Fluid Mechanics

12th session
 ‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝑃, 𝑁, 𝐻, 𝑔, 𝐷, 𝐵, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 8‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫‪𝑃 = 𝑀𝐿2 𝑇 −3‬‬
‫مثال ‪:1‬‬
‫توان ‪ P‬ايجاد شده توسط يك توربين آبي به‬ ‫‪𝑁 = 𝑇 −1‬‬
‫سرعت دوراني ‪ ،N‬هد ‪ ،H‬گرانش ‪ ،g‬قطر ‪،D‬‬
‫پهناي چرخ توربين ‪ ،B‬چگالي ‪ ρ‬و لزجت ‪μ‬‬ ‫𝐿= 𝐻‬
‫آب بستگي دارد‪ .‬نشان دهيد كه‬
‫𝐷𝑁 𝑁‪𝐻 𝐷 𝜌𝐷2‬‬
‫‪𝑔 = 𝐿𝑇 −2‬‬
‫𝑓‪𝑃 = 𝜌𝐷5𝑁3‬‬ ‫‪, , 𝜇 ,‬‬
‫𝐵 𝐷‬ ‫𝐻𝑔‬ ‫𝐿= 𝐷‬
‫𝐿= 𝐵‬
‫‪𝜌 = 𝑀𝐿−3‬‬
‫‪𝜇 = 𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬
‫‪[1] →Table 1.1‬‬
 ‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝑃, 𝑁, 𝐻, 𝑔, 𝐷, 𝐵, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 8‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫‪𝑃 = 𝑀𝐿2 𝑇 −3‬‬
‫مثال ‪:1‬‬
‫توان ‪ P‬ايجاد شده توسط يك توربين آبي به‬ ‫‪𝑁 = 𝑇 −1‬‬
‫سرعت دوراني ‪ ،N‬هد ‪ ،H‬گرانش ‪ ،g‬قطر ‪،D‬‬
‫پهناي چرخ توربين ‪ ،B‬چگالي ‪ ρ‬و لزجت ‪μ‬‬ ‫𝐿= 𝐻‬
‫آب بستگي دارد‪ .‬نشان دهيد كه‬
‫𝐷𝑁 𝑁‪𝐻 𝐷 𝜌𝐷2‬‬
‫‪𝑔 = 𝐿𝑇 −2‬‬ ‫‪𝑟=3‬‬
‫𝑓‪𝑃 = 𝜌𝐷5𝑁3‬‬ ‫‪, , 𝜇 ,‬‬
‫𝐵 𝐷‬ ‫𝐻𝑔‬ ‫𝐿= 𝐷‬
‫𝐿= 𝐵‬
‫‪𝜌 = 𝑀𝐿−3‬‬
‫‪𝜇 = 𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬
 ‫✓✓✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝑃, 𝑁, 𝐻, 𝑔, 𝐷, 𝐵, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 8‬‬
‫𝑀‬ ‫‪1‬‬
‫‪𝐼𝑛 𝑀𝐿𝑇, 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑐 𝑑𝑖𝑚𝑒𝑛𝑠𝑖𝑜𝑛𝑠: 𝐷 = 𝐿, 𝜌 = 3 , 𝑁 = ⇒ 𝑟 = 3‬‬
‫𝐿‬ ‫𝑇‬
‫‪1‬‬
‫= 𝑀 ‪𝜋 𝑡𝑒𝑟𝑚𝑠: 𝑛 − 𝑟 = 8 − 3 = 5 ⇒ 𝐿 = 𝐷,‬‬ ‫‪𝜌𝐿3‬‬ ‫=‬ ‫𝑇 ‪𝜌𝐷3 ,‬‬ ‫=‬
‫𝑁‬
‫مثال ‪:1‬‬ ‫𝑃‬ ‫𝑃‬ ‫𝑃‬ ‫‪−1‬‬
‫𝐻 𝐻‬ ‫𝐵‬ ‫𝐷‬
