BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.

VN|1

THI ONLINE - [PROS1] - HỆ PHƯƠNG TRÌNH CRAMER

*Biên soạn: Thầy Đặng Thành Nam
Video bài giảng và lời giải chi tiết chỉ có tại Vted
(www.vted.vn)
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)

Họ, tên thí sinh:............................................................................... Trường: ............................................................

⎧ x + 2x2 + 3x3 = 9
⎪ 1
Câu 1 [Q762562566] Giải hệ phương trình ⎨ −2x 1 + x2 − 5x3 = −24 bằng các phương pháp Gauss (khử ẩn liên
⎩
⎪
3x1 − 2x2 + x3 = 11

tiếp); quy tắc Cramer; phương pháp ma trận.

⎧ mx + y + z + t = −1
⎪
⎪
⎪
⎪
x + my + z + t = 2
Câu 2 [Q246296726] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ là hệ Cramer.
⎪ x + y + mz + t = 3
⎪
⎪
⎪
⎩
x + y + z + mt = 4

1 2 m −1
⎛ ⎞
¯
¯¯¯
Câu 3 [Q655233323] Cho hệ phương trình có ma trận hệ số mở rộng A = ⎜ 2 1 3 1 ⎟. Tìm m để hệ
⎝ ⎠
−1 2 3 4

phương trình đã cho là hệ Cramer và giải hệ theo quy tắc Cramer.

⎧ x + 2x2 + ax3 = 3
⎪ 1
Câu 4 [Q565585953] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ 3x 1 − x2 − ax3 = 2 có nghiệm duy nhất và tìm nghiệm
⎩
⎪
2x1 + x2 + 3x3 = b

đó.
⎧ kx + y + z = k
⎪

Câu 5 [Q356633887] Cho hệ phương trình ⎨ 2x + (k + 1)y + 2z = 2 . Tìm điều kiện để hệ đã cho là hệ Cramer
⎩
⎪
−x − y + (k + 2)z = 1

và tìm nghiệm của hệ đó.

⎧ ax + by + 2z = 1
⎪

Câu 6 [Q906066116] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ ax + (2b − 1)y + 3z = 1 có nghiệm duy nhất, tìm
⎩
⎪
ax + by + (b + 3)z = b

nghiệm duy nhất đó theo quy tắc Cramer.

⎧ ax + by + z = 1
⎪

Câu 7 [Q475315155] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ x + aby + z = b có nghiệm duy nhất, tìm nghiệm duy
⎩
⎪
x + by + az = 1

nhất đó.
⎧ 4x1 + 2x2 + 2x3 = 2
⎪
Câu 8 [Q732566854] Tìm nghiệm của hệ phương trình ⎨ 2x 1 + 2x2 + 2x3 = 1 bằng phương pháp ma trận nghịch
⎩
⎪
2x1 + 2x2 + 6x3 = 2

đảo.
Câu 9 [Q675736579] Cho hệ véctơ {A = (0, 2, 0, 3); B = (2, −1, 0, −2); C = (0, 2, 1, 3); D = (2, 1, 0, 1)} . Lập
ma trận M nhận A, B, C, D là các véctơ cột. Viết dạng tường minh hệ phương trình tuyến tính nhận M làm ma trận
hệ số và D là cột hệ số tự do. Hệ vừa lập được có nghiệm hay không? Tại sao?
2 0 1 1
⎛ ⎞ ⎛ ⎞
Câu 10 [Q910756033] Cho các ma trận A = ⎜ 1 1 3⎟,B = ⎜2⎟. Viết hệ phương trình tuyến tính
⎝ ⎠ ⎝ ⎠
−1 2 1 3

AX = B duới dạng véctơ và tìm nghiệm của hệ theo quy tắc ma trận nghịch đảo.

