I – Tiểu dẫn

1. Tác giả

-1. Tác giả

-Kim Lân (1920 - 2007) tên khai sinh là Nguyễn Văn Tài, quê ở huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.

-Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông chỉ được học hết bậc tiểu học rồi phải đi làm.

-Ông là nhà văn có sở trường viết truyện ngắn từ trước CMT8, Vốn gắn bó và am hiểu sâu sắc cuộc sống
ở nông thôn, Kim Lân hầu như chỉ viết về sinh hoạt ở làng quê và cảnh ngộ của người nông dân ,am hiểu
và gắn bó với nông thôn và nông dân miền Bắc, chuyên viết về những phong tục văn hóa cổ truyền đồng
bằng Bắc Bộ.

-.Là một cây bút truyện ngắn vững vàng, ông đã viết về cuộc sống và con người ở nông thôn bằng tình
cảm, tâm hồn của một người vốn trưởng thành từ đồng ruộng.

->. Việc sử dụng từ ngữ mộc mạc, trong sáng, hóm hỉnh, ít dùng những câu văn hoa mĩ, cầu kỳ Kim Lân
đã viết về những làng quê Việt nam hết sức chân thực.

-Tác phẩm chính: Làng, Vợ nhặt, Đôi chim thành, con chó xấu xí,....

2. Tác phẩm

* Kim Lân kể lại: "Hồi ấy gia đình tôi cũng đi sơ tán. Trên khu ở mới, có tin đồn làng tôi là làng Việt gian.
Mọi người đều nhìn những người dân làng với con mắt chế giễu, khinh thường. Tôi yêu ngôi làng của tôi
và không tin làng tôi lại có thể đi theo giặc Pháp. Tôi viết truyện ngắn "Làng" như thế để khẳng định
niềm tin của mình và minh oan cho làng tôi"

- HCST:Truyện ngắn Làng được viết và đăng báo trên tạp chí Văn nghệ năm 1948- giai đoạn dầu của
cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong thời kì này thì người dân nghe theo chính sách của chính phủ: kêu
gọi - nhân dân ta tản cư, những người dân ở vùng địch tạm chiếm đi lên vùng chiến khu để chúng ta
cùng kháng chiến lâu dài.

-viết trên chiến khu Việt Bắc, câu chuyện và nhân vật có liên quan nhiều đến làng quê và con người tác
giả. Truyện được in trên tạp chí Văn nghệ số 1.

-Truyện khai thác tình cảm quê hương, đất nước, một tình cảm bao trùm và phổ biến trong mỗi con
người Việt Nam thời kì kháng chiến.

- Nội dung: Truyện diễn tả chân thực và sinh động tình yêu làng quê của ông Hai - người nông dân rời
làng đi tản cư trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

II>Đọc văn bản

1. Thể loại: Truyện ngắn

2.PTBĐ: Tự sự, mtả, bcảm, ngôi kể:ngôi thứ 3-ngươi kể là tg nhưng giấu mặt

Pu
blic
 3. Tóm tắt văn bản:

Ông Hai là người làng Chợ Dầu. Trong kháng chiến chống Pháp, ông phải đưa gia đình đi tản cư. Ở đây,
lúc nào ông cũng nhớ làng và luôn dõi theo tin tức cách mạng. Khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo giặc,
ông vô cùng đau khổ, cảm thấy xấu hổ, nhục nhã. Ông không đi đâu, không gặp ai, chỉ sợ nghe đồn về
làng ông theo giặc. Nỗi lòng buồn khổ đó càng tăng lên khi có tin người ta không cho những người làng
ông ở nhờ vì là làng Việt gian. Ông không biết bày tỏ với ai,không dám đi ra ngoài. Thế là ông đành nói
chuyện với thằng con út cho vơi nỗi buồn, cho nhẹ bớt những đau khổ tinh thần. Khi nhận tin cải chính,
vẻ mặt ông tươi vui, rạng rỡ hẳn lên. Ông chia quà cho các con, và tất bật báo tin cho mọi người rằng
nhà ông bị Tây đốt, làng ông không phải là làng Việt gian. Ông thêm yêu và tự hào về cái làng của mình.