‫توان ‪ P‬ايجاد شده توسط يك توربين آبي به‬ ‫= ‪𝜋1‬‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫= = ‪𝜋2‬‬ ‫= ‪𝜋3‬‬ ‫=‬
‫سرعت دوراني ‪ ،N‬هد ‪ ،H‬گرانش ‪ ،g‬قطر ‪،D‬‬ ‫‪𝑀𝐿2 𝑇 −3 𝜌𝐷3 𝐷2 𝑁 3 𝜌𝐷5 𝑁 3‬‬ ‫𝐷 𝐿‬ ‫𝐿‬ ‫𝐵‬
‫‪1‬‬
‫پهناي چرخ توربين ‪ ،B‬چگالي ‪ ρ‬و لزجت ‪ μ‬آب‬ ‫‪′‬‬
‫𝑔‬ ‫𝑔‬ ‫‪1‬‬
‫‪′ −2 −2‬‬
‫𝐷𝑁‬
‫= ‪𝜋4 = −2‬‬ ‫⇒‬ ‫𝜋‬ ‫‪4‬‬ ‫=‬ ‫𝜋‬ ‫‪4‬‬ ‫𝜋‬ ‫‪2‬‬ ‫=‬
‫بستگي دارد‪ .‬نشان دهيد كه‬ ‫𝑇𝐿‬ ‫‪𝐷𝑁 2‬‬ ‫𝐻𝑔‬
‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫𝐷𝑁 𝑁‪𝐻 𝐷 𝜌𝐷2‬‬ ‫‪−1‬‬ ‫‪−1‬‬
‫=𝑃‬ ‫‪𝜌𝐷 𝑁 𝑓 𝐷 , 𝐵 , 𝜇 ,‬‬ ‫𝜇‬ ‫‪−1‬‬ ‫𝜇‬ ‫𝜇‬ ‫𝑁 ‪𝜌𝐷2‬‬
‫𝐻𝑔‬
‫= ‪𝜋5‬‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬ ‫𝑁 ‪𝜌𝐷3 𝐷 −1‬‬ ‫𝑁 ‪𝜌𝐷2‬‬ ‫𝜇‬
‫𝑃‬ ‫𝐷𝑁 𝑁 ‪𝐻 𝐷 𝜌𝐷2‬‬
‫‪𝜋1 = 𝑓 𝜋2 , 𝜋3 , 𝜋4 , 𝜋5‬‬ ‫⇒‬ ‫𝑓=‬ ‫‪, ,‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪𝜌𝐷5 𝑁 3‬‬ ‫𝐵 𝐷‬ ‫𝜇‬ ‫𝐻𝑔‬
‫𝐷𝑁 𝑁 ‪𝐻 𝐷 𝜌𝐷2‬‬
‫=𝑃‬ ‫𝑓 ‪𝜌𝐷5 𝑁 3‬‬ ‫‪, ,‬‬ ‫‪,‬‬
‫𝐵 𝐷‬ ‫𝜇‬ ‫𝐻𝑔‬
 ‫𝜇 ‪𝐹 = 𝑓 𝑉, 𝐶, 𝜌,‬‬ ‫𝑑𝑟𝑜‪; 𝐶: 𝑐ℎ‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝐹, 𝑉, 𝐶, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 5‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫مثال ‪:2‬‬
‫‪𝐹 = 𝑀𝐿𝑇 −2‬‬
‫مي خواهيم از مدل يك ايرفويل به مقياس ‪1:10‬‬
‫نمونه اصلي آن استفاده كنيم‪ .‬نمونه در سرعت‬ ‫‪𝑉 = 𝐿𝑇 −1‬‬
‫‪ 150‬كيلومتردرساعت به زمين فرود مي آيد كه‬
‫دماي هوا ‪ 25‬درجه سانتي گراد است‪ .‬چون در‬ ‫𝐿= 𝐶‬
‫اينجا اثرات لزجتي مهم هستند‪ ،‬مدل را در تونل‬
‫آب مورد آزمايش قرار مي دهيم‪ .‬اگر دماي‬ ‫‪𝜌 = 𝑀𝐿−3‬‬
‫جريان آزاد آب ‪ 50‬درجه سانتي گراد و فشار آن‬ ‫‪𝜇 = 𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬
‫برابر فشار اتمسفر باشد‪ ،‬سرعت بايد چقدر باشد؟‬
‫نسبت نيرو هاي ليفت مدل و نمونه چقدر است؟‬

