‫❖ سئواالت متن درس دوازدهم‪ ،‬کتاب تاریخ (‪ ،)۳‬ایران و جهان معاصر‪ .

‬پایه دوازدهم علوم انسانی‬

‫❖ طراح سئوال‪ :‬خلیل هللا صحنه‪ ،‬دبیرتاریخ‪ .‬استان گلستان‪ .‬گرگان ‪1402‬‬

‫مبحث درس دوازدهم‪ :‬جنگ تحمیلی و دفاع مقدس‬

‫‪ -1‬یکی از رخدادهای مهم وعبرت آموز تاریخ پر فراز و نشیب ایران در دوره ی انقالب اسالمی کدام است؟‬
‫جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق علیه ایران و دفاع مقدس ایرانیان در برابر نیروهای متجاوز بیگانه‪.‬‬

‫‪ -2‬چگونه کشور کنونی عراق شکل گرفت؟‬

‫کشورکنونی عراق پس از جنگ جهانی اول و تجزیه ی امپراطوری عثمانی‪ ،‬تحت قیمومیت انگلستان شکل گرفت‪.‬‬

‫‪ -۳‬اختالفات مرزی عراق با ایران (در دوره معاصر)از چه دوره ای بوجود آمده بود؟‬
‫از دوران عثمانی به وجود آمده بود‪.‬‬

‫‪ -4‬قرارداد ‪1۹۷۵‬م الجزایر (‪1۳۵4‬ه‪.‬ش) بین کدام دولت ها و به چه منظوری به امضا رسید؟‬
‫بین ایران و عراق برای پایان دادن به اختالفات مرزی و رفع مناقشه بر سر اروندرود‪ ،‬قراردادی را با میانجیگری دولت‬
‫الجزایرامضا کردند‪.‬‬
‫نکته مهم‪:‬‬
‫براساس این قرارداد‪ ،‬ایران وعراق توافق کردند که خط تالوگ (خطی که از عمیق ترین نقطه رودخانه می گذرد) مرزآبی دو‬
‫کشوردر" اروندرود " باشد‪.‬‬

‫‪ -۵‬چرا پس از پیروزی انقالب اسالمی‪ ،‬دشمنان خارجی و در رأس آنها آمریکا صدام را به مقابله نظامی با ایران تشویق‬
‫کردند؟‬
‫زیرا که آنان نتوانسته بودند مانع استقرار و استحکام نظام جمهوری اسالمی شوند‪.‬‬

‫‪ -۶‬صدام درچه تاریخی دستور حمله به ایران را صادر کرد؟‬

‫در ‪ 31‬شهریور ‪1359‬‬

‫‪ -۷‬چگونه جنگ تحمیلی عراق علیه انقالب اسالمی ایران آغاز شد؟‬
‫در پی دستور صدام برای حمله نظامی به ایران در ‪ 31‬شهریور ‪ ،1359‬ارتش بعثی عراق از زمین و هوا به میهن عزیز ما‬
‫هجوم آورد و جنگ تحمیلی آغاز شد‪.‬‬

‫‪ -۸‬انگیزه های مهم صدام برای شروع جنگ و اهداف او علیه انقالب اسالمی ایران را بنویسید‪.‬‬
‫‪1‬ـ حاکمیت بر آبراه مهم اروندرود‪ ،‬دسترسی و تسلط بر خلیج فارس و جدایی جزایر سه گانه ٔ ابوموسی‪ ،‬تنب کوچک و بزرگ و‬
‫استان خوزستان از ایران‪،‬‬
‫‪٢‬ـ تضعیف و نابودی انقالب اسالمی و جلوگیری از انتشارافکار انقالبی در میان مردم عراق و مسلمانان سایر کشورها‪،‬‬
‫‪3‬ـ رسیدن به رهبری جهان عرب و ایفای نقش ژاندارمی در منطقه‪.‬‬

‫‪ -۸‬جنگ تحمیلی در چه شرایطی آغاز شد؟‬

‫✅‪ -‬وقوع پیروزی انقالب اسالمی و سقوط حکومت شاهنشاهی‪.‬‬
‫✅‪ -‬ارتش و ژاندارمری به دلیل تصفیه یا فرار فرماندهان و بسیاری از افسران آمادگی کامل برای رویارویی با جنگی بزرگ‬
‫را نداشتند‪.‬‬
‫✅‪ -‬نیروی جوان و تازه تأسیس سپاه پاسداران انقالب اسالمی با وجود محدودیت های تشکیالتی‪ ،‬تجهیزاتی و تدارکاتی‪ ،‬سخت‬
‫درگیرمقابله با آشوبهای ضد انقالب بود و نیروی مردمی بسیج نیز در حال شکل گیری بود‪.‬‬

‫‪ -۹‬چرا صدام با حمله نظامی به ایران تصور می کرد که در مدت کوتاهی به اهداف خود می رسد؟‬
‫صدام با این توهم که نیروهای مسلح ایران آمادگی و توان مقابله با ارتش او را ندارند‪ ،‬با پشتگرمی به حمایت سیاسی‪ ،‬نظامی‪،‬‬
‫اقتصادی و اطالعاتی سایر کشورها‪ ،‬به ویژه آمریکا و شوروی سابق‪ ،‬تصور میکرد که در مدت کوتاهی به هدفهای خود میرسد‪.‬‬

‫‪ -10‬مسئولیت مهم شورای امنیت سازمان ملل متحد چیست؟‬

‫مسئولیت حفظ صلح و امنیت جهانی و جلوگیری از تجاوز دولت ها به دیگرکشورها را برعهده دارد‪.‬‬

