SELF-LEARNING HOME TASK (SLHT)

Subject: FILIPINO Grade: __8 Level: Secondary Quarter: _2__ Week: __4_

MELC: Naibibigay ang denotatibo at konotatibong kahulugan,

kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan ng mga simbolo at
pahiwatig na ginamit sa akda.

Competency Code F8PT-IIe-f-25

Name _____________________________ Section ________ Date ________

School _____________________________ District __________________________

A. PAGTATALAKAY

Mahirap minsan magbigay ng kahulugan sa mga salita kapag ito ay hindi

ginagamit sa pangungusap. Ang bawat salita ay nag-iiba ang kahulugan depende
sa pagkakagamit nito. Ipagpalagay natin ang salitang ilaw na kung saan ito ay
pwede nating ipakahulugan na isang bumbilya at pwede rin na tumutukoy ito sa
taong nagbibigay pag-asa o di kaya ay pinakakahulugan natin itong ina. Maiging
malaman natin ang kahulugan ng salita at pahayag sa pamamagitan ng
pagkakagamit nito sa salita. Sa puntong ito ay pag-aaralan natin ang tungkol sa
pagbibigay kahulugan sa mga salita.

Ang simbolo ay mga salita na kapag binanggit sa isang akdang

pampanitikan, tulad halimbawa ng tula, ay nag-iiwan ng iba’t ibang
pagpapakahulugan sa mambabasa. Ngunit ang pagpapakahulugan ng
mambabasa ay kailangang hindi malayo sa tunay na intensiyon ng makata sa
kanyang akda. Halimbawa, ang puti ay sumisimbolo sa kalinisan o kadalisayan;
samantalang ang pula naman ay sumisimbolo sa katapangan o kaguluhan.
Madalas, gumagamit din ang mga makata ng isang babae sa kanilang mga tula
upang magbigay-imahen sa bansang Pilipinas. Sa pamamagitan ng paggamit ng
mga simbolo o imahen, mas nauunawaan ng mambabasa ang pangkaisipan at
pandamdaming implikasyon ng tula.

Mga halimbawa ng Simbolismo at Kahulugan nito:

 Pusang itim - malas, may mangyayaring masama o hindi maganda
 Pula -kaguluhan, pakikilaban o katapangan
 Maria Clara- tipikal na dalagang pilipina o binibining mahinhin
 Itim - kamatayan, kadiliman, kasamaan o maaaring kahirapan
 Kalapati - kapayapaan o pakikiisa
 Pusong itim -masama ang hangarin o hindi mabuting tao
 Ahas - mang-aagaw, hindi mapagkakatiwalaan, traydor o taksil
 Buwaya - katiwalian o mga masamang gawain
 Linta -sipsip, grabe kung makakapit sa isang tao
 Tinik - sagabal, pagsubok o kahirapan
  Ilaw - pag-asa
 Goliath - malaking tao na hindi ginagamit ang utak

Ang pahiwatig naman ay maituturing na mahalagang sangkap ng

anumang akdang pampanitikan tulad ng maikling kuwento at tula. Ang
pahiwatig ay isang istilong ginagamit ng makata upang sabihin ang kanyang
gustong sabihin sa paraang hindi lantad o hayagan. Sa pamamagitan nito, mas
nagiging matimpi ang isang akda. Hindi nagiging kabagut-bagot sa mambabasa
dahil hindi sinasabi sa kanya ang lahat-lahat. Kumbaga, may mga misteryo o
kahiwagaan na kailangan niyang tuklasin sa pagbabasa. Nagiging malikhain ang
mambabasa dahil naiiwan sa kanyang guniguni o imahinasyon ang pagbibigay-
kahulugan sa tula.
Upang mas maintindihan kung ano ang pahiwatig, basahin at unawain ang
sumusunod na akda.

Ano ang nais ipahiwatig ng linyang ito:

“Sabihin mo mahal ko, na maaangkin ko na ang kaligayahan ko…”

Kung ang iyong sagot ay pag-aagaw buhay ng isang ama ay tama ka. Hindi
direktang sinabi ng awtor na ang ama ay nag-aagaw buhay o malapit nang
mamatay.