‫‪[1] →Table 1.1‬‬

 ‫𝜇 ‪𝐹 = 𝑓 𝑉, 𝐶, 𝜌,‬‬ ‫𝑑𝑟𝑜‪; 𝐶: 𝑐ℎ‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝐹, 𝑉, 𝐶, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 5‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫مثال ‪:2‬‬
‫‪𝐹 = 𝑀𝐿𝑇 −2‬‬
‫مي خواهيم از مدل يك ايرفويل به مقياس ‪1:10‬‬
‫نمونه اصلي آن استفاده كنيم‪ .‬نمونه در سرعت‬ ‫‪𝑉 = 𝐿𝑇 −1‬‬
‫‪ 150‬كيلومتردرساعت به زمين فرود مي آيد كه‬
‫دماي هوا ‪ 25‬درجه سانتي گراد است‪ .‬چون در‬ ‫𝐿= 𝐶‬ ‫‪𝑟=3‬‬
‫اينجا اثرات لزجتي مهم هستند‪ ،‬مدل را در تونل‬
‫آب مورد آزمايش قرار مي دهيم‪ .‬اگر دماي‬ ‫‪𝜌 = 𝑀𝐿−3‬‬
‫جريان آزاد آب ‪ 50‬درجه سانتي گراد و فشار آن‬ ‫‪𝜇 = 𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬
‫برابر فشار اتمسفر باشد‪ ،‬سرعت بايد چقدر باشد؟‬
‫نسبت نيرو هاي ليفت مدل و نمونه چقدر است؟‬
 ‫𝑑𝑟𝑜‪𝐹 = 𝑓 𝑉, 𝐶, 𝜌, 𝜇 𝐶: 𝑐ℎ‬‬
‫✓✓ ✓ ✓ ✓‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝐹, 𝑉, 𝐶, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 5‬‬
‫𝑀‬ ‫𝐿‬
‫‪𝐼𝑛 𝑀𝐿𝑇, 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑐 𝑑𝑖𝑚𝑒𝑛𝑠𝑖𝑜𝑛𝑠: 𝐶 = 𝐿, 𝜌 = 3 , 𝑉 = ⇒ 𝑟 = 3‬‬
‫𝐿‬ ‫𝑇‬
‫مثال ‪:2‬‬ ‫𝐶‬
‫مي خواهيم از مدل يك ايرفويل به مقياس ‪1:10‬‬ ‫= 𝑀 ‪𝜋 𝑡𝑒𝑟𝑚𝑠: 𝑛 − 𝑟 = 5 − 3 = 2 ⇒ 𝐿 = 𝐶,‬‬ ‫‪𝜌𝐿3‬‬ ‫=‬ ‫𝑇 ‪𝜌𝐶 3 ,‬‬ ‫=‬
‫𝑉‬
‫نمونه اصلي آن استفاده كنيم‪ .‬نمونه در سرعت‬
‫‪ 150‬كيلومتردرساعت به زمين فرود مي آيد كه‬ ‫𝐹‬ ‫𝐹‬ ‫𝐹‬
‫= ‪𝜋1‬‬ ‫=‬ ‫=‬
‫دماي هوا ‪ 25‬درجه سانتي گراد است‪ .‬چون در‬ ‫𝑉‪𝑀𝐿𝑇 −2 𝜌𝐶 3 𝐶 𝐶 Τ‬‬ ‫‪−2‬‬ ‫‪𝜌𝑉 2 𝐶 2‬‬
‫اينجا اثرات لزجتي مهم هستند‪ ،‬مدل را در تونل‬
‫‪−1‬‬ ‫‪−1‬‬ ‫‪−1‬‬
‫آب مورد آزمايش قرار مي دهيم‪ .‬اگر دماي‬ ‫𝜇‬ ‫𝜇‬ ‫𝜇‬ ‫𝐶𝑉𝜌‬
‫جريان آزاد آب ‪ 50‬درجه سانتي گراد و فشار آن‬ ‫= ‪𝜋2‬‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬ ‫𝑉‪𝜌𝐶 3 𝐶 −1 𝐶 Τ‬‬ ‫‪−1‬‬ ‫𝐶𝑉𝜌‬ ‫𝜇‬
‫برابر فشار اتمسفر باشد‪ ،‬سرعت بايد چقدر باشد؟‬
‫نسبت نيرو هاي ليفت مدل و نمونه چقدر است؟‬ ‫𝐹‬ ‫𝐶𝑉𝜌‬
‫⇒ ‪𝜋1 = 𝑓 𝜋2‬‬ ‫=‬ ‫𝑓‬
‫‪𝜌𝑉 2 𝐶 2‬‬ ‫𝜇‬
‫𝐶𝑉𝜌‬ ‫𝐶𝑉𝜌‬ ‫‪1.184 × 150 × 10 988.7 × 𝑉𝑚 × 1‬‬
‫=‬ ‫⇒‬ ‫=‬ ‫𝑟‪⇒ 𝑉𝑚 = 86.94 𝑘𝑚/ℎ‬‬
‫𝜇‬ ‫𝑝‬
‫𝜇‬ ‫𝑚‬
‫‪18.37 × 10−6‬‬ ‫‪0.8891 × 10−3‬‬

‫𝐹‬ ‫𝐹‬ ‫𝑚𝐹‬ ‫‪𝜌𝑉 2 𝐶 2‬‬ ‫𝑚‬ ‫‪988.7 × 86.942 × 1‬‬

‫=‬ ‫⇒‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫‪= 2.8‬‬
‫‪𝜌𝑉 2 𝐶 2‬‬ ‫𝑝‬
‫‪𝜌𝑉 2 𝐶 2‬‬ ‫𝑚‬
‫𝑝𝐹‬ ‫‪𝜌𝑉 2 𝐶 2‬‬ ‫𝑝‬ ‫‪1.184 × 1502 × 100‬‬
 ‫𝑛𝑜𝑖𝑡𝑎𝑙𝑙𝑖𝑐𝑠𝑜 𝑓𝑜 𝑑𝑜𝑖𝑟𝑒𝑝 ‪𝜏 = 𝑓 𝑔, 𝜆, ℎ 𝜆: 𝑤𝑎𝑣𝑒𝑙𝑒𝑛𝑔𝑡ℎ, 𝜏:‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝜏, 𝑔, 𝜆, ℎ ⇒ 𝑛 = 4‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫مثال ‪:3‬‬ ‫𝑇= 𝜏‬
‫حركت موج در بندرگاه با استفاده از مدل ‪1:40‬‬ ‫‪𝑔 = 𝐿𝑇 −2‬‬
‫مورد بررسي قرار مي گيرد‪ .‬با صرفنظر كردن از‬
‫اثرات كشش سطحي و نيروي ناشي از لزجت‪ ،‬در‬ ‫𝐿= 𝜆‬
‫بندرگاه‪ ،‬موج به ارتفاع ‪ 1.5‬متر‪ ،‬مسافت‬
‫مشخصي را در ‪30‬ثانيه طي مي كند‪ .‬ارتفاع‬ ‫𝐿= ‪ℎ‬‬
‫موج در مدل چقدر بوده و طي چه زماني موج‬
‫اين مسافت را پشت سر ميگذارد؟‬

