Professional Documents
Culture Documents
LIBËR MËSUESI
TEKNOLOGJIA 12
ME ZGJEDHJE
LIBËR MËSUESI
TEKNOLOGJIA 12
ME ZGJEDHJE
Autorë
Ing. Natasha Naumi
Ing. Aida Gjinaj
Redaktore Letrare
Natasha Milkani
Art Grafik
Gert Alibali
Kopertina
Gert Alibali
ISBN 978-99943-2-424-8
Botim 2018
1. Hyrja
3
1.
Hyrja
Edukimi teknologjik është një komponent thelbësor i kurrikulit. Në një botë, ku ndeshesh
me shumë lloje teknologjish, të cilat janë pjesë e jetës së përditshme për të gjithë njerëzit
gjatë punës ose kohës së lirë, nxënësit duhet të pajisen me aftësi për t’u përballur me to me
vetëbesim.
Është po aq e rëndësishme që nxënësit të vlerësojnë dhe kuptojnë marrëdhënien komplekse
ndërmjet teknologjisë dhe shoqërisë. Si qytetarë, ata duhet të kenë kapacitetin për të
diskutuar dhe për të bërë gjykime personale mbi çështjet që lidhen me ndikimin e
teknologjisë në jetët e tyre, në shoqëri dhe në mjedis.
Nëpërmjet edukimit teknologjik, nxënësit shtojnë kompetencën, vetëbesimin bëhen më me
iniciativë dhe zhvillojnë aftësi për të kontrolluar elementet e mjedisit fizik. Këto janë
rezultate të pritshme të rëndësishme, të cilat kontribuojnë mjaft në hartimin e një kurrikuli të
gjerë dhe të balancuar dhe ilustrojnë faktin që pjesëmarrja në edukimin teknologjik përbën
një përvojë të vlefshme shkollimi.
Teknologjia është një formë e veçantë e veprimtarisë krijuese, ku njerëzit ndërveprojnë me
mjediset e tyre, duke përdorur materialet dhe proceset e duhura në përgjigje të nevojave,
dëshirave dhe mundësive të tyre. Ajo integron aftësitë për zgjidhje problemi dhe ato praktike
në prodhimin e produkteve dhe sistemeve të dobishme.
Në mënyrë më specifike, vlera e edukimit teknologjik vjen nga përdorimi i një grupi të gjerë
aftësish të nevojshme për projektimin apo prodhimin e një produkti, duke çuar në zhvillimin
e kompetencës dhe ndjesisë së mundësive personale për t’i zbatuar këto aftësi. Fitimi i
aftësivemanipulative (përpunuese) përbën një komponent të rëndësishëm për zhvillimin e
kompetencës dhe i ndihmon nxënësit të kenë ndjesinë e kontrollit ndaj mjedisit të tyre fizik.
Arsimi teknologjik, si një fushë e kurrikulës në të gjitha nivelet e arsimit parauniversitar,
zhvillon te nxënësit aftësi për t’u përballur me sfida që lidhen me funksionimin e tyre si
qytetarë në këtë mjedis teknologjik. Ai integron njohuritë, shprehitë dhe qëndrimet e duhura
për t’u përshtatur në mjedisin teknologjik ku jetojmë, për të analizuar, konceptuar dhe
përdorur sisteme të ndryshme teknologjike, për zgjidhjen e problemeve teknologjike, për
prodhimin apo përpunimin e produkteve, për kryerjen e shërbimeve me mjete teknologjike
etj.
Nxënësit, gjithashtu, analizojnë dhe vlerësojnë marrëdhënien komplekse ndërmjet
teknologjisë, individit dhe shoqërisë.
Programi përqëndrohet mbi veçoritë njohëse, psikologjike e sociale të nxënësve, duke ofruar
mundësi të aftësimit teorik dhe praktik të tyre, si dhe në formim të kompetencave të
vlefshme për gjatë gjithë jetës. Këto programe janë konceptuar si pararendëse të programeve
të arsimit të mesëm të ulët, duke përfshirë në to përvoja praktike, si dhe njohuri në fushën e
teknologjisë, të cilat u japin mundësi nxënësve të aftësohen e të jenë të përgatitur për nivelet
më të larta arsimore. Përvojat që përftohen nga kjo lëndë mësimore mund të transferohen e
përdoren lehtësisht dhe në mënyrë produktive edhe në lëndët e tjera duke mundësuar
pasurimin e informacionit teorik dhe të kulturës së përgjithshme.
4
Qëllimi i programit të teknologjisë
Kjo lëndë ka për qëllim të zhvillojë te nxënësi aftësitë për të njohur, eksploruar dhe analizuar
sisteme të thjeshta teknologjie, kjo, për të lehtësuar përshtatjen e tyre me mjedisin
teknologjik që i rrethon.Për më tepër, kjo lëndë i ndihmon nxënësit për të planifikuar,
projektuar dhe zhvilluar praktikisht mjete, metoda apo procese të thjeshta teknologjike, si
dhe për të bërë vlerësimin e produktit përfundimtar.
Aftësitë e përfshira do të zhvillohen në mënyrë progresive, ku nxënësit orientohen në
zbatimin e fazave të përcaktuara për zgjidhjen e problemeve të thjeshta teknologjike.
Përfshirja në hulumtimin, planifikimin, zbatimin dhe vlerësimin e veprimtarive apo të
produkteve të marra nga situata të përditshme, do të rrisin të kuptuarit dhe zgjojnë interesin
e nxënësve për këtë fushë të veprimtarisë njerëzore.Veprimtaritë teknologjike të nxënësve
mbështeten duke përdorur edhe TIK-un në regjistrimin, analizimin dhe paraqitjen e
informacionit, në nxitjen e hetimeve, analizimin e provave etj.
Lënda e teknologjisë:
• kontribuon në një edukim të balancuar, duke iu dhënë nxënësve një përvojë të gjerë
dhe sfiduese, që do t’u krijojë mundësi atyre të fitojnë një grup njohurish, kuptimesh,
aftësish njohëse e përpunuese dhe kompetenca të thjeshta, duke i përgatitur në këtë
mënyrë që të jenë pjesëmarrës në një botë teknologjike;
• krijon mundësi integrimi për njohuritë dhe shkathtësitë të marra në lëndë të tjera,
së bashku me cilësitë për hulumtim dhe mendim reflektiv, për gjetjen e zgjidhjeve me
vëmendjen e duhur ndaj çështjeve të shëndetit dhe sigurisë;
• lehtëson zhvillimin e një sërë aftësive të komunikimit, që do t’i nxisin nxënësit të
shprehin aftësitë e tyre krijuese në mënyrë praktike dhe me imagjinatë;
• siguron një kontekst të gjerë, në të cilin nxënësit mund të zbulojnë dhe vlerësojnë
ndikimin e teknologjive në ekonomi, në shoqëri dhe në mjedisin përreth.
5
Sasia e orëve mësimore për secilën linjë është rekomanduese. Zbatuesit e programit duhet të
respektojnë sasinë e orëve vjetore të lëndës, kurse janë të lirë të ndryshojnë me 10% (shtesë
ose pakësim) orët e rekomanduara për secilën linjë.
Meqenëse veprimtaritë praktike dhe projekti janë pjesë e programit, kanë rëndësi të veçantë
për realizimin me sukses të tij, rreth 13 orë të planifikuara, u lihen këtyre veprimtarive,
ekskursioneve dhe projektit.
Për realizimin e testeve në fund të çdo tremujori janë përdorur edhe 3 orët e lira të dhëna në
këtë program.
Numri i orëve gjithsej, për zhvillimin e programit të kësaj lënde është 68 orë, të cilat ndahen
sipas gjashtë tematikave, si më poshtë:
Tematika Orët
Tematika1: Teknologjia dhe sistemet teknologjike. 8 orë
Tematika 2: Komunikimi grafik 30 orë
Tematika 3: Materialet teknologjike. 6 orë
Tematika 4: Strukturat dhe mekanizmat. 10 orë
Tematika 5: Teknologjia e prodhimit 5orë
Tematika 6: Teknologjia e shërbimeve. 6 orë
3 orë të lira për teste
Të nxënit është një proces kompleks prandaj mësuesi/ ja, luajnë një rol të rëndësishëm duke
përdorur metoda, teknika të larmishme dhe strategji mësimore, në mënyrë që të arrihet
aktivizimi maksimal i nxënësve jo vetëm brenda orës së mësimit, por edhe gjatë përgatitjes
së tyre jashtë mjediseve të shkollës.
Që të zbatohet ky program kërkohen mjedise të nxëni, të cilat lejojnë nxënësit të nxënë duke
vepruar. Kjo do të thotë se ky mjedis mund dhe duhet të shtrihet edhe jashtë mureve të klasës
apo të shkollës.
Mendojmë, se me anë të Librit të Mësuesit do të ndihmojmë çdo mësues, që të zotërojë sa
më mirë gjashtë tematikat e kësaj lënde dhe të jetë i sigurt në mësimdhënjen e tij. Qëllimi i
këtij libri është të orientojë dhe të ndihmojë mësuesit që japin mësim në klasën e
dymbëdhjetë, për të përmbushur synimet drejt arritjes së kompetencave personale të
nxënësit. Meqenëse në procesin arsimor janë përfshirë metoda të reja të mësimdhënies të
bazuara mbi kompetencat, jemi munduar të ofrojmë disa rrugë të reja në zhvillimin dhe
organizimin e orëve mësimore, ku në qendër është nxënësi, si individ, por dhe klasa në
tërësi. Këto metoda ose teknika, të cilat kanë gjetur zbatim në këtë libër përmbajnë në
vetvete elementë psikologjikë, socialë dhe didaktikë, që të shfrytëzojnë sa më mirë energjitë
psikologjike dhe sociale të çdo nxënësi. Këto krijojnë një klimë harmonike në klasë dhe
tërheqin nxënësin në mënyrë të natyrshme në mësim.
Për hartimin e këtij libri, grupi i punës punoi për të ndihmuar mësuesit edhe në realizimin e
objektivave të përcaktuara në programin e lëndës.
2. Objektivat e programit janë për të gjithë nxënësit. Kjo do të thotë që ju mësues, duhet të
ndihmoni nxënësit duke ju dhënë atyre mundësinë për t’i realizuar ato. Realizimi i
objektivave brenda tematikave dhe renditja e tyre është zgjedhje e lirë e mësuesit si zbatues i
përpiktë i programit.
6
3. Në librin e mësuestit janë dhënë disa elemente të cilat pasqyrojnë strategjinë e librit në
funksion të lëndës së teknologjisë, si:
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të lëndës së teknologjisë;
Planin mësimor vjetor të organizuar sipas tematikave;
Planin mësimor tremujor;
Planin analitik të orëve mësimore;
Modele të tjera testeve për vlerësimin përmbledhës, të cilët kryhen në fund të çdo
tremujori ( të ndryshme nga ato të dhëna në tekstin e teknologjisë në fund të çdo
tematike);
Model i hartimit të rubrikës së vlerësimit (matrica e vlerësimit);
Model të planifikimit, zbatimit dhe vlerësimit të projektit.
Modele të plan – ditare të mësuesve për disa tema mësimore, ekskursione dhe
veprimtari, që janë menduar më të rëndësishme.
Për hartimin e tyre janë përdorur metoda të larmishme mësimdhënieje, të cilat mund të
përdoren në vartësi të temave të caktuara mësimore.
Janë dhënë modele orientuese (alternative) për mënyrën e programimit dhe të zhvillimit
të orës mësimore. Në këto modele mësuesi mundet të bëjë ndryshime drejt përsosjes me
elemente psikopedagogjik, që burojnë nga praktika mësimore, grupmosha, niveli i arritjeve
të nxënësve, shkalla e motivimit të tyre në interes të progresit të formimit të elementëve të
teknologjisë.
Kjo mënyrë veprimi e mësuesve do të ndikojë në rritjen e kompetencave personale të
nxënësve.
Gjatë orëve të përpunimit të njohurive, nxënësve duhet t’u krijohet mundësia të punojnë
detyra tematike, projekte kurrikulare, të zgjidhin situata problemore etj.
Grupi i punës për hartimin e këtij libri punoi për të gjetur një balancë midis njohurive teorike
me ato praktike, sepse të mësuarit e kësaj lënde përputhet me vetë natyrën e teknologjisë.
4. Për ta bërë më interesant dhe bashkëkohor teksin mësimor ai është pasuruar edhe me
rubrika të tjera, si:
• “Të di më shumë ” nëpërmjet të cilave është realizuar më konkretisht, lidhja e
teknologjisë me lëndë te tjera, si: matematika, gjeometria, ekonomia, elektronika etj.
• “ Lexim”, me anë të tyre synohet në rritjen e dëshirës për të lexuar informacione dhe
kuriozitete për teknologjinë dhe të rejat e zhvillimet e saj në periudha të ndryshme.
Këto rubrika sado të thjeshta në dukje, kërkohet një ndihmesë e madhe nga ana juaj që ato të
shërbejnë sa më mirë në realizimin e plotë të programit mësimor.
5. Libri është i shoqëruar me CD - në, në të cilën do të gjeni:
Materiale ndihmëse që shpjegojnë më qartë disa koncepte teknologjike;
Materiale audiovizive të orëve të veprimtarive;
Mbi këto dokumentacione bazë krijohet mundësia për evidencimin e rezultateve kryesore të të
nxënit sipas kompetencave kyçe, që realizohen nëpërmjet këtij programi.
6. Gjatë orëve të zhvillimit të veprimtarive, nxënësve duhet t’u krijohet mundësia që të
punojnë me ndihmën e mësuesit, në mënyrë të pavarur, po ashtu dhe me bashkëpunim në
grupe, për vlerësimin e zgjidhjeve ekzistuese dhe për propozimin e ideve të reja. Është një
ide e mirë që të diskutoni dhe të ndani planet përpara se të filloni. Kjo gjë i lejon nxënësit që
të kenë ide të qarta dhe në këtë mënyrë ju mund të kontrolloni qëndrueshmërinë e planeve
7
tuaja. Ju mund të rigruponi nxënësit në mënyrë që ata me plane të njëjta të punojnë së
bashku.
8
7. Tema e projektit është menduar të jepet nga mësues/i,-ja në tematikën e dytë (komunikimi
grafik) dhe të paraqitet në planin mësimor dhe në regjistër në tre orë gjatë një periudhe prej
rreth 4 muaj.
Në plotësimin me përpikmëri të programit duke respektuar sasinë e orëve vjetore të lëndës,
mësuesit janë të lirë të vendosin kohën kur të jetë më e përshtatshme për nxënësit dhe
bashkëpunëtorët e tjerë të projektit.
8. Fletorja e punës së nxënësit
Gjatë zhvillimit të lëndës së teknologjisë nxënësi duhet të jetë i pajisur me një fletore
shënimesh. Shënimet gjatë mësimdhënies japin ndihmë në organizimin e klasës, procesin e
hulumtimit etj. Ajo do t’i ndihmojë nxënësit që të mbajnë shënime, të kryejnë detyrat e
dhëna në çdo orë mësimore. Gjithashtu atë do ta përdorin për të shënuar detyrat e dhëna
paraprakisht nga mësuesi/ja për veprimtaritë që do të zhvillohen në orët e ardhme.
Nxënësit në këtë fletore duhet të mbajnë shënim jo vetëm detyrat, por edhe afatet për
realizimin e tyre. Ata do të regjistrojnë pyetje të shkurtra, për të gjetur përgjigjet nga
informacioni i dhënë në tekst. Mund të hartojnë edhe pyetje të shkurtra që mendojnë se do të
nxisin diskutimet në klasë.
9. Fjalori i termave kryesorë
Në në fund të gjithë temave mësimore gjendet rubrika, fjalor. Në këtë fjalor ju do të gjeni
fjalë të reja që i përkasin çdo mësimi.
Kërkojuni nxënësve që në fund të fletores së shënimeve të krijojnë fjalorin e tyre.
Ju duhet t’i ndihmoni duke ju dhënë ide më të thjeshta, duke përdorur fjalë të ngjashme
për të shpjeguar kuptimin dhe zbulimin e origjinës së fjalëve. I mësoni gjithashtu edhe si të
rendisin fjalët e reja sipas alfabetit. Qëllimi i krijimit të këtij fjalori nga vetë nxënësit është
që të promovohet një proces ndërveprues dhe t`i vijë në ndihmë programit të mësimit.
Fjalori ndërveprues ka gjithashtu rëndësi në ndihmën që i jep nxënësive për të kuptuaar
gjuhën.
10. Testet për verifikimin e njohurive (verifikoj dhe përdor njohuritë e mia) janë dhënë në
fund të çdo tematike. Këto teste janë të shumëllojshme: tradicionale, me zgjedhje të
shumëfishtë apo me përgjigje të shkurtër etj. Në dukje mund të jenë shumë të thjeshta, por
janë hartuar që të nxisin të menduarit logjik për të dhënë përgjigje. Por me anë të përgjigjeve
të dhëna nga nxënësit, mësuesi nuk arrin të bëjë një vlerësim të plotë formues për njohuritë e
tij, prandaj plotësohen rubrikan “përdor njohuritë e mia” me anë të të cilave ai realizon një
vlerësim kompleks të nxënësit në fushën e njohurive, shprehive aftësive etj.