‫‪1‬‬
 ‫‪ -11‬مجامع بین المللی و در رأس آن شورای امنیت سازمان ملل متحد در برابر یورش آشکار نیروهای رژیم بعثی عراق به‬
‫خاک ایران چه واکنشی نشان داده بودند؟‬
‫به صورت قاطع و مؤثربه وظایف رسمی و قانونی خود عمل نکرد‪ .‬این شورا چند روز پس از شروع جنگ تحمیلی با صدور‬
‫قطع نامه ای‪ ،‬بدون آنکه تجاوز نیروهای بعثی به خاک ایران را محکوم کند و از دولت متجاوز بخواهد که از مناطق اشغالی‬
‫عقب نشینی نماید‪ ،‬تنها دو کشور را به خودداری ازادامه جنگ و تالش مسالمت آمیز اختالفات فراخواند‪.‬‬

‫‪ -12‬جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چندسال طول کشید؟‬

‫هشت سال‬

‫‪ -1۳‬در طول هشت سال جنگ تحمیلی کدام قدرت ها و کشورها از عراق علیه انقالب اسالمی ایران حمایت کردند؟‬
‫✅‪ -‬قدرت های بزرگ مانند آمریکا‪ ،‬شوروی‪ ،‬فرانسه‪ ،‬آلمان و انگلستان‪.‬‬
‫✅‪ -‬برخی از کشورهای منطق ٔه خلیج فارس‪.‬‬
‫✅‪ -‬بعضی از کشورها هم به ظاهر سیاست بیطرفی در پیش گرفتند ولی در موارد متعدد از سیاست های تجاوزکارانه صدام‬
‫حمایت می کردند‪.‬‬

‫‪ -14‬واکنش مردم و نیروهای مسلح ایران در برابر حمالت نظامی عراق( در دوره صدام) چگونه بود؟‬
‫بالفاصله پس از شروع جنگ تحمیلی‪ ،‬مردم و نیروهای مسلح ایران به فرمان امام خمینی(ره)لبیک گفتند وآماده ی نبرد با دشمن‬
‫متجاوز و دفاع از مرز و بوم خود شدند‪.‬‬

‫‪ -1۵‬حضرت امام (ره) برای خنثی کردن جنگ روانی ناشی از حمالت نظامی ارتش بعثی چه واکنشی نشان داده بودند؟‬
‫صدام را دزدی خواندند که آمده و چند سنگ انداخته است و مردم را به آرامش و آمادگی برای دفاع فراخواندند‪.‬‬

‫‪ -1۶‬عملکرد نیروی هوایی برعلیه متجاوزان بعثی عراق را بنویسید‪.‬‬

‫نیروی هوایی ارتش جمهوری اسالمی از نخستین ساعت های شروع جنگ وارد عمل شد و با رشادت و شجاعت تمام‪ ،‬ضربه‬
‫مهلکی به رژیم صدام وارد آورد‪.‬‬
‫‪ -1۷‬عملکرد نیروی زمینی برعلیه متجاوزان بعثی عراق را بنویسید‪.‬‬
‫در جبهه زمینی نیز رزمندگان ارتش‪ ،‬سپاه پاسداران و ژاندارمری به همراه مردم شهرها و روستاهای مرزی‪ ،‬عشایر غیور و‬
‫نیروهای ستاد جنگهای نامنظم‪ ،‬که شهید مصطفی چمران آنها را فرماندهی می کرد‪ ،‬به مقابله با دشمن شتافتند و پیشروی‬
‫نیروهای عراقی را متوقف و یا کند کردند‪.‬‬

‫‪ -1۸‬وضعیت شهر خرمشهر در ابتدای شروع جنگ تحمیلی چگونه بود؟‬

‫در خرمشهر‪ ،‬مدافعان این شهر اغلب با ساده ترین سالح ها بیش از یک ماه کوچه به کوچه و خیابان به خیابان در برابر ارتشی‬
‫که مجهز به انواع تسلیحات و تجهیزات بود‪ ،‬ایستادند‪.‬‬

‫‪ -1۹‬فرمانده نیروهای ستاد جنگ های نامنظم در جنگ تحمیلی چه کسی بود؟‬
‫شهید مصطفی چمران‬

‫‪ -20‬عملکرد نیروی دریایی برعلیه متجاوزان بعثی عراق را بنویسید‪.‬‬

‫دریادالن نیروی دریایی ارتش نیز در نخستین ماه های جنگ‪ ،‬با پشتیبانی نیروی هوایی در عملیاتی موسوم به "مروارید" با‬
‫رشادت تمام‪ ،‬اسکله های عراق را منهدم و نیروی دریایی صدام را نابود کردند‪.‬‬

‫‪ -21‬عملیات مروارید درجنگ تحمیلی عراق علیه ایران چه بود؟‬

‫دریادالن نیروی دریایی ارتش نیز درنخستین ماههای جنگ‪ ،‬با پشتیبانی نیروی هوایی درعملیاتی موسوم به "مروارید" با رشادت‬
‫تمام‪ ،‬اسکله های عراق را منهدم و نیروی دریایی صدام را نابود کردند‪.‬‬

‫‪ -22‬نتایج مقاومت شجاعانه و دالورانه نیروهای مسلح و مردم ایران بر علیه متجاوزان بعثی عراق چه بود؟‬
‫✅‪ -‬رؤیای صدام برای فتح سریع خوزستان و دیگر استان های مرزی ایران به باد رفت‪،‬‬
‫✅‪ -‬نیروهای متجاوز فقط موفق به اشغال بخش هایی ازمناطق مرزی‪ ،‬از جمله شهرخرمشهرشدند‪.‬‬
‫‪ -2۳‬چگونه رؤیای صدام برای فتح سریع خوزستان و دیگر استانهای مرزی ایران به باد رفت؟‬
‫در نتیجه مقاومت شجاعانه و دالوران ٔه نیروهای مسلح و مردم ایران بر علیه متجاوزان بعثی عراق‬