‫‪[1] →Table 1.1‬‬

 ‫𝑛𝑜𝑖𝑡𝑎𝑙𝑙𝑖𝑐𝑠𝑜 𝑓𝑜 𝑑𝑜𝑖𝑟𝑒𝑝 ‪𝜏 = 𝑓 𝑔, 𝜆, ℎ 𝜆: 𝑤𝑎𝑣𝑒𝑙𝑒𝑛𝑔𝑡ℎ, 𝜏:‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝜏, 𝑔, 𝜆, ℎ ⇒ 𝑛 = 4‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫مثال ‪:3‬‬ ‫𝑇= 𝜏‬
‫حركت موج در بندرگاه با استفاده از مدل ‪1:40‬‬ ‫‪𝑔 = 𝐿𝑇 −2‬‬
‫مورد بررسي قرار مي گيرد‪ .‬با صرفنظر كردن از‬ ‫‪𝑟=2‬‬
‫اثرات كشش سطحي و نيروي ناشي از لزجت‪ ،‬در‬ ‫𝐿= 𝜆‬
‫بندرگاه‪ ،‬موج به ارتفاع ‪ 1.5‬متر‪ ،‬مسافت‬
‫مشخصي را در ‪30‬ثانيه طي مي كند‪ .‬ارتفاع‬ ‫𝐿= ‪ℎ‬‬
‫موج در مدل چقدر بوده و طي چه زماني موج‬
‫اين مسافت را پشت سر ميگذارد؟‬
 ‫𝑛𝑜𝑖𝑡𝑎𝑙𝑙𝑖𝑐𝑠𝑜 𝑓𝑜 𝑑𝑜𝑖𝑟𝑒𝑝 ‪𝜏 = 𝑓 𝑔, 𝜆, ℎ 𝜆: 𝑤𝑎𝑣𝑒𝑙𝑒𝑛𝑔𝑡ℎ, 𝜏:‬‬
‫✓✓ ✓ ✓‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: 𝜏, ℎ, 𝜆, 𝑔 ⇒ 𝑛 = 4‬‬
‫‪𝐼𝑛 𝑀𝐿𝑇, 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑐 𝑑𝑖𝑚𝑒𝑛𝑠𝑖𝑜𝑛𝑠: 𝜆 = 𝐿, 𝑔 = 𝐿𝑇 −2 , 𝜏 = 𝑇, ℎ = 𝐿 ⇒ 𝑟 = 2‬‬
‫مثال ‪:3‬‬ ‫= 𝑇 ‪𝜋 𝑡𝑒𝑟𝑚𝑠: 𝑛 − 𝑟 = 4 − 2 = 2 ⇒ 𝐿 = 𝜆,‬‬ ‫= 𝑔‪𝐿Τ‬‬ ‫𝑔‪𝜆Τ‬‬
‫حركت موج در بندرگاه با استفاده از مدل ‪1:40‬‬
‫مورد بررسي قرار مي گيرد‪ .‬با صرفنظر كردن از‬ ‫𝜏‬ ‫𝜏‬ ‫‪ℎ ℎ‬‬
‫= = ‪𝜋1‬‬ ‫= = ‪𝜋2‬‬
‫اثرات كشش سطحي و نيروي ناشي از لزجت‪ ،‬در‬ ‫𝑇‬ ‫𝑔‪𝜆Τ‬‬ ‫𝜆 𝐿‬
‫بندرگاه‪ ،‬موج به ارتفاع ‪ 1.5‬متر‪ ،‬مسافت‬
‫مشخصي را در ‪30‬ثانيه طي مي كند‪ .‬ارتفاع‬ ‫𝜏‬
‫‪ℎ‬‬
‫⇒ ‪𝜋1 = 𝑓 𝜋2‬‬ ‫𝑓=‬
‫موج در مدل چقدر بوده و طي چه زماني موج‬ ‫𝑔‪𝜆Τ‬‬ ‫𝜆‬
‫اين مسافت را پشت سر ميگذارد؟‬ ‫‪ℎ‬‬ ‫‪ℎ‬‬ ‫𝑚𝜆 𝑚‪ℎ‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1.5‬‬
‫=‬ ‫⇒‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫= 𝑚‪⇒ ℎ‬‬ ‫𝑚 ‪= 0.0375‬‬
‫𝑝 𝜆‬ ‫𝑚 𝜆‬ ‫𝑝‪ℎ‬‬ ‫‪𝜆𝑝 40‬‬ ‫‪40‬‬
‫𝜏‬ ‫𝜏‬ ‫𝑚𝜏‬ ‫𝑚𝜆‬ ‫‪1‬‬ ‫‪30‬‬
‫=‬ ‫⇒‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫= 𝑚𝜏 ⇒‬ ‫𝑠 ‪= 4.74‬‬
‫𝑔‪𝜆Τ‬‬ ‫𝑔‪𝜆Τ‬‬ ‫𝑝𝜏‬ ‫‪𝜆𝑝 2 10‬‬ ‫‪2 10‬‬
‫𝑝‬ ‫𝑚‬
 ‫‪𝑉2‬‬
‫‪𝐹𝑟𝑜𝑢𝑑 𝑛𝑢𝑚𝑏𝑒𝑟:‬‬
‫𝐿𝑔‬

