦ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮد دور ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1400‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪35‬‬

‫ﻣﻮارد )ب( و )ج( درﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﺗﺴﺖ ﺑﻪ زﻧﺒﻮرﻋﺴﻞ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺮﮐﺐ دارد و ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺟﻨﺲ ﻧﺮ‪ ،‬ﻣﻠﮑﻪ ﺑﮑﺮزاﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬زﻧﺒﻮرﻋﺴﻞ دوﺟﻨﺴﯽ )ﻫﺮﻣﺎﻓﺮودﯾﺖ( ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﻢزﻣﺎن ﻏﺪد ﺟﻨﺴﯽ ﻧﺮ و ﻣﺎده را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب( درﺳﺖ ‪ -‬ﺣﺸﺮات دارای اﺳﮑﻠﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ از ﺳﻄﺢ داﺧﻞ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻮده و ﺗﮑﯿﻪﮔﺎه ﻋﻀﻼت ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ج( درﺳﺖ ‪ -‬زﻧﺒﻮر از ﻓﺮوﻣﻮن ﺑﺮای آﮔﺎهﺳﺎزی ﺳﺎﯾﺮ اﻋﻀﺎی ﺟﻤﻌﯿﺖ )ﮔﻮﻧﻪ( از ﺧﻄﺮ ﺣﻀﻮر ﺷﮑﺎرﭼﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1399‬‬

‫‪17 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪36‬‬

‫ﭘﺎداﮐﺴﻨﺪهﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺲ از اﺗﺼﺎل ﺑﻪ رادﯾﮑﺎلﻫﺎی آزاد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻊ اﺛﺮ آنﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎی ﯾﺎﺧﺘﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻧﺎی ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺳﯿﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ زﻧﺠﯿﺮۀ اﻧﺘﻘﺎل اﻟﮑﺘﺮون ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری را ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آب را در ﺑﺨﺶ رو ﺑﻪ ﻣﺎدۀ زﻣﯿﻨﻪ )ﻧﻪ ﻓﻀﺎی ﺑﯿﻦ ﻏﺸﺎﯾﯽ( اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﻣﺤﺼﻮل ﺣﺎﺻﻞ از ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﯿﺮووات‪ ،‬در ﺻﻮرت ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی وارد ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬وﻟﯽ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻻﮐﺘﯿﮏ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎنﺟﺎ در ﻣﺎدۀ زﻣﯿﻨﻪ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﺑﻪ ﻻﮐﺘﺎت ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺳﻮﺧﺖ ﯾﺎﺧﺘﻪﻫﺎ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻨﻔﺲ ﯾﺎﺧﺘﻪای و ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ،ATP‬ﮔﻠﻮﮐﺰ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻮاد آﻟﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺮﺑﯽﻫﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺮژی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1401‬‬

‫‪18 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪37‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺆال‪ ،‬ﺷﺘﻪ )ﻧﻮﻋﯽ ﺣﺸﺮه( اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﻢ اﺳﮑﻠﺖ ﺧﺎرﺟﯽ آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ )اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎ( ﻧﻘﺶ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﻧﯿﺰ دارد‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪.‬ﺣﺸﺮات ﻣﻮﯾﺮگ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻫﺮ ﮔﺮۀ ﻋﺼﺒﯽ در ﺣﺸﺮات‪ ،‬ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺑﻨﺪ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﻧﺎدرﺳﺖ‪ .‬ﺣﺸﺮات ﯾﮏ ﻃﻨﺎب ﻋﺼﺒﯽ دارﻧﺪ و ﺗﻮﺻﯿﻒ دو ﻃﻨﺎب ﻋﺼﺒﯽ ﻣﻮازی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺮم ﭘﻬﻦ ﭘﻼﻧﺎرﯾﺎ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺣﺸﺮات‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1398‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪2‬‬ ‫‪38‬‬