Pra, për hartimin e librit të mësuesit grupi i punës punoi për të ndihmuar mësuesit jo vetëm
në realizimin e objektivave të përcaktuara në programin e lëndës, “Teknologjia 12 me
zgjedhje”, por edhe duke dhënë modele dhe ide të qarta për zhvillimin e orëve të ndryshme
mësimore.
Shpresojmë që informacionet e dhëna në tekstin mësimor dhe suporti i dhënë nga ky libër
mësuesi do t`iu ndihmojë juve të krijoni një ambient mësimi, ku nxënësit të planifikojnë, të
gjejnë dhe mësojnë ide të reja.
Jemi të hapur dhe presim vërejtje nga të gjithë ata që do të përdorin këtë libër mësuesi për
përmirësim të mëtejshëm të tij.
9
2. Kompetencat e lëndës së teknologjisë 12 me zgjedhje
Ndërtimi dhe zbatimi nga nxënësit gjatë procesit të mësimdhënies dhe nxënies, kërkon nga
mësuesi / ja mbajtjen parasysh të lidhjes së kompetencave kyçe me kompetencat e fushës
apo lëndës për secilën shkallë të nivelit akademik të tyre.
Për realizimin në praktikë të kësaj lidhje mësuesi duhet të jetë i vëmendshëm në
përzgjedhjen e situatave socialpsikologjike dhe mësimore që krijohen, veprimtaritë brenda dhe
jashtëshkollore, metodat e ndërtimit të punës, të cilat edhe pse jepen jepen në mënyrë të
detajuar në programin e tekstit të teknologjisë, mbeten alternative për shkak të situatave të
ngjashme dhe veçoritë e tyre.
Kompetenca kyçe me vlera vetjake, përcaktohet mbi bazën e arritjes së integrimit të
njohurive, aftësive dhe motivimit të nxënësve, veprimtarive praktike, qëndrimeve ndaj
shkollës, shoqërisë dhe familjes, të cilat ata duhet t’i përfitojnë dhe konsolidojnë gjatë
procesit të të nxënit dhe asimilimit të programit të Teknologjisë 12 me zgedhje.
Në tekstin e Teknologjisë, në fillim të çdo tematike janë dhënë kompetencat.
Gjithashtu edhe për secilën veprimtari janë menduar kompetenca të veçanta që do të
realizohen gjatë këtyre orëve mësimore.
Në orët e zhvillimit të projektit renditen disa kompetenca që mësuesi / ja duhet t’i realizojë
në faza të ndryshme të zhvillimit të projektit.
9
Libër Mësuesi
I. Kompetencat sipas tematikave
10
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
11
Libër Mësuesi
12
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
II. Kompetenca për çdo veprimtari, ekskursion mësimor dhe projekt
13
Libër Mësuesi
14
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Veprimtari 2
Nxënësi/ja:
- Skicon planin e përgjithshëm të banesës duke
përfshirë mure, dyer e dritare.
- Vizaton me shkallë të ndryshme sipërfaqe të
hapësirave të banesës, sipas rregullave të vizatimit.
- Gjykon për ndarjen e hapësirave me mure dhe për
pozicionet e vendosjes së dyerve dhe dritareve të
banesës.
- Demonstron aftësi kompjuterike për përdorimin e
ngjyrave në komunikimin grafik.
8 2 2.30 Arredimi i Veprimtari 1
mjedisit shtëpiak Arredimi i kuzhinës
Veprimtari 2
Arredimi i dhomës së ndenjjes
Nxënësi/ ja:
- Demonstron aftësi praktike dhe kompjuterike për
skicimin, modelimin dhe përdorimin e ngjyrave
sipas rregullave grafike.
- Prezanton raste konkrete nga përvoja personale për
arredimin e dhomës së ndenjjes të banesës së tij.
- Vlerëson materialet dhe mënyrat e përdorura për
arredim, sipas shembujve në jetën reale.
- Përshtat vendosjen e pajisjeve, mobiljeve, perdeve
dhe objekteve të tjera zbukuruese, me hapësirat
dhe pozicionet e vendosjes së dyerve e dritareve në
banesë.
15
Libër Mësuesi
Veprimtari 2
Prova për vetitë e fibrave tekstile
Nxënësi/ ja:
- Pret pëlhura me fibra natyrale dhe sintetike, me
përmasa të caktuara.
- Mat me vizore lartësinë e ngjitjes së ujit në pëlhurë
në kohë të caktuar.
- Argumenton lidhjen e vetisë të thithjes së
lagështirës, me qëllimin e përdorimit të pëlhurave
në jetën e përditshme.
16
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Veprimtari 2
Teknikat e bashkimit të detaleve në mobilje
Nxënësi/ ja:
- Përzgjedh mjetet e nevojshme për bashkimin e
detaleve në mobilje.
- Kryen llogaritje të thjeshta për numrin e vrimave që
do të hapen, diametrin dhe distancë midis tyre në
varësi të përmasave të mobiljes.
- Hap me trapan vrimat në vendët e caktuara
në mobilje, sipas rregullave të instruksionit të
përdorimit të trapanit.
- Monton detalet në mobilje me ndihmën e çelësit
shtrëngues sipas procedurës.
- Vlerëson cilësinë e bashkimit të detaleve në mobilje
sipas kërkesave standarde.
17
Libër Mësuesi
Termi “kompetencë” i referohet një niveli të caktuar të njohurive dhe aftësive që mundësojnë
dikë për të vepruar në një shumëllojshmëri të gtë situatave. Kompetencat përcaktohen si
njohuri, shkathtësi dhe qëndrime që një nxënës duhet t’i fitojë gjatë një procesi mësimor.
Kompetenca demostrohet nga nxënësi (njohuri), bazohet në përformancën e tij (aftësi) dhe në
perspektivën e sjelljes (qëndrim).
Të mësuarit e teknologjisë është i bazuar në kompetenca, të cilat fokusohen kryesisht tek
eksperiencat psiko-motore të moshës për t’i përcaktuar e zhvilluar ato. Në këtë lëndë janë
përcaktuar rezultatet mësimore të cilat duhet t’i arrijnë nxënësit në mënyrë progresive dhe të
vazhdueshme.
Organizimi i mësimit përqëndrohet në atë çfarë duhet të dinë e të bëjnë nxënësit dhe në atë
që duhet të jenë të gatshëm të realizojnë. Ndërtimi dhe zbatimi i kompetencave kyçe nga
nxënësit gjatë procesit të mësimdhënies dhe nxënies, kërkon që mësuesi të mbajë parasysh
lidhjen e kompetencave kyçe me kompetencat e lëndës së teknologjisë.
Për të realizuar në praktikë këtë lidhje, mësuesi duhet të përzgjedhë situatat e të nxënit,
veprimtaritë, metodat dhe mjetet e përshtatshme për procesin e të nxënit.
18
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
e të nxënit brenda vitit shkollor, kryen analiza dhe vlerësime të ecurisë së nxënësve pas
realizimit të orëve mësimore, detyrave, projekteve, për të verifikuar rezultatet e të nxënit
për vit mësimor dhe shkallë për lëndën e teknologjisë.
Kompetenca e të menduarit
Nxënësi / ja
Mendon në mënyrë krijuese.
Prezanton, mënyrën e grumbullimit, të zgjedhjes dhe të klasifikimit të informacioneve duke
ofruar argumente për zhvillimet aktlidhur me temën përkatëse.
Krijon një situatë logjike nga jeta e përditshme, që kërkon zgjidhje në një problem
teknologjik, duke u bazuar në njohuritë paraprake, si dhe prezanton procedurën e zgjidhjes
së problemit para të tjerëve.
Modelon zgjidhjen e një problemi të dhënë (në klasë ose jashtë saj) për një temë të caktuar
nga teknologjia, duke e zbërthyer hap pas hapi dhe jep sqarime të nevojshme për hapat e
ndjekur në zgjidhjen e problemit, duke përdorur forma të ndryshme të të shprehurit.
Gjykon vërtetësinë e zgjidhjes së një problemi dhe nxjerr përfundime për vërtetësinë e
gjykimit të dhënë.
Kompetenca e të nxënit
Nxënësi / ja
Mëson për të nxënë.
Demonstron shkathtësi funksionale në jetën e përditshme, në përmbushjen e kërkesave të
ndryshme për kryerjen e një detyre aaktiviteti dhe gjatë të nxënit të dijeve të reja.
Parashtron pyetje dhe shfaq mendime të strukturuara për zgjidhjen e një problemi apo
detyre të një teme të caktuar, bën përmbe veprimtarive të përdorura, të cilat përcaktojnë
drejtimin e mëtejshëm të të nxënit për temën apo problemin e caktuar.
Vërteton saktësinë e planifikimit në bazë të një planifikimi të dhënë dhe në bazë të
rezultatit të fituar dhe tregon me shembuj setë zbatojë strategjinë e ndjekur edhe në
kontekste të tjera gjatë të nxënit.
Paraqet idetë personale para të tjerëve për mënyrën e zhvillimit të një aktiviteti të caktuar,
duke dhënë mendime të argumentuara për rezultatet e pritura (në formë skice, grafiku,
vizatimi etj.)
19
Libër Mësuesi
Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
Nxënësi / ja
Kontribuon në mënyrë produktive.
Demonstron shprehi organizative në punët individuale dhe në ekip përmes situatave reale
në detyrat e veçanta mësimore, duke menaxhuar potencialin individual dhe atë të grupit, si
dhe kohën, risqet dhe buxhetin në dispozicion.
Harton një projekt me faza të mirëmenaxhuara (individualisht ose në grup) duke
shkëmbyer, konsultuar dhe informuar të tjerët, si dhe duke identifikuar dhe duke vlerësuar
burimet njerëzore, materiale dhe monetare në përputhje me rezultatet e pritshme.
Kompetenca personale
Nxënësi / ja
Bën jetë të shëndetshme.
Gjykon mënyrën e komunikimit, të sjelljeve dhe të qëndrimeve që nxisin konflikte
ndërpersonale në klasë, në shkollë apo në shoqëri, duke vënë theksin në faktorët që kanë
ndikuar në shfaqjen e saj dhe jep shembuj të menaxhimit dhe të zgjidhjes së konflikteve
ndërpersonale në mënyrë konstruktive.
Kompetenca qytetare
Nxënësi / ja
Përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët.
Demonstron veprime të ndryshme që shprehin tolerancë, respekt dhe qëndrim të hapur ndaj
dallimeve në komunitetin ku jeton.
Kompetenca digjitale
Nxënësi / ja
Përdor teknologjinë për të nxitur inovacionin.
Përdor mjetet digjitale për të përpunuar, krijuar, realizuar dhe demostruar tema mësimore
nëpërmjet vizualizimeve të filmuara apo të animuara.
Gjen, organizon, analizon, përpunon dhe përdor informacionin nga një shumëllojshmëri
burimesh dhe mediash.
20
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
- Lexon projektin e shtëpisë apo të apartamentit të tij.
- Kupton vendndodhjen, lexon projektin arkitektonik dhe atë konstruktiv.
Tematika3
- Prezanton raste konkrete të përdorimit të materialeve teknologjike.
- Vlerëson prirjet kryesore të zhvillimit dhe përdorimit të materialeve teknologjike të së
ardhmes.
- Vlerëson materialet e përdorura, kohën për realizimin e objektit dhe kostot përkatëse sipas
planifikimit.
- Prezanton shembuj nga jeta e përditëshme ku përdoren lloje të ndryshme materialesh
teknologjike.
Tematika 4
- Argumenton me shembuj të detaleve, bashkimeve, mekanizmave dhe transmisioneve
kryesore që përdoren në strukturat teknologjike.
- Analizon ndikimin që kanë strukturat dhe mekanizmat teknologjike në mënyrën e jetesës në
të kaluarën dhe në kohën e sotme
- Vlerëson prirjet kryesore të zhvillimit dhe përdorimit të strukturave dhe mekanizmave
teknologjike.
- Vlerëson materialet e përdorura, kohën për realizimin e objektit dhe kostot përkatëse sipas
planifikimit.
Tematika 5
- Analizon ndikimin e teknologjisë së prodhimit në nivelin dhe mënyrën e jetesës, në vendin
tonë dhe në vende të tjera.
- Vlerëson prirjet kryesore të zhvillimit të teknologjisë së prodhimit në të ardhmen.
Tematika 6
- Vlerëson rëndësinë e teknologjisë së mirëmbajtjes dhe riparimit për shoqërinë e sotme dhe
të ardhmes.
- Vlerëson rëndësinë e teknologjisë së transportit për shoqërinë e sotme dhe të ardhmes.
- Vlereson rëndësinë e teknologjise se komunikimit, si teknologji me rëndësi primare në
komunikimin midis njerëzve.
- Vlerëson rëndësinë e teknologjive të shërbimeve për shoqërinë e sotme dhe të ardhmes.
- Vlerëson rëndësinë dhe përdorimet e teknologjisë, shërbimeve të komunikimit për
ekonominë
dhe shoqërinë e sotme dhe të ardhmes.
- Vlerëson rëndësinë dhe përdorimet e teknologjisë shërbimeve të turistike për shoqërinë e
sotme dhe të ardhmes.
Udhëzime metodologjike
Realizimi i programit kërkon përdorimin e metodologjive dhe teknikave që nxisin punën
individuale, në grup dhe diskutimin e nxënësve në lidhje me kompetencat e parashtruara për
çdo tematikë.
Në qendër të punës së mësuesit duhet të jetë drejtimi i nxënësve për të fituar aftësi për të
eksploruar, planifikuar, zbatuar dhe vlerësuar veprimtari konrete teknologjike në varësi të
tematikave të programit
Metodologjitë e mësimdhënies duhet të përmbajnë metoda, strategji dhe teknika që nxisin
përdorimin e tik-ut, nxisin përdorimin e prezantimit nga nxënësit për aftësimin praktik
21
Libër Mësuesi
teknologjik.
22
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Mësuesi gjatë shpjegimit të termave dhe demostrimit të veprimtarive praktike duhet të
përdorë sa më shumë njohuritë dhe aftësitë e marra paraprakisht nga nxënësi në lëndë të tjera
si dhe të japë shembuj nga realiteti i jetës.
Të mësuarit e lëndës “Teknologjia 12 me zgjedhje” duhet të zhvillohet në përputhje me
synimet e kësaj lënde dhe me karakterin e vetë teknologjisë, si fushë e dijes dhe e
veprimtarisë njerëzore me prirje të theksuar praktike e krijuese.
Lënda ka si qëllim pajisjen e nxënësve me arsim teknologjik, i cili konsiderohet si pjesë e
kulturës së përgjithshme të njeriut. Kjo është mbajtur parasysh gjatë hartimit të programit
dhe duhet të mbahet mirë parasysh nga hartuesit e teksteve dhe nga mësuesit që do ta japin
lëndën, duke synuar shmangien e karakterit të theksuar profesional të trajtimit të përmbajtjes
së materialit mësimor.
Për t’u realizuar objektivat e lëndës teknologjia, kërkohet angazhim mendor, emocional dhe
fizik i nxënësve. Kjo arrihet nëpërmjet ndërthurjes së tri fushave të të mësuarit: njohëse,
afektive dhe psikomotore.
Fusha njohëse ka të bëjë me realizimin e atyre objektivave që lidhen me fitimin e kuptimin e
njohurive dhe me zhvillimin e shkathtësive e shprehive intelektuale të nxënësve. Për këtë
është e nevojshme që gjatë parashtrimit të njohurive nga ana e mësuesit të tërhiqet edhe
mendimi i nxënësve, duke shfrytëzuar njohuritë që ata kanë fituar nga lëndët e tjera, nga
leximet e pavarura e nga media, si dhe përvojën jetësore vetjake.
Por, zhvillimi i të menduarit mund të arrihet në shkallë të lartë kryesisht nëpërmjet
aktivizimit të nxënësve në veprimtari praktike dhe eksperimentale, gjatë të cilave përdoren
materiale, vegla, aparate e makina të ndryshme.
Fusha afektive ka të bëjë me ato objektiva që lidhen me interesat, dëshirat, qëndrimet, vlerat
dhe emocionet e nxënësve. Edhe në këtë fushë ndikon fuqishëm angazhimi i nxënësve në
veprimtari praktike, gjatë të cilave ata gjejnë mundësi të shfaqin origjinalitetin e tyre në
drejtim të parashtrimit të mendimeve, përballimit të vështirësive, shfrytëzimit të vlerave
vetjake, të provuarit të emocioneve të ndryshme gjatë realizimit të veprimtarisë etj.
Fusha psikomotore ka të bëjë me realizimin e atyre objektivave që lidhen me formimin
dhe zhvillimin e shkathtësive dhe shprehive lëvizore të nxënësve, gjë që arrihet nëpërmjet
angazhimit të tyre në veprimtari praktike. Megjithatë, duhet thënë se zhvillimi psikomotor
nuk është synim parësor në të mësuarit e teknologjisë, prandaj veprimtaria praktike e
nxënësve shihet më tepër si një rrugë e rëndësishme për zhvillimin njohës dhe afektiv se sa
psikomotor të tyre.
