Irrigation Management Principles and Practices Bölüm 9 Dokümanının Çevrilmiş Kopyası

9
Performans Değerlendirme, İzleme ve Değerlendirme
Bu bölüm için bir çerçeve

ne kadar iyi bilmekle ilgileniyor suteslim edilip
sağlar.şekilvurgulayarak, değerlendirme
edilmediği ve gerekliücretler geri alınıyor.
önemamacı belirleme ve hedeflerperformans
deçiftlik içi seviyesu kullanıcıları derneği
değerlendirmesinin program ve ayrıntıları
meraklıne kadar su aldığını bilmek, nasıl suyu ve
sağlamaya devam ediyor nasıl böyle
seviyeyi iyi dağıtıyor su kullanıcılarından ücret
değerlendirme yapılabilir. Kilit performans için
tahsili Sahada seviye su kullanıcıları
göstergeler detaylandırılmıştır. yönetmek,
performansını ölçer su sağlama ilişkisi, çıktı
işletme ve bakım ana sistem, çiftlik içi ve tarla
açısından kendi alanlarındantarımsal pro-duce
düzeyinde. Bu takip edilirsüreçlerin ana hatlarıyla
ve elde ettiği gelirne zaman üretirsatılmış.
ve prosedürlerproje izleme ve değerlendirme Performansı ölçerek, ne zaman-
içinizleme (İ&D),yaygın olarak iki ayrıntıyla Her seviyede, o seviyedeki yönetimden sorumlu
kullanılan yaklaşıkoaches, mantıksal çerçeve ve olanlar, performansın tatmin edici olup
sonuçlar çerçevesi. Bölümün son bölümü, sulama olmadığını veya iyileştirilip geliştirilemeyeceğini
ve drenaj şemalarının (I&D şemaları), sistem ve değerlendirebilirler. Performans
süreçlerin performansının karşılaştırmalı değerlendirmesi (ve ilgili teşhis analizi süreci)
değerlendirmesi için giderek daha yaygın olarak yoluyla yönetici, performansın geliştirilebileceği
kullanılan bir araç olan kıyaslamayı tanıtmaktadır. alanları belirleyebilir.
Bir kıyaslama çalışmasının nasıl İzleme ve değerlendirme, performans
uygulanabileceğini göstermek için ayrıntılı bir değerlendirmesinin bir parçasıdır ve genellikle
örnek verilmiştir.
proje bağlamında kullanılır. plan yerine,
yönetim. İzleme, bir sulama ve drenaj projesi
giriiş yönetiminin ayrılmaz bir parçasıdır ve projenin
belirlenen faaliyetleri zamanında, bütçe
Performans değerlendirmesi, yönetimin ayrılmaz dahilinde ve gereken kalitede tamamlama
bir parçasıdır. Sulama ve drenaj sistemleri (I&D yolunda ilerlemesini sağlamaya çalışır.
sistemleri) bağlamında performans Değerlendirme, proje tamamlandıktan sonra
değerlendirmesi, farklı kuruluşlar tarafından farklı gerçekleştirilir ve projenin hedeflerine ulaşmada
seviyelerde gerçekleştirilir. Ana sistem düzeyinde, başarılı olup olmadığını değerlendirmek için
ana sistem hizmet sağlayıcısı kullanılır.
294 Sulama Yönetimi
Projenin değerlendirilmesinden elde edilen Kilit konular, değerlendirmenin kimin için, kimin
bilgiler daha sonra gelecekteki projelerin bakış açısından, değerlendirmenin türü ve
planlanması, tasarımı ve uygulanmasına geri kapsamı/sınırları ile ilgilidir. Kalan aşamaları
beslenebilir. yapılandırdığı için işin bu kısmına yeterli zaman
harcanması önemlidir.
Performans Değerlendirme Çerçevesi
Amaç
genel bakış
Herhangi bir proje veya görevde olduğu gibi,
Performansı değerlendirmek için prosedürler performans değerlendirmesinin amaç ve
oluşturmadan önce, derinlemesine düşünmek hedeflerinin başlangıçta tanımlanması önemlidir.
önemlidir. Hedef belirlemenin üç seviyesi tanımlanabilir:
• gerekçelendirmek
sürecin çeşitli bileşenleri ve değerlendirme • Genel amaç
için bir çerçeve oluşturur. çerçeve, • belirli hedefler.
performansın neden
değerlendirmenin gerekli olduğu, hangi verilerin
gerekli olduğu, hangi analiz yöntemlerinin bumantıkbaşına bir nedenin ana hatlarını
çiziyorbiçimsel değerlendirme
kullanılacağı,bilgileri kim kullanacak video
programıgerekli.bugenel amaçayrıntıları Genel
vb.Uygun bir çerçeve olmadan
amaçperformans değerlendirme
verimdeğerlendirme programı olabilir
prprogram,sırasındaözel hedeflerr
toplayamamakgerekli tüm veriler ve Sağlamamak
olabilireşitnasıl yapılacağı hakkında daha fazla
gerekli bilgiler ve anlayış.
ayrıntı sağlayın Genel olarakhedefe ulaşılacaktır
bu çerçeve bir diziye dayanmaktadır sorular
(Şekil 9.1). İlk aşama, amaç ve kapsam, geniş (Tablo 9.1).
kapsamına bakar. verimdeğerlendirme – kim için, Gerekçenin oluşturulması ve genel ve özel
hedeflerinin belirlenmesi, performans
kimden kiminbakış açısıyla üstlenilir, kim yapacak
değerlendirme programı değil her zaman
yürütmek,türü ve kapsamı. Bunlar bir kez karar
doğrudan; bakım olması gerekirplanlamanın bu
verilir,performans değerlendirmesi performans
aşamasında alınanemin olBu hedefler açıkça
değerlendirmesi için uygun kriterler, performans
daha önce tanımlanmışdaha fazla ilerlemek
göstergeleri ve toplanacak veriler seçilerek
program tasarlanabilir. Planlanan programın
uygulanması, toplanan, işlenen ve analiz edilen Kimin için?
verilerle devam eder.
Performans değerlendirmesi, çeşitli paydaşlar
adına gerçekleştirilebilir. Bunlar şunları içerir:
Programın son bölümü devlet;
finansman ajansları;
• sulama Ve drenaj Servis
verilen bilgilere göre hareket etmektir. sağlayıcıları;
• mümkün olan çeşitli eylemler, I&D sistem yöneticileri;
çiftçiler;
• uzun vadeli hedefler ve stratejideki değişiklikler, araştırma kuruluşları.
günlük prosedürlerdeki iyileştirmeler
• sistem yönetimi, çalıştırma ve Amaç ve Kapsam
• Bakım. Bir performans değerlendirme programı formüle

etmenin ilk kısmı, performans değerlendirmesinin
• amacına ve kapsamına karar vermektir.
Değerlendirmenin kimin için olduğu,
değerlendirmenin amacı ile yakından
bağlantılıdır.
kimin bakış açısından?

Değerlendirme, bir paydaş veya paydaş grubu
adına yapılabilir.
Performans Değerlendirme, İzleme ve Değerlendirme 295
Performans
değerlendirmesinin amacı nedir?
Performans değerlendirmesi kimler

içindir?
From whose viewpoint will the

performance assessment be carried
out? AMAÇ VE
KAPSAM
Who will carry out the performance assessment?
What type of performance assessment is required?
What is the
extent/boundary of the
performance assessment?
Design and plan the performance assessment

programme:
What criteria are to be used?
What indicators are to be used? DESIGN AND
PLANNING
What data are required?
By whom, how, where and when
will the data be collected?
What will be the nature and
form of the output?
Implementation:
Collect data
Process data UYGULAMA
Analyse data
Present data (reporting)
What do we do with the results?

Take corrective action to improve
system performance
Look for causes of identified
level of performance UYGULAMA
Provide new strategic ÇIKTI
directions to upgrade performance
Make comparisons with other
schemes (benchmarking)
Continue with routine management
İLAVE EYLEM
Yes Are further
Şekil 9.1.Sulama ve drenaj planlarınınstudies required?
performans değerlendirmesi için çerçeve.
Tablo 9.1.Bir performans değerlendirme programı için gerekçe ve bir dizi hedef örneği.
Gerekçe Program dahilindeki tüm çiftçilerin yeterli geçim kaynakları elde etmesi
isteniyorsa, su yönetiminin iyileştirilmesi gerekmektedir.
Genel amaç İyileştirilmiş mahsul üretimine ve dolayısıyla çiftçi topluluğu için gelire yol
açan uygulanabilir ve sürdürülebilir su yönetimi uygulamalarını
belirlemek
Belirli hedefler 1. Sulama suyunun şu anda nasıl kullanıldığını belirleyin
Aktiviteler:
• Su taleplerini ve su tedarikini izleyin
• Talep ve arz arasındaki eşleşmeyi analiz edin
2. İyileştirmenin artan üretkenliğe yol açabileceği alanları belirleyin
aktiviteler:
• Veri toplama, taleplerin işlenmesi ve analizi ve malzemelerin tahsisi için
kullanılan süreçleri ve prosedürleri anlamak ve izlemek
• Eksiklikleri ve iyileştirmelerin yapılabileceği alanları belirleyin
Kim tarafından?
ancak şu adresten performans değerlendirmesine
bakıyor olabilir:başka bir hissenin bakış açısı- Farklı kuruluşlar veya bireylerin sahip
tutucu veyapaydaş grubu (Şekil 9.2). Devletbir olduğuaçısından farklı yetenekler rol
performans sipariş edebilir yapmakdeğerlendirme ve farklı başına
değerlendirme,Örneğin, gerçekleştirilecek etkisini türleriform değerlendirmesi gerektirecek
araştırmak için bir araştırma enstitüsü tarafından farklıtaşıyacak kuruluş veya kişi türleri
sistem çiftçilerin geçim kaynakları üzerindeki değerlendirme (Tablo 9.2). Bir plan adam- yaş bir
performans. çiftçiler hakkında bir çalışma performans oluşturabilir değerlendirme
yaptırabilir. Yeterli bir getiri alıp almadıklarını programı mevcut operasyon ve bakım (O&M)
belirlemek için sulama hizmeti sağlayıcısı servis personelinin şemasını izlemek ve
içinödenen ücretler. değerlendirmekverim.
Şekil 9.2.Bir çiftçinin bakış açısından iyi performans.

Kimin için? kimin bakış açısından? Kim tarafından?
şema yöneticisi şema yönetimi Şema yöneticisi ve personeli

Devlet Hükümet (önerilen yatırım getirisi) Danışman
Devlet Genel olarak toplum, ama özel olarak su Hükümet düzenleyici otorite
kullanıcıları
Finansman ajansı Çiftçiler (geçim) Danışman
Bilimsel topluluk sistemin yönetimi Araştırma enstitüsü/üniversite
çiftçiler çiftçiler Danışman
Tablo 9.2.Performans değerlendirmesinin kimin için, kimin bakış açısıyla ve kim tarafından
yapılabileceğine ilişkin örnekler.
değerlendirme, programın performansını
incelemek ve genellikle bu performansı
artırmanın yollarını aramak için yapılır. İle ilişkili
performans değerlendirmesi Sürdürülebilirlik
uzun vadeli kaynak kullanımına ve etkilerine
bakar. Teşhis analizi İyileştirmelerin yapılabilmesi
veya performans düzeylerinin sürdürülebilmesi
için performansın nedenini veya nedenlerini
izlemek için performans değerlendirmesini
kullanmayı amaçlar.
Bir devlet kurumu, daha fazla yatırım yapmak

amacıyla bir programın performans
değerlendirmesini yapmak için bir danışman
çalıştırabilirken, bir üniversite araştırma ekibi
sistemi etkileyen genel faktörleri belirlemek ve
anlamak için bir araştırma programı
yürütebilir.verim.
Tip
küçük veSvendsen (1992) dört farklı tip
tanımlamaktadır. performans
değerlendirmesinin, hangi bir beşinci – teşhis
analizi – olabilir katma:
• operasyonel;
• Hesap verebilirlik;
• araya girmek;
• Sürdürülebilirlik;
• tanıanaliz.
Performans değerlendirmesinin türü amaçla
bağlantılıdır; aslında Small ve Svendsen, bu
kategorileri performans değerlendirmesinin
gerekçesi olarak adlandırır.
Operasyonel performans değerlendirmesi,
program performansının günden güne,
mevsimden mevsime izlenmesi ve
değerlendirilmesi ile ilgilidir. Hesap verebilirlik
performans değerlendirmesi, bir programı
yönetmekten sorumlu olanların performansını
değerlendirmek için yapılır. Araya girmek
Dahili veya harici değerlendirme
Başlangıçta, performans değerlendirmesinin bir
programla mı (dahili analiz) yoksa şemalar
arasında karşılaştırmayla mı (dış analiz) ilgili
olduğunu belirlemek önemlidir.
önemli bir sorunverimI&D planlarının
değerlendirilmesi, karmaşıktür ve dolayısıyla
çeşitlilikşema. Buarasında karşılaştırma yapar
şemalar araştırmasılematik. Bazı planlar çiftçi-
yönetilen,bazıları hissedarlı özel mülklerdir,
bazıları yerçekimi ile beslenir, bazıları beslenir
basınçlı boru sistemleri vb. henüz hayır I&D'yi
kategorize etmek için kesin metodoloji şemalar,
bu nedenle olacak her zaman dis olbirinin olup
olmadığına dair şüphegibi karşılaştırmagibi. Kısa
bir anahtar listesi için tanımlayıcılarI&D şemaları
Tabloda sunulmuştur 9.3. Bu tanımlayıcı listesi,
karşılaştırma için benzer temel özelliklere sahip
şemaları seçmek için bir başlangıç noktası olarak
kullanılabilir; diğer önemli özellikler gerektiği gibi
eklenebilir.
Anlamak önemlidir, ancak,
farklı şema türleri arasındaki karşılaştırmanın
eşit derecede değerli olabileceği; Örneğin,
hükümetler için özel mülkiyete ait arazilerin
performansını küçük çiftçilerin sulama
planlarıyla karşılaştırırken durum böyle olabilir.
İkisinin farklı yönetim hedefleri ve süreçleri
vardır, ancak kaynak kullanımının (toprak, su,
finans, emek) verimliliği ve üretkenliğine dayalı
kriterlere göre performansları, politika
oluşturma ve finansal kaynak tahsisinde değerli
olacaktır.
I&D sistemlerinin kıyaslaması bir formdur
giderek daha fazla kullanılan karşılaştırmalı (dış)
performans değerlendirmesi (daha fazla ayrıntı
için sonraki bölümlere bakın). Kıyaslama
arayışları
298
Tablo 9.3.Sulama ve drenaj şemaları için temel tanımlayıcılar.
tanımlayıcı olası seçenekler Açıklayıcı notlar Örnek
– Planın büyük, orta veya

küçük ölçekli olup olmadığını tanımlar
8567 ha (net)
Yıllık sulanan alan Arazi kullanımının yoğunluğunu ve 7267 hektar
Şuradan sağlanan alan yüzey veya yeraltı suyu sulama 4253 ha yüzey
Yüz arasındaki dengeyi gösterir. 3014 hektar
ey İklimsel bağlamı belirler, yeraltı suyu akdeniz
suyu yetiştirilebilecek ürün türlerini
kayna etkiler
ğında
n
sağlan
an
alan
yeral
tı
suyu
İklim Kurak;
yarı
kura
k;
nem
li
trop
ikler
;
Akd
eniz
Yıllık ortalama yağış miktarı (P) İklim ile ilgili, ilgili,
ikl ikl
i i
Ortalama yıllık referans bitki m m
evapotranspirasyonu (VE0) se se
l l
b b
a ağ
ğl la
a m
m ı
ı ve
v su
e la
su m
la a
m ih
a ti
v ya
e/ cı
v nı
e b
ya eli
dr rl
e er
n
aj
ih
ti
ya
cı
nı
b
el
irl
er
– İklim
ile
440 mm
780 mm
Su kaynağı nehir Kullanılabilirliği açıklar Yıl boyuncadepolamak
üzerinde depolama; ve sulama suyu temininin
ye yedekçünkü üstteulaşır,yeraltı
güvenilirliği
ra suyu akiferler
ltı
su
yu
;
ne
hi
r
ak
ın
tıs
ı;
yüzey
ve
yeral
tı
suyu
nun
birleş
ik
kulla
nımı
su yöntemi soyutlama pompalanmış; yer Sulama suyunun tedarik Yerçekimi beslemeli
çekimi; modelini ve maliyetini nehirler, pompalanan
su dağıtımıçok artezyen etkiler g'denyuvarlak su
altyapıeğitim Potansiyel performans Açıkkanal, çizgiliönceliky
Açık kanal; boru seviyesini etkiler veikincilve kanallar
Su dağıtım türü hatları; astarlı; düzenlenmiş
çizgisiz Potansiyel performans Talep üzerine
Talep etmek; talep seviyesini etkiler
Su depolamanın üzerine
mevcudiyeti ve türü Nehir membasında yıl
düzenlenir;
Su kaynağının boyunca rezervuar,
düzenlenmiş; arz
mevcudiyetini hayır
odaklı
sistem içi depolama
nehir depolama; sistem (güvenilirlik, miktar ve
Çiftlikte baskın sulama içi zamanlama) etkiler
uygulaması Ağırlıklı olarak karık,
(çevrimiçi/çevrimdışı); biraz fıskiye ve
Çiftlikte; yıl (giderek) damlama ile
boyunca, Potansiyel performans
mevsimsel, gece seviyesini etkiler
depolama
Yüzey: karık; seviye
havzası; sınır; sel
basmak; sırt-in-havza
Tepegöz: yağmur
tabancası; yanal
hareket; merkez
pivot;
damlama/damlama
Yeraltı: damla
Başlıca ürünler (toplam sulanan – Tarım pir
alanın yüzdeleri ile) ı in
ayarla ç
r ve
ba pir
ğl in
a ç
m; ol
m Pamuk (%53)
ay Üzüm (%27)
an Mısır (%17)
şe Diğer ürünler (%3)
m
al
arı
,
m
on
ok
ült
ür
ü
ka
rış
ık
m
ah
sul
şe
m
al
arı
nd
an
ay
ırı
r
Tablo 9.3.Devam etti
tanımlayıcı olası seçenekler Açıklayıcı notlar Örnek
– İster büyük mülkler