‫‪2‬‬
 ‫‪ -24‬رزمندگان ایرانی پس از کدام تحوالت سیاست داخلی با شجاعت و صالبت عزم خود را برای بیرون راندن دشمن متجاوز‬
‫عراق از خاک میهن عزیزمان جزم کردند؟‬
‫پس از آنکه بنی صدر از مقام فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری عزل شد و اوضاع سیاسی کشور ثبات و آرامش یافت‪.‬‬

‫‪ -2۵‬چگونه رزمندگان آبادان را از محاصره ی نیروهای متجاوز صدام نجات دادند؟‬

‫امام خمینی به عنوان فرمانده کل قوا‪ ،‬ابتدا فرمان شکستن محاصر ٔه آبادان را صادر کردند؛ به این ترتیب‪ ،‬نیروهای ارتشی به‬
‫همراه رزمندگان سپاهی و بسیجی در عملیاتی برق آسا‪ ،‬آبادان را از محاصره ی نیروهای متجاوز صدام نجات دادند‪.‬‬

‫‪ -2۶‬چه کسی فرمان شکستن محاصره آبادان را در جنگ تحمیلی صادر کرد؟‬
‫امام خمینی به عنوان فرمانده کل قوا‬

‫‪ -2۷‬دالورمردان ایران زمین در طی کدام عملیات های مهم نظامی‪ ،‬صدها کیلومتر مربع از خاک ایران را از اشغال ارتش بعثی‬
‫آزاد کردند؟‬
‫عملیات های فتح المبین و بیت المقدس‪.‬‬

‫‪ -2۸‬دالورمردان ایران زمین سپس در چندین رشته عملیات غرورآفرین که مهمترین آنها ‪ ........‬و ‪ ........‬بودند‪ ،‬صدها‬
‫کیلومتر مربع از خاک ایران را از اشغال ارتش بعثی آزاد کردند‪.‬‬
‫عملیات های فتح المبین و بیت المقدس‪.‬‬

‫‪ -2۹‬اوج حماسه ی دفاع مقدس ملت ایران در کدام عملیات نظامی رقم خورد و درتاریخ به ثبت رسید؟‬
‫درعملیات بیت المقدس (سوم خرداد ‪ ،)1361‬با رهایی خونین شهر (خرمشهر) از اسارت دشمن بعثی‪.‬‬

‫‪ -۳0‬چرا پس از فتح خرمشهر‪ ،‬جنگ وارد مرحله ی تازه ای شد؟‬

‫زیرا از یک سو موفقیتهای نظامی رزمندگان ایرانی ادامه یافت و از سوی دیگر‪ ،‬حامیان خارجی صدام برای جلوگیری از‬
‫سقوط رژیم بعثی عراق‪ ،‬انواع تجهیزات نظامی پیشرفته از قبیل‪ :‬هواپیماهای جنگی‪ ،‬موشک های دوربرد و سالح های‬
‫میکروبی و شیمیایی را دراختیاراین رژیم گذاشتند‪.‬‬

‫‪ -۳1‬به دنبال باز پس گیری خرمشهر‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران برای پایان دادن به جنگ و خونریزی و رسیدن به حقوق خود‪،‬‬
‫چه شروطی را مطرح کرد؟ چه نتیجه ای داشت؟‬
‫ایران شروطی را مطرح کرد که مورد بی اعتنایی مجامع بین المللی و دیکتاتورعراق واقع شد‪ .‬در نتیجه صدام پس از آن با‬
‫حمایت بیشتر قدرت های بزرگ به بمباران و موشک باران شهرها و استفاده از بمب های شیمیایی روی آورد که درقوانین و‬
‫عرف بین الملل ممنوع بود‪.‬‬

‫‪ -۳2‬بکارگیری و استفاده از کدام سالح در قوانین و عرف بین الملل ممنوع بود؟‬
‫استفاده از بمب های شیمیایی‬

‫‪ -۳۳‬چند نمونه از جنایت های جنگی حکومت بعثی عراق را بنویسید‪.‬‬

‫بمباران شیمیایی شهر سردشت در استان آذربایجان غربی‪ ،‬روستای زرده از توابع شهرستان داالهو در استان کرمانشاه و شهر‬
‫حلبچه در کردستان عراق‪ ،‬از جمله حکومت بعثی عراق به شمار می رود‪.‬‬

‫‪ -۳4‬نیروهای متجاوز بعثی عراق که در جبهه جنگ متحمل شکست های سنگینی شده بودند‪ ،‬برای مقابله با ایران از چه‬
‫روش جنگی استفاده کردند؟‬
‫بیش از گذشته مناطق مسکونی و مردم غیرنظامی را با هواپیما و موشک هدف قرار دادند‪.‬‬

‫‪ -۳۵‬امام خمینی از ابتدای جنگ تحمیلی به صراحت در برابرتجاوزعراق به ایران چه بیانی فرموده بودند؟‬
‫" ما براساس اعتقاد و باور دینی خود اجازه نداریم به کشوردیگری تعدی کنیم و میل داریم درهمه جای دنیا صلح وصفا باشد اما‬
‫اگر کشوری به ما تعدی کرد‪ ،‬توی دهنش میزنیم "‪.‬‬