Të mësuarit e teknologjisë sipas këtij konceptimi përputhet me natyrën e vetë teknologjisë si
fushë dijesh e veprimtarie. Ai nuk mund të bëhet thjesht në një mjedis akademik, por kërkon
mundësisht ngritjen e kabineteve e laboratorëve të posaçem, të cilat gradualisht të plotësohen
me pajisje për të siguruar aktivizimin e mësuesve dhe sidomos të nxënësve gjatë gjithë
trajtimit të lëndës.
Njëkohësisht, mund dhe duhet të shfrytëzohen edhe kabinetet e laboratorët që ka shkolla për
lëndët e tjera, veçanërisht ato të shkencave natyrore. Kjo do të ndihmonte për shfrytëzimin
në teknologji të koncepteve dhe të shkathtësive të fituara në lëndë të tjera, shikimin e këtyre
lëndëve nga nxënësit si pjesë të një të tëre të madhe dhe jo si njësi të veçanta.
Mësuesit e teknologjisë duhet të përdorin një larmi të madhe strategjish mësimore, në
mënyrë që të arrihet aktivizimi maksimal i nxënësve jo vetëm brenda orës së mësimit, por
edhe gjatë përgatitjes së tyre jashtë mjediseve të shkollës.
23
Libër Mësuesi
Materialet dhe burimet mësimore
Për arritjen me sukses të kompetencave në fushën e TIK-ut dhe teknologjisë është e
rëndësishme të përdoren materiale dhe burime mësimore, që japin një informacion të
kuptueshëm për moshën e nxënësit dhe që i ndihmojnë ata të zhvillojnë aftësi, shkathtësi,
njohuri dhe qëndrime që u nevojiten atyre për të mësuarin gjatë gjithë jetës.
Një nga burimet e thjeshta mësimore dhe që përdoret shpesh nga nxënësit dhe mësuesit është
teksti mësimor. Mirëpo me zhvillimin e shpejtë të teknologjisë dhe të shtimit të informacinot
digjital, mësuesi duhet ta shohë tekstin më tepër si një burim nxitës, por jo të mjaftueshëm
për të zhvilluar kompetencat kyçe tek nxënësit.
Mësuesit mund të bashkëpunojnë online me mësues të shkollave të tjera për të gjetur burime
të besueshme informacioni, që u vijnë në ndihmë jo vetëm nxënësve për të zhvilluar aftësitë
e tyre, por edhe mësuesve për të zhvilluar një qasje të re metodike. Nëpërmjet rritjes së
shumëllojshmërisë së burimeve ne nxisim më shumë nxënësit të zhvillojnë mendimin kritik,
krijues dhe problemzgjidhës gjatë procesit mësimor.
Disa nga burimet që mund të përdoren nga mësuesit për zhvillimin e orës mësimore mund
të jenë: bibliotekat elektronike, broshurat informuese apo ndërgjegjësuese, enciklopeditë,
software eletronike në funksion të mësimdhënies / mësimnxënies, studimet shkencore me
fokus tek teknologjia dhe TIK-u etj.
Tematika 1
Teknologjia dhe sistemet teknologjike
Përshkrimi i tematikës
“Teknologjia dhe sistemet teknologjike” i ofron nxënësve njohuritë kryesore për teknologjinë
dhe sistemet teknologjike, për t’i bërë të aftë të analizojnë marrëdhëniet e tyre si dhe të
shoqërisë me teknologjinë dhe mjedisin dhe të përshkruajnë procedura teknologjike të bazuara
në problem - zgjidhjen.
Tematika 2
Komunikimi grafik
Përshkrimi i tematikës
Komunikimi grafik i njeh nxënësit me mënyrat kryesore të komunikimit grafik, të cilat përbëjnë
gjuhën bazë të teknologjisë, duke paraqitur nëpërmjet skicimit, objekte të thjeshta teknike,
mendimet dhe idetë e tyre si edhe të lexojnë paraqitje grafike të thjeshta dhe të vështirësisë
mesatare.
24
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Rezultatet e të nxënit për kompetencat e lëndës
Në përfundim të kësaj tematike nxënësi / ja:
- analizon lidhjen e komunikimit grafik me disa nga degët kryesore të teknologjisë si:
teknologjia e mekanikës, teknologjia e elektricitetit, teknologjia e konfeksioneve, teknologjia
e ndërtimit, teknologjia e bujqësisë etj,
- skicon vija të pozicioneve të ndryshme, kënde 90°, 30°, 45°, 60°, harqe, figurat gjeometrike
kryesore si: rreth, elips, gjashtëkëndësh etj,
- zbaton rregullat kryesore të vendosjes së përmasave në leximin dhe kryerjen e skicave dhe
vizatimeve,
- realizon ndërtime gjeometrike duke përdorur veglat e vizatimit si: ndarje segmentesh dhe
rrathësh në pjesë të barabarta dhe ndërtime shumëkëndëshash; kalime të rrjedhshme midis
dy drejtëzash, drejtëzës dhe rrethit dhe midis dy rrathëve,
- lexon skica dhe vizatime të objekteve të thjeshtë dhe të vështirësisë mesatare,
- lexon vizatimet e planeve të përgjithshme (gent planet) dhe të përcakton në to objektet e
ndryshme.
Tematika 3
Materialet teknologjike
Përshkrimi i tematikës
Nëpërmjet kësaj tematike “Materialet teknologjike” nxënësi /sja njihet me kuptimin e
konceptit “material teknologjik”, me llojet dhe vetitë teknologjike të grupeve kryesore të
materialeve teknologjike, si dhe aftësohet të analizojë përdorimet e materialeve teknologjike
në teknologjinë e sotme.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat e lëndës
Në përfundim të kësaj tematike nxënësi / ja:
- klasifikon materialet kryesore teknologjike, tregon vetitë e tyre dhe argumenton rëndësinë e
përdorimit të tyre në teknologjinë e sotme dhe të së ardhmes,
- përshkruan vetitë kryesore teknologjike të materialeve teknologjike dhe argumenton
përdorimet e tyre në teknologji.
Tematika 4
Strukturat dhe mekanizmat
Përshkrimi i tematikës
“Strukturat dhe mekanizmat: i njeh nxënësit me kuptimin e koncepteve që lidhen me
strukturat dhe mekanizmat teknologjike, me klasifikimin e tyre dhe përdorimet e tyre, si dhe i
aftëson ata të analizojnë ndërtimin dhe funksionimin e strukturave dhe mekanizmave
teknologjike të sotme.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat e lëndës
Në përfundim të kësaj tematike nxënësi / ja:
- tregon kuptimin e strukturave dhe mekanizmave teknologjike, klasifikon këto struktura dhe
mekanizma dhe tregon përdorimet e tyre në teknologji,
- identifikon strukturat dhe mekanizmat kryesore, përshkruan pjesët përbërëse të tyre dhe
shpjegon funksionimin e këtyre strukturave dhe mekanizmave.
25
Libër Mësuesi
Tematika 5
Teknologjia e
prodhimit
Përshkrimi i tematikës
“Teknologjia e prodhimit” i njeh nxënësit me kuptimin e konceptit “teknologji prodhimi”,
me llojet dhe grupet kryesore, si dhe i aftëson ata të analizojnë përdorimet e teknologjive të
prodhimit në shoqërinë e sotme.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat e lëndës
Në përfundim të kësaj tematike nxënësi / ja:
- tregon kuptimin e “teknologjive të prodhimit”, klasifikon dhe përshkruan këto lloje
teknologjish dhe tregon rëndësinë e tyre për shoqërinë e sotme,
- tregon kuptimin e teknologjisë së prodhimit të energjisë, klasifikon mënyrat kryesore të
prodhimit të energjive të llojeve të ndryshme dhe tregon rëndësinë e përdorimit të tyre për
shoqërinë e sotme dhe të së ardhmes.
Tematika 6
Teknologjia e sherbimeve
Përshkrimi i tematikës
“Teknologjia e shërbimeve” i njeh nxënësit me kuptimin e konceptit “teknologji shërbimi”,
me llojet dhe grupet kryesore, si dhe i aftëson ata të analizojnë përdorimet e teknologjive të
shërbimit në shoqërinë e sotme. Nxënësi /ja: përshkruan veçoritë kryesore të teknologjisë
së shërbimeve të komunikimit, klasifikon llojet kryesore dhe argumenton rëndësinë dhe
përdorimet e saj në shoqëri.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat e lëndës
Në përfundim të kësaj tematike nxënësi / ja:
- përshkruan dhe klasifikon llojet kryesore të teknologjive të shërbimeve dhe vlerëson
rëndësinë e tyre për shoqërinë e sotme,
- përshkruan veçoritë kryesore të teknologjisë së shërbimeve të komunikimit, klasifikon llojet
kryesore dhe argumenton rëndësinë dhe përdorimet e saj në shoqëri,
- përshkruan veçoritë kryesore të teknologjisë së shërbimeve të transportit, klasifikon llojet
kryesore dhe argumenton rëndësinë dhe përdorimet e saj në shoqëri,
- përshkruan veçoritë kryesore të teknologjisë së shërbimeve të mirëmbajtjes dhe riparimit,
- klasifikon llojet kryesore dhe argumenton rëndësinë dhe përdorimet e saj në shoqëri,
- përshkruan veçoritë kryesore të teknologjisë së shërbimeve të turizmit, klasifikon llojet
kryesore dhe argumenton rëndësinë dhe përdorimet e saj në shoqëri.
26
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
27
Libër Mësuesi
Përshkruan vetitë fizike të materialeve teknologjike, si: përcjellshmëria termike,
përcjellshmëria e rrymës elektrike, gjendja fizike e materialeve etj;
29
Libër Mësuesi
Ndërlidhja e lëndës së teknologjisë, me disa lëndë të tjera mësimore sipas tematikave
Udhëzime metodologjike
Realizimi i programit kërkon përdorimin e metodologjive dhe teknikave që nxisin punën
individuale, në grup dhe diskutimin e nxënësve në lidhje me kompetencat e parashtruara
për çdo tematikë. Filozofia e studimit të teknologjisë në të gjitha tematikat bazohet në
konstruktivizmin duke bërë të mundur sjelljen e situatave reale dhe praktike në klasë.
Në qendër të punës së mësuesit duhet të jetë drejtimi i nxënësve për të fituar aftësi për të
eksploruar, planifikuar, zbatuar dhe vlerësuar veprimtari konrete teknologjike në
varësi të tematikave të programit.
Metodologjitë e mësimdhënies duhet të përmbajnë metoda, strategji dhe teknika që nxisin
përdorimin e TIK-ut, nxisin përdorimin e prezantimit nga nxënësit për teknologjinë. Mësuesi
gjatë shpjegimit të termave dhe demostrimit të veprimtarive praktike duhet të përdorë sa
më shumë njohuritë dhe aftësitë e marra paraprakisht nga nxënësi në lëndë të tjera si dhe
të japë shembuj nga realiteti i jetës. Të mësuarit e lëndës teknologjia, duhet të zhvillohet në
përputhje me synimet e kësaj lënde dhe me karakterin e vetë teknologjisë, si fushë e dijes
dhe e veprimtarisë njerëzore me prirje të theksuar praktike e krijuese.
Lënda ka si qëllim pajisjen e nxënësve me arsim teknologjik, i cili konsiderohet si pjesë e
kulturës së përgjithshme të njeriut. Kjo është mbajtur parasysh gjatë hartimit të programit
dhe duhet të mbahet mirë parasysh nga hartuesit e teksteve dhe nga mësuesit që do ta japin
lëndën, duke synuar shmangien e karakterit të theksuar profesional të trajtimit të përmbajtjes
së materialit mësimor.
30
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Për të përmbushur kompetencat e lëndës teknologjia, kërkohet angazhim mendor, emocional
dhe fizik i nxënësve. Kjo arrihet nëpërmjet ndërthurjes së tri fushave të të mësuarit: njohëse,
afektive dhe psikomotore.
Fusha njohëse ka të bëjë me realizimin e atyre objektivave që lidhen me fitimin e kuptimin e
njohurive dhe me zhvillimin e shkathtësive e shprehive intelektuale të nxënësve. Për këtë
është e nevojshme që gjatë parashtrimit të njohurive nga ana e mësuesit të tërhiqet edhe
mendimi i nxënësve, duke shfrytëzuar njohuritë që ata kanë fituar nga lëndët e tjera, nga
leximet e pavarura e nga media, si dhe përvojën jetësore vetjake.
Por, zhvillimi i të menduarit mund të arrihet në shkallë të lartë kryesisht nëpërmjet
aktivizimit të nxënësve në veprimtari praktike dhe eksperimentale, gjatë të cilave përdoren
materiale, vegla, aparate e makina të ndryshme.
Fusha afektive ka të bëjë me ato objektiva që lidhen me interesat, dëshirat, qëndrimet, vlerat
dhe emocionet e nxënësve. Edhe në këtë fushë ndikon fuqishëm angazhimi i nxënësve në
veprimtari praktike, gjatë të cilave ata gjejnë mundësi të shfaqin origjinalitetin e tyre në
drejtim të parashtrimit të mendimeve, përballimit të vështirësive, shfrytëzimit të vlerave
vetjake, të provuarit të emocioneve të ndryshme gjatë realizimit të veprimtarisë etj.
Fusha psikomotore ka të bëjë me realizimin e atyre objektivave që lidhen me formimin
dhe zhvillimin e shkathtësive dhe shprehive lëvizore të nxënësve, gjë që arrihet nëpërmjet
angazhimit të tyre në veprimtari praktike. Megjithatë, duhet thënë se zhvillimi psikomotor
nuk është synim parësor në të mësuarit e teknologjisë, prandaj veprimtaria praktike e
nxënësve shihet më tepër si një rrugë e rëndësishme për zhvillimin njohës dhe afektiv se sa
psikomotor të tyre.
Kërkesa për zbatimin e programit
Lënda teknologji zhvillohet për 34 javë mësimore me nga 2 orë / javë. Programi specifikon
peshën (orët e sugjeruara) të secilës tematikë. Shuma e orëve sugjeruese për secilën tematikë
është e barabartë me sasinë e orëve vjetore, të përcaktuara në planin mësimor të gjimnazit.
Kjo ka si qëllim që përdoruesit e programit të orientohen për peshën që zë secila tematikë në
orët totale vjetore. Mësuesi mund të vendosë të përparojë më ngadalë, kur vë re se nxënësit e
tij hasin vështirësi në përmbushjen e temave të veçanta, por mund të ecë më shpejt, kur
nxënësit e tij demonstrojnë një përvetësim të kënaqshëm.
• Përdoruesit e programit duhet të respektojnë sasinë e orëve vjetore të lëndës, kurse janë të
lirë të ndryshojnë me 10%
• Në program, për secilën tematike, afërsisht 30 - 35 % e orëve mësimore totale janë
menduar për ndërtimin e njohurive të reja lëndore dhe 65 -70 % e tyre janë menduar për
përforcimin e njohurive .
Udhëzime për vlerësimin
Të mësuarit e teknologjisë sipas këtij konceptimi përputhet me natyrën e vetë teknologjisë si
fushë dijesh e veprimtarie. Ai nuk mund të bëhet thjesht në një mjedis akademik, por kërkon
mundësisht ngritjen e kabineteve e laboratorëve të posaçem, të cilat gradualisht të plotësohen
me pajisje për të siguruar aktivizimin e mësuesve dhe sidomos të nxënësve gjatë gjithë
trajtimit të lëndës. Njëkohësisht, mund dhe duhet të shfrytëzohen edhe kabinetet e
laboratorët që ka shkolla për lëndët e tjera, veçanërisht ato të shkencave natyrore. Kjo do të
ndihmonte për shfrytëzimin në teknologji të koncepteve dhe të shkathtësive të fituara në
lëndë të tjera, shikimin e këtyre lëndëve nga nxënësit si një pjesë e tërë e plotë dhe jo si njësi
e veçantë.
Mësuesit e teknologjisë duhet të përdorin një larmi të madhe strategjish mësimore, në mënyrë
31
Libër Mësuesi
që të arrihet aktivizimi maksimal i nxënësve jo vetëm brenda orës së mësimit, por edhe gjatë
përgatitjes së tyre jashtë mjediseve të shkollës.
Në përputhje me parimet e qasjes së mësimit bazuar në kompetenca, vlerësimi konsiderohet
si element i mësimidhënies, i cili përqëndrohet në nivelin e arritjes së kompetencave.
Informacioni i siguruar nga vlerësimi i ndihmon mësuesit të kuptojnë anë të dobëta dhe anë
të forta të nxënësve në përmbushjen e kompetencave, u jep mundësi të përmirësojnë
mësimdhënien dhe të pajisin nxënësin me informacionin përkatës për progresin e tij.