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|1
 BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|2

Câu 11 [Q395953977] Chứng minh rằng với mọi số thực a ≠ 0, b, c, d ∈ R thì hệ phương trình sau luôn có nghiệm
duy nhất
ax + (1 − b)y + cz + (1 − d)t = a
⎧
⎪
⎪
⎪
⎪
(b − 1)x + ay + (d − 1)z + ct = b
⎨ .
−cx + (1 − d)y + az + (b − 1)t = c
⎪
⎪
⎪
⎪
⎩
(d − 1)x − cy + (1 − b)z + at = d

⎧ 3x + 2y − 5z = −3
⎪

Câu 12 [Q735560959] Viết hệ phương trình ⎨ 2x + y + 3z = 11 dưới dạng ma trận và giải phương trình đó.
⎩
⎪
4x + 3y − 12z = −15

⎧ 2x − y + 3z = 9
⎪

Câu 13 [Q016656973] Viết hệ phương trình ⎨ 3x − 5y + z = −4 duới dạng ma trận và giải phương trình đó.
⎩
⎪
4x − 7y + 2z = 5

Câu 14 [Q656546498] Sử dụng quy tắc Cramer, hãy giải các hệ phương trình sau đây:
⎧ 5x + 2y − 3z = 9
⎪

a) ⎨ 2x + y − 4z = 6 .
⎩
⎪
8x + 3y − 5z = 15

2x1 + 2x2 − x3 + x4 = 4
⎧
⎪
⎪
⎪
4x1 + 3x2 − x3 + 2x4 = 6
b) ⎨ .
8x1 + 5x2 − 3x3 + 4x4 = 12
⎪
⎪
⎪
⎩
3x1 + 3x2 − 2x3 + 2x4 = 6

2x1 + 2x2 − x3 + x4 = 4
⎧
⎪
⎪
⎪
4x1 + 3x2 − x3 + 2x4 = 6
c) ⎨ .
8x1 + 5x2 − 3x3 + 4x4 = 12
⎪
⎪
⎪
⎩
3x1 + 3x2 − 2x3 + 2x4 = 6

⎧ 2x1 + x2 + ax3 = 1
⎪

Câu 15 [Q666565587] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ 3x 1

+ 2x2 + x3 = 3 có nghiệm duy nhất và tìm
⎩
⎪
4x1 + 3x2 + (a + 1)x3 = b

nghiệm của hệ phương trình khi đó theo quy tắc Cramer.

⎧ ax + y + z = 1
⎪

Câu 16 [Q646634643] Cho hệ phương trình ⎨ (a − 2)x + 2y + 3z = 2 . Tìm giá trị của tham số a để hệ có
⎩
⎪
−2x + (a − 3)y + 2z = 3

nghiệm duy nhất và tìm nghiệm của hệ khi đó theo quy tắc Cramer.
ax1 + bx2 + bx3 +. . . +bx2018 + bx2019 = 1
⎧
⎪
⎪
⎪
⎪
⎪ bx1 + ax2 + bx3 +. . . +bx2018 + bx2019 = 2
⎪
Câu 17 [Q246706627] Cho hệ phương trình tuyến tính: ⎨ . . . . .

⎪
⎪
⎪ bx1 + bx2 + bx3 +. . . +ax2018 + bx2019 = 2018
⎪
⎪
⎩
⎪
bx1 + bx2 + bx3 +. . . +bx2018 + ax2019 = 2019

Tìm điều kiện đối với a, b để hệ phương trình có nghiệm duy nhất.
n

Câu 18 [Q776661476] Cho ma trận A = (aij )

n×n
thoả mãn |aii | > ∑ ∣
∣aij ∣
∣, ∀i = 1, 2, . . . , n. Chứng minh rằng
j=1,j≠i

hệ phương trình tuyến tính AX = B có nghiệm duy nhất với mọi ma trận B cấp n × 1.
2 3
⎧ x + ay + a z = a
⎪

Câu 19 [Q637677174] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ x + by + b z = b

2 3
có nghiệm duy nhất, tìm nghiệm
⎩
⎪
2 3
x + cy + c z = c

khi đó.

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|2
 BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|3

⎪ x + y + 2z = a + 2
⎧

Câu 20 [Q696773533] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ 2x + y + z = 2a + 4 có nghiệm duy nhất và tìm
⎩
⎪
x + ay + z = 4a

nghiệm của hệ phương trình khi đó theo quy tắc Cramer.

