BAB

CHAPTER
Kereaktifan Logam
4 Reactivityyof Metas

ATIHAN BERKEMAHIRAN/SKLL-BASED ACTVIES

4.1 Kepel bagaian Mineral / Variety of Minerals

KKeayaan/8.Crteris
1

a c
nsemula pd
412Mengenas
u a t aiadi an e
*
Explan with exampes on natural mineral properties wtn usetuness neveryday ie
EMK Sains dan texnobg/Scerce and echnobgy
Nilai Murni Rajn dan tabah dalam menjalankan atau menceDun senuatu perara

Moral Val Dahgent and persistertnnurning or vertung sometng

Kepelbageien Mineal dalam Kerak Bumi /Variey of Minerels in tho Eerth CrustBuextbooR ma urt 124
page 12

unsur
1 Mineral adalah sebarang atau. seDatian pepejal yang dijumpai secara semula jadi di
kerek Bumi. Mineral juga disebut sebagai galian yang boleh dijumpai di dalam tanah.

is any e m e n t or solid Compound found naturally in tha Earths crust. Minerals can be
winera
tound in the soil. P

Mineral / Mineral

Unsur/ Element Sebetian / Compound

a)Jirim yang terbentuk daripada ()Jirim yang terbentuk apabila

lebih
satu jenis atom sahaja daripadasatu atom berpadu
secara kimia.
Matter made up of One
than
ype of atom only Matter that made up of more
Trdak bergabung dengan unsur lain.
Not combined with other
one type oft atom chemically combined.
Hanya boleh diasingkan secara kimia.
elements.
Stabil/ Stable Can only be separated chemically

(6) Contoh: / Example: (d) Contoh: / Example

Emas/ Gold Bauksit/ Bauxite
Berlian / Diamond
Hematit/ Hematite
Perak/ Silver
Galena/ Galena
Kasiterit/ Cassiterite

jneg unyneg (P
aAS/nd
PioD / 1 3 ()
punoduo09 Ju Ruje7wqa

O Nilam Publication Sdn Ehd 58)

 SAINS TNGKATAN 3
2 Lengkapkan gabungan unsur di dalam jadual di bawah.
Complete the mixture of element in the table below.
Nama biasa Neme saintifik Gabungan unsur
Common name Scientific name Mixture of element

(a)Bauksit Aluminium oksida () Aluminium / Aluminium

Bauxite Aluminium oxide (Gi) Oksigen / Oxygen

(b) alena Plumbum(lI) suficda (i)Plumbum/ Lead

Galena Lead(I) sulphide Ci)uur / Sulphur
Hematit Ferum(1) oksida (0) Ferum/ iron
Hematite Iron(l) oxide
(i) ksigen / Oxygen
Kasiterit Stanum( oksida (6)tanum/ Tin
d)
Cassiterite Tin( oxide (ii) Okigen /Oxygan

)
Pirit Ferum sutfida i) Ferum/ Iron
Pyrite Iron sulphide (ii) Sultur/ Sulphur

(i) Kalsium/ Calcium

Kalsit Kalsium karbo nat
( Calcite Calcium carbonate (i) Karbon/ Carbon
(i) Oksigen / Oxygen

Buku teks muka surat 128

BKegunean Mineral di dalem Kehidupen Seheren / Mineral Ueege in Delly LHe Textbook page 128
Mineral-mineral yang terdapat di kerak Bumi dan di dalam tanah mempunyai banyak kegunaannya.
The minerals found in the Earth crust and in the soil have many uses.

Mineral semula jadi Sifat kimia / sifat fizik Kegunaan

Natural minerals Chemicel/ physical properties Uses

Kalsium oksida Bersifat bes Meneutralkan tanah berasid

Calcium oxide Basic property Neutralise acidic soil

Silikon dioksida (silika) Takat lebur tinggi Membuat kaca tahan panas
Silicon dioxide (silica) Higher melting point Make heat-resistant glass

Tanah liat (kaolin) Tahan haba Sebagai penebat haba

Clay (kaolin Can withstand heat As a heat insulator

Arang batu Terbakar dalam udara Sebagai bahan api

Coal Bun in the air As a fuel
Membuat lantai jubin
Kalsium karbonat (batu kapur) Tidak larut di dalam air
Calcium carbonate (lime stone)Insoluble in water Making tiles