‫ﻣﻮارد "اﻟﻒ" و "د" ﺟﻤﻠﻪ را ﺑﻪدرﺳﺘﯽ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮارد‪:‬‬
‫ﯾﻮن ‪ H +‬ﻫﻢ در‬ ‫اﻟﻒ‪ :‬درﺳﺖ ‪ -‬در ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﯽﻫﻮازی ﺗﻨﻔﺲ )ﻗﻨﺪﮐﺎﻓﺖ ﯾﺎ ﮔﻠﯿﮑﻮﻟﯿﺰ( ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻗﻨﺪ ﺳﻪﮐﺮﺑﻨﻪ ﺑﻪ اﺳﯿﺪ ﺳﻪﮐﺮﺑﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ‪N ADH‬‬
‫ﮐﻨﺎر آن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﭼﺮﺧﮥ ﮐﺮﺑﺲ و در ﻣﺎدۀ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد ﻧﻪ درون ﺗﺎرﭼﻪ) اﮔﺮ ﺑﯿﺎن ﻣﯽﺷﺪ درون ﺗﺎر‪ ،‬ﺻﺤﯿﺢ ﺑﻮد(‬ ‫ب‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪F ADH ۲‬‬
‫ج‪ :‬ﻧﺎدرﺳﺖ ‪ -‬اﺣﯿﺎ )ﮐﺎﻫﺶ( ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭘﯿﺮووات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻨﻔﺲ ﺑﯽﻫﻮازی)ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻻﮐﺘﯿﮏ( اﺳﺖ و ﻟﺰوﻣﯽ ﻧﺪارد در ﻫﺮ ﻧﻮع اﻧﻘﺒﺎض ﺗﺨﻤﯿﺮ ﻻﮐﺘﯿﮏ ﺻﻮرت‬
‫ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫د‪ :‬درﺳﺖ ‪ -‬ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﻧﻘﺒﺎض‪ ،‬ﯾﻮنﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ ﮐﻪ در ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ذﺧﯿﺮه ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ از آن ﺑﻪ روش اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺷﺪه‪ ،‬رﻫﺎ ﺷﺪه و اﻃﺮاف‬
‫ﺗﺎرﭼﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1393‬‬

‫‪19/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪39‬‬

‫در ﺳﻠﻮلﻫﺎی زﻧﺪه ﺳﺮﺧﺲ و ﻣﺎﻫﯿﭽﮥ اﺳﮑﻠﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺪون ﻏﺸﺎء ﻣﺎﻧﻨﺪ رﯾﺒﻮزوم ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﮥﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای اﺳﮑﻠﺘﯽ ﭘﺲ از ﺗﻮﻟﺪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻫﻢ در ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺳﺮﺧﺲ و ﻫﻢ در ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ اﺳﮑﻠﺘﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﮐﺴﯿﮋ ن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻨﻔﺲ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ATP‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬در ﺳﺮﺧﺲ اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ در ﻏﺸﺎ ﺗﯿﻼﮐﻮﺋﯿﺪ)دروﻧﯽﺗﺮﯾﻦ ﻏﺸﺎء اﻧﺪاﻣﮑﯽ ﺑﺎ ﺳﻪﻓﻀﺎی داﺧﻠﯽ( و در ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای اﺳﮑﻠﺘﯽ اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮع‬
‫درون ﻏﺸﺎی ﭼﯿﻦﺧﻮرده ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری ﺟﺎی دارد‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1396‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪4‬‬ ‫‪40‬‬

‫در ﻫﻨﮕﺎم اﻧﻘﺒﺎض ﯾﻮنﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ وارد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ اﮐﺘﯿﻦ و ﻣﯿﻮزﯾﻦ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1394‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪41‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1396‬‬

‫ﮔﺎم اول‬

‫ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺧﻮن و ﻣﺎﯾﻊ ﺑﺎﻓﺘﯽ آنﻫﺎ ﺟﺪاﯾﯽ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ ﺑﺎ ﮔﺮدش ﺧﻮن ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﺎم دوم‬

‫ﺟﺎﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻪ دارای ﮔﺮدش ﺧﻮن ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻤﮥ ﻣﻬﺮهداران و ﺑﺮﺧﯽ ﺑﯽﻣﻬﺮﮔﺎن ﻣﺜﻞ ﮐﺮمﺧﺎﮐﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻫﻤﮥ اﯾﻦ ﺟﺎﻧﻮران ﺑﻌﻀﯽ از آﻧﺰﯾﻢﻫﺎ‬
‫ﺑﺮون ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺎرج از ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺑﺪن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﺰﯾﻢﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻟﻮﻟﮥ ﮔﻮارش ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﮥﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﮐﺮم ﺧﺎﮐﯽ دارای ﺗﻨﻔﺲ ﭘﻮﺳﺘﯽ اﺳﺖ و ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر وﯾﮋۀ ﺗﻨﻔﺲ آن اﺳﺖ در ﺳﻄﺢ ﺑﺪن‪ ،‬ﻧﻪ درون ﺑﺪن‪ ،‬ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﮐﺮم ﺧﺎﮐﯽ ﻓﺎﻗﺪ اﺳﺘﺨﻮان اﺳﺖ!‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬ﮐﺮمﺧﺎﮐﯽ ﻓﺎﻗﺪ اﺳﺘﺨﻮان اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﻓﺎع اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ اﺳﺎﺳﺎ در ﻣﻬﺮهداران وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪1‬‬ ‫‪42‬‬