⎧ 2x − y + (2m + 1)z = 1
⎪

Câu 21 [Q680869178] Tìm điều kiện để hệ phương trình ⎨ 3x + (m + 1)y − z = m − 3 có nghiệm duy nhất và
⎩
⎪
x + 3y − 4z = −3

tìm nghiệm của hệ phương trình khi đó theo quy tắc Cramer.
0, 4 0, 1 0, 2 40
⎛ ⎞ ⎛ ⎞
Câu 22 [Q167139751] Cho ma trận A = ⎜ 0, 2 0, 3 0, 2 ⎟ . Giải hệ phương trình (E − A)X = ⎜ 40 ⎟ theo
⎝ ⎠ ⎝ ⎠
0, 1 0, 4 0, 3 110

quy tắc Cramer và phương pháp ma trận nghịch đảo.

HƯỚNG DẪN
Câu 1 Phương pháp Gauss
2d1 +d2
1 2 3 9 1 2 3 9 1 2 3 9
⎛ ⎞ −3d1 +d3 ⎛ ⎞ 8d2 +5d3 ⎛ ⎞
¯
¯¯¯
Xét A = ⎜ −2 1 −5 −24 ⎟ −−−−−−→ ⎜0 5 1 −6 ⎟ −−−−−→ ⎜0 5 1 −6 ⎟.
⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
3 −2 1 11 0 −8 −8 −16 0 0 −32 −128

⎧ x1 + 2x2 + 3x3 = 9 ⎧ x1 = 1

Vậy ⎨ 5x2 + x3 = −6 ⇔ ⎨ x2 = −2 .
⎩ ⎩
−32x3 = −128 x3 = 4

Phương pháp ma trận

−1
x1 1 2 3 9 9 8 13 9 1
⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞
1
Nghiệm của hệ là ⎜ x 2 ⎟ = ⎜ −2 1 −5 ⎟ ⎜ −24 ⎟ = ⎜ 13 8 1 ⎟ ⎜ −24 ⎟ = ⎜ −2 ⎟ .
32
⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠
x3 3 −2 1 11 −1 −8 −5 11 4

Phương pháp Cramer

∣ 9 2 3 ∣ ∣ 1 9 3 ∣ ∣ 1 2 9 ∣
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
−24 1 −5 −2 −24 −5 −2 1 −24
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
∣ 11 −2 1 ∣ d2 ∣ 3 11 1 ∣ ∣ 3 −2 11 ∣
d1
x1 = = = 1; x2 = = = −2; x3 = = 4.
d
∣ 1 2 3 ∣ d ∣ 1 2 3 ∣ ∣ 1 2 3 ∣
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
−2 1 −5 −2 1 −5 −2 1 −5
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
∣ 3 −2 1 ∣ ∣ 3 −2 1 ∣ ∣ 3 −2 1 ∣

Câu 2 Yêu cầu bài toán tương đương với:

∣m 1 1 1 ∣ ∣m + 3 1 1 1 ∣
∣ ∣ ∣ ∣
∣ 1 m 1 1 ∣ ∣m + 3 m 1 1 ∣
≠ 0 ⇔ ≠ 0(c2 + c3 + c4 + c1 )
∣ ∣ ∣ ∣
1 1 m 1 m + 3 1 m 1
∣ ∣ ∣ ∣
∣ 1 1 1 m∣ ∣m + 3 1 1 m∣

∣1 1 1 1 ∣ ∣1 1 1 1 ∣
∣ ∣ ∣ ∣
∣1 m 1 1 ∣ ∣0 m − 1 0 0 ∣
⇔ (m + 3) ≠ 0 ⇔ (m + 3) ≠ 0(−d1 + di )
∣ ∣ ∣ ∣
1 1 m 1 0 0 m − 1 0
∣ ∣ ∣ ∣
∣1 1 1 m∣ ∣0 0 0 m − 1∣

m ≠ −3
3
⇔ (m + 3)(m − 1) ≠ 0 ⇔ { .
m ≠ 1

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|3
 BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|4
∣ 1 2 m∣
∣ ∣
Câu 3 Có d = ∣ 2 1 3
∣
= 5m − 21. Vậy hệ đã cho là hệ Cramer khi và chỉ khi d ≠ 0 ⇔ m ≠ 21

5
.

