‫تکنیک های استخراج گیاهان دارویی‬

‫استخراج‪ ،‬همانطور که این اصطالح در داروسازی استفاده می ش ود‪ ،‬ش امل جداس ازی بخش ه ای فع ال دارویی از ب افت‬
‫های گیاهی ی ا حی وانی از اج زای غیرفع ال ی ا بی اث ر ب ا اس تفاده از حالل ه ای انتخ ابی در روش ه ای اس تخراج اس تاندارد اس ت‪.‬‬
‫محصوالت به دست آمده از گیاهان‪ ،‬مایعات‪ ،‬نیمه جامد یا پودرهای نسبتا ناخالص هستند که فقط برای استفاده خوراکی یا خارجی در‬
‫‪.‬نظر گرفته شده اند‬
‫اینها شامل کالس هایی از آماده سازی شناخته شده ب ه عن وان جوش انده‪ ،‬دم ک رده‪ ،‬عص اره م ایع‪ ،‬تنت ور‪ ،‬عص اره س تونی‬
‫(نیمه جامد) و عصاره پودری است‪ .‬چ نین داروه ایی را عموم ا ً گالنیک ال می نامن د ک ه ب ه ن ام ج الینوس‪ ،‬پزش ک یون انی ق رن دوم‬
‫نامگذاری شده است‪ .‬هدف از روش‌های استخراج استاندارد برای داروهای خام دستیابی به بخش مورد نظر درم انی و از بین ب ردن‬
‫‪ .‬مواد بی اثر با درمان با حالل انتخابی به نام قاعدگی است‬
‫عصاره به دست آمده ممکن است برای استفاده به عنوان ی ک عام ل دارویی ب ه ش کل تنت ور و عص اره م ایع آم اده ش ود‪،‬‬
‫ممکن است بیشتر پردازش شود تا در هر شکل دوزی مانند قرص یا کپسول ترکیب شود‪ ،‬یا ممکن اس ت ب رای جداس ازی واح دهای‬
‫شیمیایی منفرد تجزیه شود‪ .‬مانند اجمالیسین‪ ،‬هیوسین و وین کریستین که داروهای مدرن هستند‪ .‬بنابراین‪ ،‬استانداردسازی روش های‬
‫استخراج کمک قابل توجهی به کیفیت نهایی داروی گیاهی می کن‬

‫خیساندن گیاهان‬

‫در این فرآیند‪ ،‬داروی خام کامل یا درشت پودر شده در یک ظ رف درب دار هم راه ب ا حالل ق رار داده می ش ود و اج ازه‬
‫داده می شود به مدت حداقل ‪ 3‬روز در دمای اتاق با هم زدن مکرر تا حل شدن م واد محل ول بمان د‪ .‬س پس مخل وط ص اف می ش ود‪،‬‬
‫‪ .‬مارک (ماده جامد مرطوب) فشرده می شود و مایعات ترکیبی پس از ایستادن با فیلتراسیون یا تخلیه شفاف می شوند‬

‫استخراج گردش خون‬

‫تزریق‬
‫دم کرده های تازه با خیساندن داروی خام برای مدت کوتاهی با آب سرد یا جوش تهیه می شوند‪ .‬اینها محلولهای رقیق مواد‬
‫‪.‬تشکیل دهنده به آسانی محلول داروهای خام هستند‬
‫هضم‬
‫این نوعی خیساندن است که در آن از حرارت مالیم در طول فرآیند استخراج استفاده می شود‪ .‬زمانی استفاده می ش ود ک ه‬
‫‪.‬دمای نسبتا ً باال قابل اعتراض نباشد‪ .‬در نتیجه کارایی حالل قاعدگی افزایش می یابد‬

