CẤP THOÁT NƯỚC CẤP THOÁT NƯỚC

MUÏC ÑÍCH MOÂN HOÏC NỘI DUNG MÔN HỌC

I. CẤP NƯỚC KHU VỰC
1. Thieát keá tính toaùn heä thoáng caáp nöôùc khu
vöïc CHƯƠNG 1: Tổng quan về cấp nƣớc
2. Thieát keá tính toaùn heä thoáng thoaùt nöôùc CHƯƠNG 2: Hệ thống cấp nƣớc khu vực
mưa khu vöïc
3. Thieát keá tính toaùn heä thoáng thoaùt nöôùc Kiểm tra giữa học kỳ
thải khu vöïc
4. Thiết kế tính toaùn hệ thống cấp thoaùt
nöôùc trong coâng trình

2 3

CẤP THOÁT NƯỚC CẤP THOÁT NƯỚC

NỘI DUNG MÔN HỌC
II. THOÁT NƯỚC KHU VỰC
CHƢƠNG 3: Khái niệm chung về thoát nƣớc
CHƢƠNG 4: Hệ thống thoát nƣớc cho khu vực
III. CẤP THOÁT NƯỚC TRONG CÔNG TRÌNH
CÁC TIÊU CHUẨN THAM KHẢO
• Cấp nƣớc – Mạng lƣới đƣờng ống và công trình – Tiêu chuẩn thiết kế (TCVN
33:2006)
• Thoát nƣớc – Mạng lƣới và công trình bên ngoài – Tiêu chuẩn thiết kế (TCVN
7957:2008)
• Cấp nƣớc bên trong – Tiêu chuẩn thiết kế (TCVN 4513:1988). Tiêu chuẩn Việt
Nam. Bộ Xây Dựng
•Thoát nƣớc – Mạng lƣới và công trình bên ngoài – Tiêu chuẩn thiết kế (TCVN
7957:2008). Bộ Xây Dựng.
•Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế (TCVN
2622:1995). Tiêu chuẩn Việt Nam. Bộ Xây Dựng.

•Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch Xây dựng

(QCVN : 01/2008/BXD)
Thi cuối học kỳ
4 5

1
 CẤP THOÁT NƯỚC CẤP THOÁT NƯỚC

Chƣơng 1
TỔNG QUAN VỀ
CẤP NƢỚC

6 7

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
CHU KỲ DÙNG NƢỚC
Mạng lƣới
CAÙC YEÂU CAÀU CÔ BAÛN
ĐƠN VỊ SỬ
thu nƣớc DỤNG NƢỚC • Cung caáp ñaày ñuû vaø lieân tuïc löu löôïng nöôùc ñeán nôi
thải Mạng lƣới tieâu duøng vôùi chaát löôïng nöôùc vaø aùp löïc ñaït yeâu caàu
XỬ LÝ cấp nƣớc söû duïng
NƢỚC THẢI
Khử trùng XỬ LÝ • Chi phí xaây döïng: -> thaáp
NƢỚC THÔ
XỬ LÝ Dòng chảy • Chi phí quaûn lyù vaän haønh: ñieän naêng, xöû lyù, … -> thaáp
TỰ NHIÊN tự nhiên • Deã quaûn lyù, khaû naêng töï ñoäng hoùa cao trong quaù trình
Công trình
thu nƣớc vaän haønh
NGUỒN NƢỚC
8 9

2
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

PHAÂN LOAÏI HTCN

10 11

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

SÔ ÑOÀ HTCN

12 13

3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

14 15

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
CHOÏN SÔ ÑOÀ HTCN

16 17

4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
CAÙC NHU CAÀU DUØNG NÖÔÙC CHÍNH

1. Nöôùc sinh hoaït.

2. Nöôùc phuïc vuï saûn xuaát.
3. Nöôùc töôùi caây, töôùi ñöôøng.
NHU CẦU 4. Nöôùc sinh hoaït cuûa coâng nhaân khi laøm vieäc taïi
nhaø maùy.
DÙNG NƢỚC 5. Nöôùc taém cuûa coâng nhaân khi laøm vieäc taïi xí
nghieäp.
6. Nöôùc duøng trong caùc coâng trình coâng coäng.
7. Nöôùc maát do roø ræ töø maïng löôùi phaân phoái.
8. Nöôùc duøng trong khu xöû lyù.
9. Nöôùc phuïc vuï chöõa chaùy.
18 19

