3 11.

Sınıf
Felsefe
MÖ 6. Yüzyıl - MS 2. Yüzyıl Felsefesi - 3

1. Bir yola ait bakış açımız yokuş aşağı inerken ve yokuş 4. “Hiçbir şey var değildir.
yukarı çıkarken aynı değildir.
Var olsa da bilinemezdi.
Herakleitos’a ait bu ifadelerde, anlatılmak istenen te-
Bilinse de başkalarına aktarılamazdı.”
mel düşünce aşağıdakilerden hangisi olabilir?
diyen Gorgias aşağıdaki görüşlerden hangisini savu-
A) Belli bir ölçü içerisinde ateş ile maddeler karşılıklı ola- nuyor olabilir?
rak birbirlerine dönüşür.
B) Her şeyin temelinde; madde ve maddenin şekil almış A) Materyalizm
formları bulunur. B) Entüisyonizm
C) Varlık, algılayan bilincin yönelimine göre farklı doğru- C) Dogmatizm
luk değeri alabilir. D) Nihilizm
D) Var oluş süreci, düzen görünümünde olsa da rastlan- E) Pozitivizm
tısallık taşır.
E) Her şey değişir, değişim evrenin var oluş sürecini yan-
sıtmaktadır.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Pythagoras, varlığın ne olduğuna dair kendisinden önceki 5. “Herhangi bir şey bana nasıl görünüyorsa benim için öy-
doğa filozoflarının arkhe açıklamaları yerine, soyut diyebi- ledir, sana nasıl görünüyorsa senin için de öyle... Üşüyen
leceğimiz bir akıl yürütmeyle cevap vermek istemiştir. Sa- biri için rüzgar soğuktur, üşümeyen içinse soğuk değildir.”
yıların içinde mükemmellik olduğunu iddia etmiş, “bir”den
Buna göre, Protagoras’ın düşünceleri aşağıdaki yar-
yola çıkarak varlığı açıklamıştır. Evrendeki düzeni, uyumu,
gılardan hangisiyle uygunluk gösterir?
oran ve ölçüyü akıl yürütmeyle, sayılar üzerinden anlatma-
ya çalışmıştır. A) Doğru bilgi mümkündür.
Pythagoras’ın bu düşüncelerini aşağıdakilerden han- B) Doğruluğun ölçütü insandır.
gisi doğru ifade eder? C) Tüm bilgiler doğuştan gelir.
A) Evrenin temelinde düzen kadar düzensizlik olduğunu D) Doğru bilgiye şüphe ile ulaşılır.
düşünür. E) Deneyimler ile doğru bilgiye ulaşılabilir.
B) Soyut bir akıl yürütme yerine, günlük deneyimlere
önem verir.
C) Değişimi bir yanılgı olarak değerlendirir.
●

D) Doğal olanla ideal olanı birleştirmiş durumdadır.

MEB

E) Arkhe’yi soyut bir bakışla; uyum, denge ve sayılar

üzerinden açıklar.
6. Bazı şüpheci düşünürler, duyularımızın bizi aldatabilece-
ğinden yola çıkar. Örneğin su dolu bardağın içindeki ka-
şığı kırık gibi algılarız. Duyularımız bizi ara sıra aldatıyor-
3. Mutluluk, insanın yaptığı doğru eylem sonucunda duya- sa, her zaman aldatıyor olabilir. Bu durumda her şeyden
cağı iç huzurdur. şüphe edilebilir.
Buna göre, Sokrates iç huzura ulaşmanın temelinde Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine
aşağıdakilerden hangisini görmüştür? ulaşılabilir?

A) Ölçülü olmak A) Bilgilerimizin kaynağı akıldır.

