School: Grade Level: VI

GRADES 1 to 12 Teacher: Learning Area: ARALING PANLIPUNAN

DAILY LESSON
LOG Dates and Time: Quarter: 1ST QUARTER

MONDAY TUESDAY WEDNESDAY THURSDAY FRIDAY

I. A. Naipamamalas ang Naipamamalas ang Naipamamalas ang Naipamamalas ang

Content mapanuring pang-unawa at
Standard kaalaman sa bahagi ng
Pilipinas sa globalisasyon
batay sa lokasyon nito sa
mundo gamit ang mga
kasanayang pangheograpiya
atang ambag ng malayang
kaisipan sa pag-usbong ng
nasyonalismong Pilipino.
B. Performance Naipamamalas ang
Standard pagpapahalaga sa
kontribosyon ng Pilipinas sa
isyung pandaigdig batay sa
lokasyon nito sa mundo.
C. Learning Nasusuri ang epekto ng
Competency/ kaisipang liberal sa
Objectives pagusbong ng damdaming
nasyonalismo. UNCODED
Write the LC
code for
each.
mapanuring pang-unawa at
kaalaman sa bahagi ng
Pilipinas sa globalisasyon
batay sa lokasyon nito sa
mundo gamit ang mga
kasanayang pangheograpiya
atang ambag ng malayang
kaisipan sa pag-usbong ng
nasyonalismong Pilipino.
Naipamamalas ang
pagpapahalaga sa
kontribosyon ng Pilipinas sa
isyung pandaigdig batay sa
lokasyon nito sa mundo.
Nasusuri ang epekto ng
kaisipang liberal sa
pagusbong ng damdaming
nasyonalismo. UNCODED
mapanuring pang-unawa at mapanuring pang-unawa at
kaalaman sa bahagi ng kaalaman sa bahagi ng
Pilipinas sa globalisasyon Pilipinas sa globalisasyon
batay sa lokasyon nito sa batay sa lokasyon nito sa
mundo gamit ang mga mundo gamit ang mga
kasanayang kasanayang
pangheograpiya atang pangheograpiya atang
ambag ng malayang ambag ng malayang
kaisipan sa pag-usbong ng kaisipan sa pag-usbong ng
nasyonalismong Pilipino. nasyonalismong Pilipino.
Naipamamalas ang Naipamamalas ang
pagpapahalaga sa pagpapahalaga sa
kontribosyon ng Pilipinas kontribosyon ng Pilipinas
sa isyung pandaigdig batay sa isyung pandaigdig batay
sa lokasyon nito sa mundo. sa lokasyon nito sa mundo.
Nasusuri ang epekto ng Nasusuri ang epekto ng
kaisipang liberal sa kaisipang liberal sa
pagusbong ng damdaming pagusbong ng damdaming
nasyonalismo. nasyonalismo.
UNCODED UNCODED

II. CONTENT Pag- Usbong ng Pag- Usbong ng Kamalayang Epekto ng Kaisipang Epekto ng Kaisipang
Kamalayang Nasyonalismo Nasyonalismo Liberal sa Pilipinas Liberal sa Pilipinas

III. LEARNING
RESOURCES
A. Reference
s

Learning Resources MELC - CG ph. 42 Araling MELC - CG ph. 42 Araling MELC - CG ph. 42 Araling MELC - CG ph. 42 CG ph. 56 Araling
Panlipunan (Uncoded) Panlipunan (Uncoded) Panlipunan (Uncoded) Araling Panlipunan Panlipunan
SLM SLM SLM (Uncoded)
 SLM
IV. PRO
CED
URE
S

a. Reviewing previous Kunin ang iyong BAlikan ang nakaraang aralin. Panuto: Sagutin ang BAlikan ang nakaraang
lesson/s or sanayang papel. Katulad BLOCKBUSTER. Isulat aralin.
presenting the ng nakikita mo sa ibaba ang sagot sa sagutang-
new lesson kulayan papel.
mo diyan ang sasakyang
Galyon at sa loob ng
kahon sa ibaba ng larawan
ay
isulat kung saan ito
ginagamit ng mga unang
Pilipino.

b. Establishing a Nasyonalismo, ano nga ba ang ibig Suriin at unawaing mabuti ang bawat Natapos nating pag-aralan ang Subukan mong ilarawan
sabihin nito? Paano nga ba nagising ang pangungusap. Isulat sa sagutangpapel
purpose for the kamalayan ng mga Pilipino sa tinatawag
mga salik ng pag-usbong ng ang sumusunod na
ang letra ng tamang sagot. damdaming nasyonalismo ng
lesson na nasyonalismo? Sino kaya ang nag-
1. Bakit mahalaga ang pagbukas ng bayani natin ayon sa
udyok mga Pilipino. Ano ang iyong
sa kanila? Ano nga ba ang mga Suez Canal? iyong
A. Dahil naging matagal ang naramdaman? Nagkaroon
panyayaring naganap kung bakit
naghangad sila ng paglalakbay mula Maynila patungong rin ba ng epekto sa iyo? pagkakakilala sa kanila.
tinatawag na kalayaan, pagkapantay- Spain Marami ang naging salik Isulat ang iyong sagot sa
pantay, at kapatiran? May kinalaman B. Dahil nakarating sa atin ang upang mapukaw ang
kaya ang kaisipang liberal damdaming
sagutang-papel.
pagbukas ng tinatawag na Suez Canal?