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

NƢỚC SINH HOẠT • Qngñ-max: lưu löôïng ngaøy duøng nöôùc lôùn nhaát
Q (m3/h) (m3/ngñ)
Giả thiết
Qh-max
dạng bậc
• Qtb= Qngñ-max/24: löu löôïng trung bình giôø
thang
(m3/h)
Qi • Qi: löu löôïng giôø thöù i (m3/h)
Qtb • Qh-max: löu löôïng giôø duøng nöôùc lôùn nhaát
(m3/h)
Qh-min • Ki=Qi/Qtb: heä soá khoâng ñieàu hoøa giôø thöù i
(ñònh nghóa söû duïng trong caùc phaàn meàm
0 i 24 T (h) moâ phoûng doøng chaûy coù aùp trong maïng löôùi,
Bieåu ñoà duøng nöôùc ngaøy ñieån hình ví duï EPANET, goïi laø heä soá patterns)
20 21

5
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
• Kh-max=Qh-max/Qtb: heä soá khoâng ñieàu hoøa
giôø duøng nöôùc lôùn nhaát.
Ghi chuù : Trong moät soá tröôøng hôïp ngöôøi ta
coøn ñònh nghóa heä soá khoâng ñieàu hoøa giôø
nhö sau:
• ki=Qi/ Qngñ-max(%), giaù trò ki phuï thuoäc vaøo
Kh-max
 Tìm quan heä giöõa Ki vaø ki !!!!
22
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
TCVN 33:2006
24
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
TIEÂU CHUAÅN DUØNG NÖÔÙC SINH HOAÏT
Ñöôïc tính theo bình quaân ñaàu ngöôøi (qtb), löôïng
nöôùc duøng trong moät ngaøy ñeâm (lít/ngaøy-ñeâm)
Tieâu chuaån caáp nöôùc hieän haønh:
Cấp nƣớc – Mạng lƣới đƣờng ống và công trình –
Tiêu chuẩn thiết kế (TCVN 33:2006)
23
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
TCVN 33:2006
25
6
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
TCVN 33:2006
TCVN 33:2006

26 27

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
NÖÔÙC SINH HOAÏT
• Löu löôïng cho giôø duøng nöôùc lôùn nhaát:
sh
Qngđ
q N Qhshmax 
 max
K hmax (m3 / h)
Q sh
ngđ  max  tb K ngđ max (m3 / ngđ ) 24
1000
sh
Qngđ  max  löu löôïng tính toaùn nöôùc sinh hoaït
• Löu löôïng nöôùc söû duïng theo giôø (m3/h) :
sh
ngaøy duøng nöôùc lôùn nhaát. Qngđ  max
K ngđ max  1  hệ số khoâng ñieàu hoøa ngaøy duøng nước Q 
i
sh
K i  Qngđ
sh 3
 max .ki ( m / h)
lôùn nhaát, phuï thuoäc vaøo ñaëc tính khí haäu 24
töøng vuøng, xaõ hoäi,... Qshhmax  löu löôïng tính toaùn giờ duøng lôùn nhaát
qtb : tieâu chuaån duøng nöôùc (lit/ngöôøi/ngñ). K hmax  1  heä soá khoâng ñieàu hoaø giôø duøng nöôùc
N : daân soá döï baùo cho khu quy hoaïch (ngöôøi). lôùn nhaát (phuï thuoäc daân soá, cheá ñoä laøm vieäc,...)
28 Chuù yù: Theo treân ta coù  Ki/24 =ki (%) 29

7
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

HỆ SỐ Kngay_max HỆ SỐ Kngay_max

30 31

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

HỆ SỐ Kh_max HỆ SỐ Kh_max

32 33

8
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

CHÚ Ý Ví duï : Moät khu daân cö coù 15000 daân, tieâu chuaån duøng
nöôùc 120 lit/ng/ngñ.
a. Tính löu löôïng nöôùc sinh hoaït ngaøy duøng nöôùc lôùn
Với mỗi Kh-max đã xác định cho nhu nhaát (m3/ngñ)
b. Löu löôïng giôø duøng nöôùc lôùn nhaát (m3/h)
cầu nƣớc sinh hoạt  dựa vào số
c. Löu löôïng (m3/h) luùc 67h vaø 1718h
liệu thống kê ngƣời ta xác định đƣợc
Bieát raèng khu vöïc coù:
24 giá trị ki tƣơng ứng với 24 h trong
ngày (P. Lục 1). K ngđ max  1.2 ; K hmax  1.5
ki =4.5% luùc 67h
34 ki =5.5% luùc 1718h (với Kh-max=1.5  Phuï luïc 1)
35