ister küçük mülk sahipleri olsun, planlar arasında 0,5–5 hektar (%20)
karşılaştırma yapmak için önemlidir >5–20 hektar (%40)
>20–50 ha (%20)
> 50 hektar (%20)
Yönetim türü Devlet Potansiyel performans Nehir sistemi: Hükümet
kurumu;
seviyesini etkiler Birincil ve ikincil sistemler: su
özel
kullanıcıları dernekleri
şirke
t;
orta
k
devl
et
kuru
mu/
çiftçi
;
çiftçi
tara
fınd
an
yöne
tilen
'en iyi uygulama' şemalarının performansını daha göstermeyebilir. Bu, performans

az iyi performans gösteren şemalarla değerlendirmesinin genellikle insanların bakış
karşılaştırmak ve performanstaki farklılıkların açısına bağlı olduğu, daha önce belirtilen noktayı
nerede olduğunu anlamakyalan. Başlangıçta güçlendiriyor - sulama çiftçiler tarafından faydalı
performans değerlendirmesi olabilirçıktı görülüyor, muhtemelen balıkçılar ve aşağı su
karşılaştırmasına odaklanmış verimgöstergeler kullanıcıları tarafından daha az.
(su dağıtımı, mahsul üretme,vb.), ardından tanısal
analysis içinŞunları anlayın: (i) akrabaya neyin kapsam/sınırlar
sebep olduğu performans farkı; ve (ii)
performansı artırmak için hangi önlemlerin Performans değerlendirmesinin kapsamının
alınabileceği daha az iyi performans gösteren tanımlanması ve sınırlarının tanımlanması gerekir.
plan(lar)da. İki ana sınır, uzamsal ve zamansal boyutlarla
Performans değerlendirmesinin seçimi ilgilidir.mekansalkapsanan planların alanı veya
kriterler olacakegzersiz yapıp yapmadığından sayısı ile ilgilidir (performans değerlendirmesinin
etkilenmekcise görünüyorbelirli hedeflerde dahili bir sistem içindeki bir ikincil kanalla sınırlı olup
olarak bir sulamanınşema veya görünüp olmadığı).tem, bir sisteme veya birkaç
görünmediği dışarıdantanımlanmış performans sistemler);geçicisüresi ile
kriterleri. Farklı şemaların farklı hedefleri ve bu ilgilidirdeğerlendirmeMental egzersiz ve zamansal
hedeflerin örtük veya açık bir şekilde ifade kapsam(bir hafta,bir sezon veya birkaç yıl).
edildiği farklı dereceleri olacaktır. Açıkça belirtilen Diğer sınırlar bazen daha az nettir ve
amaçlarına (örneğin, belirli sayıda aileye güvenli performans değerlendirmesinin teknik konuları
geçim sağlamak) göre ölçüldüğünde, bir planın kapsamayı amaçlayıp amaçlamadığıyla ilgili
başarılı olduğu kabul edilebilir. Bununla birlikte, olabilir. tek başına yönleri mi yoksa olması mı
kullanılan su birimi başına ekin verimliliği veya katmak kurumsal ve finansal bakış açıları.
çevre üzerindeki etkisine ilişkin harici bir kritere Nasılörneğin, çok fazla etkivar olmaksu yasasının
göre ölçüldüğünde, aynı performansı çıkmasıkurulmasısu kullanıcıları derneklerinin
sahip olduğuaktarılan I&D sistemlerinin
performansı?
kullanımısistem yaklaşımıSmall ve Svendsen
(1992) tarafından savunulan, performans
değerlendirme programının sınırlarının ve
kapsamının tanımlanmasına ve anlaşılmasına
katkıda bulunabilir. Sistem yaklaşımı şu
noktalara
odaklanır:girdiler,süreçler,çıktılarVeetkiler(Şekil
9.3). Çıktıların ölçümü (örneğin, üçüncül birim
girişlerine su dağıtımı), girdilerin (nehir girişinde
çekilen su) kullanımının etkinliği hakkında bilgi
sağlarken, çıktıların girdilerle karşılaştırılması
girdileri çıktılara dönüştürme sürecinin
verimliliği hakkında bilgi sağlar. Girdileri çıktılara
dönüştürme sürecinin hat boyunca etkileri vardır
- örneğin, üçüncül su alımına su verme şekli,
çiftçinin ulaştığı mahsul üretimi seviyesi üzerinde
bir etkiye sahiptir. Kanal deşarjlarının ölçümleri,
sulama sisteminin (şebekenin) nasıl çalıştığı
hakkında bilgi verecektir, ancak bize bildirin
Inputs Processes Outputs Impacts
(a) Sulama
Irrigation water
Water source conveyance & Irrigation water delivery Crop production
control
(b) Drenaj
Drainage
Excess water water Drainage water removal Crop production
conveyance
Şekil 9.3.Sulama ve drenajda girdiler, süreçler, çıktılar ve etkiler.

bir bütün olarak I&D planının performansı
farklı yazarlar tarafından farklı anlamlarda
hakkında çok az şey var.Bu bilgiyi elde etmek için
kullanılmaktadır.şeyler. Aşağıdaki
ihtiyacımız olan toplamaksulu tarım verileri
tanımlaryanlısıterimleri açıklığa kavuşturmak için
sistem (bkz.Şekil 2.2 ve Bölüm 2'deki tartışma)
ortaya atıldıverimkriterler,hedefler,verim
vetarımsal ekonomik sistemin kurulması
göstergelerVehedefler.
performanssulama sisteminin bağlam.
İlişkilendirmede burada özen gösterilmesi gerekir. 1. hedefleroluşurkriterler:
verim sulama sisteminin (örn. yeterli ve • Tarımı en üst düzeye çıkarmak içinüretme’;
zamanında su temini) tarımsal ekonomik sistem • 'emin olmak içinEşitlik herkese su temini
(örneğin, çiftçi gelir), olarakbirçok değişken araya çiftçiler;
girer desteksulama suyu ve ağ geri vermekçiftçi • optimize etmek içinyeterlik suyun
ürettiği ürün için dağıtım'.
2. Kriterler kullanılarak
ölçülebilirverimgöstergeler.
Performans değerlendirme programının 3. tanımlıperformans göstergeleriveri
tasarımı gereksinimlerini belirleyin.
4. Veriler daha sonra toplanabilir, işlenebilir ve
Performans değerlendirme programına yaklaşım analiz edilebilir.
amaç ve kapsam olarak belirlendikten sonra 5. Eğerhedef,standartlar,referansveyakalite
performans değerlendirme programı testiperformans göstergelerinin değerleri
tasarlanabilir. Aşağıdakiler dikkate alınması belirlenir veya bilinir, ardından performans
gereken temel konulardır. değerlendirilebilir.
• Hangi kriterler kullanılacak? Performans değerlendirmesi için kriterlerin
• Hangi performans göstergeleri kullanılacak? seçiminde, değerlendirmenin programın
• Hangi veriler gereklidir? belirtilen hedef ve kriterlerine göre mi yoksa
• Veriler kim tarafından, nasıl, nerede ve ne alternatif performans hedefleri veya kriterlerine
zaman toplanacak? göre mi yapılacağının tanımlanması gerekir. Bir
• Gerekli çıktı şekli nedir? planın amaçlarının ve hedef değerlerinin
belirtildiği bir örnek Tablo 9.4'te
gösterilmektedir. Bu durumda, ekili alan ve ekin
Performans kriterleri ve program hedefleri
üretimi (mahsul üretimi ve değeri açısından)
Literatürde terimlerperformans hedefleri de programın sürdürülebilirliğini
kriteri,performans göstergeleriVeperformans değerlendirmek için zaman içinde izlenebilir.
ölçüleri Bir sulama planı belirtilen hedeflere sahip
olabilirken, performansının farklı kriterlere göre
değerlendirilmesi gerekebilir.
Tablo 9.4.Amaçların, kriterlerin, performans göstergelerinin ve hedeflerin bağlantı örneği. (Mogambo
Sulama Şeması için Hesaplamalardan, Somali, Burton, 1993.)
Amaç kriter Performans göstergesi Hedef değer

Hasat edilen alanı en üst üretkenlik Kırpma yoğunluğu 2052 hektar
düzeye çıkarın (%100)
Toplam mahsul üretimini en üretkenlik Toplam üretim 7600 ton
üst düzeye çıkarın
toplam değerini en üst üretkenlik Toplam üretim değeri 1.067.238 $
düzeye çıkar
tarımsal üretim
Suyun üretkenliğini en üst üretkenlik su verimliliği 3
düzeye çıkarın 0,16 kg/m
Birim su başına üretim değeri 3
0,023 $/m
Su kaynağı eşitliğini en üst Eşitlik Ekilen alan/hasat edilen alan 1.0
düzeye çıkarın
Teslimat performans oranı SS<10%
SD, standart sapma.
(Tablo 9.5). Örneğin, bir hükümet, bir programın
yönetim ve performans değerlendirmesi aşağıda
performansını ülkenin ekonomik ihtiyaçları veya
özetlenmiştir.
çevresel sürdürülebilirlik ve etki ile ilgili olarak
değerlendirebilir. Basitçe çünkü bu
kriterlerhedeflerde belirtilmemiş şema içinşema 1. Açık veya örtülü: Hedefler olabiliraçık,açıkça
anlamına gelmez olamazharici olarak belirtilmişse veyaörtük, Neresiifade edilmek
değerlendirilen öngörülenkriterler. Örneğin, bir yerine varsayılırlar.Sınav içinple, Ganj Kobadak
şema olmayabilir kirlilik yüklemesi ile ilgili sulama içindüzenBangladeş'te açık hedef yemek
hedefleri belirtmiş, ancak çevresel düzenleyici miüretim ama bir (temel) zımni amaç, sulamayı
ajans olabilir karşı kendi standartlarına sahiptir. önlemek için taşkın korumasıdır düzeni sular
hangi programın performansının altında kalıyor Ganj Nehri. Performans
değerlendirildiği. değerlendirmesinde ise Her iki türün de
bazılarındaperformans literatürünün tanımlanması önemlidir.amaç.
değerlendirmeyazarlar gerçekleştirdiğini 2. hedeflerin hiyerarşisi: Hedefler gerçekleşirbir
belirtmişlerdirance gerekirbelirlenen hedeflere sistem içinde farklı düzeylerde veya sistemTem.
göre değerlendirilmeli verilen içinşema. Bu bariz Bölüm 3'te tartışıldığı gibi aFAO (1982)
bir başlangıçAncak program için açıkça belirtilen tarafından tanımlanan sulama geliştirme
hedefler olmadığında uygulanması daha zordur. hedefleri hiyerarşisi, artan sıradaydı:
Murray-Rust ve Snellen'de (1993) özetlendiği • uygun su kullanımı;
gibi, hedeflerin belirlenmesi yönetim sürecinin • tarımsal girdilerin uygun kullanımı;
çok önemli bir parçasıdır ve iş yönetimi • tarımsal ürünlerin ücretli satışı;
bağlamında konu hakkında çok şey yazılmıştır. • sosyal tesislerde iyileştirme;
Sulama için hedef belirleme ile ilgili bazı önemli • çiftçilerin refahının iyileştirilmesi.
noktalar
Tablo 9.5.Kişi tipine göre iyi sistem performansı kriterleri. (Chambers, 1988'den değiştirilmiştir.)
kişi türü İyi sistem performansının olası ilk kriteri Topraksız

işçi Artan işgücü talebi, çalışma günleri ve ücretler
Çiftçi Yeterli, uygun, öngörülebilir ve zamanında su temini
sulama mühendisi Suyun başlıklardan üçüncül çıkışa verimli bir şekilde
iletilmesi Tarım ekonomisti Yüksek ve istikrarlı çiftlik üretimi ve gelirleri
İktisatçı Yüksek iç getiri oranı
Politik ekonomist Özellikle dezavantajlı gruplara, faydaların adil dağılımı Çevre
bilimcisi Drenaj suyunda düşük düzeyde gübre ve pestisit kontaminasyonu

Şuradan İndirildi:www.EasyEngineering.net
30
2
Tablo 9.6.Bir devlet çiftliği ve bir yerleşim planı için hedeflerin, ağırlıkların ve sıralamaların karşılaştırılması. (Burton'dan, 1993.)
Irr
Devlet çiftliği Yerleşim planı iga
tio
n
Amaç A A A A Verimgösterge Hedef değer
ağırlıklandırma Sıralama ağırlıklandırma Sıralama Ma
na
Alanı büyüthasat 6 (içinde) 10 (ii) Hasat edilen alan 2052 hektar (%100)
ge
Toplamı maksimize etüretme 10 (iv) 6 (iii) Toplam üretim 7600 ton me
Toplamı maksimize ettarımsal üretimin değeri 10 (Ben) 6 (iv) Toplam üretim değeri 1.067.238 $ nt
3 10 (ii) 10 (içinde) su verimliliği 3
Maksimize etarazi verimliliği (kg/m ) 0,16 kg/m
3 10 (iii) 10 (Biz) Birim su başına üretim değeri 3
Maksimize etsu verimliliği ($/m ) 0,023 $/m
Su kaynağı eşitliğini en üst düzeye çıkarın 10 (Biz) 10 (Ben) Ekilen alan/alanhasat 1.0
Teslimat performansımans oranı SS<10%
SD, standart sapma.

A
Ağırlıklandırmalar için 1 düşük, 10 yüksek; sıralama için (i)en yüksek, (vi) en düşük.
Downloaded From : www.EasyEngineering.net
Bu hedeflerin her biri kendi sistem düzeyinde

önemlidir, hedeflerin bir düzeyde karşılanması,
diğer (daha yüksek) düzeydekilerin de Suyun adil dağıtımını en üst düzeye çıkarma
karşılanabileceği anlamına gelir. Bu hedefler hedefleri bir yerleşim planı için tercih
hiyerarşisi,mantıksal Çerçeveproje planlama aracı edilebilirken, bir devlet çiftliği için üretim
(aşağıdaki 'İzleme ve Değerlendirme Çerçevesi'ne değerini en üst düzeye çıkarma hedefleri tercih
bakın), genel hedefi karşılamak için çıktılardan edilebilir.
amaca doğru hareket eder.
3. Hedeflerin sıralanması veya ağırlıklandırılması:
Bir sistem içinde birkaç, bazen birbiriyle yarışan Performans göstergeleri
hedefler olabilir. Performans değerlendirmesi için
bunların sıralanması veya ağırlıklandırılması ve Performans, verilerin toplandığı ve kaydedildiği
bireysel ve kolektif hedeflerin ne kadar iyi göstergeler kullanılarak ölçülür. Göstergelerin
karşılandığını değerlendirmek için analizi daha sonra performans seviyesi hakkında
değerlendirmeler yapılması gerekebilir. Bu süreç bize bilgi verir.
genellikle çok kriterli analiz olarak adlandırılır Performansın ölçüleceği kriterler ile bu
(daha fazla ayrıntı için Snell, 1997'deki Ek F'ye kriterlere ulaşılmasını ölçmek için kullanılacak
bakın). bir örnekekli ağırlıklar ve sıralamalar göstergeler arasındaki bağlantı önemlidir. Şekil
bireyselamaçlarına bağlı olarak sulamaplan bir 2.2'de özetlenen iç içe geçmiş sistemleri
devlet çiftliği olarak çalıştırılır veya yerleşmeşema kullanarak,örneğin, performans kriterlerive
Tablo 9.6'da sunulmaktadır. gösterge-sulama sistemi için tors,tarımsalsistem
ve tarım ekonomik sistemöğeler tanımlanabilir
(Tablo 9.7). Bir
Tablo 9.7. Performans kriterleri ve performans göstergeleri arasındaki bağlantı örnekleri.

A
Performans göstergesi
Sulama ve drenaj sulu tarım Tarımsal ekonomik

kriter
B B B
sistemi sistemi sistem
Emretmek Su seviyesi oranı – –
yeterlilik Toplam tüketilen oran Bitkisel üretim bağıl mahsulün nakit
değeriüretme
Teslimat performans aile gıda tanımlanmış yoksulluğa
oranı ihtiyaçlarına göre
seviye
Eşitlik Toplam tüketilen oran Mekansal dağılım içindeki mekansal dağılım
düzeni içinde: çiftlik gelir planı
Teslimat performans • kırpma türü
oranı
• mahsul verimi
• Kırpma yoğunluğu
Güvenilirlik Toplam tüketilen oran Yıl sayısı mahsul Yıl sayısı gelir
Teslimat performans üretim yeterli bitkisel üretim yeterli
oranı
Yeterlik Toplam tüketilen oran mahsul verimi İşletme ve Bakım
fraksiyonu
alan uygulama oranı
Giriş üzerinden çıkış
oranı
üretkenlik – mahsul verimi Kırpma brüt kar marjı
İç karlılık oranı
karlılık – – Çiftlik karı
Yatırım getirisi (EIRR)
Sürdürülebi Altyapının etkinliği sürdürülebilirliği Finansal kendi kendine
lirlik yeterlilik
yeraltı suyu derinliği sulanabilir alan İşletme ve Bakım
fraksiyonu
Tuzluluk gösterge değeri Tahsilat oranı
İşletme ve Bakım, operasyon ve yönetim; EIRR, ekonomik iç getiri oranı.