Pagpasok ng kaisipang liberal sa bansa?
C. Dahil naging mahal ang bilihin nasyonalismo ng mga Mga Bayani:
O D. Dahil naging mayaman ang Pilipino. Ang bunga at epekto a. Graciano Lopez Jaena
kaya dahil sa pamamahala ni Gob. Hen. Pilipinas
Carlos Maria de la Torre? Kaya ang mga 2. Kailan naganap ang pag-alsa sa
ng mga patakarang kolonyal b. Jose Rizal
Pilipino ay unti-unting nabuksan ang Cavite? sa c. Andres Bonifacio
 isipan sa katotohana na hindi sila dapat A. 17 Nobyembre 1869 Pilipinas, ang matagal na d. Marcelo H. Del Pilar
maging bilanggo sa sariling bansa at B. 20 Enero 1872
nagkaroon ng lakas na maging malaya.
panahon ng pananakop, at
C. 17 Pebrero 1872 pang-aapi at katiwalian ng
D. 19 Setyembre 1868
mga
3. Alin ang hindi naging salik sa pag-
usbong ng nasyonalismong Pilipino? pinunong Español ang unti-
A. Pagbukas ng Suez Canal unting nagbuklod sa isipan at
B. Pagdating ng liberal na puso ng mga Pilipino
kaisipan sa Pilipinas upang malinang ang
C. Pagbayad ng buwis damdaming makabansa.
D. Pag-alsa sa Cavite
4. Ano ang tawag sa paglagay ng mga
Paring Sekular sa mga parokya?
A. Regular
B. Sekularisasyon
C. GOMBURZA
D. Principalia
5. Ano ang tawag sa mga paring hindi
nabibilang sa anumang samahang
relihiyoso?
A. Regular
B. Sekular
C. Ilustrados
D. GOMBURZA
c. Presenting Tatalakayin sa araling ito kung ano Ating palawakin ang ating Pag-aralan nating ang Ating alamin ang tungkol
ang nagbigay-lakas upang magkaisa kaalaman tungkol sap ag-
examples/instance epekto ng Kaisipang sa La Liga Filipina at ang
ang usbong ng kamalayang
s of the new mga naaaping Pilipino upang nasyonalismo ng mga Pilipino. Liberal sa Pilipinas. Katipunan.
lesson maging malaya sa mga mabagsik na
kamay ng mga
Kastila.
d. Discussing new Suriin mo ang mga Pag-usbong ng Awitin ng buong puso Ang La Liga Filipina
concept larawan sa ibaba. Isulat Panggitnang Uri ang popular na
Ang La Liga Filipina ay
ang mga letra ng mga Sa pagsigla ng kundiman na “Bayan isang samahang binuo ni
larawan na may kalakalan sa Maynila, Ko”. Pagkatapos
Jose Rizal noong 3
kinalaman sa pag-usbong maraming mga Pilipino mong awitin ito, sagutin
Hulyo
ng damdaming at mga dayuhan ang ilang katanungan sa
1892. Ang layunin nito
nasyonalismo ng mga ang naganyak na ibaba. ay ang mapagsamasama
Pilipino. makipagkalakalan. Ang ang mga Pilipino sa
mga Ingles, buong
Amerikano, at Tsino ay kapuluan;
nakapagpasok ng maipagsanggalang sila
malaking kapital sa sa mga mapang-abusong
bansa. Nagbigay daan opisyal ng pamahalaan
ito sa pag-unlad ng at sa katiwalian ng mga
pamumuhay ng mga Español; proteksiyon sa
Pilipino. Sila ang Sagutin: bawat kasapi;
bumuo sa panggitnang 1. Ano ang nais paghihikayat sa
uri (Middle Class) sa iparating ng awiting edukasyon, agrikultura
lipunan sa Pilipinas. Bayan Ko? at komersyo; at pag-
Ang panggitnang uri ay 2. Paano mo aaral at pagsagawa ng
binubuo ng maipapakita ang iyong mga reporma sa
mayayamang Pilipino, pagkamakabayan bilang bansa.
mestizong Español, at isang bata? Marami ang sumali sa
Tsino na ang La Liga Filipina. Nahati
kabuhayan ay higit pa ang mga kasapi, ang
sa karaniwang Pilipino. mga
Dahil sa kasaganahan Ang malaking ilustradong kasapi ay
na nakamit nila marami pagkakamaling ginawa nagtaguyod ng
sa mga anak nila ang ni Gobernador Izquierdo pakikipaglaban para sa
nakapag-aral sa ay ang hatulan reporma at ang iba ay
Maynila o sa Europa. niya ng kamatayan ang nagbalak ng
Dahil sa kanilang tatlong pari na sina paghihimagsik.