‫جوشانده‬
‫در این فرآیند‪ ،‬داروی خام در حجم مشخصی از آب برای مدت زمان معینی جوشانده می شود‪ .‬سپس سرد می شود و صاف می شود‬
‫یا فیلتر می شود‪ .‬این روش برای استخراج ترکیبات محلول در آب و حرارت پایدار مناسب است‪ .‬این فرآیند معموالً در تهیه عص اره‬
‫های آیورودا به نام "کوات" یا "کاواث" استفاده می شود‪ .‬نسبت شروع داروی خام ب ه آب ث ابت اس ت‪ ،‬مثالً ‪ 1:4‬ی ا ‪ .1:16‬س پس ب ا‬
‫جوشاندن در طول فرآیند استخراج‪ ،‬حجم به یک چهارم حجم اولیه کاهش می یابد‪ .‬سپس عصاره غلیظ فیلتر شده و ب ه همین ص ورت‬
‫‪.‬مورد استفاده قرار می گیرد یا بیشتر پردازش می شود‬

‫پرکوالسیون‬
‫این روشی است که اغلب برای استخراج مواد فعال در تهیه تنتور و عص اره م ایع اس تفاده می ش ود‪ .‬معم والً از دس تگاه پرکوالت ور‬
‫(یک ظرف باریک و مخروطی شکل که در دو انتها باز می شود) استفاده می شود‪ .‬مواد جامد با مقدار مناسبی از قاع دگی مش خص‬
‫شده مرطوب می‌شوند و به مدت تقریبا ً ‪ 4‬ساعت در یک ظرف خوب دربسته می‌مانند و پس از آن توده را بسته‌بندی می‌کنند و باالی‬
‫دستگاه پرکوالتور را می‌بندند‪ .‬قاعدگی اضافی اضافه می شود تا یک الیه کم عمق در باالی جرم تشکیل شود و مخلوط ب ه م دت ‪24‬‬
‫ساعت در دستگاه پرکوالتور بسته خیس بخورد‪ .‬سپس خروجی پرکوالتور باز می شود و مایع موجود در آن به آرامی چکه می کن د‪.‬‬
‫قاعدگی اضافی در صورت لزوم اضافه می شود‪ ،‬تا زمانی که پرکوالت حدود سه چهارم حجم مورد نیاز محص ول نه ایی را ان دازه‬
‫گیری کند‪ .‬سپس مارك فشرده مي شود و مايع بيان شده به پركوالت اضافه مي شود‪ .‬قاعدگی کافی برای تولید حجم مورد نیاز اضافه‬
‫‪ .‬می شود و مایع مخلوط شده با فیلتراسیون یا ایستادن و سپس تخلیه شفاف می شود‬
‫استخراج مداوم گرم (سوکسلت)‬
‫در این روش‪ ،‬داروی خام ریز آسیاب شده را در یک کیسه متخلخل یا "انگشت" ساخته شده از کاغذ صافی قوی ق رار می‬
‫گرم می شود و بخارات آن در ‪ A‬دستگاه سوکسله قرار می گیرد (شکل ‪ .)2‬حالل استخراج کننده در فالسک ‪ E‬دهند که در محفظه‬
‫متراکم می شود‪ .‬استخراج کننده متراکم به داخل انگشتانه حاوی داروی خام می چکد و آن را از طریق تماس استخراج ‪ D‬کندانسور‬
‫‪ fl ask A‬سیفون به ‪ E‬افزایش می یابد‪ ،‬محتویات مایع محفظه ‪ C‬به باالی لوله سیفون ‪ E‬می کند‪ .‬هنگامی که سطح مایع در محفظه‬
‫تبدیل می شود‪ .‬این فرآیند پیوسته است و تا زمانی انجام می شود که یک قطره حالل از لوله سیفون باقی نماند‪ .‬وقتی تبخیر شد مزیت‬
‫این روش‪ ،‬در مقایسه با روش‌هایی که قبالً توضیح داده شد‪ ،‬این است که می‌توان مقادیر زی ادی دارو را ب ا مق دار بس یار کم تری از‬
‫حالل استخراج کرد‪ .‬این امر بر اقتصاد فوق الع اده ای از نظ ر زم ان‪ ،‬ان رژی و در نتیج ه ورودی ه ای م الی ت أثیر می گ ذارد‪ .‬در‬
‫مقیاس کوچک‪ ،‬تنها به عنوان یک فرآیند دسته ای استفاده می شود‪ ،‬اما زمانی که به یک روش استخراج مداوم در مقیاس متوس ط ی ا‬
‫‪.‬بزرگ تبدیل شود‪ ،‬بسیار مقرون به صرفه تر و قابل دوام تر می شود‬

