CHƯƠNG 2

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

NỘI DUNG

1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin về

GCCN và SMLS thế giới của GCCN.

2. GCCN và việc thực hiện SMLS của GCCN

hiện nay

3. Sứ mệnh lịch sử của GCCN Việt Nam

 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.1. Khái niệm và đặc điểm của GCCN

Vấn đề là ở chỗ giai cấp Vô

sản thực ra là gì? Và phù hợp
với sự tồn tại ấy của bản thân
nó, giai cấp Vô sản buộc phải
làm gì về mặt lịch sử.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.1. Khái niệm và đặc điểm của GCCN
a. GCCN trên phương diện kinh tế - xã hội

Thứ nhất, phương thức

lao động của GCCN trong
nền sản xuất tư bản chủ
nghĩa: đó là những người
lao động trực tiếp hay
gián tiếp vận hành các
công cụ sản xuất có tính
chất công nghiệp ngày
càng hiện đại và xã hội
hóa cao.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.1. Khái niệm và đặc điểm của GCCN
a. GCCN trên phương diện kinh tế - xã hội

Thứ hai, trong quan hệ

sản xuất tư bản chủ nghĩa,
GCCN là những người lao
động không sở hữu tư
liệu sản xuất chủ yếu
của xã hội. Họ phải bán
sức lao động cho nhà tư
bản và bị chủ tư bản bóc
lột giá trị thặng dư.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.1. Khái niệm và đặc điểm của GCCN
b. GCCN trên phương diện chính trị - xã hội

Trong CNTB, GCCN chịu sự

thống trị của GCTS.

Và sự thống trị của GCTS, đặc

biệt của bộ phận tư sản đại công
nghiệp là điều kiện ban đầu cho
sự phát triển giai cấp công
nhân.
 ĐẶC ĐIỂM CHỦ YẾU CỦA GCCN
+ Đặc điểm nổi bật của giai cấp công nhân là lao động
bằng phương thức công nghiệp với công cụ lao động là
máy móc, tạo ra năng suất lao động cao, quá trình lao
động mang tính chất xã hội hóa.

+ Giai cấp công nhân là sản phẩm của bản thân nền đại
công nghiệp, là chủ thể của quá trình sản xuất vật chất
hiện đại.

+ Nền sản xuất đại công nghiệp và phương thức sản xuất
xã hội hóa đã rèn luyện cho giai cấp công nhân những
phẩm chất về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần
hợp tác và tâm lý lao động công nghiệp. Đó là một giai
cấp cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt để.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN

SMLS của 1 giai

cấp là việc giai
cấp đó xoá bỏ chế
độ cũ, đã lỗi thời,
không còn phù
hợp với tiến trình
của lịch sử để xây
dựng một xã hội
mới tiến bộ hơn.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN

Nội dung SMLS của GCCN là xoá bỏ chế độ TBCN,

xây dựng CNXH, CNCS.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN

SMLS của GCCN Việt Nam là phải

lãnh đạo cuộc CM dân tộc dân chủ
nhân dân, thông qua đội tiên phong
của mình là ĐCS Việt Nam, đấu tranh
giành chính quyền, thiết lập nền
chuyên chính dân chủ nhân dân.
Trong giai đoạn cách mạng XHCN,
GCCN từng bước lãnh đạo nhân dân
lao động xây dựng thành công CNXH,
CNCS.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN
a. Nội dung kinh tế
- GCCN là chủ thể sản xuất ra ngày
càng nhiều của cải vật chất, đáp ứng
nhu cầu ngày càng tăng của con
người và XH.

- GCCN đại diện cho lợi ích chung của XH

 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN
b. Nội dung chính trị - xã hội
- Tiến hành cách mạng chính trị để
lật đổ quyền thống trị của giai cấp
tư sản.

- Thiết lập nhà nước kiểu mới.

- Cải tạo XH cũ và tổ chức xây

dựng XH mới.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN
c. Nội dung văn hóa, tư tưởng

Tập trung xây dựng hệ giá trị mới.

Thực hiện công cuộc cách mạng

về văn hóa, tư tưởng.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.2. Đặc điểm SMLS của GCCN
a. SMLS của GCCN xuất phát từ những tiền đề KT-XH của SX
mang tính chất XHH với 2 biểu hiện nổi bật là:

Thứ nhất, với tiền đề về KT

làm cho LLSX mâu thuẫn với
QHSX.