A
Bu göstergeler hakkında daha fazla ayrıntı için Tablo 9.9'a bakın.
B
Şekil 2.2'de detaylandırıldığı gibi.
eşitlik gibi performans kriteri, ilgili olduğu sisteme

bir şema. Performans değerlendirme programı,
bağlı olarak farklı tanımlanabilir.
öngörülen ihtiyaçlara uygun olarak yeterli bir
Bazı durumlarda, bir dizi sistemdeki girdiler
analizin yapılmasını sağlamak için temsili
ve çıktılar için göstergeleri dikkate almak
numuneler alacak şekilde tasarlanmalıdır.
yararlıdır, örnekler Tablo 9.8'de sunulmuştur.
Örneğin, sulama suyu yönetimi performansını
Bu göstergeler için hedef değerler
incelerken tersiyer birimlerin sulama
belirlenebilir veya belirli bir yerde veya zamanda
sistemlerinin başından, ortasından ve
elde edilen değerler, göstergenin başka yerlerde
kuyruğundan örnek alınması yaygındır.
(mekansal değişim) veya zamanda (zamansal
Veri gereksinimlerine karar verildiğinde, bir
değişim) toplanan değerleri ile karşılaştırılabilir.
veri toplama programı hazırlanabilir. Bir
Böylece performans göstergelerinin değerleri,
program yöneticisi tarafından bir performans
şemalar içinde veya şemalar arasında
değerlendirme programı için örnek bir program
karşılaştırılabilir.
Tablo 9.10'da sunulmuştur.
Ek olarak, kullanılacak performans
Veri gereksinimleri göstergelerini ve toplanacak verileri gösteren bir
matris (Tablo 9.11) hazırlanabilir. Verilen
Performansın tanımlanmasından
örnekte görülebileceği gibi, bazı veriler bir takım
sonrakullanılacak kriter ve göstergeler
göstergeler için geçerlidir.
performansdeğerlendirme programı, veri
ihtiyaçlarıtanımlanabilir (Tablo 9.9).
çıktı biçimi
Veri toplama (kim, nasıl, nerede ve ne zaman) için planlama aşamasında verimdeğerlendirme
programı yardımcı olur düşünmek rapor
Esnasında performansın tasarım aşaması
çıktısının biçimi hakkında. hazırlanıyor raporun
değerlendirme programı için gerekli olacaktır
taslak açıklamalı içerik listesi ve tablo ve
tanımlamakDSÖbu verileri toplayacak veNasıl,
şekillerin bir listesi ve tahmin edilenleri içerik,
NeresiVeNe zamantoplanacaklar.
odaklanmaya yardımcı olur ve şunları sağlar:
hepsi veyagibi bazı gerekli veriler ekin
eşleştirmek için veriler toplanır. Bir örnekbir
alanları,zaten mevcut olabilir veya orada olabilir
çalışma için aşağıda (Tablo 9.12)
ek veri toplama prosedürlerine veya veri
verilmiştir.kazanmak içingeniş performans
toplamak için özel ekipmana ihtiyaç olabilir (gece
anlayışıile ilgiliboyunca sulama suyu teminişema.
ve gündüz kanal deşarjları hakkında ayrıntılı bilgi
Performans değerlendirme raporu ve
toplamak için otomatik su seviyesi kayıt cihazları
verilerinin kullanıcılarının en yararlı bulacağı veri
gibi). Veri toplama ve işleme programıyla ilgili
sunum biçimi hakkında düşünmek kadar,
maliyetler için performans değerlendirme
beklenen çıktının biçimine ilişkin basit taslaklar
bütçesinde ödenek ayrılması gerekecektir.
da yararlıdır. Teknik olmayan personel, örneğin,
Bir I&D planının performansını anlamak için,
gerçek rakamlar hakkında çok fazla ayrıntı
her konum için veri toplamak gerekli, ekonomik
gerektirmeden, su kalitesindeki düşüş eğilimini
veya zaman açısından verimli değildir.
zaman içinde gösteren bir grafikle ilgilenebilir.
Ancak teknik personel,
Tablo 9.8.Farklı sistemlerde girdi ve çıktıları kullanan gösterge örnekleri.
kriter Gösterge örneği Kapsanan sistemler

üretkenlik 3 Sulama sistemi
Su verimliliği (kg/m )
Sulu tarım sistemi
üretkenlik Arazi verimliliği (kg/ha) Sulama sistemi
Tarımsal ekonomik
sistem
Tablo 9.9.Performans göstergelerini veri gereksinimlerine bağlama. (Bos'tanet al., 2005, Bölüm 3.)
Gösterge Tanım Birimler Veri gerekiyor

Altyapının etkinliği Altyapının işleyen kısmı
Kırpma yoğunluğu Gerçek Toplam altyapı
kırpılmış alan % Fiili ekilen alan (ha) Sulanabilir alan (ha)
Sulanabilir kg/ha Bitkisel üretim (kg) Ekilen alan (ha)
alan
– Ortalama ekili alan (ha) Başlangıçtaki toplam
mahsul verimi Ekin sulanabilir alan (ha)
üretimi
– Mahsul su talebi (mm)etkili yağmurtümü
Ekili alan
(mm)Sulama wsu beslemesi (mm)
Sulanabilir alanın sürdürülebilirliği Ortalama
kırpılmış alan 3
– gerçek hacimteslim edildi (m )Amaçlanan/planlananteslim
İlk toplam sulanabilir alan
3
Toplam tüketilen oran Ekin suyu talebi  efektif yağış edilecek hacim (m )
3
HacimKomuta alanına verilen su miktarı kg/m Mahsul üretimi (kg)
Teslimat performans oranı Gerçeksu akışı 3
Sağlanan sulama suyu hacmi (m )
amaçlanansu akışı
su verimliliği Hasat edilen – Gerçek su seviyesi (m) Tasarım
mahsulün verimi su seviyesi (m)
Hacim sağlanan – Mahsul su talebi (mm) etkili yağmurtümü
sulama suyu (mm)Sulama wsu beslemesi (mm)
Su seviyesioran Gerçek su – Sayısıişleyen yapılarToplam sayısıyapıların
seviyesi
Tasarım su
seviyesi
saha uygulamasıoran Ekin suyu talebi  efektif yağış
Hacimtarlalara verilen su miktarı
yeraltı suyu derinliği Yeraltı suyu derinliği M Yeraltı suyu derinliği (m)
Tuzluluk gösterge değeri Gerçek tuzluluk Tahsilat oranı Sulama hizmet bedeli
konsantrasyonu Kritik tuzluluk tahsil edildi Sulama hizmet
konsantrasyonu bedeli ödenecek
İşletme ve Bakım fraksiyonu Sürdürülebilir MOM için
toplam bütçe
Gerçek tuzluluk konsantrasyonu (mmho/cm) Kritik tuzluluk konsantrasyonu – Toplanan sulama hizmet bedeli ($) Pe
(mmho/cm) Ödenmesi gereken sulama hizmet bedeli
rfo
– MOM Maliyeti ($) ($) rm
Sürdürülebilir MOM için toplam bütçe ($) an
ce
As
İşletme ve Bakım, işletme ve bakım; MOM, yönetim, işletme ve bakım. ses
sm
en
t,
Mo
nit
ori
ng
an
d
Ev
alu
ati
on
30
5
A
Tablo 9.10.Veri toplama planı örneği – kim, nasıl, nerede ve ne zaman.
Veri gerekiyor Birimler DSÖ Nasıl Nerede Ne zaman
Sulanabilir alan Ha şema yöneticisi Tasarım çizimlerinden Ofiste –

veya şemadan
veri tabanı
Ekin üretimi kilogram şemaziraat mühendisi Çiftçiler ile röportajlar Seçilen örnek üçüncülbirimler sezon sonunda
Gerçek kırpılmış alan Ha şemaziraat mühendisi e Tüm şema için ancak alançekler
Çiftçilerden veri dönüşleri r seçilen numune üzerinde
ve/veya i yapılanüçüncül birimler
s
a
h
a
d
a
n
o
k
t
a
k
o
n
t
r
o
ll
Sulama mevsiminde 30
mahsul verimi kg/ha şemaziraat mühendisi Mahsul kesimleri Seçilen örnek üçüncülbirimler hasat zamanında 6
Mahsul su talebi mm/ gün şema ziraat mühendisi veya Standart prosedürler Seçilen örnek üçüncül
sulama mühendisi kullanılarak hesaplanarak birimlerde sezon
(örn. CROPWAT veya boyunca
CRIWAR)
yağış mm/ su ustaları Yağmur ölçeri kullanma Proje alanı
gün içindeki yerlerde Günlük
3 Birincil, ikincil veüçüncül birimgirişler Günlük
gerçek deşarj M /S su ustaları
Ölçüm yapısının okunması Irr
göstergel iga
er tio
Gerçek akış süresi H su ustaları Birincil, ikincil veüçüncül Günlük n
Ölçüm yapısının okunması Ma
birimgirişler na
g
ge
ö
me
s nt
t
e
r
g
e
l
e
r
3
amaçlanan deşarj M /S şema yöneticisi Çiftçiler tarafından sunulan girintilerden Ofiste Her hafta
amaçlanan süre H şema yöneticisi Çiftçiler tarafından sunulan girintilerden Ofiste Her hafta
Mahsul piyasa fiyatı $/kg şema ziraat mühendisi Çiftçiler ve tüccarlarla röportajlar Köyler ve pazarlar sezon sonunda
A
Verilen örnek, genel sistem performansını anlamak amacıyla tüm sistem için bir sistem yöneticisi tarafından yürütülen bir performans değerlendirme
programı içindir.
Pe
A rfo
Tablo 9.11.Performans göstergelerini veri toplamaya bağlama. rm
an
Gösterge
ce
Kırpma mahsul Etraflı su Teslimat Çıkış başına Asbaşına çıktı
birim
yoğunluk verimi tüketilen üretkenlik verim birim kırpılmış ses kaynağı
sulama
oran 3 oran alan ($/ha) sm 3
(%) (kg/ha) (kg/m ) ($/m )
Veri gerekiyor Birimler en
t,
Sulanabilir alan Ha √
Mo
Ekin üretimi kilogram √ √ √ nit √
ori
Gerçek kırpılmışalan Ha √ √ √ ng
mahsul verimi kg/ha √ an
d
mahsul suyutalep etmek mm √ Ev
yağış mm √ alu
3 ati
gerçek deşarj M /S √ √ √ on √
Gerçek akış süresi H √ √ √ √
3
amaçlanan deşarj M /S √
Amaçlanan akış süresi H √
Mahsul piyasa fiyatı $/kg √ √
A
Verilen örnek, genel sistem performansını anlamak amacıyla tüm sistem için bir sistem yöneticisi tarafından yürütülen bir performans değerlendirme
programı içindir.
30
7
Tablo 9.12.Bir performans değerlendirme programı için planlanan şekil ve tablo örnekleri.
İçerik
Şekil no.
1 Sulama sisteminin yerleşimi
2–10 Birincil, ikincil ve seçilen üçüncül ana regülatörlerde deşarja karşı zamana
(günlük) ilişkin histogram grafikleri
11–16 Bireysel (örnek) alanların örnek sayısına uygulanan sulama derinliğinin histogram
grafikleri 17–22 Bireysel alanların örnek sayısı için teslim performans oranının histogram
grafikleriTablo numarası
1 Ana regülatör seviyesinde özet performans tablosu; toplam kumanda alanı,
sulanan alan, toplam akış (MCM), sezon boyunca akan toplam gün sayısı,
ortalama birim deşarj (l/s/ha)
2–6 Ekilebilir komuta alanı, ekilen alanlar, ekin türleri, birincil ve ikincil ve üçüncül komuta
alanlarının örnek sayısı için kırpma yoğunluklarının özet tabloları
7–12 Her örnek alan için, alan, ürün tipi, sulama sayısı, sulama derinlikleri, sulama
aralıkları, maksimum toprak nemi eksikliği, toplam su kaynağı, toplam tahmini su
talebi, ürün üretimi ve ürün pazarı dahil olmak üzere, tarla düzeyinde toplanan
verilerin özet tabloları fiyat
13–18 Aşağıdakileri gösteren hesaplama sonuçlarının özet tabloları: birim alan başına verim
3
(kg/ha),birim başına verimsulama kaynağı (kg/m ), kırpılan alan başına çıktı ($/ha) ve
3
birim başına çıktısulamaarz ($/m )
MCM, milyonlarmetreküp.
sayıların sunulmasını gerektirebilir, belki bir
Sonucu takiben olası eylemler performans
masada grafik ile ilişkilidir.
değerlendirmesinin çalışma olabilir aşağıdakileri
dahil edin.
•
uygulama Stratejik hedeflerin yeniden tanımlanması
ve/veyahedefler.
• Operasyonel yeniden tanımlama hedefler
Performansdeğerlendirme programı tasarım
ve/veya hedefler.
aşamasını uygulama takip eder
Düzeltici önlemlerin uygulanması, örneğin:
• verilerin fiili olarak toplanması, işlenmesi, ° personelin eğitimi;
analizi ve raporlanmasını kapsayan aşama. bağlı ° yeni altyapı inşa etmek;
olarak ° yoğun bakım yapılması;
performans değerlendirme programının ° yeni programlama prosedürleri geliştirmek;
doğası gereği, uygulama kısa (1 hafta) veya ° alternatif sulama yöntemine/yöntemlerine
geçiş;
uzun (birkaç yıl) süreli olabilir. Her durumda,
° sistemin rehabilitasyonu;
verilerdeki hataları tespit etmek ve ° sistemin modernizasyonu.
gerektiğinde düzeltici önlem almak için iş
ilerledikçe toplanan verilerin tamamını
değilse de bir kısmını işlemek ve analiz
etmek faydalı olacaktır.
çıktı uygulaması
Daha fazla eylem
Bir performans değerlendirme çalışmasından
toplanan bilgilerin kullanımı, değerlendirmenin Performans değerlendirme programının bir
amacına göre değişiklik gösterecektir. Performans sonucu olarak daha ileri çalışmalar gerekebilir.
değerlendirmesinin sonuçlarının hangi amaçla Performans değerlendirmesi, teşhis analizi ile
kullanılacağı, performans değerlendirmesinin yakından bağlantılıdır ve genellikle bir başlangıç
yapılma nedenine bağlı olacaktır. performans değerlendirme programının, daha
fazla ölçümün gerekli olduğu alanları tanımlaması

durumudur.
sektör seviyesi
ve problemlerin ve kısıtlamaların temel
nedenlerini belirlemek için veri toplama
gereklidir. Sektör düzeyinde performans değerlendirmesi,
sulama ve drenaj sektöründeki finansal yatırımın
Performans değerlendirmesinin bir sorunun
veya kısıtlamanın temel nedenini belirlediği verimliliğine ve su kullanımının verimliliğine ve
durumlarda, örneğin su basmasını azaltmak için verimliliğine odaklanır. Birçok ülkede ve nehir
bir drenaj sisteminin planlanması ve tasarımı için havzasında, mevcut su kaynakları üzerinde artan
saha araştırmaları gibi, sorunu hafifletecek bir baskı vardır ve suyun evsel, endüstriyel,
önlemlerin uygulanması için daha fazla araştırma çevresel veya denizcilik gibi diğer kullanımlara
gerekebilir. karşı tarımsal kullanım için
gerekçelendirilmesine yönelik artan bir ihtiyaç
vardır. Bu seviyedeki değerlendirme genellikle
Farklı Düzeylerde Performans hükümet tarafından ya su kaynakları kurumu ya
Değerlendirmesi da danışmanlar tarafından gerçekleştirilir.
Daha önce tartışıldığı gibi, performans Şema seviyesi

değerlendirmesi farklı seviyelerde gerçekleşebilir:
• denasıl değerlendirildiğinde sektör Şema düzeyinde
düzeyinde sulamave drenaj gerçekleştiriyor performansdeğerlendirmeçıktılara odaklıdır,
karşılaştırmakbelirlenen hedeflerle sonuçlar ve I&D planının etkileri. çıktılar
thesektör ve diğer sektörlerle genellikle mahsule odaklanacak üretim, sonuçlar
karşılaştırıldığında kullanır suyun; ise genel olarak odaklanmak geçim kaynaklarının
• nasıl olduğunu değerlendirirken plan korunması ve parasal çiftçiliğe faydaları toplum.
düzeyinde bireysel şemalar yürütülüyor açık buetkilere ilgi değişebilir dançevresel etkisi
veya zımnen kendi aleyhine belirtilen şemasıkırsal kesim üzerindeki daha geniş etkisi
hedefler veya hedefler değerlendirilirken ve ulusal ekonomi
verimkarşı farklı planların kendileri; Tablo 9.13, tarımsal üretim, sulama suyu
temini, drenaj suyu tahliyesi, finans ve çevre
• anagerçekleştirildiği sistem düzeyiancesu koruma dahil olmak üzere bir dizi alanı
dağıtım hizmetinin değerlendirildi; kapsayan göstergelerle bu düzeyde performans
• çiftlik içi su dağıtımı, su kullanımı ve su değerlendirmesi için kullanılabilecek temel
uygulamasının performansının göstergeleri sunmaktadır.
3
değerlendirildiği çiftlik içi seviyede.
Ana sistem seviyesi
Bu farklı düzeylerde değerlendirmenin amacı ve
performansı değerlendirmek için kullanılabilecek Ana sistem düzeyinde performans
olası göstergeler aşağıdaki bölümlerde kısaca değerlendirmesi, ana sistem hizmet
özetlenmiştir. Burada benimsenen yaklaşımın, su sağlayıcısının yönetim, işletme ve bakım
temini ve su tahliyesinin birincil işlev olarak süreçlerine ve prosedürlerine bağlı olacak olan
alındığına dikkat etmek önemlidir; bakım, ücret su dağıtımına odaklanır. Tablo 9.14, ana sistem
tahsilatı ve benzerleri gibi diğer işlevler, ana su dağıtım performansını değerlendirmek için
işlevin tali parçasıdır. Örneğin, ücretin geri kullanılabilecek temel göstergeleri
alınması, yönetim personelinin istihdam özetlemektedir.
edilebilmesi ve bakım çalışmalarının
gerçekleştirilebilmesi ve nihai ürün olan suyun
mahsulün kök bölgesine doğru zamanda ve
mahsulle eşleşecek doğru miktarda iletilmesi için
önemlidir. ihtiyaçlar.
Tablo 9.13.Şema düzeyinde yönetim, işletme ve bakım performansını değerlendirmek için temel göstergeler. 31
A 0
göstergeler Tanım notlar
Tarımsal üretim
B
Toplam mevsimsel birim komut alanı başına kırpılan alan (kırpma yoğunluğu) Kırpılan toplam mevsimlik alan A
Sistemin toplam komut alanı
Toplam mevsimlik mahsul üretimi (t) Komuta alanı içindeki mahsul türüne göre toplam mevsimlik mahsul üretimi A
Birim komuta alanı başına toplam mevsimlik mahsul üretimi (mahsul verimi, kg/ha) Toplam mevsimlik mahsul üretimi A
Sistemin toplam komut alanı Irr
Bitkisel üretimin toplam mevsimsel değeri ($) Tarımsal mahsulün toplam mevsimsel değerialınan üretim iga
tio
n
Aüreticiler tarafından Ma
Kişi başına bitkisel üretimin toplam mevsimsel değeribirim komuta alanı ($/ha) Mahsul üretiminin toplam mevsimsel değeri A na
Sistemin toplam komut alanı ge
me
3
Toplam mevsimselbirim su kaynağı başına mahsul üretimi (kg/m ) Toplam mevsimlik mahsul üretimi A nt
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi
3
Toplam mevsimseltüketilen birim su başına bitkisel üretim değeri ($/m ) Mahsul üretiminin toplam mevsimsel değeri A
Ekin suyu talebinin toplam mevsimsel hacmi (VEC)
3
Kişi başına bitkisel üretimin toplam mevsimsel değerisağlanan birim su ($/m ) Mahsul üretiminin toplam mevsimsel değeri A
Sulama suyu dağıtımı
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi (MCM) Yönlendirilen veya pompalanan toplam mevsimsel su hacmi A
sulama (dahili drenajın yönlendirilmesi hariç)
3
Birim komuta alanı başına mevsimsel sulama suyu temini (m /Ha) Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi A
Ana sistem su dağıtım verimliliği Mevsimsel sulama suyu dağıtımının toplam hacmi B
Mevsimsel bağıl sulama suyu temini Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi A
Mahsul suyu talebinin toplam mevsimsel hacmi
Su dağıtım kapasitesi Sistem başındaki kanal kapasitesi –