‫استخراج الکلی آبی با تخمیر‬

‫برخی از فرآورده های دارویی آیورودا (مانند آساوا و آریستا ) از روش تخم یر ب رای اس تخراج اص ول فع ال اس تفاده می‬
‫کنند‪ .‬روش استخراج شامل خیساندن داروی خام به شکل پودر یا جوشانده ( کاسایا ) برای مدت زمان مشخصی اس ت ک ه در طی آن‬
‫تحت تخمیر قرار می گیرد و در محل الکل تولید می کند‪ .‬این امر استخراج ترکیبات فعال موجود در مواد گیاهی را تس هیل می کن د‪.‬‬
‫الکلی که به این ترتیب تولید می شود نیز به عنوان نگهدارنده عمل می کند‪ .‬اگر قرار است تخمیر در ظرف سفالی انج ام ش ود‪ ،‬نبای د‬
‫جدید باشد‪ :‬ابتدا باید آب را در ظرف بجوشانند‪ .‬در تولید در مقیاس بزرگ‪ ،‬به جای ظروف سفالی از خمره های چ وبی‪ ،‬ک وزه ه ای‬
‫‪ karpurasava، kanakasava،‬چی نی ی ا ظ روف فل زی اس تفاده می ش ود‪ .‬ب رخی از نمون ه ه ای این آم اده س ازی عبارتن د از‬
‫در آیورودا‪ ،‬این روش هنوز استاندارد نشده است‪ ،‬اما با پیشرفت فوق‌العاده باالیی در فناوری تخمیر‪ ،‬اس تاندارد ‪dasmularista .‬‬
‫‪.‬کردن این روش استخراج برای تولید عصاره‌های دارویی گیاهی دشوار نیست‬
‫استخراج جریان مخالف‬
‫مواد خام مرطوب با استفاده از تجزیه کننده های دیسک دندانه دار پودر می شوند ‪ (CCE)،‬در استخراج با جریان متضاد‬
‫تا دوغاب ریز تولید شود‪ .‬در این فرآیند‪ ،‬ماده ای که قرار است استخراج شود در یک جهت (به طور کلی به شکل دوغ اب ری ز) در‬
‫داخل یک استخراج کننده استوانه ای که در تماس با حالل استخراج قرار می گیرد‪ ،‬حرکت می کند‪ .‬هرچه ماده اولی ه بیش تر ح رکت‬
‫کند‪ ،‬عصاره غلیظ تر می شود‪ .‬بنابراین استخراج کامل زمانی امکان پذیر است که مقادیر حالل و مواد و سرعت جری ان آنه ا بهین ه‬
‫شود‪ .‬این فرآیند بسیار کارآمد است‪ ،‬به زمان کمی نیاز دارد و هیچ خطری از دمای باال ن دارد‪ .‬در نه ایت‪ ،‬عص اره ب ه ان دازه ک افی‬
‫غلیظ در یک انتهای استخراج کننده خارج می شود در حالی که مارک (عمالً عاری از حالل قاب ل مش اهده) از انته ای دیگ ر خ ارج‬
‫‪.‬می شود‬
‫‪:‬این فرآیند استخراج مزایای قابل توجهی دارد‬
‫)‪i‬‬ ‫مقدار واحدی از مواد گیاهی را می توان با حجم بسیار کم تری از حالل در مقایس ه ب ا روش ه ای دیگ ر مانن د خیس اندن‪،‬‬
‫‪.‬جوشانده‪ ،‬پرکوالسیون استخراج کرد‬
‫)‪ii‬‬ ‫معم والً در دم ای ات اق انج ام می‌ش ود‪ ،‬ک ه ب اعث می‌ش ود از ق رار گ رفتن در مع رض گرم ا ک ه در بس یاری از ‪CCE‬‬
‫‪.‬تکنیک‌های دیگر استفاده می‌شود‪ ،‬از مواد تشکیل‌دهنده حرارت پذیر محافظت می‌شود‬
‫)‪iii‬‬ ‫از آنجایی که پودر شدن دارو در شرایط مرطوب انجام می شود‪ ،‬گرمای تولید ش ده در حین خ رد ک ردن توس ط آب خن ثی‬
‫‪.‬می شود‪ .‬این مجدداً مواد تشکیل دهنده حرارت پذیر را از قرار گرفتن در معرض گرما در امان می دارد‬
‫)‪iv‬‬ ‫‪ .‬روش استخراج به عنوان کارآمدتر و موثرتر از استخراج گرم مداوم ارزیابی شده است‬