Pansinin din ang mga ginawang paglalarawan ng awtor sa sitwasyon:

Sabihin mo, mahal ko, na maaangkin ko na ang kaligayahan ko…

Kinagat ni Ina nang mariin ang kanyang labi at nang siya’y mangusap ay
hindi ko naaming kay Ina ang tinig na yaon. Maaangkin mo na, mahal ko!
Ang init ng mga labi ni Ina ang kasabay ng kapayapaang nanahanan sa mga
labi ni Ama. Nasa mga mata man niya ang ilaw ng pagkabigo sa pagdurugtong sa
isang buhay ay wala nang luhang dumadaloy sa mga iyon.
Natitiyak niya ang kasiyahang nadama ng kalilisang kaluluwa…

Ang mga pahayag na ito ay pahiwatig na ang ama sa kuwento ay yumao o

namatay na. Bagamat puno ng kalungkutan ang huling bahagi ng kuwento,
nakamit naman ng lumisang ama ang tunay na kaligayahan. Tapos na rin ang
kanyang paghihirap.

Konotasyon at Denotasyon
 Ito ang dalawang dimensiyon sa pagpapakahulugan ng mga salita.

Ang denotasyon ay karaniwang kahulugang mula sa diksiyonaryo o

salitang ginagamit sa pinakakaraniwan at simpleng pahayag.

Halimbawa:

a. Ang ganda ng bulaklak sa kanyang halamanan. (bahagi ng isang

halaman na karaniwang makulay)

b. Lumalaki na ang punong itinanim ko sa aming likod-bahay.

(halamang lumalaki ng mataas)

Samantalang ang konotasyon ay may dalang ibang kahulugan ng isang

tao o pangkat na iba kaysa karaniwang kahulugan.

Halimbawa:

a. Maraming magagandang bulaklak na anak si Bulan. (babae)

b. Ang kanyang anak ay mababait. Nanggaling kasi sa mabuting

puno. (magulang/angkan)

B. PAGSASANAY

Pagsasanay 1
Panuto: Ibigay ang kahulugan at kasalungat ng mga salitang nakasulat ng
madiin. Piliin ang sagot mula sa kahon sa ibaba at isulat ito sa talahanayan.

Masaya Mapahamak Malungkot

Mamatay Mapulaan matulungan
Maligtas Magtaksil kalungkutan
Magtapat pagpapakasaya masaya

KAHULUGAN MAHIRAP NA SALITA KASALUNGAT

Halimbawa:

nagpakasawa Nagpakagumon sa trabaho nagpabaya

1. matinding pagkasiphayo 2.

3. buhay ma’y makitil 4.

5. magahis sa panganib 6.

7. Malumbay ang buhay 8.

9. Maglilo sa Inang Bayan 10.

Pagsasanay 2

Panuto: Isulat kung ang sinalungguhitang salita at pahayag sa bawat

pangungusap ay nagsasaad ba ng denotasyon o konotasyon.
Isulat ang iyong sagot pagkatapos ng pangungusap.

1. Napakabango naman ng rosas na iyan. ______________

2. Ang kapal naman kasi ng mukha niyang manghiram. ____________
3. Sinasabi ko na saiyo, maraming buwaya dito sa Kongreso. __________ Ay
kabog! Ang haba at ang kintab ng buhok ng ating Ms. STI dahil ang
daming ngkakagusto sa kanya. ___________
4. Ano ang nagyari sa tapang niya, umurong ba? ___________
5. Inahas ako ng kaibigan kong si Randal. __________
6. Malalim ang sugat niya dahil sa aksidente. __________
7. “Isa kang anghel na hulog ng langit”, sabi ni Dylan. __________
8. Naging maswerte si Cedrick at Charlie sa buhay dahil namulat sila sa
pamilyang may ginintuang kutsara. __________
10.Nakasanayan na niyang magsunog ng kilay upang makamit niya ang
kanyang mga pangarap. __________

C. PAGTATAYA/PAGLALAPAT/AWTPUT

Panuto: Basahin ng mabuti ang mga linyang hango sa iba’t-ibang akda at

tukuyin kung ano ang isinisimbolo o ipinapahiwatig ng mga
pangungusap at mga salitang may salungguhit. Piliin ang titik ng
iyong sagot at isulat sa linyang inilaan.

_____1. Ang buhay ay guryon: marupok, malikot, Dagiti’t dumagit saan man
sumuot… (Ildefonso Santos, Ang Guryon)

a. pagsubok sa buhay b. problema/suliranin

c. isang laruan d. pangarap

_____2. At sa kubong butas-butas ay naglagos ang pangarap.

(Teo T. Antonio, Kasal ni Kikay)
a. tahanan/bahay b. pamilya c.
kahirapan d. kayamanan