‫‪𝑉2‬‬ ‫‪𝑉2‬‬ ‫𝑝𝐿‬

‫مثال ‪:4‬‬ ‫=‬ ‫𝑚𝑉 = 𝑝𝑉 ⇒‬ ‫𝑠‪= 0.6 30 = 3.286 𝑚/‬‬
‫سرريز يك سد بايد به كمك تشابه فرود و با‬ ‫𝐿𝑔‬ ‫‪m‬‬
‫𝐿𝑔‬ ‫𝑝‬
‫𝑚𝐿‬
‫مقياس ‪ 1:30‬آزمايش شود‪ .‬سرعت ميانگين‬
‫‪2‬‬ ‫‪2.5‬‬
‫جريان مدل ‪ 0.6‬متر بر ثانيه و دبي حجمي آن‬ ‫𝑝𝑄‬ ‫𝑝𝐴 𝑝𝑉‬ ‫𝑝𝐴 𝑝𝑉‬ ‫𝑝𝐿 𝑝𝐿‬ ‫𝑝𝐿‬ ‫‪2.5‬‬
‫‪ 0.05‬مترمکعب بر ثانيه است‪ .‬سرعت و دبي‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫‪⇒ 𝑄𝑝 = 𝑄𝑚 30‬‬ ‫𝑠‪= 246.47 𝑚3 /‬‬
‫𝑚𝐴 𝑚𝑉 𝑚𝐴 𝑚𝑉 𝑚𝑄‬ ‫𝑚𝐿 𝑚𝐿‬ ‫𝑚𝐿‬
‫نمونه واقعي را به دست آوريد؟ اگر نيروي اندازه‬
‫گيري شده روي قسمت معيني از مدل ‪1.5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫نيوتن باشد‪ ،‬همان نيرو را روي نمونه واقعي را‬ ‫𝐹‬ ‫𝐹‬ ‫𝑝𝐹‬ ‫‪𝜌𝑉 2 𝐿2‬‬ ‫𝑝‬ ‫𝑝𝑉‬ ‫𝑝𝐿‬ ‫𝑝𝐿 𝑝𝐿‬ ‫𝑝𝐿‬
‫=‬ ‫⇒‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫حساب كنيد‪.‬‬ ‫‪𝜌𝑉 2 𝐿2‬‬ ‫𝑝‬
‫‪𝜌𝑉 2 𝐿2‬‬ ‫𝑚‬
‫𝑚𝐹‬ ‫‪𝜌𝑉 2 𝐿2‬‬ ‫𝑚‬ ‫𝑚𝑉‬ ‫𝑚𝐿‬ ‫𝑚𝐿 𝑚𝐿‬ ‫𝑚𝐿‬
‫‪3‬‬
‫𝑝𝐿‬ ‫‪3‬‬
‫𝑚𝐹 = 𝑝𝐹‬ ‫‪= 1.5 30‬‬ ‫𝑁‪= 40500‬‬
‫𝑚𝐿‬
 ‫⋆‬
‫𝐷‬ ‫𝑝𝑑‬ ‫𝑃∆‬ ‫𝑝𝑑‬
‫‪ത ⋆, 𝑡 = 𝑡 ⋆,‬‬
‫𝑢𝑉 = 𝑢‬ ‫=‬ ‫⋆ 𝑟𝐷 = 𝑟 ‪,‬‬
‫مثال ‪:5‬‬ ‫‪ത‬‬
‫𝑥𝑑 𝑉‬ ‫𝑥𝑑 𝐿‬ ‫⋆‬

‫معادله حركت سيال درون يك لوله با اعمال‬ ‫⋆ ‪ത‬‬ ‫⋆ ‪ത‬‬ ‫⋆ ‪ത‬‬

‫𝑢𝑉𝜕‬ ‫⋆𝑝𝑑 𝑃∆ ‪1‬‬ ‫𝑢𝑉 ‪𝜕 2‬‬ ‫𝑢𝑉𝜕 ‪1‬‬
‫گراديان فشار به صورت زير است‪:‬‬ ‫‪=−‬‬ ‫⋆ 𝑟𝐷𝜕 ⋆ 𝑟𝐷 ‪⋆ + 𝜈 𝜕(𝐷𝑟 ⋆ )2 +‬‬
‫⋆ 𝐷‬ ‫𝜌‬ ‫𝐿‬ ‫𝑥𝑑‬
‫𝑢𝜕‬ ‫𝑝𝑑 ‪1‬‬ ‫𝑢𝜕 ‪𝜕2𝑢 1‬‬ ‫𝑡‪𝜕ത‬‬
‫‪=−‬‬ ‫𝜈‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫𝑉‬
‫𝑡𝜕‬ ‫𝑥𝑑 𝜌‬ ‫𝑟𝜕 𝑟 ‪𝜕𝑟2‬‬
‫𝐷‬ ‫⋆𝑢𝜕‬ ‫⋆𝑝𝑑 𝑃∆ 𝐷 ‪1‬‬ ‫⋆𝑢𝜕 ‪𝜈 𝜕 2 𝑢⋆ 1‬‬
‫با استفاده از سرعت متوسط ‪ ،𝑉ത‬افت فشار 𝑃∆‪،‬‬ ‫‪× 2⇒ ⋆ =−‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪𝑉ത‬‬ ‫𝑡𝜕‬ ‫⋆ 𝑟𝜕 ⋆ 𝑟 ‪𝜌 𝑉ത 2 𝐿 𝑑𝑥 ⋆ 𝐷 𝑉ത 𝜕𝑟 ⋆ 2‬‬
‫طول لوله 𝐿 و قطر 𝐷 اين معادله را بي بعد‬
‫نموده و گروه هاي بي بعد آنرا بدست آوريد‪.‬‬ ‫𝑃∆‬
‫‪𝐷𝑉ത‬‬
‫‪⇒ 𝜋1 = 𝐿 2 ,‬‬ ‫= ‪𝜋2‬‬
‫‪𝜌𝑉ത‬‬ ‫𝜈‬
‫𝐷‬
 ‫𝜇 ‪ത 𝐷, 𝜌,‬‬ ‫‪Q‬‬ ‫𝑃∆‬
‫‪∆𝑃Τ𝐿 = 𝑓 𝑉,‬‬
‫مثال ‪:6‬‬ ‫)‪(m3 / s‬‬ ‫(‪)Pa‬‬
‫‪ത 𝐷, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 5‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: ∆𝑃Τ𝐿 , 𝑉,‬‬ ‫‪0/005‬‬ ‫‪5800‬‬
‫𝑃∆‬
‫ميدانيم كه افت فشار در واحد طول ( 𝐿 )يك‬ ‫‪0/01‬‬ ‫‪20300‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫لوله صاف تابعي از سرعت متوسط ‪ ،𝑉ത‬قطر 𝐷 و‬ ‫‪0/015‬‬ ‫‪42100‬‬
‫خواص 𝜇 و 𝜌 سيال است‪ .‬براي جريان آب ‪20‬‬ ‫𝑃∆‬
‫‪= 𝑀𝐿−2 𝑇 −2‬‬ ‫‪0/02‬‬ ‫‪70800‬‬
‫درجه سانتيگراد در يك لوله به قطر ‪ 8‬سانتيمتر‬ ‫𝐿‬
‫و طول ‪ 50‬متر‪ ،‬داده هاي روبرو به دست آمده‬ ‫‪𝑉ത = 𝐿𝑇 −1‬‬
‫است‪ .‬با اين اطالعات‪ ،‬افت فشار جريان نفت‬ ‫𝐿= 𝐷‬
‫سفيد ‪ 20‬درجه سانتيگراد در لوله اي صاف به‬
‫قطر ‪ 5‬سانتيمتر و طول ‪ 200‬متر و دبي ‪60‬‬ ‫‪𝜌 = 𝑀𝐿−3‬‬
‫مترمکعب بر ساعت را تخمين بزنيد‪(.‬چگالي نفت‬ ‫‪𝜇 = 𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬
‫سفيد‪ 804 ،‬كيلوگرم بر مترمکعب و لزجت آن‬
‫‪ 1.92‬ميلي پاسکال ثانيه است‪).‬‬

