Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Puntuazio sistema

Probaren puntuazioa guztira 0 eta 10 puntu bitartekoa izango da.

Lehenengo bi problemak 0 eta 3 puntu artean baloratuko dira, eta azken biak 0 eta
2 puntu artean.
Problema batean zenbait atal badaude, atal guztiak berdin baloratuko dira.
Galdera batean erabili beharreko ebazpen-metodoa zehazten ez bada, galdera hori
modu egokian ebazten duen edozein bide onartuko da.

Balorazio positiboa merezi duten faktoreak.

 Planteamendu zuzenak.
 Kontzeptuak, hiztegia eta notazio zientifikoa zuzen erabiltzea.
 Zenbakizko datuak eta datu grafikoak interpretatzeko edo/eta kalkulatzeko erabil-
tzen diren teknika espezifikoak ezagutzea.
 Problema osorik bukatzea eta emaitzaren zehaztasuna.
 Bi emaitza soilik zenbakizko kalkuluetan erabilitako zehaztasun-maila desberdin-
tzen badira, biak ontzat emango dira.
 Ariketa ebaztean egindako pausoen azalpen argia.
 Aurkezpenaren txukuntasuna, bai eta unibertsitatera sartzear dagoen ikasle batek
beharko lukeen heldutasuna erakusten duen beste edozein alderdi.

Balorazio negatiboa merezi duten faktoreak.

 Planteamendu okerrak.
 Kontzeptuen nahasketa.
 Kalkulu-akatsen ugaritasuna (oinarrizko gabezien adierazle delako)
 Akats bakanak, hausnarketa kritiko edo sen on falta erakusten dutenean (adibidez,
problema baten soluzioa -3,7 hozkailu dela esatea, edo probabilitate baten balioa
2,5 dela)
 Akats bakanak, haien ondorioz ebatzitako problema hasieran proposatutakoa baino
errazagoa bilakatzen duenean.
 Azalpenik eza, bereziki erabiltzen ari den aldagaien esanahiarena.
 Akats ortografiko larriak, desordena, garbitasun falta, idazkera okerra, eta uniber-
tsitatera sartzear dagoen ikasle batek izan beharreko ez lukeen edozein ezaugarri
desegoki.
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera A Ariketa A1

ENUNTZIATUA

Ibilgailu batek darabilen erregaia keroseno eta gasolinaren nahastea da. Honako
murrizketa hauek beteko dira: (i) erregai-deposituak 10 litroko edukiera du; (ii) G
gasolina kantitatea (litroetan) gutxienez 2/3 bider kerosenoarena izango da (k0);
(iii) Gasolinaren salneurria litroko 1€ da, kerosenoarena 0,5€ da eta erregai eros-
teko diru muga 8€koa da. Erantzun:
a) Marraztu gasolina G eta keroseno K litro kantitate bideragarriak KG planoan,
(i),(ii) eta (iii) murrizketak errespetatuz.
b) F(G,K)=8G+5K funtzioak ibilgailuak egindako kilometro kopurua adierazten du,
gasolinaren eta kerosenoaren kontsumoaren arabera. Kalkulatu G eta K kanti-
tate optimoak ibilgailuak ahal duen kilometro kopuru handiena egiteko.

Ebazpena

+�
�
�
{ + , �
+ , �=
:{ A(0,8)
�=
+� =
:{ B(4,6)
+ , �=
+� =
: { C(6,4)
= / �

b) F(G,K)8G+5K
F(A)=0+40=40
F(B)=32+30=62
F(C)=48+20=68

Kilometro kopuru handiena egiteko 68 km, K=4 eta G=6 kantitateak izan behar
dute
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera A Ariketa 2

ENUNTZIATUA

Izan bedi 0,01x3 tartean definituriko h(x)=a+Ln(x)-6x+2x2 funtzioa,non Ln(x)

adierazpenak x-ren logaritmo nepertarra adierazten duen. Erantzun:
a) Zer balioa izan behar du a parametroa h(1)=-1 betetzeko?
b) Izan bedi 0,01x3 tartean definituriko f(x)=4+Ln(x)-6x+2x2 funtzioa. Zein
koordenatuetan daude f(x) funtzioaren maximo eta minimo lokalak tarte ho-
rretan? (Laguntza: ebatzi xf´(x)=0)

Ebazpena

a) h(1)=-1  a+ln(1)-6+2=-1;baina,ln(1)=0 da  a-4=-1  a=3

b) h(x)=4+ln(x-6x+2x2 eta h´(x)=1/x-6+4x eta h´´(x)=-1/x2+4
Funtzioak mutur erlatiboa izateko h´(x)=0 izan behar du
1/x-6+4x=0  x= ( ± √ )  x1=0,190983 eta x2=1,30902
h´´(x1)=-23,4164<0 maximoa x=0,190983 denean eta 0,01x3
h´´(x2)=3,41641>0 minimoa x=1,30902 denean eta 0,01x3
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera A Ariketa A3

ENUNTZIATUA

Futbol talde bateko bazkideei euren asistentzia ezagutzeko galdeketa pasa zaie.
Bazkide batek zera erantzun du: partidua asteburuan jokatzen bada (larunbatean
edo igandean) % 90etan ikustera doa eta, beste egunetan bada, berriz, %70etan.
Asteko egunaren aukeraketa zorizkoa baldin bada, kalkulatu:
a) Asteburu honetan partidurik baldin badago, zein da partidua ez jokatzeko pro-
babilitatea?
b) Datorren astean partidurik baldin badago, zein da partidua jokatzeko probabi-
litatea?
c) Bazkidea aurreko astean partidu batera joan baldin bazen, zein da partidua
asteburuan jokatu izanaren probabilitatea?