Sigurisht është i domosdoshëm edhe vlerësimi i përmbajtjes lidhur me zotërimin e njohurive
dhe demostrimin e aftësive teknologjike nëpërmjet treguesve të besueshëm për progresin e
tyre nëpërmjet veprimtarive:
• përcaktimi i qëllimit dhe i strategjisë së vlerësimit;
• përzgjedhja e veprimtarive që mundësojnë demonstrimin e arritjes së kompetencave;
• përdorimi i vlerësimit për të verifikuar çfarë dinë aktualisht nxënësit;
• dallimi qartë i qëllimit të detyrës së zgjedhur për vlerësim;
• vlerësimi u adresohet njohurive, shprehive e aftësive;
• reflekton besimin që të gjithë nxënësit mund ti përmirësojnë arritjet;
• informacioni për rezultatet e vlerësimit duhet të motivojë nxënësin, të ndikojë që nxënësi
të pranojë se gabimi është pjesë e të nxënit dhe të ndihmojë progresin e mëtejshëm;
• vlerësimi duhet të konsiderohet si pjesë e procesit mësimdhënie - nxënie dhe jo si
veprimtari
më vete;
• vlerësimi ndihmon nxënësit të marrin përgjegjësi për veten e tyre, duke përfshirë strategji
të vetëvlerësimit, të vlerësimit të shokut me shokun;
• vlerësimi të jetë gjithëpërfshirës në kuptimin që tu sigurojë të gjithë nxënësve të
demonstrojnë arritjet e tyre dhe të arrijnë më të mirën e mundshme.
Vlerësimi bëhet në atë çka nxënësit kanë përvetësuar dhe janë të aftë të bëjnë. Vlerësimi
mund të bëhet individual ose në grup, në klasë ose jashtë saj. Mësuesit nuk e kanë të
detyrueshëm vlerësimin me notë të nxënësve në çdo orë mësimore dhe vendosjen e
notave në regjistër për secilën orë mësimore. Në paragrafin në vijim do të gjeni disa forma
vlerësimi të cilat ndihmojnë nxënësit të kuptojnë më mirë vështirësitë e tyre.
a. Vlerësimi formues
Ky lloj vlerësimi duhet të realizohet në mënyrë të vazhdueshme nga mësuesi/ja, në mënyrë
që të kuptohen vështirësitë e nxënësve, më pas të shihet ecuria e tyre dhe në fund të kapitullit
të shihet nëse janë arritur kompetencat e kërkuara. Për nxënësit e ciklit të mesëm të ulët, ky
vlerësim është shumë i rëndësishëm pasi ata fillojnë të analizojnë në mënyrë të thelluar atë
çfarë ata janë në gjendje të arrijnë dhe ta përdorin si pikën e tyre të fortë. Gjatë këtij
vlerësimi, mësuesi/ja duhet të vëzhgojë herë pas here nxënësit, të realizojë bashkëbisedime
me ta, të realizojë produkte të ndërmjetme para produkteve finale. Ky lloj vlerësimi i
ndihmon nxënësit të gjejnë mënyrën e duhur për të mësuarin efektiv.
b. Vlerësimi nëpërmjet portofolit
Një formë tjetër vlerësimi është edhe vlerësimi nëpërmjet portofolit, është një formë që e
ndihmon nxënësin të shohë se si ai avancon hap pas hapi. Portofoli i nxënësit është një
mundësi vlerësimi e vetëvlerësimi, i cili përmban një koleksion punimesh që ai organizon
përgjatë vitit shkollor. Ai mund të përmbajë detyra shtëpie me shkrim, detyra tematike,
projekte kurrikulare, fotografi e produkte të veprimtarive kurrikulare.
Përzgjedhjet për portofolin bëhen nga nxënësit, kurse mësuesi/ja është në rolin e atij që
drejton dhe rekomandon. Qëllimi kryesor i portofolit është që nxënësi/ja të koleksionojë ato
32
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
dokumente
33
Libër Mësuesi
që atij mund t’i shërbejnë në vitet në vijim. Gjithashtu, në portofol, nxënësi/ja mund të shohë
se si ai/ajo përparon nga muaji në muaj ose nga semestri në semestër.
c. Vetëvlerësimi
Ku lloj vlerësimi është gjykimi që secili nxënës jep për arritjet e tij. Vetëvlerësimi shpesh
shërben si një plotësues i domosdoshëm i teknikave të vlerësimit, të bëra nga mësuesi/ja dhe
nga provimet. Pika e fortë e vetëvlerësimit qëndron në faktin se ai është një faktor motivimi
dhe ndërgjegjësimi: Ai i ndihmon nxënësit të njohin pikat e tyre të forta dhe të dobëta dhe
kështu të organizojnë më mirë të nxënit e tyre. Duhet theksuar që vetëvlerësimi është më i
vlefshëm dhe më objektiv nëse nxënësit i jepen kritere të sakta mbi të cilat ai/ajo bën
vetëvlerësimin e punës së tij/saj. P.sh.: mund t’i kërkohet nxënësit të hartojë një skedë
vetëkorrigjimi, për të korrigjuar me shkrim gabimet më të shpeshta dhe, më pas,
ai/ajo ta integrojë korrigjimin në veprimtarinë e kërkuar.
Vlerësimi i nxënësit mund të bëhet në mënyrë individuale ose në grup. Nxënësi vlerësohet me
notë ndërsa demonstron arritjet e tij me gojë, me shkrim apo nëpërmjet veprimtarive të tjera.
Nxënësi vlerësohet për portofolin e detyrave, për prezantimet, vëzhgimet e realizuara në
përputhje me detyrat standarde të përcaktuara nga mësuesi.
Në punimet e nxënësve me grupe të vogla, mësuesi parashtron peshën e vlerësimit me notë të
grupit në tërësi dhe të secilit nxënës në veçanti.
Mësuesi / ja duhet t’u parashtrojë nxënësve qëllimin, kriteret dhe instrumentet e vlerësimit.
Portofoli përmban:
- Detyra shtëpie
- Ese
- Vizatime
- Projekt
- Prezantime
- Materiale të ndryshme
Vetëvlerësimi i nxënësve
Model vetëvlerësimi nga nxënësi (pjesë e portofolit):
- Qëndrim ndaj lëndës
- Vlerësim i cilësisë së njohurive
- Dallon njohuritë, shprehitë dhe qëndrimet
Përmes portofolit mësuesi / ja dokumenton:
- Progresin e nxënësit
- Realizimin e kompetencave
- Vlerësimin për çdo tremujor
- Mënyrat e prezantimit të portofolit
Mënyrat si e mbron nxënësi /ja portofolin:
- Përshkruan përmbajtjen e dosjes
- Materiale në Word
- Power Point
- Filma, video, etj.
Mësuesi/ja vlerëson mënyrën më të mirë për të mbrojtur punën 3 mujore nga nxënësi.
Në vlerësimin përfundimtar, mësuesi duhet të mbajë parasysh peshën e ndryshme që zë në
këtë vlerësim, niveli i ndryshëm i objektivave të arritjes.
34
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
35
Libër Mësuesi
36
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
37
Libër Mësuesi
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
1.1 Teknologjia Nëpërmjet krahasimit të Metodë e krahasimit Vlerësim i Teksti mësimor,
dhe roli i saj përkufizimeve, cilësive, Diskutim (nëpërmjet përgjigjeve me e-book
në zhvillimin e qëllimeve, aftësive dhe diskutimeve dallojnë gojë
shoqërisë metodave të zhvillimit të ndryshimet midis
shkencës dhe teknologjisë shkencës dhe
teknologjisë)
Tematika 1
Teknologjia
1 dhe sistemet
teknologjike
35
36
1.2 Zhvillimi i Nëpërmjet hulumtimeve për Diskutime për nevojat e Vlerësim Teksti, interneti,
teknologjisë faktorët, që ndikuan në zbulimet njerëzimit për shpikje të i diskutimeve enciklopedi,
2
e reja gjatë Revolucionit reja. e-book, foto
Teknologjik
1.3 Teknologjia Me anë të diskutimeve për Punë në grup Vlerësim i Teksti, të
dhe hapat, që duhen ndjekur aktivizimit gjatë dhëna faktike,
3 transformimet për zgjidhjen e problemeve debateve në klasë kuriozitete, foto,
mjedisore mjedisore video, e - book
Libër Mësuesi
ndryshme rradha etj
. e aktiviteteve
prodhuese për
produkte të
1.5 Sistemet Situata realizohet me arsyetime Metodë e krahasimit të ndryshme Teksti, interneti,
teknologjike në lidhje me ndërveprimin me sistemeve teknologjike Vlerësim enciklopedi,
5 dhe struktura e njëri - tjetrin të elementeve të Diskutim i përgjigjeve me skema prodhimi
tyre sistemeve teknologjike gojë të letrës, birrës,
e - book
1.6 Sistemet Nëpërmjet njohjes së Vlerësim Teksti, interneti,
teknologjike sistemeve komplekse dhe i portofolit skema të
komplekse diskutimeve për mënyrën si për detyrat sistemeve me
6 funksionojnë këto sisteme (ST) individuale me shumë inpute
nëse do materialet e dhe outpute,
të përjashtohej sistemi i grumbulluara dhe komplekse
aktiviteteve (SA). të përgatitura.
1.7-1.8 Nëpërmjet njohjes së analizës Veprimtari praktike Vlerësim i Teksti, foto,
Veprimtari SWOT nxënësit japin opinione aktivizimit gjatë skemë për
praktike: të ndryshme për zgjidhjen e diskutimeve për analizën SWOT
Riciklimi i problemeve të mbetjeve analizën SWOT
mbetjeve,
problem i
7,8 madh sot në
Shqipëri Vlerësim me test
Kontrolloj
dhe përdor
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
njohuritë e mia
2.1 Nëpërmjet kërkimit për Metodë e krahasimit Vlerësim Teksti,
Komunikimi grafikat e njohura në me lëndët, si: historia, i diskutimeve grafika të
Tematika 2 grafik antropologjisë rreth periudhave gjeografia, matematika antropologjisë,
9
parahistorike për punimet dhe filozofia. kuriozitete, foto,
Komunikimi grafike më të e - book
grafik hershme.
2.2 Llojet e Nëpërmjet realizimit të skicave Demonstrim Vlerësim Teksti, interneti,
vizatimeve me një nga i portofolit e - book
llojet e vizatimeve për detyrat
zgjedhura nga nxënësit individuale
vizatimeve të përmendura në
10
mësim, që përshtatet më mirë
me aftësitë tuaja.
Ky punim do të jetë krijimi
juaj i parë në prezantimin e
portofolit tuaj.
37
38
Libër Mësuesi
përdorimi i tyre mjeteve nxënësit vizatojnë mënyrë e-book, mjete
13 në vizatimin llojet e vijave si në tabelën e individuale vizatimi
teknik vijave të shpjeguara në mësim
2.6 Skicimi Nëpërmjet përdorimit të Punë individuale Vlerësim Teksti mësimor,
i figurave mjeteve nxënësit skicojnë i vazhdueshëm e-book, mjete
të rrafshta figura në shkallë zmadhimi ose vizatimi
14
dhe ndarja zvogëlimi
e thjeshtë e
këndeve
2.7 Vizatimi Duke përdorur mjete të thjeshta Punë individuale Vlerësim në Teksti,
gjeometrik të vizatimit nxënësit vizatojnë mënyrë materiale,
15 elemente gjeometrikë të individuale të dhëna,
ndryshëm kuriozitete, trupa
gjeometrikë
2.8 Ndërtimet Situata realizohet në klasë ku Punë individuale Vlerësim Teksti mësimor,
gjeometrike në nxënësit ndajnë segmentin në i vazhdueshëm e-book, mjete
plan pjesë individual vizatimi
të barabarta,
16 dhe ndajnë një kënd të
çfarëdoshëm në tre pjesë të
barabarta me metodën hap pas
hapi
2.9 Rakordimet Situata realizohet në klasë Punë në grup Vlerësim i Teksti mësimor,
(kalimet e ku nxënësit mësojnë se në vazhdueshëm mjete vizatimi
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
rrjedhshme) vizatimin
teknik në rast jepet rrezja
17
e harkut rakordues,
atëhere dy elementet e
tjera do të përcaktohen
nga ndërtimi gjeometrik.
2.10 Projekt: Situata realizohet me arsyetime Projekt Vlerësim Teksti, foto,
Projektoj në lidhje me i vazhdueshëm në internet, mjete
shkollën e aktivitetet e munguara në grup vizatimi
ëndrrave të mia shkollë, në lidhje me sportin,
(Faza e parë e artin figurativ dhe kulturor,
18 projektit) shkencat dhe teknologjitë e
reja si dhe për përmirësimin e
situatave reale jetike, jo vetëm
për veten
por edhe për mjedisin dhe
komunitetin
39
40
Libër Mësuesi
2.13 Shkrimi Nxënësit vizatojnë shkronja të Punë individuale Vlerësimi i Teksti
teknik drejta dhe të pjerrëta në fletë vazhdueshëm mësimor, fletë
me vijëzime horizontale ose individual me vijëzime
21
kuadratike të formatit A4. horizontale ose
Ushtrohen duke shkruar fjali kuadratike të
dhe shprehje të ndryshme formatit A4
2.14 Situata realizohet në klasë ku Shpjegim Vlerësim i punës Teksti, mjete
Përmasimet nxënësit njihen me hapat, individuale vizatimi
22 kuotimet dhe që ndiqen për vendosjen e
shkallët e përmasave sipas rregullave
vizatimit
2.15 Në një terren sportiv nxënësit Punë në grup Vlerësim Mjete vizatimi ,
Ekskursion: njihen me një terren sportiv dhe i punës në grup format letre A4,
Vizitë në një e skicojnë atë me dorë të lirë në plani i fushës së
23
terren sportiv, një format letre A4. terrenit sportiv
skicimi dhe Krahasojnë vizatimin me dorë Shk. 1 : 100
vizatimi i tij të lirë me skicën e dhënë
2.16 Nxënësit njihen me prerjet, Shpjegim Vlerësim i punës Teksti, mjete
Prerjet dhe përdorimet individuale vizatimi
24 projeksionet e e prerjes seksion dhe
tyre prejen horizontale në
arkitekturë
Orë e lirë:
25 Test Vlerësim testi
përmbledhës
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Lënda : Teknologji me zgjedhje 12
41
42
2.18 Grafika nëpërmjet Nxënësit diskutojnë për Diskutim Vlerësim i punës Teksti,foto,
projeksioneve ngjashmërinë ndërmjet Në grup vizatime,
projeksioneve në enciklopedi
kinema(nga llambat e (shkencëtari
projektorit deri tek Gaspard Monge,
27 ekrani që është plani i teoricieni i
projeksionit). Gjeometrisë
Arsyetojnë përcaktimet e Diskriptive)
zgjedhura për llojin e
projeksionit në fotot e
dhëna
2.19 Aksonometria Nxënësit njihen me Shpjegim Vlerësim Teksti, interneti,
(projektimi ndryshimin ndërmjet i vazhdueshëm e-book, mjete
aksonometrik) dhe projeksionit aksonometrik vizatimi
Libër Mësuesi
28
aksonometria e me projeksioni ortogonal
figurave plane dhe me vendosjen e
këndeve në izometri
2.20 Paraqitja Nxënësit njihen dhe Punë individuale Vlerësim Teksti,
aksonometrike e trupave vizatojnë aksonometrinë i vazhdueshëm e-book, mjete
gjeometrikë izometrike, dimetrike vizatimi, trupa
29
dhe monometrike të disa gjeometrikë
trupave gjeometrikë
2.21 Hapja e sipërfaqeve Nxënësit diskutojnë për Punë individuale Vlerësim Teksti, mjete
të trupave gjeometrikë temën: Pse nevojitet hapja i vazhdueshëm vizatimi, trupa
e sipërfaqeve të trupave? gjeometrikë
30
Vizatojnë hapjen e disa (kub, prizëm,
sipërfaqeve të trupave cilindër etj)
gjeometrikë
2.22 Hapja e Nxënësit njihen me Shpjegim Vlerësim Teksti, mjete
shumëfaqëshave të prerë trupave gjeometrik, të i vazhdueshëm vizatimi, trupa
31
nga një rrafsh projektues prerë me rrafsh projektues. gjeometrikë,
letër formatiA4
2.23 Urbanistika Nxënësit diskutojnë për Diskutim Vlerësimi Teksti, fletore
urbanistikën si një proces i portofolit vizatimi
që synon të përmirësojë për detyrën vizatime dhe
mirëqenien e popullsisë, që paraqet një fotografi
32
projektimin e mjedisit kërkim shkencor
urban, dhe mbrojtjen e të thjeshtë për
mjedisit natyror. urbanistikën e
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
vendlindjes suaj
2.24 Vizatimi Nxënësit njihen me Shpjegim Vlerësim Teksti, foto,
33
arkitektonik vizatimin arkitektonik, i detyrave të planimetri,
fazat e projektimit dhe shtëpisë tabela
vijat e përmasave në këto
vizatime
2.25 Materialet dhe Nxënësit diskutojnë për Diskutim Vlerësim i Teksti, fotografi
strukturat e ndërtimit materialet e ndërtimit që Shpjegim portofolit dhe vizatime
ata njohin dhe njihen me me detyrën e të shtëpive të
34 strukturat e ndërtimit përgatitur ndërtuara në
ambiente me
klimë
të ndryshme
2.26 Projekt: Situata realizohet me Projekt Vlerësim Teksti, foto,
Projektoj shkollën e shtjellimin e mendimeve, i vazhdueshëm i internet, mjete
ëndrrave të mia. dokumentimin dhe punës në grup vizatimi
35
Faza e dytë e projektit kordinimin konkret të
pjesëve të
43
veçanta të projektit
44
2.27 Llojet e instalimeve Nxënësit njihen dhe Shpjegim Vlerësim Teksti, skema
në banesë diskutojnë për Diskutim i vazhdueshëm të instalimeve
rrjetet e instalimeve, si:
skema e rrjetit elektrik,
36
hidrosanitar, e
ngrohjes, e rrjetit të
telefonisë, citofonisë
dhe antenës televizive
2.28 Ekskursion: Vizitë Nxënësit përforcojnë Ekskursion Vlerësim Teksti, Mjete
në një objekt në ndërtim njohuritë për materialet e përmbledhës vizatimi ,
pranë shkollës ndërtimit, veglat e punës, format letre
proceset kryesore dhe A4, foto
37 aftësimi për të projektuar
shtëpi banimi.