pagsasanay sa ibang Padre Mariano Gomez, Bagaman hindi nagtagal
bansa Jose Burgos, at at natupad ang
naging malawak ang Jacinto Zamora. Iniutos repormang ipinaglaban
kanilang pananaw sa ni Arsobispo Gregorio ng La Liga
buhay. Doon, ang mga Meliton Martinez na Filipina, nagising naman
kabataang patunugin ang nito ang damdamin ng
naliwanagan o mga kampana sa lahat mga tao laban sa mga
nabuksan ang ng simbahan. Ang Español at
kamalayan tungkol sa pagkamatay ng tatlong nagbigay daan ito sa
mga ideya o kaisipang pari ay itinuturing pagsiklab ng himagsikan
liberal na kabayanihan ng mga ng 1896.
ay tinawag na Pilipino. Ang
ilustrados. Ang mga pangyayaring ito ay isa
ilustrados tulad nina sa gumising sa
Jose Rizal, Graciano damdaming
Lopez nasyonalismo ng mga
Jaena, Marcelo H. del Pilipino. Nadama ng
Pilar, Antonio Luna, bayan na kailangan na
Juan Luna, Mariano ang
Ponce, Jose Maria pagbabago, dahil sa
Panganiban, at marami patuloy na kalupitan at
pang iba. Ang katiwalian ng mga
kaisipang liberal na Español, ito ang
kanilang nabasa at sa nagbunsod sa mga
edukasyong kanilang Pilipino sa Espanya
nakamit ang siyang upang ilunsad ang
nagmulat sa kanila sa Kilusang Propaganda.

e. Continuation of the Mga Salik na Nakapagpausbong
ng Damdaming Nasyonalismo
discussion of new
Ang damdaming nasyonalismo ay
concept ang pagkakaroon ng iisang adhikain
para
sa Inang Bayan na mapabuti ito.
Ano ano ang salik na nagbunsod sa
mga Pilipino
upang isulong ang adhikaing ito?
Pagbubukas ng Pilipinas sa
Pandaigdigang Kalakalan
Noong 1789, sa pamamagitan ng
isang dekreto, bahagyang nabuksan
ang
Maynila sa pandaigdigang
kalakalan, kaya’t nagkaroon ng
pagkakataon ang mga
dayuhan na makapagnegosyo sa
Pilipinas.
Dumami pa lalo ang mga
mangangalakal sa Maynila nang
mabuksan ang
Suez Canal noong 17 Nobyembre
1869. Ang Suez Canal ay
matatagpuan sa Egypt,
pinag-uugnay nito ang
Mediterranean Sea at Red Sea. Sa
pagbukas nito naging
madali ang pagpasok ng mga
kalakal at pagdating ng kaisipang
liberal mula sa
Europe patungo sa ibang panig ng
daigdig. Naging maikli sa isang
buwang ang
paglalakbay mula Maynila
patungong Spain. Napabilis din ang
paghahatid ng mga
impormasyon na galing sa Europa.
Maraming Pilipino rin ang
nakarating sa Spain
at sa ibang bansa sa Europa upang
mag-aral at maglakbay.
Sa pagpunta ng mga Pilipino sa
ibang bansa ay natuto silang
makisalamuha
sa ibang dayuhan. Ito ay naging
daan upang mamulat sila sa mga
bagong ideya.
Ganoon din ang mga dayuhan,
napadali sa kanila na makarating sa
Pilipinas dala
ang kani-kanilang sariling kultura,
pananaw, at kaisipan. Naging
tunay na kalagayan
ng Pilipinas.
Pamumuno ni Gobernador
Heneral Carlos Maria de la
Torre
Sumiklab ang labanan sa
Spain noong 19 ng Setyembre
1868. Ang
himagsikan bunga ng pagpalit
ng pamamahala mula sa
kamay ng mga konserbatibo
tungo sa mga liberal. Sa
panahong iyon ipinadala sa
Pilipinas si Gobernador
Heneral
Carlos Maria de la Torre.
Isang magiting na kawal si
Heneral Carlos Maria de la
Torre, naging
gobernador heneral noong 23
Hunyo 1869. Naniniwala siya
sa liberalismo at
ipinamalas niya ito sa
pamamagitan ng mga
patakaran at mahusay na
pakikitungo
sa mga tao. Pantay-pantay ang
pagtingin niya sa mga Español
at mga Pilipino.
Ipinagbawal niya ang
parusang paghahagupit;
winakasan ang pag-eespiya sa
mga pahayagan; at hinikayat
ang malayang pamamahayag.
Naniniwala siya na ang
lahat ng tao ay pantay-pantay.
Kaya sa panahong ng
kaniyang panunungkulan ay
naramdaman ng mga Pilipino
ang Kalayaan at ang malaking
Epekto ng Kaisipang
Liberal sa Pilipinas
Ang Kilusang Propaganda
Noong 1872 matapos mabitay
ang tatlong paring martir ay
itinatag ang
Kilusang Propaganda. Ang
samahang ito ay gumamit ng
mapayapang pamamaraan
sa pamamagitan ng lapis,
pluma, papel, at karunungan
upang maipaabot ang
kanilang paghingi ng reporma
o pagbabago sa kolonya.
