LỜI NÓI ĐẦU

Trong kỷ nguyên hiện đại của những tiến bộ công nghệ, mô phỏng đã trở thành
một công cụ thiết yếu trong nhiều lĩnh vực học tập và nghiên cứu. Lĩnh vực kỹ
thuật, đặc biệt là kỹ thuật cơ khí, phụ thuộc rất nhiều vào việc sử dụng các kỹ thuật
mô phỏng để mô hình hóa và phân tích các hệ thống cơ khí phức tạp. Chính trong
bối cảnh đó mà dồ án hiện tại có tựa đề "Mô phỏng hệ thống cơ khí" đã được hình
thành.
Là một sinh viên ngành cơ khí, tôi luôn bị mê hoặc bởi các cơ chế và động lực học
phức tạp của các hệ thống cơ khí. Mong muốn hiểu và dự đoán hành vi của những
hệ thống như vậy đã khiến tôi nghiên cứu sâu hơn về thế giới mô phỏng. Dự án
này đóng vai trò là nền tảng lý tưởng để khám phá các khả năng và ứng dụng của
mô phỏng số trong lĩnh vực cơ khí.
Mục tiêu chính của đồ án này là phát triển sự hiểu biết toàn diện về các kỹ thuật
mô phỏng số và cách triển khai thực tế của chúng trong việc mô phỏng các hệ
thống cơ khí. Bằng cách mô phỏng các hệ thống này trong môi trường ảo, chúng ta
có thể thu được những hiểu biết có giá trị về chức năng, hiệu suất và khả năng
phản hồi của chúng với các điều kiện vận hành khác nhau. Dự án này nhằm mục
đích trang bị cho tôi những kiến thức và kỹ năng cần thiết để sử dụng hiệu quả
phần mềm mô phỏng trong việc phân tích và thiết kế hệ thống cơ khí.
Trong suốt đồ án này, tôi đã sử dụng công cụ mô phỏng SOLIDWORKS . Công cụ
này đã cho phép tôi tạo ra các mô hình kỹ thuật số thực tế và chính xác của hệ
thống cơ khí, bao gồm các bộ phận như bánh răng, trục, cơ cấu truyền lực và kết
cấu. Bằng cách thể hiện chính xác các đặc điểm vật lý và tương tác của các thành
phần này, tôi mong muốn mô phỏng và phân tích hành vi của toàn bộ hệ thống một
cách chính xác.
Trong bản thuyết minh này, tôi sẽ trình bày chi tiết về cơ sở lý thuyết, phương
pháp số và kỹ thuật mô phỏng được sử dụng trong đồ án này. Tôi sẽ thảo luận về
quá trình xây dựng mô hình mô phỏng, nhập thông số hệ thống và phân tích kết
quả mô phỏng. Ngoài ra, tôi sẽ chứng minh các ứng dụng thực tế bằng cách trình
bày các ví dụ cụ thể về hệ thống cơ khí mô phỏng và thảo luận những hiểu biết sâu
sắc thu được từ những mô phỏng này.
Tôi muốn gửi lời cảm ơn chân thành đến các giáo viên hướng dẫn của tôi, những
người đã hướng dẫn, hỗ trợ và cung cấp những hiểu biết quý giá trong suốt đồ án
này. Chuyên môn và sự khuyến khích của họ đã đóng một vai trò quan trọng trong
việc định hình phương hướng và phạm vi của nghiên cứu này. Tôi cũng muốn bày
tỏ sự đánh giá cao của mình đối với cộng tác của tôi, người mà sự trao đổi và thảo
luận trí tuệ đã làm phong phú thêm sự hiểu biết của tôi về chủ đề này.
Cuối cùng, tôi muốn thừa nhận tầm quan trọng của dự án này trong việc định hình
hành trình học tập và nghề nghiệp của tôi. Kiến thức và kinh nghiệm thu được
thông qua nỗ lực này chắc chắn sẽ góp phần vào sự phát triển của tôi với tư cách là
một kỹ sư cơ khí, giúp tôi có thể giải quyết những thách thức cơ khí trong thế giới
thực với sự tự tin và đổi mới.
Tôi hy vọng bản thuyết minh này sẽ là nguồn tài liệu quý giá và là nguồn cảm
hứng cho các bạn sinh viên, nhà nghiên cứu quan tâm đến lĩnh vực mô phỏng số
của các hệ cơ khí. Mong nó cung cấp một cái nhìn tổng quan toàn diện về chủ đề,
cũng như những hiểu biết thực tế về ứng dụng kỹ thuật mô phỏng trong kỹ thuật cơ
khí.
 Chương 1- Giới thiệu đề tài
1.1. Giới thiệu đề tài
1.1.1. Thông tin chung: Đề tài "Mô phỏng số hệ cơ khí" tập trung vào việc áp dụng
công nghệ mô phỏng số để nghiên cứu và dự đoán hoạt động của các hệ cơ khí. Mô
phỏng số là một phương pháp tính toán sử dụng máy tính để tạo ra mô hình và mô
phỏng các quá trình vật lý. Đây là một công cụ mạnh mẽ để tăng cường quá trình
thiết kế và phân tích hiệu suất của các hệ cơ khí.
1.1.2. Sự cần thiết của đề tài: Trong quá trình thiết kế và phát triển các hệ cơ khí,
mô phỏng số đóng vai trò quan trọng trong việc giảm rủi ro và tiết kiệm thời gian.
Thay vì phải xây dựng nguyên mẫu vật lý và thử nghiệm trực tiếp, mô phỏng số
cho phép các kỹ sư và nhà thiết kế kiểm tra hiệu suất và hoạt động của hệ cơ khí
trước khi tiến hành sản xuất. Điều này giúp tăng tính chính xác và giảm thiểu chi
phí phát triển.
1.1.3. Mục đích của đề tài: Mục đích chính của đề tài là nghiên cứu và áp dụng các
phương pháp mô phỏng số để hiểu rõ hoạt động của các hệ cơ khí. Thông qua mô
phỏng số, chúng ta có thể phân tích hiệu suất, tác động của các yếu tố khác nhau,
tối ưu hóa thiết kế và dự đoán hoạt động trước khi tiến hành sản xuất vật lý. Mục
tiêu cuối cùng là cải thiện hiệu quả, độ tin cậy và tính bền vững của các hệ cơ khí
thông qua việc áp dụng mô phỏng số.
1.1.4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Đề tài này tập trung vào phát triển và áp
dụng công nghệ mô phỏng số cho các hệ cơ khí. Phạm vi nghiên cứu có thể bao
gồm việc tạo ra mô hình số, phân tích hoạt động và gia cố các yếu tố như cấu trúc,
chuyển động, lực tác động, nhiệt độ và độ bền. Nghiên cứu này có thể áp dụng cho
nhiều lĩnh vực, bao gồm công nghiệp, ô tô, hàng không, năng lượng và các hệ cơ
khí khác.
1.2. Giới thiệu phần mềm
1.2.1. SOLIDWORKS là gì?