‫‪ -۳۶‬امام خمینی(ره) با شروع تجاوز رژیم بعثی عراق چه خواسته و توصیه از مردم و مسئوالن نظام داشتند؟‬
‫از همه قشرهای ملت خواستند که برای دفاع از ایران به سوی جبهه های نبرد بشتابند‪ .‬همچنین به مسئوالن توصیه کردند که‬
‫جنگ را مسئله اصلی کشوربدانند و برای پیشبرد آن تا پیروزی نهایی بردشمن‪ ،‬به رزمندگان و مردم یاری برسانند‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫‪ -۳۷‬اهتمام فراوان حضرت امام (ره)در زمان جنگ تحمیلی برسر کدام مسائل بود؟ اقدامات مهم ایشان را دراین مورد بنویسید‪.‬‬
‫✅‪ -‬بر تقویت بنیه ی دفاعی و حمایت های ایشان برای باال بردن کیفیت و کمیت امکانات و تجهیزات نظامی‪،‬‬
‫✅‪ -‬تأمین بودجه های جنگ‪،‬‬
‫✅‪ -‬ایجاد تحول در روح و روان جوانان ایرانی بود‪.‬‬

‫‪ -۳۸‬مهمترین اقدام حضرت امام (ره) در طول جنگ تحمیلی کدام بود؟‬
‫مهمترین اقدام ایشان ایجاد تحول در روح و روان جوانان ایرانی بود‪ .‬ایشان با تمسک به مفاهیم جهاد و شهادت و یادآوری‬
‫حماسه عاشورا‪ ،‬میدان نبرد را به صحنه نمایش رشادت و شجاعت جوانان ایرانی تبدیل کردند‪.‬‬

‫‪ -۳۹‬امام خمینی با تمسک به کدام مفاهیم میدان نبرد دفاع مقدّس را به صحنه نمایش رشادت و شجاعت جوانان ایرانی تبدیل‬
‫کردند؟‬
‫با تمسک به مفاهیم جهاد و شهادت و یادآوری حماسه عاشورا‪.‬‬

‫‪ -40‬با رهبری چه کسی جلوه های زیبایی از ایثار و فداکاری در راه دین و میهن و همچنین تقویت انگیزه جهاد و روحیه‬
‫شهادت طلبی در میان جوانان ایرانی به نمایش گذاشته شد؟‬
‫با رهبری امام خمینی(ره)‬

‫‪ -41‬در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران‪ ،‬جوانان ایرانی چگونه همه محاسبات نظامی رایج در دنیا را برهم زدند؟‬
‫جوانان ایرانی در سایه ایمان و اعتقاد و خالقیت خاص خویش و با طراحی و انجام دادن عملیات های خارق العاده ی زمینی‪،‬‬
‫هوایی و دریایی‪ ،‬افسران نظامی جهان را به شگفتی واداشتند‪.‬‬

‫‪ -42‬امروزه چه افرادی درنظام انقالب اسالمی به نماد رشادت و مقاومت در برابر گروه های تکفیری ــ داعشی تبدیل شده اند؟‬
‫برخی از فرماندهان جوان دوران دفاع مقدس‬

‫‪ -4۳‬نقش مردم قهرمان ایران در طول هشت سال دفاع مقدس در چند زمینه قابل بررسی است؟‬
‫‪1‬ـ حضور مستقیم در خط مقدم جبهه و نبرد با دشمن متجاوز‪،‬‬
‫‪٢‬ـ مشارکت در تأمین بخشی از هزینه های مادی جنگ از طریق کمک های داوطلبانه‪ ،‬به ویژه تهیه و تدارک پوشاک و خوراک‬
‫برای رزمندگان‪.‬‬

‫‪ -44‬بیشترین حضور مردمی در صحنه های نبرد در چه قالبی بود؟‬

‫در قالب نیروهای بسیجی و جهاد سازندگی بود‪.‬‬

‫‪ -4۵‬میان نیروهای مردمی که از همان آغاز جنگ در جبهه ها وارد رزم شدند‪ ،‬چند گروه‪ ،‬شاخص بودند؟‬
‫✅‪ -‬گروه جنگ های نامنظم شهید مصطفی چمران که در سال دوم جنگ به سپاه پاسداران پیوست‪،‬‬
‫✅‪ -‬نیروهای بسیج که در قالب یگان های رزمی سپاه وارد صحنه ٔ نبرد شدند‪،‬‬
‫✅‪ -‬جهادگران جهاد سازندگی که برای اقدامات متنوع مهندسی و مهندسی رزمی و ساخت مواضع و زدن خاکریز به جبهه ها‬
‫رفتند‪.‬‬

‫‪ -4۶‬کدام گروهها و قشرهای مختلف مردم از سرتاسر ایران با حضور داوطلبانه در جبهه های نبرد‪ ،‬کمک فراوانی به پیشبرد‬
‫جنگ و کسب پیروزی کرد؟‬
‫✅‪ -‬نیروهای بسیجی‬
‫✅‪ -‬جهادگران جهاد سازندگی‬

‫‪ -4۷‬کدام گروه داوطلب به سنگرسازان بی سنگر معروف بودند؟ مسئولیت مهم آنان چه بود؟‬
‫جهادگران جهاد سازندگی‪ .‬مسئولیت مهم آنان " مهندسی رزمی" را در دفاع مقدس به عهده گرفتند و به ایجاد خاکریز‪ ،‬پل ها و‬
‫جادهها و ساختن سنگر برای رزمندگان پرداختند‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪ -4۸‬در پشت جبهه چه گروه هایی به رزمندگان در جبهه ها یاری میرساندند؟‬
‫✅‪ -‬پزشکان و پرستاران با صبر و حوصله ی فراوان به مداوای رزمندگان همت گماشتند‪.‬‬
‫✅‪ -‬بازاریان هم با کمکهای مالیمایحتاج و تهیه به رزمندگان در جبهه ها یاری میرساندند‪.‬‬
‫✅‪ -‬زنان ایرانی نقش مهمی در هشت سال دفاع مقدس بر عهده داشتند و کمک فراوانی به پیشبرد و موفقیت عملیات رزمندگان‬
‫کردند‪.‬‬

