Professional Documents
Culture Documents
Chèng sÐt cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng - Tiªu chuÈn
thiÕt kÕ, thi c«ng
Lightning protection for buildings - Standard for design and construction.
Ch|¬ng l
Quy ®Þnh chung
1.1. Tiªu chuÈn nμy ¸p dông ®Ó thiÕt kÕ thi c«ng, nghiÖm thu vμ qun lÝ thiÕt bÞ chèng
sÐt cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d¹ng míi, ci t¹o hoÆc më réng.
Kh«ng ¸p dông tiªu chuÈn nμy ®èi víi c¸c c«ng tr×nh sau:
a. C«ng tr×nh ngÇm, c«ng tr×nh di ®éng, c¸c c«ng tr×nh ®Æc biÖt vÒ qu©n sù (tr¹m
ra- ®a, trËn ®Þa tªn löa, ph¸o...) vμ c¸c kho chøa vËt liÖu næ.
b. C¸c ®|êng d©y t¶i ®iÖn, m¹ng tiÕp xóc, ®iÖn tÝn, ®iÖn tho¹i, truyÒn thanh,
¨ng-ten cña c¸c ®μi thu- ph¸t sãng v« tuyÕn ®iÖn, v« tuyÕn truyÒn h×nh vμ c¸c
kho x¨ng dÇu.
1.2. Tuú theo chøc n¨ng sö dông, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ph¶i ®|îc chèng sÐt theo
sù ph©n cÊp nh| sau:
CÊp I- Nh÷ng c«ng tr×nh, trong ®ã cã to¶ ra c¸c chÊt khÝ hoÆc h¬i ch¸y, còng
nh| c¸c bôi hoÆc sîi dÔ ch¸y chuyÓn sang tr¹ng th¸i l¬ löng vμ cã kh¶ n¨ng kÕt
hîp víi kh«ng khÝ hoÆc chÊt «xy-ho¸ kh¸c t¹o thμnh c¸c hçn hîp næ, cã thÓ x¶y
ra ngay trong ®iÒu kiÖn lμm viÖc b×nh th|êng kÓ c¶ ®iÒu kiÖn lμm viÖc b×nh th-
|êng ng¾n h¹n (më hoÆc ®ãng c¸c thiÕt bÞ, chøa hoÆc rãt c¸c chÊt dÔ b¾t löa
hoÆc c¸c c¸c chÊt láng ch¶y qua l¹i c¸c b×nh ®Ó hë...).
Khi x¶y ra næ sÏ g©y ra nh÷ng ph¸ ho¹i lín vμ lμm chÕt ng|êi.
CÊp II- Nh÷ng c«ng tr×nh, trong ®ã cã to¶ ra c¸c chÊt khÝ, h¬i, bôi hoÆc sîi ch¸y
vμ cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi kh«ng khÝ hoÆc c¸c chÊt «xy-ho¸ kh¸c t¹o thμnh c¸c
hçn hîp næ. Nh|ng kh¶ n¨ng nμy chØ xÈy ra khi cã sù cè hoÆc lμm sai quy t¾c,
kh«ng thÓ x¶y ra trong khi lμm viÖc b×nh th|êng. Khi xÈy ra næ chØ g©y ra
nh÷ng h| háng nhá vμ kh«ng lμm chÕt ng|êi.
CÊp III- TÊt c¶ nh÷ng c«ng tr×nh cßn l¹i.
Ghi chó: Mét sè c«ng tr×nh cÊp III, theo nguyªn t¾c ph©n cÊp ë trªn, nh|ng cã tÇm
quan träng ®Æc biÖt vÒ chÝnh trÞ hoÆc kinh tÕ th× ®|îc phÐp n©ng lªn cÊp II.
(VÝ dô: Nhμ Quèc héi, ®μi ph¸t thanh, nhμ m¸y ®iÖn, nhμ ë, nhμ lμm viÖc cña
l·nh tô...)
1.3. C¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇn b¶o vÖ theo cÊp I hoÆc cÊp II ph¶i ¸p dông biÖn
ph¸p chèng sÐt ®¸nh th¼ng, chèng c¶m øng tÜnh ®iÖn vμ c¶m øng ®iÖn tõ, chèng
®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn tõ hÖ ®|êng d©y, ®|êng èng b»ng kim lo¹i ®Æt næi
vμ ®Æt ngÇm ë bªn ngoμi dÉn vμo.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
C¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇn b¶o vÖ theo cÊp III ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p chèng
sÐt ®¸nh th¼ng; chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn tõ hÖ ®|êng d©y, ®|êng
èng b»ng kim lo¹i ®Æt næi ë bªn ngoμi dÉn vμo.
Tr|êng hîp c«ng tr×nh (kÓ c¶ ba cÊp) cã chiÒu réng tõ 60m trë lªn, ph¶i ¸p dông
biÖn ph¸p san b»ng ®iÖn ¸p ë bªn trong c«ng tr×nh - xem ®iÒu 2.15.
1.4. Nh÷ng thiÕt bÞ ®Æt ë ngoμi trêi cÇn b¶o vÖ theo cÊp II ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p
chèng sÐt ®¸nh th¼ng vμ chèng c¶m øng tÜnh ®iÖn.
Nh÷ng thiÕt bÞ ®Æt ë ngoμi trêi cÇn b¶o vÖ theo cÊp III ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p
chèng sÐt ®¸nh th¼ng.
1.5. §èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã nhiÒu phßng, trong ®ã cã mét sè phßng cÇn
b¶o vÖ theo cÊp I vμ II hoÆc I vμ III th× toμn bé c«ng tr×nh nªn chèng sÐt theo
cÊp I.
§èi víi c«ng tr×nh mét tÇng, khi diÖn tÝch c¸c phßng cÇn b¶o vÖ theo cÊp I nhá
h¬n 20% diÖn tÝch cña toμn bé c¸c phßng trong c«ng tr×nh, vμ ®èi víi c«ng tr×nh
nhiÒu tÇng khi diÖn tÝch c¸c phßng cÇn b¶o vÖ theo cÊp I cña tÇng trªn cïng nhá
h¬n 20% diÖn tÝch cña c¸c phßng ë tÇng trªn cïng thuéc c«ng tr×nh ®ã, th× toμn
bé c«ng tr×nh cã thÓ thùc hiÖn chèng sÐt theo cÊp II. Trong tr|êng hîp nμy toμn
bé c¸c ®|êng d©y, ®|êng èng b»ng kim lo¹i ®Æt næi vμ ®Æt ngÇm cã bªn trong
c«ng tr×nh, ë vÞ trÝ ®Çu vμo c¸c phßng cÇn b¶o vÖ theo cÊp I ph¶i nèi víi mét bé
phËn nèi ®Êt riªng, ®Æt ë phÝa ngoμi, cã ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng
nghiÖp tõ l0 «m trë xuèng.
1.6. §èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã nhiÒu phßng, trong ®ã cã mét sè phßng cÇn
b¶o vÖ theo cÊp II vμ III th× toμn bé c«ng tr×nh nªn chèng sÐt theo cÊp II.
§èi víi c«ng tr×nh mét tÇng, khi diÖn tÝch c¸c phßng cÇn b¶o vÖ theo cÊp II nhá
h¬n 20% diÖn tÝch cña toμn bé c¸c phßng trong c«ng tr×nh, vμ ®èi víi c«ng tr×nh
nhiÒu tÇng, khi diÖn tÝch c¸c phßng cÇn b¶o vÖ theo cÊp II cña tÇng trªn cïng
nhá h¬n 20% diÖn tÝch cña c¸c phßng ë tÇng trªn cïng thuéc c«ng tr×nh ®ã, th×
toμn bé c«ng tr×nh cã thÓ thùc hiÖn chèng sÐt theo cÊp III. Trong tr|êng hîp nμy
toμn bé c¸c ®|êng d©y ®|êng èng b»ng kim lo¹i ®Æt næi vμ ®Æt ngÇm cã bªn
trong c«ng tr×nh, ë vÞ trÝ ®Çu vμo c¸c phßng cÇn b¶o vÖ theo cÊp II ph¶i nèi víi
mét bé phËn nèi ®Êt riªng, cã ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp tõ l0 «m
trë xuèng.
1.7. Nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng cÇn b¶o vÖ theo cÊp III sau ®©y kh«ng cÇn ph¶i
chèng sÐt ®¸nh th¼ng:
a. Nh÷ng c«ng tr×nh khi bÞ sÐt ®¸nh th¼ng, còng kh«ng g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i g×
®¸ng kÓ vÒ ng|êi vμ cña.
b. Nh÷ng c«ng tr×nh ®· n»m trong ph¹m vi b¶o vÖ cña c¸c c«ng tr×nh cao (kÓ c¶
c¸c c©y cao) ë xung quanh.
c. Nh÷ng c«ng tr×nh cã chiÒu cao d|íi 8m (kÓ tõ mÆt ®Êt ®Õn ®Ønh cao nhÊt cña
c¸c c«ng tr×nh) cã sè ng|êi tËp trung cïng mét lóc kh«ng qu¸ 50 ng|êi hoÆc
kh«ng cã nhiÒu gia sóc lín (tr©u bß, ngùa, dª, cõu...) kh«ng cã c¸c bé phËn kÕt
cÊu lín hoÆc c¸c m¸y mãc lín b»ng kim lo¹i vμ x©y dùng t¹i nh÷ng vïng Ýt sÐt
(tõ 5 n¨m trë lªn kh«ng thÊy sÐt ®¸nh trong vïng ®ã).
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
1.8. Khi chèng sÐt cho c«ng tr×nh x©y dùng thuéc c¸c cÊp, nªn chó y ®Õn ¶nh h|ëng
cña bé phËn thu sÐt ®· ®¨t ë c«ng tr×nh bªn c¹nh, chèng sÐt ®¸nh th¼ng chØ thùc
hiÖn cho phÇn cßn l¹i cña c«ng tr×nh n»m ngoμi ph¹m vi b¶o vÖ cña c«ng tr×nh
bªn c¹nh nãi trªn. Trong tr|êng hîp nμy viÖc chèng c¶m øng tÜnh ®iÖn, c¶m øng
®iÖn tõ vμ ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p t|¬ng øng
víi cÊp chèng sÐt cña c«ng tr×nh ®ã.
Khi chèng sÐt ®¸nh th¼ng cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng kh«ng lín l¾m ®øng
riªng lÎ còng nh| mét nhãm c¸c c«ng tr×nh t|¬ng tù cÇn b¶o vÖ theo cÊp II, III,
nªn lîi dông c¸c c«ng tr×nh cao cã s½n ®Ó lμm bé phËn thu sÐt nh|: c¸c èng
khãi, èng th¶i khÝ, ®μi n|íc,... hoÆc c¸c c«ng tr×nh cao t|¬ng tù.
1.9. ViÖc thi c«ng l¾p ®Æt bé phËn chèng sÐt nèi ®Êt cho c«ng tr×nh x©y dùng thuéc
c¸c cÊp (kÓ c¶ c«ng tr×nh c¶i t¹o hay më réng) ph¶i lμm ®óng theo thiÕt kÕ vμ
phï hîp víi tiÕn ®é thi c«ng chóng ®Ó hoμn thμnh cïng mét lóc víi c¸c c«ng
viÖc chÝnh.
1.10. Khi thi c«ng c¸c c«ng tr×nh cao gÆp vμo mïa ®«ng sÐt, lóc x©y ®Õn ®é cao tõ
15m trë lªn nªn ®Æt c¸c kim hoÆc d©y thu sÐt t¹m ®Ó ®¶m b¶o an toμn vÒ mÆt
chèng sÐt cho ng|êi vμ c«ng tr×nh trong qu¸ tr×nh x©y dùng.
- C¸c kim thu sÐt t¹m ®Æt theo mÆt trªn cña c«ng tr×nh. D©y xuèng ®Æt tù do däc
theo t|êng cét vμ ph¶i nèi víi bé phËn nèi ®Êt chèng sÐt ®¸nh th¼ng. Khi c«ng
tr×nh ®|îc x©y cao dÇn, c¸c kim vμ d©y thu sÐt, d©y xuèng còng chuyÓn lªn
theo. C¸c chç nèi cña bé phËn thu sÐt, nèi ®Êt, ®|îc dïng bul«ng ®Ó b¾t nèi -
xem ®iÒu 3.28
Khi thi c«ng c¸c c«ng tr×nh cao b»ng kim lo¹i ngay tõ ®Çu ph¶i nèi mãng c«ng
tr×nh víi bé phËn nèi ®Êt chèng sÐt ®¸nh th¼ng.
1.11. C¸c bé phËn chèng sÐt ®¸nh th¼ng, chèng c¶m øng tÜnh ®iÖn vμ c¶m øng ®iÖn tõ
cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇn b¶o vÖ theo cÊp II vμ III ph¶i ®|îc ®|a vμo sö
dông sau khi c«ng tr×nh x©y dùng xong. Riªng ®èi víi c«ng tr×nh cÇn b¶o vÖ
theo cÊp I c¸c bé phËn chèng sÐt nãi trªn ph¶i ®|a vμo sö dông khi b¾t ®Çu l¾p
®Æt c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc cã bªn trong c«ng tr×nh.