Refleksi Munde
Student's dakan ()
Reflection Faham Understand Kurang taham/ Less understand( Tidakfaham / Do not understand(
ub6ANO/uaciyo
u6NO/atO
pe*1/ unqund 0) ( 9 7

59) ONilam Publication Sdn Ehd

SAINS TNGKAAN 3D
4 . 2 Siri Kereaktifan Logam / Reactivity Series of Metals

KKeayaan /8.Criteria
ina s
421 terebut /uild arcti o fme a p okge seta menuls persamaan pekataan bag tindak bal
a ac 1or he 1blbwng roaction.
Menentukan kodudukan karbon dan higro gen dalam sin t
the poSition of carbon and hydogen in a ractvity seres of meta
E dan texnolog/ Scence and technoko
Nilai Murns Rajn dan tatah dalam menjalankan atau mencebun senu atu perkara

wo vS |Dtand persistent n rurning or verturmg somehng

Membine Siri Kereaktfen Logem / Build e Reectiviey Serles of Metels Buku teks muka surat 129
Textbook page 129

1 Siri kereaktifan logam adalah OKSIgen

susunan logam mengikut kere aktifan tindak balasnya dengan
OksIda
untuk membentuk .
Reactivity series of metals is an arrangement of metals according to the reactivity of their reactions with
Oxygen to form- Oxides

2 sikan nama logam yang terlibat mengikut siri kereaktifan logam terhadap oksigen di dalam kotak di bawah.
Fill the name of metals that invoved in the reactivity series of metals towards oxygen in the box below.

Au, Ag. Hg Cu.Pb, Sn, Fe.Zn.Al Mg, Ca. NaK

Kereaktifan logam terhadap oksigen . meningK.at
Reactivity of metal towards oxygen increases

3 Semakin tinggi kedudukan logam dalam Siri Kereaktifan Logam, semakin reaktif tindak balas logam tersebut
terhadap oks igen.
The higher the position of metal in the Reactivity Series of Metal, the more reactive the reaction of metal
towards oxyge.
Logam Tindak balas dengan oksigen Kereaktifan logam
Metal Reection towards oxygen
Kalium / Potassium (K
Reactivity of metel
t) Natrium/ Sodium (Na) Terbakar dengan cergas,
nyalaan sangat terang
Sangat reaktit
Kalsium / Calcium (Ca)
Burns very brightly and vigorously Very reactive
Magnesium / Magnesium (Mg)

Aluminium / Aluminium (A)

Zink / Zine (Zn)
Ferum / Iron (Fe)
(ii) Timah / Tin (Sn)) Menghasikan nyalaan kuning Reaktif
Plumbum / Lead (Pb)
Produce yellow flame Reactive

Kuprum/Copper (Cu)
Merkuri / Mercury (Hg

Argentum l Argentum (Ag) Berbara Tidak reaktif

Emas/ Gold (Au Burning Not reactive

ONilam Publication Sdn Ehd 60)

 SAINS TINGKATAN 3
A Kedudukan Hidrogen dalam Siri Kereeaktifan Logem
Buku teks muka surat134
lextbook page 134
The Position of Hydogen in the Reectiviey Series of Metel
1 Hicdrogen juga boleh bertindak balas dengan oksida logam, maka hicrogen mempunyai daya tarikan yang kuat
terhadap oksigen. / Hydrogen can aso react with metal oxide5, so hydrogen has a strong attraction to oxygen.

Oksida logam + hidrogen logam + hidrogen oksida(air)

Metal oxide hydrogen metal+ hydrogen oxide(water)
2 Susunan radas bagi menentukan kedudukan hidrogen dalam siri kereaktifan logam ditunjukkan dalam rajah
di bawah. / The apparatus set-up to detemine the position of hydrogen in the reactivity series of metals as
shown below.
Corong tisel Oks1da logam Pembakaran gas
Thustle funnel Metal oxwde niorogen berlebhan
Burning of excess
hydrogengas

Piring porseln
Porcelin dish

naskan
ub pembakar an
THub-U
Heat
Burning tube
Tube-U

ca
Diluted HSO,

CuSoak/aq
Kelalang das lepe
n
Round-bottom flask
Kalsum klorida kontang
Anhydrous calcum chloride

3 Lengkapkan hasil kajian bagi aktiviti ini untuk menentukan kedudukan hidrogen dalam siri kereaktifan logam
dalam jadual di bawah. / Complete the results to determine the position of hydrogen in the reactivity series of
metals in the table below.
Adakah oksida logamn
diturunkan?
Oksida logam Pemerhatian Tandakan ( ) atau ( )
Metal oxide Observetion
Is metal oxide reduced?
Tick () or (X)

Aluminium oksida Tidak berbara dan menjadi warna putih.

