ZİHİN-BEDEN TEMELLİ UYGULAMALAR

YOGA VE MEDİTASYON UYGULAMALARI

DERSİN AMACI

• Bu dersin amacı, yoga ve meditasyon

uygulamalarının ve bu uygulamaların kullanımının
açıklanmasıdır.
ÖĞRENME HEDEFLERİ

✓ Yoga ve meditasyonu açıklayabilme

✓ Yoga ve meditasyonun etki mekanizmasını bilme
✓ Yoga ve meditasyonun uygulama yollarını/biçimlerini
açıklayabilme
✓ Yoga ve meditasyonun kullanım alanlarını bilme
✓ Yoga ve meditasyon uygulamaları ile ilgili kanıtlara örnekler
verebilme
✓ Yoga ve meditasyon uygulamalarının bakıma entegrasyonunu
kavrayabilme
 İÇERİK
• Zihin Beden Temelli Uygulamaların Tanımı
• Zihin Beden Temelli Uygulamaların Çalışma Mekanizması
/ Zihnimiz Beden İlişkisi
• Zihin Beden Temelli Tedavilerin Uygulandığı Durumlar
• Yoga
• Yoganın Bileşenleri ve Çeşitleri
• Meditasyon
• Meditasyon Teknikleri
• Yoga ve Meditasyonun Etki Mekanizması
• Yoga ve Meditasyonun Kullanım Alanları
• Yoga ve Meditasyonun Semptomlara Etkisi
 YOGA
• Hint dinlerine özgü bir
uygulama olan yoga, hint
kültür ve medeniyetinin
temel ritüellerinden olan bir Bir yogi ve bilim adamı olan
arınma yöntemidir. Patanjali MÖ. II. Asırda
Şamkhya metafiziğini yoga
uygulamalarıyla
• Yoga, Hint dinlerinde bir bütünleştirerek yogaya
irade eğitimi yolu olarak felsefi bir boyut
kabul edilmektedir. kazandırmıştır.

• Kelime anlamıyla ise kişinin

kendisini bir disiplin ya da
yaşantı biçimine bağlamasıdır…
 YOGA
• Yoga terimi tarihsel gelişim sürecinde eski Hint
inanışları ve gelenekleri ile bağlantılı olarak çok
çeşitlilik gösteren felsefi yaklaşımları ve düşünce
sistemlerini içerir.

Jnana Bhakti Karma

Tantrik Hatha
 Asana
✓ Asanalar dik pozisyonda veya
ayakta durma, oturma, emekleme,
dizüstü, yatma ve baş aşağı
pozisyonlarda yapılır.
✓ Asanaların basitten zora
aşamaları vardır.
✓ Asanaların süresi, kişinin yaşına,
cinsiyetine, fiziksel ve fizyolojik
uygunluğuna, sağlık durumuna ve
gereksinimlerine bağlı olarak
seçilir ve uygulanır.
 Solunum Kontrolü (Pranayama)

✓ Solunum kontrolü ile Prana'nın (evrensel yaşam enerjisi) içeri

alınmasıdır.
✓ Solunumun kontrollü ve düzenli olarak yapılmasıdır.
✓ Tüm yoga seansı süresince, asanalar ve asanalar arası
dinlenmeler de dahil nefesin farkına varılarak ve nefes alış
verişleri ayarlarak, solunum ve kalp atım hızı ile ilgili
farkındalık, organizmanın kontrol edilmesi üzerinde durulur.
✓ Tüm seans süresince diyafram nefesine odaklanılır.

Yogi’ ler için doğru nefesin iki önemli etkisi vardır:

1. Kan dolaşımına ve dolayısıyla beyine daha fazla oksijen
gitmesini sağlamak.
2. Beynimizin kontrolünü sağlamak ve yaşamsal enerjiyi kontrol
etmektir.
 Tercih Edilen Yoga Türleri

Kaynak:Cramer H, Lauche R, Dobos G.Characteristics of randomized controlled trials of yoga: a bibliometric analysis. BMC
Complementary and Alternative Medicine 2014, 14:328
 Yoganın Etki Mekanizması-1

• Yoga özel fiziksel aktiviteler ve egzersizler

içerir.
• Yoga nörofizyolojik etki yaparak ß-endorfini
serbest bıraktırır ve beyin nörotransmiter
seviyesinde değişime neden olur ve
parasempatik aktivite devreye girer.
• Özelikle duygusal değişimleri etkileyen
dopamin ve seratonin salınımı ile gevşeme
sağlanarak stres üzerinde olumlu etkisi oluşur.
Kaynak:Field,T. (2011).Yoga Clinical Research Rewiev .Complementary Therapies in Clinical Practice, 17 :1-8.
 Yoga Çakraları

• Çakra merkezleri yaşam enerjisini, evrenden

alarak, bedendeki hassas bölgelerin uyarılması
için gerekli frekanslara dönüştürür.
• Çakra merkezlerinin hem belirli organlara hem
de belirli bilinç durumları ile özel bağları vardır.
• Uygulanan teknikler, çakra enerji merkezlerinin
simetrik ve uyumla çalışmasına, etkinleşmesine
yardım eder.
 MEDİTASYON
✓ Meditasyon günümüzde her dinde uygulanmaktaysa
da kökeni ve en yaygın olduğu yer doğudur. İnzivaya
çekilme, çilecilik, sıkı perhiz gibi sert disiplin kuralları
bulunur.

✓ Meditasyonun batıdaki biçimi ise doğu kökenli

dinlerden ve kültürlerden etkilenmekle birlikte
genellikle şifa arama, stresten kurtulma, ruhsal
güçlerini, sosyal ilişkilerini ve kişisel yeteneklerini
geliştirme gibi amaçlarla ele alınır.
 MEDİTASYON
Meditasyondan yararlanmak için bazı temel koşullar:

✓ Meditasyon yapabileceğiniz, ses, hareket, ışık, insanlar gibi

dikkatinizi dağıtabilecek şeylerden yeteri kadar uzak bir yer.
✓ Fiziksel ve zihinsel rahatlık.
✓ Dengeli, dik ve rahat bir oturma şekli.
✓ Sessiz, yavaş, yumuşak ve düzenli bir solunum.
✓ Dikkatin üstüne toplanacağı bir meditasyon objesi ve uyarıcısı.
✓ Dengeli farkında oluş.
✓ Çok fazla tok olmamak
✓ Diyaframdan nefes almak
 Meditasyon Teknikleri
1-Nefese konsantre olmaK
2-Bir nesneye odaklanma ve Doğa Meditasyonları
3-Mantra Kullanma
 YOGA VE MEDİTASYONUN KULLANIM
ALANLARI

• Kaygı bozukluğu, depresyon

• Hipertansiyon,
• diyabet,
• astım,
• gastrit,
• sinir sistemi hastalıkları,
• uyku bozukluğu,
• ağrı
TEŞEKKÜR EDERİM