‫در ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی اﺳﮑﻠﺘﯽ‪ ،‬در ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻧﺰﯾﻢ ﺗﺠﺰﯾﻪﮐﻨﻨﺪۀ ‪ ATP‬ﺳﺮ ﻣﯿﻮزﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺴﺘﮕﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻧﺪﮐﯽ دارﻧﺪ و زود ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻧﺮژی ﺧﻮد را از ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی )ﻧﻮﻋﯽ واﮐﻨﺶ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﯽﻫﻮازی اﻧﺮژی ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ( ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﻣﯽآورﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﻤﺘﺮی در ﮐﻮﺗﺎهﮐﺮدن ﺳﺎرﮐﻮﻣﺮﻫﺎی ﺧﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬در ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﻣﻘﺪار ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﻣﯿﺘﻮﮐﻨﺪری ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬در ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻی اﻧﻘﺒﺎض‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ آزادﺷﺪن ﯾﻮنﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ از ﺷﺒﮑﮥ آﻧﺪوﭘﻼﺳﻤﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻧﻮع ﮐﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻧﺮژی ﺧﻮد را از ﺗﻨﻔﺲ ﺑﯽﻫﻮازی ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآورﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸ ﻮر ‪1399‬‬

‫‪20 / 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬

 ‫ﮔﺰ ﯾﻨﻪ ‪3‬‬ ‫‪43‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺻﻮرت ﺳﺆال‪:‬‬

‫ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﻧﻮع ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮای ﺣﺮﮐﺎت اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻨﺎﮐﺮدن اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬و ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل اﻧﺠﺎم اﻧﻘﺒﺎﺿﺎت ﺳﺮﯾﻊ ﻣﺜﻞ‬
‫دوی ﺳﺮﻋﺖ و ﺑﻠﻨﺪﮐﺮدن وزﻧﻪاﻧﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺨﺶ اول ﺻﻮرت ﺳﺆال‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﻧﻮع ﮐﻨﺪ اﺳﺖ و ﺑﺨﺶ دوم ﺻﻮرت ﺳﺆال‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎرﻫﺎی‬
‫ﻧﻮع ﺗﻨﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‪:‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :1‬درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﮐﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮای اﻧﻘﺒﺎض‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺮژی و اﮐﺴﯿﮋ ن ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﯿﺎز دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :2‬درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر از ﻧﻮﻋﯽ ﻣﻮﻟﮑﻮل زﯾﺴﺘﯽ آﻫﻦدار‪ ،‬ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ و ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﮐﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﯿﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮی دارد‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :3‬ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر از ﻋﺒﺎرت اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬اﻧﻘﺒﺎض اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﮐﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺎرﻫﺎی ﻣﺎﻫﯿﭽﻪای ﺗﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻨﺪﺗﺮ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰﯾﻨﮥ ‪ :4‬درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬زﻧﺠﯿﺮۀ اﻧﺘﻘﺎل اﻟﮑﺘﺮون ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی اﺳﺖ و در ﻏﺸﺎی دروﻧﯽ راﮐﯿﺰه ﻗﺮار دارد‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻣﺘﻦ ﺗﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺗﺎرﻫﺎی ﺗﻨﺪ‪ ،‬راﮐﯿﺰهﻫﺎی ﺑﯿﺸﺘﺮی دارﻧﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻮازی ﺑﯿﺸﺘﺮی اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻨﮑ ﻮر ﺳﺮاﺳﺮی ﻋﻠ ﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ داﺧﻞ ‪1402‬‬

‫‪21/ 21‬‬ ‫ﻟﺮﻧﯿﺘ ﻮ ‪1402‬‬