Ang Kilusang Propaganda ay
isang samahang binuo ng
ilang ilustrados upang
humingi ng reporma sa
mapayapang paraan. Hindi
radikal o mapanghimagsik
ang
kahilingan ng mga
propagandista. Ang mga
kasapi nito ay sina Jose Rizal,
Marcelo
H, del Pilar, Graciano Lopez-
Jaena, Antonio Luna, Juan
Luna, Mariano Ponce,
Trinidad Hermenegildo Pardo
de Tavera, Jose Maria
Panganiban, Pedro Paterno,
Felix Resurreccion Hidalgo,
at Dominador Gomez.
Kabilang sa mga dayuhan na
tumutulong sa kanila ay sina
Ferdinand Blumentritt,
kaibigan ni Rizal at si Miguel
Morayta, isang politikong
Español. Bagamat walang
opisyal na pamunuan ang
Kilusang Propaganda,
maituturing na tatlo ang
kinikilalang pinakatanyag na
repormista o mga ulo ng
Kilusang Propaganda ay sina
Jose Rizal, Graciano Lopez
Jaena, at Marcelo H. del Pilar.
Ang Katipunan
Ang Katipunan o KKK
(Kataas-taasan
Kagalang-galangang
Katipunan ng mga
Anak ng Bayan) ay
lihim na samahang
naglayong wakasan ang
pananakop ng mga
Español sa pamamagitan
ng puwersa o lakas.
Itinatag ito nina Andres
Bonifacio,
Valentin Diaz, Teodoro
Plata, Ladislao Diwa, at
Deodato Arellano.
Noong 7 Hulyo
1892 sa isang bahay sa
72 Kalye Azcarraga
(Claro M. Recto na
ngayon). Kasama ng
ibang naging kasapi ay
nagsanduguan sila.
Ginamit nila ang
sariling dugo sa
pagsulat ng pananda ng
kanilang mga pangalan.
Si Andres Bonifacio ang
tinaguriang Supremo ng
Katipunan.
Naging inspirasyon ni
Andres Bonifacio ang
French Revolution
1789.
Itinaguyod ng French
Revolution ang
konsepto ng kalayaan,
pagkakapantay-pantay,
at kapatiran (liberty,
maluwag din ang
pagpasok ng ideyang liberal nina
John Locke, Jean Jacques
Rousseau, Voltaire,
Montesquieu, at iba pang
Europeong pilosopo sa bansa.
Nakarating din sa Pilipinas ang mga
aklat, pahayagan, at iba pang
babasahing
mula sa Estados Unidos at Europa.
Natutuhan ng mga Pilipino mula sa
mga aklat
at magasin ang tungkol sa
pagsisikap ng mga Amerikano at
Pranses na matamo ang
kalayaan. Ang mga aklat na ito ang
nagbigay sa mga Pilipino ng bagong
kaisipang
politikal at mga mithiin ng mga
Rebolusyong Pranses at Amerikano,
na siyang
nagmulat sa mga Pilipino sa
tinatawag na kalayaan,
pagkakapantay-pantay, at
pagkakapatiran.
Pagpasok ng Kaisipang
Liberal sa Pilipinas
Unang ginamit ang
katagang “liberal” sa
Spain at tumutukoy ito sa
mga
rebeldeng Español noong
1820. Bagamat ang tunay
na kahulugan nito ay ang
kalayaang isulong ang
pagbabago sa lipunan.
Ang kaisipang liberal ay
nakarating sa ating bansa
nang buksan ang Pilipinas
sa pandaigdigang
pangangalakal noong
1834 hanggang 1873.
Malaki ang naiambag
ng pagbukas ng Suez
Canal sa paglaganap ng
liberalismo. Dahil sa
pagbabago.
Maikli lamang ang pamumuno
ni Gobernador Heneral Carlos
Maria de la
Torre ngunit napakilala niya
ang kalayaan, pagkapantay-
pantay, at kapatiran.
Ang Pag-aalsa sa Cavite noong 1872
at ang Pagbitay sa Tatlong Paring
Martir
Nang matapos ang panahon sa
pamumuno ni Gobernador Heneral
Carlos
Maria de la Torre, ang pumalit sa
kanya ay si Heneral Rafael Izquierdo.
Kalaban siya
ng mga liberal sa pamahalaan.
Si Izquirdo ay kabaliktaran sa paraan
ng pamumuno ni de la Torre.
Ipinagmalaki ni Izquierdo ang
kaniyang pamamaraan sa
pamamahala. Ito ang
paggamit ng krus sa isang kamay at
espada sa isang kamay. Ang
pamamahala ni
Goberdor Izquierdo naging mahigpit
at nagdulot ng pahirap sa mga Pilipino
ang
kaniyang mga kautusan. Inalisan niya
ng karapatan at kabuhayan ang mga
manggagawang Pilipino sa Cavite na
hindi nakapagbayad ng taunang
buwis.