Ch|¬ng II
Quy ®Þnh ®èi víi b¶o vÖ chèng sÐt
2.1. C¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇn ph¶i sö dông c¸c ph|¬ng thøc chèng sÐt nh| sau:
a) §èi víi c«ng tr×nh cÊp I vμ II nhÊt thiÕt ph¶i sö dông ph|¬ng thøc b¶o vÖ toμn
bé.
b) §èi víi c«ng tr×nh cÊp III. NÕu lμ nh÷ng c«ng tr×nh cã mét vμi phßng cã nguy
c¬ næ ch¸y, hoÆc nh÷ng c«ng tr×nh th|êng xuyªn tËp trung ®«ng ng|êi cÇn ph¶i
sö dông ph|¬ng thøc b¶o vÖ toμn bé. NÕu lμ nh÷ng c«ng tr×nh kh«ng cã c¸c
phßng cã nguy c¬ næ ch¸y, vμ kh«ng tËp trung ®«ng ng|êi th× sö dông ph|¬ng
thøc b¶o vÖ träng ®iÓm - xem ®iÒu 2.24.
2.2. Bé phËn thu sÐt - Cã thÓ sö dông h×nh thøc kim, d©y, ®ai hoÆc l|íi thu sÐt. Ph¶i
c¨n cø vμo ®Æc ®iÓm cô thÓ cña mçi c«ng tr×nh ®Ó thiÕt kÕ phï hîp víi yªu cÇu
vÒ mÆt b¶o vÖ, còng nh| c¸c yªu cÇu vÒ kinh tÕ, kÜ thuËt.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Bé phËn nèi ®Êt chèng c¶m øng sÐt ph¶i cã trÞ sè ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè
c«ng nghiÖp kh«ng lín h¬n 10 «m vμ ph¶i ®Æt c¸ch xa bé phËn nèi ®Êt chèng sÐt
®¸nh th¼ng mét kho¶ng c¸ch S® nh| ®· nªu ë ®iÒu 2.4.
2.8. §Ó chèng c¶m øng ®iÖn tõ, ph¶i nèi tÊt c¶ c¸c ®|êng èng kim lo¹i, c¸c kÕt cÊu
kim lo¹i dμi, ®ai vμ vá kim lo¹i cña c¸c c¸p t¹i nh÷ng chç chóng ®i gÇn nhau
nhÊt (trong ph¹m vi 100mm). NÕu chóng song song víi nhau, däc theo chiÒu
dμi cø c¸ch nhau 15 ®Õn 20m ph¶i nèi liªn hÖ víi nhau. NÕu c¸c ®o¹n song song
®ã kh«ng dμi qu¸ 20m th× ph¶i nèi t¹i hai ®Çu èng.
C¸c mèi nèi, mÆt bÝch hay m¨ng-s«ng nèi cña c¸c ®|êng èng ph¶i ®¶m b¶o ®iÖn
trë tiÕp xóc 0,03 «m, nÕu kh«ng b¶o ®¶m tiÕp xóc tèt ph¶i hμn v¾t thªm c¸c cÇu
nèi b»ng thÐp trßn hay thÐp dÑt.
2.9. §Ó chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn trong c«ng tr×nh nÕu cã hÖ ®|êng èng
ngÇm b»ng kim lo¹i dÉn vμo, ë vÞ trÝ ®Çu vμo c«ng tr×nh ph¶i nèi hÖ ®|êng èng
víi bé phËn nèi ®Êt chèng c¶m øng sÐt hay nèi víi bé phËn nèi ®Êt b¶o vÖ thiÕt
bÞ ®iÖn.
Bé phËn nèi ®Êt chèng sÐt ®¸nh th¼ng ph¶i ®Æt c¸ch xa hÖ ®|êng èng ngÇm vμ
c¸c bé phËn nèi ®Êt kh¸c mét kho¶ng c¸ch S® nh| ®· nªu ë ®iÒu 2.4.
2.10. §Ó chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn trong c«ng tr×nh nÕu cã hÖ ®|êng èng
b»ng kim lo¹i ®Æt næi ë bªn ngoμi dÉn vμo cÇn ph¶i:
a) NÕu hÖ ®|êng èng ®Æt trªn c¸c trô ®ì, ë vÞ trÝ ®Çu vμo c«ng tr×nh - nèi èng víi
bé phËn nèi ®Êt chèng c¶m øng sÐt. T¹i trô ®ì thø nhÊt (gÇn c«ng tr×nh) nèi ®Êt
víi trÞ sè ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp 10 «m vμ trô ®ì thø hai lμ 20
«m.
Däc theo ®|êng èng kho¶ng 20 ®Õn 30m nèi ®Êt lÆp l¹i víi ®iÖn trë t¶n dßng
®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp 30 «m.
b) NÕu hÖ ®|êng èng ®Æt ë mÆt ®Êt, t¹i vÞ trÝ ®Çu vμo c«ng tr×nh, nèi èng víi bé
phËn nèi ®Êt chèng c¶m øng sÐt. ë c¸c ®iÓm däc theo chiÒu dμi èng , c¸ch vÞ trÝ
®Çu vμo c«ng tr×nh 10 vμ 20m, nèi ®Êt víi ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng
nghiÖp t|¬ng øng b»ng 10 «m vμ 20 «m. Sau ®ã cø tiÕp nhau tõng kho¶ng 20
®Õn 30m nèi ®Êt lÆp l¹i víi ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp 30 «m.
2.11. C¸c ®|êng d©y dÉn vμo c«ng tr×nh cã ®iÖn ¸p d|íi 1000V (ngoμi ra, c¸c ®|êng
d©y kh¸c ®Òu kh«ng ®|îc dÉn vμo) nhÊt thiÕt ph¶i ®Æt c¸p ngÇm suèt tõ tr¹m
biÕn ¸p cung cÊp tíi c«ng tr×nh, ®ång thêi ph¶i ¸p dông thªm c¸c biÖn ph¸p sau:
a) T¹i tr¹m biÕn ¸p cung cÊp ®iÖn, ë phÝa ®iÖn ¸p thÊp vμ t¹i hép ®Çu c¸p cña
c«ng tr×nh, trªn c¸c lâi c¸p ph¶i ®Æt bé chèng sÐt h¹ ¸p.
b) Vá hép ®Çu c¸p, ®ai vμ vë kim lo¹i cña c¸p ë ®Çu vμo c«ng tr×nh ph¶i nèi víi
bé phËn nèi ®Êt cña c¸c bé chèng sÐt h¹ ¸p.
B¶o vÖ c«ng tr×nh cÊp II
2.12. §èi víi c¸c c«ng tr×nh cÊp II cã thÓ bè trÝ thiÕt bÞ chèng sÐt ®éc lËp, c¸ch li hoÆc
®Æt trùc tiÕp lªn c«ng tr×nh. CÇn ph¶i tÝnh to¸n vμ so s¸nh vÒ kinh tÕ kÜ thuËt ®Ó
chän ph|¬ng ¸n hîp lÝ nhÊt.
- NÕu bè trÝ thiÕt bÞ chèng sÐt ®éc lËp hoÆc c¸ch li víi c«ng tr×nh qua c¸c vËt
liÖu kh«ng dÉn ®iÖn, cÇn ph¶i thùc hiÖn theo ®iÒu 2.3 ; 2.4.
- NÕu bè trÝ thiÕt bÞ chèng sÐt trùc tiÕp trªn c«ng tr×nh cÇn ph¶i tháa m·n c¸c
yªu cÇu sau:
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
a) §èi víi kim lo¹i hay d©y thu sÐt - tõ mçi kim lo¹i hoÆc d©y thu sÐt ph¶i cã Ýt
nhÊt lμ hai d©y xuèng.
b) §èi víi l|íi thu sÐt - lμm b»ng thÐp trßn, kÝch th|íc mçi « l|íi kh«ng ®|îc
lín h¬n 5 x 5m. C¸c m¾t l|íi ph¶i ®|îc hμn nèi víi nhau.
Tr|êng hîp c«ng tr×nh cã m¸i b»ng kim lo¹i, nÕu bÒ dÇy m¸i lín h¬n 4mm, cã
thÓ sö dông m¸i ®Ó thu vμ dÉn sÐt. Trong mäi tr|êng hîp ph¶i ®¶m b¶o sù dÉn
®iÖn liªn tôc gi÷a c¸c bé phËn riªng rÏ cña m¸i víi nhau.
c) Trªn m¸i cña c«ng tr×nh nÕu cã ®Æt c¸c bé phËn nh« cao b»ng kim lo¹i (nh|
èng th«ng h¬i, thang ch÷a ch¸y ...) th× mçi bé phËn nμy ph¶i ®¶m b¶o dÉn ®iÖn
liªn tôc vμ ph¶i ®|îc hμn nèi víi l|íi thu sÐt hay m¸i kim lo¹i nÕu c¸c bé phËn
nh« cao nãi trªn kh«ng ph¶i b»ng kim lo¹i (nÕu nh| èng khãi, èng th«ng h¬i
x©y b»ng g¹ch..), ph¶i ®Æt thªm lªn trªn c¸c bé phËn thu sÐt phô (kim hoÆc ®ai
thu sÐt) vμ hμn nèi bé phËn thu sÐt phô nμy víi l|íi thu sÐt hay m¸i kim lo¹i.
d) §èi víi c¸c c«ng tr×nh cao qu¸ 15m cÇn ph¶i thùc hiÖn ®¼ng ¸p tõng tÇng. T¹i
c¸c tÇng cña c«ng tr×nh, ph¶i ®Æt c¸c ®ai san b»ng ®iÖn ¸p bao quanh c«ng tr×nh,
c¸c d©y xuèng ph¶i nèi víi c¸c ®ai san b»ng ®iÖn ¸p vμ tÊt c¶ c¸c bé phËn b»ng
kim lo¹i, kÓ c¶ c¸c bé phËn kim lo¹i kh«ng mang ®iÖn cña c¸c thiÕt bÞ, m¸y mãc
cã ë c¸c tÇng còng ph¶i ®|îc nèi víi c¸c ®ai san b»ng ®iÖn ¸p b»ng d©y nèi.
Tr|êng hîp nμy ph¶i thùc hiÖn nèi ®Êt m¹ch vßng bao quanh c«ng tr×nh.
e) Khi sö dông bé phËn nèi ®Êt cäc hay côm cäc ch«n th¼ng ®øng, c¸c d©y
xuèng ph¶i ®Æt ë phÝa ngoμi trªn c¸c mÆt t|êng cña c«ng tr×nh. Khi sö dông bé
phËn nèi ®Êt kÐo dμi hay m¹ch vßng th× d©y xuèng ph¶i ®Æt c¸ch nhau kh«ng
qu¸ 15 ®Õn 20m däc theo chu vi m¸i c«ng tr×nh.
g) Cã thÓ sö dông c¸c bé phËn kÕt cÊu kim lo¹i cña c«ng tr×nh (nh|: cèt thÐp, v×
kÌo thÐp...) còng nh| cèt thÐp trong c¸c cÊu kiÖn bª t«ng cèt thÐp (trõ cèt thÐp
cã øng lùc tr|íc vμ cèt thÐp cña cÊu kiÖn bª t«ng nhÑ) ®Ó lμm d©y xuèng, víi
®iÒu kiÖn kÜ thuËt thi c«ng ph¶i ®¶m b¶o ®|îc sù dÉn ®iÖn liªn tôc cña c¸c bé
phËn kim lo¹i ®|îc sö dông ®Ó lμm d©y xuèng nãi trªn (b»ng ph|¬ng ph¸p hμn
®iÖn).
2.13. ë nh÷ng vïng ®Êt cã trÞ sè ®iÖn trë suÊt nhá h¬n hoÆc b»ng 3 x 104 «m.cm,
®|îc phÐp sö dông cèt thÐp trong c¸c lo¹i mãng b»ng bª t«ng cèt thÐp ®Ó lμm
bé phËn nèi ®Êt, víi ®iÒu kiÖn kÜ thuËt thi c«ng ph¶i ®¶m b¶o ®|îc sù dÉn ®iÖn
liªn tôc cña c¸c cèt thÐp trong c¸c lo¹i mãng nãi trªn.
2.14. TrÞ sè ®iÖn trë xung kÝch cña bé phËn nèi ®Êt chèng sÐt ®¸nh th¼ng ¸p dông ®iÒu
2.5.
2.15. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c bé phËn cña thiÕt bÞ chèng sÐt vμ c¸c bé phËn kim lo¹i
cña c«ng tr×nh, c¸c ®|êng èng, ®|êng d©y ®iÖn lùc, ®iÖn yÕu (®iÖn tho¹i, truyÒn
thanh...) dÉn vμo c«ng tr×nh:
a) PhÝa trªn mÆt ®Êt kh«ng ®|îc nhá h¬n 1,5m; phÝa d|íi mÆt ®Êt kh«ng ®|îc
nhá h¬n 3m.
b) Tr|êng hîp thùc hiÖn kho¶ng c¸ch quy ®Þnh trªn gÆp nhiÒu khã kh¨n vμ
kh«ng hîp lÝ vÒ kinh tÕ - kÜ thuËt th× ®|îc phÐp nèi chóng vμ c¶ c¸c bé phËn kim
lo¹i kh«ng mang ®iÖn cña c¸c thiÕt bÞ ®iÖn víi thiÕt bÞ chèng sÐt, trõ c¸c phßng
cã nguy c¬ g©y ra ch¸y næ, vμ ph¶i thùc hiÖn thªm c¸c biÖn ph¸p sau:
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
- C¸c ®|êng d©y ®iÖn lùc, ®iÖn nhÑ ph¶i luån trong c¸c èng thÐp, hoÆc sö dông
c¸c lo¹i c¸p cã vá b»ng kim lo¹i vμ nèi c¸c èng thÐp, hoÆc vá kim lo¹i cña c¸p
víi ®ai san b»ng ®iÖn ¸p t¹i chç chóng gÇn nhau nhÊt.