0Aluminium oxide Not burming and turms into white colour

Tidak berbara dan menjadi kuning ketika masih

Zink oksida panas./ Not burning and turns to yellow colour
when still hot.
(1) Zinc oxide
Bertukar menjadi putih apabila sejuk.
Turns into wnire colour wnen cooled.

Ferum (1l) oksida Terbakar dengan terang dan menghasilkan pepejal

kelabu berkilat. / Buns with bright flame and
(iii)
Iron ll) oxide
produce grey shiny solid

Terbakar dengan terang dan menghasilkan pepejal

Plumbum()
(iv)oksida bright flame and
kelabu berkilat. / Burns with
Lead(l) oxide
producegrey zhiny zolid
(v) prum(l|) oksida Terbakar dengan sangatwith
terang dan menghasilkan
and
Coppar(l) oxide serbuk perang./ Bums
produce brown powder
more
bright flame

61 ONilam Publication Sdn Ehd

SAINS TINGIAJAN3
4 Berdasarkan kajian tersebut: / Based on the following results:
(a) Nyatakan oksida logam manakah yang dapat diturunkan oleh hidrogen dalam eksperimen ini.
State which metal oxide can be reduced by hydrogen in this experiment.

Ferum() oksida, plumbum(l) oksida dan kuprum(l) oksida

Iron(lIl) oxide, lead() oxide and copperil) oxide
(b) Logam yang manakah terletak di atas hidrogon di dalam Siri Kereaktfan Logam?
Which metal is located higher than hydrogen in the Reactivity Series of Metals?
Aluminium dan zink/ Aluminium and zinc

() Logam yang manakah terletak di bawah hidrogen di dalam Siri Kereaktifan Logam?
Which metal is located lower than hydrogen in the Reactivity Series of Metals?

Ferum, plumbum dan kuprum / Iron, lead andcopper

(d) Kenal pasti kedudukan hidrogen di dalam Siri Kereaktifan ogam.
Detemine the position of hydrogen in The Reactivity Series of Metals.

Hidrogenterletak di antara zink dan ferum dalamsirikereaktifan logam.

Hydrogen is located between zinc and iron in the reactivity series of metals

Reflekss Muno Sla tandakan ()

Studenr's
Please tick )
Rellection
Faham/Understand( ) Kurang taham / Less understand( Tidaktohanm/ Do not understand

4.3 Pengekstrakan Logam dari Bijihnya/ Extraction of Metel from Its Ore
KKeayaan/5.crtens
431 5eomuni untuk menerangein bagaimana bgam diet dalam sodor perombongan dengan k a n

432 aa utu meny ma an urk dnpa N p ngan yangt Oncng dengan t

uku teks muka surat 137

A Pengelkatrakan Logam / Metal Ertrection Textbook page 137

1 Pengekstrakan logam bermaksud proses mengasingkan logam asli daripada bijihnya. Contohnya, proses
mengas ingkan timah daripada bijih timah.
Metal extraction means the process of sepereting the original metal from its ore. For examples, is the proce5s
of separating tin from tin ore.

2 Pengekstrakan melalui penurunan oksida logam menggunakan karbon:

Extraction through metal oxide reduction by using carbon:
(a) Digunakan dalam mengokstrak logam-logam yang kurang reaktif daripada karbon.
Used in extracting less reactive metals than carbon.
(6) Contoh: Plumbum, kuprum dan argentum.
Examples: Lead, copper and silver

Nug pue u n m n n / u z u p w n i n j y ( 9

pyp (

ONilam Publication Sdn Ehd 62)

 SAINS THNGKATAN S
(e)Rajah di bawah menunjukkan pengekstrakan ferum/bijih besi daripada bijihnya dengan menggunakan
karbon. Isikan ruang kosong dengan jawapan yang betul.7 The diagram below shows the extraction of iron
from itsore using Fill in the blanks with the corect answer
carbon (
Peringket 1:/Stage 1:
Campuran bijih besi atau oksida besi yang
berkepekatan tinggi, arang kok, dan batu kapur
ditambahkan ke dalam relau bagas melalui ruang atas.
A mixture of concentrated iron ore or iron oxide, coke
Relau b.agas
Furnace and limestone is added into a blast furnace through
he top