‫استخراج اولتراسوند (صوت)‬

‫این روش ش امل اس تفاده از اولتراس وند ب ا فرک انس ه ای ‪ 20‬کیل وهرتز ت ا ‪ 2000‬کیل وهرتز اس ت‪ .‬این ب اعث اف زایش‬
‫نفوذپذیری دیواره سلولی و ایجاد حفره می شود‪ .‬اگرچه این فرآیند در برخی م وارد مانن د اس تخراج ریش ه راوولفی ا مفی د اس ت‪ ،‬ام ا‬
‫کاربرد آن در مقیاس بزرگ به دلیل هزینه های باالتر محدود است‪ .‬یکی از معایب این روش‪ ،‬اثر مخرب گاه به گاه اما ش ناخته ش ده‬
‫انرژی اولتراسوند (بیش از ‪ 20‬کیلوهرتز) بر اجزای فعال گیاهان دارویی از طریق تشکیل رادیکال ه ای آزاد و در نتیج ه تغی یرات‬
‫‪.‬نامطلوب در مولکول های دارو است‬
‫استخراج سیال فوق بحرانی‬
‫یک روش آماده سازی نمونه جایگزین با اهداف کلی کاهش استفاده از حالل های آلی )‪ (SFE‬استخراج سیال فوق بحرانی‬
‫و افزایش توان نمونه است‪ .‬عواملی که باید در نظ ر گرفت ه ش وند عبارتن د از دم ا‪ ،‬فش ار‪ ،‬حجم نمون ه‪ ،‬جم ع آوری آن الیت‪ ،‬اف زودن‬
‫استفاده ‪ SFE‬اصالح کننده (هم حالل)‪ ،‬کنترل جریان و فشار‪ ،‬و محدود کننده ها‪ .‬به طور کلی از مخازن استخراج استوانه ای برای‬
‫‪.‬می شود و عملکرد آنها بدون شک خوب است‬
‫‪:‬گام مهم دیگری است ‪ SFE‬جمع آوری آنالیت استخراج شده به دنبال‬
‫‪ .‬از دست دادن قابل توجه آنالیت می تواند در این مرحله رخ دهد و تحلیلگر را به این باور برساند که بازده واقعی ضعیف بوده است‬
‫به عنوان مایع اس تخراج وج ود دارد‪ .‬دی اکس ید ک ربن عالوه ب ر خ واص ف یزیکی ‪ CO2‬مزایای زیادی برای استفاده از‬
‫اس ت‪ ،‬دارای چن دین مح دودیت ‪ SFE‬مطلوب‪ ،‬ارزان‪ ،‬ایمن و فراوان است‪ .‬اما در حالی که دی اکسید ک ربن س یال ت رجیحی ب رای‬
‫قطبیت است‪ .‬قطبیت حالل هنگام استخراج امالح قطبی و زمانی که برهمکنش های قوی آنالیت‪-‬ماتریس وجود دارد مهم است‪ .‬حالل‬
‫های آلی اغلب به مایع استخراج دی اکسید کربن اضافه می شوند تا محدودیت های قطبیت را کاهش دهند‪ .‬اخ یراً ب ه ج ای دی اکس ید‬
‫کربن از آرگون استفاده می شود زیرا ارزان و بی اثرتر است‪ .‬نرخ بازیابی اجزا به ط ور کلی ب ا اف زایش فش ار ی ا دم ا اف زایش می‬
‫‪.‬یابد‪ :‬باالترین نرخ بازیابی در مورد آرگون در ‪ 500‬اتمسفر و ‪ 150‬درجه سانتی گراد به دست می آید‬