- Ph¶i ®Æt ®ai san b»ng ®iÖn ¸p bªn trong c«ng tr×nh.
§ai san b»ng ®iÖn ¸p lμ mét m¹ng c¸c « l|íi n»m ngang, ch«n ë ®é s©u kh«ng
nhá h¬n 0,5m so víi mÆt sμn, lμm b»ng thÐp trßn hoÆc thÐp dÑt tiÕt diÖn kh«ng
®|îc nhá h¬n 100mm2 vμ bÒ dÇy thÐp dÑt kh«ng nhá h¬n 4mm.
KÝch th|íc mçi « l|íi kh«ng ®|îc lín h¬n 5 x 5m.
- NhÊt thiÕt ph¶i sö dông h×nh thøc nèi ®Êt m¹ch vßng bao quanh c«ng tr×nh vμ
däc theo m¹ch vßng nèi ®Êt, cø c¸ch nhau tõng kho¶ng 10 ®Õn 15m ph¶i hμn
nèi liªn hÖ víi ®ai san b»ng ®iÖn ¸p trong c«ng tr×nh: §iÖn trë xung kÝch cña
m¹ch vßng nèi ®Êt kh«ng v|ît qu¸ trÞ sè ®· nªu ë ®iÒu 2.5.
- Khi ®· sö dông cèt thÐp trong c¸c mãng b»ng bª t«ng cèt thÐp cña c«ng tr×nh
®Ó lμm bé phËn nèi ®Êt th× kh«ng yªu cÇu ®Æt ®ai san b»ng ®iÖn ¸p bªn trong
c«ng tr×nh.
2.16. Chèng sÐt cho c¸c bÓ chøa kÝn ®Æt ë ngoμi trêi.
a) Tr|êng hîp bÓ chøa b»ng kim lo¹i, nÕu thμnh bÓ cã bÒ dμy tõ 5mm trë lªn,
®|îc sö dông thμnh bÓ ®Ó thu vμ dÉn sÐt, nÕu bÒ dÇy thμnh bÓ nhá h¬n 5mm th×
ph¶i ®Æt bé phËn thu sÐt riªng, thμnh bÓ chØ ®|îc sö dông ®Ó dÉn sÐt.
b) Tr|êng hîp c¸c bÓ chøa b»ng bª t«ng cèt thÐp, cã thÓ bè trÝ thiÕt bÞ chèng sÐt
®éc lËp, c¸ch li hay ®Æt trùc tiÕp trªn bÓ chøa ®ã.
c) NÕu cã èng th«ng h¬i hoÆc tho¸t khÝ trªn bÓ th× kho¶ng kh«ng gian trªn c¸c
èng ®ã còng ph¶i ®|îc b¶o vÖ nh| ®· nªu ë ®iÒu 2.6.
d) §iÖn trë nèi ®Êt xung kÝch cña bé phËn nèi ®Êt kh«ng ®|îc lín h¬n 20 «m vμ
ph¶i cã Ýt nhÊt lμ hai d©y xuèng nèi thμnh bÓ hay bé phËn thu sÐt víi bé phËn
nèi ®Êt.
2.17. §Ó chèng c¶m øng tÜnh ®iÖn, ¸p dông ®iÒu 2.7. Tr|êng hîp sö dông m¸i kim
lo¹i ®Ó chèng sÐt ®¸nh th¼ng, hoÆc ®Æt l|íi chèng sÐt ®¸nh th¼ng trªn m¸i c«ng
tr×nh th× kh«ng ph¶i chèng c¶m øng sÐt, nh|ng ph¶i thùc hiÖn ®¼ng ¸p tõng tÇng
vμ nèi c¸c kÕt cÊu kim lo¹i hoÆc m¸y mãc bªn trong c«ng tr×nh víi ®ai san b»ng
®iÖn ¸p.
2.18. §Ó chèng c¶m øng ®iÖn tõ, ¸p dông ®iÒu 2.8.
2.19. §Ó chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn trong c«ng tr×nh, nÕu cã hÖ ®|êng d©y,
®|êng èng ngÇm b»ng kim lo¹i dÉn vμo, ¸p dông ®iÒu 2.9.
Riªng kho¶ng c¸ch trong ®Êt S® tõ bé phËn nèi ®Êt b¶o vÖ chèng sÐt ®¸nh th¼ng
®Õn c¸c ®|êng d©y, ®|êng èng vμ bé phËn kim lo¹i kh¸c ¸p dông ®iÒu 2.15.
2.20. §Ó chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn trong c«ng tr×nh nÕu cã hÖ ®|êng d©y,
®|êng èng b»ng kim lo¹i ®Æt næi ë bªn ngoμi dÉn vμo, ¸p dông ®iÒu 2.10.
2.21. C¸c l|íi ®iÖn cã ®iÖn ¸p d|íi 1000V, l|íi ®iÖn yÕu (®iÖn tho¹i, truyÒn thanh...)
chØ ®|îc ®|a vμo c«ng tr×nh b»ng c¸p ngÇm. Hép ®Çu c¸p, ®ai vμ vá c¸p b»ng
kim lo¹i ph¶i nèi víi bé phËn nèi ®Êt chèng c¶m øng sÐt. NÕu c¸c l|íi ®iÖn trªn
lμ ®|êng d©y trªn kh«ng, muèn ®|a vμo c«ng tr×nh ph¶i chuyÓn sang dïng cÊp
ngÇm, chiÒu dμi ®o¹n c¸p nμy Ýt nhÊt lμ 50m.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Víi l|íi ®iÖn ®iÖn ¸p d|íi 1000V, ë cét cã sù chuyÓn ®æi tõ ®|êng d©y trªn
kh«ng sang ®|êng d©y c¸p, hép ®Çu c¸p, ®ai vμ vá c¸p b»ng kim lo¹i còng nh|
xμ, ch©n sø b»ng kim lo¹i trªn cét ph¶i nèi víi mét bé phËn nèi ®Êt cã ®iÖn trë
t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp kh«ng lín h¬n 10 «m, ngoμi ra gi÷a mçi
®|êng d©y víi c¸c bé phËn kim lo¹i cã liªn hÖ víi bé phËn nèi ®Êt ph¶i ®Æt c¸c
bé phËn chèng sÐt h¹ ¸p hay khe hë phãng ®iÖn víi kho¶ng c¸ch phãng ®iÖn
b»ng 2 ®Õn 3 mm.
Xμ vμ ch©n xø b»ng kim lo¹i trªn cét ®|êng d©y kÕ tiÕp víi cét cã sù chuyÓn ®æi
nãi trªn ph¶i nèi víi mét bé phËn nèi ®Êt cã ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng
nghiÖp kh«ng lín h¬n 20 «m.
2.23. C¸c bé phËn kim lo¹i cña thiÕt bÞ chèng sÐt ph¶i ®Æt c¸ch xa c¸c vËt b»ng kim
lo¹i cña c«ng tr×nh mét kho¶ng c¸ch kh«ng ®|îc nhá h¬n 1,5m nÕu vËt kim lo¹i
®ã ë ®é cao d|íi 20m so víi mÆt ®Êt, vμ kh«ng ®|îc nhá h¬n 1:10 chiÒu dμi cña
®o¹n d©y xuèng nÕu vËt kim lo¹i ®ã ë ®é cao tõ 20m trë lªn (S t 0,1L), trong ®ã
L lμ chiÒu dμi cña ®o¹n d©y xuèng ®o däc theo ®|êng d©y tõ mÆt ®Êt ®Õn ®iÓm
kh¶o s¸t.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Tr|êng hîp cã mét v¸ch ng¨n b»ng vËt liÖu kh«ng dÉn ®iÖn gi÷a vËt kim lo¹i vμ
thiÕt bÞ chèng sÐt, cã thÓ gi¶m kho¶ng c¸ch trªn mét ®o¹n b»ng 3 lÇn chiÒu dμy
cña v¸ch ng¨n.
§èi víi c¸c ®|êng d©y ®iÖn lùc, ®iÖn nhÑ còng ph¶i b¶o ®¶m kho¶ng c¸ch quy
®Þnh trªn (1,5 hoÆc 1:10 chiÒu dμi cña ®o¹n d©y xuèng).
Kho¶ng c¸ch tõ c¸c bé phËn kim lo¹i cña thiÕt bÞ chèng sÐt ®Õn c¸c ®|êng èng
kim lo¹i ngÇm hoÆc c¸c ®|êng c¸p ngÇm dÉn vμo c«ng tr×nh kh«ng ®|îc nhá
h¬n 3m nÕu kh«ng sö dông chóng lμm vËt nèi ®Êt tù nhiªn.
Tr|êng hîp thùc hiÖn c¸c kho¶ng c¸ch quy ®Þnh trªn gÆp nhiÒu khã kh¨n vμ
kh«ng hîp lÝ vÒ kinh tÕ - kÜ thuËt th× ®|îc phÐp nèi chóng vμ c¶ bé phËn kim
lo¹i kh«ng mang ®iÖn cña thiÕt bÞ ®iÖn víi thiÕt bÞ chèng sÐt, trõ c¸c phßng cã
nguy c¬ g©y ra ch¸y næ, nh|ng ph¶i sö dông h×nh thøc nèi ®Êt m¹ch vßng bao
quanh c«ng tr×nh. Däc theo chu vi m¸i, cø c¸ch nhau tõ 15 ®Õn 20m ®Æt mét d©y
xuèng vμ hμn d©y xuèng víi m¹ch vßng nèi ®Êt nãi trªn.
2.24. §èi víi c¸c c«ng tr×nh cÊp III kh«ng cao h¬n 16m, kh«ng réng h¬n 20m, kh«ng
cã c¸c phßng cã nguy c¬ næ ch¸y, kh«ng tËp trung ®«ng ng|êi vμ x©y dùng t¹i
nh÷ng vïng cã mËt ®é sÐt ®¸nh th¼ng kh«ng cao, cã thÓ ¸p dông ph|¬ng thøc
b¶o vÖ träng ®iÓm nh| sau:
a) §èi víi c«ng tr×nh m¸i b»ng, chØ cÇn b¶o vÖ cho c¸c gãc nhμ vμ däc theo chu
vi cña ®|êng viÒn t|êng ch¾n m¸i.
b) §èi víi c«ng tr×nh m¸i dèc, m¸i r¨ng c|a, m¸i chång diªm, chØ cÇn b¶o vÖ
cho c¸c gãc nhμ, gãc diÒm m¸i, däc theo bê nãc vμ diÒm m¸i. Nh|ng nÕu chiÒu
dμi cña c«ng tr×nh kh«ng qu¸ 30m th× kh«ng cÇn b¶o vÖ bê nãc, vμ nÕu ®é dèc
m¸i lín h¬n 280 th× còng kh«ng cÇn b¶o vÖ diÒm m¸i.
c) B¶o vÖ cho nh÷ng bé phËn kÕt cÊu nh« cao lªn khái mÆt m¸i ph¶i bè trÝ c¸c
kim hoÆc ®ai thu sÐt.
Nh÷ng kim hoÆc ®ai nμy ph¶i ®|îc bè nèi víi bé phËn thu sÐt cña c«ng tr×nh.
2.25. §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh cã m¸i kim lo¹i ®|îc phÐp sö dông m¸i lμm bé phËn
thu vμ dÉn sÐt nÕu bÒ dÇy cña m¸i:
- Lín h¬n 4mm, ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh cã mét sè phßng cã nguy c¬ næ, ch¸y.
- Lín h¬n 3,5mm, ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh kh«ng cã nguy c¬ næ, ch¸y.
- Khi sö dông m¸i lμm bé phËn thu vμ dÉn sÐt ph¶i ®¶m b¶o ®|îc sù dÉn ®iÖn
liªn tôc cña m¸i. NÕu kh«ng, ph¶i hμn nèi c¸c bé phËn riªng rÏ cña m¸i víi
nhau, mçi bé phËn Ýt nhÊt ph¶i cã hai mèi nèi.
Däc theo chu vi m¸i cø c¸ch nhau 20 ®Õn 30m ph¶i ®Æt mét d©y xuèng, nÕu
c«ng tr×nh nhá Ýt nhÊt còng ph¶i cã hai d©y xuèng.
Tr|êng hîp bÒ dÇy m¸i kim lo¹i nhá h¬n c¸c trÞ sè quy ®Þnh trªn, ph¶i ®Æt bé
phËn thu sÐt riªng ®Ó b¶o vÖ, chØ ®|îc sö dông m¸i ®Ó dÉn sÐt vμ còng ph¶i b¶o
®¶m yªu cÇu dÉn ®iÖn liªn tôc nh| trªn.