Sistemin başındaki pik sulama suyu talebi
Parasal Pe
C rfo
Toplam mevsimsel MOM harcaması birim komuta alanı başına ($/ha) Toplam mevsimsel MOM harcaması C
rm
Sistemin toplam komut alanı an
3 ce
Birim sulama suyu kaynağı başına toplam mevsimsel MOM harcaması ($/m ) Toplam mevsimsel MOM harcaması C
As
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi ses
Birim komuta alanı başına toplam mevsimsel bakım harcaması ($/ha) Toplam mevsimsel bakım harcaması sm C
en
t,
Toplam sezonluk bakım harcaması oranı Toplam mevsimsel bakım harcaması Mo C
Toplam mevsimsel MOM harcaması nit
ori
MOM finansman oranı Fiili yıllık gelir D
ng
Sürdürülebilir MMO için gerekli bütçe an
Tahsilat oranı Toplanan sulama (ve drenaj) hizmet bedelleri d
Ev
DSulama (ve drenaj) hizmet bedelleri alu
ati
Çiftlik karı Toplam çiftlik geliri  toplam çiftlik harcaması on VE
Drenaj suyu tahliyesi
Ortalama derinlikyeraltı suyuna (m) Sudan hesaplanan yeraltı suyuna ortalama mevsimsel derinlik F
sulama alanına ilişkin tablo gözlemleri
çevreselkoruma
tuzluluktoprak suyu (mmho/cm) Toprak suyunun elektriksel iletkenliği F
toprak tuzluluğu(mmho/cm) Toprağın elektriksel iletkenliği F
Açık giderdeki suyun tuzluluğu (mmho/cm) Açık kanallardaki suyun elektriksel iletkenliği F
Drenaj suyu kalitesi: biyolojik (mg/l) Drenaj suyunun biyolojik yükü şu şekilde ifade edilir:biyolojik oksijen
Ftalep (BOİ)
Drenaj suyu kalitesi: kimyasal (mg/l) Drenaj suyunun kimyasal yükü olarak ifade edilir.kimyasal oksijen F
talebi (KOİ)
MCM, milyonlarca metreküp; MOM, yönetim, işletme ve bakım.
A
Konum ve örnekleme aralığı: A=toplam komuta alanı ve bağımsız üçüncül birimler için belirleme; B=ana kanal girişinde ve üçüncül ünite girişlerinde ölçülen deşarjlar;
C=toplam komuta alanı, yalnızca ana sistem ve bireysel su kullanıcı birlikleri için belirleme; D=bireysel hizmet sağlayıcılar için belirleme (devlet kurumu veya su kullanıcıları
dernekleri); E=bireysel su kullanıcıları için; F=seçilen yerlerde periyodik numune alma. 31
B 1
Koşullara bağlı olarak mevsimsel veya yıllık olabilir. Birden fazla mevsim varsa ve mevsimlerin ekin desenleri ile su mevcudiyeti arasında belirgin farklılıklar varsa, her mevsimi
ayrı ayrı değerlendirmek tercih edilir.

C
Sulama suyu temini ve drenaj suyu tahliyesi maliyetleri ayrı tutulabilir veya birleştirilebilir; ayrı bir drenaj otoritesi olup olmadığına bağlıdır.
31
Tablo 9.14.Su temini ile ilgili farklı performans kriterlerini değerlendirmek için kullanılan göstergeler. (Bos'tan uyarlanmıştır.et al., 2005.) 2
Verim
kriter göstergeler Tanım
notlar
Güvenilirlik RWS Sulama suyu besleme hacmi Ana kanal girişinde ve tersiyerde RWS'nin değişimisezon boyunca
Hacimsulama suyu talebi alınacaklargüvenilirlik derecesini gösterir.su temini ve dağıtımı
DPR'nin üçüncü basamakta değişimisezon boyunca y birim alım
DPR İÇİNDEverilen sulama suyu miktarıseviyesini gösterirsu dağıtımının güvenilirliği
miktarı Hedefsulama suyu temini Ana kanal girişinde ölçülmüştüre ve her bir üçüncül birim alımı.Hedef Irr
hacmi değer = 1,0, 1,0'dan küçük bir değer suyu gösterir kıtlık iga
Yeterlilik RWS Hacimverilen sulama suyu tio
Ana kanal girişinde ve her üçüncül ünitede ölçülmüştür. Hedef değer = 1.0.
n
Sulama suyu talep hacmi Su sıkıntısı varsa hedef su kaynağımayısgerçek sulama suyu talebinden Ma
daha az olmalıdır. na
DPR Sağlanan sulama suyu hacmi ge
Sulama suyu tedarikinin me
hedeflenen hacmi nt
Zamanındalık güvenilirliği Fiili sulama aralığı Planlanan/gerekli aralıksulamalar arasında
sulama aralığı Planlanan/gerekli sulama aralığı yaplanlanmış (örneğin birplanlı sulama rotasyonu
Sulama suyu dağıtımının zamanında rejimi) veyamahsulün dikte ettiğitoprak nemi
yapılması Sulama suyu dağıtımının gerçek tarihi/saati durumu
Sulama suyu dağıtımının planlanan/gerekli tarih/saati Gerçek tarihi karşılaştırırve teslimat zamanı
(rotasyonda planlanan veya çiftçi tarafından
talep edilen) fiili teslimat tarihi ve saati ile
birlikte
Eşitlik RWS Sulama suyu arz hacmi Üçüncül alımlarda RWS'nin değişimi, eşitlik veya eşitsizlik derecesini
Sulama suyu talep hacmi gösterir.
DPR Sağlanan sulama suyu hacmi Üçüncül alımlarda RWS'nin değişimi, eşitlik veya eşitsizlik derecesini
Hedeflenen sulama suyu miktarı gösterir.
Yeterlik RWS Sulama suyu arz hacmi Ana kanal girişi ve üçüncül ünite girişlerindeki RWS'nin karşılaştırılması,
Sulama suyu talep hacmi kayıpların seviyesini gösterir.
Genel şema verimliliği Mahsulün ihtiyaç duyduğu su hacmi Yararlı gösterge. Anlamlı bir değer elde etmek
Kaynaktan yönlendirilen/pompalanan su hacmi nispeten kolaydır.
Tarladaki ekin sulama suyu talebini tahmin
edin
(FAO CROPWAT programını veya benzerini

kullanarak) ve ana kanal girişindeki gerçek
deşarjı ölçün
Ana sistem su dağıtım verimliliği Sağlanan su hacmi (üçüncül birime) Kaynaktan Pe ünitelere
Ana kanal girişindeki deşarjları ve üçüncül
Birim su kaynağı başına mahsul yönlendirilen/pompalanan su hacmi rfo bağlı
çıkışları ölçün. Mevsimlere (ıslak/kuru)
rm
üretimi olarak değer değişebilir, yağışlı mevsimde drenaj
an
Verimlilik Mahsul üretimi Toplam mahsul üretimi girişi mümkündür ce
teslim edilen birim su başına Kaynaktan yönlendirilen/pompalanan su hacmi Kaynakta yönlendirilen su birimi başına As üretimdeki
Teslim edilen birim su başına mahsul değişikliği belirlemek için kullanılansesbir verimlilik
üretiminin değeri Toplam mahsul üretimi ölçüsü. Monokültür şemaları için kullanışlıdır
sm
Teslim edilen su hacmi (üçüncül üniteye veya sahaya) Giderek artan önemli gösterge. Karma enekimin olduğu
yerlerde dikkatli olunmalı t,
Bitkisel üretimin toplam değeri Mo
nit
Teslim edilen su hacmi (üçüncül üniteye veya sahaya) Giderek artan önemli gösterge. Karma mahsulün
ori
olduğu yerlerde mahsul üretimininngdeğerini kullanın
Maliyet etkinliği Toplanan ISF'nin GVP'ye oranı ToplamISF toplanan Toplam ISF'nin maliyetini an
ISF'nin toplam mahsul girdi GVP değerlendirirtoplamdGVP ile
maliyetlerine oranı karşılaştırıldığında.Yalnızca
Ev
Mahsul nedeniyle ISF Ürün için alu
geniş bir gösterge olarakdiğer
toplam girdi maliyetleri masraflar dahil ati
on
ISF'nin maliyetlerini bir kesir (veya
yüzde) olarak değerlendiririle
ilgilidikim, hasat ve pazarlama için
toplam girdi maliyetleri mahsul
Genellikle toplamın %4-10'u
aralığında bulunur. ISF'nin geri
ödeme için yeterli seviyelerde
ayarlandığı girdi maliyetlerigörmek
içinsürdürülebilir MOM maliyetleri
RWS, bağıl su kaynağı;DPR, teslimat performansımans oranı;ISF, sulama hizmet bedeli;GVP, brüt üretim değeri;FAO, Gıda ve TarımBirleşmiş Milletler Kültür Örgütü;ANNE,
yönetim, işletme ve bakım.
31
3
Çiftlik içi seviye izlemebir kalkınma müdahalesini (proje, program

• veya politika) değerlendirmek için belirli
göstergeler hakkında sürekli veri
Çiftlik düzeyinde performans toplanmasıdır.uygulamafaaliyet programları ve
değerlendirmesi, üçüncül birim alımından tahsis edilen fonların harcamaları ile ilgili olarak
çiftçilerin tarlalarına su dağıtımına ve veilerleme ve başarılarhedefleri ile ilgili olarak.
çiftçinin tarladaki ekinlere su uygulamasına •Değerlendirmeperiyodik olarak
odaklanır. Bazı durumlarda performans değerlendirilmesidir.tasarım,uygulama,sonuçlarVe
değerlendirmesi, genellikle su kullanıcıları darbebir kalkınma müdahalesidir. Hedeflerin
tarafından gerçekleştirilen su dağıtım uygunluğunu ve başarısını, uygulama
işlevine bölünebilir. performansını
ilişkilendirme (WUA) ve genellikle çiftçi değerlendirmelidir.verimlilikVeyeterlik,
tarafından gerçekleştirilen su uygulama vedoğa,dağıtımVeSürdürülebilirliketkiler.
işlevi. Bu durumlarda değerlendirme, SB'nin
performansına ve çiftçinin performansına
ayrı ayrı bakacaktır. Tarladan elde edilen
çıktı, çiftçinin veya SB'nin veya her ikisinin
performansı tarafından kısıtlanabilir ve
ayrıca ana sistemdeki su dağıtım modeli
tarafından kısıtlanabilir.
Birkullanılan bir puanlama sistemi örneği İzleme ve değerlendirme arasındaki bağlantı çeşitli
biçimler alır:
değerlendirmek içinsu kullanıcılarının izleme sorunları gündeme getirebilir
performansı değerlendirmek içindeğerlendirme sonuçları
alınırken indi olabiliryeni süreçlerin veya
• derneklerTablo 9.15'te sunulmaktadır. bu aktivitelerizlenmesi gerekiyor;
göstergelerkapsayan kategorilere ayrılmıştır. İzleme ve değerlendirme kullanılmış yöneticileri
kurumsal, mali ve teknik WUA'nın performansı. tarafından birlikte tanımla ve sonra sorunlu
Puanlar uygulanır alanları teşhis edin; izleme ve değerlendirme
genellikle aynı veriler, ancak bu verileri
• değerlendirme ekibi tarafından göstergelerin kullanınkayıtsızyollar.
her birine belirtilenlere karşı başarıya dayalı tors
hedef değerler.
•
Biriçin en ayrıntılı kılavuzlardan
değerlendirmetarla düzeyinde sulama
performansı
Merriam tarafındanve Keller (1978). müteakip İzleme, gerçek pr'yi karşılaştırırile ilerlemekbir
yayınFAO Sulaması altında ve Drenaj Kağıdı serisi proje için planlanan ve prprojenin nihai
(FAO, 1989) bu çalışma üzerine inşa edilmiş ve çıktılarına ve sonuçlarına yönelik kaydedilen
yüzey sulama yöntemlerinin tasarımı ve ilerleme hakkında yöneticilere ve diğerlerine
değerlendirilmesine yardımcı olacak bilgisayar düzenli güncellemeler sağlar. İyi izleme, tasarımı
modelleri sağlamıştır. Performans göstergeleri ve uygulaması bir projeyi uygularken ilk
nispeten basittir (Tablo 9.16), kök bölgesinde görevlerden biri olan etkili bir yönetim bilgi
gerekli olan suya karşı fiilen uygulanan suyu sistemine bağlıdır.
değerlendirmektedir. Bununla birlikte, Değerlendirme, proje uygulaması sırasında
göstergelerin değerinin ölçülmesi ve belirlenmesi veya sonunda yapılabilir. Proje yöneticilerinin bir
daha az basittir. projenin ilerleyişini değerlendirmesi ve
hedeflere neden ulaşılıp ulaşılmadığını
belirlemesi gerekecektir. Projenin ilerleyişini ve
5 belirtilen hedeflere yönelik başarıları belirlemek
İzleme ve Değerlendirme Çerçevesi için ara dönem veya nihai incelemeler için
finansman kuruluşları tarafından yürütülenler
Amaç ve tanım gibi resmi değerlendirmeler gerekebilir. Ara
dönem değerlendirmeleri, sorunlu alanların
Aşağıdaki tanımlardan da görülebileceği gibi, belirlenmesi ve bu tür sorunların zamanında ele
izleme ve değerlendirme farklı ancak birbiriyle alınması için alınacak önlemlerin belirlenmesi
ilişkili faaliyetlerdir (Casley ve Kumar, 1987; açısından önemli olabilir. Ex-post
OECD, 2002). değerlendirmeler, projenin tüm etkilerini ölçmek
için projenin tamamlanmasından bir süre sonra yapılabilir.
Tablo 9.15.Su kullanıcıları derneklerinin (SSU'lar) performansını izlemek için kullanılan temel göstergelere örnek.
Gösterge Tanım Değer puanlama Gol
oluşum
WUA'ya aktarılan alan WUA'ya 2 = %100
aktarılan alan 1 = %50–99
Sistemin hizmet verdiği 0 = <%50
toplam brüt alan
Üyelik, temsil ve hesap verebilirlik 2 = >%50
WUA üyelik oranı Sulama Birliği 1 = %25–50
üyelerinin toplam sayısı 0 = <%25
Hizmet alanındaki
toplam sulama cihazı
sayısı
Genel Kurullar Genel Kurul düzenlendi 2 = evet
0 = hayır
Genel Kurul katılımı Genel Kurula 2 = >%50
katılan SB 1 = %30–50
üyelerinin 0 = <%30
sayısı SB 2 = >5
üyelerinin 1 = 1–5
toplam 0=0
sayısı 2 = evet
0 = hayır
Yönetime Konsey toplantıları yapıldı Yıl içinde yapılan toplantı sayısı
(Ocak–Aralık)
Yönetime Konsey seçimleri İdari Konsey üyeleri için seçimler
yapıldı
son 2 yıl
İdari Konsey'in kadın üyeleri İdari Konsey'deki kadın üye sayısı 2 = 1 veyaDaha0 = yok
Sulanan alan
İlk sulama yapılan ürün alanı oranı (toplam hizmet Toplam yıllık kaydedilen (ilk) sulama ekin alanı 2 = >%50
alanının) Sistemin hizmet verdiği toplam brüt alan 1 = %30–50
0 = <%30
Ürün denetimi düzeltme faktörü Bildirilen ilk sulama anketinden ölçülen ekin alanı
alanı Parasal
Ekin alanı denetim
2 = >%90 0 = <%75
1 = %75–90 Pe
Muhasebeci İstihdamı İstihdam edilen muhasebeci ve çalışma süresi 2 = evet, >4 ay rfo
rm
1 = evet, <4 ay
an
0 = hayır ce
Hektar hizmet alanı başına ISF Toplanan toplam ISF A As
2 = >13$ /Ha
toplama Sistemin hizmet verdiği toplam brüt ses
1 = $7–13/ha sm
alan
0 = <$7/ha en
t,
Mo
nit
ori
ng
an
d
Ev
alu
ati
on
31
5
Tablo 9.15.Devam etti.
Gösterge Tanım Değer puanlama Gol
Hedef yüzdesi olarak ISF toplama Toplanan toplam ISF

2 = >%90
Hedef toplam yıllık ISF
1 = %60–90
0 = <%60
Sulanan hektar başına ISF toplama Toplanan toplam ISF
A
Toplam yıllık sulanan ekin alanı 2 = >$18 /Ha
1 = 7–18 $/ha
SB'nin mali denetimi SB mali işlerinin bağımsız 0 = <$7/ha
denetçiler tarafından 2 = hesaplar onaylandı 1 = denetim yapılmadı
onaylanma düzeyi 0 = hesaplarnitelikli/reddedildi
Operasyon 2 = <250 hektar

Su ustaları tarafından yönetilen alan Sistemin hizmet verdiği toplam 1 = >250 hektar
brüt alan 0 = su yokustalar
Sulama Birimi tarafından istihdam 2 = tam su ölçüm kaydı 1 = biraz su ölçümü
edilen su ustası sayısı 0 = ölçüm yok
flo derecesiw ölçümü Sistemin başında akış ölçümü 2 = denetim yapıldı ve detaylıüretilen plan
seviyesi 1 =bakım planı üretildiolmadanuygun muayene
0 = plan yoküretilmiş
(birincil kanal veya ikincil
kanallar)
Bakım
yıllık bakımplanlama Yıllık bakım planlamasının
kapsamı, maliyetlendirme ve
uygulama
Toplam hizmet alanının birimi başına bakım harcaması Bakım maliyeti A
2 = >$7 /Ha
Sistemin hizmet verdiği toplam brüt alan
Bakım harcamalarının gelire oranı 1 = $4–7/ha
0 = <$4/ha
Bakım harcamaları Toplanan brüt gelir
2 = >%70
1 = %40–70
0 = <%40
Toplam puan Performans göstergeleri için daha fazla desteğe ihtiyaç
puanların toplamı. En duymadığını gösterir
yüksek puanlar, SSB'lerin
2 = >32 1 = 20–32 31
0 = <20 6
AGM, Yıllık Genel Kurul; ISF, sulama hizmet bedeli.

