KAYARIAN NG MGA

SALITA
 PAYAK
 Ito ay salitang ugat lamang, walang
panlapi, hindi inuulit at walang
katambal na ibang salita.
 Halimbawa: labis, payapa, dilim,
lingkod
 MAYLAPI
 Ito ay salitang binubuo ng salitang-
ugat at isa o higit pang panlapi.
 Halimbawa: umalis, magtakbuhan,
tinulungan, pinaglaruan, at
nagsitulugan.
 Angpaglalapi ay ang pagbubuo ng salita
sa pamamagitan ng pagsasama ng
panlapi at salitang-ugat.
 Ang salitang-ugat ay nagkakaroon ng
iba’t ibang anyo at kahulugan sa
pamamagitan ng iba’t ibang panlapi.
 Ang salitang-ugat ay nagkakaroon ng
iba’t ibang anyo at kahulugan sa
pamamagitan ng iba’t ibang panlapi.
 Maaaring ang panlapi ay nasa anyong
unlapi (naligo, naglaba), gitlapi
(sinundo, sumulat), hulapi (sabihan,
utusan), kabilaan (kasayahan,
kapayapaan), at laguhan
(isinakatuparan)
 TAMBALAN
 Ito
ay mga salitang pinagsama para
makabuo ng isang salita. May
dalawang pangkat ang tambalang
salita:
 MGA TAMBALANG SALITANG
NANANATILI ANG KAHULUGAN
 Sa uring ito, ang taglay na kahulugan
ng dalawang salitang pinagtambal ay
hindi nawawala. Walang ikatlong
kahulugan ang nabubuo.
 Halimbawa: bahay-kubo, anak-pawis,
pamatid-uhaw
MGA TAMBALANG SALITANG NAGKAKAROON
NG KAHULUGANG IBA SA ISINASAAD NG
MGA SALITANG PINAGSAMA
 Sauring ito, ang dalawang salitang
pinagtambal ay nakabubuo ng ikatlong
kahulugang iba kaysa isinasaad ng
mga salitang pinagsama
 Halimbawa: bahaghari at hampaslupa
 Ito ay isinusulat ng walang gitling sa
gitnang dalawang salita
INUULIT
 Inuulit ang salita kung ang kabuuan
nito o ang isa o higit pang pantig nito
sa dakong unahan ay inuulit
 Batay sa kung ano pang bahagi ng
salita ang inuulit, may dalawang
pangkalahatang uri ng pag-uulit
PAG-UULIT NA GANAP
 Sa uring ito ay inuulit ang buong
salitang-ugat. May mga salitang
nagbabago ng diin kapag inuulit,
mayroon namng nananatili ang diin
 Halimbawa: gabi-gabi, isa-isa, dahan-
dahan
PAG-UULIT NA DI-GANAP
 Tinatawag na di-ganap o parsyal ang
pag-uulit kung ang inuulit ay bahagi
lamang ng salita. Maaaring unang
pantig lamang ang inuulit
HALIMBAWA
Pag-uulit ng patinig (P) Iiyak, uuwi, aakyat
Pag-uulit ng Katinig- Sasayaw, lulundag,
Patinig-Katinig (KPK) susuntok
Pag-uulit ng unang Bali-baliko, himu-himutok
dalawang pantig ngunit sa
ikalaa, ang inuulit lamang
ay ang unang KP kung
kayarian ay KPK
Pag-uulit gamit ang salita ay Tatakbo-
dadalawahing pantig at kung nasa takbo,
banghay na panghinaharap, ang sasama-
inuulit ay ang buong salita. Ngunit sama,
kung ang salita ay binubuo ng higit sa hahangos-
dalawang pantig, ang inuulit lamang hangos
ay ang unang dalawang pantig. At
kung ang kayarian ng ikalawang
pantig ay KPK, ang inuulit lamang ay
ang unang KP
Pag-uulit kapag ang Umuuwi-uwi, maluluto-
salita ay may umlapi, o luto, sabay-sabayan
gitlapi o hulapi, ang
inuulit ay yaon lamang
salitang-ugat. Hindi
isinasama sa pag-uulit
ang panlapi
May mga salitang Magsasa-pagong, mag-
msylapi na ang inuulit papakabuti,
ay isa sa pantig ng magsisipag-pakasipag
panlapi. May mga
panlaping ang inuulit ay
ang ikalawang pantig,
mayroon namang ang
inuulit ay ang ikatlong
pantig