Professional Documents
Culture Documents
CLAS8 - Kontribusyon NG Sinaunang Kabihasnan Sa Daigdig - V3
CLAS8 - Kontribusyon NG Sinaunang Kabihasnan Sa Daigdig - V3
PANGALAN:_____________________________________
BAITANG/SEKSYON:___________________________
____
ARALING
PANLIPUNAN
Kwarter I – Linggo 8
Kontribusyon ng Sinaunang
Kabihasnan sa Daigdig
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda
kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa CLAS na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga
ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa CLAS na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anumang paraan nang walang pahintulot ng Kagawaran.
Tagapamahala:
Servillano A. Arzaga, CESO V, SDS
Loida P. Adornado PhD. ASDS
Cyril C. Serador PhD. CID Chief
Ronald S. Brillantes, EPS-LRMS Manager
Maritess L. Arenio, EPS, AP
Eva Joyce C. Presto, PDO II
Rhea Ann A. Navilla, Librarian II
)
Division of Puerto Princesa City-Learning Resource Management Section (LRMS)
Sta. Monica Heights, Brgy. Sta. Monica, Puerto Princesa City
Telephone No.: (048) 434 9438
Email Address: puertoprincesa@deped.gov.ph
Aralin 1
Kontribusyon ng Sinaunang
Kabihasnan sa Daigdig
Mga Layunin:
1. Naiisa-isa ang mga kontribusyon ng mga sinaunang kabihasnan sa daigdig.
2. Naipaliliwanag ang kabuluhan ng mga pamana ng mga sinaunang kabihasnan sa
daigdig.
3. Nailalarawan ang pagpapahalaga sa mga kontribusyon ng mga sinaunang
kabihasnan sa daigdig.
Subukin Natin
Panuto: Unawain ang bawat katanungan at isulat ang sagot sa patlang bago ang bilang.
________ 1. Ano ang kauna-unahang nakasulat na batas sa kasaysayan na naglalaman
ng 282 batas at parusa na sumasaklaw sa lahat ng aspekto ng buhay ng tao?
A. Kodigo ni Kalantiaw C. Kodigo ni Hammurabi
B. Kasunduan sa Paris D. Kasunduan sa Malolos
1
________ 5. Paano pinahalagahan sa kasalukuyang panahon ang mga kontribusyon
ng sinaunang kabihasnan?
A. Mas progresibo ang kabihasnan noon kung ikukumpara sa kabihasnan
ngayon.
B. Kakaiba at kahanga-hanga ang mga naimbentong kagamitan
kasalukuyang panahon.
C. Patuloy na pinagyayaman at tinatangkilik ng tao sa kasalukuyan ang mga
kontribusyong ito.
D. Hindi sapat ang kaalaman at kakayahan ng mga sinaunang tao upang
makabuo ng katangi-tanging imbensiyon.
2
Ating Alamin at Tuklasin
Paghawan ng
Natatangi at mahalaga ang mga
Balakid naging kontribusyon ng mga sinaunang
kabihasnan sa lahat ng aspeto ng
pamumuhay ng sangkatauhan. Ang
mga pamanang ito ay nagpamalas ng
Great Sphinx kadakilaan, talino, at galing ng mga
sinaunang tao sa daigdig sa iba’t ibang
Ito ay isang higanteng iskultura na larangan. Malaki ang naging
gawa sa apog o limestone na kapakinabangan ng mga ambag na ito
matatagpuan malapit sa The Great upang mapagaan, mapabuti, at
Pyramid sa Giza, Egypt. Ito ay mapaunlad ang buhay ng
may ulo ng isang tao at katawan sangkatauhan.
ng isang leon.
KABIHASNANG MESOPOTAMIA
3
• Ito ang katipunan ng mga batas ni Hammurabi, ang hari
ng Babylonya mula 1792-1750 BCE, na naging kauna-
Kodigo ni unahang nakasulat na batas sa kasaysayan. Binubuo
Hammurabi ito ng 282 batas at parusa na sumasaklaw sa lahat ng
aspekto ng buhay ng tao. Ang batas na ito ay nagbigay
ng katarungan at kaayusan sa kanilang pamayanan. Ito
rin ay nagsilbing batayan sa mga nililikhang batas noon
at sa kasalukuyan.
