Concertverslagen

London Philharmonic Orchestra o.l.v. Edward Gardner, Roelalnd

Henderikx (clarinet)
13/10/2022 – deSingel Blauwe zaal

- Tannhäuser – RICHARD WAGNER (1813-1883)

- Klarinetconcerto in A, KV622 – WOLFGANG AMADEUS MOZART (1756-1791)
- Enigmavariaties op. 36 – EDWARD ELGAR (1857-1934)

Het London Philharmonic Orchestra brengt in dit concert een ode aan liefde en vriendschap
met de drie werken die elk een ander aspect van deze thema’s behandelen.

De ouverture van Wagners opera Tannhäuser opent de avond en beeldt het contrast uit tussen
de zintuigelijke en spirituele liefde. Hierbij vertegenwoordigt Venus de zintuigelijke liefde en
Tannhäuser de spirituele liefde. Dit stuk laat zien hoe deze twee werelden ellkaar beïnvloeden
en samenkomen. Het werk suggereert echter dat de spirituele liefde uiteindelijk sterker is dan
de zintuigelijke liefde. Het is een krachtig werk met een bijzondere atmosfeer.

Het klarinetconcerto in A majeur is één van Mozart zijn laatste werken en is tevens één van de
meest uitgevoerde concerto’s voor klarinet. Het werk is speciaal geschreven voor
bassetklarinet, een klarinet die een lager bereik heeft. Het concerto bestaat uit drie delen met
een sonatevorm als eerste deel, een tweedelig tweede deel en het derde deel in een
rondovorm. De eerste noten van het concerto worden krachtig ingezet door de klarinet,
waarna een melodische thema volgt in het orkest. Het tweede deel is lyrischer en het derde
deel is energiek met een heel herkenbaar thema dat regelmatig herhaald wordt. Het virtuoze
werk toonde mij de schoonheid van de klarinet.

Het concert wordt afgesloten door de Enigmavariaties van Edward Elgar, één van zijn meest
uitgevoerde composities. Het is een set van 14 variaties met elk een ander karakter en
vernoemd naar zijn vrienden. Het eerste thema wordt Enigma genoemd door haar mysterieuze
karakter. Het is een werk dat ondanks dat het een halfuur lang is, veelzijdig aanvoelt en steeds
blijft boeien en verwonderen.

Hoewel het programma mij erg aansprak door de thematiek en componisten, vond ik het
jammer dat de akoestiek van de Blauwe zaal de klank van het London Philharmonic Orchestra
niet altijd tot zijn recht liet komen.
HERMESensemble & ChampdAction o.l.v. Koen Kessels
Aurora Electronica
19/10/2022 – deSingel Blauwe zaal

- Lichtbogen - KAIJA SAARIAHO (1952-2023)

- (…sans rien dire…) – DAAN JANSSENS (°1983)
- Sequenza II voor harp – LUCIANO BERIO (1925-2003)
- Les Nymphéas digitales – SERGE VERSTOCKT (°1957)

Het HERMESensemble en ChampdAction slaan de handen in elkaar voor een concert met
enkele werken uit het hedendaagse standaardrepertoire en enkele recente werken voor een
gemengd akoestische bezetting in combinatie met elektronica.
Op het eerste gezicht lijkt het programma eclectisch samengesteld, maar het rust wel degelijk
op drie gemeenschappelijke pijlers. Zo vormen elektronische muziek, impressionisme en
autobiografie een rode draad doorheen het programma.

Buiten het akoestische stuk Sequenza II voor harp, bevatten alle werken een link met
elektronische muziek.

Het eerste werk op het programma is Lichtbogen van Saariaho. Het werk is geïnspireerd door
het noorderlicht, een natuurverschijnsel, deze invloed kan geassocieerd worden met het
impressionisme. De muziek is lyrisch en atmosferisch en de elektronische klanken zorgen voor
een bewegende en veranderende wereld. Het werk is overigens een belangrijk stuk in de
canon van de elektroakoestische muziek. De componiste had ook een intense band met de
dirigent en artistiek leider van ChampdAction.

Het tweede werk (…sans rien dire…) klinkt als een concerto voor cello en ensemble met live
electronics. Janssens liet zich inspireren door poëzie van Tristan Murail en de spectralisten.