‫‪ -4۹‬مهمترین خدمات زنان ایرانی(درپشت جبهه) در پیشبرد و موفقیت رزمندگان در جبهه ها را بنویسید‪.‬‬
‫‪1‬ـ حضور در خط مقدم جبهه در سال های اول جنگ‪،‬‬
‫‪٢‬ـ تشویق برادران‪ ،‬همسران و فرزندان خویش برای حضور در جبهه‪،‬‬
‫‪3‬ـ تهیه و آماده سازی خوراک و پوشاک رزمندگان‪،‬‬
‫‪٤‬ـ پرستاری از رزمندگان مجروح در بیمارستان ها‪،‬‬
‫‪٥‬ـ پاسداری از حریم خانواده درغیاب همسران رزمنده‪.‬‬

‫‪ -۵0‬معلمان و دانش آموزان چه نقشی در جبهه های جنگ تحمیلی داشتند؟‬

‫معلمان و دانش آموزان نیز نقش چشمگیر و تأثیرگذاری در هشت سال دفاع مقدس داشتند‪ .‬در آن سال ها جبهه های جنگ شاهد‬
‫حضورصدها هزار دانش آموز و معلم ایرانی بود که برای دفاع از کیان نظام اسالمی و سرزمین مادری به جبهه رفتند و در‬
‫سنگرها نیز از درس و مشق غافل نماندند‪ .‬در طول دفاع مقدس حدود ‪ ٢500‬معلم و نزدیک به ‪ 36000‬دانش آموز به شهادت‬
‫رسیدند و هزاران نفر هم جانباز‪ ،‬اسیر و جاویداالثر شدند‪.‬‬

‫‪ -۵1‬قطعنامه ‪ ۵۹۸‬از سوی کدام نهاد بین المللی و به چه منظوری صادر شد؟‬
‫از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد‪ ،‬به منظور آتش بس بین ایران و عراق و بازگشت به مرزهای بین المللی‪.‬‬

‫‪ -۵2‬چرا و در چه شرایطی امام خمینی(ره) (فرمانده کل قوا) قطعنامه ‪۵۹۸‬شورای امنیت سازمان ملل متحد را پذیرفت؟‬
‫در تیرماه ‪ ،1367‬امام خمینی پس از دریافت گزارش و نظر مشورتی فرماندهان نظامی و مسئوالن سیاسی کشور به منظور‬
‫پایان دادن به جنگ تحمیلی‪ ،‬قطعنامه ‪598‬شورای امنیت سازمان ملل متحد را پذیرفت‪.‬‬

‫‪ -۵۳‬واکنش صدام نسبت به صدور قطعنامه ‪ ۵۹۸‬شورای امنیت سازمان ملل چگونه بود؟‬
‫✅‪ -‬صدام رئیس رژیم بعثی عراق که تا پیش از آن وانمود می کرد خواهان صلح و آتش بس است به نیروهای ارتش خود‬
‫دستور داد به مناطقی از ایران در خوزستان و سایر نواحی مرزی حمله کنند‪.‬‬
‫✅‪ -‬تجهیز‪ ،‬تشویق و پشتیبانی گروهک تروریستی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را برای لشکرکشی به داخل خاک ایران‪.‬‬

‫‪ -۵4‬چرا صدام قطعنامه ‪ ۵۹۸‬را پذیرفت و میان ایران و عراق آتش بس برقرارشد؟‬
‫پس از آنکه نیروهای مسلح و مردمی ایران با رشادت و فداکاری تمام در برابر یورش های دشمن متجاوز ایستادگی کردند و‬
‫شکست سختی به آنان به ویژه منافقین وارد آوردند‪ ،‬صدام قطعنامه ‪ 598‬را پذیرفت و میان ایران و عراق آتش بس برقرارشد‪.‬‬

‫‪ -۵۵‬چگونه مذاکرات ایران و عراق پس از برقراری آتش بس صورت گرفت؟‬

‫پس از برقراری آتش بس و دو سال مذاکره میان وزرای خارجه ایران و عراق‪ ،‬صدام در نامه ای به‬
‫حجت االسالم والمسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی‪ ،‬رئیس جمهوری وقت ایران‪ ،‬قرارداد الجزایر را بار دیگر به رسمیت شناخت و‬
‫اظهارداشت که شما به هر آنچه که می خواستید‪ ،‬رسیدید‪.‬‬

‫‪ -۵۶‬پس از برقراری آتش بس بین ایران و عراق‪ ......... ،‬عزیز با استقبال گرم مردم ایران به آغوش میهن اسالمی‬
‫بازگشتند‪.‬‬
‫آزادگان‬

‫‪ -۵۷‬چگونه جنگ هشت ساله تحمیلی عراق علیه ایران به پایان رسید؟‬
‫درسال‪ 1370‬نیز سازمان ملل متحد رسما رژیم بعثی عراق را به عنوان متجاوز و آغازکننده جنگ معرفی کرد‪ .‬به این ترتیب‪،‬‬
‫جنگ هشت ساله ای که صدام با حمایت آمریکا با هدف سرنگونی جمهوری اسالمی و تصرف بخشی از خاک ایران آغاز کرده‬
‫بود‪ ،‬با شکست خود او به پایان رسید‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫‪ -۵۸‬در چه سالی و از سوی کدام نهاد بین المللی‪ ،‬رژیم بعثی عراق بطور رسمی به عنوان متجاوز و آغازکننده جنگ تحمیلی‬
‫علیه ایران معرفی شد؟‬
‫در سال‪ 1370‬و از سوی سازمان ملل متحد‬