Sa ginawa ni Izquierdo na
pagmamalupit naramdaman ng mga
Pilipino ang
malaking pagkaiba ng pamumuno ni
dela Torre. Dahil dito nagkaroon ng di
pagkakaunawaan at nauwi sa pag-alsa
noong 20 Enero 1872, sa pamumuno
ni
Sarhento Fernando La Madrid.
Napatay nila ang mga pinuno ng
hukbong Español
at nakuha ang arsenal sa Cavite.
Lumusob ang malaking tropa ng mga
Español at
nagkaroon ng madugong labanan, na
Sa pamamgitan ng mga akda equality, at fraternity).
ng mga tanyag na repormista
tulad nina Rizal,
Si Emilio Jacinto ang
Lopez Jaena, at del Pilar ay
tagapagpayo ni Andres
napapaabot nila sa
pamahalaang Español ang Bonifacio, tinagurian
hangarin
din siyang
ng mga Pilipino. Upang
mailathala ang kanilang
Utak ng Katipunan. Siya
saloobin at mga akda, itinatag rin ang patnugot ng
ni pahayagan ng
Graciano Lopez Jaena ang La Katipunan, Ang
Solidaridad. Ang La
Kalayaan, na naglalahad
Solidaridad ay opisyal na
pahayagan ng Kilusang ng mga
Propaganda. Ang mga mapanghihimagsik na
paksang makabayan ang mga kaisipan ng kapisanan.
inilathala rito. Pinapadala ito
Ang Katipunan ay
sa Pilipinas upang mabasa ng
mga Pilipino at
natuklasan bago pa man
magkakaroon ng kamalayan nakapaghanda ang mga
ang mga ito sa nagaganap sa kasapi
Pilipinas at maunawaan nito para sa labanan.
ng mga Pilipino ang Ngunit para kay Andres
kahalagahan ng reporma sa
bansa. Bonifacio, nakatakda na
Ginamit ng mga ang
propagandista ang lakas ng himagsikan. Iyon na ang
panulat sa pagsulong ng hudyat upang
kanilang layunin. Inilathala ni
Jose Rizal ang kaniyang mga
makipaglaban sila sa
nobelang Noli Me nga Español.
Tangere at El Filibusterismo
na tumuligsa sa mga maling
patakaran ng mga Español.
Itinatag naman ni Marcelo H.
del Pilar ang Diyaryong
Tagalog, ang unang
pahayagang Tagalog. Dito
niya unang ibinunyag ang
kalupitan ng mga Español sa
mga Pilipino. Ginamit ni del
Pilar ang bansag na Plaridel.
Nagalit ang mga Español
sa kanya, kaya saglit siyang
tumakas patungong Spain.
Nang mamatay si Graciano
Lopez Jaena noong 20 Enero
1896, si del Pilar ang pumalit
bilang patnugot ng La
 naging mabilis siyang ikinasawi ng mga nag-alsang Solidaridad.
ang pagdating ng mga Caviteño Hindi maituturing na
kasama na si La Madrid. Ang mga tagumpay ang Kilusang
kalakal at naging maunlad nakaligtas ay ipinadala sa Intramuros, Propaganda sa kahilingan
ang pamumuhay ng ibang Maynila nitong pagbabago sa
magsasaka at bilang mga bilanggo. pamahalaan. Ngunit nagbigay
mangangalakal, marami Nasugpo kaagad ng mga Español ang daan naman ito sa pagbubuo
pag-alsa sa Cavite, hinuli lahat na ng
sa kanilang mga anak ang isang lihim na kapisanang
nasangkot at pinagbintangang pinuno
nakapag-aral sa nito, kabilang sina Padre Mariano tinatawag na Katipunan.
f. Developing Mastery Maynila o sa Spain. Gomez, PAgtalakay sa konsepto ng PAgtalakay sa konsepto ng
Ganoon din ang pagdating Padre Jose Burgos, at Padre Jacinto aralin. aralin.
ng mga dayuhan sa bansa Zamora. Pinagbintangan sila na mga
pinuno sa
at may
pag-alsa sa Cavite upang matahimik
naiiwang mga bagong ang noon mainit na isyu ng
ideya na siyang nagbigay sekularisasyon.
daan upang lumaganap Ang Kilusang Sekularisasyon ay
ang itinatag upang ipagtanggol ang
karapatan ng
impluwensiyang “La
mga paring sekular sa mga parokya.
Ilustracion” May dalawang uri ng pari noon ang
(Enlightenment) o regular at
pagkamulat. sekular. Ang regular ito ang mga
Namulat ang mga Pilipino paring kasama sa mga samahang
relihiyoso at
sa tunay na kalagaan ng
sekular ang hindi kasama.
mga malayang bansa. Pinamumunuan ni Padre Pedro Pelaez
Nakita nila at naranasan ang Kilusang
kung paano mamuhay sa Sekularisasyon.
isang malayang Noong 3 Hunyo 1863 binawian ng
buhay si Padre Pelaez. Ang pumalit sa
kapaligiran.
kanya sa pamumuno ay si Padre Jose
Napaghambing nila ang Burgos na kilala bilang
pamamahala ng mga pinakamagaling na
Español sa ibang bansa sa mag-aaral ni Padre Pelaez, kasama
Europa. sina Padre Mariano Gomez at Padre
Jacinto
Napag-alaman nila na
Zamora (GomBurZa)
may karapatan silang Pinadakip at hinatulan sila ni
dapat ipaglaban at hindi Gobernador Izquierdo ng kamatayan
sila dapat sa
maging alipin ng mga pamamagitan ng garote noong 17
Pebrero 1872. Ngunit naniniwala si
dayuhan sa sariling lupa.