B) Acıdan kaçınmak B) Zekâ ve iç güdü sezgiyi oluşturur.
C) Sade bir hayat yaşamak C) Bilgilerimiz sadece duyu verileri ile elde edilmez.
D) Bilgelik erdemine sahip olmak D) Bilgi fenomenlerin içinde saklıdır.
E) Çağının değerlerini reddetmek E) Algılarımız bizi yanıltıyorsa doğru bilgiye ulaşılamaz.
 3 11. Sınıf
Felsefe
MÖ 6. Yüzyıl - MS 2. Yüzyıl Felsefesi - 3

7. Phyrrhon’a göre aynı şey farklı insanlara, farklı şekiller- 10. MÖ 6. yüzyılda İyonya’da düşünürler dinlerin, mitosların
de görünür. Aynı bal bir kimseye tatlı, bir başkasına acı verdikleri cevaplarla yetinmemişlerdir. Akla mantığa da-
gelebilir. Hatta aynı suyu bir elim sıcak, diğer elim soğuk yalı yanıtlar aramışlardır. Felsefe de kendinden önceki
algılayabilir. Ben suyun sıcak mı yoksa soğuk mu olduğu- düşüncelerin eleştirilmesi, akla ve mantığa dayanan açık-
nu bilemem. lamaların yapılmasıyla başlamıştır.
Phyrrhon’un bu görüşleri aşağıdaki yargılardan han- Parçaya göre, felsefenin bağımsız biçimde ortaya çı-
gisiyle çelişir? kabilmesinin koşulu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tüm bilgimizden şüphe etmeliyiz. A) Din ve mitos düşüncesine dayanması

B) Varlık hakkında doğru bilgiye ulaşılamaz. B) Toplumun yargılarından hareket etmesi
C) Duyu verileri insandan insana farklılık gösterir. C) Olayları açıklamada aklın eleştirici gücünün kullanılması
D) Şeyler hakkında kesin bir yargıya varamayız. D) İnanca dayalı olması
E) Görünüşlerin ötesindeki gerçekliğin kendisine ulaşıla- E) Değer yargılarına bağlı olması
bilir.

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

8. • Varlığın ilk ana maddesi sudur. (Thales) 11. Doğa filozofları hakkında aşağıda verilen bilgilerden
• Varlığın ana maddesi ateştir. (Herakleitos) hangisi yanlıştır?

• Varlığın ana maddesi atomdur. (Demokritos) A) Varlığın ilk ana maddesi konusunda farklı cevaplar
Verilen doğa filozoflarının ortak varlık anlayışı aşağı- vermişlerdir.
dakilerden hangisidir? B) Doğanın yapısı ve işleyişi ile ilgilenmişlerdir.

A) Varlık birden çok maddeye bağlıdır. C) Arkhe sorunu üzerinde durmuşlardır.

B) Varlık düşünseldir. D) Toplumsal ve siyasal konularda düşünceler ortaya

koymuşlardır.
C) Varlıkta değişim vardır.
E) Evrenin nedeni olabilecek ilk nedeni araştırmışlardır.
D) Varlık tek ilkeye bağlıdır.
E) Varlık sabittir.
●
MEB

9. MÖ 6 - MS 2. yüzyıl felsefesi ile ilgili aşağıda verilen 12. Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ felsefesinin ayırıcı
bilgilerden hangisi yanlıştır? özelliklerinden değildir?

A) Platon ve Aristoteles ile felsefe sistemli hâle gelmiştir. A) Sistemli, bağımsız ve kişiseldir.
B) Sofistler ve Sokrates ile felsefe insana dair sorular B) İnanca ve sezgiye dayalıdır.
sormaya başlamıştır. C) Mitoloji ve dinsel yaklaşımlara tepkiseldir.
C) Aristoteles arkhe problemini sorgulamıştır. D) Akla dayalıdır.
D) Doğa filozofları evrenin ilk ana maddesini araştırmış- E) İlk dönemi dış dünyaya, cisimlere yönelen doğa fel-
lardır. sefesidir.
E) Platon, varlık, bilgi, değer konularını tartışmıştır.