‫‪ -۵۹‬صدام با حمایت کدام کشور و با چه هدفی جنگ هشت ساله ای را علیه ایران تحمیل و آغازکرد؟‬
‫با حمایت آمریکا با هدف سرنگونی جمهوری اسالمی و تصرف بخشی از خاک ایران‪.‬‬

‫‪ -۶0‬برای اولین بار در کدام جنگ و در دویست سال اخیر‪ ،‬دشمنان انقالب اسالمی در جداسازی حتی یک وجب از خاک ایران‬
‫ناکام ماندند؟‬
‫در جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران‬

‫‪ -۶1‬مهمترین اقدامات مجاهدین خلق(منافقین) در دوران دفاع مقدس را بنویسید‪.‬‬

‫‪1‬ـ ایجاد آشوب درداخل کشور و ترور بسیاری از مسئوالن و مردم عادی؛‬
‫‪٢‬ـ دادن اطالعات سری و نظامی کشور به رژیم صدام و دیگر دشمنان خارجی؛‬
‫‪3‬ـ همکاری نظامی با ارتش بعثی عراق در جنگ با ایران؛‬
‫‪۴‬ـ همکاری با ارتش بعثی در سرکوب و کشتار مخالفان صدام از جمله مبارزان کرد؛‬
‫‪5‬ـ تهاجم به داخل خاک ایران پس از پذیرش قطعنامه ‪.598‬‬

‫‪ -۶2‬دستاوردهای نظامی دفاع مقدس انقالب اسالمی ایران را بنویسید‪.‬‬

‫‪1‬ـ تحول در حوزه صنایع دفاعی( ساخت انواع موشک ها‪ ،‬پیشرفت در حوزه هوا ــ فضا‪ ،‬افزایش توان پدافند هوایی)‬
‫‪٢‬ـ خودکفایی در تولید و ساخت نیازهای مختلف نظامی؛‬
‫‪3‬ـ برخورداری از تجربیات تازه در زمینه سازماندهی و آموزش نیروی انسانی داوطلب؛‬
‫‪۴‬ـ تقویت و تحکیم سازمان رزم نیروهای مسلح (ارتش‪ ،‬سپاه و نیروی انتظامی)؛‬
‫‪ -5‬شکوفایی استعدادهای بالقوه در فرماندهی جنگ و ظهور فرماندهان با استعداد‪.‬‬

‫‪ -۶۳‬دستاوردهای فرهنگی و معنوی دفاع مقدس انقالب اسالمی ایران را بنویسید‪.‬‬

‫‪1‬ـ تقویت اعتماد به نفس و احساس خود باوری و بروز خالقیت در میان جوانان ایرانی‪،‬‬
‫‪٢‬ـ تثبیت اقتدار نظام جمهوری اسالمی در دفاع از تمامیت ارضی کشور‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫❖ پاسخ پرسـش هـای نمـونـه درس دوازدهم‪ ،‬کتاب تاریخ(‪ )۳‬پایه دوازدهم علوم انسانی‬

‫‪1‬ـ انگیزه واهداف صدام ازتحمیل جنگ به ایران چه بود؟‬

‫✅‪ -‬حاکمیت بر آبراه مهم اروندرود‪ ،‬دسترسی و تسلط بر خلیج فارس و جدایی جزایر سه گانه ٔ ابوموسی‪ ،‬تنب کوچک و بزرگ‬
‫و استان خوزستان از ایران‪،‬‬
‫✅‪ -‬تضعیف و نابودی انقالب اسالمی و جلوگیری از انتشار افکار انقالبی در میان مردم عراق و مسلمانان سایرکشورها‪،‬‬
‫✅‪ -‬رسیدن به رهبری جهان عرب و ایفای نقش ژاندارمی در منطقه‪.‬‬

‫‪2‬ــ مجامع بین المللی و کشورهای قدرتمند در برابر تهاجم ارتش رژیم بعثی عراق به خاک ایران چه واکنشی نشان دادند؟‬
‫مجامع بین المللی و در رأس آن شورای امنیت سازمان ملل متحد در برابر یورش آشکار نیروهای رژیم بعثی عراق به خاک‬
‫ایران به صورت قاطع و مؤثر به وظایف رسمی و قانونی خود عمل نکرد‪ .‬این شورا چند روز پس از شروع جنگ تحمیلی با‬
‫صدور قطع نامه ای‪ ،‬بدون آنکه تجاوز نیروهای بعثی به خاک ایران را محکوم کند و ازدولت متجاوز بخواهد که ازمناطق‬
‫اشغالی عقب نشینی نماید‪ ،‬تنها دو کشور را به خودداری از ادامه جنگ و تالش برای حل مسالمت آمیزاختالفات فراخواند‪.‬‬

‫‪۳‬ــ به نظر شما‪ ،‬چرا تمام اقوام‪ ،‬قشرها و گروه ها در سراسر ایران در دفاع مقدس مشارکت فراگیر و گستردهای داشتند؟‬
‫بالفاصله پس از شروع جنگ تحمیلی‪ ،‬مردم و نیروهای مسلح ایران به فرمان امام خمینی(ره) لبیک گفتند و آماده ی نبرد با‬
‫دشمن متجاوز و دفاع از مرز و بوم خود شدند‪ .‬مردم دفاع از کشور را یک وظیفه ی ملی و میهنی می دانستند‪.‬‬