‫‪[1] →Table 1.1‬‬

 ‫𝜇 ‪ത 𝐷, 𝜌,‬‬ ‫‪Q‬‬ ‫𝑃∆‬
‫‪∆𝑃Τ𝐿 = 𝑓 𝑉,‬‬
‫مثال ‪:6‬‬ ‫)‪(m3 / s‬‬ ‫(‪)Pa‬‬
‫‪ത 𝐷, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 5‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: ∆𝑃Τ𝐿 , 𝑉,‬‬ ‫‪0/005‬‬ ‫‪5800‬‬
‫𝑃∆‬
‫ميدانيم كه افت فشار در واحد طول ( 𝐿 )يك‬ ‫‪0/01‬‬ ‫‪20300‬‬
‫‪MLT:‬‬
‫لوله صاف تابعي از سرعت متوسط ‪ ،𝑉ത‬قطر 𝐷 و‬ ‫‪0/015‬‬ ‫‪42100‬‬
‫خواص 𝜇 و 𝜌 سيال است‪ .‬براي جريان آب ‪20‬‬ ‫𝑃∆‬
‫‪= 𝑀𝐿−2 𝑇 −2‬‬ ‫‪0/02‬‬ ‫‪70800‬‬
‫درجه سانتيگراد در يك لوله به قطر ‪ 8‬سانتيمتر‬ ‫𝐿‬
‫و طول ‪ 50‬متر‪ ،‬داده هاي روبرو به دست آمده‬ ‫‪𝑉ത = 𝐿𝑇 −1‬‬ ‫‪𝑟=3‬‬
‫است‪ .‬با اين اطالعات‪ ،‬افت فشار جريان نفت‬
‫سفيد ‪ 20‬درجه سانتيگراد در لوله اي صاف به‬ ‫𝐿= 𝐷‬
‫قطر ‪ 5‬سانتيمتر و طول ‪ 200‬متر و دبي ‪60‬‬ ‫‪𝜌 = 𝑀𝐿−3‬‬
‫مترمکعب بر ساعت را تخمين بزنيد‪(.‬چگالي نفت‬
‫سفيد‪ 804 ،‬كيلوگرم بر مترمکعب و لزجت آن‬ ‫‪𝜇 = 𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬
‫‪ 1.92‬ميلي پاسکال ثانيه است‪).‬‬
 ‫‪∆𝑃Τ𝐿 = 𝑓 𝑉,‬‬‫𝜇 ‪ത 𝐷, 𝜌,‬‬
‫✓‬ ‫✓✓ ✓ ✓‬ ‫‪Q‬‬ ‫𝑃∆‬
‫مثال ‪:6‬‬ ‫‪ത 𝐷, 𝜌, 𝜇 ⇒ 𝑛 = 5‬‬
‫‪𝑉𝑎𝑟𝑖𝑎𝑏𝑙𝑒𝑠: ∆𝑃Τ𝐿 , 𝑉,‬‬ ‫)‪(m3 / s‬‬ ‫(‪)Pa‬‬
‫𝑃∆‬ ‫𝑀‬ ‫𝐿‬ ‫‪0/005‬‬ ‫‪5800‬‬
‫ميدانيم كه افت فشار در واحد طول ( 𝐿 )يك‬ ‫‪ത‬‬
‫‪𝐼𝑛 𝑀𝐿𝑇, 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑐 𝑑𝑖𝑚𝑒𝑛𝑠𝑖𝑜𝑛𝑠: 𝐷 = 𝐿, 𝜌 = 3 , 𝑉 = ⇒ 𝑟 = 3‬‬
‫𝐿‬ ‫𝑇‬ ‫‪0/01‬‬ ‫‪20300‬‬
‫لوله صاف تابعي از سرعت متوسط ‪ ،𝑉ത‬قطر 𝐷 و‬ ‫‪0/015‬‬ ‫‪42100‬‬
‫𝐷‬
‫خواص 𝜇 و 𝜌 سيال است‪ .‬براي جريان آب ‪20‬‬ ‫= 𝑀 𝐷 = 𝐿 ⇒ ‪𝜋 𝑡𝑒𝑟𝑚𝑠: 𝑛 − 𝑟 = 5 − 3 = 2‬‬ ‫‪𝜌𝐿3‬‬ ‫=‬ ‫𝑇 ‪𝜌𝐷3 ,‬‬ ‫=‬ ‫‪0/02‬‬ ‫‪70800‬‬
‫درجه سانتيگراد در يك لوله به قطر ‪ 8‬سانتيمتر‬ ‫‪𝑉ത‬‬
‫و طول ‪ 50‬متر‪ ،‬داده هاي روبرو به دست آمده‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬
‫= ‪𝜋1‬‬ ‫=‬ ‫=‬
‫است‪ .‬با اين اطالعات‪ ،‬افت فشار جريان نفت‬ ‫‪𝑀𝐿−1 𝑇 −2 Τ𝐿 𝜌𝐷3 𝐷 −1 𝐷 Τ𝑉ത‬‬ ‫𝐷‪−2 /‬‬ ‫𝐷‪𝜌𝑉ത 2Τ‬‬ ‫‪Re‬‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬
‫سفيد ‪ 20‬درجه سانتيگراد در لوله اي صاف به‬ ‫‪−1‬‬ ‫‪−1‬‬
‫‪ത‬‬ ‫𝐷‪𝜌𝑉ത 2 Τ‬‬
‫𝜇‬ ‫𝜇‬ ‫𝐷𝑉𝜌‬
‫قطر ‪ 5‬سانتيمتر و طول ‪ 200‬متر و دبي ‪60‬‬ ‫= ‪𝜋2‬‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫‪79418.32‬‬ ‫‪0.1504‬‬