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
NÖÔÙC TÖÔÙI CAÂY, ÑÖÔØNG
NÖÔÙC TÖÔÙI CAÂY, ÑÖÔØNG
qt Ft Q
Qt ngđ  (m3 / ngđ ) Q t h  t ngd (m3 / h )
1000 T
- qt : tieâu chuaån nöôùc röûa ñöôøng, töôùi caây (lit/m2/ngñ)
Sô boä laáy 0.5-11 lit/m2/ngñ
- Ft : dieän tích töôùi (m2)
- Qt-ngñ : löu löôïng nöôùc töôùi trong moät ngaøy ñeâm
(m3/ngñ)
- Qt-h : löu löôïng nöôùc töùôi trong moät giôø (m3/h)
- T : thôøi gian töôùi trong moät ngaøy ñeâm (h) 36 37

9
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
NÖÔÙC SINH HOAÏT COÂNG NHAÂN
NƯỚC SINH HOẠT CÔNG NHÂN
QshCNca  q n N1  ql N 2 (m3/ca)

QshCNca 3
 QshCNngđ  C.QshCNca (m3 / ngđ ) ; QshCNh  ( m / h)
T0
CN CN
Qsh  ca , Qsh h
 nöôùc sinh hoaït cuûa coâng nhaân

• qn, ql : tieâu chuaån duøng nöôùc sinh hoaït cuûa coâng nhaân
trong phaân xöôûng noùng, laïnh (m3/ng/ca)
• N1,N2 : soá coâng nhaân laøm vieäc trong phaân xöôûng noùng &
laïnh trong töøng ca (ng). C soá ca kíp trong ngaøy
• T0 : soá giôø laøm vieäc trong moät ca (h)
38 39

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

NÖÔÙC TAÉM COÂNG NHAÂN ÔÛ XÍ NGHIEÄP NÖÔÙC ROØ RÆ TÖØ MAÏNG LÖÔÙI
Q CN
t h  0.5.n (m3/h) Khoâng coù tieâu chuaån roõ reät, tuøy theo tình traïng
maïng löôùi coù theå laáy töø 5% ñeán 10% toång
 ngđ  Qt  h .C
QtCN CN (m3/ngđ)
coâng suaát caáp nöôùc cuûa heä thoáng.
QtCN CN Trong tröôøng hôïp maïng löôùi ñaõ cuõ, tyû leä nöôùc
 h , Qt  ngđ  nöôùc taém cuûa coâng nhaân
maát coù theå leân ñeán 15%-20%.
trong moät giôø, trong moät ngaøy ñeâm.
(Maát nöôùc cuûa heä thoáng caáp nöôùc Tp. Hoà Chí
n : soá buoàng taém höông sen boá trí trong nhaø Minh >35%).
maùy.
C : soá ca laøm vieäc trong nhaø maùy.
40 41

10
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

NÖÔÙC TÖÏ DUØNG CHO TRAÏM XÖÛ LYÙ NÖÔÙC

Sô boä laáy theo tyû leä 5% ñeán 10% coâng suaát
traïm xöû lyù (trò soá nhoû duøng cho tröôøng hôïp
BAÛNG PHAÂN PHOÁI
coâng suaát lôùn hôn 20000 m3/ngaøy-ñeâm). SÖÛ DUÏNG NÖÔÙC THEO GIỜ
Löôïng nöôùc naøy duøng cho nhu caàu kyõ thuaät
cuûa traïm: (TRONG 24H)
- Beå laéng 1.5%3%
- Beå loïc 3%5%
- Beå tieáp xuùc 8%10%
42 43

