Xuân Diệu (1916-1985) là một trong những nhà thơ lớn và tài năng nhất của văn học

Việt Nam. Sinh tại

làng Xuân Đỉnh, huyện Từ Liêm, Hà Nội, ông đã để lại một di sản văn học đáng kính trong lòng người
đọc. Tuy số lượng tác phẩm của Xuân Diệu không nhiều, nhưng mỗi tác phẩm đều mang đậm dấu ấn cá
nhân và tinh thần sáng tạo độc đáo. Ông sử dụng ngôn ngữ tinh tế và hài hòa, cùng với cấu trúc câu
ngắn gọn và súc tích, tạo nên những bài thơ đầy tác động và lôi cuốn. Tác phẩm "Vội Vàng" của Xuân
Diệu là một bài thơ ngắn nhưng đã trở thành một biểu tượng của tình yêu và tình trạng hối hả của cuộc
sống hiện đại.

Bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu trong tập “Thơ Thơ” (1938) là một trong những tác phẩm tiêu biểu của
ông trước cách mạng. “Vội vàng” trước hết là một tính từ, có nghĩa là tỏ ra rất vội, muốn tranh thủ tối
đa thời gian để cho kịp. Đối với Xuân Diệu, nhan đề “Vội vàng” đã cho thấy một quan niệm sống mới mẻ
của nhà thơ. Sống vội vàng không có nghĩa là sống gấp sống vội hay sống ích kỉ mà biết tận hưởng tất cả
những giá trị tốt đẹp, tận hiến cho những giá trị cuộc sống nơi trần gian. Đồng thời nhà thơ còn gián tiếp
phê phán lối sống thờ ơ, lãng quên thực tại. Bài thơ này thể hiện tình yêu cuồng nhiệt của tác giả đến
với cuộc sống và những cảm xúc nồng nàn tha thiết của một con người khi hạnh phúc hay đau khổ. Điều
đặc biệt trong bài thơ này là quan niệm nhân sinh mới mẻ mà Xuân Diệu muốn truyền tải đến độc giả.
Đó là những suy nghĩ sâu sắc về cuộc đời và ý nghĩa của nó, với sự tận tâm và cảm xúc chân thành. Các
từ ngữ trong bài thơ được chọn lựa kỹ càng, mỗi từ gợi lên một hình ảnh sắc nét, tạo nên một bức tranh
hình dung về cuộc sống tươi đẹp, về tình yêu và hy vọng, về những tâm hồn đang dần trưởng thành. Vì
vậy, “Vội vàng” không chỉ là một tác phẩm văn học đơn thuần, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đích
thực, mang lại cảm hứng và tinh thần cho người đọc.

Qua “Vội vàng”, nhà thơ Xuân Diệu đã cho thấy quan niệm và lẽ sống độc đáo của mình thông qua nội
dung gửi gắm trong những dòng thơ. Trước kia văn học trung đại quan niệm rằng thời gian luôn xoay
tròn, tuần hoàn, không mất đi mà quay trở lại nguồn gốc. Mà đã là vòng tuần hoàn thì thời khắc, thời
đoạn có ra đi thì cũng quay trở về. Quan niệm “thời gian tuần hoàn” xuất phát từ cái nhìn tĩnh có phần
siêu hình, lấy sinh mệnh vũ trụ để làm thước đo thời gian. Cách thức trình bày của Xuân Diệu là đối lập
lại quan niệm xưa; đồng thời bộc bạch quan niệm của mình bằng một cảm xúc sôi nổi cuồng nhiệt, nghĩa
là một dạng ý thức triết học đã thấm nhuần cảm xúc. Với giọng tranh luận, biện bác, nhịp điệu sôi nổi,
khẩn trương và những câu thơ đầy mĩ cảm về cảnh sắc thiên nhiên đã chứa đựng cảm nhận về thời gian
của thi sĩ. Xuân Diệu đã phủ định trực tiếp quan niệm “thời gian tuần hoàn” bằng một câu thật dứt
khoát: “Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn”. Đó là một quan niệm vô cùng mới mẻ về thời gian. Thời
gian với những nhà thơ mới là thời gian tuyến tính, đã đi là không bao giờ trở lại chứ không còn là thời
gian tuần hoàn, sẽ quay lại đúng thời điểm như người trung đại vẫn quan niệm nữa. Và cũng chính vì thế
mà Xuân Diệu đã sống vội vàng để hưởng thụ hết những cảnh đẹp, những giá trị của cuộc sống này. Bài
thơ là lời giục giã thế hệ trẻ sống vội vàng, sống cuống quít để hưởng thụ hết những gì đẹp đẽ nhất của
cuộc đời. Bởi tuổi trẻ của mỗi người chỉ đến một lần duy nhất và thời gian thì không đứng yên để đợi
một ai cả. Nó sẽ trôi đi và người ta sẽ mất nó vĩnh viễn.