∣ −1 2 3 ∣

∣ −1 2 m∣ ∣ 1 −1 m∣ ∣ 1 2 −1 ∣

Có d 1 =
∣
∣
1 1 3
∣
∣
= −2m + 21; d2 =
∣
∣
2 1 3
∣
∣
= 9m; d3 =
∣
∣
2 1 1
∣
∣
= −21.

∣ 4 2 3 ∣ ∣ −1 4 3 ∣ ∣ −1 2 4 ∣

−2m + 21 9m −21
Khi đó nghiệm của hệ là x 1
= , x2 = , x3 = .
5m − 21 5m − 21 −2m + 21

∣1 2 a ∣

Câu 4 Hệ có nghiệm duy nhất ⇔ ∣∣ 3 −1 −a

∣
∣
≠ 0 ⇔ 2a − 21 ≠ 0 ⇔ a ≠
21

2
.

∣2 1 3 ∣

Khi đó nghiệm của hệ là

∣3 2 a ∣
∣ ∣
2 −1 −a
∣ ∣
∣ b 1 3 ∣ 5a−ab−21
x1 = = ,
2a−21 2a−21

∣1 3 a ∣
∣ ∣
3 2 −a
∣ ∣
∣2 b 3 ∣ 4ab−10a−21
x2 = = ,
2a−21 2a−21

∣1 2 3∣

∣ ∣
3 −1 2
∣ ∣
∣2 1 b ∣ −7b+21
x3 = = .
2a−21 2a−21

∣ k 1 1 ∣

Câu 5 Hệ đã cho là hệ Cramer ⇔ d = ∣∣ 2 k + 1 2

∣
∣
= (k − 1)(k
2
+ 4k + 7) ≠ 0 ⇔ k ≠ 1.

∣ −1 −1 k + 2∣

Ta có
∣k 1 1 ∣
∣ ∣ 2
dx = 2 k + 1 2 = (k − 1)(k + 4k + 5);
∣ ∣
∣1 −1 k + 2∣

∣ k k 1 ∣
∣ ∣
dy = 2 2 2 = −4(k − 1);
∣ ∣
∣ −1 1 k + 2∣

∣ k 1 k∣
∣ ∣
dz = 2 k + 1 2 = (k − 1)(k + 2).
∣ ∣
∣ −1 −1 1∣

Vậy nghiệm của hệ là x =

k +4k+5 4 k+2
2
,y = − 2
,z = 2
.
k +4k+7 k +4k+7 k +4k+7

Câu 6 Điều kiện để hệ có nghiệm duy nhất là

∣a b 2 ∣ ∣a b 2 ∣
a ≠ 0
∣ ∣ ∣ ∣
d = a 2b − 1 3 = 0 b − 1 1 = a(b − 1)(b + 1) ≠ 0 ⇔ { .
∣ ∣ ∣ ∣
b ≠ ±1
∣a b b + 3∣ ∣0 0 b + 1∣
3 1 b − 1
Khi đó nghiệm duy nhất của hệ là x = ,y = − ,z = .
a(b + 1) b + 1 b + 1

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|4
 BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|5

Câu 7 Giải. Ta có:

∣a b 1∣ ∣a + 2 b(a + 2) a + 2∣
∣ ∣ ∣ ∣
d = 1 ab 1 = 1 ab 1 (d2 + d3 + d1 )
∣ ∣ ∣ ∣
∣1 b a∣ ∣ 1 b a ∣

∣1 b 1∣ ∣1 b 1 ∣
∣ ∣ ∣ ∣ 2
= (a + 2) 1 ab 1 = (a + 2) 0 ab − b 0 = (a + 2)b(a − 1) .
∣ ∣ ∣ ∣
∣1 b a∣ ∣0 0 a − 1∣