‫‪:‬روش استخراج دارای مزایای متمایز است‬

‫)‪ . ii‬ط) استخراج مواد تشکیل دهنده در دمای پایین‪ ،‬که به شدت از آسیب ناشی از گرما و برخی از حالل های آلی جلوگیری می کند‬
‫‪.‬بدون باقی مانده حالل‬
‫‪.‬روش استخراج سازگار با محیط زیست )‪iii‬‬

‫کاربرد گسترده ای در استخراج ‪. SFE‬گسترش سریع کاربردهای آن بوده است ‪ SFE،‬بزرگترین حوزه رشد در توسعه‬
‫آفت کش ها‪ ،‬نمونه های محیطی‪ ،‬غذاها و عطرها‪ ،‬اسانس ها‪ ،‬پلیمرها و محصوالت طبیعی پیدا می کند‪ .‬عام ل بازدارن ده اص لی در‬
‫‪.‬کاربرد تجاری فرآیند استخراج‪ ،‬سرمایه گذاری غیرقابل قبول آن است‬

‫فرآیند فیتونیک‬
‫و ی ک فن اوری جدی د ب رای بهینه‌س ازی خ واص قاب ل توج ه آن در ‪a‬یک حالل جدید مبتنی ب ر هی دروفلوئوروکربن‪134-‬‬
‫استخراج مواد گیاهی‪ ،‬مزایای زیس ت‌محیطی و مزای ای بهداش تی و ایم نی قاب ل ت وجهی را نس بت ب ه فرآین دهای س نتی ب رای تولی د‬
‫( ‪. Advanced Phytonics Limited‬روغن‌های معطر طبیعی‪ ،‬طعم‌ها و عصاره‌های بیولوژیکی ب ا کیفیت ب اال ارائ ه می‌کند‬
‫این فناوری ثبت شده را به نام "فرایند فیتونیک" توسعه داده است‪ .‬محصوالتی که عمدتا ً از این فرآیند اس تخراج )منچستر‪ ،‬انگلستان‬
‫می‌شوند‪ ،‬اجزای معطر اسانس و عصاره‌های بیولوژیکی یا فیتوفارماکولوژیکی هستند که می‌توانند مستقیما ً بدون عملیات فیزیکی ی ا‬
‫‪.‬شیمیایی بیشتر مورد استفاده قرار گیرند‬
‫خواص نسل جدید حالل های فلوئوروکربن برای استخراج مواد گیاهی به کار گرفته شده است‪ .‬هسته حالل ‪-1،1،2،2‬ت ترا‬
‫شناخته می شود‪ .‬این محص ول ب ه عن وان ج ایگزینی )‪a (HFC-134a‬فلوئورواتان است که بیشتر با نام هیدروفلوئوروکربن‪134-‬‬
‫برای کلروفلوئوروکربن ه ا س اخته ش ده اس ت‪ .‬نقط ه ج وش این حالل ‪ -25‬درج ه س انتی گ راد اس ت‪ .‬قاب ل اش تعال و س می نیس ت‪.‬‬
‫برخالف کلروفلوئوروکربن ها‪ ،‬الیه اوزون را تخریب نمی کن د‪ .‬دارای فش ار بخ ار ‪ 5.6‬ب ار در دم ای محی ط می باش د‪ .‬طب ق اک ثر‬
‫استانداردها این یک حالل ضعیف است‪ .‬مثال با روغن های معدنی یا تری گلیسیرید مخلوط نمی شود و فضوالت گی اهی را ح ل نمی‬
‫‪.‬کند‬
‫‪ HFC-‬این فرآیند از این جهت سودمند است که حالل‌ها را می‌توان سفارشی ک رد‪ :‬ب ا اس تفاده از حالل‌ه ای اصالح‌ش ده با‬
‫می‌توان فرآیند را در استخراج یک کالس خاص از ترکیبات گیاهی بسیار انتخابی ک رد‪ .‬ب ه ط ور مش ابه‪ ،‬س ایر حالل ه ای ‪134a،‬‬
‫اصالح شده را می توان برای استخراج طیف وسیع تری از اجزاء استفاده کرد‪ .‬محصوالت بیولوژیکی ساخته شده توس ط این فرآین د‬
‫دارای حالل باقیمانده بسیار کم هستند‪ .‬باقیمان ده ه ا همیش ه کم تر از ‪ 20‬قس مت در میلی ارد هس تند و اغلب کم تر از س طح تش خیص‬
‫هستند‪ .‬این حالل ها نه اسیدی و نه قلیایی هستند و بنابراین‪ ،‬فقط ح داقل اث رات واکنش ب القوه ب ر روی م واد گی اهی دارن د‪ .‬کارخان ه‬
‫فرآوری کامالً مهر و موم شده است تا حالل ها به طور مداوم بازیافت شوند و در پایان هر چرخه تولید به طور کامل بازیافت شوند‪.‬‬
‫تنها ابزار مورد نیاز برای راه اندازی این سیستم ها برق است و حتی در آن زمان نیز انرژی زیادی مصرف نمی کنند‪ .‬هیچ فض ایی‬
‫برای فرار حالل ها وجود ندارد‪ .‬حتی اگر برخی از حالل ها فرار کنند‪ ،‬فاق د کل ر هس تند و بن ابراین هیچ تهدی دی ب رای الی ه اوزون‬
‫‪ .‬ایجاد نمی کنند‪ .‬زیست توده ضایعات حاصل از این گیاهان خشک و «دوستانه با محیط زیست» است‬