Libër Mësuesi
Krahasojnë njohuritë
urbanistikën dhe
ndërtimi
2.29 Veprimtari Nxënësit nëpërmjet Veprimtari praktike Vlerësim i Teksti, foto
praktike: Projektimi i llogaritjes së përmasave aktivitetit në klasë skica, vizatime,
planimetrisë së banesës dhe sipërfaqeve e mjete vizatimi
hapësirave të veçanta dhe
sipërfaqeve të pëgjithshme
38
të banesës , gjykojnë për
përmasat dhe sipërfaqet
e hapësirave të banesës
në përputhje me numrin
e pjesëtarëve të familjes.
2.30 Veprimtari Nxënësit prezantojnë Demonstrim Vlerësim i Teksti, foto,
praktike: Arredimi raste konkrete nga përvoja aktivitetit në klasë revista, skica,
i mjedisit shtëpiak personale vizatime, mjete
Tematika 3
39 për arredimin e dhomës së vizatimi
Materialet
ndenjjes të banesës së tij
teknologjike
Kontrolloj dhe përdor Vlerësim me test
njohuritë e mia
3.1 Teknologjia Nxënësit diskutojnë Diskutim për Vlerësim formues Teksti, tabelë,
e materialeve për faktorët, që duhet të njohuritë paraprake enciklopedi
40 merren parasysh para se katalogë
të zgjidhet materiali, që
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
do përdoret për prodhim
3.2 Druri dhe letra Nxënësit diskutojnë për Eksperimentim Vlerësim për Teksti, e -book
vetitë e drurit e letrës dhe materialet e
për rëndësinë e vetive grumbulluara dhe
41
teknologjike të drurit në të përgatitura në
prodhimin e produkteve të portofol
ndryshme .
3.3 Tekstilet dhe lëkura Nxënësit dikutojnë për Diskutim Vlerësim Teksti, libra,
disa veti, si: pesha, Hulumtim i vazhdueshëm, enciklopedi
trashësia, gjatësia, fortësia, Punë në grupe në grup dhe për lloje të
butësia etj., që duhet të individual ndryshme
42 kenë fibrat, që të mund veshjesh dhe
të përdoren si lëndë e këpucësh
parë dhe të përpunohen
në makinat e ndryshme
tekstile
45
46
3.4 Qelqi dhe qeramika Nxënësit njihen me: Vlerësim i Teksti, e- book
-lëndët e para kryesore Shpjegim detyrave të
për përftimin e qelqit; shtëpisë
- ndikimin e shkrirësit,
43 stabilizuesit dhe shtesa
të tjera në përgatitjen e
brumit;
-lëndën e parë për
prodhimin e qeramikës
3.5 Metalet dhe Nxënësit hulumtojnë Hulumtim Vlerësim i Teksti,
materialet plastike për mënyrën e izolimit Krahasim portofolit të koleksione
të banesave me panele diskutim plotësuar me metalesh të
44 plastike dhe krahasojnë kartela të ndryshme me
përparësitë e tyre me ndryshme të emërtime,
Libër Mësuesi
panelet prej druri. vendosura në simbole kimike,
zarfe plastike
3.6 Veprimtari praktike: Nxënësit në laborator Veprimtari praktike Vlerësim i -Rimeso
Prova për kontrollin e me mjete të thjeshta, veprimtarive në druri,gurë
vetive të materialeve kryejnë eksperimente për klasë peshe, thikë e
Tematika 4 vetitë e disa materialeve mprehtë.
Strukturat teknologjike -Enë me ujë,
45
dhe listela druri,
mekanizmat vizore,5 copa
pëlhure
Kontrolloj dhe përdor - Llambë
njohuritë e mia Vlerësim me test gazi,tela,
4.1 Struktura dhe Nxënësi njihet me Shpjegim Vlerësim Teksti,
mekanizmat. strukturën mekanike me individual e -book, tabela
46
Makinat e thjeshta elementet dhe marëdhëniet
midis tyre
4.2 Klasifikimi Nxënësit hulumtojnë dhe Hulumtim Vlerësim Teksti, foto,
i strukturave më pas diskutojnë për Diskutim i vazhdueshëm, revista,
dhe ndryshimet e strukturave në grup dhe katalogë,
mekanizmave dhe mekanizmave në individual enciklopedi,
47
kohë. interneti
Japin shembuj të
makinerive të përdorimit
të përditshëm
Orë e lirë:
48 Test përmbledhës Vlerësim me test
(Tremujori i dytë)
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
PLANIFIKIMI 3 - MUJOR (PRILL - QERSHOR )
Libër Mësuesi
pazbërthyeshme. të perçinës dhe si përcaktohen portofolit fotografi ose
54
Bashkimet me perçina përmasat e tjera për detyrën video, perçina,
individuale pëlhurë
4.9 Bashkimet me Nxënësit krahasojnë llojet Hulumtim Vlerësim Teksti,
saldim e ndryshme të saldimit dhe Krahasim në grup interneti
55
vlerësojnë saldimin me lazer dhe
me frekuenca të larta,
4.10 Veprimtari Nxënësit me mjete të thjeshta Veprimtari Vlerësim i punës në grup gjatë
praktike: Ndërtimi i realizojnë veprimtarinë e zgjedhur praktike aktivitetit
modelit të mekanizmit
56 të transmisionit të
biçikletës
Kontrolloj dhe përdor Vlerësim me test
njohuritë e mia
Nxënësit krahasojnë sektorët Krahasim Vlerësim formues
Tematika 5 5.1 Aktivitetet ekonomikë dhe vlerësojnë Vlerësim
Teknologjia ekonomike në aktivitetet prodhuese të të mirave
57
e prodhimit teknologjinë e materiale dhe të shërbimeve në
prodhimit shoqërinë moderne
5.2 Energjia, burimet Nxënësit diskutojnë sesi kanë Diskutim Vlerësim në grup
dhe format e saj ndryshuar nevojat e botës për
58
energji
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
prodhimit industrial prodhimit të bukës si një rast i Krahasim
59
dhe artizanal ndërthurjes së teknologjisë së
prodhimit me atë artizanale
5.4 Teknologjia e Nxënësit krahasojnë sistemin Diskutim Vlerësim i Teksti
prodhimit bujqësor teknologjik bujqësor me sistemet portofolit për
60 me shumë inpute dhe outpute analizën teknike
të një aktiviteti
artizanal
5.5 Projekt: Nxënësit prezantojnë Shkollën Projekt Vlerësimi Teksti, foto,
Projektoj shkollën e “miqësore” i projektit i planimetri
ëndrrave të mia. si rezultat dhe si produkt i projektit. realizuar mobilimi
Faza e tretë e Krahasojnë prezantimet me njëri- në çdo fazë të tij
projektit tjetrin. nëpërmjet
61 monitorimit,
këmbimit të
përvojave.
Vlerësim me test
Kontrolloj dhe përdor
49
njohuritë e mia
50
Libër Mësuesi
shërbimesh teknologjinë e informacionit, mendimeve i vazhdueshëm
65 në zhvillimin e teknologjisë së Diskutim në grup dhe
shërbimeve, të mirëmbajtjes, individual
riparimit
Orë e lirë:
66 Test përmbledhës Vlerësim testi
(Tremujori i tretë)
6.5 Ekskursion: Nxënësit njihen me teknologjinë Veprimtari Vlerësim Pajisje dhe
Shërbime, riparim e shërbimit eautoservisit, me praktike i punës në grup vegla pune
67 - mirëmbajtje në pajisjet dhe veglat e punës
autoservis Krahasojnë njohuritë për shërbimet
me praktikën
6.6 Ekskursion: Nxënësit shtojnë njohuritë për Veprimtari Vlerësim Kompjuter
Operator turistik për shërbimin turistik praktike i punës në grup
68 një ditë nëpërmjet aktiviteteve reale të
punës, përdorimit të shërbimeve
elektronike
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
51
52
Libër Mësuesi
- Organizimi mjedisit, - mjete digjitale
afateve kohore, (kompjuter,
mjeteve, materialeve. projektor, CD,
USB, e-book,
- Praktikimi i nxënësve internet).
për planifikimin e
shpenzimeve (koston) - buxhet (lekë)
të projektit.
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
ZHVILLIMI I PROJEKTIT
A - (5 -7 minuta)
- Nxënësit prezantohen me temën e Projektit, ndarja e grupeve, shkruaj në tabelë Titullin e
projektit: “Projektoj shkollën e ëndrrave të mia”.
- Brainstorming rreth:
• Çfarë kuptoni me “projekt”?
• Krahasoni termat “plan”, “projekt”, “detyre”.
• Krahasoni kohën që duhet për të realizuar një projekt
dhe një detyrë apo veprimtari praktike.
• Çfarë do të donit të përmirësonit në mjediset e shkollës
PROJEKT tuaj me ndihmën e këtij projekti?
• Cilat aftësi mendoni se mund të përmirësoni nëpërmjet
punës me projekt?
• Si mund të llogaritet kosto për një projekt?
• Cila është filozofia në të cilën bazohet puna me projekte.
3. Kërkimi i burimeve
Për hartimin e projektit këshillohen
nxënësit për burimet: Teknologjia
me zgjedhje 12, Vizatim teknik,
Design, Ekonomi, TIK, Sipërmarrje
dhe informacion në lidhjet me
materialet dhe mjetet për të
realizuar skica dhe vizatime,
youtube, wikipedia, mjete vizatimi,
instrumente shënimi, enciklopedi,
fjalor, e-book.
53
Libër Mësuesi
4. Organizimi
Duke marrë parasysh kompleksitetin e këtij projekti orjentohen nxënësit për:
Vendin ku do të punojnë.
Planifikimin e saktë të afateve kohore.
Saktësimin e modelit të produktit në lidhje me materialin, mjetet si dhe me përllogaritjet
paraprake për koston.
1. Shtjellimi i mendimit
Ky është momenti, kur nxënësit shpalosin idetë e tyre të reja si dhe bëjnë lidhjen e tyre me
disa nga njohuritë e marra nga shkenca të ndryshme. Këshillohen nxënësit të diskutojmë
idetë e tyre me grupin. Gjithashtu këshillohen që të kontaktojnë me mësues të lëndëve të
tjera që janë të përfshirë në projekt.
Nxiten nxënësit për diskutim për përcaktim të materialit nga secili grup dhe për veçoritë e
punës së gjithësecilit.
2. Dokumentimi
Punë individuale: Nxënësit njësoj si arkitektët, shfrytëzojnë njohuritë e mara në mësim mbi
komunikimin grafik dhe duke zbatuar rregullat e vizatimit Teknik, skicojnë dhe vizatojnë në
letër planimetrinë e shkollës së re që ata kanë ideuar.
3. Kordinimi
Nxënësit ballafaqojnë punët e tyre me atë cfarë kanë ideuar. Gjatë kësaj faze nevojitet një
lidhje e ngushtë me atë që është planifikuar në fillim dhe me kordinim konkret të pjesëve të
veçanta të projektit.
Në grupet e tyre të punës nxënësit paraqesin ecurinë e pjesës së tyre të punës. Ky është momenti
ku nxënësit vlerësojnë punimet e njëri – tjetrit duke këmbyer përvoja, si në jetën reale.
54
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
MBYLLJE E PROJEKTIT
Plotësohet nga mësuesi lista e kontrollit (shikoni modelin më poshtë), njihen nxënësit me
rezultatet e vlerësimit.
Shënime: Buxheti për shpenzimet kancelarike, tekstet etj., përballohen nga familjet e
nxënësve. Mund të meret hua në fondacione, të mblidhen aksione nga nxënësit, por mund të
përballohen dhe me buxhetin e bordit të shkollës.
Më poshtë jepet mënyrë e detajuar për planifikimin dhe organizimin e këtij projekti:
55
Libër Mësuesi
56
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
57
Libër Mësuesi
Model - listë së kontrolli për vlerësimin e nxënësve për projektin:
TREGUESIT PYETJE PO / JO
A është i realizueshëm për nxënësit ?
A përdoren njohuri nga lënda e këtij viti shkollor?
Njohuri
A përdoren njohuri nga vitet e mëparshme shkollore?
lëndore
A përdoren njohuri nga disa lëndë që zhvillohen në këtë
vitet shkollor?
A përdoren njohuri nga disa lëndë që zhvillohen në vitet
Njohuri e mëparshme shkollore?
ndërlëndore A përdoren njohuri Matematike, Fizike, Ekonomie?
A përdoren njohuri të TIK-ut?
A parashikon projekti përdorimin e informacionit nga
libra të tjerë?
A parashikon projekti përdorimin e informacionit nga
media e shkruar?
A parashikon projekti përdorimin e informacionit nga
Burime media vizive?
të tjera A parashikon projekti kërkimin elektronik të
informacioni informacionit?
A parashikon projekti takime me persona burimorë?
A parashikon projekti vëzhgime nga nxënësit të situatave
reale?
A parashikon projekti pyetsorë?
A ka të bëjë projekti me situata nga jeta reale?
A parashikon projekti ndërgjegjësimin e e nxënësve, të
Tema e komunitetit, të publikut mbi një çështje?
projektit A “zgjidh” një problem që ndeshet në jetën e përditshme?
A merr kohë të konsiderueshme puna në terren ?
A parashikon projekti eksperimente?
A zhvillon të menduarit logjik të nxënësit?
A zhvillon të menduarit kritik të nxënësit?
A zhvillon aftësi komunikuese të nxënësit?
Aftësitë A zhvillon aftësi organizuese dhe menaxhuese të nxënësit?
A zhvillon aftësitë e nxënësve për punë në grup?
A nxit aftësitë krijuese të nxënësit?
A stërvit nxënësit të mbajnë qëndrime etiko-sociale?
58
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
është paraqitur një udhëzues për vlerësimin e projektit. Ndarja është në katër nivele,
të cilave u korrespondojnë:
NIVELET KRITERET
Nuk paraqitet raporti dhe nuk dorëzohet produkti (kur ka të tillë) ose
pakalues raporti ka gabime të shumta përsa i përket njohurive. Mungojnë
argumentet. Nuk ka bashkëpunim në grup.
Pak burime informacioni, kopjime gabime të informacionit. Pak
argumenta. Nxënësit përpiqen të bashkëpunojnë. Përgjithësisht janë
bazë
respektuar afatet. Raporti ka gabime gjuhësore dhe i nuk është i strukturar.
Prezantimi i përciptë.
Disa burime informacioni. Përpunim i mirë i informacioneve. Argumente
mesatar të mira. Të përpiktë në afate. Nxënësit bashkëpunojnë. Parashikimi me
shkrim me pak gabime gjuhësore edhe i strukturuar mirë.
Larmi burimesh të informacionit. Gjykime kritike ndaj informacioneve. Ide
origjinale. Të gjithë nxënësit punojnë në mënyrë të pavarur dhe në grup.
i lartë
Parashtrimi me shkrim; korrekt, dhe i strukturuar mirë. Produkti ngjan me
objekte në jetën reale.
Vlerësimi me notë 4 5 6 7 8 9 10
SHKOLLA E MESME
PROJEKT
59
Libër Mësuesi
Tema:
Qëllimi i projektit:
Kompetencat:
1.
2.
3.
4.
Koha e realizimit:
Vendi i prezantimit:
Buxheti:
Bibliografia:
60
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Organizuesi Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM grafik ideve klasën
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
-Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve (loja e strukturuar klasën
pyetsorit) Vëzhgim dhe
- Diagrami i Venit analizë
61
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
Përpunim
Lëndë e parë
Prodhim
62
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Harta e mendjes Përvijim i të Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM menduarit klasën
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Organizuesi Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI grafik studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE - Studim rasti Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) informacioni materialeve në
e- book
INSERT Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) Përmbledhje e Punë me gjithë
strukturuar klasën
Vëzhgim dhe
analizë
63
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
64
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
65
Libër Mësuesi
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
Në funksion të orës së veprimtarisë praktike
Në përshtatje me gjendjen e laboratorit / klasës
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Brainstorming Paraqitja e ideve Punë me të gjithë 15 min
PARASHIKIM - VLD Diskutim - Debat klasën
(nxitja për të nxënë) - Rikujtim
- Lojë me skeda
- Demonstrim Ndërtim i shprehive Punë me gjithë 30 min
NDËRTIMI - “Grupi ekspert” studimore klasën.