⎧ a ≠ −2
⎪

Hệ có nghiệm duy nhất ⇔ d ≠ 0 ⇔ (a + 2)b(a − 1) 2

≠ 0 ⇔ ⎨a ≠ 1 .
⎩
⎪
b ≠ 0

Nghiệm duy nhất của hệ là x = a−b

(a−1)(a+2)
,y =
ab+b−2

b(a−1)(a+2)
,z =
a−b

(a−1)(a+2)
.

Câu 8 Hệ phương trình đã cho tương đương với:

1
−1
4 2 2 x1 2 x1 4 2 2 2 2 −2 0 2 ⎛ 2 ⎞
⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞⎛ ⎞
1
1 ⎜ ⎟
⎜2 2 2 ⎟ ⎜ x2 ⎟ = ⎜ 1 ⎟ ⇔ ⎜ x2 ⎟ = ⎜ 2 2 2⎟ ⎜1⎟ = ⎜ −2 5 −1 ⎟ ⎜ 1 ⎟ = ⎜ − ⎟.
4 ⎜ 4 ⎟
⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠⎝ ⎠
2 2 6 x3 2 x3 2 2 6 2 0 −1 1 2 ⎝
1
⎠
4

0 2 0 2 2x2 + 2x4 = 2
⎛ ⎞ ⎧
⎪
⎪
⎪
⎜2 −1 2 1⎟ 2x1 − x2 + 2x3 + x4 = 1
Câu 9 Có M = ⎜ ⎟ và hệ tuyến tính cần lập là ⎨ . Dễ thấy hệ này có
⎜ ⎟ x3 = 0
0 0 1 0 ⎪
⎪
⎪
⎩
⎝ ⎠
3 −2 3 1 3x1 − 2x2 + 3x3 + x4 = 1

nghiệm (0, 0, 0, 1).

Câu 10 Viết hệ dưới dạng véctơ là
2 0 1 1
⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞
x1 ⎜ 1 ⎟ + x2 ⎜ 1 ⎟ + x3 ⎜ 3 ⎟ = ⎜ 2 ⎟ .
⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
−1 2 1 3

Tìm nghiệm bằng quy tắc ma trận nghịch đảo:

4
−1
2 0 1 x1 1 x1 2 0 1 1 ⎛ 7 ⎞
⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞
Có AX = B ⇔ ⎜ 1 1 3 ⎟ ⎜ x2 ⎟ = ⎜ 2 ⎟ ⇔ ⎜ x2 ⎟ = ⎜ 1 1 3⎟
⎜
⎜2⎟ = ⎜
⎜
13

7
⎟
⎟.
⎟
⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
−1 2 1 x3 3 x3 −1 2 1 3 ⎝ 1
⎠
−
7

Câu 11 Ta chỉ cần chứng minh định thức của ma trận hệ số khác 0,
⎛ a 1 − b c 1 − d ⎞ ⎛ a b − 1 −c d − 1⎞

b − 1 a d − 1 c ⎜ 1 − b a 1 − d −c
Xét A = ⎜
⎜
⎟ ′
⎟,A = ⎜
⎟
⎟
⎜ ⎟ ⎜ ⎟
−c 1 − d a b − 1 c d − 1 a 1 − b
⎝ ⎠ ⎝ ⎠
d − 1 −c 1 − b a 1 − d c b − 1 a

x 0 0 0
⎛ ⎞

⎜ 0 x 0 0 ⎟
Có AA ′
= ⎜
2 2 2 2
⎟ , x = a + (1 − b) + c + (1 − d) > 0
⎜ 0 0 x 0 ⎟
⎝ ⎠
0 0 0 x

Suy ra Ta có điều phải chứng

′ 4 ′ 4 2 4
det(AA ) = x ⇔ det(A) det(A ) = x ⇔ (det(A)) = x > 0 ⇒ det(A) ≠ 0.

minh.