‫مزایای فرآیند‬
‫بر خالف سایر فرآیندهایی که از دماهای باال استفاده می کنند‪ ،‬فرآیند فیتونیک خنک و مالیم است و محصوالت آن هرگز ب ا ق رار •‬
‫‪.‬گرفتن در معرض دماهای بیش از محیط آسیب نمی بینند‬
‫‪ .‬نیازی به خالء خالء نیست که در سایر فرآیندها منجر به از بین رفتن مواد فرار گرانبها می شود •‬
‫خنثی انجام می شود و در غیاب اکس یژن‪ ،‬محص والت هرگ ز دچ ار آس یب هی درولیز اس یدی ی ا ‪ pH‬این فرآیند به طور کامل در •‬
‫‪.‬اکسیداسیون نمی شوند‬
‫‪ .‬این تکنیک بسیار انتخابی است‪ ،‬و انتخابی از شرایط عملیاتی و در نتیجه انتخاب محصوالت نهایی را ارائه می دهد •‬
‫‪.‬کمتر محیط زیست را تهدید می کند •‬
‫‪.‬به حداقل مقدار انرژی الکتریکی نیاز دارد •‬
‫هیچ گونه انتشار مضری در جو منتشر نمی کند و مواد زائد حاصله (زیست توده مص رف ش ده) بی ض رر هس تند و هیچ مش کلی •‬
‫‪.‬برای دفع پساب ایجاد نمی کنند‬
‫‪ .‬حالل های مورد استفاده در این تکنیک قابل اشتعال‪ ،‬سمی یا تخریب کننده الیه ازن نیستند •‬
‫‪.‬حالل ها به طور کامل در سیستم بازیافت می شوند •‬
‫برنامه های کاربردی‬
‫فرآیند فیتونیک را می توان برای استخراج در بیوتکنولوژی (به عن وان مث ال ب رای تولی د آن تی بیوتی ک ه ا)‪ ،‬در ص نعت داروه ای‬
‫گیاهی‪ ،‬در صنایع غذایی‪ ،‬اسانس و صنایع طعم دهنده و در تولید سایر محصوالت فعال دارویی استفاده کرد‪ .‬به ط ور خ اص‪ ،‬از آن‬
‫در تولید عصاره های درجه دارویی با کیفیت باال‪ ،‬واسطه های فعال دارویی‪ ،‬عصاره ه ای آن تی بیوتی ک و فیتوداروه ا اس تفاده می‬
‫شود‪ .‬اما استفاده از آن در تمام این زمینه ها به هیچ وجه مانع استفاده در سایر زمینه ها نمی ش ود‪ .‬این تکنی ک در اس تخراج اس انس‬
‫های با کیفیت باال‪ ،‬اولئورزین ها‪ ،‬رنگ های غذایی طبیعی‪ ،‬طعم دهنده ه ا و روغن ه ای معط ر از ان واع م واد گی اهی اس تفاده می‬
‫شود‪ .‬این تکنیک همچنین در پاالیش محصوالت خام بدست آمده از سایر فرآیندهای استخراج استفاده می شود‪ .‬استخراج بدون موم ی ا‬
‫‪ .‬سایر آالینده ها را فراهم می کند‪ .‬این به حذف بسیاری از بیوسیدها از زیست توده آلوده کمک می کند‬