‫‪٤‬ـ امام خمینی (ره)در مقام فرماندهی کل قوا چه نقشی در دوران دفاع مقدس داشتند؟‬
‫✅‪ -‬بر تقویت بنیه ی دفاعی و حمایت های ایشان برای باال بردن کیفیت و کمیت امکانات و تجهیزات نظامی‬
‫✅‪ -‬تأمین بودجه های جنگ‪.‬‬
‫✅‪ -‬ایجاد تحول در روح و روان جوانان ایرانی بود‪ .‬ایشان با تمسک به مفاهیم جهاد و شهادت و یادآوری حماسه عاشورا‪،‬‬
‫میدان نبرد را به صحنه نمایش رشادت و شجاعت جوانان ایرانی تبدیل کردند‪.‬‬

‫‪٥‬ـ با راهنمایی دبیر و استفاده از محتوای درس‪ ،‬نمودار خط زمان رویدادهای مهم دوران دفاع مقدس را ترسیم کنید‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫❖ سئواالت تستی درس دوازدهم‪ ،‬کتاب تاریخ (‪ ،)۳‬پایه دوازدهم علوم انسانی‬

‫‪ -1‬چگونه کشورکنونی عراق شکل گرفت؟‬

‫الف‪ :‬پس ازجنگ جهانی اول و تجزیه امپراتوری عثمانی تحت قیمومیت انگلستان شکل گرفت‪❎ .‬‬
‫ب‪ :‬پس از جنگ جهانی دوم و تجزیه امپراتوری عثمانی تحت قیمومیت انگلستان شکل گرفت‪.‬‬
‫ج‪ :‬پس از جنگ جهانی اول و تجزیه امپراتوری عثمانی تحت قیمومیت فرانسه شکل گرفت‪.‬‬
‫د‪ :‬با تصمیم جامعه ملل کشوری به نام عراق تأسیس شد‪.‬‬

‫‪ -2‬با تأسیس کشورعراق چه مساله ای بین ایران و آن کشورکمابیش ادامه یافت؟‬

‫الف‪ :‬اختالفات فکری‬
‫ب‪ :‬اختالف مرزی ❎‬
‫ج‪ :‬اختالف سیاسی‬
‫د‪ :‬موارد مذهبی‬

‫‪ -۳‬در سال ‪ 1۳۵۳‬ش ( ‪1۹۷۵‬م) ایران وعراق برای پایان دادن به اختالفات مرزی و رفع مناقشه بر سر اروندرود با وساطت‬
‫کدام کشورقراردادی را امضا کردند؟‬
‫الف‪ :‬امریكا‬
‫ب‪ :‬انگلستان‬
‫ج‪ :‬الجزایر ❎‬
‫د‪ :‬عمان‬

‫‪ -4‬جنگ تحمیلی ایران با عراق در چه تاریخی آغاز شد؟‬

‫الف‪ :‬اول مهر ‪1358‬‬
‫ب‪ 31 :‬شهریور ‪❎ 1359‬‬
‫ج‪ 8 :‬شهریور ‪1360‬‬
‫د‪ 13 :‬آبان ‪1358‬‬

‫‪ -۵‬کدام گزینه ازانگیزه واهداف اصلی صدام ازتحمیل جنگ به ایران نیست؟‬
‫الف‪ :‬رسیدن به رهبری جهان عرب و ایفای نقش ژاندارمی در منطقه‬
‫ب‪ :‬دسترسی و تسلط بر خلیج فارس و جدایی جزایر سه گانه ی ابوموسی‪ ،‬تنب کوچک و بزرگ‬
‫ج‪ :‬مشروعیت بخشیدن به اقدامات و فعالیت های خرابکارانه ی خود در منطقه و جهان اسالم ❎‬
‫د‪ :‬جلوگیری ازانتشارافکارانقالبی در میان مردم عراق به ویژه شیعیان آن کشور‬

‫‪ -۶‬اعترافات افسران اسیرعراقی درباره صدام در جنگ با ایران چه چیزی را نشان می دهد؟‬
‫الف‪ :‬نظام یعنی عراق را در ایران استوارسازد‪.‬‬
‫ب‪ :‬با یک تهاجم برق آسا درمدت پنج تا شش هفته خوزستان را تسخیرکند‪❎ .‬‬
‫ج‪ :‬به تمامی سرزمین ایران به خصوص چاه های نفتی دست یابد‪.‬‬
‫د‪ :‬به کشتار بی رحمانه ایرانیان بپردازد‪.‬‬

‫‪ -۷‬نیروهای ستاد جنگ های نامنظم در جنگ تحمیلی توسط چه کسی فرماندهی می شد؟‬
‫الف‪ :‬شهید باکری‬
‫ب‪ :‬شهید همت‬
‫ج‪ :‬شهید چمران ❎‬
‫د‪ :‬شهید کالهدوز‬

‫‪8‬‬
 ‫‪ -۸‬رزمندگان ایرانی در چه عملیات هایی صدها کیلومتر مربع از خاک ایران را ازاشغال ارتش بعثی آزاد کردند؟‬
‫الف‪ :‬طریق القدس و فتح المبین‬
‫ب‪ :‬فتح المبین و بیت المقدس ❎‬
‫ج‪ :‬والفجر ‪ 1‬و والفجر ‪6‬‬
‫د‪ :‬والفجر ‪ 7‬و مرصاد‬

‫‪ -۹‬کدام گزینه زیردرمورد رهایی خرمشهرازدست دشمن بعثی عراق درست نمی باشد؟‬
‫الف‪ :‬باعث تقویت وحدت ملی در داخل کشور شد‪.‬‬
‫ب‪ :‬موجب غرور ملی در ایران شد‪.‬‬
‫ج‪ :‬همه کشورهای عربی به جانبداری ایران پرداختند‪❎ .‬‬
‫د‪ :‬ابتکار عمل را در جنگ به ایران داد‪.‬‬