Thứ hai, với tiền đề về XH làm

xuất hiện mâu thuẫn giữa
GCCN và GCTS.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.2. Nội dung và đặc điểm SMLS của GCCN
1.2.2. Đặc điểm SMLS của GCCN

b. Thực hiện SMLS của GCCN là sự nghiệp CM của bản thân

GCCN cùng với đông đảo quần chúng và mang lại lợi ích cho đa số.

c. SMLS của GCCN không phải là thay thế chế độ sở hữu tư nhân
này bằng một chế độ sở hữu tư nhân khác mà là xóa bỏ triệt để
chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất.

d. Việc GCCN giành lấy quyền lực thống trị XH là tiền đề để cải tạo
toàn diện, sâu sắc và triệt để XH cũ và xây dựng thành công XH
mới với mục tiêu cao nhất là giải phóng con người.
 1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SMLS CỦA GCCN
1.3. Những điều kiện quy định SMLS của GCCN
1.3.1. Điều kiện khách quan quy định SMLS của GCCN

Thứ nhất, do địa vị kinh tế của GCCN quy định.

Thứ hai, do địa vị chính trị - xã hội của giai cấp

công nhân quy định.
Giai cấp công nhân là giai
cấp tiên phong cách mạng.

Có tinh thần cách mạng

triệt để nhất.

Có ý thức tổ chức kỷ luật cao.

Có bản chất quốc tế.

1.3.2. Điều kiện chủ quan để GCCN thực hiện SMLS

a. Sự phát triển của bản thân GCCN cả về số lượng và chất lượng

- Về số lượng: GCCN là
những người làm việc
trong môi trường SXCN,
do vậy khi SXCN không
ngừng được mở rộng thì
số lượng GCCN sẽ
không ngừng tăng lên.
1.3.2. Điều kiện chủ quan để GCCN thực hiện SMLS

a. Sự phát triển của bản thân GCCN cả về số lượng và chất lượng

- Về chất lượng: thể hiện

ở trình độ trưởng thành
và ý thức chính trị của
một giai cấp cách
mạng; năng lực và
trình độ làm chủ khoa
học kỹ thuật và công
nghệ hiện đại.
1.3.2. Điều kiện chủ quan để GCCN thực hiện SMLS

b. Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN
thực hiện thắng lợi SMLS của mình

-Đảng cộng sản là tổ

chức cao nhất của
GCCN, đảm bảo vai trò
lãnh đạo của GCCN.
1.3.2. Điều kiện chủ quan để GCCN thực hiện SMLS

b. Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN
thực hiện thắng lợi SMLS của mình

Quy luật hình thành?

ĐCS = CN MÁC - LÊNIN + PT CÔNG NHÂN

ĐCSVN = CN MÁC - LÊNIN + PT CÔNG

NHÂN + PT YÊU NƯỚC
Sự ra đời của ĐCS có
vai trò như thế nào
đối với việc thực hiện
SMLS của GCCN?
1.3.2. Điều kiện chủ quan để GCCN thực hiện SMLS

c. Phải có sự liên minh GC giữa

GCCN với giai cấp nông dân và
các tầng lớp lao động khác

d. Ngoài ra còn cần có sự giúp đỡ

của phong trào công nhân quốc
tế. Tuy nhiên phải xác định tự
mình là chính.
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.1. Giai cấp công nhân hiện nay

Điểm tương
đồng

Điểm
khác biệt
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.1. Giai cấp công nhân hiện nay
Điểm tương
đồng

☞ Vẫn đang là LLSX hàng đầu của

XH hiện đại.

☞ Vẫn bị giai cấp TS và CNTB hiện

đại ngày nay bóc lột giá trị thặng dư.

☞ Vẫn luôn là lược lượng đi đầu trong

các cuộc đấu tranh
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.1. Giai cấp công nhân hiện nay

☞ Công nhân hiện đại có xu hướng trí

Điểm tuệ hóa.
khác biệt
☞ GCCN có sự thay đổi lớn về cơ cấu
trong nền sản xuất hiện đại.

☞ Tham gia vào sở hữu (trung lưu

hóa).

☞ Biểu hiện mới về xã hội hóa lao

động.

☞ Ở 1 số nước, GCCN đã trở thành

GC lãnh đạo và ĐCS trở thành Đảng
cầm quyền.
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.2. Thực hiện SMLS của GCCN trên thế giới hiện nay
2.2.1. Về nội dung kinh tế - xã hội

✓ Với sự phát triển của quá trình sản

xuất với công nghệ hiện đại, thì vai trò,
SMLS của GCCN đối với sự phát triển
của xã hội càng thể hiện rõ.