*Do yêu cầu của kháng chiến, gia đình ông Hai phải dời làng đi tản cư. Ở nơi tản cư, ông Hai luôn nhớ về
cái làng chợ Dầu của mình. Những lúc như thế, ông thường kể cho mọi người nghe chuyện về làng chợ
Dầu một cách say mê và náo nức đến lạ thường. Mỗi khi rảnh rỗi, ông thường ra phòng thông tin để
theo dõi tin tức về làng, về cuộc kháng chiến. Vào một buổi trưa, ông đột ngột nghe được cải tin dữ làng
chợ Dầu Việt gian theo Tây ... Ông bàng hoàng đến chết lặng đi. Mấy ngày sau đó, ông không dám ra
khỏi nhà, lúc nào ông cũng nơm nớp lo sợ. Ông lâm vào tình thể tuyệt vọng khi mụ chủ nhà có ý đuổi gia
đình ông đi. Đã có lúc ông muốn quay về làng nhng ông gạt phắt ý định ấy đi vì ông nghĩ làng thì yêu thật
nhưng làng theo Tây rồi thì phải thủ.

- Lúc này ông chỉ còn biết tâm sự với đứa con nhỏ để bày tỏ lòng mình với kháng chiến, với Cụ Hồ

- Thế rồi, một hôm ông Hai nhận được tin cải chính làng chợ Dầu không theo Tây mà vẫn bám trụ kháng
chiến đến cùng. Ông bỗng tươi vui rạng rỡ hẳn lên và chạy đi khoe với mọi người nhà ông bị Tây đốt
nhẵn, làng ông không theo Tây.

4. Bố cục

Đoạn trích có thể chia làm 3 phần

- Từ đầu → không nhúc nhích: tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cả làng Dầu làm Việt gian theo Pháp.

- Tiếp → đôi phần: tâm trạng xấu hổ, đau khổ buồn bực của ông Hai trong ba bốn ngày sau đó.

- Còn lại: Tâm trạng ông Hai khi nghe tin cải chính. Ông vô cùng sung sướng nên lại yêu, lại tự hào về cái
làng mình hơn xưa.

5. Chủ đề

Qua truyện ngắn, Kim Lân phản ánh và ca ngợi tình yêu làng - yêu nước chân thành, giản dị của người
nông dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

II>đọc hiểu văn bản

1. Tình huống truyện

*Tình huống truyện là một hoàn cảnh có vấn đề xuất hiện trong tác phẩm. Trong hoàn cảnh đó, nhân vật
sẽ có hành động bộc lộ rõ nhất, điển hình nhất bản tính của mình. Nhờ đó, tính cách nhân vật sẽ rõ, chủ
đề tác phẩm sẽ bộc lộ trọn vẹn.

Pu
blic
 -tác giả đã sáng tạo ra một tình huống đặc sắc: ông Hai tình cờ nghe được tin dữ làng Chợ Dầu yêu quý
của ông đã thành làng Việt gian theo Pháp, phản lại kháng chiến, phản lại cụ Hồ từ miệng nh người tản
cư từ dưới xuôi lên - Cái tin ấy đến với ông vào một buổi trưa giữa lúc tâm trạng của ông đang rất phấn
chấn vì nghe được nhiều tin ta đánh giặc trên tờ báo ở phòng thông tin..->tình huống đối nghịch với tình
cảm tự hào mãnh liệt về làng chợ dầu của ông 2, khác vs suy nghĩ về một làng quê tinh thần cách mạng
lắm của ông

- Đây là tình huống cơ bản tạo nên một cái nút thắt của câu chuyện, gây ra một mâu thuẫn giằng xé tâm
trí ông lão đáng thương, tạo ra điều kiện để thể hiện tâm trạng và phẩm chất, tính cách của nhân vật
thêm chân thực, sâu sắc, góp phần giải quyết chủ đề tác phẩm: phản ánh và ca ngợi tình yêu làng, yêu
nước chân thành, giản dị của người nông dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.Sự phát
triển của câu chuyện sẽ bám theo cái tình huống oái oăm này.