• Itinuturing itong kauna-unahang panitikan sa daigdig.
Ito ay kuwento ng kabayanihan at pakikipagsapalaran
Epic of Gilgamesh ni Haring Gilgamesh na hari ng Uruk sa Sumeria. Isa sa
mga kabanata ng epikong ito ay kahalintulad sa The
Great Flood ng Bibliya.
• Ang tanyag na gusali sa Babylonia na ipinatayo ni
Hanging Gardens of Haring Nebuchadnezzar para sa kaniyang asawa na si
Babylonia Reyna Amytis. Ito ay napabilang sa Seven Wonders of the
AncientWorld.
Iba pang Kontribusyon:
• Kauna-unahang aklatan
• Paggawa ng unang mapa
• Sexagesimal system o
pagbibilang na nakabatay sa 60.
• Phonetic alphabet na naging batayan ng kasalukuyang alpabeto
• Monotheism o pagsamba sa iisang diyos
• Gulong - sa pagkakatuklas nito, nagawa ang unang karwahe
• Dome at vault sa arkitektura at inhenyera – ginamit sa mga palasyo at
templo
• Astronomiya gaya ng zodiac sign at horoscope
• Oven o pugon
• Bibliya (Lumang Tipan)
• Relihiyong Judaism at Zoroastrianism
KABIHASNANG INDUS
4
• Ang dalawang epikong pinagmulan ng kuwento kung
ano ang pananampalataya at buhay ng sinaunang
Aryan. Ang Ramayana (Rama’s Way) ay isang salaysay
tungkol sa pagpapalayas kay Prinsipe Rama sa
kanyang kaharian at pagsagip sa kanyang asawa na
si Prinsesa Sita mula sa isang demonyong si Ravana
at pagpapanumbalik ni Rama sa trono. Ang
Ramayana at Mahabharata (The Great Story of the Bharatas) ay
Mahabharata isang salaysay tungkol sa matinding tunggalian ng
dalawang pamilya na kapwa magkakamag- anak –
ang mga Pandava na kumakatawan sa kabutihan at
kaayusan at ang mga Kaurava na kumakatawan sa
kaguluhan at kasamaan. Ang Mahabharata ang
pinakamahabang tulang epiko sa daigdig
• Itinuturing na isa sa pinakamagandang arkitekturang
Indian na itinayo sa pagitan ng 1620-1648. Ito ay
Taj Mahal
isang musoleyo na ipinatayo ni Shah Jahan para sa
paborito niyang asawa na si Mumtaz Mahal.
Iba pang Kontribusyon
• Decimal System
• Urban o City Planning
• Konsepto ng zero
• Surgeryo operasyon at amputasyon (pagputol o pagtanggal ng
naapektuhang bahagi ng katawan)
• Halaga ng pi (3.1416) at 365.3568 na bilang ng araw sa isang taon
• Gulong ng magpapalayok o potter’s wheel na nakatulong upang mapadali
ang paggawa ng palayok
• Telang cashmere, calico, at chintz na hanggang sa kasalukuyan ay
ginagawang damit at sapin sa bahay
• Pinagmulan ng apat sa mga dakilang relihiyon na sinusunod ng
sangkatauhan sa ngayon – ang Hinduism, Buddhism, Jainism, at
Sikhism.
KABIHASNANG TSINO
Ang Dakilang • Ipinatayo ni Emperador Shi Huang Di ng
Pader ng Tsina Dinastiyang Qin upang magsilbing tanggulan
(The Great Wall laban sa mga tribong nomadiko na nagmumula sa
of China) hilagang Tsina. Ito ay nagsilbing simbolo ng
kabihasnang Tsino sa loob ng mahabang
panahon.