SOLIDWORKS là một phần mềm thiết kế 3D chạy trên hệ điều hành Windows
thuộc hãng Dassault Systèmes của Pháp. Được biết đến với tính dễ sử dụng và trực
quan nhưng SOLIDWORKS là một phần mềm thiết kế 3D mạnh mẽ và cung cấp
cho người dùng những tính năng tuyệt vời nhất để thiết kế các chi tiết của khối 3D,
lắp ráp các chi tiết để tạo thành bộ phận của máy móc sản xuất.

Hiện nay, SOLIDWORKS là một trong những phần mềm CAD phổ biến nhất.
Trong thực tế, SOLIDWORKS đang được sử dụng bởi hơn 2 triệu kỹ sư và hơn
200.000 doanh nghiệp và tập đoàn trên toàn thế giới. Với nhiều tính năng nổi trội,
SOLIDWORKS không chỉ được sử dụng trong lĩnh vực cơ khí mà nó còn được mở
rộng ra nhiều ngành nghề và lĩnh vực khác như: Điện, xây dựng, khoa học ứng
dụng,..

Trải qua thời gian dài phát triển với nhiều phiên bản ra đời, SOLIDWORKS đã có
nhiều bước tiến vượt trội về tính năng, hiệu suất để đáp ứng các nhu cầu thiết kế
3D chuyên nghiệp cho các ngành kỹ thuật, công nghiệp.

1.2.2. Lịch sử hình thành và phát triển của phần mềm SOLIDWORKS

SOLIDWORKS được phát triển bởi Jon Hirschtick, tốt nghiệp đại học MIT. Vào
tháng 12/1993, tổng công ty SOLIDWORKS được thành lập. Hirschtick tuyển
dụng một đội ngũ kỹ sư với để xây dựng phần mềm CAD 3D mà dễ sử dụng, giá cả
phải chăng, và chạy trên Windows. Và sau đó được Dassault Systèmes mua vào
năm 1997 với giá $ 310.000.000.