A
Mevcut değerlere göre ayarlanmıştır.
Irr
iga
tio
n
Ma
na
ge
me
nt
Tablo 9.16.Yüzey sulama için tarla içi performans ölçütleri. (Merriam ve Keller'den, 1978; FAO, 1989.)
Gösterge Tanım
uygulama tekdüzeliği
Christiansen katsayısı (Ciçinde) 100(1.0 -∑X/mn, NeresiXmutlak sapmadır
ortalama uygulama,M, VeNgözlem sayısıdır
Dağılım homojenliği (DU) Alanın en düşük dörtte birine sızan ortalama derinlik
Sızan ortalama su derinliği
Uygulama verimliliği (VEA) Kök bölgesine eklenen su hacmiTarlaya
uygulanan su hacmi
Su gereksinimi verimliliği (VER) Kök bölgesi deposuna eklenen su hacmi
Potansiyel toprak nemi depolama hacmi
Derin süzülme verimliliği (DPR) derin sızma hacmi
Tarlaya uygulanan su hacmi
Kuyruk suyu oranı (TWR) ikinci tur hacmi
Tarlaya uygulanan su hacmi
proje;sulama rehası durumundaseğirmeproje
elde edilmeye yol açacak şekilde elde
örneğin, bu 2–3 olabilir yıllar sonrafiziksel
edilmekistenensonuçlar ve hedefler. hiç oradaki
çalışmaların tamamlanması.
seviyelerolması gereken 'gerekli koşullar' olması
gerekmemnun; örneğin yeterli dönüştürmek için
vasıflı işgücü içine faaliyetler gerekli çıktılar veya
İzleme ve değerlendirmede kullanılan diğer faktörler ülke ekonomisinde olanak sağlar
terimlerin tanımı İstenen projenin çıktıları (örn.iyileştirilmiş
veişleyen I&D sistemi) olmak
Varizleme ve değerlendirmede kullanılan bazı dönüştürülmüşİstenen sonuçlara
terimler hangisine sahipözel anlamlar; bunlar (örn.hafifletilmiş mahsulgeliştirilmiş yoluyla
açıkladıTablo 9.17'de. üretim su temini ve diğer girdiler) veya hedefler
(örneğin, fazla mahsul üretiminin satışı yoluyla
geçim kaynaklarının iyileştirilmesi). I&D
Çerçeve sisteminin fiziksel bileşenlerinin rehabilitasyonu
projenin kontrolü dahilinde olsa da, mahsul
üretiminde ve çiftçi geçim kaynaklarında umulan
İzleme ve Değerlendirme için yaygın olarak
artışlar değildir, çünkü bunlar projenin kontrolü
kullanılan iki çerçeve vardır:
dışındaki kaynaklara ve eylemlere bağlıdır. Proje
• mantıksal çerçeve; tasarım aşamasında temel gerekli koşullar
• sonuçlar çerçevesi. mevcut değilse, projeye bu koşulları sağlayacak
ek faaliyetleri dahil etmek için önlemler alınabilir
Bu iki çerçeve birbiriyle ilişkilidir ancak odak (örneğin, gerekli olduğu ancak mevcut olmadığı
noktaları farklıdır. Mantıksal çerçeve daha çok durumlarda tarım makineleri sağlamak için bir
proje faaliyetleri ve çıktılarının İ&D'sine odaklanır; bileşen dahil).
sonuçlar çerçevesi daha çok sonuçlara ve etkilere Proje izleme yararlı olabilir
odaklanır. Şekil 9.6'da gösterildiği gibi sonuç izleme ve
Her iki çerçeve de, Şekil 9.4 ve 9.5'te uygulama izleme olarak ayrılmıştır. Uygulama
gösterildiği gibi girdiler-faaliyetler-çıktılar- izleme, projeden gerekli çıktıları elde etmeye
sonuçlar arasındaki bağlantıların hiyerarşisi olan odaklanan proje yöneticileri için daha uygundur.
"nedensel zincire" dayanır. Girdilerin (araçların)
finanse edilmesi, faaliyetlerin (amaçların)
gerçekleştirilmesini sağlar ve bu da çıktıların
Tablo 9.17.İzleme ve değerlendirmede kullanılan terimler.

Terim Açıklama
Üst düzey geliştirme Uzun vadeli hedef, durum değişikliği veya hedeflerin ulaştığı
iyileştirilmiş durum başarısıproje geliştirme hedef(ler)iamaçlanıyor
katkı yapmak. Bazen üst düzey geliştirme hedefi olarak anılır Proje
geliştirme Bir veya daha fazla proje bileşeninin kombinasyonusonuçlarhangi yapmak
objektif (aynı zamanda fiziksel, finansal, kurumsal, sosyal, çevresel veya başka bir proje
hedefi veya amacı) projenin tasarladığı ve gerçekleştirmesi beklenen geliştirme
değişiklikleri
başarmak
Sonuçlar Performans, davranış veya kaynakların durumundaki
gözlemlenebilir değişiklik açısından proje bileşenlerinin etkileri
çıktılar Bir kalkınma müdahalesinden kaynaklanan ve amaçların
gerçekleştirilmesi için gerekli olan ürünler, sermaye malları ve
hizmetler.proje bileşeni sonuçları
aktiviteler sağlayan proje uygulayıcıları tarafından gerçekleştirilen
eylemlerdir.çıktılarkullanarakgirdilertedarik edilen
girişler Proje tarafından finanse edilen insan ve malzeme kaynakları
araçlar- eşitti Mantıksal proje tasarımı tabi Gereklikoşullar

sonuçlar r
zincir yerinde olmak
Son Daha üst düzey geliştirme
hedefler
≠ ≠ gerekli
koşullar
son (araç) Proje geliştirme hedef(ler)i
≠ ≠ gerekli
koşullar
son (araç) Proje bileşeni sonuçları
≠ ≠ gerekli
koşullar
son (araç) çıktılar
≠ ≠ gerekli
koşullar
son (araç) aktiviteler
≠ ≠ gerekli
koşullar
Araç girişler
9.4.Proje tasarımı için mantıksal hiyerarşi.

Objectiv
e
Outcome Outcome
Output Output Output Output
Activit
y
Activit Activit Activit Activit
y y y y
Activit Activit Activit Activit

y y y y
Inputs Inputs Inputs Inputs
Component 1 Component 2 Component 3 Component 4
9.5. Birden çok proje bileşeninin mantıksal hiyerarşisi.

projeT mantık
türleriFgösterge İzleme ve Değerlendirmenin
Odak Noktası Özellikler
Değerlendirme kriterleri
hedefler Darbe Sonuçlar alaka ve

Toplumda uzun vadeli
izleme darbe
yaygın iyileşme
Yararlanıcılar için ara

Sonuçlar Sonuç etkiler
Üretilen sermaye
çıktılar Çıktı
malları, ürünler ve Sürdürülebil
hizmetler irlik
Uygulama Girdileri çıktılara Etkinlik ve
aktiviteler İşlem izleme verimlilik
dönüştürmek için
üstlenilen görevler
İnsan ve maddi
girişler Giriş kaynaklar
9.6.Proje izleme ve değerlendirme (M&E) için mantıksal bir yapı.

çeşitli girdiler ve faaliyetler, ancak sonuçların proje yöneticileri için uygundur. .
izlenmesi, projenin toplum ve hedef yararlanıcılar
üzerindeki uzun vadeli etkileriyle daha fazla Değerlendirme için, bir projenin
ilgilenen kalkınma ajansı görev ekibi liderleri veya performansını değerlendirmek için aşağıdaki gibi
denetleyici hükümet personeli gibi üst düzey yaygın olarak kullanılan beş kriter vardır.
1. Darbe: Projenin daha geniş çevresi üzerindeki organizasyonel düzenlemeleri etkiler. Statü,
etkisi ve daha geniş politika, sektör veya Ülke kaynaklara erişim, kast, etnik statü, cinsiyet,
Yardım Stratejisi geliştirme hedeflerine katkısı. meslek/geçim biçimi konuları dikkate alınmalı ve
2. alaka: Proje hedeflerinin, ele alınması uygun olduğunda belirtilmelidir.
amaçlanan sorunlara ve projenin faaliyet
gösterdiği fiziksel ortama ve politika ortamına Hedef belirleme
uygunluğu.
3. Verimlilik: Çıktıların, proje bileşeni sonuçlarına Bir hedef arzu edileni belirtir olduğunu
ve genel proje geliştirme hedef(ler)ine belirtmekaracılığıyla elde edilecek
ulaşılmasına ne kadar iyi katkıda bulunduğu ve uygulanmasıproje. üç anahtar var hedefler:
varsayılan dış koşulların proje başarılarına ne (i) üst düzey geliştirme amaç;
kadar iyi katkıda bulunduğu. 6
(ii) proje geliştirme hedefi (PDÖ); Ve(iii) ara
4. Yeterlik: Proje çıktılarının makul bir maliyetle hedefler her bir proje çıktısı için belirlenir.
elde edilip edilmediği, yani girdilerin faaliyetlerde PDO'nun ihtiyacı var olabilecek değişiklikleri
ne kadar iyi kullanıldığı ve çıktılara belirtmek için beklenen hedef kitlede,
dönüştürüldüğü. organizasyondaveya konumproje tamamlanırsa
5. Sürdürülebilirlik: Yararlanma olasılığı başarıyla veolan belirli bir ifade
üretilmişproje tarafından sonra akmaya devam olmalıdır.başarmakdoğrulama yapılabilir. Bu
haricifinansman sona erdi. önemliPDO'nun gerçekçi olduğu ve projenin
Göreviilgili bu beş kriter proje mantığı ve amaçlarını abartmadığı. Örneğin, bir
gösterge türleri gösterilmektedir. Şekil 9.6'nın son rehabilitasyon projesi sulama suyu dağıtımını ve
iki sütunu. dolayısıyla tarımsal üretimi iyileştirecektir;
yoksulluğun ortadan kaldırılması üzerindeki
mantıksal çerçeve etkisi daha az belirgindir, ancak bu, diğer
müdahalelerle bağlantılı olarak daha üst düzey
hedef olabilir.
mantıklıçerçevesinde geliştirilmiştir. 1960'lar
olarakproje planlamasını geliştirmek için bir araç
Ve uygulama,ve benimsendi Dünya Bankası da Proje çıktılarının belirlenmesi
dahil olmak üzere bir dizi kalkınma ajansı Çıktılar, proje girdilerinin çeşitli proje faaliyetleri
tarafından bir proje planlama ve yönetim aracı yoluyla dönüştürülmesinin sonucudur ve proje
olarak. Sürecin özünde, problem ve paydaş hedeflerine ulaşılması için bir ön koşuldur. Daha
analizine dayalı olarak projenin planlanmasında da önemlisi, belirtilen çıktıların elde edilmesi,
ortaya çıkan düşünceyi özetlemek için kullanılan sorumlu tutulmaları gereken proje yönetiminin
mantıksal çerçeve matrisi (Tablo 9.18) bulunur. kontrolü dahilindedir. Çıktıların: tanımlanmış
Matris, aşağıdakileri gösteren dört sütun ve altı olması; sayısallaştırılmış (nicelik, nitelik, zaman
satırdan oluşur: ve yer açısından); gerçekçi; ve mevcut kaynaklar
• proje hedeflerinin hiyerarşisi (nedensel zincir dahilinde uygulanabilir. Genellikle birkaç tane
veya proje mantığı); var
• projenin ve sonuçlarının nasıl izleneceğini ve
değerlendirileceğini gösteren göstergeler ve
veri kaynakları.
• bir sonraki seviyeye ulaşılması için
karşılanması gereken gerekli dış koşulları
gösteren her seviyede karşılaşılan
varsayımlar ve riskler.
Mantıksal çerçeve analizine katkıda bulunan
proje planlamasında izlenen aşamalar, Kutu
9.1'de özetlenirken, aşağıdaki bölümlerde
mantıksal çerçeve matrisinin formüle edilmesinde
izlenen adımlar özetlenmektedir.
Hedef grubun tanımlanması

İlk adım, projenin fayda sağlamayı, etkilemeyi
veya davranışını değiştirmeyi amaçladığı hedef
grubu belirlemektir. Hedef grubun seçimi,
projenin yaklaşımını, kullanılan teknolojinin
seviyesini ve gerekli olan kurumsal ve
A
Tablo 9.18.Mantıksal çerçeve matrisinin yapısı. (Burton'danet al., 2008.)
Proje mantığı göstergeler doğrulama kaynakları Varsayımlar ve riskler
Üst düzey geliştirme hedefleri:daha uzun Hedef(ler)in nasıl ölçüleceği; nitelik, nicelik Anketlerin veya diğer veri toplama PDO'lara ulaşılırsa, üst düzey
vadeli hedef(ler), durum değişikliği veya ve zaman çerçevesi açısından belirlenmiş biçimlerinin tamamlanması yoluyla var kalkınma hedeflerine
başarılan iyileştirilmiş durumproje olan veya uygun maliyetli bir şekilde beklenen katkıyı sağlamak
geliştirme hedef(ler)ikatkıda bulunmak sağlanabilen veri kaynakları için projenin doğrudan
amaçlanmaktadır PDO nasıl olacak?kalitesi, miktarı ve Veri kaynaklarının detayları,verilerin nasıl, kontrolünün ötesinde hangi
süresi açısından ölçülür. kim tarafından ve ne zaman toplanacağı koşulların mevcut olması
Proje geliştirme hedef(ler)i (PDO):bir veya gerekir?
daha fazlasının kombinasyonuproje
bileşeni sonuçlarıhangi ph'ı Her bir proje bileşeni sonucunun kalite, Veri kaynaklarının ayrıntıları, verilerin nasıl, Proje bileşen çıktıları
oluştururfiziksel, finansal, kurumsal, miktar ve zaman çerçevesi açısından nasıl kim tarafından ve ne zaman toplanacağı iseeskimişved, ötesinde hangi
sosyal, çevreselveya diğer gelişme ölçüleceğinin belirlenmesi koşullarproje'doğrudan
değişiklikleriproje tasarlanmıştırve Çıktıların nitelik, nicelik ve nicelik açısından Veri kaynaklarının detayları, verilerin nasıl, kontrolünün içeride olması
başarması bekleniyor nasıl ölçüleceği ve zaman aralığı kimler tarafından ve Ne zaman gerekiryerPDO'ya ulaşmak
Projebileşen sonuçları:etkileri için?
projegözlenebilirlik açısından bileşenler (faaliyetlerin ve kaynakların bir özeti bu (maliyetlerin ve bütçenin bir özeti bu
değiştirmekperformansı, davranışı veya hücreye dahil edilebilir) hücrede sağlanabilir)
durumu kaynaklar Çıktılar üretiliyorsa, projenin
doğrudan ötesindeki koşullar
Çıktılar:için gerekli olan ve bir kalkınma nelerdir? başarmak için
müdahalesinden kaynaklanan ürünler, kontrolün yerinde olması
sermaye malları ve hizmetlerthe gerekirBuproje bileşeni
başarısıproje bileşeni sonuçları sonuçları?
Aktiviteler:sağlayan proje uygulayıcıları
tarafından gerçekleştirilen Eğerfaaliyetlerin tamamlanması,
eylemlerdir.çıktılarkullanarakgirdilerteda projenin doğrudan ötesinde
rik edilen(mantıksal çerçeve analizinin hangi koşullarkontrolçıktıları
bazı sürümlerinde bu düzey üretmek için yerinde olması
belirtilmemiştir) gerekiyor mu?
Girişler:proje tarafından finanse edilen insan Girdiler tam ve zamanında

ve malzeme kaynakları sağlanıyorsa,
faaliyetlerin
tamamlanmasını
sağlamak için projenin ötesinde hangi koşulların Girdi sağlanması ve projenin başlatılması
doğrudan kontrolünün mevcut olması gerekir? için hangi ön koşullar gereklidir?
A Pe
Matriste kullanılan yapı ve terminoloji, bazı kuruluşlar tarafından kullanılandan farklı olabilir. rfo
rm
an
ce
As
ses
sm
en
t,
Mo
nit
ori
ng
an
d
Ev
alu
ati
on
32
1
Box 9.1. Stages of Project Planning (European Commission, 2004)
Analysis stage
Stakeholder analysis: identifying and characterizing key stakeholders and assessing their capacity.
Problem analysis: identifying key problems, constraints and opportunities; determining cause-
and- effect relationships.
Objective analysis: developing solutions from the identiﬁed problems; identifying means-to-ends
relationships.
Strategy analysis: identifying different strategies to achieve solutions; selecting the most
appropriate strategy.
Planning stage
Developing logical framework matrix: deﬁning the project structure, testing its internal logic and
risks, formulating measurable indicators of achievement.
Activity scheduling: determining the sequence and dependency of activities; estimating their
duration and assigning responsibility.
Resource scheduling: from the activity schedule, developing input schedules and a budget.
çıktılarbaşarılmasına katkıda bulunmak