Bài thơ "Vội Vàng" của nhà thơ Xuân Diệu có những nét đặc sắc trong nghệ thuật sử dụng ngôn từ và
các biện pháp nghệ thuật. Thứ nhất, bài thơ sử dụng ngôn ngữ tinh tế và hài hòa. Mỗi từ và câu trong
bài thơ đều được chọn lọc kỹ càng, tạo nên sự chính xác và sắc nét trong diễn đạt ý nghĩa. Ngôn từ trong
bài thơ rất đơn giản nhưng vẫn mang đến sự tươi sáng và tinh tế. Ví dụ, từ "vội vàng" đã tạo nên một
hình ảnh sôi động và nhanh chóng của nhân vật chính. Thứ hai, đó là sự ngắn gọn và súc tích trong cấu
trúc câu cũng tạo nên một sự nhấn mạnh và gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc. Thứ ba, bài thơ sử
dụng các hình ảnh và biểu tượng tinh tế để diễn đạt ý nghĩa cùng cá ch liên tưởng, so sánh mới lạ với
những hình ảnh thơ độc đáo, giàu sức gợi cảm, gợi hình: Tháng Giêng ngon, Mùi tháng năm,…Bên cạnh
đó, thủ pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác để người thi sĩ có thể cảm nhận mùa xuân, cái đẹp của thiên
nhiên đất trời bằng tất cả các giác quan. Đó chính là cách sống hết mình, tận hưởng hết mình, giao hòa
với thiên nhiên của Xuân Diệu.

Tác phẩm "Vội Vàng" không chỉ là một bài thơ tình đơn thuần, mà còn chứa đựng thông điệp về tình yêu
và thời gian. Giáo sư Nguyễn Đăng Mạnh nhận định về bài thơ Vội vàng: “Đây là tiếng nói của một tâm
hồn yêu đời, yêu sống đến cuồng nhiệt. Nhưng đằng sau những tình cảm ấy, có một quan niệm nhân
sinh mới chưa thấy trong thơ ca truyền thống”. Tác giả muốn nhắn nhủ rằng dù cuộc sống có vội vã và
hối hả, chúng ta không nên quên đi tình yêu và những khoảnh khắc đẹp trong cuộc sống. Bài thơ gợi lên
sự suy ngẫm về ý nghĩa của thời gian và tình yêu, và khuyến khích người đọc trân trọng những giây phút
quý giá trong cuộc sống. Tổng thể, "Vội Vàng" là một tác phẩm ngắn nhưng sâu sắc, mang đến cho người
đọc những cảm xúc và suy ngẫm về tình yêu và thời gian.

Tác phẩm "Vội Vàng" của Xuân Diệu đã góp phần làm nên tên tuổi và định vị của ông trong văn học Việt
Nam. Bài thơ này không chỉ thể hiện tài năng sáng tác của Xuân Diệu mà còn mang đến cho người đọc
những cảm xúc và suy ngẫm về tình yêu và cuộc sống.