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Gìô Qsh a.
3
Töôùi, m Xí nghieäp Ga, Roø Toång coäng COÂNG SUAÁT CAÁP NÖÔÙC KHU VỰC
Qsh 3 caûng ró
m
3 3 3 3 3
Coâng suaát caáp nöôùc TB caáp I (töø nguoàn vaøo NM xöû lyù):
QI = aQ sh-max +Qt +Qsh CN+Qt CN+Qsx bc

ki m m Ñöôøng Caây Qsh Qsx
-CN
Qt-
CN
m m m %
(m3/ngđ)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
0-1
. . . . . . . . . . . . Coâng suaát caáp nöôùc TB caáp II (töø beå chöùa nöôùc saïch
1-2 veà khu vöïc tieâu thuï):
…
… Cột cho phép xác định hệ số không QII = aQ sh-max +Qt +Qsh CN+Qt CN+Qsx b (m3/ngđ)
22-23 điều hoà ki (12)=100*(11)/Sum(11)%
23-24
Toång a, b, c laø caùc heä soá khoâng ñôn vò (xem ñònh nghóa sau).
44 45

11
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
• a : heä soá keå ñeán löôïng nöôùc duøng cho coâng
nghieäp ñòa phöông, tieåu thuû coâng nghieäp
(chöa keå heát trong QSX, thöôøng laáy a=1.1).
• b : heä soá keå ñeán löôïng nöôùc do roø ræ phuï
thuoäc vaøo ñieàu kieän quaûn lyù, thiết bị:
b=1.11.15.
• c : heä soá keå ñeán löôïng nöôùc duøng cho baûn
thaân traïm xử lí nöôùc (röûa caùc beå laéng, loïc…),
c=1.051.1. Trò soá lôùn cho coâng suaát traïm
caáp nöôùc nhoû vaø ngöôïc laïi.
46
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
- Moät nhaø maùy ngaøy laøm vieäc 2 ca, moãi ca 6 giôø
vaø coù 500 coâng nhaân/ca (ca 1 töø 6h ñeán 12h,
ca 2 töø 13h ñeán 19h). Nöôùc duøng cho saûn xuaát
trong moãi ca laø 300 m3/ca. Nöôùc sinh hoaït cho
coâng nhaân trong moãi ca laø 24 l/(ng-ca).
- Dieän tích caây xanh caàn töôùi laø 5ha, vôùi tieâu
chuaån töôùi laø qt=2 l/(m2-ngñ). Thôøi gian töôùi
töø 15h ñeán 19h.
48
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
Baøi taäp: Moät maïng löôùi caáp nöôùc ñöôïc quy
hoaïch ñeå cung caáp nöôùc cho moät khu coù caùc
thoâng soá sau :
- Khu daân cö coù 15 nghìn daân vôùi tieâu chuaån
duøng nöôùc laø qtb=120 l/(ng.ngñ), coù giaù trò
Kngñ-max vaø Kh-max laàn löôït laø 1.3 vaø 1.5
47
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
Cho bieát heä soá duøng nöôùc cho saûn xuaát nhoû trong khu
laø a=1.1 ; roø ræ do maïng löôùi ñöôøng oáng b=1.15 ; heä
soá duøng nöôùc cho traïm xöû lyù c=1.04. Xaùc ñònh :
a. Löu löôïng nöôùc sinh hoaït ngaøy duøng nöôùc lôùn
nhaát, löu löôïng giôø duøng nöôùc lôùn nhaát vaø töø 67h
cuûa khu daân cö.
b. Tính caùc nhu caàu duøng nöôùc  coâng suaát caáp nöôùc
cuûa traïm bôm caáp I vaø caáp II (m3/ngñ).
c. Laäp baûng phaân phoái löu löôïng trong moät ngaøy ñeâm
cho toaøn khu (boû qua nöôùc duøng cho traïm xöû lyù).
(điển hình từ 13h  19h)
49
12
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

1. Bôm taêng aùp : Bieán ñoåi trong khoaûng 300

kPa (Pa=N/m2)  600 kPa (30 ñeán
THIẾT BỊ & CÔNG TRÌNH 60mH2O).
Nhieäm vuï: Boå sung naêng löôïng cho nöôùc
PHỔ BIẾN TRONG (döôùi daïng aùp naêng) nhaèm muïc ñích cho
pheùp nöôùc di chuyeån töø nôi coù naêng löôïng
MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC thaáp  nôi coù naêng löôïng lôùn hôn (vuøng
thaáp leân vuøng cao  taêng theá naêng).
Naêng löôïng = Theá naêng + AÙp naêng + Ñoäng
naêng
50 51