PDO;nedensel zincir önemlidir bunları birbirine projenin belirlendiği vevarsayımuygulanmasına
bağlamakbaşarılmasına yönelik çıktılar PDO ilişkin riskler veprojebu ortam içinde.
açıkçabelirlendi. YANLIŞvarsayımlar veyayeterince dikkate
alınmaması içselent riskler çok fazla başarısızlığa
yol açmıştır projeler. Varsayımlar ve riskler
Aktiviteleri tanımlama
dikkate alınarak proje tasarım aşamasında uygun
Bir aktivite proje girdilerini dönüştürür çıktılar) değerlendirme üzerindeki etkilerinden yapılabilir.
belirli bir zaman aralığında. aktivitelergibi proje sonuç ve mümkün olduğunda, alınan
dikkatlice belirtilmesi gerekir. bu önlemler bunları hafifletin veya kaldırın.
onlarınuygulama ilerlemesi olabilir ölçülenve düşünceli doldurmaerken bir aşamada bu
miktar olarak doğrulanmış, zaman veyer. kim sütunun içindeyardımcı olabilirprojeyi ve
olduğu belli olmalı her bir faaliyetin sınırlarını tanımlayındaha iyi. Eğerbir yönü
uygulanmasından sorumludur ve belirli bir çıktıya hakkında bir varsayım başlangıçta projenin
ulaşmak için gereken tüm faaliyetler projeye dahil dışında olarak kabul edilen projenin başarısı için
edilir. Aynı şekilde, bir proje çıktısına katkıda çok önemli olduğu ortaya çıkarsa, bu yönü
bulunmayan hiçbir faaliyet belirtilmemelidir. projeye getirmek, yani onu dördüncü sütundan
birinci sütuna kaydırmak gerekli olabilir.
Girdileri belirleme
sonuç çerçevesi
Girdiler, proje faaliyetlerinin yürütülmesi için
gerekli olan mallar, personel, hizmetler ve diğer Sonuçlar çerçevesi, PDO'ya ve her bir proje
kaynaklardır. Bir proje için gerekli girdilere bileşeninin uygulanmasından beklenen ara
bakmak planlama aşamasında önemlidir; bunlar sonuçlara (sonuçlara) odaklanan mantıksal
amaç ve türü (personel, ekipman, malzemeler, çerçevenin basitleştirilmiş bir versiyonudur.
araçlar vb.), gerekli miktarı, süreyi, zamanlamayı, Sonuç çerçevesi şunları içerir:
maliyeti ve bulunabilirliği içerecektir.
PDO'nun bir beyanı, sonuç
göstergeler ve göstergelerin kullanımı (Tablo
• 9.19);
ara sonuçları, sonuç göstergelerini ve bu
Dış koşulların, varsayımların ve risklerin göstergelerin sonuçların izlenmesinde
değerlendirilmesi
• kullanımını gösteren bir tablo (Tablo 9.20);
Mantıksal çerçeve yaklaşımı, çevreye uygun

dikkatin verilmesini gerektirir.
Tablo 9.19.Proje geliştirme hedefi ve sonuç göstergelerini içeren bir sonuç çerçevesi örneği.
PDO sonuç göstergeleri Sonuç bilgilerinin kullanımı
Sulama ve drenaj programlarında

tarımsal verimliliği sürdürülebilir bir Sulanan alanın %75'inde ana sistem Geliştirilmiş bir sulama ve drenaj
şekilde artırmak için sulama ve hizmet sağlayıcıları tarafından hizmeti sunumu, daha güvenilir,
drenaj hizmeti sunumunu ve arazi SSB'lere su dağıtımı, sulama suyu zamanında ve yeterli su dağıtımı
ve su yönetimini iyileştirmek talebiyle eşleşiyor ve drenaj suyu tahliyesi
Rehabilite edilen sistemlerin sağlayarak, çiftçiler ve aileleri için
%75'inde SB'ler tarafından daha iyi mahsul üretim fırsatları
çiftçilere su dağıtımı, sulama ve geçim kaynakları sağlayacaktır.
suyu talebiyle yakından Hizmet bedeli tahsilat oranları,
eşleşiyor yönetimin, işletimin ve özellikle
Sulama Birimlerinin kurulmasını bakımın sürdürülebilirliğinin
takiben değerlendirilen toplam göstergesidir.
ücretlerin en az %75'i Sulama Geliştirilmiş tarımsal uygulamalar,
Birimleri tarafından tahsilat oranları mahsul üretimini iyileştirmek için
iyi su yönetimi ile birleşiyor
Alt proje alanlarında daha bilgili ve Diğer katkı
önerilen sulu tarım uygulamalarını nedeniylefaktörler,dikkat
uygulayan çiftçi sayısı edilmesi gerekiyorileartışların
Rehabilitasyon çalışmalarının atfedilmesimahsuldeproje
tamamlanmasından sonra alt proje getirisiaktiviteler
alanlarındaki ortalama mahsul
veriminde artış
PDO, proje geliştirme hedefi; WUA, su kullanıcıları derneği.

• için hem sonuç göstergeleri hem de orta (örneğin, kırsal kesimde yoksulluğu azaltmak
seviye sonuç göstergeleri, bir tablo için) veya çok düşük bir seviye (örn. aktivite
gösterengöstergeler, hedef değerler her biri seviyesinde, örn. fiziksel rehabilite etmek
içinproje yılı ve detaylar arasındaveri altyapı).PDO açısından gerçekçi
toplama ve raporlama katmakölçüm sıklığı olmalıdırneyinodaklandığı takdirde başarabilir,
ve rapor türleri, veri toplama araçları ve veri rkaynaklar vesüre; ölçülebilir olmalıve bireysel
toplamadan kimin sorumlu olduğu (Tablo bileşen çıktılarını veya sonuçlarını tekrarlamak
9.21). yerine projenin başarılarını bir bütün olarak
PDO'nun açık ve öz olması ve projenin statüde özetlemelidir.
meydana getireceği değişikliği tanımlaması Sonuçlar tablosundan, projenin bireysel
önemlidir. Tarımsal su yönetimi sektöründe, bileşenlerinin, proje geliştirme hedefine ulaşmak
statüdeki bu değişiklik genellikle teknoloji, için nasıl birbirine bağlandığı açık olmalıdır. Bu,
tarımsal verimlilik ve çiftçi gelirindeki artışa Tablo 9.20'de belirtilen ara sonuçlar ve sonuç
katkıda bulunan tarımsal üretim değeri açısından göstergeleri aracılığıyla, sonuç göstergelerinin
ifade edilir. PDO şunları açıkça belirtmelidir: projenin ilerlemesini izlemek için nasıl
kullanılacağına dair bir açıklama ile gösterilebilir.
• yararlanıcılar kimler ve nerede bulunuyorlar; Bu tablo, yönetimin proje ilerlemesini izlemesini
• proje tarafından hangi sorun ele alınmış ve raporlamasını sağlayacak yıllık hedefleri, veri
olacak; toplama, raporlama ve yayma düzenlemelerini
• projenin getireceği değişimin doğası ve belirten Tablo 9.21 tarafından
ölçeği ne olacak. desteklenmektedir.
Göstergenin seçimi ve özellikleri
PDO'nun doğru seviyede ifade edilmesi, çok çeşitli düzeylerdeki görevler önemlidir;
yüksek bir seviyeye ayarlanmaması önemlidir. kesinleşene kadar birkaç yineleme alabilir. Bu
göstergeler yapılan çalışmaların sonuçlarını
ölçmeli ve özetlemeli, verilerin kimler tarafından
toplanacağı ve nerede raporlanacağı açık
olmalıdır.
Tablo 9.20.Ara sonuçlar ve göstergeler içeren sonuç tablosu örneği.

Ara sonuçlar Sonuç göstergeleri Sonuç izlemenin kullanımı
Bileşen 1: I&D sistemlerinin rehabilitasyonu ve modernizasyonu

(1.1) 20 su kullanıcısı Su kullanıcılarının isteklerini Sonuçlar, fiziki işlerin aşamaları
ana sistem ve tarla içi altyapının karşılamak için kontrollü ve ölçülü dikkate alınarak sistem
rehabilitasyonu sonucunda, alt hacimde su sağlama yeteneğine bazında esas alınacaktır.
proje alanı komuta bölgelerine sahip sistemlerin sayısı.
iyileştirilmiş, daha güvenilir ve Yeraltı suyu seviyelerini kabul
daha yönetilebilir bir su temini edilebilir aralıklarda yönetme ve
sağlanmaktadır. kontrol etme yeteneğine sahip
ww.EasyEn
sistemlerin sayısı.
Bileşen 2: I&D sistemlerinin sürdürülebilir yönetimi, işletimi ve bakımı
(2.1) Alt proje alanlarında Etkili bir şekilde çalışan ve SSB'lere Proje süresi boyunca Destek
oluşturulan ve etkin bir şekilde yeterli düzeyde eğitim ve destek Biriminin rolünün değişen
işleyen SSB'ler sağlayan SSB Destek Birimlerinin niteliğini değerlendirin
sayısı
ISF oranlarını ayarlayan WUA
Anlayışın önde gelen göstergesive
neering.net
sayısıvarlık yönetimi
değerlendirmelerine dayalı kabulüihtiyaç içinsürdürülebilir
sürdürülebilir MOM ihtiyaçları ile MOM, içindeözelsistem bakımı
(2.2) Anasistem hizmeti
eşleşen yeteneğini değerlendirirsu planıyakın
teslimatişleyen etkili bir şekilde
Sezonluk su tahsis planlarının tahsislerkibrittalep etmek ve
hazırlanması için güncellenmiş böylece korumak su kaynakları
prosedürleri takip eden ve
planlanan teslimata karşı
gerçekleşen için hedef değerlere Yönetme yeteneğini değerlendirir
ulaşan ana sistem hizmet ve ana
sağlayıcılarının sayısı çalıştırmasistemigüvenilir,
Sulama mevsimi boyunca sulama zamanında sağlamak,yeterlive
taleplerini yakından karşılayan adil sutedarik
sulama suyu kaynakları alan düzeyini değerlendirirbakım
SB'lerin sayısı çalışmalarının benimsenmesi ve
(2.3) Çiftlik içi hizmet
Yıllık bakım harcamaları ana sistem ana sistem için sürdürülebilir
sunumunun etkin bir şekilde
bakım çalışmaları ile MOM taahhüdü
işlemesi
değerlendirilen harcama SB yönetiminin sistemi çalıştırma
düzeylerinin en az %75'i kabiliyetini değerlendirir
Her SB'deki su kullanıcılarının %80'i,
isteklerine uygun sulama suyu
kaynakları alıyor
Bileşen 3: Tarımsal hizmetler ve destek
(3.1) Çiftçilerin ve çiftlik Harici teknik ve mali hizmetlere Gelişmiş anlayış, bilgi ve becerilerin
yöneticilerinin kapasitesi başarılı ve sürekli erişimi olan yeterli ve güvenilir finansal hizmetler
güçlendirildi çiftliklerin sayısı Hizmet ile birleştirilmesinin tarımsal üretimin
Merkezleri artmasına yol açacağını varsayar.
Belirtilen kriterlere göre hizmet
Bağımsız sayısı ve sunumunu ve sunulan hizmetten
Hizmet Düzeyi Anlaşmalarına çiftçi (müşteri) memnuniyetini
göre teslimat açısından ölçülen ölçer
iyi işleyen Hizmet Merkezleri
Tarım makineleri talep eden çiftçi Önemli bir ön proje
(3.2) Çiftlik mekanizasyonu
sayısı kısıtlamasının kaldırılıp
iyileştirildi
Bakım makinesi talep eden SSB kaldırılmadığını kontrol eder
sayısı Önemli bir ön proje
kısıtlamasının kaldırılıp
kaldırılmadığını kontrol eder
I&D, sulama ve drenaj; WUA, su kullanıcıları derneği; ISF, sulama hizmet bedeli; MOM, yönetim, işletme ve
bakım.
Tablo 9.21.Sonuçların izlenmesi için düzenlemeler.
Hedef değerler Veri toplama ve raporlama
Veri toplama araçları Veri toplama sorumluluğu

Gösterge Temel YR1 YR2 YR3 YR4
5 YIL
sonuç göstergeleri YR6
Sıklık
ve raporlar
Su dağıtımı 0 0 0 0 3 5 12 YR4'ten yıllık olarak genel proje Proje İzleme ve

Değerlendirmes
i
ana sistem hizmeti rehabilitasyon tamamlandı izleme takım
SB'lere sağlayıcılar 12.000 21.000 51.000 Üç Aylık ve Yıllık Su talebi WUA Desteği
sulamanın %75'i Raporlar; ve tedarik Birim
personeli
alt proje alanı uygulama ana verilerden
alan eşleşmeleri Tamamlama raporu sistem hizmeti
sulamasu (YR6) sağlayıcılar
talepler(sayı Temel (YR1) Ana sistem
sistemlerinVe ve etki hizmet
ha cinsinden alan) anket (YR6) sağlayıcılarınka
dro
Temel ve
etki
çalışması
müteahhit
Su dağıtımı 0 0 0 0 5 10 30 YR4'ten yıllık olarak genel proje Proje İzleme ve
Değerlendirmes
i
çiftçilere yönelik SSB'ler rehabilitasyon tamamlandı izleme takım
rehabilite edilenlerin 21.000 42.000 124.00 Üç Aylık ve Yıllık WUA kayıtları WUA Desteği
%75'i 0
yakından tated sistemleri Raporlar; Temel (YR1) Birim
personeli
sulama ile eşleşir uygulama ve etki Temel ve
su talepleri Tamamlama raporu anket (YR6) etki
çalışması
(SSB sayısı ve (YR6) müteahhit
ha cinsinden alan)
Devam etti
Pe
rfo
rm
an
ce
As
ses
sm
en
t,
Mo
nit
ori
ng
an
d
Ev
alu
ati
on
32
5
32
6
Tablo 9.21.Devam etti.
Hedef değerler Veri toplama ve raporlama
Veri toplama Veri toplama

Gösterge temel Y YR YR3 YR4 5 YIL YR6 Sıklık ve raporlar araçları sorumluluğu
R 2
1
SSB'lere göre tahsilat 0 0 3 5 70 9 110 YR2'den itibaren yıllık genel proje Proje İzleme ve
oranları 0 0 0 Değerlendirme
si
toplamın en az %75'i oluşumunun ardından izleme takım Irr
değerlendirilen SB'ler iga
ücretler (bazlı
kararlaştırılan yıllık Üç Aylık ve Yıllık Temel (YR1) WUA Desteği tio
n
MOM için bütçeler) Raporlar; ve etki Birim
personeli Ma
kuruluşundan sonra uygulama anket (YR6) Temel ve na
SSB'ler (nsayısı Tamamlama raporu darbeçalışmge
ak
WU'lar) (YR6) müteahhit me
nt
Sayısıçiftçiler 0 0 0 2.50 4.000 5.5 7.000 YR3'ten yıllık genel proje Proje İzleme ve
0 00 Değerlendirme
si
alt projealanlar daha fazla izleme takım
bilgitakılabilir ve önerilen sulu tarım
uygulamalarının uygulanması (çiftçi Temel (YR1)
Raporlar; ve etki
Uygulama araştırması (YR6)
Tamamlama WUA Desteğit Birim personeli
sayısı) Raporu (YR6) Temel ve
Alt proje alanlarında mahsul veriminde 0 0 0 0 15 etki etüdü yüklenicisi
(pirinç) 20 (pirinç) 30 (pirinç) Genel proje izleme Proje İzleme ve Değerlendirme
artış
YR4'ten yıllık olarak ekibi
rehabilitasyon tamamlandı
rehabilitasyon
15 (buğday) 20 (buğday) 30 (buğday) Üç Aylık ve Yıllık Raporlar; Temel (YR1) ve etki SB Destek Birimi
çalışmalarının 10 (pamuk) 15 (pamuk) 25 (pamuk) Uygulama Tamamlama araştırması (YR6) personeli Temel ve
tamamlanmasından
Raporu (YR6) etki etüdü yüklenicisi
sonra (%)
WUA, su kullanıcıları derneği; MOM, yönetim, işletme ve bakım; İ&D, izleme ve değerlendirme.