‫پارامترهای انتخاب روش استخراج مناسب‬

‫)‪i‬‬ ‫‪ .‬احراز هویت مواد گیاهی باید قبل از انجام استخراج انجام شود‪ .‬هر گونه ماده خارجی باید به طور کامل حذف شود‬
‫‪ .‬از قسمت مناسب گیاه استفاده کنید و برای اهداف کنترل کیفیت‪ ،‬سن گیاه و زمان‪ ،‬فصل و مکان جمع آوری را ثبت کنید )‪ii‬‬
‫شرایط مورد استفاده برای خشک کردن مواد گیاهی تا حد زیادی به م اهیت ترکیب ات ش یمیایی آن بس تگی دارد‪ .‬جری ان ه وای )‪iii‬‬
‫گرم یا سرد برای خشک کردن به طور کلی ترجیح داده می شود‪ .‬اگر قرار است از داروی خام با رطوبت باال برای اس تخراج‬
‫‪.‬استفاده شود‪ ،‬اصالحات وزنی مناسب باید اعمال شود‬
‫‪ .‬روش های آسیاب باید مشخص شود و تا حد امکان از تکنیک هایی که گرما تولید می کنند اجتناب شود )‪iv‬‬
‫‪ .‬مواد پودری گیاهی باید از الک های مناسب عبور داده شود تا ذرات مورد نیاز با اندازه یکنواخت بدست آید )‪v‬‬
‫‪:‬ماهیت اجزاء تشکیل دهنده )‪vi‬‬
‫)‪a‬‬ ‫اگر ارزش درمانی در ترکیبات غیرقطبی باشد‪ ،‬ممکن است از حالل غیرقطبی اس تفاده ش ود‪ .‬ب ه عن وان مث ال‪،‬‬
‫است و برای استخراج آن از هگزان به طور کلی اس تفاده می ش ود‪ .‬ب ه همین ‪ Crataeva Nurvala‬لوپئول جزء فعال‬
‫ترکیبات فعال گلیکوزیدها هستند و از این ‪ Centella asiatica ،‬و ‪ Bacopa monnieri‬ترتیب‪ ،‬برای گیاهانی مانند‬
‫‪.‬رو می توان از یک حالل قطبی مانند متانول آبی استفاده کرد‬
‫)‪b‬‬ ‫‪ CCE‬اگر مواد تشکیل دهنده حرارت پذیر باش ند‪ ،‬روش ه ای اس تخراج مانن د خیس اندن س رد‪ ،‬پرکوالس یون و‬
‫‪.‬ترجیح داده می شوند‬
‫برای ترکیبات مقاوم در برابر حرارت‪ ،‬استخراج سوکسله (در صورت استفاده از حالل های غیرآبی) و جوشانده (اگر آب‬