2.26. §èi víi c¸c c«ng tr×nh b»ng tranh, tre, nøa, l¸ ph¶i bè trÝ thiÕt bÞ chèng sÐt ®éc
lËp víi c«ng tr×nh. NÕu xung quanh c«ng tr×nh cã c¸c c©y xanh, tèt nhÊt lμ sö
dông c©y xanh ®ã ®Ó ®Æt thiÕt bÞ chèng sÐt, nh|ng còng ph¶i b¶o ®¶m c¸c
kho¶ng c¸ch an toμn nh| quy ®Þnh trong ®iÒu 2.4 ; 3.30 vμ 3.31.
Tr|êng hîp cã lîi nhiÒu vÒ kinh tÕ - kÜ thuËt th× ®|îc phÐp ®Æt thiÕt bÞ chèng sÐt
ngay trªn c«ng tr×nh, nh|ng cÇn ph¶i tháa m·n c¸c yªu cÇu sau:
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
a) Ph¶i sö dông kim thu sÐt l¾p trªn cét c¸ch ®iÖn (gç, tre...) kho¶ng c¸ch tõ c¸c
phÇn dÉn ®iÖn cña kim ®Õn m¸i c«ng tr×nh kh«ng ®|îc nhá h¬n 400mm.
b) D©y xuèng ph¶i bè trÝ trªn c¸c ch©n ®ì kh«ng dÉn ®iÖn vμ c¸ch m¸i tõ
150mm trë lªn.
c) D©y xuèng kh«ng ®|îc xuyªn qua m¸i. Tr|êng hîp ®Æc biÖt ph¶i xuyªn qua
m¸i th× ph¶i luån trong èng sμnh hoÆc sø.
2.27. §èi víi c«ng tr×nh ch¨n nu«i gia sóc (lo¹i gia sóc lín) ph¶i bè trÝ thiÕt bÞ chèng
sÐt ®éc lËp. Bé phËn thu sÐt vμ bé phËn nèi ®Êt ph¶i ®Æt c¸ch xa mãng c«ng
tr×nh vμ cöa ra vμo mét kho¶ng c¸ch Ýt nhÊt lμ 10m.
Tr|êng hîp cã lîi vÒ kinh tÕ th× ®|îc phÐp ®Æt bé phËn thu sÐt ngay trªn c«ng
tr×nh, nh|ng bé phËn nèi ®Êt ph¶i ®Æt c¸ch mãng c«ng tr×nh vμ cöa ra vμo mét
kho¶ng c¸ch Ýt nhÊt lμ 5m. NÕu kh«ng b¶o ®¶m ®|îc nh÷ng kho¶ng c¸ch nãi
trªn, khi ®Æt xong bé phËn nèi ®Êt th× ph¶i phñ lÊp lªn trªn mét líp ®¸ d¨m
(hoÆc sái) nhùa ®|êng cã chiÒu dÇy tõ 100mm trë lªn, kÌm theo nªn ®Æt mét
biÓn b¸o phßng ngõa.
2.28. Chèng sÐt ®¸nh th¼ng cho nh÷ng èng khãi cao:
a) NÕu èng khãi lμm b»ng kim lo¹i, bÒ dμy thμnh èng lín h¬n 4mm, sö dông
èng khãi ®Ó thu vμ dÉn sÐt, tr|êng hîp nμy chØ cÇn tiÕn hμnh nèi ®Êt cho èng
khãi. NÕu bÒ dÇy thμnh èng nhá h¬n 4mm, ph¶i ®Æt bé phËn thu sÐt riªng, chØ sö
dông thμnh èng ®Ó dÉn sÐt. Khi sö dông thμnh èng ®Ó thu sÐt vμ dÉn sÐt, cÇn
ph¶i hμn nèi c¸c bé phËn riªng biÖt cña èng víi nhau.
b) NÕu èng khãi b»ng bª t«ng cèt thÐp hay x©y b»ng g¹ch, ®¸, cã thÓ b¶o vÖ
b»ng kim hoÆc ®ai thu sÐt viÒn quanh miÖng èng khãi.
Ph¹m vi b¶o vÖ cña kim thu sÐt ph¶i bao trïm toμn bé miÖng èng khãi. Sè l|îng
vμ kÝch th|íc kim ph¶i x¸c ®Þnh theo tÝnh to¸n, nh|ng chiÒu dμi mçi kim kh«ng
nªn qu¸ 3m.
Däc theo chiÒu cao cña èng khãi, nÕu cã d©y bËc thang dÉn ®iÖn liªn tôc th×
®|îc sö dông ®Ó lμm d©y xuèng.
§èi víi èng khãi cao tõ 40m trë lªn ph¶i cã Ýt nhÊt lμ hai kim thu sÐt vμ hai d©y
xuèng, trÞ sè ®iÖn trë nèi ®Êt xung kÝch kh«ng lín h¬n 10 «m.
2.29. Chèng sÐt ®¸nh th¼ng cho nh÷ng c«ng tr×nh kh¸c nh| ®μi chøa n|íc, th¸p
khoan, m¸y ®ãng cäc, cÇn trôc quy ®Þnh nh| sau:
a) NÕu chóng b»ng kim lo¹i, dÉn ®iÖn liªn tôc tõ trªn xuèng th× sö dông lμm bé
phËn thu vμ dÉn sÐt. Tr|êng hîp nμy chØ cÇn nèi ®Êt cho c«ng tr×nh víi trÞ sè
®iÖn trë nèi ®Êt xung kÝch 10 «m. NÕu c«ng tr×nh nhá còng ph¶i cã Ýt nhÊt lμ hai
d©y nèi ®Êt.
Tr|êng hîp c«ng tr×nh b»ng kim lo¹i kh«ng dÉn ®iÖn liªn tôc, ph¶i hμn c¸c bé
phËn riªng biÖt l¹i víi nhau hoÆc ®Æt c¸c cÇu nèi nh|ng kh«ng ®|îc lμm ¶nh
h|ëng ®Õn ho¹t ®éng b×nh th|êng cña thiÕt bÞ.
b) NÕu chóng kh«ng ph¶i lμm b»ng kim lo¹i, cÇn ®Æt bé phËn thu sÐt riªng ®Ó
b¶o vÖ. D©y xuèng bè trÝ gÇn bËc thang. NÕu bËc thang dÉn ®iÖn liªn tôc th×
®|îc sö dông ®Ó lμm d©y xuèng. NÕu c«ng tr×nh cao tõ 40m trë lªn ph¶i cã Ýt
nhÊt lμ hai kim thu sÐt vμ hai d©y xuèng. TrÞ sè ®iÖn trë nèi ®Êt xung kÝch kh«ng
®|îc lín h¬n 10 «m.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
2.30. §Ó b¶o vÖ chèng sÐt ®¸nh th¼ng cho c¸c t|îng, ®μi kØ niÖm kh«ng ph¶i b»ng
kim lo¹i (g¹ch, bª t«ng cèt thÐp, ®¸, èp b»ng ®¸...) ë ®Ønh t|îng ®μi cÇn ph¶i ®Æt
kim hoÆc ®ai thu sÐt, kho¶ng c¸ch tõ ®Ønh kim, hoÆc ®ai ®Õn ®Ønh t|îng, ®μi
kh«ng quy ®Þnh. D©y xuèng cã thÓ sö dông cèt thÐp chÞu lùc trong th©n t|îng
®μi, nh|ng ph¶i b¶o ®¶m dÉn ®iÖn liªn tôc. §iÖn trë nèi ®Êt xung kÝch kh«ng
v|ît qu¸ 10 «m.
Tr|êng hîp t|îng, ®μi b»ng kim lo¹i ph¶i ®¶m b¶o dÉn ®iÖn liªn tôc vμ chØ cÇn
nèi ®Êt cho c¸c t|îng ®μi ®ã víi ®iÖn trë nèi ®Êt xung kÝch kh«ng v|ît qu¸ 30
«m.
2.31. Chèng sÐt ®¸nh th¼ng cho c¸c bÓ chøa kÝn ®Æt ë ngoμi trêi ¸p dông ®iÒu 2.16.
2.32. §Ó chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn tõ ®|êng d©y trªn kh«ng dÉn vμo c«ng
tr×nh ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ sau:
a) §èi víi ®|êng d©y ®iÖn ¸p d|íi 1000V, t¹i ®Çu vμo c«ng tr×nh ph¶i ®Æt bé
chèng sÐt h¹ ¸p, hoÆc khe hë phãng ®iÖn. Bé phËn nèi ®Êt cã ®iÖn trë t¶n dßng
®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp kh«ng lín h¬n 20 «m, t¹i cét thø nhÊt vμ thø hai gÇn
c«ng tr×nh ph¶i nèi ®Êt xμ vμ ch©n sø trªn cét víi ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè
c«ng nghiÖp t|¬ng øng b»ng 20 vμ 30 «m.
Riªng ®èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông cã thÓ kh«ng cÇn ®Æt bé chèng
sÐt h¹ ¸p hoÆc khe hë phãng ®iÖn ë ®Çu vμo c«ng tr×nh.
NÕu ®iÖn ¸p lín h¬n 1000V, cÇn b¶o vÖ theo c¸c quy ®Þnh cña Ngμnh ®iÖn lùc.
b) §èi víi c¸c ®|êng d©y ®iÖn yÕu cÇn b¶o vÖ theo quy ®Þnh cña c¸c Ngμnh chñ
qu¶n.
2.33. §Ó chèng ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn tõ c¸c ®|êng èng b»ng kim lo¹i, ®Æt næi
dÉn vμo c«ng tr×nh ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ sau:
a) T¹i ®Çu vμo c«ng tr×nh, èng ph¶i ®|îc nèi ®Êt víi ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn
sè c«ng nghiÖp kh«ng lín h¬n 20 «m.
b) T¹i hai cét ®ì ®Çu tiªn gÇn c«ng tr×nh, mçi cét ph¶i ®|îc nèi ®Êt víi ®iÖn trë
t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp b»ng 40 «m.
c) T¹i c¸c cét ®ì tiÕp theo thuéc khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh, cø c¸ch nhau 250
®Õn 300m ph¶i nèi ®Êt lÆp l¹i víi trÞ sè ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng
nghiÖp cña mçi bé phËn nèi ®Êt b»ng 50 «m.
NÕu èng ®Æt n»m ë mÆt ®Êt còng tiÕn hμnh nèi ®Êt theo tr×nh tù nh| trªn.
Ch|¬ng III
ThiÕt bÞ chèng sÐt
3.8. §ai hoÆc l|íi thu sÐt ®Æt trªn c¸c cäc ®ì b»ng thÐp trßn hoÆc thÐp dÑt, cø c¸ch
nhau tõ 1,0 ®Õn 1,5m ph¶i cã mét cäc ®ì, kho¶ng c¸ch tõ ®ai hoÆc l|íi thu sÐt
®Õn mÆt m¸i c«ng tr×nh kh«ng nhá h¬n 60 mm.
§Æt c¸c cäc ®ì trªn m¸i ph¶i ®¶m b¶o:
a) Chèng dét cho m¸i
b) Kh«ng ph¸ ho¹i líp chèng thÊm hoÆc c¸ch nhiÖt cña m¸i.
c) Kh«ng c¶n trë ®Õn viÖc tho¸t n|íc m|a trªn m¸i.
d) D©y kh«ng c¨ng qu¸ vμ khi b¨ng qua c¸c khe lón ph¶i cã ®o¹n co d·n uèn
cong kho¶ng 100 ®Õn 200mm.
ë nh÷ng vÞ trÝ ng|êi vμ gia sóc cã thÓ tiÕp xóc ®o¹n d©y xuèng tõ mÆt ®Êt ®Õn
®é cao 2,5m ph¶i ®Æt trong èng c¸ch ®iÖn hoÆc quÊn b»ng vËt liÖu c¸ch ®iÖn.
NÕu cã kh¶ n¨ng bÞ va ch¹m vÒ c¬ häc, ®o¹n d©y xuèng nμy ph¶i ®|îc b¶o vÖ
b»ng c¸c thanh thÐp h×nh èp bªn ngoμi (thÐp gãc hoÆc thÐp ch÷ U).
thÐp, c¸c mãng b»ng bª t«ng cèt thÐp cña c«ng tr×nh ®Ó lμm bé phËn nèi ®Êt
ch«n s©u.
- Tr|êng hîp líp ®Êt trªn cã trÞ sè ®iÖn trë suÊt nhá, c¸c líp ®Êt d|íi lμ ®¸ sái
hoÆc cã ®iÖn trë suÊt lín th× sö dông h×nh thøc nèi ®Êt thμnh (tia) ®Æt n»m ngang
(nèi ®Êt kÐo dμi) ch«n ë ®é s©u tõ 0,5 ®Õn 0,8m so víi mÆt ®Êt, chiÒu dμi mçi
thanh kh«ng nªn lÊy qu¸ trÞ sè chiÒu dμi tíi h¹n, øng víi c¸c trÞ sè ®iÖn trë suÊt
®Êt cho ë b¶ng 2. Tr|êng hîp cÇn ph¶i t¨ng sè thanh th× kh«ng nªn t¨ng qu¸ 4
thanh vμ gãc t¹o thμnh gi÷a c¸c thanh kh«ng ®|îc nhá h¬n 900.