•
Kıyaslama
• en iyi yönetim uygulamaları ve kendi
performanslarını geliştirmeleri (Kutu 9.2). Bazı
durumlarda kuruluşlar o kadar iyi iş çıkardılar
Kıyaslama, şirketler için bir araç olarak
ki,
kurumsal iş sektöründe ortaya çıkmıştır.
ölçmek ve daha sonra iyileştirmek için
I&D programlarının su kullanıcılarına
• devredilmesi ve özelleştirilmesi, daha şeffaf ve
hesap verebilir (kullanıcılara karşı) yönetim
önemli rakiplere göre performans. Önemli uygulamalarına yol açar.
rakiplerin çıktılarını ve bu çıktıları elde etmek Üretken ve verimli su kaynaklarının kullanımına
için kullanılan süreçleri inceleyerek, ve sucul ortamların korunmasına daha geniş bir
birçok kuruluş benimseyebilmiştir. topluluk tarafından artan ilgi.
Su kaynaklarının kullanımı ve su için ödenen
bedel konusunda hem hükümete hem de su
kullanıcılarına karşı artan hesap verme ihtiyacı.
, sırayla, başkalarının bir ölçüt olarak kullandığı Farklı durumlarda farklı sürücüler geçerli
kuruluş haline gelir. olacaktır; Bir kıyaslama programının
Kuruluşların kıyaslama faaliyetiyle başlangıcında, sulama ve drenaj sektöründe
ilgilenmesinin birçok nedeni vardır. Özel sektör, değişimi zorlayan temel itici güçlerin
öncelikle yatırım getirisini artırma arzusuyla belirlenmesi önemlidir.
hareket eder.veya hissedarlara iade; içinde Kıyaslama, birinden hareket etmekle
HalkSektörün iyileştirilmesi amaçlanıyor ilgilidir.performans düzeyi diğerine (Şek.9.7).
verimlilikve organizasyonun verimliliğition Buyolunu değiştirmekle ilgilisistemleryönetilen
vehizmet sağlama düzeyi. İçinde sulama ve drenaj ve yükseltilmesi hakkındabeklentilerdüzeyine
sektörü hizmet sağlayıcıları, çeşitli sürücülere göre tüm taraflarınbaşına ulaşılabilirşekil. Bu bir
yanıt veriyor, aşağıdakiler dahil. değişim yönetimi sürecidir. eksikliklerin tespit
• Su için artan rekabet, hem içindesulu tarım edilmesini gerektiren, ve ardından kilit paydaşlar
sektörü, ve frdiğer sektörler. tarafından kabul edilmesi için ihtiyaç ve yollar
• artışsulama talebini hafifletmek başarmak belirlenen hedefler. Kıyaslama bir
sektörbüyümek için daha fazla yiyecek parçası stratejik planlama süreci, hangi sorar ve'
üretmekpopülasyonları. Mevcut su gibi soruları yanıtlıyor.neredebiz miyizŞimdi?’,
kaynakları üzerindeki baskıyla birleştiğinde ‘Nerede olmak istiyoruz?'Ve 'nasılorada mıyız?'
Kıyaslama, performans düzeylerini belirlemek için
bu, Uluslararası Su Yönetimi Enstitüsü performans değerlendirme prosedürlerini kullanır
(IWMI) ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım ve belirlenen performans boşluklarını kapatmak
Örgütü (FAO) tarafından desteklenen "damla için alınan önlemlerin nasıl ilerlediğini görmek için
başına daha fazla mahsul" girişimiyle İzleme ve Değerlendirme prosedürlerini kullanır.
sonuçlandı.
• Kaynak kullanımının üretkenliğini ve
etkinliğini artırırken maliyet tasarruflarını Kıyaslama Aşamaları
etkilemek için artan baskı (bkz. Burtonet al.,
2005; Dünya Bankası, 2005). Şekil 9.8'de gösterildiği gibi, kıyaslama için altı
temel aşama vardır.
Box 9.2. Definition of Benchmarking
Benchmarking can be defined as:

A systematic process for securing continual improvement through comparison with
relevant and achievable internal or external norms and standards.
Malano and Burton, 2001)

Kıyaslama öncesi performans

Kıyaslama sonrası performans
Performans aralığı
‘Best
practice’
performance
Performance
gap
Gap a
B
imple
of a
Sulama ve drenaj sistemi SulamaA ve drenaj

sistemi
9.7.Kıyaslama – en iyi uygulamaya karşı karşılaştırmalı performans.
1
Identificatio
n and
planning
6
Monitorin 2
g and Data
evaluation collectio
n
Benchmar
king
stages
3
5 Analysis
Actio
n
4
Integratio
n
9.8.Kıyaslama aşamaları. (Malano'danet al., 2004.)

Aşama 1: Tanımlama ve planlama
Bu aşama şunları tanımlar:

Anahtar süreçlerin belirlenmesinde (Şekil
9.9) aşağıdaki sorular sorulabilir.
• İşletmenin hedefleri nelerdir?
• hedefleri ve sınırları Başarı nasıl ölçülür? Çıktılar ve istenen sonuçlar
• nelerdir?
kıyaslama programı; Bu çıktı ve sonuçlara ulaşılmasına katkıda
• kıyaslama kimin içindir; bulunan süreçler nelerdir?
• Bu süreçler nasıl ölçülebilir?
• anahtar süreçler;
• ilgili performans göstergeleri;
• veri gereksinimleri.
•
Bu bölümün önceki bölümlerinde tartışıldığı gibi, Anahtar süreçlerin etkisini dikkate almak da
kıyaslama çalışmasının amaçlarını ve sınırlarını önemlidir; nehirlerden su çekilmesinin sonuçları
başlangıçta belirlemek önemlidir. Amaç, tek ve tarımsal drenaj sularından kaynaklanan kirlilik
başına suyun etkinliğini ve üretkenliğini artırmak bu açıdan önemli hususlardır.
mı yoksa bir bütün olarak sulu tarım mı? Olası temel süreçler ve göstergeler
Kıyaslama bireysel çiftçi için mi, aşağıdakileri içerir.
hizmet sağlayıcı mı, düzenleyici mi yoksa • Sulama suyu çıkarma, taşımave uygulama:
hükümet mi? sahip olmakbu önemli konularda ° hacim ile ilgili su
karar soyutlanmış içinsulama;
gereklidirsüreçleri belirlemek dahil ° sulama suyu çekimi birim başınaalan;
olmuşbelirlenen sınırlar içinde ve rmutlu ° göreli sulama su tedarik
performans göstergeleri ve veri ihtiyaçları. (soyutlama/talep).
Anahtar sürecin bir parçası tanımlamaktır •Ekin üretimi:
başarılı kuruluşlar veya I&D sistemleri benzer ile ° sulanan alan;
süreçler. Anahtar açıklamanın kullanımı Tor (Kutu ° kırpma yoğunluğu;
9.3) benzer sistemleri etkinleştirir ve ° mahsul verimi;
süreçlertanımlanmasını sağlar ve ortalama ° bitki üretiminin değeri birim alan;
sağlarürkütücüyapılacak karşılaştırmadır. Sınav °başına bitkisel üretim değeriçekilen birim su
içinple,pirinç düzeninde su kullanımı önemli
ölçüdepamuktan farklı şema.
Box 9.3. Descriptors for Irrigation and Drainage Schemes (Malano and Burton, 2001)
Irrigable area.
Drained area.
Annual irrigated area.
Climate.
Water resources availability.
Water source.
Average annual rainfall.
Average annual reference crop potential evapotranspiration (ET0).
Method of water abstraction.
Water delivery infrastructure.
Type of water distribution.
Type of drainage.
Predominant on-farm irrigation method.
Major crops (with percentages of total irrigated area).
Average farm size.
Type of irrigation system management.
Type of drainage system management.
River
Scheduling Applicatio
n
Benchmarking
Borehole boundary?
Income
Profi
t
Abstraction Crop
productio
Conve n Inputs
Drainage water removal
Processes
Pollutio
n
Environment Outputs
Other uses and users

Environment Impacts
9.9. Anahtar süreçlerin tanımlanması.
• İşletme süreçler:
° nakit akışı (yatırım ve getiri); Aşama 3: Analiz
° toplam yıllık gelir;
° yıllıkkâr. Veriler analiz edilir ve verim anahtarda
• çevrezihinsel etki: tanımlanan boşluk(lar) süreçler(Şekil 9.10).
° atık sukalite (biyolojik/kimyasalcaliçerik); Analiz aynı zamanda tanımlarperformans
° nehirdeki minimum akış seviyeleri. farkının nedeni, veaçığı kapatmak için
eylem(ler).Öneriler, mevcut seçeneklerden
Aşama 2: Veri toplama formüle edilir ve ardından gözden geçirilir ve
rafine edilir. Performans açığının temel
Veriler toplanır ve performans göstergelerinin nedenlerini belirlemek için ek bilgi ve anlayışın
değeri belirlenir. Veri toplama programı, hangi gerekli olduğu teşhis analizi için daha fazla veri
verilerin, kimler tarafından, ne sıklıkta, nerede ve toplanması gerekebilir. Bu, daha iyi performans
ne kadar doğru olması gerektiğini belirleyecektir. gösteren sistem(ler)in faydalı nedenleri veya
Bu veriler, incelenmekte olan sistem ve kıyaslama daha az iyi performans gösteren sistemlerin
sistem(ler)i içindir ve girdi, süreç, çıktı, sonuç ve kısıtlayıcı nedenleri olabilir.
etki performans göstergelerini içerecektir.
Kıyaslama uygulaması için, günlük sistem
yönetimi, işletimi ve bakımı için halihazırda Aşama 4: Entegrasyon
toplananların ötesinde ek verilerin toplanması
gerekebilir. Analiz aşamasından geliştirilen eylem planı,
istenen değişikliği sağlamak için organizasyonun
operasyonel süreçlerine ve prosedürlerine
entegre edilmelidir. Kıyaslamadan sorumlu
kişilerin olması çok önemlidir.
Sulama faydası
($/m3) Main crop potatoes
2.0
Improvement measures
Change irrigation equipment
Performance Identified Improve scheduling:
gap measures for Staff training
1.5 improvement
Install weather
station
Install
monitoring
1.0 equipment
Put meters at key control
0,5
$ Cost?
Maliyetler ve
En Daha az iyiperformans
faydalar
iyiuygulama/kıyasl gösteren çiftlik
ama çiftliği
9.10.Performans açığını kapatmak için önlemlerin belirlenmesi ve maliyetlendirilmesi.
getirmek için organizasyon içinde güce sahip

olmak değişim hakkında.Kıyaslama programları Aşama 6: İzleme ve değerlendirme
genellikle başarısızbu aşamada ilgilileri bırakarak
hayal aleminden çıkmışsüreci ile ve Kıyaslamanın başarısı, Tarafından
verimorganizasyonun. işaretlendidevam eden
Yeni süreçlerin ve prosedürlerin ölçümdüzenlemekkatrana karşı
benimsenmesi süreci genellikle 'dahili pazarlama' performansıanaliz ve entegrasyon aşamalarında
olarak adlandırılır ve kıyaslama süreci için kilit oluşturulan normları ve standartları elde edin.
personel tarafından bir sahiplik ve destek Ancak bu hedefler zaman içinde değişmektedir
duygusunun geliştirilmesine yol açar. Eğitim bu ve en iyi uygulamaları ve ilgili performansı
sürecin önemli bir unsurudur. sürdürmek için hedeflerin sürekli olarak
güncellenmesi ve gözden geçirilmesi
gerekmektedir.
Aşama 5: Eylem Şekil 9.8, bir kıyaslama çalışması ile diğeri
arasında birkaç yıllık bir ara olsa da, faaliyetlerin
Yeni süreçlerin ve prosedürlerin kabulü döngüsel bir programını göstermektedir. Bu süre
sağlandıktan sonra, istenen değişikliği sağlamak zarfında, kıyaslama programından öğrenilen
için devreye alınabilirler. Üst yönetimin liderliği, dersler uygulanır, izlenir ve değerlendirilir ve
eylem planının başarılı bir şekilde uygulanmasının yeni süreç ve prosedürlerin uygulanmasıyla
sağlanmasında kilit rol oynamaktadır. İstenen deneyim kazanıldıkça iyileştirmeler yapılır. Daha
hedeflere ulaşıldığından ve gerektiğinde düzeltici önce de bahsedildiği gibi, performanslarını o
önlemlerin zamanında alındığından emin olmak kadar geliştirmişler ki, bazı kuruluşlar bir
için bu aşamada sürecin dikkatli bir şekilde kıyaslama noktası haline gelmişlerdir.
izlenmesi gerekir.
Avustralya'da kıyaslama örneği göstergelerin her birinin değerlerinde geniş bir

aralıktır, bunun nedeni sistemler arasındaki
Avustralya Ulusal Sulama ve Drenaj Komitesi bireysel farklılıklardır (ürün türleri, sulama
(ANCID), sulama ve drenaj sektöründe bir yöntemi, astarlı/astarsız kanallar, vb.). Bu,
kıyaslama programı uygulayan ilk kuruluşlardan benzerlerin benzerlerle karşılaştırılmasını
biridir. 1998'de sulama hizmeti sağlayıcıları sağlamak üzere sistemleri kategorize etmek için
tarafından yönetilen 33 projeyle başladı ve şu sistem tanımlayıcılarını (Kutu 9.3) kullanmanın
anda programda 40'tan fazla proje var ve önemini vurgulamaktadır.
Avustralya'daki sulama suyu sağlayıcı işinin Avustralya'daki kıyaslama programının
yaklaşık %75'ini kapsıyor. başarıları şu şekilde özetlenmiştir (Alexander ve
Potter, 2004):
hem yerel hem de uluslararası düzeyde sulama
suyu sağlayıcılarının performanslarının birbirine
•Toplam işletme 18.000 Gl dağıtıyor göre karşılaştırılmasına izin verilmesi; sulama
yılda yaklaşık 2 milyon hektar su sağlamakta ve sektörünün daha ilerici ve sorumlu bir imajını
yıllık 200 milyon Avustralya Doları (162 milyon sağlamak; modern teknolojinin
ABD Doları) tutarında iş cirosu sağlamaktadır. benimsenmesinin ve etkisinin izlenmesi;
gelişimve başınahizmet pr tarafından şekil
analiziyumurtlayıcılar;objektifin mevcudiyeti ve
•
7 milyar AU$'lık bir üretim üssünden ruygun veriönemli bir bölümündesulama
(5,7 milyar ABD doları) (Alexander ve Potter, Benendüstri;
2004).
•Yetiştirilen ürünler arasında pirinç, mısır, üzüm

asmaları, pamuk,şeker kamışı, mera, narenciye ve
•
sebzeler.
bukullanılan kıyaslama programı 65
• verimgöstergeler:
• sistem operasyon (N= 12); işletmeler tarafından benimsenmesi ANCID
• işletme süreçler (N= 25); kıyaslama yaklaşımı ve kendi iç işlerinin
formülasyonu Bank-
• parasal yönetmek (N= 14);
• Çevre Yönetimi (N= 14).
Bu göstergeleruyacak şekilde formüle edilmiştir işaretleme sistemleri;
tarafından daha güvenli ayariş adamısu için
• ile'üçlü sonuç' yaklaşımı benimsendi hedeflerin yaşı teslimatverimlilik, operasyon,
endüstri tarafından, eko-performans ölçümü sağlık vegüvenlik veKaynak kullanımı.
isim, çevrezihinsel ve sosyal boyutlar.
Avustralya kıyaslama programının
önemli bir özelliği, ticari gizliliği korumak için Bir Kıyaslama Programı Uygulama
verilerin "üç kademeli" olarak
raporlanmasıdır. Kademe 1, genel sulama Örneği
suyu temini ("Biz kimiz") ile ilgili verileri
toplar, Kademe 2, performans ("Nasıl
etkileşim kurarız") hakkında veri toplar.
eylem') ve Tier 3, gizli şirket içi iş performansı Şekil 9.11, kullanılan performans göstergelerinin
kıyaslaması ("Nasıl iyileşiriz") hakkında veri örneklerini sunmaktadır. orada görüldüğü gibi
toplar. Veriler her yıl standart bir anket
kullanılarak toplanır ve her katılımcı hangi
verilerin açıklanabileceğini ve açıklanamayacağını
belirtir. Veriler analiz edilir ve rapor, başkalarının
performanslarını karşılaştırması için anonim
verilerle birlikte tüm katkıda bulunanların
kullanımına sunulur. Katkıda bulunan kişi, gizli
veriler hakkında daha fazla bilgi edinmek isterse,
talebini ilgili katkıda bulunan kişiye ileten ANCID'e
yazar.
Bu bölüm, bir kıyaslama programının

uygulanması için izlenen prosedürleri
özetlemektedir. Yukarıdaki bölümlerde
özetlenen çerçeve kullanılarak, kıyaslama
programının temel bileşenleri şimdi
detaylandırılmıştır.
Kıyaslama sürecinin itici güçleri
Kıyaslamanın ana itici gücü, Hükümetin kamu

sektöründe sulama ve drenaj hizmeti
sunumundaki iyileştirmeleri kolaylaştırmak için
kurumsal reforma olan ilgisidir.
(c) Birim sulanan alan başına brüt gelir

1 ABD doları = 1,4 ABD doları 3500,00
3000.00
2500.00
Irrigation Pioneer Valley Lower Murray
orinen Wimmera-Mallee
awson Barker-Barambah Lower Mary River
2000.00 Gr Condamine Boyne River
oss G-MW Pyramid-Boort
re Eton Warrill
G-MW Rochester G-MW Torrumbarry
1500.00 ve G-MW Cent. Goulburn
nu West Corurgan G-MW Shepparton
e
pe
1000.00 r
uni
t
500.00 irri
ga
te
0.00 d
ar
ea
(A
U$
9.11.Devam etti
Kıyaslamanın hedefleri • sulama suyu dağıtımı; drenaj

programı • suyunun çıkarılması; altyapının
• bakımı;
Genel olarakkıyaslamanın amacı • çevre koruma (thrsert adamsu kalitesinin
programıtarımı sürdürmek ve artırmaktırdoğal iyileştirilmesi).
prüretim sırasında: Fiziksel sınır ikincil kanal olarak belirlenmiştir
• su kullanımının etkinliğinin ve üretkenliğinin (Tablo 9.22). İkincil kanallar, kıyaslama için
arttırılması, böylece sulama için uygun yönetim birimleri olarak şu şekilde
yönlendirilen su miktarının azaltılması; seçilmiştir:
• sulama suyu maliyetinin en aza indirilmesi
Sulama Kurumu tarafından yönetilen en alt
•dağıtım ve drenaj suyu tahliyesi, yönetim birimidir;
güvenilir, zamanında sağlama ile tutarlı müşteriye (çiftçiler) hizmet sunumunun ön
•ve yeterli sulama suyu kaynakları ucunda yer alırlar;
ve drenaj suyu tahliyesi ve
sürdürülebilir sistem bakımı seviyeleri;
• etkili drenaj suyu tahliyesi ve drenaj sistemi
bakımı yoluyla toprak verimliliğinin ve ürün
büyüme ortamının sürdürülmesi.
kıyaslama için seçilir.