2. Nhân vật ông Hai

1.Ông Hai là một lão nông yêu làng quê tha thiết

- Trước CMT8

+)thích khoe về sinh phần của viên quan tông đốc

+)tự hào về con đường đi vào làng, dải đá xanh->trời mưa k dính một tí bụi nào

+)Nhà ngói san sát như trên tỉnh

+)trong làng có chòi thông tin cao ráo nhất

->khoe nh thứ hào hoáng về làng

-Sau CM

+)Căm thù sih phần của viên quan tổng đốc->vì nó dân làng ông phải khổ

+)Khoe hđ kháng chiến của anh em: đào hào, đắp ụ..

->nhận thức thay đổi , tự hào về điều giản dị nhưng có ích cho làng

-Là người nông dân quanh năm gắn bó với lũy tre làng tha thiết yêu làng và luôn tự hào về làng chợ dầu
của mình. Vì yêu làng nên ông hai mắc căn bệnh khoe làng. Cuộc kháng chiến nổ ra, ông cùng vợ con đi
tản cư.

*Ở nơi tản cư:

Cuộc sống :xa quê, ở nhờ, lo kiếm sống->đó là cuộc sống tạm bợ khó khăn nhưng có nề nếp

a.Tình cảm của ông Hai với làng

Pu
blic
 -Ông khoe về làng: giàu và đẹp, lát đá xanh, có nhà ngói san sát sầm uất
như tỉnh, phong trào cách mạng diễn ra sôi nổi, chòi phát thanh cao bằng
ngọn tre

-> khoe nh cảnh vật làng quê, pt k/c->hãnh diện , tự hào

-Ông đau đáu nhớ về quê hương, nghĩ về “những ngày làm việc cùng anh em”

- Nhớ làng da diết, nhớ không khí kháng chiến của làng

- Muốn về làng, muốn tham gia kháng chiến.

-Thường ra phòng thông tin nghe ngóng tin tức->quan tâm, lo lắng

- Mong nắng cho Tây chết

-quan tâm về làng quê, vui về làng ,vui về cuộc kháng chiến

->tình yêu hồn nhiên, chân chất, mộc mạc

->yêu làng đến say mê, gắn bó và tự hào về làng

-> tình yêu làng quê của người nông dân chân chất buổi đầu chống P. Họ yêu thương, gắn bó với làng
quê, tự hào về ptrao CM của quê hương và có trách nhiệm với cuộc kháng chiến của làng.

b. Tình cảm của ông Hai với đất nước, với kháng chiến

-Ông thường xuyên ra phòng thông tin để nghe tin tức kháng chiến. Hôm nay ông nghe được rất nhiều
tin hay. Đó là những tin chiến thắng của ta

-Ruột gan ông lão cứ múa cả lên, vui quá!

->ngôn ngữ quần chúng, độc thoại -Tự hào, vui sướng, tin tưởng khi nghe
tin về cuộc kháng chiến ->Đó là niềm vui mộc mạc của một tấm lòng yêu nước chân thành.
Người nông dân không chỉ yêu làng quê của mình mà họ dõi theo, hòa mình vào cuộc kháng chiến của
dân tộc. Tự hào trước thành quả của cách mạng. Đó là sự chuyển biến trong nhận thức của người nông
dân sau cách mạng

*Diễn biến tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc

-Khi nghe tin

+”Cổ ông lão nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân ->+ Tin đến đột ngột->ông Hai bang hoàng sững sốt , ngạc
nhiên, hốt hoảng, đau đớn bẽ bang

+ lặng đi, tưởng như không thở được. Một lúc lâu ông mới rặn è è, nuốt một cái gì vướng ở cổ, cất tiếng
hỏi, giọng lạc đi:”->Nghèn ngào, k làm chủ đc bản thân

Pu
blic
 “Liệu có thật không hở bác, hay là chỉ lại...”

+ Sau đó: Lãng chuyện, cười nhạt thích, nói: hà nắng gớm, về nào ....