I NJOHURIVE profesionist Shkëmbim përvoje Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Prezantim materialeve në
e-book (video).
Praktikim (punë Praktikë e Punë individuale 45 min
PËRFORCIMI praktike) mbikqyrur Punë në grupe
(konsolidimi i të nxënit) Praktikë e pavarur
ZHVILLIMI I MËSIMIT
CO2
avuj uji
66
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
2 - NDËRTIMI I NJOHURIVE: Riciklimi i mbetjeve, problem i madh sot në Shqipëri (30 minuta).
Faza e parë: Planifikimi dhe përgatitja (5 min).
Përgatitja dhe shpërndarja e udhëzuesit për nxënësit që përmban hapat e shprehisë që do të demonstrohet,
rregullohet mjedisi fizik,
mjetet mësimore mbahen afër,
ushtrohet demonstrimi në mënyrë të pavarur më parë.
Instruktohen nxënësit (5 min) për të ndjekur me vëmendje demonstrimin e veprimtarisë praktike për
hapat e procedurës, (punë me të gjithë klasën).
Prezantohen hapat e procedurës:
Identifikimi i problemit mjedisor (nga teknologjia e drurit, letrës, lëkurës, mobiljevë, mineraleve,
ushqimore etj.), përzgjedhja e mjeteteve të nevojshme për kryerjen e veprimtarisë praktike.
Hartimi i planit të veprimit, sipas llojet të problemit.
Kryerja e analizës SWOT (shpjegoj modelin).
Ndihmës Pengues
Analiza SWOT
1.burimet e lëndëve të para .organizimi jo i mirë i skemës
2.teknologjitë në përdorim, tipi i së grumbullimit
.mbeturina inerte të pa
Pikat e forta
Pikat e dobëta
3. lista e kompanive, mjedisi larguara
rrethues .ujra të zeza të pasistemuara
4. historitë e ndërmarrjeve ose
në dalje
.mungesa e informacionit
kompanive
.mungesa e informacionit në
5. informacioni i përgjithshëm mbi
komunitet për vendim marrje
përpunimin e mbeturinave
FAKTORËT .prania e fabrikave, bizneseve
6. niveli i mirë kulturor, arsimor.
të mëdha
7. impiantet ekzistuese për riciklim. .mungesa e OJQ etj.
Rreziqet
Vlerësimet përfundimtare për Veprimtarinë praktike 1.7 - 1.8: Riciklimi i mbetjeve, Data: / / 201
problem i madh sot në Shqipëri.
KLASA XII-
KOMPONENTËT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 .....
NR
BAZË TË KRITERI
Riciklimi i mbetjeve, KOMPETENCAVE PER SECILIN
problem i madh HAP SIPAS
EMRI MBIEMRI
sot në Shqipëri. RENDESISE
Jonka
Endri
NR
Andi
Olti
Ina
QËNDRIME E
NJOHURI
AFTËSI
VLERA
VLERËSIMI ME NOTË PËR SECILIN HAP TË
Libër Mësuesi
PËRMBAJTJA %
PROCEDURËS
NOTAT 10
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Organizuesi Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM grafik ideve klasën
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role/ informacioni materialeve në
e- book
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve (loja e strukturuar klasën
pyetsorit) Vëzhgim dhe
analizë
69
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT - Jepen detyra për shtëpi
1.Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër për llojet e vizatimeve teknike.
2.Gjykoni se në cilat raste përdoren vizatimet e ndërtimit.
3.Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.).
70
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
71
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Organizuesi Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM grafik ideve klasën
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve (loja e strukturuar Klasën
pyetsorit) Vëzhgim dhe
analizë
72
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT - Jepen detyra për shtëpi
1.Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër për llojet e vijave në vizatimet
teknike.
2.Gjykoni se në cilat raste përdoren vijat në vizatimet teknike.
3.Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.).
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
73
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Brainstorming Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5 min
PARASHIKIM - DDM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-15 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Rrjeti i diskutimit informacioni materialeve në
- DDM e- book.
- Mendo-krijo Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI pyetje bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Loja e pyetsorit Përmbledhje e Punë me gjithë
- DDM strukturuar klasën.
Vëzhgim dhe
analizë
74
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT - Jepen detyra për shtëpi
1.Grumbulloni materiale, të dhëna, kuriozitete për “Gjeometrinë Euklidiane” dhe shkëmbeni idetë tuaja
me njëri-tjetrin.
2.A ndeshni sot konceptet e dhëna nga Euklidi, në lëndë të ndryshme, si: matematikë, fizikë, teknologji etj?
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
74
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Brainstorming Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5 min
PARASHIKIM - DDM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-15 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Rrjeti i diskutimit informacioni materialeve në
- DDM e- book.
- Mendo-krijo Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI pyetje bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Loja e pyetsorit Përmbledhje e Punë me gjithë
- DDM strukturuar klasën.
Vëzhgim dhe
analizë
75
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Vendosja e përmasave është një nga problemet më me përgjegjësi në kryerjen e vizatimit ose të skicës.
2. Kuptimi i shkallës së vizatimit dhe llojet e saj.
76
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
Model Plan – ditar
77
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
ZHVILLIMI I ORËS
ekskursionit. QËLLIMI
Hartimi i skemës që do të
zbatohet për zhvillimin e FEEDBACK
ekskursionit. OBJEKTIVAT
ekskursionit
Prezantimi me temën dhe me skicën “plani i terrenit sportiv”, shpjegim
Grumbullimi i informacionit
Studimi i planit të terrenit sportiv
Zhvillimi i pyetjeve, diskutim, hulumtim, skicim me dorë të lirë, krahasim me skicën e dhënë etj.
VLERËSIMI: për ecurinë e ekskursionit dhe realizimit të objektivave - njohja e nxënësve me
vlerësimin e orës së ekskursionit (pjesëmarrje, komunikim, aftësi mendore, aftësi bashkëpunuese,
aftësi lidershipi etj).
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT feedback
78
Libër Mësuesi
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Organizuesi Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5 min
PARASHIKIM grafik ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
-Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve (loja e strukturuar klasën.
pyetesorit) Vëzhgim dhe
analizë
78
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth koncepteve:
komunikim
grafik, grafikë artistike, grafikë teknike,vizatim teknik
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre rreth pyetjeve.
1.Çfarë studjon urbanistika?
2.Cilat janë detyrat e institucioneve urbanistike?
3.Pse shërbejnë hartat topografike?
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
Zona urbane Urbanistikë
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër urbanistikën e vendndodhjes tuaj.
2. Gjykoni se në cilat raste përdoren hartat topografike.
3. Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.)
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
79
Libër Mësuesi
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Organizuesi Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5 min
PARASHIKIM grafik ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
-Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo - krijo - Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe - Ndërtimi bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) i pyetjeve (loja e Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetësorit) strukturuar klasën.
- Diagrami i Venit Vëzhgim dhe
analizë
80
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojnë rreth:koncepteve: “Projekt -
ide”, “Projekt zbatim”, “Plan mobilimi”, “Prerja e objektit” etj. (krijimi i urës lidhëse).
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre.
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
2 - NDËRTIMI I NJOHURIVE: Materialet dhe strukturat e ndërtimit
Faza e parë: Instruktoj nxënësit për studim të wallchartit strukturat e ndërtimit (p. Individuale), më pas
diskutime në grupe dyshe (5 min).
Gjithashtu iu them nxënësve të mbajnë shënime për gjërat e paqarta, dhe te diskutojnë në grupe dyshe
rreth:
Koncepteve, si: materiale ndërtimi, struktura ndërtimi, elementë konstruktivë
Materialeve të ndërtimit
Elementeve të një ndërtese
Faza e dyte: (7 min) Lojë me Role. Nxënësit ndahen në 3 grupe të mëdha (13 veta/ 1 rresht) dy grupet e
para pyesin njeri tjetrin, grupi i tretë vlerëson përgjigjet...ndërrim vendesh...vlerësime.
Krahasimi materialeve teknologjike me materialet e ndërtimit.
Gjykim mbi zhvillimin e teknologjisë së ndërtimit përkrah degëve të tjera të teknologjisë.
3 - PËRFORCIMI: (15 minuta). – Mendo - krijo dyshe-diskuto / Ndërtimi i pyetjeve / loja e pyetësorit
/ Diagrama e Venit.
a Nxënësve iu bëhet e qartë se tashmë duhet të përmbledhin dhe të vlerësojnë njohuritë e reja, të
qartësojnë idetë dhe kuptimin mbi konceptet e reja dhe të bëjnë lidhjen mes tyre.
b Zhvillimi i lojës së pyetësorit: Nxënësit nëpërmjet njohurive të mara, mendojnë për dy minuta në
heshtje, skicojnë përmbledhjen e pikave kryesore të mësimit të ri duke u bazuar në punën e
mëparshme dhe objektivat e orës së mësimit (të cilat janë në fokus deri në fund të orës së mësimit).
(punë individuale).
c Në grupe dyshe bashkojnë idetë, konkluzionet, i diskutojnë dhe formulojnë pyetje të qarta rreth
pikave
të diskutuara në ndërtimin e njohurive. d- Diagrami i Venit për konceptet.
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Krahasoni përkufizimet e elementeve konstruktivë (themele, struktura mbajtëse vertikale, horizontale,
trarë etj.)
2. Jepni mendimin tuaj në lidhje me marrëdhëniet e elementeve konstruktivë të një ndërtese.
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
81
Libër Mësuesi
Dt. / /
ZHVILLIMI I ORËS
ekskursionit.
Hartimi i skemës që do të
ZHVILLIMI I PREZANTIMI I
zbatohet për zhvillimin e PREZANTIMI
GRUMBULLIMI I
INFORMACIONIT PYETËSORIT NGA ARRITJEVE TË
NXËNËSIT EKSKURSIONIT
ekskursionit.
2 Hapi i dytë: Nisja
3 Hapi i tretë: Mbërritja në një objekt që po ndërtohet pranë shkollës (kantier ndërtimit).
4 Hapi i katërt: Zhvillimi i ekskursionit
Prezantimi me shërbimet arkitektonike dhe ndërtimore, shpjegim, zhvillim i pyetjeve, diskutim,
hulumtim etj. Nxënësi jep mendimin e tij dhe ideon mjedisin e banesës që do të donte të jetonte me
familjen e tij
VLERËSIMI: për ecurinë e ekskursionit dhe realizimit të objektivave - njohja e nxënësve me
vlerësimin e orës së ekskursionit (pjesëmarrje, komunikim, aftësi mendore, aftësi bashkëpunuese,
aftësi lidershipi etj).
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT feedback
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
82
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
83
Libër Mësuesi
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
Në funksion të orës së veprimtarisë praktike
Në përshtatje me gjendjen e klasës
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Rikujtim Paraqitja e ideve Punë me të gjithë 5-7 min
PARASHIKIM - VLD Diskutim - Debat klasën
(nxitja për të nxënë)
- Demonstrim Ndërtim i shprehive Punë me gjithë 15-20 min
NDËRTIMI - Bashkëbisedim studimore klasën.
I NJOHURIVE profesional Shkëmbim përvoje Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Prezantim materialeve në
e-book (video).
- Praktikim Praktikë e Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI (punë praktike) mbikqyrur Punë në grupe
(konsolidimi i të nxënit) - Prezantim Praktikë e pavarur
ZHVILLIMI I MËSIMIT
85
Libër Mësuesi
Prezantohen hapat e procedurës:
Përgatja e vendit të punës për ndërtimin i një maketi me materiale të thjeshta teknologjike.
Skicimi i planit të hapësirave të ndryshme të banesës në një letër vizatimi.
Vizatimi i skicës në letër të milimetruar në shkallën 1:50 me mjetet e vizatimit.
Leximi dhe interpretimi i paraqitjes grafike të planimetrisë të një banese, si: skicë, vizatim dhe plani
i përgjithshëm.
Realizimi i maketit të banesës me anë të përdorimit të ngjyrave dhe materialeve (karton, gërshërë,
ngjitës etj.)
Prezantimi i planit të hapësirave të banesës në maket me materiale të thjeshta teknologjike.
Faza e dytë: Demonstrimi - Prezantimi (10 min).
Duhet t’u tregohet nxënësve çfarë do të demostrohet.
Lidhet shprehia që do të demostrohet me detyra të kaluara. shpërndahet UDHËZUESI para
demostrimit.
Rregullohen nxënësit që të gjithë të kenë mundësi të shohin.
Tregohet vetëm një procedurë për një kohë për çdo hap.
Theksohen pikat kritike dhe ato të sigurisë. Në pikat kyçe mund të pyeten nxënësit që të rritet
vëmendja e tyre;
Nëse ka nevojë përsëritet një pjesë apo i gjithë demostrimi.
Menjëherë pas demonstrimit, nxënësit fillojnë përgatitjen e matërialeve për ndërtimin e maketit të tyre.
3 - PËRFORCIMI: (15-20 minuta). Praktikim i nxënësve mbi hapat e mësipërme të procedurës.
Praktikë e udhëhequr - Nxënësit punojnë në mënyrë individuale ose në çifte nën mbikqyrje, deri sa
demostrimi i tyre është i sigurt.
Praktikë e pavarur - Nxënësi demonstron aftësi dhe qëndrime, krahas njohurive, në mënyrë të pavarur.
86
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
86
KLASA XII
KOMPONENTËT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 .....
NR
BAZË TË KRITERI
Ndërtimi i një maketi KOMPETENCAVE PER SECILIN
me materiale të HAP SIPAS
EMRI MBIEMRI
thjeshta teknologjike. RENDESISE
Jonka
Endri
NR
Andi
Olti
Ina
QËNDRIME E
NJOHURI
AFTËSI
VLERA
VLERËSIMI ME NOTË PËR SECILIN HAP TË
PËRMBAJTJA %
Libër Mësuesi
PROCEDURËS
Dt. / /
87
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth:koncepteve: lëndë të
para, origjinë natyrore /artificiale, përpunim, prodhim, riqarkullim, riciklim (krijimi i urës lidhëse).
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre rreth pyetjeve.
1.Cilat janë disa nga materiale teknologjike?
2.Çfarë dini për vetitë e tyre.
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
Materiale
Vetitë
teknologjike
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër për ciklin e jetës të materialeve.
2. Gjykoni nëse ai është i njëjtë për të gjitha materialet.
3. Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.).
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
A u arrit qëllimi i orës..........?
Sa dhe si u kuptua informacioni i ri........................?
Çfarë nuk shkoi mirë.............................? etj
88
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
89
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
Druri Letra
Dt. / /
91
Libër Mësuesi
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
Në funksion të orës së veprimtarisë praktike
Në përshtatje me gjendjen e klasës
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Brainstorming Paraqitja e ideve Punë me të gjithë 5-7 min
PARASHIKIM - VLD Diskutim - Debat klasën
(nxitja për të nxënë) - Lojë me role
- Demonstrim Ndërtim i shprehive Punë me gjithë 15-20 min
NDËRTIMI - Lojë me role/ studimore klasën.
I NJOHURIVE - Bashkëbisedim Shkëmbim përvoje Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) profesional materialeve në
e-book (video).
Praktikim (punë Praktikë e Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI praktike) mbikqyrur Punë në grupe
(konsolidimi i të nxënit) Praktikë e pavarur
92
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Prezantohen hapat e procedurës:
Prerja e rimesos me përmasa të caktuara në drejtim të fibrave ose në drejtim të kundërt të tyre.
Përcaktimi i rezistencave të copave të rimesos ndaj prerjes.
Prerja e rimesos në drejtimin e duhur në përshtatje me orientimin e fibrave ndaj peshës që ushtrohet
mbi to.
Bashkëbisedim profesional për vetitë e drurit me qëllim shmangien e defekteve të mundshme në
zhvillimin e procesit teknologjik të prodhimit të objekteve të thjeshta prej druri.
Sistemimi i mjeteve dhe vendit të punës në klasë / laborator.
1 2
A B
94
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
94
NR
Nxënësi kryen prova
BAZË TË PER SECILIN
për vetitë e drurit. KOMPETENCAVE HAP SIPAS
Jonka
Endri
EMRI MBIEMRI
Andi
RENDESISE
Olti
Ina
NR
QËNDRIME
NJOHURI
E VLERA
AFTËSI
VLERËSIMI ME NOTË PËR SECILIN HAP TË
PËRMBAJTJA %
PROCEDURËS
Libër Mësuesi
1 të punës për kryerjen e provës së 40 40 20 10 9
vetive të drurit.
Prerja e rimesos me përmasa të
2 caktuara në drejtim të fibrave ose në 30 50 20 20 10
drejtim të kundërt të tyre.
Prerja e rimesos në drejtimin e
duhur në përshtatje me orientimin
3 30 40 30 20 10
e fibrave ndaj peshës që ushtrohet
mbi to.
Përcaktimi i rezistencave të copave
4 30 50 20 30 10
të rimesos ndaj prerjes.
Bashkëbisedim profesional për
vetitë e drurit për shmangien e
5 defekteve të mundshme në 40 30 30 20 9
zhvillimin e procesit teknologjik të
prodhimit të objekteve të thjeshta
prej druri.