Peringket 2:/ Stage 2:

Campuran dipanaskan pada suhu optimum, iaitu pada
1 400°C dengan menyuntikkan udara panas ke dalam
relau
The mixture is heated at its optimum temperatur
which is at 1 400°C by injecting hot air into the furnace.
anga
Leburan logam
Molten metal

Peringket 3:/ Stage 3:

() Penghasilan ferum: arang kok atau karbon bertindak balas dengan oksigen di dalam udara panas
untuk menghasilkan karbon dioksida dan haba. / Formation of iron: Coke or carbon reacts with
oxygen in the hot air to produce carbon dioxide and heat.

Karbon+oksigen karbon dioksida_

Carbon+ oxygen carbon dioxide
(i) Karbon dioksida yang dihasilkan bertindak balas dengan arang kok yang berlebihan untuk menghasikan
Karoon monokIa yang merupakan agen penurunan. / Carbon dioxide that is produced reacts
with the rest of the hot coke to form A which is a reducing aget.
Karbon dioksida +karbon karbon monoksida
Carbon dioxide + carbon _carbon monoxiade

tin) Karbon monoksida dan kartbon menurunkan besi oksida kepada besi.
Carbon monoxide and carbon reduce iron oxide into iron.

Ferum(l1) oksida + karbon ferum + karbon dioksida

Iron(l) oxide + carbon iron+ carbon dioxide

Ferum(1) oksida + karbon monoksida ferum + karbon dioksida

Ironll) oxide + carbon monoxide iron+ carbon dioxide

Ferum(l1) oksida +
kartbon ferum + karbon dioksida
Iron(l) oxide + carboniron+ carbon dioxide
Ferum(1) oksida + karbon monoksida ferum + karbon dioksida
Iron) oxide + carbon monoxide iron+ carbon dioxide

pIop uoqu* /*pyop uoque

63) Nilam Publication Sdn Ehd

SAINS TIRNGKALAN J
Penghasilan sanga / Production of sleg
(i) Batu kapur atau kalsium karbonat diurai menghasilkan . kalsium oksida dan karbon dioksida.
Limestone or calcium carbonate decomposes to form caicium oxIde and carbon dioxide

Kalsium karbonat. kalsium oksida + karbon dioksida

Calcium carbonate calcium OXide +carbon dioxide

(i) Kalsium oksida bertindak balas dengan bendas ing seperti pasir (silikon dioksida) di dalam bijih besi untuk
membentuk sanga atau kalsium silikat.
Calcium oxide reacts with impurities such as sand (silicon dioxide) in iron ore to form- slag
or calcium silicate.
Kalsium oksida + silikon dioksida kalsium silikat
Calcium oxide + silicon dioxide
calciumsilicate

Peringkat 4:/ Stage 4:

) Pada suhu tingg ferum yang terhasil akan melebur dan mengalir ke bahagian bawah
yang_
relau. Leburan ferum akan dituang keluar ke dalam acuan dari semaa ke semasa sehingga ia menjadi sejuk
besi tuangan
dan keras. la dipanggil .
At- temperature, the iron formed will melt and flow to the bottom of the furnace.
The molten iron is channelle d into a mould from time to time until it cool down and freeze. It is called a
cast iron

(i) Pada suhu yang - tingg sanga yang terhasil akan melebur dan mengalir ke bahagian bawah
relau. Sanga akan terapung di atas leburan ferum kerana ketumpatannya lebih rendah daripada leburan
ferum. Kemudian, leburan sanga dikeluarkan untuk digunakan membuat tapak binaan dan jalan raya.

At high temperature, the slag fomed will met and fow to the bottom of the furmace.
Slag will loat on top of the molten iron because it is less dense than moten iron. Then, the molten slag is
tapped off and used to make the building base and roads.

3 Pengekstrakan melalui elektrolisis sebatian logam dalam keadaan lebur.

Extraction through electrolysis of metal compound in molten state.

(a) Digunakan dalam mengekstrak logam-logam yang - lebihLreaktif daripada karbon.

Used in extracting more reactive metals than carbon.
(b) Contoh: natrium, kalsium, magnesium dan aluminium.
Examples: sodium, calcium, magnesium and aluminium.