- Trong qu¸ tr×nh lùa chän nªn |u tiªn sö dông h×nh thøc nèi ®Êt kÐo dμi.
b) Khi ®iÖn trë suÊt cña ®Êt b»ng tõ 3 ®Õn 7 x l04 «m.cm, cÇn sö dông h×nh thøc
nèi ®Êt hçn hîp (cäc kÕt hîp víi thanh). Cã thÓ sö dông nèi ®Êt hçn hîp kiÓu
h×nh vu«ng, ch÷ nhËt, vßng trßn.
C¸c cäc chØ nªn ®ãng trong kho¶ng 2: 3 chiÒu dμi cña thanh, tÝnh tõ ®Çu thanh,
phÝa nèi ®Êt víi d©y xuèng.
c) Khi trÞ sè ®iÖn trë suÊt lín h¬n 7 x l04 «m.cm, hoÆc ®Êt cã nhiÒu ®¸ t¶ng, ®¸
vØa, cho phÐp kÐo dμi thanh tíi chç ®Êt cã trÞ sè ®iÖn trë suÊt nhá (hå, ao, s«ng,
suèi) nh|ng kh«ng nªn ®|a xa qu¸ l00m.
d) Còng cã thÓ ¸p dông biÖn ph¸p nh©n t¹o ®Ó c¶i thiÖn ®é dÉn ®iÖn cña ®Êt ë
nh÷ng vïng ®Êt cã trÞ sè ®iÖn trë suÊt cao - phô lôc 3.
3.21. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cäc trong h×nh thøc nèi ®Êt hçn hîp, kh«ng ®|îc nhá h¬n
chiÒu dμi mçi cäc.
3.22. Trong giíi h¹n nhÊt ®Þnh, bé phËn nèi ®Êt cã ®iÖn trë xung kÝch (Rxk) quan hÖ
víi ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp (R~) theo c«ng thøc
Rxk =D.R ~
Trong ®ã D lμ hÖ sè xung kÝch, phô thuéc vμo trÞ sè dßng ®iÖn sÐt, ®iÖn trë suÊt
®Êt vμ h×nh thøc cÊu t¹o cña bé phËn nèi ®Êt.
Nªn dïng nh÷ng bé phËn nèi ®Êt cã D d l
Trong b¶ng 2 cho c¸c trÞ sè chiÒu dμi tíi h¹n (lth) cña thanh nèi ®Êt ®Æt n»m
ngang b¶o ®¶m ®|îc D < l trong c¸c tr|êng hîp ®iÖn trë suÊt ®Æt kh¸c nhau.
B¶ng 2
U, «m x cm < 5 x 10 4
5 x 10 4
10 x 104 20 x 104 40 x 104
lth, m 25 35 50 80 100
C¸c trÞ sè hÖ sè xung kÝch trong c¸c tr|êng hîp ®iÖn trë suÊt ®Êt kh¸c nhau cho
ë b¶ng 8 - c¸c sè ë tö sè dïng cho h×nh thøc nèi ®Êt hçn hîp, c¸c sè ë mÉu sè
dïng cho h×nh thøc nèi ®Êt cäc ch«n, th¼ng ®øng.
B¶ng 3
U, «m x cm < 1 x 10 4
1 x 10 4
5 x 104 10 x 104 20 x 104
0,9 0,7 0,5 0,3
D 0,36
0,9 0,9 0,7 0,5
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
3.23. TrÞ sè ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp cña mét sè h×nh thøc nèi ®Êt
®¬n gi¶n tr×nh bμy ë phô lôc 4.
3.24. §Æt bé phËn nèi ®Êt ph¶i b¶o ®¶m c¸c kho¶ng c¸ch an toμn quy ®Þnh ë ch|¬ng2.
Bé phËn nèi ®Êt cäc ch«n th¼ng ®øng ph¶i ®Æt t¹i nh÷ng chç Ýt ng|êi, gia sóc
qua l¹i. Khi xÐt thÊy cã kh¶ n¨ng nguy hiÓm cÇn ph¶i rμo, ch¾n xung quanh.
Kho¶ng c¸ch tõ rμo ®Õn bé phËn nèi ®Êt Ýt nhÊt lμ 5m. NÕu ®iÒu kiÖn kinh tÕ cho
phÐp cã thÓ ®ãng thªm c¸c cäc phô ®Ó gi¶m ®iÖn ¸p b|íc xung quanh bé phËn
nèi ®Êt.
3.25. Ph¶i ®Æt bé phËn nèi ®Êt xa nh÷ng vïng xung quanh èng khãi, kho chøa ph©n,
r·nh th¸o ph©n, r¸c h÷u c¬..., kho¶ng c¸ch nμy cμng xa cμng tèt.
3.26. Ph¶i sö dông lo¹i ®Êt cã ®iÖn trë suÊt nhá ®Ó lÊp bé phËn nèi ®Êt, kh«ng ®|îc
lÊp b»ng ®Êt cã lÉn nhiÒu g¹ch ®¸, sái, cuéi, xØ than v.v...
Khi lÊp xong ph¶i ®Çm kÜ, cø mçi líp ®Êt dμy tõ l00 ®Õn 150 mm ph¶i ®Çm mét
lÇn, kÌm theo cã thÓ t|íi thªm n|íc. Lóc ®Çm ph¶i tr¸nh va ch¹m m¹nh lμm h|
háng bé phËn nèi ®Êt (bong c¸c mèi hμn nèi).
3.27. Khi lîi dông c¸c c«ng tr×nh, ®|êng èng kim lo¹i hoÆc vá kim lo¹i cña c¸c lo¹i
c¸p thuéc c¬ quan kh¸c ®Ó lμm vËt nèi ®Êt tù nhiªn ph¶i ®|îc sù tho¶ thuËn cña
c¸c c¬ quan ®ã.
Khi lîi dông c¸c vËt nèi ®Êt tù nhiªn ph¶i cã kiÓm tra ®o ®¹c thùc tÕ. Tr|êng
hîp kh«ng kiÓm tra, ®o ®¹c ®|îc th× chØ cã thÓ sö dông vËt nèi ®Êt tù nhiªn ®ã
®Ó gi¶m bít ®iÖn trë nèi ®Êt, cßn khi x¸c ®Þnh ®iÖn trë nèi ®Êt tù nhiªn ®ã ®Ó
gi¶m bít ®iÖn trë nèi ®Êt, ph¶i c¨n cø vμo bé phËn nèi ®Êt nh©n t¹o.
Nh÷ng mèi nèi t¹i n¬i dÔ bÞ ¨n mßn nhÊt thiÕt ph¶i hμn hoÆc sö dông m¨ng-
s«ng nèi ®Æc biÖt ®Ó chèng ¨n mßn.
Tr|êng hîp cã yªu cÇu cÇn ph¶i kiÓm tra ®iÖn trë nèi ®Êt th|êng xuyªn, th× chç
nèi gi÷a d©y xuèng vμ d©y nèi ®Êt ph¶i sö dông mèi nèi dÔ th¸o rêi nh| ®· nªu
ë ®iÒu 3- 14.
3.29. C¸c mèi hμn ph¶i b¶o ®¶m chÊt l|îng tèt. ChiÒu dμi mèi hμn kh«ng ®|îc nhá
h¬n 6 lÇn ®|êng kÝnh cña thanh nèi lín, hoÆc kh«ng ®|îc nhá h¬n 2 lÇn bÒ réng
cña thanh nèi dÑt.
Ch|¬ng IV
Ph¹m vi b¶o vÖ cña bé phËn thu sÐt
4.1. Ph¹m vi b¶o vÖ cña bé phËn thu sÐt trong ®iÒu kiÖn b×nh th|êng lμ mét kho¶ng
kh«ng gian mμ bªn trong c«ng
tr×nh x©y dùng cÇn chèng sÐt
®¸nh th¼ng ®|îc b¶o ®¶m an
toμn. BÒ mÆt cña ph¹m vi b¶o vÖ
cã møc ®é an toμn nhá nhÊt, cμng
tiÕn vμo phÝa trong møc ®é an
toμn cμng t¨ng.
MÆt c¾t ®øng cña ph¹m vi b¶o vÖ, giíi h¹n bëi mét ®|êng sinh gÉy khóc, do hai
®o¹n th¼ng t¹o thμnh.
Mét ®o¹n nèi tõ ®Ønh kim ®Õn mét ®iÓm ë mÆt ®Êt c¸ch ch©n cét thu sÐt b»ng
0,75h; ®o¹n kia nèi tõ mét ®iÓm trªn kim thu sÐt vμ ë ®é cao b»ng 0,8h tíi mét
®Óm ë mÆt ®Êt c¸ch ch©n cét thu sÐt b»ng 1,5h.
ë ®é cao hx bÊt k× b¸n kÝnh b¶o vÖ cña kim thu sÐt lμ rx ®|îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c
c«ng thøc sau:
a) NÕu hx/h d 2/3 th× rx = l,5 (h - l,25hx)
b) NÕu hx/h > 2/3 th× rx = 0,75 (h-hx)
Tr|êng hîp ®· biÕt rx vμ hx th× chiÒu cao cña kim thu sÐtt x¸c ®Þnh b»ng c¸c
c«ng thøc sau:
rx 1,9hx
h
a) NÕu hx/rx d 2,67 th× 1,5
rx 0,75hx
h
b) NÕu hx/rx >2,67 th× 0,75
Hai kim thu sÐt
4.3. Ph¹m vi b¶o vÖ cña 2 kim thu sÐt (cßn gäi lμ kim thu sÐt kÐp) t¹o bëi hai kim
thu sÐt cao b»ng nhau,
h×nh 7.
MÆt c¾t ngang cña ph¹m vi b¶o vÖ t¹i ®iÓm thÊp nhÊt, ë gi÷a hai kim thu sÐt
hoμn toμng gièng nh| ph¹m vi b¶o vÖ cña mét kim thu sÐt ®øng riªng rÏ cã
chiÒu cao lμ ho.
MÆt c¾t nμy cho phÐp x¸c ®Þnh ®|îc bÒ réng cña ph¹m vi b¶o vÖ trªn mÆt b»ng
t¹i ®iÓm gi÷a hai kim thu sÐt theo c¸c c«ng thøc sau:
a) NÕu hx/ho d 2/3 - th× bx = l,5(ho - l,25hx) ;
b) NÕu hx/ho > 2/3 th× bx = 0,75(ho - l,25hx).
Khi ®· biÕt hx vμ bx chiÒu cao thÊp nhÊt cña vïng b¶o vÖ gi÷a hai kim x¸c ®Þnh
b»ng c¸c c«ng thøc:
bx 1,875hx
ho
a) NÕu hx/bx < 2,67 - th× 1,5
bx 0,75hx
ho
b) NÕu hx/bx >2,67 - th× 1075
Ghi chó: muèn h×nh thμnh kim thu sÐt kÐp ph¶i tháa m·n ®iÒu kiÖn a/h < 28,
(tøc lμ bx t 0).
4.4. Kim thu sÐt kÐp, t¹o thμnh bëi hai kim chiÒu cao kh¸c nhau - h×nh 8.
Ph¹m vi b¶o vÖ ë hai ®Çu x¸c ®Þnh nh| tr|êng hîp hai kim ®øng riªng rÏ ®· quy
®Þnh trong ®iÒu 4.2.
Ph¹m vi b¶o vÖ ë gi÷a hai kim x¸c ®Þnh nh| sau: tõ ®Ønh kim thu sÐt thÊp v¹ch
®|êng th¼ng ngang c¾t ®|êng sinh giíi h¹n ph¹m vi b¶o vÖ cña kim thu sÐt cao.
T¹i giao ®iÓm nμy coi nh| cã mét kim thu sÐt gi¶ t|ëng cao b»ng kim thu sÐt
thÊp. Ph¹m vi b¶o vÖ kim thu sÐt thÊp vμ kim thu sÐt gi¶ t|ëng nh| ®· quy ®Þnh
trong ®iÒu 4.3.
Ghi chó: Muèn h×nh thμnh kim thu sÐt kÐp ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn:
a2 - 3: h2 d 28
(a2 -3 lμ kho¶ng c¸ch gi÷a kim thu sÐt thÊp vμ kim thu sÐt gi¶ t|ëng).
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
a) Ph¹m vi ë hai ®Çu d©y x¸c ®Þnh nh| tr|êng hîp kim thu sÐt kÐp cã chiÒu cao
kh¸c nhau ®· quy ®Þnh ë ®iÒu 4.4 nh|ng b¸n kÝnh ®¸y nãn b¶o vÖ b»ng 1,25 lÇn
chiÒu cao cña hai ®Çu mót
d©y.
b) Ph¹m vi däc theo mçi
d©y vμ ë phÝa ngoμi x¸c
®Þnh nh| tr|êng hîp mét
d©y thu sÐt ®øng riªng rÏ -
®iÒu 4.6.
c) Ph¹m vi ë kho¶ng gi÷a 2
d©y x¸c ®Þnh b»ng c¸ch:
coi nh| cã d©y thu sÐt gi¶
t|ëng cao b»ng d©y thu sÐt
thÊp (c¸ch x¸c ®Þnh d©y thu
sÐt gi¶ t|ëng gièng nh|
tr|êng hîp kim thu sÐt kÐp
cã chiÒu cao kh¸c nhau,
®iÒu 4.4).