Het volgende werk is een solowerk voor harp, dat deeluitmaakt van een zesdelige reeks
sequenza’s die Berio schreef. Het is een enorm virtuoos en technisch uitdagend stuk, dat tot
op heden tot het standaardrepertoire van de harp behoort. Mathilde Wauters speelt het werk
met een grote expressiviteit. Het werk gebruikt de hele reikwijdte van de harp en laat een grote
indruk na.

Het laatste werk van de avond werd geschreven door de Belgische componist Verstockt die
samen met Henri Pousseur en Karel Goeyvaerts studeerde. Voor Les Nymphéas digitales liet
hij zich inspireren door het werk van Claude Monet met dezelfde titel, een reeks
waterlelieschilderijen, die duidelijk impressionistisch van aard zijn. De muziek wordt gespeeld
door acht muzikanten en is opgebouwd uit gefragmenteerde melodieën die in elkaar
overvloeien. Dit resulteert zich in een meditatief en admosferisch stuk.

Het concert was een unieke ervaring door de vier boeiende en uiteenlopende werken die elk
op hun eigen manier zeer expressief waren.
Quatuor Ebène
7/12/2023 – deSingel Blauwe zaal

- Selectie uit Fantasias – HENRY PURCELL (1659-1994)

- Strijkkwartet nr. 1 Metamorphoses nocturnes – GYORGY LIGETI (1923-2006)
- Strijkkwartet nr. 1 in a, op. 41 – ROBERT SCHUMANN (1810-1865)

De eerste helft van het concert werd gewijd aan muziek van Henry Purcell, een Engelse
componist uit de 17de eeuw die tevens beschouwd wordt als één van de belangrijkste
componisten uit de barok. Melodieuze lijnen, contrapunt en ritmische rijkdom zijn typerend
voor zijn werken. Quatuor Ebène bracht een selectie werken uit de Fantasias, een reeks korte
vrije werken voor strijkers. Al de delen die op het concert werden uitgevoerd waren melodieus
en lieten de viruoziteit van de strijkers duidelijk zien.

Na de fantasia’s werd het eerste strijkkwartet van Ligeti, een Hongaarse componist,
uitgevoerd. De muziek is best complex en dissonant en heeft een groots en dramatisch
karakter. Het werk is ééndelig en duurt ongeveer twintig minuten. Complexe ritmes gespeeld
door vier instrumenten geven het werk een herkenbaar karakter. Dit strijkkwartet behoort tot
één van de belangrijkste werken van de 2Oste-eeuwse klassieke muziek.

Het laatste werk dat op het programma stond was een stijkkwartet van Robert Schumann, een
Duitste componist uit de 19de eeuw. Hij wordt beschouwd als één van de belangrijkste
componisten voor de romantiek. Het stijkkwartet bestaat uit vier delen en is heel romantisch,
melodieus, lyrisch en expressief. Tegelijkertijd roept het werk rust en vrede op.

Het Quatuor Ebène is een stijkkwartet dat in 2000 werd opgericht en zowel klassieke muziek
als jazz uitvoert. Het kwartet staat bekend om haar breed repertoire en de verfrissende blik
waarmee ze verschillende genres uitvoert.
De muzikanten van het strijkkwartet speelden stuk voor stuk met passie en emotie die in
samenspraak gingen met de melodieuze werken van Purcell, Ligeti en Schumann. Zowel de
stukken als de virtuoziteit van de muzikanten kwamen volledig tot hun recht in de Blauwe zaal
van deSingel.
Het concertprogramma was heel gevarieerd en hoewel ik het eerder dissonante en complexe
werk van Ligeti niet meteen wist te appreciëren, zorgden de muzikanten door hun passie en
virtuoziteit er toch voor dat het programma mij niet onberoerd liet.
Christian Zacharias
9/02/2023 – deSingel Blauwe zaal

- De Seizoenen voor piano solo, op. 37 a – PJOTR ILJITSJ TSJAJKOVSKI

- Gasteiner-sonate, Sonate voor piano in D, D850 – FRANZ SCHUBERT

Deze avond staat de solist Christian Zacharias op het programma. Hij is een Duitse pianist en
dirigent die in 1950 in India geboren werd. Hij studeerde piano in Parijs en heeft al een reeks
prijzen op zijn naam staan. Als pianist trad hij al in vele grote concertzalen op als solist of met
vooraanstaande orkesten en nam hij al verschillende CD’s op. Ook als dirigent heeft hij al naam
gemaakt en dirigeerde hij al vele grote orkesten. Dat hij een getalenteerd en virtuoze muzikant
is staat vast en maakt deze avond veelbelovend.