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

THÔNG SỐ CƠ BẢN CỦA BƠM (Trục bơm: trục nối liền giữa BƠM
Q (m3/s): lƣu lƣợng
& ĐỘNG CƠ).
H (m): cột nƣớc bơm
 Công suất bơm: Bơm LI TÂM  Cột nƣớc H cao 
phân tử nƣớc sau khi tiếp xúc
P  gQH (watt) cánh bơm nhận năng lƣợng sẽ di
 =1000(kg/m3) khối lƣợng riêng nƣớc, chuyển theo phƣơng THẲNG
  <1: hiệu suất bơm GÓC TRỤC BƠM.
 g=9.81 m/s2
52 53

13
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Sơ đồ nguyên lý Bơm LI TÂM

BƠM
LY
TÂM

54 55

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Bơm HƢỚNG TRỤC  Lƣu lƣợng Bơm HƢỚNG TRỤC

Q lớn  phân tử nƣớc sau khi
tiếp xúc cánh bơm nhận năng
lƣợng sẽ di chuyển theo phƣơng
SONG SONG TRỤC BƠM.

56 57

14
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
Bơm
HƢỚNG
TRỤC
58
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
CÁC LOẠI VAN
- Van cửa - Gate Valve
- Van bi - Ball valve
- Van hơi (van cầu) - Globe Valve
- Van bƣớm - Butterfly Valve
- Van một chiều - Check Valve
60
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
2. Van ñieàu khieån:
Caáu taïo moät soá loaïi vane ñieàu tieát doøng
chaûy:
(a) vane roâbinet
(b) vane böôùm
(c) vane clapet moät chieàu
(d) vane giaûm aùp traïng thaùi ñoùng vaø môû
59
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
CÁC LOẠI VAN
- Van điều khiển, van điện từ - Control
Valve, Electric Valve
- Van giảm áp, pressure Reducing Valve
- Van an toàn - Pressure Relief Valve
- Van xả khí - Air Valve
- Van giƣ̃ áp – Pressure Sustaining
Valve
61
15
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

62 VAN CỔNG (Gate Valve) 63

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

64 65
(Gate Valve)

16
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

VAN BƯỚM
(Butterfly Valve )
(Gate Valve) 66 67

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

(Butterfly Valve ) 68 69

17
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

VAN 1 CHIỀU

70 71

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

VAN TRONG MAÏNG LÖÔÙI COÂNG TRÌNH CHÖÙA NÖÔÙC

1. Beå chöùa nöôùc.
Van 2. Ñaøi nöôùc.
Nguoàn nöôùc Taùc duïng:
• Ñieàu hoøa lưu löôïng nöôùc duøng vaø nöôùc caáp khi
khoâng caân baèng: taïm trữ khi nhu caàu thaáp hôn
qi nhu caàu coâng suaát nöôùc bôm vaøo heä thoáng maïng löôùi vaø
nöôùc duøng boå sung vaøo maïng löôùi khi nhu caàu lôùn hôn 
taïi nuùt i. yeâu caàu dung tích ñieàu hoøa cuûa heä thoáng.
qi • Ñieàu hoøa aùp suaát nöôùc trong maïng löôùi (ñaøi
i nöôùc).
72 73

18
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Ñöôøng coät Ñöôøng coät nöôùc ño aùp Q(m3/s) Ñöôøng nöôùc duøng Q1(t)
nöôùc ño aùp giôø cao ñieåm S3
giôø thaáp ÑAØI NÖÔÙC Ñöôøng nöôùc caáp
ñieåm Khu söû
Q2 Q2(t)
duïng nöôùc
p/g S1
H=z+p/γ Q1
BÔM
z O
O Khu söû
Ñöôøng oáng caáp nöôùc duïng nöôùc
BEÅ NÖÔÙC
H=z+ p/g:coät nöôùc ño aùp 0 t1 t2 t3 t4 24h
SÔ ÑOÀÀ HOAïT ÑOÄNG: BEÅ+BÔM+ÑAØI CHU KYØ DUØNG NÖÔÙC 24h
74 75

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

DUNG TÍCH ÑIEÀU HOØA (Wñh)

Si chæ toång löôïng nöôùc caáp (duøng) trong thôøi
ñoaïn töø ñoaïn töø t1  t2. Q (m3/h)
Nöôùc ra töø ñaøi
t2 Qh-max vaøo heä thoáng
Si   Q(t)dt   Qi .t Theå tích nöôùc
i
taïm tröõ Theå tích nöôùc taïm
t1
tröõ
Δt : thôøi ñoaïn tính toaùn (h).
Qh-min
Q(t) :cöôøng ñoä duøng nöôùc (caáp nöôùc) (m3/h). Nöôùc caáp vaøo
 Si chæ löôïng nöôùc boå sung (laáy ra khoûi heä 0 24 T (h) heä thoáng
thoáng) trong thôøi ñoaïn töông öùng (m3). BIEÅU ÑOÀ TIEÂU THUÏ
76 NÖÔÙC 24h 77