X¸c ®Þnh ph¹m vi b¶o vÖ
gi÷a d©y thÊp vμ d©y gi¶ t|-
ëng nh| ®· quy ®Þnh trong
®iÒu 4.4.
Ghi chó: Muèn h×nh thμnh
d©y thu kÐp ph¶i tháa m·n
®iÒu kiÖn a/hmin d 20
lμ hiÖu sè chiÒu cao cña hai ®Çu d©y (m): l1 - lμ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm kh¶o s¸t
tíi ®Çu cao cña d©y (m): L - lμ chiÒu dμi kho¶ng v|ît (m): J - lμ ®é vâng t¹i
®iÓm gi÷a cña d©y.
4.11. ThiÕt kÕ d©y thu sÐt ph¶i tÝnh tr|êng hîp d©y bÞ dao ®éng khi cã d«ng sÐt.
§é dao ®éng cña d©y x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
C = fn sinM
Trong ®ã: fn lμ ®é vâng t¹i ®iÓm kh¶o s¸t.
1. §|êng giíi h¹n ph¹m vi b¶o vÖ trªn mÆt ®øng qua ®iÓm gi÷a cña d©y thu sÐt.
2. §|êng giíi h¹n ph¹m vi b¶o vÖ trªn mÆt ®øng qua ®iÓm mót cña 2 d©y thu sÐt.
3. §|êng giíi h¹n ph¹m vi b¶o vÖ ®Ó x¸c ®Þnh ph¹m vi b¶o vÖ phÝa ngoμi 2 ®Çu d©y thu sÐt
(x¸c ®Þnh bÒ réng bx cña ph¹m vi b¶o vÖ).
4. §|êng giíi h¹n ph¹m vi b¶o vÖ gi÷a
2 d©y, trªn mÆt b»ng, ë ®é cao bÊt
kú.
5. D©y thu sÐt. 6. D©y thu sÐt gi¶ t|ëng
sin M = J4: J6 ; lμ gãc dao ®éng
cña d©y tÝnh b»ng grad ; J4: lμ t¶i
träng riªng cña d©y do ¸p lùc giã
g©y ra (tÝnh J6 b»ng KG/m.mm2).
J6: lμ t¶i träng riªng cña d©y do
träng l|îng b¶n th©n g©y ra (tÝnh
b»ng G/m. mm2).C lμ ®é dao ®éng
cña d©y ( tÝnh b»ng m).
C¸c trÞ sè cña J4 vμ J6 ghi trong
phô lôc 5.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
4.12. ThiÕt kÕ d©y thu sÐt ph¶i tÝnh ®Õn ®é t¨ng chiÒu cao cña d©y khi dao ®éng vμ
chiÒu cao cña d©y t¹i vÞ trÝ dao ®éng, theo c¸c c«ng thøc sau:
htt, fn f n2 C 2
h'tt = htt + 'htt
Trong ®ã h'tt lμ chiÒu cao thùc tÕ t¹i ®iÓm kh¶o s¸t. 'htt lμ ®é t¨ng chiÒu cao cña
d©y; vμ h'tt lμ chiÒu cao thùc tÕ cña d©y t¹i vi trÝ dao ®éng.
Ch|¬ng V
NghiÖm thu, bμn giao vμ qu¶n lÝ
KiÓm tra nghiÖm thu
5.1. Sau khi thi c«ng xong ph¶i tiÕn hμnh kiÓm tra vμ nghiÖm thu. ViÖc kiÓm tra
nghiÖm thu ®èi víi thiÕt bÞ chèng sÐt ph¶i tiÕn hμnh theo hai giai ®o¹n: KiÓm tra
c¸c bé phËn ngÇm vμ kiÓm tra toμn bé.
§èi víi c¸c bé phËn ®Æt ngÇm trong kÕt cÊu c«ng tr×nh hoÆc ch«n d|íi ®Êt ph¶i
kiÓm tra nghiÖm thu tr|íc khi lÊp kÝn.
5.2. Thμnh phÇn cña ®¹i diÖn kiÓm tra nghiÖm thu bao gåm:
a) §¹i diÖn cña c¬ quan sö dông c«ng tr×nh - Chñ tÞch
b) §¹i diÖn cña ®¬n vÞ thi c«ng
c) §¹i diÖn cña ®¬n vÞ thiÕt kÕ
d) §èi víi c«ng tr×nh chèng sÐt cÊp I, II vμ c¸c c«ng tr×nh quan träng ph¶i mêi
®¹i diÖn héi ®ång kÜ thuËt Bé vμ c¬ quan xÐt duyÖt thiÕt kÕ.
5.3. Ph¶i bμn giao cho héi ®ång nghiÖm thu c¸c hå s¬ sau ®©y:
a) C¸c hå s¬ v¨n b¶n vÒ thiÕt kÕ, thi c«ng.
b) C¸c b¶n kÕt qu¶ ®o ®¹c kiÓm tra.
c) C¸c v¨n b¶n cña héi ®ång nghiÖm thu c¸c bé phËn ®Æt ngÇm vμ ch«n d|íi ®Êt
(nÕu lμ nghiÖm thu toμn bé c«ng tr×nh).
5.4. Néi dung kiÓm tra, nghiÖm thu lμ xem xÐt mét c¸ch cô thÓ c«ng t¸c thi c«ng cã
phï hîp víi hå s¬ thiÕt kÕ c«ng tr×nh vμ cã b¶o ®¶m chÊt l|îng thi c«ng hay
kh«ng, bao gåm c¸c mÆt sau:
a) VËt liÖu vμ quy c¸ch lμm bé phËn thu sÐt, nèi ®Êt.
b) §é bÒn c¬ vμ ®é dÉn ®iÖn cña c¸c mèi hμn, mèi nèi.
c) Sù liªn hÖ gi÷a hÖ thèng b¶o vÖ chèng sÐt víi c¸c bé phËn kim lo¹i kh«ng
mang ®iÖn cã s½n bªn trong hoÆc bªn ngoμi c«ng tr×nh, (nÕu cã).
d) Kho¶ng c¸ch an toμn cho phÐp trong kh«ng khÝ vμ trong ®Êt.
e) BiÖn ph¸p gi¶i quyÕt c¸c chi tiÕt khi cã c¸c ®o¹n gÉy khóc, uèn cong, b¨ng
qua khe lón, khe co d·n v.v...
g) BiÖn ph¸p chèng ¨n mßn do han rØ, chèng h| háng do va ch¹m, chèng dét
cho m¸i...
h) ViÖc lÊp ®Êt vμ trÞ sè ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp cña bé phËn
nèi ®Êt.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
C¸c vÊn ®Ò trªn ®|îc tiÕn hμnh b»ng c¸ch quan s¸t b»ng m¾t th|êng kÕt hîp víi
viÖc dïng dông cô, m¸y ®Ó quan s¸t, ®o ®¹c.
5.5. Sau khi kiÓm tra, nghiÖm thu ph¶i cã kÕt luËn vμ ghi vμo v¨n b¶n nghiÖm thu vÒ
toμn bé t×nh tr¹ng cña hÖ thèng b¶o vÖ chèng sÐt c«ng tr×nh.
NÕu cã nh÷ng vÊn ®Ò cÇn söa ch÷a, bæ xung ph¶i ghi vμo v¨n b¶n nghiÖm thu,
cã quy ®Þnh thêi h¹n hoμn thμnh. Sau khi söa ch÷a hoÆc bæ sung xong cÇn ph¶i
kiÓm tra l¹i.
Toμn bé c¸c hå s¬ v¨n b¶n kiÓm tra, nghiÖm thu ph¶i bμn giao cho c¬ quan qu¶n
lÝ, sö dông c«ng tr×nh.
5.6. ViÖc bμn giao hÖ thèng b¶o vÖ chèng sÐt ®¸nh th¼ng, chèng c¶m øng tÜnh ®iÖn
vμ c¶m øng ®iÖn tõ, ph¶i tiÕn hμnh cïng mét lóc víi viÖc bμn giao hoμn thμnh
toμn bé c«ng tr×nh.
- §èi víi c«ng tr×nh mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cã nguy hiÓm vÒ mÆt
ch¸y, næ viÖc bμn giao c¸c hÖ thèng b¶o vÖ nãi trªn ph¶i tiÕn hμnh ngay tõ khi
b¾t ®Çu ®|a c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc c«ng nghiÖp vμo l¾p ®Æt bªn trong c«ng tr×nh.
Riªng viÖc bμn giao hÖ thèng b¶o vÖ, phßng ngõa ®iÖn ¸p cao cña sÐt lan truyÒn
vμo c«ng tr×nh th× tiÕn hμnh sau khi c«ng tr×nh ®ã hoμn thμnh x©y dùng toμn bé.
h) KiÓm tra bé phËn thu sÐt ®Æt trªn c©y xanh, ®Ønh kim cßn nh« cao khái ngän
c©y hay kh«ng ? C¸c kho¶ng c¸ch tõ c©y xanh ®Õn c«ng tr×nh.
Ghi chó: Trong hai n¨m ®Çu sau khi x©y dùng c«ng tr×nh cÇn th|êng xuyªn theo dâi
chç ®Æt bé phËn nèi ®Êt sau c¸c trËn m|a lín, nÕu lón ph¶i l¾p thªm ®Êt ngay.
5.9. Sau khi kiÓm tra nÕu ph¸t hiÖn chç nμo h| háng ph¶i söa ch÷a ngay.
Khi c¸c bé phËn bÞ mßn, rØ, chØ cßn 70% tiÕt diÖn quy ®Þnh, ph¶i thay thÕ.
NÕu trÞ sè ®iÖn trë nèi ®Êt t¨ng qu¸ 20% trÞ sè ®· ®o ®|îc lóc ban ®Çu ph¶i ®ãng
thªm cäc nèi ®Êt bæ sung. Tr|êng hîp t¨ng gÊp ®«i ph¶i ®μo lªn, kiÓm tra toμn
bé vμ söa ch÷a.
ViÖc kiÓm tra tu söa ®Þnh k× ph¶i lμm xong tr|íc mïa m|a.
5.10. §èi víi c¸c c«ng tr×nh cÊp I, II vμ c¸c c«ng tr×nh quan träng thuéc cÊp III ph¶i
thμnh lËp héi ®ång kiÓm tra, gåm:
a) §¹i diÖn phßng kÜ thuËt
b) §¹i ®iÖn ban b¶o vÖ an toμn lao ®éng.
c) §¹i diÖn ®¬n vÞ thiÕt kÕ (nÕu cÇn)
§èi víi c¸c c«ng tr×nh kh¸c, viÖc kiÓm tra sÏ do phßng kÜ thuËt vμ ban b¶o hé an
toμn lao ®éng phèi hîp lμm.
5.11. C¸c hå s¬, v¨n b¶n kiÓm tra tu söa ®Þnh k× hoÆc ®ét xuÊt ®Òu ph¶i l|u vμo hå s¬,
lÝ lÞch c«ng tr×nh.
ThuyÕt minh sö dông
VÒ ch|¬ng I
Quy ®Þnh chung
1.1. Ph¹m vi ¸p dông. §èi víi c¸c c«ng tr×nh kh«ng ¸p dông tiªu chuÈn nμy, khi
ch|a cã quy ®Þnh cña Nhμ n|íc th× t¹m thêi ¸p dông c¸c tiªu chuÈn ngμnh,
tr|êng hîp ch|a cã tiªu chuÈn ngμnh ph¶i theo yªu cÇu cña nhiÖm vô thiÕt kÕ.
1.7. Khi thiÕt kÕ cÇn ph¶i thu thËp sè liÖu vμ ho¹t ®éng cña d«ng sÐt t¹i c¸c ®μi, tr¹m
khÝ t|îng vμ ®iÒu tra th¨m hái nh©n d©n ®Þa ph|¬ng.
- Nh÷ng tμi liÖu cÇn cho thiÕt kÕ chèng sÐt:
a) §Þa h×nh - Ph¶i n¾m ®|îc toμn bé quy ho¹ch chung cña khu ®Êt x©y dùng
c«ng tr×nh vμ vïng xung quanh nã trong ph¹m vi l00 ®Õn 200m, bao gåm: cèt
cao cña khu ®Êt, cèt cao cña c«ng tr×nh (®Ønh cao nhÊt), vÞ trÝ c¸c s«ng hå, ao,
suèi... vμ c¸c ®|êng d©y, ®|êng èng cã trong khu vùc vμ dÉn vμo c«ng tr×nh.
b) §Þa chÊt - Ph¶i n¾m ®|îc mÆt c¾t cña khu ®Êt tíi ®é s©u 6m, bao gåm: cÊu
t¹o vμ ®Æc tÝnh cña c¸c líp ®Êt, ®iÖn trë suÊt cña c¸c líp ®Êt, t×nh h×nh vÒ n|íc
trªn mÆt ®Êt vμ n|íc ngÇm, c¸c ®|êng c¸p, c¸c ®|êng èng v.v...
c) KhÝ hËu, thêi tiÕt - NhiÖt ®é, ®é Èm, t×nh h×nh m|a n¾ng thay ®æi trong n¨m
vμ c¸c ®Æc ®iÓm riªng nh| vïng ven biÓn, h¶i ®¶o, vïng cã ho¸ chÊt ¨n mßn,
vïng tiÕp gi¸p c«ng tr×nh cã th¶i nhiÒu ho¸ chÊt, ch©n c¸c èng khãi, lß...
d) §Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh - KÕt cÊu vËt liÖu cña c«ng tr×nh vμ m¸y mãc c«ng
nghÖ, lo¹i vËt liÖu sö dông hay tμng tr÷ trong c«ng tr×nh, sè l|îng ng|êi ë vμ
lμm viÖc, ý nghÜa cña c«ng tr×nh vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ vμ v¨n ho¸. . .