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|5
 BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|6

Câu 12 Có
−1
⎧ 3x + 2y − 5z = −3
⎪ 3 2 −5 x −3 x 3 2 −5 −3 3
⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞
⎨ 2x + y + 3z = 11 ⇔ ⎜2 1 3 ⎟⎜ y ⎟ = ⎜ 11 ⎟ ⇔ ⎜ y ⎟ = ⎜2 1 3 ⎟ ⎜ 11 ⎟ = ⎜ −1 ⎟ .
⎩
⎪ ⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
4x + 3y − 12z = −15 4 3 −12 z −15 z 4 3 −12 −15 2
−1
2 −1 3 x 9 x 2 −1 3 9 −17
⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞
Câu 13 Có ⎜ 3 −5 1 ⎟ ⎜ y ⎟ = ⎜ −4 ⎟ ⇔ ⎜ y ⎟ = ⎜ 3 −5 1⎟ ⎜ −4 ⎟ = ⎜ −7 ⎟ .
⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
4 −7 2 z 5 z 4 −7 2 5 12

Câu 14 Bạn đọc tự giải.

∣2 1 a ∣

Câu 15 Hệ có nghiệm duy nhất khi và chỉ khi d = ∣∣ 3 2 1

∣
∣
= 2a − 1 ≠ 0.

∣4 3 a + 1∣

∣ a 1 1∣
a ≠ −1
∣ ∣
Câu 16 Hệ có nghiệm duy nhất ∣
a − 2 2 3
∣
≠ 0 ⇔ −2a
2
+ 6a + 8 ≠ 0 ⇔ { .
a ≠ 4
∣ −2 a − 3 2∣

Câu 17 Ta có định thức của ma trận hệ số:

∣ a b ... b ∣ ∣ a + (n − 1)b b ... b ∣ ∣ 1 b ... b ∣
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
b a ... b a + (n − 1)b a ... b 1 a ... b
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
det(A) = = (c2 + c3+. . . +cn + c1) = (a + (n − 1)b)
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
∣ b b ... a ∣ ∣ a + (n − 1)b b ... a ∣ ∣ 1 b ... a ∣

∣ 1 b ... b ∣
∣ ∣
∣ 0 a − b ... b ∣ n−1
= (a + (n − 1)b) (−d1 +di ) = (a + (n − 1)b) (a − b) .
∣ ∣
... ... ... ...
∣ ∣
∣ 0 0 ... a − b∣

Hệ Cramer có nghiệm duy nhất

a ≠ b
n−1
⇔ det(A) ≠ 0 ⇔ (a + (n − 1)b) (a − b) ≠ 0 ⇔ { , n = 2019.
a + (n − 1)b ≠ 0

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|6
 BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|7

Câu 19 Ta có định thức của ma trận hệ số:

2 2
∣1 a a ∣ ∣1 a a ∣
2 2
∣ ∣ ∣ ∣ −d1 +d2 ∣b − a b − a ∣
2 2 2
d = ∣1 b b ∣ = ∣0 b − a b − a ∣( ) = ∣ ∣
2 2
∣ ∣ ∣ ∣ −d1 +d3 ∣c − a c − a ∣
2 2 2
∣1 c c ∣ ∣0 c − a c − a ∣

∣1 b + a∣
= (b − a)(c − a) ∣ ∣ = (b − a)(c − a)(c − b).
∣1 c + a∣

Hệ có nghiệm duy nhất khi và chỉ khi d ≠ 0 ⇔ (b − a)(c − a)(c − b) ≠ 0 ⇔ a ≠ b ≠ c.