+Củi gằm mặt, chột dạ nơm nớp, trống ngực đập thình thịch,

->Miêu tả tâm lí nhân vật qua ngôn ngữ độc thoại

=> Bàng hoàng, sững sờ, choáng

váng – xấu hổ, chạy trốn.

->tg miêu tả chi tiết, tỉ mỉ từng sự biến đổi từ cổ đến da mặt, giọng nói của ông Hai cho thấy ông Hai
đang xúc động cao độ

->Cái tin ấy đến với ông đột ngột, bất ngờ như sét đánh ngang tai khiến ông sững sờ, bàng hoàng,
choáng váng

- Về đến nhà

+Ông nằm vật ra giường , nhìn lũ con ,tủi thân, nước mắt ông cứ giàn ra->Thương vì bị hắt hủi vì con ông
là Việt gian

+Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư….

+ Giận làng :Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để
nhục nhã thế này

->Ông cảm ghét, khinh bỉ nguyền rủa họ->vì họ phản bội và bán nước

-Kiểm điểm từng người trụ lại ở làng

-vợ hỏi chuyện: bực bội, gắt bà vô cớ,trằn trọc, thở dài,lo lăng

->Nỗi ám ảnh nặng nề biến thành nỗi sợ hãi

-> Không dám ra khỏi nhà

= > Miêu tả tâm lý qua lời nói

=> Sự băn khoăn, đau khổ, tủ hỗ, dằn vặt, cố kìm nén đau khổ

-làng thì yêu thật nhưng..

->Tg sử dụng ngôn ngữ kể xen độc thoại nội tâm thể hiện nỗi đau đớn,căm hận, tủi hổ của ông Hai thầm
rủa những kẻ ở lại đã phản bội làng, phản bội t/y của những người làng chợ Dầu Bao nhiêu điều tự hào
về quê hương như sụp đổ trong tâm hồn người nông dân rất mực yêu quê hương ấy. Ông cảm thấy như
chính ông mang nỗi nhục của một tên bán nước theo giặc, cả các con ông cũng sẽ mang nỗi nhục ấy.

- Và rồi cuộc đấu tranh nội tâm diễn ra gay gắt. Đấu tranh giữa niềm tin và nỗi nghi ngờ. Lần đầu tiên
ông phải dùng đến lí trí để nghĩ về làng. Ông tìm mọi cách để vớt vát Nhưng rồi những chứng cứ hiển
nhiên trở lại làm ông đành một lần nữa cay đắng chấp nhận sự thật nhục nhã. Cuối cùng niềm tin sụp
đổ, vỡ vụn, trái tim ông như nhỏ máu

Pu
blic
 - Ông nghĩ tới sự tẩy chay của mọi người, tới tương lai chưa biết sinh sống, làm ăn như thế nào.
Những kẻ mà ông suốt đời ghê tởm trớ trêu thay lại rơi vào chính làng ông, vào chính bản thân và gia
đình ông. Cụ thể nhất là ông sắp phải đón đợi thái độ ghẻ lạnh, móc máy của mụ chủ nhà khó tính, lắm
điều.

- Trò chuyện với bà vợ trong gian nhà ở nhờ, thái độ của ông Hai vừa bực bội, vừa đau đớn, cố kìm
nén, ông gắt bà vô cớ, trằn trọc thở dài, rồi lo lắng đến mức chân tay nhủn ra, nín thở, lắng nghe, không
nhúc nhích

- Tâm trạng của ông Hai mấy ngày sau

Những câu hỏi liên tiếp

+biết đem nhau đi đâu bây giờ, biết ai chứa,..

->độc thoại nội tâm, miêu tả tâm lí nv qua suy nghĩ

=> bế tắc, tuyệt vọng

Không dám ra khỏi nhà...

+Nghe ngóng tình hình bên ngoài.

+ linh cảm mọi người đang bàn tán về chuyện làng mình

+ Nơm nớp lo sợ, chột dạ...

=> Tui hỗ, lo sợ ám ảnh

+ Khi nghe mụ chủ nhà có ý định không cho ở

- Đấu tranh nội tâm gay gat...