Calligraphy o • Ang uri ng pagsulat na inimbento sa panahon ng
Kaligrapo Dinastiyang Shang. Ginagamit dito ang mga
larawan o pictogram na dikit-dikit ang
pagkakasulat upang makabuo at maipakita ang
ideya.
• Ito ay isang mahalagang ambag ng mga Tsino sa
Acupuncture
larangan ng medisina. Ang acupuncture ay ang
paraan ng pagtusok ng maninipis na karayom sa
ilang bahagi o parte ng katawan ng tao para
maibsan ang sakit at gumaling sa karamdaman.
Sa ngayon ay kinikilala ito bilang isang mabisang
alternatibong paraan ng panggagamot.
5
• Ang dalawa sa sinauna at mahahalagang aklat na
pamana ng Tsina. Ang I Ching ay isang aklat ng
panghuhula o Book of Divination na nagbibigay
I Ching (Classic of perspektiba at pamamaraan ng prediksiyon ukol
Change) at Bing Fa (Art sa iba’t ibang bagay at sitwasyon sa buhay ng tao.
Ang Bing Fa ay isinulat ni Sun Zi o Sun Tzu na
of War)
itinuturing na isa sa mga kauna-unahan at
pinakasikat na aklat na naglalaman ng iba’t
ibang estratehiyang militar.
KABIHASNANG EHIPTO
• Ang sistemang panulat ng mga sinaunang Ehipsyano na nabuo
noong 3000 BCE. Ito ay galing sa salitang Griyego na
Hieroglyphics nangangahulugang “sagradong ukit”. Ang sinaunang panulat
na ito ay unang ginamit ng mga pari sa kanilang mga ritwal. Ito
ay naging mahalaga sa pagtatala ng mga
kaganapan at sa pakikipagkalakalan.
• araro
• Geometry
• sagradong pagdiriwang
• pagsasaayos ng nabaling buto
• kalendaryo na may 365 na araw
(Pinagkunan: Grace Estela C. Mateo et al., Makabayang Pilipino Serye II: Asya: Pag-Usbong ng
Kabihasnan: Batayang Aklat Para sa Ikalawang Taon, Quezon
City: Department of Education-Vibal Publishing House, Inc., 2008, 131-
133.)
(Pinagkunan: “Project EASE-Araling Panlipunan III Modyul 3: Ang mga Unang Kabihasnan.”
Department of Education, May 28, 2020, https://lrmds.deped.gov.ph.)
7
Tayo’y Magsanay
Gawain 1
Gawain 2
_______ 1. Ang Great Wall of China ay nagsilbing simbolo ng kabihasnang Tsino sa loob
ng mahabang panahon.
_______ 2. Ang Calligraphy ay ang unang nabuong sistematikong paraan ng panulat ng
mga Sumerian na may 600 pananda sa pagbubuo ng mga salita o ideya at
gumagamit ng pictograph na naglalarawan ng mga bagay.
_______ 3. Ang Kodigo ni Hammurabi ang kauna-unahang akda o treatise na isinulat ni
Kautilya noong ikatlong siglo BCE at ito ay naglalaman ng mga
mahahahalagang ideya at polisiya hinggil sa ekonomiya At pamahaalan.
_______ 4. Sa Kabihasnang Tsino, ang Civil Service Examination ay ang pagsusulit para
sa mga nais manilbihan sa pamahalaan.
_______ 5. Ang Great Sphinx ay ang kauna-unahang monumentong bato na nanatili pa
hanggang sa kasalukuyan ay kilala sa kabihasnang Ehipto.
_______ 6. Hierogplyphics ay ang sistemang panulat ng mga sinaunang Ehipsyano
na nabuo noong 3000 BCE.
_______ 7. Ramayana at Mahabharata ang dalawang epikong pinagmulan ng kuwento
kung ano ang pananampalataya at buhay ng sinaunang Aryan.
_______ 8. Ang Bibliya (Lumang Tipan) o Bible (Old Testament) ay nagmula sa
kabihasnang Mesopotamia.