Kuz
Quz

KUIZ

pwo uno/pn

ONilam Publication Sdn Bhd 64

 SAINS TNGKAAN 3
Kesen-esen Negetif deripede Aktiviti Perlombengen Buku teks muka surat 140
Textbook page 140
T h e Negative Effecs of Mining Activities

THINK ) Lombong tinggal yang tidak dijaga membahayakan penduduk

sekitar dan juga haiwan
Uncontrolled mines endanger residents and animals

Kejadian hakisan tanah dan tanah runtuh

Soilerosion and landslides
Kesan-kesen Negatif
deripede Aktiviti
Ketidakseimbangan atmosfera
Perlombongen
The Negetve Effects
Atmosphere imbalance

of Mining Activities
iV) Pencemaranbunyi, udara, tanah dan air
Noise, air, soil and water pollution

emusnahan flora dan fauna 4

Destruction of flora and fauna

Projek 4.1 Menyelesaikan masalah tentang isu perlombongan di Malaysia

Project 4.1 Solve problems on mining issues in Malaysia

Arahan:/ Instructions:
1 Lakukan aktiviti secara berkumpulan. / Do activities in groups
2 Anda perlulah melayari internet dan mencari fakta-fakta yang berkaitan dengan isu-isu perlombongan di
Malaysia dan impaknya terhadap hidupan dalam konteks tempatan dan global.
You need to surf the intemet and search for facts on mining issues in Malaysia and its impact on living
things in local and global context.
Bincangkan maklumat yang dikumpulkan. / Discuss the infomation collected.
4 Nyatakan idea-idea anda bagi mengatasi isu-isu perlombongan ini.
State your ideas to overcome thes0 mining issues.
Dengan menggunakan kaedah PAK 21, bentangkan hasil maklumat anda pada semua rakan anda di
dalam kelas dalam bentuk mutimedia.
Using the PAK 21 method, present your information to your friends in the classroom in the mutimedia
form.

1d
Sila tandakan ()
Please tick()
Reflection
Faham/Understand ( Kurangfaham/ Less understand( idak faham/ Do not understand
une pue sioy jo uonasa usj ap ecy wunuy ( ueegu bdkouiY/jouju ueuequnasyepay m)

65 Nilam Publication Sdn Ehd

 SAINS TINGKAJAN 3 J

ATINAN PENGUKUHAN/ ENRICHMENTEXEROKE

Soalan Objektif/ Objecte Questlons
Queslions in Google Form
1 manakah 4 Apakah hasil tindak balas
Antara bahan berikut, yang merupakan bag pembak ar an
logam?/ Which of the following materials is metal? magnesium dan oksigen?
A Berlian / Diamond What are the products of reaction between
B Aluminium / Aluminium magnesium and oxygen combustion?
Karbon / Carbon
D Feldspar/ Feldspar
A Magnesium oksida / Magnesium oxide
B Magnesium sufida / Magnesium sulphide
C Magnesium klorida / Magnesium chloride
2 Galena ialah gabungan unsur-unsur D Magnesium karbonat/ Magnesium carbonate
Galena is a combination of elements
timah dan oksigen. 5 Logam X dapat diekstrak deripada bijihnya
tin and oxYgen. melalui pembakaran dengan arang batu. Apakah
B kuprum dan okSIgen. kemungkinan logam A"
copper and oxygen. Metal X can be extracted from its ore through coa
C natrium dan sufur. combustion. What is the possible metal X?
sodium and sulphur A Plumbum / Lead
D
plumbum dan sufur.
lead and suiphur
B Magnesium / Magnesium
D
Aluminium Aluminium
Natrium/ Sodium
3
Antara berikut, yang manakah kegunaan silikon
dioksida dalam kehidupan harian? / Which of the 6 Yang manakah antara berikut bukan kesan aktiviti
is the use / the following is not the
following
A
of silicon dioxide in daily lite?
Sebagai peneutral tanah berasid
perlombongan? Which of
of mining activities?
impact
To neutralise acidic soil A Pencemaran ar
Membuat kaca tahan panas Water pollution
Make heat-rasistant glass Penipisan lapisan ozon
C Depletion ot the ozone ayer
Sebagai bahan ap Ekstra/ Extra
As a fuel C Kemusnahan flora dan faunaa
D Sebagai penebat haba
As a heat insulator D
Destruction of flora and tauna
Pencemaran buny!
Sound pollution

Soalan Struktur / Structured Questions

EKSTRA
1 di bawah dengan
Padankan minera-mineral penggunaannya yang betul.
Match the minerals with their proper uce below.