- Ông có suy nghĩ trở về làng nhưng bị dập tắt ngay ->Lựa chọn dứt khoát: “... làng theo Tây rồi thì phải
thù”

->Sự giàng xé, yêu làng nhưng đặt tình yêu nước lên trên

=> Tình yêu làng hòa quyện vào cùng tình yêu nước nồng nàn.

+ông Hai không dám ra khỏi nhà, không dám đi đến đâu, chỉ ru rú trong nhà nghe ngóng tình hình bên
ngoài trong lo lắng, sợ hãi thường xuyên ; lúc nào cũng nghĩ đến chuyện ấy, cũng tưởng mọi người chỉ
nói đến chuyện làng mình. Nỗi lo sợ đã trở thành nỗi ám ảnh tự nhiên trong ông

+Khi mụ chủ nhà đánh tiếng đuổi gia đình ông đi tâm trạng của ông Hai càng trở nên u ám, bế tắc và
tuyệt vọng. Những câu hỏi liên tiếp cuộn trào trong đầu ông già khốn khổ: Biết đem nhau đi đâu bây giờ
-> Biết đâu người ta chứa bố con ông mà đi ? Thật là tuyệt đường sinh sống !

+Chính trong giây phút tuyệt vọng ấy, ông lão đã chớm có ý định quay trở về làng cũ: Hay là quay về làng
-> Nhưng trong ông lập tức lại diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt: Về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ cụ
Hồ ; về làng là chịu đầu hàng thằng Tây

Pu
blic
 + Để rồi ông đi đến một quyết định đau khổ nhưng dứt khoát: Làng thì yêu thật nhưng làng theo tây rồi
thì phải thù =>Quyết định dứt khoát, song cực kỳ đau khổ, uất hận

=> Sự chân thành, bộc trực, mộc mạc suy nghĩ mà tha thiết yếu làng yêu nước.

->Tình cảm với làng quê được bao trùm bởi tình cảm lớn hơn: tình yêu đất nước. Lòng yêu làng đã trở
thành lòng yêu nước thực sự trong tâm hồn lão nông tản cư. Dù đã xác định thế nhưng ông vẫn không
thể dứt bỏ tình cảm của mình đối với quê hương. Bởì thế mà ông càng xót xa, đau đớn…

-Cuộc trò chuyện với đứa con út

-cái lòng bố con ông như thế, có bao h dám đơn sai->Giãi bày tấm lòng, là ng yêu làng, yêu nước, yêu
kháng chiến , yêu cụ Hồ-Trút nỗi lòng vào lời tâm sự với con trai

-“Nhà ta ở làng chợ dầu, ủng hộ cụ hồ”->Lòng ông dạt dào niềm xúc động

->Yêu làng sau nặng nhưng đặt lòng thủy chung, trung thành với CM, BÁc hồ lên trên

+ Khẳng định nhà ta ở làng Chợ Dầu...

+ Ủng hộ kháng chiến, ủng hộ cụ Hồ Chí Minh

=> Yêu làng, yêu nước, trung thành với CM, với Cụ Hồ.

->Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc thực chất là tâm trạng và suy nghĩ về danh
dự, lòng tự trọng; là biểu hiện tình yêu làng, yêu nước của người dân làng Chợ Dầu, của người nông dân
Việt Nam.

-cái lòng bố con ông như thế, coa bao h dám đơn sai->Giãi bày tấm lòng, là ng yêu làng, yêu nước, yêu
kháng chiến , yêu cụ Hồ

+Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy, ông chỉ còn biết tìm niềm an ủi trong lời tâm sự với đứa con
trai nhỏ. Nói với con mà thực ra là đang trút nỗi lòng mình.dãi bày tấm lòng mình về sự thủy chung với
kháng chiến với cách mạng mà biểu tượng là cụ Hồ. tình cảm ấy là sâu nặng bền vững và thiêng liêng.
Đặc biệt tình yêu sâu nặng với làng Chợ Dầu của ông mãi là nguyên vẹn để đứa con khắc cốt ghi tâm về
nơi nó đã sinh ra. Thì ra trong sâu thẳm trái tim ông, t/y với làng Chợ Dầu không bao giờ thay đổi .có
chăng ông chỉ thù cái làng việt gian bán nước