NOTAT 10
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
Organizuesi grafik Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve(loja e strukturuar klasën.
pyetësorit) Vëzhgim dhe
- Diagrami i Venit analizë
95
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth:koncepteve:
Struktura, mekanizma makina, makina të thjeshta etj. (krijimi i urës lidhëse).
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre,
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
2 - NDËRTIMI I NJOHURIVE: Struktura dhe mekanizmat. Makinat e thjeshta
Faza e parë: Instruktoj nxënësit për studim të wallchartit për strukturat dhe mekanizmat (p.
Individuale), më pas diskutime në grupe dyshe (5 min).
Gjithashtu iu them nxënësve të mbajnë shënime për gjërat e paqarta, dhe të diskutojnë në grupe dyshe
rreth:
Koncepteve, si: struktura, mekanizma
Llojet e makinave të thjeshta (leva dhe rrafshi i pjerrët)
Strukturën e sistemeve teknologjike mekanike dhe elementet e saj
Faza e dyte: (7 min) Lojë me Role. Nxënësit ndahen në 3 grupe të mëdha (13 veta/ 1 rresht) dy grupet
e para pyesin njeri tjetrin, grupi i tretë vlerëson përgjigjet...ndërrim vendesh...vlerësime.
Krahasimi i sistemeve të thjeshta teknologjike me sistemet teknologjike mekanike
Gjykim për stadet e procesit teknologjik në industrinë mekanike.
3 - PËRFORCIMI: (15 minuta). – Mendo - krijo dyshe-diskuto / Ndërtimi i pyetjeve / loja e pyetësorit
/ Diagrama e Venit.
a Nxënësve iu bëhet e qartë se tashmë duhet të përmbledhin dhe të vlerësojnë njohuritë e reja, të
qartësojnë idetë dhe kuptimin mbi konceptet e reja dhe të bëjnë lidhjen mes tyre.
b Zhvillimi i lojës së pyetësorit: Nxënësit nëpërmjet njohurive të mara, mendojnë për dy minuta në
heshtje, skicojnë përmbledhjen e pikave kryesore të mësimit të ri duke u bazuar në punën e
mëparshme dhe objektivat e orës së mësimit (të cilat janë në fokus deri në fund të orës së mësimit).
(punë individuale).
c Në grupe dyshe bashkojnë idetë, konkluzionet, i diskutojnë dhe formulojnë pyetje të qarta rreth
pikave
të diskutuara në ndërtimin e njohurive. d- Diagrami i Venit për konceptet.
d Diagrami i Venit mbi sistemet teknologjike
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Krahasoni përkufizimet, cilësitë, qëllimet, dhe elementet e sistemeve mekanike
2. Jepni mendimin tuaj në lidhje me marrëdhëniet elementeve të sistemeve për realizimin e funksionimin
e këtij sistemi.
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
96
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT : P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Brainstorming Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5 min
PARASHIKIM - DDM ideve klasën
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
97
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
Dt. / /
Fjalë kyçe
Burimet e informacionit: Bashkimet e zbërthyeshme
Teknologjia me zgjedhje 12, informacion në lidhje Bashkime e pazbërthyeshme
me strukturat dhe mekanizmat me bashkime e Perçina
pazbërthyeshme dhe bashkimet me perçina.
Lidhja ndërlëndore e temës: Kriteri i Mjetet: Enciklopedi ,
Për të përmbushur kompetencat e orës mësimore, vlerësimit: katalogë, fotografi ose
tema lidhet ngushtë me njohuritë në mekanikë, fizikë, Me gojë (pyetje video, perçina,
materialet teknologjike. formuese). pëlhurë, kompjuter,
projektor, dërrasa e
zezë, shkumës etj.
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
Organizuesi grafik Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve(loja e strukturuar klasën.
pyetësorit) Vëzhgim dhe
analizë
99
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth koncepteve:
bashkimet e zbërthyeshme bashkime e pazbërthyeshme, perçina(krijimi i urës lidhëse).
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre rreth pyetjeve.
1.Pse bashkimet me perçina quhen bashkime të pazbërthyeshme?
2.Cilat janë llojet e perçinave dhe llojet e lidhjeve me to?
3.Çfarë ndodh në qoftë se pjesët e bashkuara ndahen nga njëra-tjetra?
4.Cilat janë të metat e bashkimeve me perçina?
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
Bashkime të Bashkime të
pazbërthyeshme zbërthyeshme
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër për bashkimet me perçina.
2. Gjykoni se në cilat raste përdoren bashkimet me perçina.
3. Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.).
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
A u arrit qëllimi i orës..........?
Sa dhe si u kuptua informacioni i ri........................?
100
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
Çfarë nuk shkoi mirë.............................? etj
Model Plan – ditar
101
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
102
Libër Mësuesi
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
Në funksion të orës së veprimtarisë praktike
Në përshtatje me gjendjen e laboratorit / klasës
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
- Brainstorming Paraqitja e ideve Punë me të gjithë 5-7 min
PARASHIKIM - VLD Diskutim - Debat klasën
(nxitja për të nxënë) - Lojë me role
- Demonstrim Ndërtim i shprehive Punë me gjithë 15-20 min
NDËRTIMI - Lojë me role/ studimore klasën.
I NJOHURIVE - Bashkëbisedim Shkëmbim përvoje Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) profesional materialeve në
e-book (video).
Praktikim (punë Praktikë e Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI praktike) mbikqyrur Punë në grupe
(konsolidimi i të nxënit) Praktikë e pavarur
102
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Prezantohen hapat e procedurës:
Përzgjedhja e mjeteteve të nevojshme për bashkimin e detaleve në mobilje.
Llogaritja e numrit të vrimave që do të hapen, diametrit dhe distancës midis tyre.
Hapja me trapan e vrimave në vendet e caktuara në mobilje, sipas rregullave të instruksionit.
Montimi i detaleve në mobilje me ndihmën e çelësit shtrëngues sipas procedurës.
Bashkëbisedim profesional: Vlerësimi i cilësisë së bashkimit të detaleve në mobilje sipas
kërkesave standarde.
Sistemimi i mjeteve dhe vendit të punës në klasë / laborator.
103
104
KLASA XII
KOMPONENTËT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 .....
NR
KRITERI
Teknikat e bashkimit të BAZË TË PER SECILIN
detaleve në mobilje KOMPETENCAVE HAP SIPAS
Jonka
Endri
EMRI MBIEMRI
RENDESISE
Andi
Olti
NR
Ina
QËNDRIME
NJOHURI
E VLERA
AFTËSI
VLERËSIMI ME NOTË PËR SECILIN HAP TË
PËRMBAJTJA %
PROCEDURËS
Libër Mësuesi
Përzgjedhja e mjeteve të nevojshme
1 40 40 20 10 8
për bashkimin e detaleve në mobilje.
Llogaritja e numrit të vrimave që
2 do të hapen, diametrit dhe distancës 30 50 20 10 9
midis tyre.
Hapja me trapan e vrimave në
3 vendet e caktuara në mobilje, sipas 30 40 30 20 10
rregullave të instruksionit.
Montimi i detaleve në mobilje me
4 ndihmën e çelësit shtrëngues sipas 30 50 20 30 10
procedurës.
Bashkëbisedim profesional:
Vlerësimi i cilësisë së bashkimit të
5 40 30 30 30 10
detaleve në mobilje sipas kërkesave
standarde.
NOTAT 10
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
Organizuesi grafik Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve(loja e strukturuar klasën.
pyetësorit) Vëzhgim dhe
analizë
105
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth koncepteve: objekt
teknik, agrokulturë, zooteknikë ,artizanat, sektorë shërbimi, kapital, forca punëtore.
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre rreth pyetjeve.
1.Cilët janë sektorët në të cilët janë grupuar aktivitetet prodhuese të të mirave materiale dhe të
shërbimeve në shoqërinë moderne?
2.Cilat janë aktivitetet industriale dhe artizanale në sektorin dytë? I rendisni këto aktivitete.
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
Sektorët
Ekonomi
1,2,3,4
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër për sektorin e tretë të përparuar.
2. Gjykoni nëse sektori i parë ka një peshë të ndryshueshme në ekonominë e përgjithshme të një vendi.
3. Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.).
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
A u arrit qëllimi i orës..........?
Sa dhe si u kuptua informacioni i ri........................?
Çfarë nuk shkoi mirë.............................? etj
106
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
Organizuesi grafik Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve(loja e strukturuar klasën.
pyetësorit) Vëzhgim dhe
analizë
107
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth koncepteve:
“Teknologji”, “Industri prodhuese”, “Prodhim artizanal”, “Siguria në punë” etj. (krijimi i urës
lidhëse).
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre,
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
2 - NDËRTIMI I NJOHURIVE: Teknologjia e prodhimit industrial dhe artizanal
Faza e parë: Instruktoj nxënësit për studim të wallchartit e teknologjisë të prodhimit industrial dhe
artizanal (p. Individuale), më pas diskutime në grupe dyshe (5 min).
Gjithashtu iu them nxënësve të mbajnë shënime për gjërat e paqarta, dhe të diskutojnë në grupe dyshe
rreth:
koncepte si: Produkt kompleks, industri prodhuese, artizanati i shërbimit, artizanati artistik, siguri
në punë
periudhave në të cilat u zhvillua prodhimi artizanal.
koncepteve të reja me të cilat zhvillohet industria e prodhimit
Faza e dyte: (7 min) Lojë me Role. Nxënësit ndahen në 3 grupe të mëdha (13 veta/ 1 rresht) dy grupet e
para pyesin njeri tjetrin, grupi i tretë vlerëson përgjigjet...ndërrim vendesh...vlerësime.
Krahasimi i prodhimit industrial me atë artizanal
Gjykim mbi evolucionin e teknologjisë në sektorin industrial dhe atë artizanal.
3 - PËRFORCIMI: (15 minuta). – Mendo - krijo dyshe-diskuto / Ndërtimi i pyetjeve / loja e pyetësorit
/ Diagrama e Venit.
a Nxënësve iu bëhet e qartë se tashmë duhet të përmbledhin dhe të vlerësojnë njohuritë e reja, të
qartësojnë idetë dhe kuptimin mbi konceptet e reja dhe të bëjnë lidhjen mes tyre.
b Zhvillimi i lojës së pyetësorit: Nxënësit nëpërmjet njohurive të mara, mendojnë për dy minuta në
heshtje, skicojnë përmbledhjen e pikave kryesore të mësimit të ri duke u bazuar në punën e
mëparshme dhe objektivat e orës së mësimit (të cilat janë në fokus deri në fund të orës së mësimit).
(punë individuale).
c Në grupe dyshe bashkojnë idetë, konkluzionet, i diskutojnë dhe formulojnë pyetje të qarta rreth
pikave
të diskutuara në ndërtimin e njohurive. d- Diagrami i Venit për konceptet.
d Diagrami i Venit mbi sistemet teknologjike
Teknologjia Industria
të veçanta të veçanta
të përbashkëta
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
Jepen detyra për shtëpi:
1. Kryeni analizën teknike të një aktiviteti artizanal duke shfrytëzuar burime të ndryshme informacioni.
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
108
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
STRUKTURA E MËSIMIT: P N P
FAZAT E STRATEGJITË VEPRIMTARITË ORGANIZIMI I KOHA
STRUKTURËS MËSIMORE E NXËNËSIT NXËNËSIT
Organizuesi grafik Paraqitja grafike e Punë me të gjithë 5-10 min
PARASHIKIM ideve klasën.
(nxitja për të nxënë) Diskutim - Debat
- Lexim Ndërtim i shprehive Punë në grupe 10-12 min
NDËRTIMI përmbledhje studimore Punë me gjithë
I NJOHURIVE dyshe. Shkëmbim klasën. Përdorimi i
(përpunimi i përmbajtjes) - Lojë me role informacioni materialeve në
e- book.
- Mendo-krijo- Të nxënit Punë individuale 15 min
PËRFORCIMI dyshe-diskuto. bashkëpunues Punë në dyshe
(konsolidimi i të nxënit) - Ndërtimi i Përmbledhje e Punë me gjithë
pyetjeve(loja e strukturuar klasën.
pyetësorit) Vëzhgim dhe
analizë
109
Libër Mësuesi
ZHVILLIMI I MËSIMIT
1 - PARASHIKIMI: (5 - 10 minuta)
- Kontrolli i frekuentimit
- Shkruaj në tabelë temën dhe objektivat. Ju kërkoj nxënësve të mendojne rreth koncepteve:
koncepteve: nevoja jetësore, dhe shërbime.
- Nxënësit shkruajnë (në tabelë me dëshirë) mendimet e tyre rreth pyetjeve.
1.Cilat janë ndryshimet ndërmjet produktit dhe shërbimit? I rendisni ato.
2.Si ndërtohet sistemi teknologjik për të përmbushur dëshirave të njerëzve.
- Diskutime rreth termave (wallchart ose tabelë)
- Pasi kemi diskutuar rreth pyetjeve të mësipërne ndërtojmë organizuesin grafik (sipas objektivave të
parashikuara).
Nevoja jetësore Shërbime
VLERËSIMI: njohja e nxënësve me vlerësimin (vetëvlerësim/ vlerësim me pikë nga shokët / vlerësim
nga mësuesi). Vlerësimi (sipas taksonomisë së Bloom-it për sjelljen e nxënësve rreth objektivave të
vendosura) bazohet në përgjigjet e pyetjeve, detyrave të klasë, mënyra si ata organizohen, shpejtësia e
përthithjes së informacionit etj.
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT
1. Eksploroni për informacione të ndryshme dhe bëni studim të shkurtër për sektorin e shërbimeve.
2. Gjykoni nëse sektori i shërbimeve është i nevojshëm në ekonominë e një vendi.
3. Plotësoni një tabelë, duke përdorur të dhënat e grumbulluara (mund të bëni edhe kërkime të tjera, në
libra, katalogë etj.).
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
A u arrit qëllimi i orës..........?
Sa dhe si u kuptua informacioni i ri........................?
Çfarë nuk shkoi mirë.............................? etj
110
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Dt. / /
ZHVILLIMI I ORËS
1 Hapi i parë: (5- minuta)
Kontrolli i frekuentimit, njohja
e nxënësve me qëllimin dhe EKSKURSION
ekskursionit.
Hartimi i skemës që do të
PREZANTIMI I
zbatohet për zhvillimin e PREZANTIMI
GRUMBULLIMI I ZHVILLIMI I
PYETËSORIT NGA ARRITJEVE TË
INFORMACIONIT
ekskursionit. NXËNËSIT EKSKURSIONIT
ZHVILLIMI I ORËS
ekskursionit.
Hartimi i skemës që do të
ZHVILLIMI I PREZANTIMI I
zbatohet për zhvillimin e PREZANTIMI
GRUMBULLIMI I
INFORMACIONIT PYETËSORIT NGA ARRITJEVE TË
NXËNËSIT EKSKURSIONIT
ekskursionit.
2 Hapi i dytë: Nisja
3 Hapi i tretë: Mbërritja në një objekt që po ndërtohet pranë shkollës (kantier ndërtimit).
4 Hapi i katërt: Zhvillimi i ekskursionit
Prezantimi me shërbimet në Agjenci turistike, shpjegim, zhvillim i pyetjeve, diskutim, hulumtim etj.
Nxënësi jep mendimin e për shërbimet në rastet kur:
Agjencitë turistike ofrojnë shërbime të shumëllojshme.
Ofrojnë lehtësi dhe komoditet për turistët, nëpërmjet promovimit të turizmit shqiptar.
VLERËSIMI: për ecurinë e ekskursionit dhe realizimit të objektivave - njohja e nxënësve me
vlerësimin e orës së ekskursionit (pjesëmarrje, komunikim, aftësi mendore, aftësi bashkëpunuese,
aftësi lidershipi etj).
MBYLLJE E ORËS SË MËSIMIT feedback
KONKLUZIONET E ORËS SË MËSIMIT
112
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
GRUPI A
5. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Lëndët e para përdoren drejtpërdrejt në konsum. V G
b) Me një përpunim të vetëm lënda e parë mund të transformohet
në produkt përfundimtar. V G
c) Shumë lëndë të para, përpara se të kalojnë në industri për prodhim,
transformohen në gjysmëprodukte. V G
d) Çdo proces prodhimi është rezultat i kombinimit të dy faktorëve:
kapitali, organizimi. V G
Përgjigje: a -V, b -V, c - V, d - G
113
Libër Mësuesi
6. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Letra heliografike (ozolit), është letër me përbërje të thjeshtë kimike. V G
b) Madhësia e shkronjave në vizatim teknik përcaktohet nga lartësia V G
c) Letrasetet janë të tejdukshme, të holla dhe me efekt vetëngjitës V G
d) Vizatimi artistik është forme e artit pamor V G
Përgjigje: a - G, b -V, c - V, d - V
7. Tregoni të paktën tri veprime të njeriut për kujdesin ndaj ajrit. (3pikë)
Përgjigje tri nga: kontrolli i ndotjes së ajrit, zvogëlimi i mbetjeve në familje, eliminimi i
kimikateve toksike në shtëpi, kursimi i energjisë dhe reduktimi/ riciklimi i mbetejve.