Tablo 9.22.İkincil kanalların özet ayrıntıları
İkincil Ana Komut

kanal kanal alanı
adı adı (ha)
P1/S1 P1 55
00
P1/S2 P1 23
50
P1/S3 P1 56
00
P2/S1 P2 52
00
P2/S2 P2 56
40
P2/S3 P2 36
30
sınırlar
Kıyaslamaya yönelik ana süreçler şu şekilde
tanımlanır:
programı
• ölçülebilir girdileri, çıktıları ve süreçleri olan
ayrı yönetim birimleridir;
Kıyaslama için oluşturulan program Tablo 9.23'te
• ikincil kanal komuta alanındaki su temini ve özetlenmiştir.
drenaj su tahliyesi süreçleri, bu süreçlerin
yönetilme şeklinden büyük ölçüde etkilenir;
Performans göstergeleri
• bu düzeydeki yönetim süreçlerindeki
iyileştirmeler, mahsul üretimi (çıktı
performansı) üzerinde belirgin bir etkiye İlgili dört süreç için su temini ve tahliyesi,
sahip olabilir; tarımsal mahsul üretimi ve çevre koruma ile ilgili
göstergeler Tablo 9.24'te detaylandırılmıştır. 24
• belirli bir bölgedeki ikincil kanallar,
set veri gerektiren 30 gösterge tanımlanmıştır.
performansta anlamlı karşılaştırmalara izin
veren benzer temel özelliklere sahiptir;
• veri toplama mümkündür.
Tablo 9.23.Sulama ve drenaj sektöründe kıyaslama performansı programı. Aktivite yok
Örnek/açıklama
1. Tanımlamaktoplamın hedefleri işlem • Artan tarımsal üretim

• Su kullanımının geliştirilmiş etkinliği ve
üretkenliği
• Yeterli çalışmayı sürdürürken maliyetlerin
en aza indirilmesi ve bakım standartları
• Toprak verimliliğini ve ekin büyüme ortamını
sürdürün
2. Anahtar çıktıları tanımlayın • Sulama suyu dağıtımı
• Drenaj suyu tahliyesi
• Ekin üretimi
3. Tanımlamakperformans göstergeleri • Mahsul üretimi (kg ve MU olarak)
içinçıktıların ölçümü • Birim alan başına mahsul üretimi (kg ve MU
cinsinden)
4. Çıktı göstergeleri için veri toplayın ve • Birim su başına mahsul üretimi (kg ve MU
performansı karşılaştırılabilir birimlerle cinsinden)tedarik
karşılaştırın • Ürün tipi, alan, verim, girdi maliyetleri,
5. Çıktıdaki boşluğu ölçün piyasa fiyatı, sağlanan su
verim
Bu, ikincil kanallardaki toplam mahsul
6. Çıktı performansına katkıda bulunan temel üretimi arasında veya üçüncül
süreçleri belirleyin kanallardaki toplam mahsul üretimi
arasında olabilir.
• Sulama suyu dağıtımı (güvenilirlik, zamanlılık ve
7. Bu kilit süreçler için performans yeterlilik)
göstergelerini tanımlayın • Drenaj suyu giderimi (zamanlılık,
yeterlilik, toprak su kalitesi)
• I&D sisteminin bakımı
• Mevsimsel bağıl sulama suyu temini (arz/talep)
• Birim alan başına mevsimsel sulama suyu
3
temini (m /Ha)
• Ana sistem su dağıtım verimliliği
• Baş, orta ve kuyruk uzantılarındaki
üçüncül kanallar için pompalama
saatleri ve birim alan başına deşarj • Mevsimsel toprak ve drenaj suyu kalitesi
• Yeraltı suyuna mevsimsel ortalama derinlik (m) • Sulama suyu temini ve drenaj suyu
tasfiyesi maliyeti
Devam etti
Tablo 9.23.Devam etti

Aktivite yok Örnek/açıklama
8. Bu süreç göstergeleri için veri toplayın ve

• İkincil kanallar ve üçüncül kanallar
karşılaştırılabilir süreçlere karşı süreç
arasında aşağıdaki göstergelerin
performansını değerlendirin ve karşılaştırın
performansını karşılaştırın:
⚪ İkincil kanal suyu dağıtım verimlilikleri
⚪ Bağıl sulama suyu temini
⚪ Birim alan başına tersiyer kanal pompalama
9. Süreç performansındaki boşlukları saatleri

tanımlayın. ⚪ Birim alan başına sulama suyu kaynakları
10. etkileyen temel faktörleri tanımlayın. ⚪ Yeraltı suyuna ortalama derinlikler
bu performansı etkilemek ve çözümler ⚪ Yeraltı suyu ve toprak kalitesi
önermek Bu, ikincil kanallar arasında veya ikincil bir kanal

üzerindeki üçüncül kanallar arasında olabilir.
11. tanıtımı ve uygulanması için bir Eylem Planı • Örneğin, arka uç üçüncül kanallar daha az
oluyor olabilir
hazırlamakteklifler baş ucu üçüncül kanallara göre birim alan
başına su
• Yeraltı suyu seviyeleri ve toprak tuzluluk
12. KazanmakEylemin kabulü Kilit paydaşlar seviyeleri yüksek olabilir, bu da ürün verimini
tarafından planlayın azaltır.
Eylem Planı, üst yönetimin şunları yapmasını
gerektirebilir:
harekete geçmesi ve/veya SB temsilcilerinin
veya diğerlerininaksiyon. Kimin dahil
olduğunu belirtmeniz gerekiyor,
nekaynaklargerekli (zaman, insanlar, mali) ve
programsen de emziruygulama
• I&D bünyesindeki üst düzey yöneticilerden
anlaşmaajanslar
• SB'ler arasında ikincil bir kanal üzerinde
anlaşma
13. Eylem Planını Uygula • Açıklamak için Eylem Planının ayrıntılarını yaygınlaştırın
ne yapılıyor
• sağlamak için kilit paydaşlar tarafından liderlik gerekli
olacaktır. Eylem Planı uygun şekilde uygulanıyor
• Adım adım iyileştirmeler yapın
14. monitöruygulama ve Tüm kilit paydaşlara geri gönderilen izleme
derecegerçekleştirilen değişikliğin verileri,içermeküst yönetime ve SB
15. Değerlendirmekuygulama ve temsilcilerine
tamamlamadaki değişim derecesi Üst yönetim ve SB temsilcilerideğerlendirmek
Eylem Planının uygulanmasının bir sonucu
olarak performanstaki değişiklik
MU, para birimi; I&D, sulama ve drenaj; WUA, su kullanıcıları derneği.

verilerin nerede, kim tarafından ve hangi sıklıkta
Veri toplama toplandığını özetlemektedir.
Kıyaslama programının sonuçlarının bir özeti
Şekil 9.12, tali kanal komuta alanı içinde veri Şekil 9.13'te sunulmaktadır. Tablo, seçilen
toplamanın yerini göstermektedir ve Tablo 9.25, göstergeleri ve değerlerini gösterir.
bir diğer. Bu, örneğin toplam mevsimsel mahsul

altı ikincil kanal için. Tabloda "en iyi" suyu talebi (tarlada) ve birim komuta alanı
değerler altınla vurgulanırken, kritik değerler başına toplam mevsimsel sulama suyu arzı için
kırmızıyla ve endişe edilecek alanlar sarıyla geçerlidir; burada değer, ikincil kanal içindeki
vurgulanmıştır. Bazı mahsul modeline bağlıdır - 'en iyi' diye bir kimse
yoktur. ' rakamı buradadır, ancak değer, her bir
ikincil kanala olan arzın ve talebin göreli ölçeğini
göstermeye hizmet eder. Mevsimsel bağıl
sulama suyu arzı, arz ve talebi birbirine bağlayan
ana göstergedir.
Bu örnek kıyaslama çalışmasından
aşağıdaki sonuçlar çıkarılabilir.
göstergelerin yüksek verilmemiş- Süreç, kilit yönetim birimlerindeki (ikincil kanallar)
performansı belirlemiştir. Karşılaştırma
•
bunlar gösterge niteliğinde göstergeler
olduğu için yan yana yargılamak mümkün
değildir.
4 4 4
5
3 3 3
6 6
2 2 2 2 2 2
1
2 2 2 2 2
3 3 3
6 6
5
4 4 4
9.12.Veri toplama yeri (daha fazla ayrıntı için bkz. Tablo 9.25).
verimbenzer yönetim
seviyelerindeki farklılıklar nedeniyle Bir dizi
• birimler, en iyi uygulamanın ve uygun
göstergede performans, tek bir "en iyi
performans hedeflerinin belirlenmesini,
uygulama" sistemi belirlemek her zaman
performanstaki boşlukların belirlenmesini ve
mümkün değildir. Bazı durumlarda sulama suyu
temel nedenlere (bazı) yanıtların
sağlama performansı iyidir, ancak drenaj
sağlanmasını sağladı
performansı zayıftır ve bunun tersi de geçerlidir.
bu performans boşluklarından
Bununla birlikte, karşılaştırma ölçütü olarak
• Teşhis analizi, kıyaslamanın temel bir kullanılmak üzere bireysel, ulaşılabilir hedefler
parçasıdır. İlk performans göstergeleri elde edilir.
setinin analizi şu sonuçlara yol açabilir: Kıyaslama bir yönetim aracı olarak daha geniş bir
daha fazla veri toplama ve görüşme için ölçekte benimsenecekse, sürece sistem
• düşük performans seviyelerinin temel yöneticilerinin (Bölge I&D Mühendisleri) ve su
nedenlerini belirlemek için su kullanıcıları ile. kullanıcılarının daha fazla katılımı olmalıdır. Bu
• Karşılaştırmalı performans kilit paydaşlar sürecin başlangıcında sürece dahil
değerlendirmesinin ve seçilen edilmeli ve tüm aşamalarda onlarla analiz ve
performans göstergeleri için kıstaslar bulgular paylaşılmalıdır.
oluşturmanın değeri ne kadar Gelecekteki gelişmelerde bir Coğrafi Bilgi
vurgulansa azdır; daha az iyi Sistemi, verileri işlemek, analiz etmek ve sunmak
performans gösteren sistemlerin için yararlı bir araç olacaktır.
yargılanabileceği gerçek hedefler sağlar.
• Su kullanıcılarının sürece katılımı
• tartışmalar ve anketler yoluyla süreç,
kıyaslama sürecinin önemli bir parçasıdır.
ikincil kanal
Tanım Biriml
P1/ P1/ P1/ P2/ P2/ P2/
er
S1 S2 S3 S1 S2 S3
Sulama
Birim komuta alanı başına mahsul MU/ha 267 268 293 241 273 288
üretiminin toplam mevsimsel değeri 6 4 5 9 0 6
Birim su kaynağı başına mahsul Anne3 0,88 0,82 1.28 0,68 3.2 2.62
üretiminin toplam mevsimsel değeri 3
Ekin suyu talebinin toplam M3/Ha 223 235 222 182 215 232
mevsimsel hacmi (tarlada) 6 2 6 8 5 6
Birim komuta alanı başına toplam M3/Ha 302 328 228 357 846 111
mevsimsel sulama suyu temini 4 9 6 7 0
Birim komuta alanı başına toplam M3/Ha 134 203 133 158 574 Yok
mevsimsel sulama suyu dağıtımı 0 7 9 7
Ana sistem su dağıtım verimliliği % %44 %62 %59 %44 %68 Yok
Mevsimsel bağıl sulama suyu temini – 0.60 0,87 0.60 0,87 0.41 Yok
Sulama suyu dağıtımı için toplam MU/ha 18.4 18.4 18.4 20.0 20.0 20.0
mevsimsel MOM maliyetleribirim 3 3 3 0 0 0
komut alanı başına
Toplam mevsimselSulama için MOM Anne3 0,01 0,01 0,01 0,01 0,03 0,03
maliyetleri su dağıtımıbirim sulama 2 1 6 1 1 6
suyu başına tedarik
Toplam mevsimselbakım harcaması MU/ha 13.4 13.4 13.4 10.0 10.0 10.0
birim başına sulama suyu dağıtımı 7 7 7 0 0 0
için komuta alanı
Toplam yıllık bakım harcaması – 0,73 0,73 0,73 0.50 0.50 0.50
sulama suyu dağıtımı için fraksiyon
Suda istihdam edilen kişi başına MU/kişi 390 390 390 375 375 375
toplam maliyet teslimat 2 2 2 0 0 0
Sulamabirim personeli başına ha/kişi 393 393 393 375 375 375
komuta alanı
Kuyruktersiyer kanal pompalama – 1.06 1.03 Yok 0,66 0,88 Yok
saatleri oran
Drenaj
Yeraltı suyu seviyesi (derinlik) M 0.80 0,58 0,82 0,75 0,58 0.95
yeraltı suyu tuzluluğu mmhos 2.2 3.0 2.1 2.0 3.2 6.1
/cm
toprak tuzluluğu mmhos 0.8 0.7 1.1 2.8 3.9 3.5
/cm
Çiftçi testi
Sulama sorunları:
• çok şiddetli sayar – – – – – –
• Haşin sayar – – – – 1 3
• Hafif sayar 2 7 0 0 18 2
Drenaj sorunları:
• Haşin sayar – – – – – 1
• Hafif sayar – – – 5 – 3
• Biraz sayar – 1 – 14 1 2
Efsane Altın E Kır Kri Sarı End

n mı tik işe
iy zı de alan
i ğe ı
d r
e
ğ
e
ri
9.13.Sulama ve drenaj sistemi için özet performans tablosu (MOM, yönetim, işletme ve bakım; MU,
para birimleri, 1 ABD Doları=5,80 MU; Yok, mevcut değil).
son notlar
1
Proje yönetimi zaman sınırlıdır ve belirli çıktıların elde edilmesi için belirli faaliyetlerin belirli bir
zaman çerçevesinde yürütülmesini gerektirir.
2
Yazarın Bos, M.G., Burton, M.A. ve Molden, D.J. (editörler)Sulama Performansı Değerlendirmesi:
Pratik Yönergeler(boset al., 2005).
3
Gerekirse, çiftlik içi seviye ayrıca çiftlik içi ve tarla içi olarak alt bölümlere ayrılabilir.
4
Bu hedef değerlerden bazılarının bu örneğe özgü olduğunu unutmayın; bunlar gözden geçirilmeli ve
diğer durumlar için uyarlanmalıdır. Para birimlerinin kullanıldığı durumlarda, hedef rakamların
enflasyona izin verecek şekilde yıllık olarak güncellenmesi önemlidir.
5
Bu bölüm şu adresten uyarlanmıştır:Tarımsal Su Yönetimi Projelerinin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi
İçin Bir Araç Kiti, yazar tarafından Laurence Smith ve Julienne Roux ile birlikte Dünya Bankası Tarım ve
Kırsal Kalkınma Bölümü için yazılmıştır (Burtonet al., 2008).
6
Bazı kuruluşlarda Amaç olarak da anılır.

Irrigation Management Principles and Practices Bölüm 9 Dokümanının Çevrilmiş Kopyası

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Irrigation Management Principles and Practices Bölüm 9 Dokümanının Çevrilmiş Kopyası

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

9

Performans Değerlendirme, İzleme ve Değerlendirme

Bu bölüm için bir çerçeve

• Bakım. Bir performans değerlendirme programı formüle

kimin bakış açısından?

Performans değerlendirmesi kimler

From whose viewpoint will the

What type of performance assessment is required?

Design and plan the performance assessment

What do we do with the results?

Şekil 9.2.Bir çiftçinin bakış açısından iyi performans.

Kimin için? kimin bakış açısından? Kim tarafından?

şema yöneticisi şema yönetimi Şema yöneticisi ve personeli

Bir devlet kurumu, daha fazla yatırım yapmak

tanımlayıcı olası seçenekler Açıklayıcı notlar Örnek

– Planın büyük, orta veya

Tablo 9.3.Devam etti

tanımlayıcı olası seçenekler Açıklayıcı notlar Örnek

– İster büyük mülkler

'en iyi uygulama' şemalarının performansını daha göstermeyebilir. Bu, performans

Inputs Processes Outputs Impacts

Şekil 9.3.Sulama ve drenajda girdiler, süreçler, çıktılar ve etkiler.

Amaç kriter Performans göstergesi Hedef değer

kişi türü İyi sistem performansının olası ilk kriteri Topraksız

bilimcisi Drenaj suyunda düşük düzeyde gübre ve pestisit kontaminasyonu

SD, standart sapma.

Performans Değerlendirme, İzleme ve Değerlendirme 303

Bu hedeflerin her biri kendi sistem düzeyinde

Tablo 9.7. Performans kriterleri ve performans göstergeleri arasındaki bağlantı örnekleri.

Sulama ve drenaj sulu tarım Tarımsal ekonomik

Tuzluluk gösterge değeri Tahsilat oranı

İşletme ve Bakım, operasyon ve yönetim; EIRR, ekonomik iç getiri oranı.

304 Sulama Yönetimi

eşitlik gibi performans kriteri, ilgili olduğu sisteme

Tablo 9.8.Farklı sistemlerde girdi ve çıktıları kullanan gösterge örnekleri.

kriter Gösterge örneği Kapsanan sistemler

Gösterge Tanım Birimler Veri gerekiyor

Veri gerekiyor Birimler DSÖ Nasıl Nerede Ne zaman

Sulanabilir alan Ha şema yöneticisi Tasarım çizimlerinden Ofiste –

308 Sulama Yönetimi

fazla ölçümün gerekli olduğu alanları tanımlaması

Performans Değerlendirme, İzleme ve Değerlendirme 309

Daha önce tartışıldığı gibi, performans Şema seviyesi

Su dağıtım kapasitesi Sistem başındaki kanal kapasitesi –

ayrı ayrı değerlendirmek tercih edilir.

(FAO CROPWAT programını veya benzerini

314 Sulama Yönetimi

Çiftlik içi seviye izlemebir kalkınma müdahalesini (proje, program

Gösterge Tanım Değer puanlama Gol

Tablo 9.15.Devam etti.

Gösterge Tanım Değer puanlama Gol

Hedef yüzdesi olarak ISF toplama Toplanan toplam ISF

Operasyon 2 = <250 hektar

AGM, Yıllık Genel Kurul; ISF, sulama hizmet bedeli.

Performans Değerlendirme, İzleme ve Değerlendirme 317

318 Sulama Yönetimi

Tablo 9.17.İzleme ve değerlendirmede kullanılan terimler.

araçlar- eşitti Mantıksal proje tasarımı tabi Gereklikoşullar

9.4.Proje tasarımı için mantıksal hiyerarşi.

Output Output Output Output

Activit Activit Activit Activit

Inputs Inputs Inputs Inputs

Component 1 Component 2 Component 3 Component 4