- một con ng yêu quê , yên nước, đằm thắm, chân thật, ngay thẳng , trọng danh dự, yêu ghét rạch ròi

->Tình yêu nước đã rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm làng quê

* Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chỉnh

• Tình yêu làng, yêu nước sâu nặng và cảm động, đặt lên trên lợi ích cá nhân

-Vui mừng hớn hở, mua quà cho con

+ Tươi vui, rạng rõ hẳn lên, mồm bỏm bẻm nhai tầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy->minh chứng cho
lòng trog sạch của ông và chợ dầu

Pu
blic
 + -“Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn”

Ông đi khoe nhà bị cháy , làng bị đốt với thái độ hả hê Việc ngôi nhà bị đốt là minh chững khẳng định
làng Chợ dầu không Việt gian, ngược lại là một làng kiên cường chống pháp đến cùng

->Mất hết cả cơ nghiệp mà ông không hề buồn tiếc,thậm chí còn rất sung sướng,hạnh phúc.Bởi lẽ,trong
sự cháy rụi ngôi nhà của riêng ông là sự hồi sinh về danh dự của làng chợ Dầu anh dũng kháng chiến. Thì
ra cái nhà không quý bằng cái tiếng được trở lại trong sạch ; không phải cái tiếng của ông mà của cả dân
làng

->Miêu tả tâm lí nv qua lời nói, cử chỉ, lời văn mộc mạc

->>Yêu làng đến say mê, hãnh diện, đặt lên trên lợi ích cá nhân, thành thói quen khoe làng; yêu làng đặt
trong tình yêu nước, thống nhất với tinh thần kháng chiến

-Ông Hai trở thành hình ảnh tiêu biểu điển hình của người nông dân buổi đầu chống Pháp, sẵn sàng hi
sinh tất cả để bảo vệ nền độc lập dân tộc

2. Nhân vật mụ chủ nhà

Một trong những nhân vật không chỉ ảnh hưởng mà còn trở thành nỗi ám ảnh với ông
Hai đó là mụ chủ nhà của ông. Mụ luôn thích làm khổ ông Hai với những “câu nói
bóng gió xa xôi, khía vào thịt ông lão”.
- chỉ trong 6 lời thoại, nhà văn Kim Lân đã khắc họa hình ảnh mụ chủ nhà “phảng
phất những nét tham lam tai ác của những nhân vật đàn bà nông thôn trước Cách
mạng tháng Tám trong truyện ngắn của Nam Cao”
- Bởi lẽ, trong hoàn cảnh đói khổ, người phụ nữ phải gồng gánh, bằng mọi cách phải
nuôi sống được gia đình. Dần dần họ trở nên ích kỉ, chao chát với đời và với những
người xung quanh mình
-Là người phụ nữ nông dân chua ngoa. Tuy nhiên đằng sau vẻ chanh chua cũng là người phụ nữ hòa
mình vào cuộc kháng chiến của dân tộc, nhường nhà cho kháng chiến, ghét Việt gian

IV, tổng kết

Ý nghĩa văn bản. Đoạn trích thể hiện tình cảm yêu làng, tinh thần yêu nước của người nông dân trong
thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.

Truyện thành công trong * sgk

Với tp Làng , Kim Lân đã thành công trong*sgk

1. Nội dung

Pu
blic
 Tình yêu làng quê và lòng yêu nước, tinh thần kháng chiến của người nông dân phải rời làng đi tản cư đã
được thể hiện chân thực, sâu sắc và cảm động ở nhân vật ông Hai.

Nội dung: Truyện diễn tả chân thực và sinh động tình yêu làng quê của ông Hai - người nông dân rời làng
đi tản cư trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

2. Nghệ thuật

Tác giả đã thành công trong việc xây dựng một tình huống truyện, trong nghệ thuật miêu tả tâm lí và
ngôn ngữ nhân vật.

Pu
blic