8. Listoni elementet bazë të gjeometrisë duke u nisur nga elementi më i thjeshtë. (2pikë)
Përgjigje: Pika, drejtëza, gjysmëdrejtëza, segmenti, figura dhe këndi
Përgjigje:
Hapi 1.Vizatohet segmenti AB
Hapi 2. Vendoset kompasi në pikën A me hapje më të madhe se gjysma e segmentit dhe
vizatohet harku që pret segmentin. Vendoset kompasi në pikën B me të njëjtën hapje. Harqet
priten në pikat 1 dhe 2.
Hapi 3. Bashkohen me vizore pika 1 me pikën 2. Segmenti AB pritet në pikën M, e cila
është pika e mesit të tij.
114
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
11 Lidhni fjalët (1 - 4) e kolonës së majtë me përkufizimet për to (A - E)
të dhëna në kolonën e djathtë: (4 pikë)
Burime natyrore 1. A. Mjete prodhimi, lëndë e parë ose gjysëm e gatshme
që përdoren në ciklin e prodhimit.
Puna 2. B. Aftësia sipërmarrëse për organizimin e burimeve
ekonomike në procesin e prodhimit.
Kapitali 3. C. Kontributi personal i njeriut në prodhim.
Organizimi 4. D. Ndërmarja
E. Tërësia e materialeve në gjëndje natyrore që njeriu i
përdor për qëllime prodhimi.
Përgjigje: 1 - E, 2 - C, 3 - A, 4 - B
Përgjigje: A - 4, B - 2, C - 3, D – 1
GRUPI B
5. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Në sistemin kompleks, sistemet kanë më pak nevojë për disiplina inxhinierike. V G
b) Çdo sistem i thjeshtë ka më shumë se një input dhe vetëm një output. V G
c) Seksion prerës quhet plani preres, i cili kalon tek disa
pjesë të objektit, që nuk iu dallohet forma. V G
d) Ambienti i sistemit përbëhet vetëm nga mjedisi ku zhvillohet procesi. V G
Përgjigje: a - G, b -V, c - V, d - G
6. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Trashësia e vijës së vazhduar të hollë është katër herë më e hollë se vija kryesore V G
b) Vija e valëzuar është një vijë – pikë e hollë V G
c) Vija e ndërprerë është vija, e cila përbëhet nga vazhdimësi vijash V G
d) Vija e vazhduar e hollë nuk përdoret për vijat e nxerrjes së përmasave V G
Përgjigje: a - V, b - G, c - V, d - G
116
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Faktorët e jashtëm lidhen me mundësitë dhe pengesat që mund të vijnë si pasojë e ndërhyrjes
së teknologjive të reja, investimeve etj. (2 pikë)
Përgjigje:
Hapi 1. Vizatohet drejtëza a
Hapi 2. Nga pika A vizatohet harku në mënyrë që të presë drejtëzën në pikat 1 dhe 2.
Hapi 3. Nga këto pika ndërtohen harqe me të njëjtën rreze, të cilat priten në pikën 3. Segmenti
A3 është pingulja e kërkuar.
12. Bashkoni secilin prej trupave të dhënë me projeksionin e tij ortogonal. (4pikë)
Përgjigje: A - 4, B - 3, C - 1, D - 2
117
Libër Mësuesi
SI U HARTUA KY TEST?
NOTA 4 5 6 7 8 9 10
PIKËT 0-7 8 - 12 13 - 16 17 - 20 21 - 24 25 - 27 28 - 30
NOTAT 4 5 6 7 8 9 10
PIKËT 0-7 8 - 12 13 - 16 17 - 20 21 - 24 25 - 27 28 - 30
PIKËT E
FITUARA
VLERËSIMI
Mësuesi i lëndës:
118
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Temat që do të testohen
Përqindja
Përqindja
Shpërndarja e pyetjeve sipas temave dhe nivelit të
Grupi-A
Grupi-B
(tematika 1 dhe vështirësisë.
tematika 2) (Në përputhje me Taksonominë e Blumit)
Niveli Pikët Pikët
Nr PËRMBAJTJA Niveli Niveli % %
i parë Totali Gr/A G/B
i dytë i tretë
1.1 Teknologjia
1. dhe roli i saj 1 3 ....... 10% .......
në zhvillimin e 1 pyetje ........ ........
shoqërisë pyetje
Zhvillimi i 1
2 1.2
teknologjisë 1 pyetje ........ ........ 1 ........ 3.3% .......
pyetje
1.3 Teknologjia
1 3 2 10% 6.6%
3 dhe ........ 1
........
transformimet pyetje pyetje
mjedisore
4 ........ 13.3% ........
Prodhimi dhe 1
4 1.4
faktorët e tij ........ 1 2
pyetje pyetje pyetje
1.5 Sistemet ........ 1 ........ 3.3%
1
5 teknologjike dhe 1 pyetje ........ ........
pyetje 3
struktura e tyre
........ ........ 10%
1.6 Sistemet 1
........ ........ 1
6 teknologjike
pyetje pyetje
komplekse
1.7-1.8 Veprimtari
praktike: Riciklimi 1 1
7 i mbetjeve, ........ ........ ........ 4.....................13.3%
pyetje
problem i madh pyetje
sot në Shqipëri
Komunikimi 1
8 2.1
grafik 1 pyetje ........ ........ ........ 3 ........ 10%
pyetje
Llojet
9 e2.2 1
vizatimeve 1 pyetje ........ ........ 2 ........ 6.6% ........
pyetje
2.3 Materialet 1 1
10 për të realizuar ........ ........ 2 6.6% ........
pyetje ........
vizatimin teknik pyetje
2.4 Veglat dhe
1
11 pajisjet për 1 pyetje ........ ........ ........ 1 3.3%
pyetje
vizatimin teknik
119
Libër Mësuesi
40%
PËRQINDJA 40% 20% pyetje pikë pikë 100% 100%
120
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
121
Libër Mësuesi
5. Në fjalitë e mëposhtme plotësoni fjalët që mungojnë: (3 pikë)
Vetitë teknologjike të...............përcaktojnë aftësinë e tyre për t’ju nënshtruar.......të ndryshme
dhe gjatë zhvillimit të këtyre proceseve karakterizon........e tyre.
Përgjigje: materialeve, proceseve, sjelljen
9. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Leva është makinë e thjeshtë. V G
b) Rrfsh i pjerrët është rrotulla. V G
c) Çikriku me cilindër vertikal bën pjesë tek leva. V G
d) Tek leva bëjnë pjesë edhe pykat. V G
Përgjigje: a -V, b - G, c - G, d - G
10. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Fibrat me origjinë natyrore nuk e përcjellin nxehtësinë V G
b) Industria e lëkurës ndot mjedisin. V G
c) Thurja është vetëm proces artizanal. V G
d) Kaolinat me ngjyrë të bardhë bëjnë pjesë tek argjilat. V G
Përgjigje: a -G, b -V, c - G, d - V
11. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Letra prodhohet nga celuloza dhe pasta e drurit. V G
b) Lëndët plastike janë materiale natyrore. V G
c) Qeramika prodhohet nga përzierja e argjilës me ujë dhe shtesa. V G
d) Materialet metalike përbëhen nga metale ose lidhjet e tyre. V G
Përgjigje: a - V, b - G, c - V, d - V
122
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
12. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Numri që përcakton madhësinë e gjatësisë shkruhet mbi vijën e përmasës V G
b) Kur numri vendoset mbi konturin e detalit dhe vijës së përmasës,
ajo bëhet 2 -7 mm larg vijës së konturit V G
c) Vijat e përmasave bëhen 5 -7 mm larg vijës së konturit V G
d) Madhësia e shigjetës varet nga trashësia b / 4 V G
Përgjigje: a - V, b - G, c - V, d - G
123
Libër Mësuesi
20. Jepni shembuj të makinerive të përdorimit të përditshëm. (3 pikë)
Përgjigje:
- Makineri për industrinë e prodhimi. Këtu bëjnë pjesë makineritë për përpunimin e drurit, letrës,
tekstileve, metaleve dhe materialeve të tjera, për përpunimin e produkteve ushqimore etj;
- Makineritë bujqësore në të cilat bëjnë pjesë traktorët, autokombajnat etj;
- Makineritë e ndërtimit dhe konstruksioneve. Këtu renditen eskavatorët, buldozerët, makinat
e asfaltimit ;
- Makinat për trasportin e njerëzve dhe mallrave;
- Makineritë për ngritjen dhe spostimin e ngarkesave të rënda;
- Makineritë për tansferimin e informacionit, si: telefoni, faksi, telegrafi dhe makineritë për
punët e zyrës, si: kompjuteri, fotokopje, printer etj.
124
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
24. Vizatoni projeksionin ortogonal që mungon (4 pikë)
125
Libër Mësuesi
4. Rrethoni pohimin e saktë: (1 pikë)
Aktivitete ekonomike, që përfshihen në sektorin e parë janë:
A Kultivimi, rritja e kafshëve, peshkimi
B Shërbim mirëmbajtje dhe riparim
C Rritja e kafshëve dhe prodhime artizanale
D Agrokultura
Përgjigje: D
5. Në fjalitë e mëposhtme plotësoni fjalët që mungojnë: (3 pikë)
Bashkimet e zbërthyeshme janë..............., të cilat lejojnë të zbërthehen...............përbërëse të
tyre, pa shkaktuar prishjen e................bashkues.
Përgjigje: bashkime, detalet, elementeve,
6. Në fjalitë e mëposhtme plotësoni fjalët që mungojnë (3 pikë)
Bashkimet e...............janë bashkime , në të cilat pjesët e.................nuk ndahen nga njëra -
tjetra, pa................elementet bashkues (perçinat dhe materiali i tegelit të saldimit).
Përgjigje: pazbërthyeshme, bashkuara, shkatëruar
7. Burimet e rinovueshme të energjisë janë: (1 pikë)
A. qymyri;
B. nafta;
C. era;
D. gazi natyror.
Përgjigje: C
8. Një nga ndërmarrjet e mëposhtme është ndërmarrje shërbimesh: (1 pikë)
A. kompani shërbimesh
B. kantjer detar
C. rritje gjedhi
D. pylltari
Përgjigje: A
9. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Industria artizanale është industri lokale. V G
b) Artizanati me dorë kryhet vetëm nga një person. V G
c) Teknologjia e prodhimit të bukës kryhet në dy procese kryesore V G
d) Artizanati artistik përfaqëson krijimtari personale V G
Përgjigje: a - V, b - G, c - G, d - V
10. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
Bashkimet me kiaveta janë bashkime:
a) Ndërmjet dy transmisioneve. V G
b) Të zbërthyeshme V G
c) Të pazbërthyeshme V G
d) Ndërmjet boshteve me detale V G
Përgjigje: a - G, b -V, c - G, d - V
126
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
11. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
Bashkimet me perçina realizohen:
a) Me kryqëzim të detaleve. V G
b) Me vendosje kokë me kokë. V G
c )Me perçina force. V G
d) Me mbivendosje. V G
Përgjigje: a - G, b -V, c - G, d - V
12. Në pohimet e mëposhtme gjeni cili është i vërtetë (V) dhe cili i gabuar (G) (4 pikë)
a) Energjia mekanike potenciale është energjia që zotërojnë trupat në lëvizje. V G
b) Nxehtësia është energjia termike që fitohet gjatë djegjes. V G
c) Nafta është burim i parinovueshëm i energjisë. V G
d) Burimet e energjisë hidrike janë burime të parinovueshme. V G
Përgjigje: a - G, b - V, c - V, d - G
13. Tregoni tri nga aktivitete ekonomike që bëjnë pjesë në sektorin e parë të ekonomisë.
(3pikë) Përgjigje: Agrokultura, zooteknika, peshkimi.
14. Renditni nga 1- 3 aktivitete ekonomike që bëjnë pjesë në
sektorin e tretë të përparuar. (2pikë)
Përgjigje: 1.Hulumtimi, 2.informatika, 3.telematika..
15. Listoni të metat e transmisioneve me zinxhir. (2pikë)
Përgjigje: Shpejtësi e kufizuar transmetimi, për shpejtësi të mëdha,
krijohen forca centrifugale të dëmshme, të cilat krijojnë zhurma.
16. Rendisni llojet e transmisioneve me zinxhir. (3pikë)
Përgjigje: Transmisioni me zinxhir me hallka, transmisioni me zinxhir
me pllaka, transmisioni me zinxhir me dhëmbë.
17. Shpesh teknologjia e prodhimit të produkteve ushqimore konsiderohet jo vetëm
teknologji e prodhimit industrial, por edhe pasardhëse e prodhimeve artizanale.
E shpjegoni këtë ndërthurje në rastin e teknologjisë së prodhimit të bukës. (3pikë)
Përgjigje: Lënda e parë për prodhimin e bukës është mielli, i cili nuk është burim natyror. Për
t’u prodhuar ai, nevojitet përpunim industrial i drithrave, të cilat në këtë rast janë burime
natyrore. Teknologjia e prodhimit të bukës kalon në disa procese kryesore. Në rast të
prodhimit me kapacitet të lartë këto procese kryhen të mekanizuara, ndërsa në subjektet e
vogla prodhuese, kryhen edhe procese të thjeshta me dorë, si: peshimi, prerja, formimi etj.
18. Gjenidiametrin e pulexhos rezistente Dr në një transmision me pulexho me rrip kur është
dhënë diametri i pulexhos motore Dm= 120mm, trashësia e rripit s =5mm dhe raporti i
transmisionit i =3. (4 pikë)
Përgjigje: Dr = 36,6 mm
19. Analizoni përdorimin në makina të hidrogjenit si “karburant i së ardhmes”. (3 pikë)
Përgjigje: Teknologjitë e reja përdorin hidrogjenin si lëndë djegëse për makinat. Një prej
problemeve të përdorimit të hidrogjenit, si lëndë djegëse është mungesa e furnizimit të
bollshëm me hidrogjen. Problemi është që për prodhimin e tij konsumohen sasi të mëdha të
burimeve të energjisë tradicionale.
127
Libër Mësuesi
20. Analizoni ndihmesën që jep teknologjia e informacionit, në kryerjen sa më mirë të
shërbimeve të riparimit dhe mirëmbajtjes. (3 pikë)
Përgjigje: Një ndihmesë të madhe për kryerjen sa më mirë të shërbimeve të riparimit dhe
mirëmbajtjes ka dhënë digjitalizimi.Riparimi edhe mirëmbajtja e plotësojnë qëllimin e tyre,
vetëm nëse kryhen në mënyrë të organizuar, të kontrolluar dhe në afatet kohore të
përcaktuara. Gjithashtu ato e plotësojnë detyrën e tyre, nëse kryhen sipas operacioneve të
punës të procesit teknologjik.
21. Lidhni çdo fjalë ose shprehje të kolonës së majtë me termin ose shprehjen përkatëse në
kolonën e djathtë. (4 pikë)
Gaz natyror 1. A. Elektriciteti
Energjia mekanike potenciale 2. B. Central që përdor burime të rinovueshme
Burim dytësor 3. C. Burim energjie i rinovueshëm
Centrali hidroelektrik 4. D. Energjia që zotërojnë trupat në lëvizje
E. Burime të reja
Përgjigje:, 1 - C, 2 - D, 3 - A, 4 - B
22. Lidhni çdo fjalë ose shprehje të kolonës së majtë me termin ose
shprehjen përkatëse në kolonën e djathtë. (4 pikë)
Prodhimi artizanal 1. A. Sistem me shumë inpute dhe shumë outpute
Arkitektura 2. B. Sistem bujqësor
Sistemi i djerrit 3. C. Sektori i dytë i ekonomisë
Sistem teknologjik bujqësor 4. D. Industria artizanale
E. Ushqime
Përgjigje: 1 - C, 2 – D, 3 – B, 4 - A
128
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
129
Libër Mësuesi
Lënda: Klasa
Hapat për konceptin e vlerësimit të bazuar në portofol për tremujorin e II
Janar – Mars-2018.
130
TEKNOLOGJIA 12 me zgjedhje
Vlerësimi i portofolit bazuar mbi pikët e grumbulluara .(Përpunohet sipas totalit të
pikëve të menduara nga mësuesi)
Nota 4 5 6 7 8 9 10
Pikët <13 14 - 20 21 - 26 27 - 32 33 - 38 39 - 44 45 - 50
Paraqitja e portofolit:
Portofoli I pakënaqur I kënaqur Shumë i kënaqur
Paraqitja e jashtme
Organizimi i punimeve
Paraqitja estetike e punimeve
Plotësimi i detyrave
Kënaqësia për I pakënaqur I kënaqur Shumë i kënaqur
Detyrat
Punët krijuese individuale
Projektet
Testet
Prezantimet
Vlerësimet e mësueses
Vlerësimet e shokëve
131
Vlerësimi i prindit për portofolin e të nxënit:
Prindi: Nënshkrimi
Vlerësimi për
1. Anë pozitive
2. Rekomandime
Emri:
Nënshkrimi
Data
Libër Mësuesi
Teknologjia 12: me
zgjedhje
Natasha Naumi
Aida Gjinaj
ISBN 978-99943-2-424-8
62 (072) (075.3)