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
VÒ ch|¬ng II
Quy ®Þnh ®èi víi b¶o vÖ chèng sÐt
2.1 vμ 2.24. Ph|¬ng thøc b¶o vÖ toμn bé - Toμn bé c«ng tr×nh ph¶i n»m trong
ph¹m vi b¶o vÖ cña bé phËn thu sÐt.
Ph|¬ng thøc b¶o vÖ träng ®iÓm. ChØ nh÷ng bé phËn th|êng hay bÞ sÐt ®¸nh míi
ph¶i b¶o vÖ. §èi víi c«ng tr×nh m¸i b»ng, träng ®iÓm b¶o vÖ lμ 4 gãc, xung
quanh t|êng ch¾n m¸i vμ c¸c kÕt cÊu nh« cao lªn khái mÆt m¸i. §èi víi c¸c
c«ng tr×nh m¸i dèc, träng ®iÓm lμ c¸c ®Ønh håi, bê nãc, bê ch¶y, c¸c gãc ®iÓm
m¸i vμ c¸c kÕt cÊu nh« cao lªn khái mÆt m¸i - nÕu c«ng tr×nh lín th× thªm c¶
xung quanh diÒm m¸i, h×nh 2-
1 (TMSD).
tõ c¸c vËt kim lo¹i ®Õn thiÕt bÞ chèng sÐt kh«ng ®|îc nhá h¬n 1:10 chiÒu dμi
cña ®o¹n d©y xuèng, nÕu vËt kim lo¹i ®ã ë ®é cao tõ 20m trë lªn, h×nh 2-3
(TMSD).
Tr|êng hîp gi÷a vËt kim lo¹i vμ thiÕt bÞ chèng sÐt cã v¸ch ng¨n b»ng vËt liÖu
kh«ng dÉn ®iÖn th× kho¶ng c¸ch ®|îc gi¶m mét ®o¹n b»ng 3 lÇn bÒ dÇy cña
v¸ch ng¨n, h×nh 2-4 (TMSD).
VÒ ch|¬ng IV
Ph¹m vi b¶o vÖ cña bé phËn thu sÐt
4-2. Tr|êng hîp kim thu sÐt dùng trªn ®Þa h×nh lμ mét mÆt ph¼ng nghiªng, t¹o thμnh
víi mÆt ph¼ng n»m ngang mét gãc D, th× ph¹m vi b¶o vÖ cña kim thu sÐt ®|îc
xem nh| lμ ph¹m vi b¶o vÖ cña mét kim thu sÐt gi¶ t|ëng bao trïm lªn mÆt
phÇng nghiªng ®ã - h×nh 2-5 (TMSD).
Phô lôc I
TrÞ sè gÇn ®óng cña ®iÖn trë suÊt (U®) cña mét sè lo¹i ®Êt khi ®é Èm thay ®æi trong
ph¹m vi tõ 10 ®Õn 20% träng l|îng cña ®Êt (chØ sö dông trong thiÕt kÕ kÜ thuËt).
Lo¹i ®Êt Ph¹m vi biÕn ®æi cña ®iÖn trë TrÞ sè khi sö
suÊt dông cña ®iÖn
U® «m.cm.104 trë suÊt
U® «m.cm.104
- N|íc biÓn 0,002 y 0,01 0,01
- Than bïn - 0,20
- SÐt 0,08 y 0,70 0,40
- §Êt v|ên 0,40 0,40
- N|íc s«ng, hå, ao 0,10 y 0,80 0,50
- SÐt thμnh tõng vØa lín, dμy ®Õn
10m, ë phÝa d|íi cã ®¸ hoÆc ®¸ - 0,70
d¨m 0,40 y 1,50 1,00
- §Êt pha sÐt
- §Êt pha sÐt kho¶ng 50% sÐt, t¹o
thμnh mét líp dÇy tõ 1 y 3m trªn
mÆt ®Êt, phÝa d|íi cã ®¸ d¨m - 2,00
- §Êt ®en 0,036 y3,30 vμ lín h¬n 2,00
- §Êt pha sÐt 1,5 y 4 vμ lín h¬n 3,00
- C¸t 4 y 10 vμ lín h¬n 7,00
- §Êt v«i, ®¸ v«i, c¸t h¹t to lÉn ®¸
vôn, sái - 10 y 20
- §¸, ®¸ vôn - 20 y 40
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Phô lôc II
HÖ sè thay ®æi ®iÖn trë suÊt cña ®Êt theo thêi tiÕt cña c¸c kiÓu nèi ®Êt
HÖ sè gi¶m (E) cña ®iÖn trë xuÊt §iÖn trë suÊt ®Êt khi ch|a c¶i t¹o, Uo, «m,cm.104
khi ®Êt ®|îc c¶i t¹o b»ng muèi 0,5 1 2 3 4 5 6 8 10
Uo
E 1,6 2,0 2,5 3,5 4,0 4,4 5,0 6,5 8,0
Uct
Uct - §iÖn trë suÊt ®Êt sau khi ®|îc c¶i t¹o b»ng muèi
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Sù thay ®æi thêi tiÕt trong n¨m th|êng Ýt ¶nh h|ëng ®Õn trÞ sè ®iÖn trë suÊt ®Êt
®|îc c¶i t¹o b»ng muèi theo ph|¬ng ph¸p trªn. TrÞ sè ®iÖn trë suÊt nμy t|¬ng
®èi æn ®Þnh v× muèi cã kh¶ n¨ng hót Èm m¹nh, duy tr× tèt l|îng h¬i n|íc Èm
chung quanh cäc nèi ®Êt mét thêi gian t|¬ng ®èi dμi. Tuy nhiªn ®Õn mét lóc nμo
®ã l|îng muèi trong ®Êt còng bÞ mÊt dÇn nhÊt lμ khi bÞ n|íc m|a hoμ tan vμ bé
phËn nèi ®Êt b»ng thÐp còng sÏ bÞ muèi ¨n mßn, ®Èy nhanh tèc ®é han rØ. Bëi
vËy cÇn ph¶i cã chÕ ®é kiÓm tra ®Þnh k× ®Ó bæ sung muèi vμ kiÓm tra l¹i tiÕt diÖn
hiÖu dông cña bé phËn nèi ®Êt. Víi ®Êt sÐt, ®Êt thÞt tõ 3 ®Õn 5 n¨m kiÓm tra, bæ
sung muèi mét lÇn; víi ®Êt xèp ®Êt c¸t hoÆc pha c¸t tõ l ®Õn 2 n¨m kiÓm tra, bæ
sung muèi mét lÇn.
Thêi gian ®Çu sau khi ®æ muèi trÞ sè ®iÖn trë suÊt ®Êt gi¶m cã chËm v× muèi
ch|a kÞp hoμ lÉn vμ thÊm ®Òu vμo ®Êt. §é æn ®Þnh cña líp muèi cã trong ®Êt phô
thuéc vμo thμnh phÇn cÊu t¹o ®Êt, ®é Èm, sè l|îng vμ møc ®é c¸c trËn m|a v.v...
ë nh÷ng vïng m|a nhiÒu thêi gian kiÓm tra ®Þnh k×, bæ sung muèi ph¶i rót ng¾n
l¹i, phô thuéc vμo t×nh h×nh thùc tÕ vμ ®Æc ®iÓm cña mçi c«ng tr×nh.
HiÖn nay ch|a cã mét biÖn ph¸p ch¾c ch¾n nμo ®Ó h¹n chÕ viÖc tiªu t¸n mÊt
muèi dÇn trong ®Êt do m|a, n|íc ngÇm hoμ tan muèi, kÐo tr«i ®i. Còng ch|a cã
biÖn ph¸p nμo ®Ó kÐo dμi thêi gian bæ sung muèi ®Þnh k×, hoÆc lμm gi¶m tèc ®é
han rØ cña bé phËn nèi ®Êt b»ng thÐp do muèi g©y nªn.
C¸ch ®æ muèi ®Ó c¶i t¹o ®é dÉn ®iÖn cña ®Êt ë nh÷ng vïng ch«n bé phËn nèi ®Êt
lμ cäc thÐp vμ thanh thÐp tr×nh bμy ë h×nh l-PL3.
H×nh 1-PL3: C¸ch ®æ muèi ®Ó c¶i t¹o ®é dÉn ®iÖn cña ®Êt ë nh÷ng vïng cã trÞ sè ȡ cao
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Phô lôc IV
A- Mét sè c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t¶n dßng ®iÖn tÇn sè c«ng nghiÖp cña bé
phËn nèi ®Êt nh©n t¹o
1. §iÖn trë cña mét cäc nèi lμm b»ng thÐp trßn, thÐp èng ch«n th¼ng ®øng (rc)
trong ®Êt cã thμnh phÇn cÊu t¹o ®ång nhÊt (U = const)
0,366 U § 2l l 4t l ·
rc ¨ lg lg ¸, «m
l © d 2 4t l ¹
U § 8D SD ·
rv ¨ 2,3 lg ¸, «m
2S D ©
2
d 2t ¹
D
b) Ch«n ë ®é s©u t > 2 (nèi ®Êt ch«n s©u)
U § 8D SD ·
rv ¨ 2,3 lg ¸, «m
2S D ©
2
d 2t ¹
D - §|êng kÝnh cña m¹ch vßng, cm
d - §|êng kÝnh cña thÐp trßn (lμm m¹ch vßng), cm
t - §é ch«n s©u: cm
NÕu m¹ch vßng lμm b»ng thÐp dÑt, tØ sè d ®|îc thay b»ng b: 2 , b lμ chiÒu réng
cña thÐp dÑt, cm.
Còng cã thÓ dïng c«ng thøc trªn ®Ó tÝnh trÞ sè gÇn ®óng cña bé phËn nèi ®Êt
m¹ch vßng cã d¹ng h×nh tø gi¸c (kh«ng lín l¾m), lóc nμy trÞ sè D ®|îc thay
b»ng:
2 ab
D , cm
S
a vμ b lμ mçi c¹nh cña tø gi¸c, cm
4. §iÖn trë nèi ®Êt cña bª t«ng cèt thÐp
a) §iÖn trë cña trô hay cäc bª t«ng cèt thÐp (rc-bt) ch«n th¼ng ®øng:
0,366 U bt 4l
rc b t lg , «m
l d
Ubt - §iÖn trë suÊt cña bª t«ng cèt thÐp lÊy b»ng:
Ubt -= 1,5 - 1,8U, «m.cm
U - §iÖn trë suÊt vïng ®Êt ch«n trô hay cäc bª t«ng cèt thÐp, «m.cm
l - ChiÒu dμi cña trô hay cäc bª t«ng cèt thÐp, cm .
d - §|êng kÝnh trô hay cäc, cm
NÕu tiÕt diÖn cña trô hay cäc bª t«ng cèt thÐp cã d¹ng mét tø gi¸c c¹nh lμ a vμ
b, th× trÞ sè d ®|îc thay b»ng:
2 ab
d
S
b) §iÖn trë c¨n b¶n hay tÊm bª t«ng cèt thÐp (rt - bt) ®Æt n»m ngang cã thÓ tÝnh
gÇn ®óng theo c«ng thøc:
U bt
rt b t U «m
2D
D lμ ®|êng kÝnh cña b¶n hay tÊm, cm. NÕu b¶n tÊm cã d¹ng h×nh tø gi¸c c¹nh lμ
a vμ b, th× trÞ sè D ®|îc thay b»ng:
2 ab
D
S
c) §iÖn trë cña bé phËn bª t«ng cèt thÐp cã d¹ng cäc vμ tÊm kÕt hîp (rbt):
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
r c b t .rt b t
rbt .0,8 «m
rc b t rt b t
B- §iÖn trë cña mét sè bé phËn nèi ®Êt cã xÐt ®Õn hiÖn t|îng mμn ch¾n t|¬ng hç,
cÇn ph¶i ¸p dông hÖ sè sö dông (K)
1. §iÖn trë cña bé phËn nèi ®Êt gåm c¸c thanh ®Æt n»m ngang:
rt
Rt , «m
Kt.n
2. §iÖn trë cña bé phËn nèi ®Êt gåm c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng bè trÝ theo d¹ng
®|êng th¼ng:
rc
R c th . «m
K c th.n
3. §iÖn trë cña bé phËn nèi ®Êt gåm c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng bè trÝ theo d¹ng
m¹ch vßng:
rc
R c mv . «m
K c m .n v
4. §iÖn trë cña thanh nèi ®Êt ®Æt n»m ngang theo d¹ng ®|êng th¼ng ®Ó nèi c¸c cäc
ch«n th¼ng ®øng:
R t th rt
. «m
K t th
5. §iÖn trë cña thanh nèi ®Êt ®Æt n»m ngang theo d¹ng m¹ch vßng ®Ó nèi c¸c cäc
ch«n th¼ng ®øng:
rt
R t mv . «m
K t mv
ë c¸c c«ng thøc trªn:
n - Sè l|îng thanh hoÆc cäc
rt - §iÖn trë cña toμn bé chiÒu dμi thanh (b»ng thÐp trßn hay thÐp dÑt), hoÆc
thanh nèi ch|a tÝnh ®Õn ¶nh h|ëng mμn ch¾n t|¬ng hç, «m.
rc - §iÖn trë cña mét cäc ch«n th¼ng ®øng, «m
Kt - HÖ sè sö dông cña c¸c thanh ®Æt n»m ngang, song song víi nhau - b¶ng 1-
PL4.