Christian Zacharias begon zijn solorecital met De Seizoenen van Tsjaikovski, een bundel van 12
pianostukken die elk gewijd zijn aan een bepaalde maand van het jaar. De stukken zijn
meeslepend en hebben een groots karakter. Het werk geeft een levendig beeld van de
seizoenen doorheen het jaar. De pianist speelde de delen stuk voor stuk met verfijning en een
zeker gevoel voor humor. Hij liet alle seizoenen er duidelijk uitkomen.
De Seizoenen van Tsjaikovski waren niet meteen een succes toen hij ze had uitgebracht, maar
ondertussen is het een veel gespeeld werk door pianisten van alle leeftijden en niveau’s. De
muziek wordt niet zelden gebruikt in films, wat niet verwonderlijk is door hun melodieuze,
schilderende en levendige karakter.

Na de pauze speelt Zacharias Schuberts negentiende klaviersonate in D, op. 53. Het werk roept
een breed scala aan emoties op, mede doordat de pianist het met zoveel gevoel en virtuoziteit
uitvoert. Hij besteede zo veel zorg aan de interpretatie dat elke emotie tot zijn recht kwam.
De klaviersonate is één van Schuberts meest bekende werken en behoort tevens tot één van
de laatste pianosonates die hij schreef.

Deze avond werd ik geraakt door de mogelijkheden en kracht van een solorecital piano. In het
verleden ben ik nooit vaak naar piano solo gaan luisteren en was ik er niet meteen fan van,
maar deze avond wist de pianist Zacharias me te ontroeren met de twee grote componisten
uit de vroege en hoge romantiek die beide een liefde voor melodiën delen.
Orchestre de la Suisse Romande o.l.v. Jonathan Nott, Khatia
Buniatishvili (piano)
27/02/2023 – Elisabethzaal

- Pianoconcerto nr. 1 – PETER TSJAIKOVSKI

- Symfonie nr. 3 Eroïca – LUDWIG VAN BEETHOVEN

Het Zwitserse Orkest brengt twee iconische en invloedrijke werken uit de Westerse klassieke
muziek: het eerste pianoconcerto van Tsjaikovski en de Eroica symphonie van Beethoven. Deze
werken hebben eigenlijk de manier waarop we naar muziek luisteren fundamenteel
veranderd.

Het programma van deze avond sprak mij op voorhand al aan doordat mijn lievelingswerk het
vioolconconcerto van Tsjaikovski is en ik hierdoor zeker benieuwd was naar zijn pianoconcerto.
Het pianoconcerto is een groots en meeslepend werk vol met expressiviteit en prachtige
melodieën dat me diep heeft geraakt. Het werk bleef me voortdurend boeien en verwonderen.
Het is dan niet voor niets één van Tsjaikovski’s meest beroemde werken.

De pianiste Khatia Buniatishvili is afkomstig uit Georgië en werkte al samen met verschillende
vooraanstaande orkesten en dirigenten. Ze speelt heel intens en met veel emotie en je kan
horen dat ze zeker thuis is in de romantiek. Persoonlijk vond ik haar interpretatie niet altijd zo
verfijnd als dat Ray Chen het vioolconcerto speelde.

Beethovens symfonie is ook op zijn manier een groots werk door de complexe structuur en
het intense karakter. Het werk tilt een symfonie als compositievorm tot een hoger niveau.
Eroica is één van de meest beroemde symfoniën ooit en is een bompastisch werk dat zelfs
langer dan een uur duurt. Het werk roept een breed scala aan emoties op. Het begin is
krachtig, terwijl het tweede deel lyrischer is en liefde en hoop beschrijft, het volgende deel is
dan weer vrolijk en energiek om dan af te sluiten met een groots triomferend deel. Het orkest
speelde dit werk met veel passie en emotie. Dit werk behoort tot het standaardrepertoire van
de klassieke muziek en werd al talloze keren uitgevoerd. Toch ben ik blij dat ik deze uitvoering
in levende lijven mocht ervaren. Door dit werk in zijn geheel te horen, werd mij nog meer
duidelijk vanwaar de symfonie zijn naam haalt en waarom het zo’n veelgeprezen en invloedrijk
werk wordt genoemd.