_____3. Walang nakakaalam kung gaano na katanda ang gilingang bato. Ito’y
nagisnan na naming magkakapatid. (Edgardo M. Reyes, Ang Gilingang Bato)

a. katandaan b. panahon
c. pamana d. kabuhayan

_____4. Sa bawat tao ay may naghihintay na lupa ng sariling baying

sinilangan. (Rogelio Sicat, Sa Lupa ng Sariling Bayan)

a. lupang sinilangan b. lupang sakahan

c. lupang lilibingan d. lupang pagkukunan ng kabuhayan
_____5. May mga taong bukod sa hangad na tularan ang lalong walang habas
na ibon: ang Agila, ay may mga palatandaan pa rin ng buwitre, ng
kuwago at ng malaking bayakan na sumisipsip ng dugo ng tao.
(Amado V. Hernandez, Mga Ibong Mandaragit)

a. katakawan b. kabulastugan
c. gahaman sa yaman d. kasakiman

_____6. Lumuha ka, aking Bayan; buong lungkot mong iluha ang kawawang
kapalaran ng lupain mong kawawa
(Amado V. Hernandez, Kung Tuyo na ang Luha Mo, Aking Bayan)

a. damdamin b. mga pasakit/pagdurusa ng bayan

c. pag-ibig sa bayan d. pagliligtas sa bayan

_____7. At kung di sa luhang pabaon sa akin, namatay na muna bago ko naatim;

(Francisco Baltazar, Florante at Laura Saknong 299)

a. nabitawan b. natanggap
c. nabigla d. nalimutan

_____8. Ibig kong magsaka na ang aanihin ikabuhay ko ma’y sa pawis ko galing.
(Rogelio Sicat, Malaya)

a. paghingi ng tulong sa ibang tao b. pagsisikap sa sariling paraan

c. gawing mag-isa ang gawain d. hindi paghingi ng tulong sa iba

_____9. Dalawangpung taong nabangkay ang laya, laksa ang nasukol na diwa at
puso. (Teo T. Antonio, Babang-Luksa)

a. marami ang nakakulong

b. mahabang panahon ng pananakop ng mga dayuhan
c. maraming taon na ang tao ay walang layang magsalita
d. pang-aabuso sa mga Pilipino

_____10. May isang bagay na malinaw na malinaw kong natatandaan tungkol kay
Tata More –hindi pa siya pumupunta sa amin nang hindi niya taglay
ang ingay at halakhak.
(Genoveva E. Matute, Tata More)
a. Masayahing tao si Tata More
b. Maraming naiinis kay Tata More
c. Mahirap kalimutan si Tata More
d. Mahilig humalakhak si Tata More
 D. KARAGDAGANG GAWAIN

Panuto: Narito ang iba pang mga bagay na madalas ginagamit ng mga
manunulat sa kanilang mga akda. Alamin ang simbolo/imahen ng mga
ito kapag ginamit sa isang akda. Isulat ang titik ng iyong sagot sa
nakalaang patlang.

Prepared by: Edited by:

JEREMIA U. DESCATIAR FEBIE ROSE S. DESALES

SST-1 FILIPINO DISTRICT COORDINATOR- BANTAYAN I

Reviewed by:

CHLOE S. GARRUCHA
DISTRICT CARETAKER

Sanggunian:
Aklat:

Dayag, Alma M. at Mary Grace g. Del Rosario. Pinagyamang Pluma 8. Ikalawang Edisyon. Phoenix
Publishing House, Inc, Quezon Avenue, Quezon City 2016, pp. 165, 201.

Internet:

https://www.slideshare.net/jericlazo716/filipinopagbibigay-kahulugan-sa-pag

https://thesilentlearner2014.blogspot.com/2014/06/filipino-2-problema-at-
solusyon.html

https://brainly.ph/question/529551#readmore

kapitolyohs.files.wordpress.com
 GABAY PARA SA :

GURO: Bilang tagapagdaloy, inaaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang kagamitang pampagkatutong ito
(SLHT).Kinakailangan ding subaybayan sila at itala ang pag-unlad nila habang
hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto.

MAG-AARAL: Sadyang ginawa ang kagamitang ito bilang tugon sa iyong

pangangailangang matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng
silid-aralan. Kung may mga katanungan o paglilinaw kaugnay sa mga gawaing
nakapaloob dito huwag mag-aatubiling makipag-ugnay sa iyong guro maaaring sa
text, chat, o tumawag sa numerong ibinigay ng inyong gurong-tagapayo.

MAGULANG/TUTOR: Ang tulong-aral na ito ay pinagaan at umaasang

makauugnay ang mga mag-aaral sa mapatnubay at malayang pagkatuto sa
pamamagitan din ng wastong paggabay ninyo habang kanilang
pinagtatagumpayan ang pansarili, panlipunan, at pang-ekonomikong hamon sa
pag-aaral. Kung may mga katanungan o paglilinaw kaugnay sa mga gawaing
nakapaloob dito agad makipag-ugnay sa guro maaaring sa text, chat, o tumawag.