Kn-th - HÖ sè sö dông cña c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng bè trÝ theo d¹ng ®|êng th¼ng,
ch|a tÝnh ®Õn ¶nh h|ëng cña thanh nèi - B¶ng 2 - PL4.
Kc-mv - HÖ sè sö dông cña c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng bè trÝ theo d¹ng m¹ch vßng,
ch|a tÝnh ®Õn ¶nh h|ëng cña thanh nèi - b¶ng 3-PL4.
Kt-th - HÖ sè sö dông cña thanh nèi ®Æt n»m ngang theo d¹ng ®|êng th¼ng, ®Ó nèi
c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng b¶ng 4-PL4.
Kt-mv - HÖ sè sö dông cña thanh nèi ®Æt n»m ngang theo d¹ng m¹ch vßng, ®Ó nèi
c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng - b¶ng 5-PL4.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
B¶ng 1-PL4
Sè l|îng HÖ sè sö dông cña c¸c thanh nèi ®Êt ®Æt n»m ngang, song song
ChiÒu
c¸c thanh víi nhau khi kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thanh b»ng, m
dμi mçi
®Æt song
thanh m 1 2,5 5 10 15
song
2 0,63 0,75 0,85 0,92 0,96
5 0,37 0,49 0,60 0,73 0,79
15
10 0,25 0,37 0,49 0,64 0,72
20 0,16 0,27 0,39 0,57 0,64
5 0,35 0,45 0,55 0,66 0,73
25 10 0,23 0,31 0,43 0,57 0,66
20 0,14 0,23 0,33 0,47 0,57
2 0,6 0,69 0,78 0,88 0,93
5 0,33 0,40 0,48 0,58 0,65
50
10 0,20 0,27 0,35 0,46 0,53
20 0,12 0,19 0,25 0,36 0,44
5 0,34 0,38 0,45 0,53 0,58
75 10 0,18 0,25 0,31 0,41 0,47
20 0,11 0,16 0,22 0,31 0,38
5 0,3 0,36 0,43 0,51 0,57
100 10 0,17 0,23 0,28 0,37 0,44
20 0,10 0,15 0,20 0,28 0,345
5 0,28 0,32 0,37 0,44 0,50
200 10 0,14 0,20 0,23 0,30 0,36
20 0,088 0,12 0,15 0,215 0,265
B¶ng 2-PL4
1 2 3
2 0,9 - 0,92
3 0,85 - 0,88
5 0,79 - 0,83
2
10 0,72 - 0,77
15 0,66 - 0,73
20 0,65 - 0,70
2 0,93 - 0,95
3 0,90 - 0,92
5 0,85 - 0,88
3
10 0,79 - 0,85
15 0,76 - 0,80
20 0,74 - 0,79
B¶ng 3- PL4
B¶ng 4 - PL4
TØ sè kho¶ng c¸ch HÖ sè sö dông cña thanh nèi ®Æt n»m ngang theo d¹ng ®|êng th¼ng, ®Ó
gi÷a c¸c cäc, vμ nèi c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng - khi sè l|îng c¸c cäc b»ng (n)
chiÒu dμi mçi cäc, n=4 n=6 n=8 n = 10 n = 20 n = 30 n = 50
(a/1)
1 0,77 0,74 0,67 0,62 0,42 0,31 0,21
2 0,89 0,86 0,79 0,75 0,56 0,46 0,36
3 0,92 0,90 0,85 0,82 0,68 0,58 0,49
B¶ng 5 - PL 4
TØ sè kho¶ng c¸ch HÖ sè sö dông cña thanh nèi ®Æt n»m ngang theo d¹ng m¹ch vßng, ®Ó
gi÷a c¸c cäc, vμ nèi c¸c cäc ch«n th¼ng ®øng - khi sè l|îng c¸c cäc b»ng (n)
chiÒu dμi mçi cäc,
(a/1) n=4 n=6 n=8 n = 10 n = 20 n = 30 n = 50
1 0,45 0,40 0,36 0,34 0,27 0,24 0,21
2 0,55 0,48 0,43 0,40 0,32 0,30 0,28
3 0,70 0,64 0,60 0,56 0,45 0,41 0,37
P
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Phô lôc VI
§o ®iÖn trë suÊt ®Êt vμ ®iÖn trë cña bé phËn nèi ®Êt
Kho¶ng c¸ch nhá nhÊt gi÷a c¸c cäc ®o vμ bé phËn nèi ®Êt ¸p dông ®Ó ®o ®iÖn
trë cña c¸c d¹ng nèi ®Êt kh¸c nhau tr×nh bμy ë b¶ng 4-PL6.
§Ó ®¶m b¶o kÕt qu¶ ®o cã sai sè n»m trong ph¹m vi cho phÐp, gi÷a bé phËn nèi
®Êt vμ c¸c cäc ®o ph¶i ®|îc c¸ch ly hoμn toμn vÒ mÆt kim lo¹i víi nhau. NÕu bé
phËn nèi ®Êt lμ toμn bé mãng bª t«ng cèt thÐp cña c«ng tr×nh hoÆc ®ai thÐp ®Æt
men theo chu vi c«ng tr×nh th× ®|êng chÐo t|¬ng ®|¬ng D dïng ®Ó tÝnh kho¶ng
c¸ch gi÷a c¸c cäc ®o ph¶i lÊy theo trÞ sè lín nhÊt ®o ®|îc trªn mÆt b»ng c«ng
tr×nh ®ã.
III. Mét sè ®iÓm cÇn chó ý trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸ch ®o trÞ sè ®iÖn trë suÊt vμ
trÞ sè ®iÖn trë cña bé phËn nèi ®Êt.
H×nh d¸ng
C¸c kho¶ng c¸ch nhá nhÊt cho
Bé phËn nèi ®Êt S¬ ®å bè trÝ cho ë h×nh
phÐp, m
2-PL6
Hai tia a) 80m d lN§-G = lN§-T = 2lG-T t 20D
Phøc t¹p (m¹ch
l ND G
vßng) Mét tia b) t 1,5 D
80 d mlN§-T = 2
Hai tia lND G l ND T 30m
1 d 5m
a) ®
Thanh ngang ¯lG T 15m
Hai tia 1
b)
1 > 5m lN§-G = lN§-T = 2lG-T t 2
Cäc ch«n th¼ng Mét tia a) lN§-T = 0,62lN§-G t 20
®øng cã chiÒu dμi
cäc nhá th|a vμ Hai tia b) lN§-G = lN§-T = 2lG-T t 20
b»ng 6m
Cäc ch«n th¼ng Mét tia a) lN§-T = lG§-T t 3lc
®øng cã chiÒu dμi
cäc lc lín h¬n Hai tia b) lN§-G = lN§-T = lG-T t 3lc
6m
S¬ ®å ®o cña m¸y MC-08 dïng ®Ó ®o ®iÖn trë suÊt hay ®iÖn trë cña bé phËn nèi
®Êt lμ mét s¬ ®å ®¬n gi¶n, dùa theo ph|¬ng ph¸p ampemÐt-v«n mÐt, nh|ng còng
cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng sai sãt ®¸ng kÓ nÕu ch|a cã sù chó ý ®óng møc, hay chän
ch|a ®óng kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cäc ®o víi nhau hoÆc víi bé phËn nèi ®Êt. NÕu
trong c¸ch ®o ph¹m nh÷ng sai sãt nh| vËy, kÕt qu¶ ®o sÏ mÊt chÝnh x¸c sai sè
ph¹m ph¶i cã khi ®Õn l00%.
C¸c cäc ®o th|êng lμm b»ng thÐp hoÆc thÐp tr¸ng kÏm (kh«ng ®|îc s¬n) cã
®|êng kÝnh tõ 16mm trë lªn vμ ph¶i b¶o ®¶m tiÕp xóc tèt víi ®Êt. Kho¶ng c¸ch
gi÷a c¸c cäc trong s¬ ®å ®o ph¶i ®ñ ®Ó lo¹i trõ ®|îc hiÖn t|îng mμn ch¾n t|¬ng
hç, cô thÓ c¸c cäc ph¶i c¸ch nhau tõ l,5m trë lªn, (phÇn cäc ®ãng ngËp trong ®Êt
tõ 0,6 ®Õn 0,8m).
D©y dÉn nèi c¸c cäc ®o vμo m¸y, dïng lo¹i d©y cã c¸ch ®iÖn, ruét ®ång mÒm
(nhiÒu sîi) cã tiÕt diÖn tõ 15mm2 trë lªn.
tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 46: 1984
Khi ®· tiÕn hμnh xong s¬ ®å ®o, cÇn ph¶i quay m¸y ®Ó ®iÒu chØnh (dïng nóm
®iÒu chØnh bªn th©n m¸y). NÕu kim ®ång hå trªn thang ®o chËp chên kh«ng
dõng l¹i vμ æn ®Þnh ë vÞ trÝ "v¹ch ®á" th× kh«ng thÓ tiÕn hμnh b|íc ®o lÊy kÕt
qu¶ tiÕp theo. GÆp tr|êng hîp nμy ph¶i kiÓm tra vμ xö lý c¸c cäc ®o, cô thÓ lμ
cÇn c¶i t¹o ®é dÉn ®iÖn cña vïng ®Êt chung quanh mçi cäc ®o b»ng c¸ch t|íi
n|íc hay trén thªm muèi ¨n vμo ®Êt. Còng cã thÓ ®ãng thªm c¸c cäc ®o phô bæ
sung cho cäc ®o chÝnh. NÕu kh«ng cã cäc dù phßng, ®Ó lμm cäc ®o phô cã thÓ
dïng bÊt cø mét bé phËn kim lo¹i nμo cã s½n chung quanh gÇn ®Êy nh|: mét
®o¹n thÐp trßn, thÐp h×nh, thÐp èng v.v... víi ®iÒu kiÖn bè trÝ lo¹i trõ ®|îc hiÖn
t|îng mμn ch¾n t|¬ng hç gi÷a c¸c cäc trong tõng vÞ trÝ - kÓ c¶ c¸c cäc ®o ë c¸c
vÞ trÝ kh¸c, vμ víi bé phËn nèi ®Êt.
Vïng ®Êt ®ãng cäc ®o ph¶i lo¹i trõ ®|îc ¶nh h|ëng cña mét sè c¸c vËt b»ng
kim lo¹i n»m lÉn trong ®Êt, trong ph¹m vi vïng t¶n dßng ®iÖn cña c¸c cäc ®o vμ
bé phËn nèi ®Êt (nh| c¸c bé phËn kim lo¹i lín n»m trong ®Êt, c¸c kÐt kim lo¹i
ch«n ngÇm, c¸c c¸p ®iÖn lùc vμ c¸p th«ng tin ®Æt ngÇm... hoÆc mét sè bé phËn
kim lo¹i phÕ th¶i, mÈu vôn kim lo¹i r¬i v·i trong qu¸ tr×nh thi c«ng n»m lÉn lén
trong ®Êt v.v...), lμm thay ®æi tr¹ng th¸i thùc tÕ vÒ "thÕ" cña c¸c cäc ®o ®ãng
trong ®Êt vμ bé phËn nèi ®Êt, dÉn ®Õn viÖc lμm cho kÕt qu¶ ®o bÞ sai lÖch.
Tr|êng hîp ®· dïng mäi biÖn ph¸p nh|ng trong giai ®o¹n ®iÒu chØnh m¸y vÉn
ch|a lμm cho kim trªn thang ®o dõng l¹i vμ æn ®Þnh ë vÞ trÝ "v¹ch ®á" hoÆc cßn
nghi ngê vÒ c¸ch ®o th× cÇn ph¶i tiÕn hμnh ®o l¹i. Lóc nμy ph¶i thay ®æi h|íng
®ãng c¸c gãc ®o hoÆc t¨ng kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cäc ®o víi nhau vμ víi bé phËn
nèi ®Êt lªn mét tû lÖ t|¬ng øng, nh»m t×m ®Ó cã ®|îc Ýt nhÊt lμ mét vÞ trÝ ®Êt cã
®é dÉn ®iÖn tèt, (nh| r·nh, m|¬ng n|íc, khe suèi v.v...).