‫‪.‬قاعدگی باشد) مفید است‬
‫)‪c‬‬ ‫هنگ ام برخ ورد ب ا ترکیب اتی ک ه در حین نگه داری در حالل ه ای آلی تجزی ه می ش وند‪ ،‬مانن د فالونوئی دها و‬
‫‪.‬پروپانوئیدهای فنیل‪ ،‬باید اقدامات احتیاطی مناسب انجام شود‬
‫)‪d‬‬ ‫در صورت استخراج گرم باید از دمای باالتر از حد الزم خودداری شود‪ .‬برخی از گلیکوزیدها احتماالً با ق رار‬
‫‪ :‬گرفتن مداوم در دمای باالتر شکسته می شوند‪ .‬ه) استاندارد کردن زمان استخراج مهم است‪ ،‬زیرا‬
‫‪.‬زمان ناکافی به معنای استخراج ناقص است •‬
 ‫اگر زمان استخراج بیشتر باشد‪ ،‬ممکن است ترکیبات ناخواسته نیز استخراج شوند‪ .‬به عنوان مث ال‪ ،‬اگ ر چ ای •‬
‫‪ .‬برای مدت طوالنی بجوشد‪ ،‬تانن هایی استخراج می شود که به آماده سازی نهایی قابض می دهد‬
‫‪ .‬و) تعداد استخراج های مورد نیاز برای استخراج کامل به اندازه مدت زمان هر استخراج مهم است‬
‫‪.‬کیفیت آب یا قاعدگی مصرفی باید مشخص و کنترل شود )‪vii‬‬
‫مراحل تغلیظ و خشک کردن باید ایمنی و پایداری اجزای فعال را تضمین کند‪ .‬خش ک ک ردن تحت فش ار ک اهش یافت ه (مثالً ب ا )‪viii‬‬
‫‪.‬استفاده از روتاوپور) به طور گسترده استفاده می شود‬
‫‪ .‬لیوفیلیزاسیون‪ ،‬اگرچه گران است‪ ،‬اما به طور فزاینده ای مورد استفاده قرار می گیرد‬
‫‪.‬طراحی و مواد ساخت دستگاه استخراج نیز باید در نظر گرفته شود )‪ix‬‬
‫بای د ب رای نظ ارت ب ر کیفیت دس ته‌های مختل ف ‪ HPLC،‬و ‪ TLC‬پارامتره ای تحلیلی عص اره نه ایی‪ ،‬مانن د اث ر انگشت )‪x‬‬
‫‪.‬عصاره‌ها مستند شوند‬

‫‪:‬منبع‬
‫سوخدف سوامی هاندا‪ ،‬سومان پریت سینگ خانوجا‪ ،‬جنارو لونگو‪ ،‬دو دات راکش‪ .2008 .‬فن آوری های استخراج گیاهان دارویی‬
‫‪.‬و معطر ‪ ،‬مرکز بین المللی علم و فناوری عالی‬