Arsobispo
Gregorio Meliton Martinez na walang
kasalanan ang tatlong pari. Kaya hindi
niya
pinaalis ang abito nang binitay ang

g. Finding practical Gawain 1
application of Panuto: Basahin at suriing
mabuti ang mga pangungusap at
concepts and
skills in daily piliin sa loob ng
panaklong ang tamang sagot.
living
Isulat ito sa inyong sagutang-
papel.
1. Ano ang pinakamahalagang
pangyayari na nagpaigting sa
galit ng mga
Pilipino sa mga Español?
A. Pagbukas ng Suez Canal
B. Pagbitay sa tatlong paring
martir
2. Ano ang tawag sa kaisipang
galing sa Europa na
nagpapakita ng kalayaan sa
pagpapahayag ng damdamin at
kaisipan?
A. Kaisipang Liberal
B. Enlightenment
3. Ano ang tawag kina Jose
Burgos, Mariano Gomez, at
Jacinto Zamora?
A. Ilustrados
B. Ang tatlong paring martir
4. Paano natin maipapakita ang
damdaming nasyonalismo?
A. Pakikiisa at pagtataguyod ng
mga pagbabago sa lipunan
B. Pag-alis sa bansa sa panahon
ng krisis
5. Alin ang salik na nagpa-
usbong sa damdaming
nasyonalismo ng mga Pilipino?
A. Pagpasok ng kaisipang
liberal
B. Pag-alis ng parusang
paghahagupit
mga ito sa Bagumbayan (Rizal Park
na sa
ngayon).
Nagalit ang mga Pilipino sapagkat
hindi totoo ang bintang sa tatlong
paring
martir at dahil dito ganap na napukaw
ang kanilang damdaming
nasyonalismo.
Gawain 2 Panuto: Palitan ng letra Punan ang tsart tungkol
ang bawat bilang sa loob sa Kilusang Propaganda
Panuto: Punan ng wastong
ng kahon ayon sa at Katipunan.
letra ang bawat kahon
pagkakasunodsunod ng
upang mabuo ang salitang
alpabetong Ingles upang
tinutukoy. Isulat sa mabuo ang mga
sagutang-papel ang buong
pangalan.
salita.
Panuto: Isulat ang tsek (/) sa
sagutang-papel kung ang
pahayag ay salik na
nakapagpausbong ng
damdaming nasyonalismo ng
mga Pilipino. Lagyan ng
ekis (X) kung hindi.
________ 1. Republika ng
Biak na Bato
________ 2. Pagpagawa ng
mga daan
________ 3. Kaisipang liberal
sa Pilipinas
________ 4. Pagtatatag ng ibat
 ibang parokya
________ 5. Saligang Batas ng
Malolos
________ 6. Si Gobernador
Carlos Maria de la Torre
________ 7. Pagbubukas ng
Suez Canal
________ 8. Pag-aalsa sa
Cavite noong 1872
________ 9. Pagtipon ng mga
ginto at pilak
________ 10. Pagbitay sa
Tatlong Paring Martir
A. h. Making Sagutin ang mga tanong sa ibaba. Isulat sa sagutang-papel ang iyong 1. Ano ang naging epekto ng kaisipang liberal sa Plipinas?
generalization sagot. 2. Anong pamamaraan ang ginamit ng mga Kilusang
1. Ano ano ang mga salik sa pag-usbong ng damdaming Propaganda sa paghingi
s and nasyonalismong ng pagbabago?
abstractions Pilipino? 3. Ano ang ginamit ng Katipunan sa pakikipaglaban sa mga
about the 2. Makatarungan ba ang ginawang pagbitay kina Padre Gomez, Español?
Burgos, at 4. Sino sino ang tinuturing na pinakatanyag na repormista o
lesson
Zamora? Bakit? kinikilalang mga
3. Ang pagbitay sa tatlong paring martir ay nagpasidhi ng ulo ng kilusan?
damdaming 5. Ano ang Kilusang Propaganda?
________________ ng mga Pilipino.
i. Evaluating A. Ano anong salita ang A. Tama o Mali. Isulat ang Panuto: Basahin at suriing Panuto: Punan ang patlang.
learning maiuugnay sa salitang Tama kung ang ipinahahayag sa mabuti ang mga pangungusap Kompletuhin ang
pangungusap ay wasto. at piliin ang tamang sagot pangungusap sa pamamagitan
“malayang kaisipan.” Kung mali, palitan ang salitang na tinutukoy sa bawat ng
Isulat ang nasalungguhitan upang maging pangungusap. Isulat sa pagtukoy sa tamang salita.
iyong mga sagot sa loob wasto ang sagutang-papel. Isulat ang sagot sa sagutang-
ng bilog (isa bawat bilog). pangungusap. Isulat ang sagot sa 1. Sino ang unang patnugot papel.