Arang batu Sebagai penebat haba

Coal As a heat insulator
Kalsium karbonat Membuat bahan api
Calcium carbonate As a fuel
Tanah liat Membuat lantai jubin
Clay Making tiles
|2 markahVmarks]
2 Gariskan perkataan yang betul./ Underline the corect answers.
(a) Karbon dapat menurunkan ( aluminium , zink ) oksida tetapi tidak dapat menurunkan ( aluminium, zink)
oksida. / Carbon can reduce (aluminum, zinc) oxide but cannot reduce (aluminium, zinc) oxide.
(b) Hidrogen dapat menurunkan (ferum, zink) oksida tetapi tidak dapat menurunkan ( ferum , zink) oksida.
Hydrogen can reduce ( iron, zinc) oxide but cannot reduce ( iron, zinc) oxide.
2 markah/marks]

ONilam Publication Sdn Ehd

66)
 SAINS TINGKAIAN3
3 Nyatakan kaedah yang digunakan untuk menentukan kedudukan karbon di dalam Siri Kereaktifan Logam.
State the method used to determine the position of carbon in the Reactivity Series of Metal

Kaedah penurunan logam. / Reduction method

1 markahvmark]
4 Rajah di bawah menunjukkan susunan radas untuk menentukan tertb kereaktfan logam terhadap oksigen.
Hablur kalium manganat(I) dipanaskan untuk menghasikan gas oksigen yang bertindak balas dengan serbuk
logam.Keputua an ekaperimen ditunjukkan pada jadual di bawah. / The diagram below shows the set-up of
apparatus to detemine the arrangement of metal reactivity towards oxygen The potassium manganate(VIl)
cystaline s heated to produce oxygen gas which reacts with metal powder. Experiment resuts are shown in
the table below.
Wul kaca
Olssw O o

Serbuk logam
Kalum manganat Vil) Metal powder
woe
Potassuum manganate(VIl)

Piring porseln
Panaskan Panaskan Porcelin dish
Heat Heat

gam
Metal
Pemerhatien
Observation
Magnesium Menyala dengan api yang sangat terang Hasil tindak balas berwarna putih.
MagnesiumBurning with a very bright fame. The product of the reaction is white.

Zink Menyala dengan api yang terang Hasil tindak balas adalah kuning ketika panas dan putih
ketika sejuk.I Burning with a bright fame. The product of the reaction are yellow when hot
Zinc
and white when cold.

Plumbum Membara dengan terang9.Hasil tindak balas adalah perang ketika panas dan kuning ketka
Lead and yellow when cold.
sejuk./ Glowing brightly. Productformed ia brown when hot
Kuprum
COpper
Membara dengan malap. Hasil tindak balas berwarna hitam.
Glowing dimly. The product formed is black in colour.

(a) Nyatakan satu hipotesis bagi eksperimen ini. / State one hypothesis of this experiment.

Kedudukan logam paling tinggi di dalam siri elektrokimia merupakan logam yang paling reaktif//Semakin
tinggikedudukan logam di dalam siri elektrokimia, semakin reaktif logam terhadap oksigen

Thehighast matal position in the electrochemical series is the most reactive metal/The higher the metal
position in the electrochemical series, the more reactive the metal to react towards oxygen.
12 markahVmerks]

(6) Berdasarkan keputusan eksperimen, nyatakan inferens yang boleh dibuat tentang tindak balas antara serbuk
magnesium dan gas oksigen./ Based on the experimental results, state the inference that can be made about
the reaction between magnesium powder and oxygen gas.

Magnesium bertindak balas paling cergasterhadap oksigen

Magnesium reacts vigorously towards oxygen
2 markahvVmarks]

(e) Susunkan logam magnesium, zink, plumbum dan kuprum mengikut tertib menurun kereaktifan logam
terhadap oksigen. / Arange magnesium, zinc, lead and copper metal according to the order of decreasing
metal reactivity towards oxygen.

Kuprum. plumbum, Zink, magnesium COPper,lead, zinc, magnesium

Z markatVmaiks]

Nilam Publication Sdn Ehd