19
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

BƠM MỘT CẤP &

Q(m3/h) Nöôùc duøng
BƠM NHIỀU CẤP
Nöôùc caáp
 Để giảm thể tích điều hòa có thể dùng bơm Q2
“NHIỀU CẤP” nhằm cho phép lƣu lƣợng
cấp vào hệ thống mạng lƣới “bám sát” Q1
đƣờng nƣớc dùng (nƣớc lấy ra khỏi mạng
lƣới). T(h)

0 24
78
BÔM 2 CAÁP 79

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

DUNG TÍCH ÑIEÀU HOØA: Wñh Phöông trình caân baèng nöôùc:

Ñònh nghóa: Xeùt moät heä thoáng caáp nöôùc vôùi dW i  (Qvao
i
 mang  Qdung )dt (m )
i 3

nhu caàu duøng nöôùc vaø caáp nöôùc trong 1

chu kyø duøng nöôùc laø ñaõ bieát.
 Theå tích nhoû nhaát caàn phaûi coù ñeå tröõ
nöôùc khi nöôùc caáp töø NM vaøo maïng löôùi
lôùn hôn nhu caàu vaø caáp vaøo maïng khi nhu
caàu lôùn hôn nöôùc caáp töø NM vaøo heä thoáng
 goïi laø DUNG TÍCH ÑIEÀU HOØA.
dt chæ thôøi ñoaïn tính (1h, 2h...)
i
dW  dung tích nöôùc caáp boå sung vaøo maïng löôùi
(hoaëc tröõ) vaøo giôø thöù i.
Qidung  l/l nöôùc duøng vaøo maïng löôùi vaøo giôø thöù i.
 l/l nöôùc caáp vaøo maïng löôùi vaøo giôø thöù i.
Qi vao mang

80 81

20
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

ĐƢỜNG LŨY TÍCH NƢỚC

CÔNG THỨC THỰC HÀNH TRONG DUNG TÍCH CHỨA
XÁC ĐỊNH DUNG TÍCH ĐIỀU HÒA TẠM THỜI W(t)
(Phƣơng pháp lập bảng)
 Xét một hệ thống có lƣu lƣợng vào
mạng theo t là Qvao-mang(t) và lƣu lƣợng
lấy ra khỏi mạng sử dụng Qdung(t). Gọi
W(t) là dung tích nƣớc trong bể chứa
tạm tại thời điểm t.
82 83

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Gọi:
t DẠNG ĐỒ THỊ ĐẶC TRƢNG
W( t )   (Q tvaomang  Qdung
t
)t (m3 ) CỦA W(t)
t 0 W(t)
Wmax
t : thôøi ñoaïn tính (thöôøng laø 1h)
 W(t) thể tích nƣớc trong bể trữ tạm tại W0
thời điểm t (lƣu lƣợng cộng dồn).
0
24h t
Wmin
84 85

21
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Minh họa đồ thị về dung tích điều hòa: Laäp baûng tính W(t): t
W( t )   (Q tvaomang  Qdung
t
)t


Max t 0

Nƣớc tạm sai bieät l/l coäng doàn töø t=0 ñeán t.
Nƣớc cấp bổ
trữ vào Ghi chuù: Giaû thieát coù W0 trữ baát kyø taïi t=0 ñeå
sung vào phuïc vuï heä thoáng khi khoâng coù söï caân baèng löu
dung tích mạng lƣới löôïng NM caáp vaøo HT vaø löu löôïng duøng.
điều hoà Min (Dùng > Cấp)
(Dùng < Cấp) Dung tích ñieàu hoøa:

Wdieuhoa  Wmax  Wmin

THỂ TÍCH TẠM TRỮ 86 87

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC
DUNG TÍCH ÑIEÀU HOØA Wñh
a. Kieåm tra theå tích nöôùc caáp töø NM vaøo heä
Ví duï 1: Nöôùc duøng
Q(m3/h) thoáng baèng theå tích nöôùc duøng trong 24h.
Qdung b. Goïi W0 laø moät dung tích nöôùc ban ñaàu t=0
160
Nöôùc caáp (töôûng töôïng hoaëc thöïc) coù trong moät beå
Qvao-mang chứa:
110
Xaùc ñònh söï thay ñoåi theå tích nöôùc chöùa trong beå
40 naøy khi coù xeùt ñeán söï tạm tröõ vào beå hoặc
cấp boå sung vaøo maïng löôùi, töø ñoù xaùc ñònh:
T(h)  Theå tích nöôùc Max trong beå ?
0  Theå tích nöôùc Min trong beå ?
6h 20h 24h
88
 Dung tích ñieàu hoøa Wñh ? 89

22
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Höôùng daãn: W(t) Tính W(0), W(6h), W(20h) & W(24h) :

Q(m3/h) Wmax Nöôùc duøng Wmax  W(6)  W0  (110  40) * 6
 ( W0  420)m3
160(m3/h)
Nöôùc caáp
Wmin  W (20h)  Wmax  (160  110) *14
110(m3/h)

40(m3/h)  (W0  280)m3

W0 W0 • Dung tích ñieàu hoøa caàn coù:

Dung tích luõy tích trong Wmin  Wdh  Wmax  Wmin  700m3
beå chöùa h/t W(t) 6h T (h)
20h 90 91

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Ví duï 2: Höôùng daãn:

Nöôùc duøng Dung tích luõy tích trong beå
Q(m3/h) chöùa h/t W(t)
Wmax
Nöôùc caáp
Q(m3/h)
420 Nöôùc duøng
260 Ghi chuù:
Wmax= 420(m3)
80 W0+600
260(m3)
600(m3)
80(m3)
T(h) W0 600(m3) Wmin W0
=

Nöôùc caáp
0 t1 t2 t3 24
TÍNH Wñh ? 92
24h T (h) 93

23
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Baøi taäp 3 : Moät heä thoáng caáp nöôùc sinh Höôùng daãn
hoaït cho khu daân cö coù löu löôïng tính Giôø 1 2 3 4 5
toaùn ngaøy duøng nöôùc lôùn nhaát W(m3).
Duøng (%W*) 1.5 1.5 1.5 1.5 2.5
Cho bieát Kh_max=1.5. Nöôùc ñöôïc cung caáp Caáp (%W**) 4.17 4.17 4.17 4.17 4.17
bôûi traïm bôm hoaït ñoäng theo cheá ñoä
moät caáp lieân tuïc coù löu löôïng khoâng ñoåi (Caáp-Duøng) 2.67 2.67 2.67 2.67 1.67
Coäng doàn
trong ngaøy. W(t) 2.67 5.33
+
8.0 10.67 12.33
Xaùc ñònh dung tích ñieàu hoøa Wñh cho heä
thoáng.
94 95

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Giôø 6 7 8 i Giôø 23 24
Duøng%W 3.50 4.50 5.50 . Duøng%W 2. 1.25
Caáp%W 4.17 4.17 4.17 . Caáp%W 4.17 4.17
(Caáp-Duøng) 0.67 -0.33 -1.33 . (Caáp-Duøng) 2.16 2.92
Coäng doàn 13.00 12.67 11.33 . Coäng doàn -2.92 0
Giôø 19 20 21 22
Do ñoù, dung tích ñieàu hoøa caàn coù laø:
Duøng%W 5.0 4.5 4.0 3  Wñh = [13%W-(-6.42%)W] = 19.42%W
Caáp%W 4.17 4.17 4.17 4.17
Nhaän xeùt: Cuoái giôø 24, theå tích trôû veà 0
(Caáp-Duøng) -0.83 -0.33 0.167 1.16
nhö ban ñaàu.
Coäng doàn -6.08 -6.42 -6.25 -5.08
96 97

24
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

LƢU Ý Baøi taäp 4: Moät heä thoáng caáp nöôùc sinh hoaït cho
khu daân cö coù löu löôïng tính toaùn ngaøy duøng
nöôùc lôùn nhaát W(m3) vôùi Kh_max=1.5.
DUNG TÍCH ĐIỀU HOÀ Nöôùc ñöôïc cung caáp bôûi traïm bôm goàm 2 bôm
gioáng nhau, hoaït ñoäng theo cheá ñoä 2 caáp. Bôm 1
TRONG 1 HỆ THỐNG hoaït ñoäng lieân tuïc 24h vaø bôm 2 hoaït ñoäng töø 3h
vaø keát thuùc luùc 19h.
THƢỜNG < 10%Wngày-đêm Xaùc ñònh dung tích ñieàu hoøa cho heä thoáng. Haõy
cho bieát luùc naøo möïc nöôùc trong ñaøi cao vaø thaáp
nhaát.
Nhaän xeùt keát qua so vôùi Baøi taäp 3. Giaûi thích ?
98 99