Gawin ito sa iyong sagutang-papel.1. Si Pedro Pelaez ang namuno sa
ng
A.
La
Emilio
Solidaridad?
Jacinto
1. Ang La Solidaridad ang
naging tagapagpahayag ng
kuwaderno. pag-alsa sa arsenal Cavite. B. Graciano Lopez Jaena mithiin at kahilingan ng
2. Hinatulan ng kamatayan ang 2. Ano ang opisyal na _________________.
tatlong paring martir sa pahayagan ng Katipunan? 2. Kataas-taasan Kagalang-
pamamagitan ng garote A. Diyaryong Tagalog galangang
sa Cavite, noong 17 Pebrero B. Kalayaan _________________ ng mga
1972. 3. Kailan naitatag ang La Liga Anak ng Bayan
3. Ang Suez Canal ang Filipina? ang lihim na samahan na
nagdurugtong sa Mediterranean A. 3 Hulyo 1892 itinatag nina Andres
Sea at Red Sea. B. 7 Hulyo 1892 Bonifacio.
4. Ang dalawang pangkat ng mga 4. Ano ang tawag kay Andres 3. Sina Rizal, Lopez Jeana, at
pari noon ay regular at Bonifacio bilang lider ng del Pilar ang kinikilang
sekularisasyon. Katipunan? pangunahing
B. Bilang kabataang 5. Ang nasyonalismo ay ang A. Utak ng Katipunan _________________.
 Pilipino, paano mo pagkaroon ng kalayaan sa B. Supremo 4. Inilathala ni Jose Rizal ang
pagpapahayag ng 5. Kailan itinatag nina Andres kaniyang mga nobelang Noli
maipakita ang iyong damdamin at kaisipan. Bonifacio ang Katipunan? Me Tangere at
damdaming B. Basahin at unawaing mabuti A. 3 Hulyo 1892 _________________ na
nasyonalismo? Isulat ang mga pahayag. Isulat ang B. 7 Hulyo 1892 tumuligsa sa mga maling
sagot sa sagutangpapel. 6. Sinong Gobernador patakaran ng mga Español.
ang iyong sagot sa loob 1. Siya si ________________, Heneral ang naghatol ng 5. Ang La Liga Filipina ay
ng puso. ang naniniwala sa liberal na kamatayan sa tatlong paring isang samahang binuo ni
paraan ng martir? _________________ noong 3
pamumuno. A. Miguel Morayta Hulyo 1892.
2. Bakit nag-alsa ang mga B. Rafael Izquierdo
sundalo sa arsenal sa Cavite 7. Sino ang pumalit kay
noong 1872? Magbigay Graciano Lopez Jaena bilang
ng isang dahilan. patnugot ng La
3. Anong kaisipan ang dala ng Solidaridad?
mga babasahin mula sa Europe? A. Jose Rizal
4. Ano ang naramdaman ng mga B. Marcelo H. del Pilar
Pilipino nang patayin sina Padre 8. Sino ang mga kasapi ng
Gomez, Katipunan?
Burgos, at Zamora? A. Ladislao Diwa at Deodoro
5. Ano ano ang mga nalaman ng Plata
mga Pilipino nang pumasok sa B. Juan Luna at Pedro A.
Pilipinas ang Paterno
kaisipang liberal? Magbigay ng 9. Sino ang tinaguriang Utak
dalawa. ng Katipunan?
A. Deodato Arellano
B. Emilio Jacinto
10. Anong samahan ang nais
wakasan ang pananakop ng
mga Español sa
pamamagitan ng puwersa o
lakas?
A. Kilusang Propaganda
B. Katipunan
j. Additional Pagbabahagi sa mga Magsaliksik tungkol sa Magsaliksik tungkol sa Pagbabahagi sa mga
Activities for kaibigan at kamag-aral ng lokasyon ng Pilipinas sa lokasyon ng Pilipinas sa kaibigan at kamag-aral ng
enrichment or bagong natutunan sa klase. globo. mapa. bagong natutunan sa klase.