∣1 1 2∣
∣ ∣
Câu 20 Ta có d =
∣
2 1 1
∣
= 3a − 2 và
∣1 a 1∣

∣ a + 2 1 2∣ ∣1 a + 2 2∣ ∣1 1 a + 2 ∣
∣ ∣ 2 ∣ ∣ ∣ ∣
dx = 2a + 4 1 1 = 3a + a − 2; dy = 2 2a + 4 1 = 9a − 6; dz = 2 1 2a + 4 = 2 − 3a.
∣ ∣ ∣ ∣ ∣ ∣
∣ 4a a 1∣ ∣1 4a 1∣ ∣1 a 4a ∣
dy
Hệ có nghiệm duy nhất ⇔ d ≠ 0 ⇔ a ≠ Khi đó nghiệm của hệ là (x; y; z) = (
2 dx dz
. ; ; ) = (a + 1; 3; −1) .
3 d d d

∣2 −1 2m + 1 ∣ ∣ 1 −1 2m + 1 ∣

Câu 21 Có d =
∣
∣
3 m + 1 −1
∣
∣
= −2m
2
+ 7m − 5; dx =
∣
∣
m − 3 m + 1 −1
∣
∣
= 12m
2
− 14m + 2

∣1 3 −4 ∣ ∣ −3 3 −4 ∣

∣2 1 2m + 1 ∣ ∣2 −1 1 ∣
∣ ∣ ∣ ∣
và d y =
∣
3 m − 3 −1
∣
= −2m
2
− 21m + 23; dz =
∣
3 m + 1 m − 3
∣
= −14m + 14.

∣1 −3 −4 ∣ ∣1 3 −3 ∣

Hệ có nghiệm duy nhất d ≠ 0 ⇔ −2m 2

+ 7m − 5 ≠ 0 ⇔ m ≠ 1; m ≠
5

2
.

dy
Khi đó nghiệm của hệ là (x; y; z) = (
dx dz 2−12m 2m+23 14
; ; ) = ( ; ; ).
d d d 2m−5 2m−5 2m−5

40 0, 6 −0, 1 −0, 2 40
⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞
Câu 22 Có (E − A)X = ⎜ 40 ⎟ ⇔ ⎜ −0, 2 0, 7 −0, 2 ⎟ X = ⎜ 40 ⎟ .
⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠
110 −0, 1 −0, 4 0, 7 110

Phương pháp ma trận nghịch đảo:

−1
0, 6 −0, 1 −0, 2 40 0, 41 0, 15 0, 16 40 200
⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎛ ⎞⎛ ⎞ ⎛ ⎞
1
X = ⎜ −0, 2 0, 7 −0, 2 ⎟ ⎜ 40 ⎟ = ⎜ 0, 16 0, 40 0, 16 ⎟ ⎜ 40 ⎟ = ⎜ 200 ⎟ .
0,2
⎝ ⎠ ⎝ ⎠ ⎝ ⎠⎝ ⎠ ⎝ ⎠
−0, 1 −0, 4 0, 7 110 0, 15 0, 25 0, 40 110 300

Quy tắc Cramer:

∣ 40 −0,1 −0,2 ∣
∣ ∣
40 0,7 −0,2
x ∣ ∣
⎛ ⎞
∣ 110 −0,4 0,7 ∣
Có X và
dx
= ⎜ y ⎟ ⇒ x = = = 200
d ∣ 0,6 −0,1 −0,2 ∣
⎝ ⎠ ∣ ∣
z −0,2 0,7 −0,2
∣ ∣
∣ −0,1 −0,4 0,7 ∣

∣ 0,6 40 −0,2 ∣ ∣ 0,6 −0,1 40 ∣

∣ ∣ ∣ ∣
−0,2 40 −0,2 −0,2 0,7 40
∣ ∣ ∣ ∣

dy ∣ −0,1 110 0,7 ∣ dz ∣ −0,1 −0,4 110 ∣

y = = = 200; z = = = 300.
d ∣ 0,6 −0,1 −0,2 ∣ d ∣ 0,6 −0,1 −0,2 ∣
∣ ∣ ∣ ∣
−0,2 0,7 −0,2 −0,2 0,7 −0,2
∣ ∣ ∣ ∣
∣ −0,1 −0,4 0,7 ∣ ∣ −0,1 −0,4 0,7 ∣

BIÊN SOẠN: THẦY ĐẶNG THÀNH NAM – DUY NHẤT TẠI VTED.VN|7