_______ 9. Ang Feng Shui ay ang kaisipan na ukol sa pagbabalanse ng yin at yang.
_______ 10. Ang kauna-unahang akda o treatise na isinulat ni Kautilya noong
ikatlong siglo BCE ay tinatawag na Arthasastra.
8
Paano nakatulong ang kontribusyon ng sinaunang
kabihasnan sa pamumuhay ng mga sinaunang tao?
Ating Pagyamanin
Gawain 1
Gawain 2
Panuto: Mula sa tekstong iyong nabasa, pagnilayan kung ano para sa iyo ang
malaking kapakinabangan ng mga pamana o ambag ng sinaunang kabihasnan sa
kasalukuyan. Pagkatapos ay lumikha ng liham pasasalamat para sa pamanang
ito.
?
9
Ang Aking Natutuhan
Panuto: Basahin nang mabuti ang bawat pahayag. Pumili sa ibabang kahon ng
tamang sagot at isulat ang sagot sa patlang.
Phonetic alphabet
10
Ating Tayahin
Panuto: Unawain ang bawat katanungan at isulat ang sagot sa patlang bago ang bilang.
_______ 1. Ano ang tanyag na gusali sa Babylonia na ipinatayo ni Haring
Nebuchadnezzar para sa kaniyang asawa at kabilang sa Seven Wonders of the
Ancient World?
A. Pyramid C. Great Wall
B. Ziggurat D. Hanging Garden
_______ 2. Anong mga relihiyon ang nag-ugat sa kabihasnang Indus?
A. Judaism, Kristiyanismo, Jainism, at Islam
B. Hinduism, Buddhism, Jainism, at Sikhism
C. Buddhism, Judaism, Shintoism, at Sikhism
D. Zoroastrianism, Taoism, Shintoism, at Shamanism
_______ 3. Alin sa sumusunod ang HINDI kabilang sa mga ambag ng kabihasnang Egypt?
A. Faiyum C. Geometry
B. Piramide D. Calligraphy
11
_______ 8. Paano pinahalagahan sa kasalukuyang panahon ang mga kontribusyon ng
mga sinaunang kabihasnan?
12
Susi sa Pagwawasto
Subukin Natin
Ating Pagyamanin
1. C 6. D
Gawain 1 (Posibleng Sagot)
2. D 7. C
3. C 8. C Pamana ng Sinaunang Kabihasnan: Gulong
4. B 9. D
Kapakinabangan sa Daigdig: Nakatulong ito
5. C 10. B upang makabuo ng iba’t ibang uri ng sasakyan
at para mapaunlad ang iba’t ibang teknolohiya.
Ating Tayahin Kapakinabangan sa Pilipinas: Nagamit ang
1. D 6. C konsepto ng gulong upang makagawa ang
Pilipinas ng jeep at tricycle.
2. B 7. C
Gawain 2: Ang sagot ay nakadepende sa sagot ng
3. D 8. C
mga bata
4. C 9. C
5. B 10. D
6. Calligraphy
Gawain 2
1. Isip 6. Isip 7. Civil Service Exam
13
Sanggunian
1. Aklat
Mateo, G., Jose, R., Camagay, M., Miranda, E. and Boncan, C. Makabayang
Pilipino Serye II: Asya: Pag-Usbong Ng Kabihasnan: Batayang Aklat Para Sa
Ikalawang Taon. Quezon City: Kagawaran ng Edukasyon: Vibal Publishing
House, 2008.
Mateo, G., Tadena, R., Jose, M., Balonso, C., Boncan, C. and Ong, J.
Araling Panlipunan Serye III: Kasaysayan Ng Daigdig: Batayang Aklat Para
Sa Ikatlong Taon. Quezon City: Kagawaran ng Edukasyon: Vibal Publishing
House, 2012.
2. Website
“Project EASE- Araling Panlipunan III Modyul 3: Ang Mga Unang Kabihasnan.”
Department of Education. May 28, 2020. https://lrmds.deped.gov.ph/.
14
FEEDBACK SLIP
A. PARA SA MAG-AARAL
Wala
PANGALAN NG PAARALAN:
15