remediation
IV. Rem ___ of Learners who earned 80% ___ of Learners who earned ___ of Learners who earned 80% ___ of Learners who earned ___ of Learners who earned
arks above 80% above above 80% above 80% above

V. Refle ___ of Learners who require ___ of Learners who require ___ of Learners who require ___ of Learners who require ___ of Learners who require
ction additional activities for additional activities for additional activities for additional activities for additional activities for
remediation remediation remediation remediation remediation
a. No. of learners ___Yes ___No ___Yes ___No ___Yes ___No ___Yes ___No ___Yes ___No
for
application or ____ of Learners who caught up ____ of Learners who caught up ____ of Learners who caught up ____ of Learners who caught ____ of Learners who caught
remediation the lesson the lesson the lesson up the lesson up the lesson
b. No. of learners ___ of Learners who continue to ___ of Learners who continue ___ of Learners who continue to ___ of Learners who ___ of Learners who
who require require remediation to require remediation require remediation continue to require continue to require
additional remediation remediation
activities for
remediation
who scored
below 80%
c. Did the Strategies used that work well: Strategies used that work well: Strategies used that work well: Strategies used that work Strategies used that work
remedial ___ Group collaboration ___ Group collaboration ___ Group collaboration well: well:
lessons work? ___ Games ___ Games ___ Games ___ Group collaboration ___ Group collaboration
___ Solving Puzzles/Jigsaw ___ Solving Puzzles/Jigsaw ___ Solving Puzzles/Jigsaw ___ Games ___ Games
No. of learners
___ Answering preliminary ___ Answering preliminary ___ Answering preliminary ___ Solving Puzzles/Jigsaw ___ Solving Puzzles/Jigsaw
who have activities/exercises activities/exercises activities/exercises ___ Answering preliminary ___ Answering preliminary
caught up ___ Carousel ___ Carousel ___ Carousel activities/exercises activities/exercises
with the ___ Diads ___ Diads ___ Diads ___ Carousel ___ Carousel
lesson ___ Think-Pair-Share (TPS) ___ Think-Pair-Share (TPS) ___ Think-Pair-Share (TPS) ___ Diads ___ Diads
___ Rereading of Paragraphs/ ___ Rereading of Paragraphs/ ___ Rereading of Paragraphs/ ___ Think-Pair-Share (TPS) ___ Think-Pair-Share (TPS)
Poems/Stories Poems/Stories Poems/Stories ___ Rereading of Paragraphs/ ___ Rereading of Paragraphs/
___ Differentiated Instruction ___ Differentiated Instruction ___ Differentiated Instruction Poems/Stories Poems/Stories
___ Role Playing/Drama ___ Role Playing/Drama ___ Role Playing/Drama ___ Differentiated Instruction ___ Differentiated Instruction
___ Discovery Method ___ Discovery Method ___ Discovery Method ___ Role Playing/Drama ___ Role Playing/Drama
___ Lecture Method ___ Lecture Method ___ Lecture Method ___ Discovery Method ___ Discovery Method
Why? Why? Why? ___ Lecture Method ___ Lecture Method
___ Complete IMs ___ Complete IMs ___ Complete IMs Why? Why?
___ Availability of Materials ___ Availability of Materials ___ Availability of Materials ___ Complete IMs ___ Complete IMs
___ Pupils’ eagerness to learn ___ Pupils’ eagerness to learn ___ Pupils’ eagerness to learn ___ Availability of Materials ___ Availability of Materials
___ Group member’s Cooperation ___ Group member’s ___ Group member’s Cooperation ___ Pupils’ eagerness to learn ___ Pupils’ eagerness to learn
in Cooperation in in ___ Group member’s ___ Group member’s
doing their tasks doing their tasks doing their tasks Cooperation in Cooperation in
doing their tasks doing their tasks
d. No. of learners __ Bullying among pupils __ Bullying among pupils __ Bullying among pupils __ Bullying among pupils __ Bullying among pupils
who continue __ Pupils’ behavior/attitude __ Pupils’ behavior/attitude __ Pupils’ behavior/attitude __ Pupils’ behavior/attitude __ Pupils’ behavior/attitude
to require __ Colorful IMs __ Colorful IMs __ Colorful IMs __ Colorful IMs __ Colorful IMs
__ Unavailable Technology __ Unavailable Technology __ Unavailable Technology __ Unavailable Technology __ Unavailable Technology
remediation
Equipment (AVR/LCD) Equipment (AVR/LCD) Equipment (AVR/LCD) Equipment (AVR/LCD) Equipment (AVR/LCD)
__ Science/ Computer/ __ Science/ Computer/ __ Science/ Computer/ __ Science/ Computer/ __ Science/ Computer/
Internet Lab Internet Lab Internet Lab Internet Lab Internet Lab
__ Additional Clerical works __ Additional Clerical works __ Additional Clerical works __ Additional Clerical works __ Additional Clerical works
e. Which of my Planned Innovations: Planned Innovations: Planned Innovations: Planned Innovations: Planned Innovations:
teaching __ Localized Videos __ Localized Videos __ Localized Videos __ Localized Videos __ Localized Videos
strategies __ Making big books from __ Making big books from __ Making big books from __ Making big books from __ Making big books from
views of the locality views of the locality views of the locality views of the locality views of the locality
worked well?
__ Recycling of plastics to be __ Recycling of plastics to be __ Recycling of plastics to be __ Recycling of plastics to be __ Recycling of plastics to be
Why did these used as Instructional Materials used as Instructional Materials used as Instructional Materials used as Instructional used as Instructional
work? __ local poetical composition __ local poetical composition __ local poetical composition Materials Materials
__ local poetical composition __ local poetical composition

f. What
difficulties
 did I
encounter
which my
principal or
supervisor
can help me
solve?
g. What
innovation or
localized
materials did
I use/discover
which I wish
to share with
other
teachers?