‫‪ -10‬هنگامی که نیروهای متجاوز عراق درجبهه ی جنگ متحمل شکست های سنگینی شدند‪ ،‬دست به چه اقدامی زدند؟‬
‫الف‪ :‬سریعا عقب نشینی کردند‪.‬‬
‫ب‪ :‬بیش از گذشته مناطق مسکونی و مردم غیر نظامی را با هواپیما و موشک مورد هدف قرار دادند‪❎ .‬‬
‫ج‪ :‬دست به ترور شخصیت ها در ایران زدند‪.‬‬
‫د‪ :‬پیشنهاد صلح دادند‪.‬‬

‫‪ -11‬امام خمینی بر اساس کدام منطق ازهمه ی قشرهای ملت خواستند تا برای دفاع از ایران به سوی جبهه های نبرد‬
‫بشتابند؟‬
‫الف‪ :‬تعدی عراق به ایران ❎‬
‫ب‪ :‬دفاع از اسالم و ایران‬
‫ج‪ :‬مقاومت دربرابرمستکبران‬
‫د‪ :‬مبارزه حق علیه باطل‬

‫‪ -12‬امام خمینی (ره) با تمسک جستن به چه مفاهیمی میدان نبرد را درهشت سال دفاع مقدس(به صحنه نمایش رشادت و‬
‫شجاعت جوانان ایرانی تبدیل کرد؟‬
‫الف‪ :‬جهاد‪ ،‬شهادت و یادآوری حماسه عاشورا ❎‬
‫ب‪ :‬عدالت برابری و امر به معروف‬
‫ج‪ :‬تبری‪ ،‬جهاد و شهادت‬
‫د‪ :‬یادآوری حماسه عاشورا‪ ،‬امر به معروف و عدالت‬

‫‪ -1۳‬از تدابیر رهبری امام خمینی در طول دفاع مقدس که تا روزهای پایانی جنگ ادامه داشت‪ ،‬چه بود؟‬
‫الف‪ :‬ایجاد تحول در روح و روان جوانان ایرانی ❎‬
‫ب‪ :‬قرار دادن مسئله ی جنگ به عنوان مسئله ی اصلی کشور‬
‫ج‪ :‬اهتمام فراوان حضرت امام بر تقویت بنیه دفاعی‬
‫د‪ :‬تقویت وحدت ملی تا پیروزی نهایی‬

‫‪ -14‬کدام گروه در جبهه های جنگ به سنگرسازان بی سنگر معروف بودند؟‬

‫الف‪ :‬نیروهای داوطلب بسیج‬
‫ب‪ :‬جهادگران جهاد سازندگی ❎‬
‫ج‪ :‬نیروهای مردمی روستایی و عشایری‬
‫د‪ :‬نیروهای ستاد جنگ های نامنظم‬

‫‪ -1۵‬پس از برقراری آتش بس و دوسال مذاکره میان وزرای خارجه ایران وعراق‪ ،‬صدام چه اقدامی انجام داد؟‬
‫الف‪ :‬اسرای ایرانی را آزاد کرد‪.‬‬
‫ب‪ :‬به مرزهای بین الملی عقب نشینی کرد‪.‬‬
‫ج‪ :‬قرارداد الجزایر را بار دیگر به رسمیت شناخت‪❎ .‬‬
‫د‪ :‬حاضربه پرداخت غرامت جنگ به ایران شد‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫‪ -1۶‬کدام گزینه زیر از خدمات زنان ایرانی در طول هشت سال دفاع مقدس نیست؟‬
‫الف‪ :‬تشویق برادران و همسران خویش برای حضور در جبهه‬
‫ب‪ :‬حضورمستقیم درعملیات ها و خط مقدم جبهه در تمام سال های جنگ ❎‬
‫ج‪ :‬تهیه ی مواد غذایی و مایحتاج رزمندگان‬
‫د‪ :‬پرستاری از رزمندگان مجروح در بیمارستان ها‪.‬‬

‫‪ -1۷‬کدام گزینه زیر از دستاوردهای فرهنگی و معنوی دفاع مقدس است؟‬

‫الف‪ :‬تثبیت اقتدار نظام جمهوری اسالمی در دفاع از تمامیت ارضی کشور ❎‬
‫ب‪ :‬شکوفایی استعدادهای بالقوه در فرماندهی جنگ و ظهور فرماندهان با استعداد‪.‬‬
‫ج‪ :‬برخورداری از تجربیات تازه در زمینه ی سازماندهی و آموزش نیروی انسانی داوطلب‬
‫د‪ :‬تقویت و تحکیم سازمان رزم نیروهای مسلح‬

‫‪ -1۸‬کدام نهاد بین المللی رسما صدام را به عنوان متجاوز و آغاز کننده ی جنگ علیه ایران معرفی کرد؟‬
‫الف‪ :‬سازمان ملل متحد ❎‬
‫ب‪ :‬سازمان کشورهای اسالمی‬
‫ج‪ :‬دادگاه بین المللی الهه‬
‫د‪ :‬سازمان جنبش غیر متعهدها‬

‫‪ -1۹‬امام خمینی پس از مشورت با چه کسانی قطعنامه ‪ ۵۹۸‬شورای امنیت سازمان ملل متحد را پذیرفت؟‬
‫الف‪ :‬مجلس تشخیص مصلحت نظام‬
‫ب‪ :‬فرماندهان نظامی و مسئوالن کشور ❎‬
‫ج‪ :‬رئیس جمهور و نمایندگان مجلس‬
‫د‪ :‬مجلس شورای نگهبان و مجتهدین حوزه علمیه‬

‫پایان‬

‫‪10‬‬