✓ Mâu thuẫn lợi ích cơ bản giữa giai

cấp công nhân với giai cấp tư sản
cũng ngày càng sâu sắc
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.2. Thực hiện SMLS của GCCN trên thế giới hiện nay
2.2.2. Về nội dung chính trị - xã hội

Ở các nước tư bản chủ nghĩa, mục

tiêu đấu tranh trực tiếp của giai cấp
công nhân và lao động là chống
bất công và bất bình đẳng xã hội.
Mục tiêu lâu dài là giành chính
quyền về tay giai cấp công nhân và
nhân dân lao động.
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.2. Thực hiện SMLS của GCCN trên thế giới hiện nay
2.2.2. Về nội dung chính trị - xã hội

Đối với các nước xã hội chủ

nghĩa,nội dung chính trị - xã hội
của SMLS của GCCN là lãnh
đạo thành công sự nghiệp đổi
mới
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS CỦA GCCN HIỆN
NAY
2.2. Thực hiện SMLS của GCCN trên thế giới hiện nay
2.2.3. Về nội dung văn hóa, tư tưởng

Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng

Đảng Cộng sản, giáo dục nhận thức
và củng cố niềm tin khoa học đối với lý
tưởng, mục tiêu của chủ nghĩa xã hội
cho GCCN và nhân dân lao động, giáo
dục và thực hiện quốc tế chân chính
của GCCN.
 3. SMLS CỦA GCCN VIỆT NAM
3.1. Đặc điểm của GCCN Việt Nam

GCCN VN ra đời vào đầu thế kỷ XX

Sớm giác ngộ SMLS của GC mình.

Gắn bó mật thiết với các giai cấp

và tầng lớp nhân dân khác trong
XH.
Tăng nhanh về số lượng và chất
lượng; đa dạng về cơ cấu nghề
nghiệp; nắm vững khoa học-
công nghệ tiên tiến.
 3. SMLS CỦA GCCN VIỆT NAM
3.2. Nội dung SMLS của GCCN VN hiện nay

Là nguồn nhân lực lao động chủ yếu

tham gia phát triển nền KTTT hiện đại,
định hướng XHCN.
VỀ KINH
TẾ

Lực lượng đi đầu trong sự nghiệp đẩy

mạnh CNH, HĐH đất nước.
 3. SMLS CỦA GCCN VIỆT NAM
3.2. Nội dung SMLS của GCCN VN hiện nay

Giữ vững bản chất GCCN của Đảng,

vai trò tiên phong, gương mẫu của
cán bộ đảng viên.
VỀ CHÍNH TRỊ
- XÃ HỘI
Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn
Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái
về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
trong nội bộ.
 3. SMLS CỦA GCCN VIỆT NAM
3.2. Nội dung SMLS của GCCN VN hiện nay

Xây dựng và phát triển nền văn hóa

Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc.
VỀ VĂN HÓA
– TƯ TƯỞNG
Tham gia vào cuộc đấu tranh trên lĩnh
vực tư tưởng lý luận để bảo vệ sự
trong sáng của CN Mác- Lênin và tư
tưởng HCM.
 3. SMLS CỦA GCCN VIỆT NAM
3.3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng
GCCN Việt Nam hiện nay
3.3.1. Phương hướng
Giữ vững bản chất GCCN và các nguyên tắc sinh hoạt của Đảng.

Quan tâm giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển GCCN về số lượng và
chất lượng.

Nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề
nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động.

Bảo đảm việc làm, nhà ở, các công trình phúc lợi.

Sửa đổi, bổ sung các chính sách, pháp luật về tiền lương, bảo hiểm xã
hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp,… để bảo vệ quyền lợi, nâng cao
đời sống vật chất và tinh thần công nhân.
 3. SMLS CỦA GCCN VIỆT NAM
3.3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng
GCCN Việt Nam hiện nay
3.3.2. Một số giải pháp chủ yếu
Một là, nâng cao nhận thức kiên định GCCN là giai cấp lãnh đạo cách
mạng thông qua đội tiền phong là ĐCS Việt Nam.
Hai là, xây dựng GCCN lớn mạnh phải với xây dựng, phát huy sức mạnh
của liên minh GCCN với giai cấp ND và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo
của Đảng.
Ba là, thực hiện chiến lược xây dựng GCCN lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ
với chiến lược phát triển kinh tế- xã hội

Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân,
không ngừng trí thức hóa GCCN là một nhiệm vụ chiến lược.

Năm là, xây dựng GCCN lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính
trị, của toàn xã hội và nỗ lực vươn lên của bản thân của mỗi người công
nhân
 1. Nêu những quan điểm của CN Mác-
Lênin quan niệm về giai cấp công nhân
ÔN TẬP và nội dung SMLS của GCCN?
2. Trình bày những điều kiện khách quan
và nhân tố chủ quan nào quy định và
thực hiện SMLS của GCCN?
3. Phân tích SMLS của GCCN trong thế
giới hiện nay?

4. Phân tích đặc điểm của GCCN VN và

nội dung SMLS của GCCN VN hiện nay?

5. Nêu những phương hướng và giải

pháp chủ yếu để xây dựng GCCN VN
hiện nay theo quan điểm của ĐCS VN?