Ebazpena

A=Partidua asteburuan jokatzen da

B= Partidua asteburuan ez da jokatzen
I=Ikustera doa
eI= Ez doa ikustera

a) p(asteburu honetan partidua dago eta ez joa-

teko)=1/10=0,1

b) p(I)=p(AI)+p(BI)=2/7*9/10+5/7*7/10=0,757
9

c) p(A/I)=
p A∩I
p I
= 9
7
7 =
0,339
+
7 7
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

'

Aukera A Ariketa A4

ENUNTZIATUA

Arrain-haztegi batean eme-proportzioa arrain populazioarekiko estimatu nahi da

eta, horretarako, 500 arraineko ausazko lagin bat hartu da. Zenbatzearen ondoren,
horietariko 175 eme direla ohartu gara. Zera kalkulatzea eskatzen da:
a) %94ko konfiantza-mailari dagokion konfiantza-tartea emeen proportziorako
arrain-populazio horretan.
b) Zein da laginak izan behar duen tamaina minimoa emeen proportzioaren esti-
mazioaren akats maximoa 0,02 izateko, %94ko konfiantza-mailarekin?

Ebazpena

n=500 p=150/500=0,35 q=1-0,35=0,65 

∙ , ∙ ,
N(�, √ )=N , ,√ =N(0,35; 0,0213307)
�

p(z>k)=0,03  p(zk)=1-0,03=0,97  k= �⁄ =1,885

a) (0,35-1,8850,0213307; 0,35+1,8850,0213307)=(0,30979; 0,3902083)

, ∙ ,
b) 0,02=1,885√  n=2020,9
�
Lagin kopurua osoa izan behar duenez, n=2021 da
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera B Ariketa B1

ENUNTZIATUA

a) Aurkitu a, b, c eta d parametroak FG=HK ekuazio matriziala bete dadin, non

adierazitako matrizean hauek diren,
+ − − − + − −
= , = , = ,� =
+ − −
b) Aurkitu A matrizearen n berretzailea honako identitatea bete dadin:
� − −
= , non =
−

Ebazpena

−+ − − − − − − −
a) FG= = HK=
− − + − − −
Aurreko bi matrizean berdinak izan daitezen:
− + − =− − −
− = − −
{  a=11/3; b=1; c=0; d=12
− + − = −
− + = −

− − −
b) A= A2= A3= A4= A5= ...
− −
�
�
= (− �
)=− �∙
−

Bestalde, An=−  =-211

Hau da,-2k=-211  k=11
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera B Ariketa B2

ENUNTZIATUA

Honako funtzioa, f(x), telekomunikazio konpainia baten mozkinak adierazten ditu,

instalatutako x antena kopuruaren arabera (x1):
� � =
− � −
�
a) Zein da mozkinik handiena emango duen x antena kopuruaren balioa?
b) Ze tartean egon behar du x antena kopurua mozkinak positiboak izateko?

Ebazpena

− �
�´ � =
�
a) Mutur erlatiboa izateko f´(x)=0 eman behar da; hau da,
98-2x2=0  x= 7
Antena kopuruak positiboa izan behar du, beraz x=7

b) f(x)>0 izateko
�− − �
− �
− �> → �
>  ( − − � )x>0 ...

Antena kopurua 1x49 tartean egon behar du

 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera B Ariketa B3

Pertsona talde batean, %60a ezkonduta dago. Ezkondutako pertzonen artean,

%80k lana badu eta, berriz, pertsona ezkongaien %10 langabezian dago. Eran-
tzun:
a) Zoriz aukeratutako pertsona bat lana duena bada, zein da ezkonduta izanaren
probabilitatea?
b) Langabezian daudenen artean, zein proportzio dago ezkonduta?

Ebazpena

Ez=Ezkonduak
Ezg=Ezkondu gabeak
L=Lana dutenek
Le=Lanik ez dutenek

��∩� ∙
a) p(Ez/L)=
�
= 9 = = ,
∙ + ∙

��∩�� ∙
b) p(Ez/Le)=
��
= = = ,
∙ + ∙
 Unibertsitatera Sartzeko Hautaprobak 2018 uztaila

Aukera B Ariketa B4

ENUNTZIATUA

Landa-eremu batean egindako galdeketa baten ondorioz zera ondorioztatu da: ber-
takoek asteburuetan telebista ikusten ematen duten denbora, minutuetan neur-
tuta, N=(,75) banaketa normalari jarraitzen dion zorizko aldagai bat dela. Ikus-
entzuleen artean lagin bat aukeratu bada, (188,18; 208,82) konfiantza-tartea du-
ena, banaketa horren “” batezbestekoarentzako, %99 konfiantza-mailarekin. Kal-
kulatu:
a) Laginaren batezbestekoa eta laginaren tamaina minimoa.
b) n=500 tamainako lagina eta %96 konfiantza-maila erabiliz, zein da  batezbes-
tekoaren errore maximoa?

Ebazpena

N(,75) Tartea (188,18; 208,82) %99

p(z>k)=0,005  p(zk)=1-0,005=0,995  k= �⁄ =2,575

� �
a) (188,18; 208,82) = �− �⁄ ,� + �⁄
√� √�
�
�− �⁄ = ,
√�
{ �  ... �= ,
�+ �⁄ = ,
√�

, + , = ,  n=350,2025677  n=350
√�

b) n=500 %96 =75

p(z>k)=0,02  p(zk)=1-0,02=0,98  k= �⁄ =2,055
�
Errore maximoa= �⁄ = , ∙ =6,892679
√� √