SOLIDWORKS phát hành sản phẩm đầu tiên SOLIDWORKS 95 vào tháng 11
năm 1995. Từ đó đến nay, trải qua 26 phiên bản, DS SOLIDWORKS Corp đã bán
được hơn 1,5 triệu giấy phép của SOLIDWORKS trên toàn thế giới và CEO điều
hành hiện tại là Bertrand Sicot.
SOLIDWORKS được du nhập vào nước ta với phiên bản 2003, chuyên thiết kế mô
hình 3D dựa trên cách tiếp cận thành phần – tham số để tạo mô hình và lắp ráp.
Vào năm 2021, SOLIDWORKS 3D đã trở thành một giải pháp nền tảng trong lĩnh
vực thiết kế với trên 500 giải pháp đối tác, hỗ trợ cho hàng loạt các ngành công
nghiệp, thiết kế và chế tạo cho hơn 80 quốc gia trên thế giới.

1.2.3. Chức năng phần mềm SOLIDWORKS

a. Chức năng CAD

CAD (Computer – Aided Design) là chức năng thiết kế được tích hợp trong
SOLIDWORKS giúp người dùng dễ dàng làm quen phần mềm và thiết kế một
cách nhanh chóng nhờ giao diện trực quan và sự bố trí các thanh công cụ một cách
hợp lý.
b. Chức năng CAE

CAE (Computer – Aided Engineering) có nhiệm vụ mô phỏng hoạt động để cải

thiện thiết kế sản phẩm hoặc hỗ trợ trong việc giải quyết các vấn đề kỹ thuật. CAE
bao gồm chức năng mô phỏng, xác nhận, tối ưu hóa sản phẩm, quy trình, công cụ
sản xuất. Nhờ tích hợp bộ phần mềm phân tích Cosmos chạy trong môi trường của
SOLIDWORKS mà người dùng có thể phân tích một số phần phức tạp như:

 Phân tích tĩnh học.

 Phân tích động học.
 Phân tích dao động.
 Phân tích nhiệt học.
 Phân tích sự va chạm của các chi tiết.
 Phân tích thuỷ khí động học
 Phân tích động lực học
 Phân tích quá trình rót kim loại lỏng vào khuôn

c. Chức năng CAM

CAM (Computer – Aided Manufacturing) hay còn gọi là chức năng

SOLIDWORKS CAM là một trong những CNC hỗ trợ trong lĩnh vực gia công
phay, cho phép tích hợp các quy trình thiết kế và sản xuất theo một hệ thống để
đánh giá thiết kế, giúp các chương trình gia công được tạo lập dễ dàng, tiết kiệm
chi phí và thời gian.

1.2.4. Tính năng của SOLIDWORKS

a. Khả năng thiết kế mô hình 3D hoàn hảo

Đây là một trong những tính năng nổi bật của phần mềm SOLIDWORKS.
SOLIDWORKS vượt trội hơn hẳn bởi tính trực quan, phương pháp xây dựng mô
hình 3D nhanh chóng. Khả năng sử dụng dữ liệu bản vẽ, phác thảo 2D chuyển đổi
thành mô hình hình học 3D. Bên cạnh đó, SOLIDWORKS có khả năng dựng mô
hình 3D từ ảnh chụp, điều này hỗ trợ rất lớn cho việc sáng tạo và phát triển sản
phẩm.

b. Tính năng lắp ráp các chi tiết

Hầu hết các phần mềm CAD/CAM nào cũng có tính năng này. Sau khi thiết kế,
các chi tiết 3D sẽ có thể được lắp ráp để thành một bộ phận máy hoặc một khối
hoàn chỉnh. Tính năng này giúp bạn dễ dàng chỉnh sửa, tự do sáng tạo và phát triển
những sản phẩm mới.

c. Xuất bản vẽ trên phần mềm SOLIDWORKS

SOLIDWORKS cho phép dễ dàng tạo các hình chiếu vuông góc các chi tiết hoặc
các bản lắp với tỉ lệ và vị trí do người sử dụng quy định mà không ảnh hưởng đến
kích thước. Việc xuất bản vẽ chính xác sẽ phục vụ cho quá trình sản xuất một cách
dễ dàng và nhanh chóng.

d. Tính năng gia công trên SOLIDWORKS

Để sử dụng chức năng này cần phải dùng một modul nữa của SOLIDWORKS là
SOLIDCAM. Trước đây, SOLIDCAM là module được tách ra để bán riêng như
sau này nó được tích hợp và chạy ngay trên giao diện của SOLIDWORKS.
SOLIDCAM cũng là module thân thiện và dễ dàng sử dụng.

e. Phân tích động lực học trên SOLIDWORKS

Để kiểm tra và cải thiện chất lượng bản thiết kế, SOLIDWORKS Simulation cung
cấp các công cụ mô phỏng hỗ trợ. Các sản phẩm được kiểm tra về độ bền, về hệ số
an toàn và được phân tích động học đầy đủ, được mô phỏng tính toán như thật để
hạn chế phế phẩm trong quá trình sản xuất.