‫مترمکعب بر ساعت را تخمين بزنيد‪(.‬چگالي نفت‬ ‫‪𝑀𝐿−1 𝑇 −1‬‬ ‫‪𝜌𝐷3 𝐷−1 𝐷 Τ𝑉ത‬‬ ‫‪−1‬‬ ‫𝜇‬
‫‪158836.6‬‬ ‫‪0.1316‬‬
‫سفيد‪ 804 ،‬كيلوگرم بر مترمکعب و لزجت آن‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬ ‫‪ത‬‬
‫𝐷𝑉𝜌‬ ‫‪238254.95‬‬ ‫‪0.1213‬‬
‫‪ 1.92‬ميلي پاسکال ثانيه است‪).‬‬ ‫‪𝜋1 = 𝑓 𝜋2‬‬ ‫⇒‬ ‫𝑓=‬
‫𝐷‪𝜌𝑉ത 2 Τ‬‬ ‫𝜇‬ ‫‪317673.27‬‬ ‫‪0.1147‬‬
‫𝑄𝜌‪4‬‬ ‫𝑔𝑘‬
‫= 𝑒𝑅 ‪𝑓𝑜𝑟 𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟:‬‬ ‫𝑄 ‪, 𝜌 = 998 3 , 𝜇 = 1 𝑚𝑃𝑎. 𝑠 ⇒ 𝑅𝑒 = 15883663‬‬
‫𝜇𝐷𝜋‬ ‫𝑚‬
‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬ ‫‪∆𝑃Τ50‬‬ ‫‪∆𝑃 𝜋 2 × 0.085‬‬
‫‪𝑓𝑜𝑟 𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟: 2‬‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪𝜌𝑉ത Τ𝐷 998 × (𝑄Τ𝜋𝐷2 )2 Τ𝐷 𝑄2 50 × 998‬‬
 ‫‪ത‬‬ ‫‪Q‬‬ ‫𝑃∆‬
‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬ ‫𝐷𝑉𝜌‬
‫مثال ‪:6‬‬ ‫𝑓=‬ ‫)‪(m3 / s‬‬ ‫(‪)Pa‬‬
‫𝐷‪𝜌𝑉ത 2 Τ‬‬ ‫𝜇‬ ‫‪0/005‬‬ ‫‪5800‬‬
‫𝑃∆‬
‫ميدانيم كه افت فشار در واحد طول ( 𝐿 )يك‬ ‫‪4𝜌𝑄 4 × 804 × 60/3600‬‬ ‫‪0/01‬‬ ‫‪20300‬‬
‫= 𝑒𝑅 ‪𝑓𝑜𝑟 𝑜𝑖𝑙:‬‬ ‫=‬ ‫‪= 177723.02‬‬
‫لوله صاف تابعي از سرعت متوسط ‪ ،𝑉ത‬قطر 𝐷 و‬ ‫‪𝜋𝐷𝜇 𝜋 × 0.05 × 0.00192‬‬ ‫‪0/015‬‬ ‫‪42100‬‬
‫خواص 𝜇 و 𝜌 سيال است‪ .‬براي جريان آب ‪20‬‬ ‫‪0/02‬‬ ‫‪70800‬‬
‫درجه سانتيگراد در يك لوله به قطر ‪ 8‬سانتيمتر‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬
‫⇒ ‪𝑖𝑛𝑡𝑒𝑟𝑝𝑜𝑙𝑎𝑡𝑒: 𝑅𝑒 = 177723.02‬‬ ‫‪= 0.1292‬‬
‫و طول ‪ 50‬متر‪ ،‬داده هاي روبرو به دست آمده‬ ‫𝐷‪𝜌𝑉ത 2 Τ‬‬ ‫𝑙𝑖𝑜‬
‫است‪ .‬با اين اطالعات‪ ،‬افت فشار جريان نفت‬ ‫‪Re‬‬ ‫𝐿‪∆𝑃Τ‬‬
‫سفيد ‪ 20‬درجه سانتيگراد در لوله اي صاف به‬ ‫𝐿 ‪𝜌𝑉ത 2‬‬
‫𝑙𝑖𝑜𝑃∆‬ ‫‪= 0.1292‬‬ ‫=‬ ‫𝐷‪𝜌𝑉ത 2 Τ‬‬
‫قطر ‪ 5‬سانتيمتر و طول ‪ 200‬متر و دبي ‪60‬‬ ‫𝐷‬ ‫𝑙𝑖𝑜‬ ‫‪79418.32‬‬ ‫‪0.1504‬‬
‫مترمکعب بر ساعت را تخمين بزنيد‪(.‬چگالي نفت‬ ‫‪2‬‬ ‫‪158836.6‬‬ ‫‪0.1316‬‬
‫‪60‬‬
‫سفيد‪ 804 ،‬كيلوگرم بر مترمکعب و لزجت آن‬ ‫× ‪804‬‬ ‫‪200‬‬
‫‪3600 × 𝜋𝐷2‬‬ ‫‪238254.95‬‬ ‫‪0.1213‬‬
‫‪ 1.92‬ميلي پاسکال ثانيه است‪).‬‬ ‫‪0.1292‬‬ ‫=‬
‫𝐷‬ ‫𝑙𝑖𝑜‬ ‫‪317673.27‬‬ ‫‪0.1147‬‬
‫‪2‬‬
‫‪60‬‬
‫× ‪804‬‬ ‫‪200‬‬
‫‪3600 × 𝜋 0.05 2‬‬
‫‪0.1292‬‬ ‫𝑎𝑃𝑘‪= 1871.097‬‬
‫‪0.05‬‬ ‫𝑙𝑖𝑜‬
 For a CV shown, we have:

Ex.7: 𝑃 𝑉2 𝑃 𝑉2
+ +𝑧 = + +𝑧 + ℎ𝑓𝑟𝑖𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛 − ℎ𝑝𝑢𝑚𝑝 + ℎ𝑡𝑢𝑟𝑏𝑖𝑛𝑒
Kerosine at 20°C flows through 𝛾 2𝑔 1
𝛾 2𝑔 2
the pump in Fig. at 2.3 ft3/s.
Head losses between 1 and 2 are 𝑃 𝑉2 𝑃 𝑉2
8 ft, and the pump delivers 8 hp + = + +𝑧 + ℎ𝑓𝑟𝑖𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛 − ℎ𝑝𝑢𝑚𝑝
𝛾 2𝑔 1
𝛾 2𝑔 2
to the flow. What should the
mercury manometer reading h
ft be? 𝑄
✓ 𝑉1 = 𝐴 = 46.9
𝑓𝑡
;
𝑄
𝑉2 = 𝐴 = 11.7
𝑓𝑡
1 𝑠 2 𝑠

𝑙𝑏𝑓
✓ 𝑃2 − 𝑃1 = 𝛾𝑚 − 𝛾𝑘 ℎ − 𝛾𝑘 ∆𝑧 ⇒ 𝑃2 − 𝑃1 = (796ℎ − 251) 𝑓𝑡 3

𝑃
✓ 𝑃𝑃 = 𝛾𝑘 𝑄ℎ𝑃 ⇒ ℎ𝑃 = 𝛾 𝑃𝑄 = 38.1 𝑓𝑡
𝑘
 For a CV shown, we have:

Ex.7: 𝑃 𝑉2 𝑃 𝑉2
+ +𝑧 = + +𝑧 + ℎ𝑓𝑟𝑖𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛 − ℎ𝑝𝑢𝑚𝑝 + ℎ𝑡𝑢𝑟𝑏𝑖𝑛𝑒
Kerosine at 20°C flows through 𝛾 2𝑔 1
𝛾 2𝑔 2
the pump in Fig. at 2.3 ft3/s.
Head losses between 1 and 2 are 𝑃 𝑉2 𝑃 𝑉2
8 ft, and the pump delivers 8 hp + = + +𝑧 + ℎ𝑓𝑟𝑖𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛 − ℎ𝑝𝑢𝑚𝑝
𝛾 2𝑔 1
𝛾 2𝑔 2
to the flow. What should the
mercury manometer reading h
ft be?
𝑃1 𝑉12 𝑃2 𝑉22
+ +0= + + 𝑧2 + ℎ𝑓 − ℎ𝑃
𝛾𝑘 2𝑔 𝛾𝑘 2𝑔

𝑙𝑏𝑓
𝑃2 − 𝑃1 = 2866
𝑓𝑡 2
From manometer:
𝑙𝑏𝑓
𝑃2 − 𝑃1 = 796ℎ − 251 ⇒ ℎ = 3.92𝑓𝑡
𝑓𝑡 3