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

Giôø 1 2 3 4 5
Duøng%W 1.5 1.5 1.5 1.5 2.5 Giôø 19 20 21 22 23 24
Caáp%W (bôm 1) 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 Duøng%W 5 4.5 4 3 2 1.25
Caáp%W (bôm 2) 0 0 0 2.5 2.5 Caáp%W (bôm 1) 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5
(Caáp-Duøng) 1.0 1.0 1.0 3.5 2.5 Caáp%W (bôm 2) 2.5 0 0 0 0 0
Coäng doàn  W(t) 1.0 2.0 3.0 6.5 9.0 Caáp-Duøng 0 -2 -1.5 -0.5 0.5 1.25
Giôø 6 7 8 9 Coäng doàn  W(t) 2.25 0.25 -1.25 -1.75 -1.25 0
Duøng%W 3.5 4.5 5.5 6.5 Wñh = (11.0 – (-1.75))%W = 12.75%W
Caáp%W (bôm 1) 2.5 2.5 2.5 2.5 Baøi 5: Gioáng nhö baøi 4 nhöng trong tröôøng hôïp
Caáp%W (bôm 2) 2.5 2.5 2.5 2.5 bôm 2 baét ñaàu luùc 5h vaø keát thuùc luùc 21h.
(Caáp-Duøng) 1.5 0.5 -0.5 -1.5 Ñaùp soá: Wñh = 8.75%W
Coäng doàn W(t) 10.5 11.0 10.5 9 100 101

25
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

PHỤ LỤC 1 Gio\Kh-max 1,25

PHỤ LỤC 1
1,3 1,35 1,5 1,7 2 2,5
01 3,23 3,20 3,00 1,50 1,00 0,75 0,60
2 3,25 3,10 3,20 1,50 1,00 0,75 0,60
HỆ SỐ KHÔNG ĐIỀU HÒA ki (i=1-24)
3 3,30 3,20 2,50 1,50 1,00 1,00 1,20
CỦA NƢỚC SINH HOẠT 4 3,32 3,20 2,60 1,50 1,00 1,00 2,00
5 3,25 3,20 3,50 2,50 2,00 3,00 3,50
6 3,40 3,40 4,10 3,50 3,00 5,50 3,50

102 103

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

PHỤ LỤC 1 PHỤ LỤC 1

Gio\Kh-max 1,25 1,3 1,35 1,5 1,7 2 2,5 Gio\Kh-max 1,25 1,3 1,35 1,5 1,7 2 2,5

7 3,85 3,80 4,50 4,50 5,00 5,50 4,50 13 4,60 4,50 4,40 5,00 7,00 8,50 3,50
8 4,45 4,60 4,90 5,50 6,50 5,50 10,20 14 4,55 4,40 4,10 5,00 7,00 6,00 3,50
9 5,20 5,40 4,90 6,50 6,25 3,50 8,80 15 4,75 4,60 4,10 5,50 5,50 5,00 2,00
10 5,05 5,00 5,60 6,25 5,50 3,50 6,50 16 4,70 4,60 4,40 6,00 4,50 5,00 6,20
11 4,85 4,80 4,90 6,25 4,50 6,00 4,10 17 4,65 4,40 4,30 6,00 5,00 3,50 10,4
12 4,60 4,60 4,70 6,25 5,50 8,50 4,10 18 4,35 4,30 4,10 5,50 6,50 3,50 9,40
104 105

26
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CẤP NƯỚC

PHỤ LỤC 1
Gio\Kh-max 1,25 1,3 1,35 1,5 1,7 2 2,5
19 4,40 4,40 4,50 5,00 6,50 6,00 7,30
20 4,30 4,50 4,50 4,50 5,00 6,00 3,80
21 4,30 4,50 4,50 4,00 4,50 6,00 1,70
22 4,20 4,80 4,80 3,00 3,00 3,00 1,10
23 3,75 3,80 4,60 2,00 2,00 2,00 0,80
24 3,70 3,70 3,30 1,25 1,25 1,00 0,70

106

27