1.2.5. Tầm quan trọng của SOLIDWORKS

Với các chức năng và tính năng vô cùng hữu ích thì phần mềm SOLIDWORKS vô
cùng quan trọng trong việc hỗ trợ các kỹ sư thiết kế bản vẽ:

 Sản phẩm phức hợp thiết kế & phát triển: Một lý do rất quan trọng khiến
SOLIDWORKS phổ biến đó là nó cho phép thiết kế và phát triển các cụm
phức tạp nhất, dễ dàng tạo hệ thống với hàng nghìn thành phần.
 Tiết kiệm thời gian phát triển: Trung bình, SOLIDWORKS có thể tiết kiệm
đến 30% thời gian so với các hệ thống khác. Điều này là nhờ vào quy trình
làm việc được sắp xếp hợp lý và khả năng tương tác hiệu quả cao.
 Xác thực thiết kế tích hợp và tự động. Người dùng có thể giám sát bản thiết
kế, xem nó có đáp ứng yêu cầu tuân thủ và đạt được mục tiêu mà không bị
sai lệch trong quá trình thiết kế không.
 Tiết kiệm thời gian chu kỳ giao hàng: Thời gian làm việc trong các dự án và
thời gian chu kỳ giao hàng có thể giảm lên đến 35%.
  Visual Analytics: Đây là nền tảng hỗ trợ phân tích và báo cáo trực qua cho
phép người dùng nhận được thông tin quan trọng và hình dung kết quả trong
thiết kế 3D, đẩy nhanh quá trình thiết kế.

1.2.6. Ưu điểm của phần mềm SOLIDWORKS

a. Giao diện trực quan

SOLIDWORKS là phần mềm thiết kế có giao diện trực quan, hỗ trợ người thiết kế
làm quen từ các thao tác đầu tiên. Các menu được đơn giản hóa, có các nút mẹ ở
trên và các nút con bên dưới (kkông có menu thả xuống). Giao diện có thể được
tùy chỉnh hóa tùy theo nhu cầu của người dùng.

b. Dễ sử dụng

 Dễ thiết kế

SOLIDWORKS cung cấp một cửa sổ nhập kích thước khi đang vẽ đường hoặc
hình dạng trước khi hoàn thành. Trong một cú nhấp chuột, bạn có thể có một dòng
có độ dài như ý muốn. Chỉ trong hai lần nhấp chuột nữa, đường của bạn có thể
được đặt so với tính năng hiện có ở góc chính xác mà bạn yêu cầu.

 Dễ lập mô hình hình học

Để tạo một bộ phận, bản phác thảo cần được chuyển thành dạng 3D. Điều này
thường xảy ra bằng cách dùng bản phác thảo, nhưng quá trình này cũng có thể sử
dụng nhiều chức năng hơn.

 Dễ kết xuất

Với gói kết xuất đi kèm, việc xuất hình ảnh là một quá trình trực tiếp và đơn
giản. Đối với gói SOLIDWORKS Premium cho phép hiển thị tức thì trong khi thiết
kế. Điều này có thể giúp khách hàng hình dung một cách trực quan hơn. Bên cạnh
đó, các kỹ sư hiểu rõ hơn về độ trong suốt, phản chiếu khi thiết kế sản phẩm.

c. Xử lý nhanh

Điều này còn tùy thuộc vào cấu hình máy tính cá nhân nhưng nếu như so sánh với
một số đối thủ khác thì SOLIDWORKS hoạt động nhanh và mượt mà hơn. Đặc
biệt, đối với các phiên bản SOLIDWORKS sau này, máy vẫn vận hành trơn tru đối
với các bản vẽ có nhiều chi tiết phức tạp.
d. Tuyệt vời trong việc thiết kế khuôn

Với SOLIDWORKS, việc chia lõi khuôn, tách khuôn, lắp ráp, mô phỏng khuôn
không còn là vấn đề khó khăn. Nếu biết làm chính xác quy trình và có kinh nghiệm
xử lý, người dùng có thể làm nhiều khuôn khác nhau mà chỉ cần các thao tác thay
đổi nhỏ từ khuôn khác.