TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG

Khoa KHXH&NV
Bộ môn Lý luận chính trị

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Dành cho bậc đại học – không chuyên lý luận chính trị

Mã môn học: 306104

Số tín chỉ: 02
Giảng viên biên soạn: ThS. Thái Thị Tú Anh
Email: thaithituanh@tdtu.edu.vn

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 1

 Chương 2.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Kết cấu chương 2

I. Quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công nhân

và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

II. Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp

công nhân hiện nay

III. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 2

 I. Quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin
về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân

1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân (GCCN)
a. Khái niệm GCCN
“GCCN là một tập đoàn xã hội, hình thành và phát triển cùng với
quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại;… Đó là giai
cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành
công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.”

(Bộ GD&ĐT, (2021), Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, NXB. Chính trị
Quốc gia Sự thật, Hà Nội, trang 66)

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 3

 b. Đặc điểm của giai cấp công nhân

Là sản phẩm của nền đại công nghiệp

Lao động bằng phương thức công nghiệp

mang tính chất xã hội hóa cao

Chủ thể của quá trình sản xuất vật chất hiện đại

Tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp tác và
tâm lý lao động công nghiệp

Có tinh thần cách mạng triệt để

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 4

 2. Nội dung sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân

Ngoài giai cấp

công nhân còn có giai cấp nào cũng
từng nắm giữ sứ mệnh lịch sử?

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 5

  Điều kiện để một giai cấp đảm nhiệm
sứ mệnh lịch sử

Có hệ tư tưởng riêng
tiến bộ

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 6

 2. Nội dung sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân

Thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản, giai cấp công

nhân tổ chức lãnh đạo nhân dân đấu tranh giải phóng mình và

giải phóng toàn xã hội; xoá bỏ các chế độ áp bức, bóc lột, bất

công; xóa bỏ Chủ nghĩa tư bản để xây dựng Chủ nghĩa xã hội

và Chủ nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới.

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 7

 2. Nội dung sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân

Nội dung kinh tế: Giai cấp công nhân (GCCN) là lực lượng sản
xuất cơ bản sản xuất ra của cải cho xã hội Xã hội chủ nghĩa.

Nội dung chính trị: Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản,
GCCN tiến hành đấu tranh giành chính quyền, xây dựng nhà
nước mới của nhân dân.

Nội dung văn hoá - xã hội: Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản, GCCN xây dựng nền văn hoá, con người mới với tư tưởng,
đạo đức xã hội chủ nghĩa…

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 8

  Đặc điểm sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân

Đây chính là điểm phân biệt

sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân với sứ mệnh lịch
sử của các giai cấp khác.

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 9

  Đặc điểm sứ mệnh lịch sử (SMLS)
của giai cấp công nhân (GCCN)

SMLS của GCCN xuất phát từ

Xoá bỏ triệt để chế
những tiền đề kinh tế - xã hội
của sản xuất mang tính xã hội 1 3 độ tư hữu về tư liệu
sản xuất.
hoá.

Đây là sự nghiệp của bản thân Mục tiêu cao nhất là

GCCN cùng với quần chúng 2 4 giải phóng con
và mang lại lợi ích cho đa số. người.

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 10

 3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân

KHÁCH Địa vị kinh tế - xã hội

QUAN của giai cấp (GC) công nhân

1 2 3 4
GC vô sản GC công Lợi ích cơ GC công nhân
là sản phẩm nhân là bộ bản của GC có những lợi
của nền đại phận cách công nhân ích cơ bản
công mạng nhất đối lập trực thống nhất với
nghiệp, trong các tiếp với lợi lợi ích của đại
được tuyển yếu tố cấu ích của GC đa số quần
mộ trong tất thành lực tư sản. chúng nhân
cả các GC lượng sản dân lao động
24/11/2022
xuất
306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 11
  Những đặc điểm chính trị - xã hội
của giai cấp công nhân

Có hệ tư Giai cấp công Giai cấp Tinh thần

tưởng nhân là giai cấp công nhân đoàn kết giai
Mác- tiên phong và là giai cấp cấp và các
Lênin tinh thần cách có ý thức tổ lực lượng xã
mạng triệt để chức kỷ luật hội
nhất cao

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 12

 Sự phát triển của
bản thân giai cấp
công nhân

Đảng
Cộng sản

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 13

  Nhân tố nào quan trọng nhất?

 Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản (ĐCS) và giai cấp công
nhân (GCCN)
• ĐCS là sự kết hợp giữa phong trào công nhân với chủ nghĩa Mác
– Lênin.
• GCCN là cơ sở xã hội quan trọng nhất của Đảng.
• Đảng chỉ gồm những người ưu tú, giác ngộ lý luận, kiên quyết
cách mạng nhất.
• Đảng cao hơn giai cấp ở trình độ giác ngộ lí tưởng, trí tuệ, phẩm
chất và sự hi sinh cho giai cấp => lãnh đạo giai cấp.

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 14

  Vai trò của Đảng Cộng sản

 Lãnh tụ chính trị: Làm cho giai cấp công nhân trở thành tự
giác - hiểu rõ và biết thực hiện sứ mệnh lịch sử.
 Tham mưu giai cấp:
• Vạch cương lĩnh, đường lối, ... đấu tranh chính trị.
• Giác ngộ giai cấp tạo sự thống nhất về tư tưởng.
• Tổ chức để tạo nên sức mạnh thống nhất, liên kết hành động ...
cho cả giai cấp.
 Tiền phong đấu tranh:
• Đi đầu trong đấu tranh, tiên phong về trí tuệ, gương mẫu trong
cuộc sống.

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 15

 II. Giai cấp công nhân và việc thực hiện
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay
1. Giai cấp công nhân (GCCN) hiện nay

GCCN
TRUYỀN GCCN GCCN
THỐNG HIỆN NAY

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 16

 1. Giai cấp công nhân hiện nay

Là LLSX hàng Xu hướng trí tuệ hoá

đầu; GCCN;
Bị GCTS bóc lột Tham gia vào sở
m; hữu (trung lưu hoá);
Xung đột lợi ích cơ K
Biểu hiện mới về xã
TƯ
bản giữa GCTS & ƠN H
Á
hội hoá lao động;
G
GCCN vẫn tồn tại; ĐỒ
C
BI
Ở các nước XHCN,
NG
Đi đầu trong các ỆT GCCN trở thành giai cấp
cuộc đấu tranh chống lãnh đạo thông qua đội
CNTB…
*Từ viết tắt: tiền phong là ĐCS.
LLSX: lực lượng sản xuất
GCTS: giai cấp tư sản
GCCN: giai cấp công nhân
XHCN: xã hội chủ nghĩa
ĐCS: Đảng Cộng sản
CNTB: Chủ nghĩa tư bản
m: Giá trị thặng dư tư bản chủ nghĩa
24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 17
 2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân trên thế giới hiện nay

Về nội dung kinh tế – xã hội

Về nội dung chính trị - xã hội

Về nội dung văn hoá, tư tưởng

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 18

  Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
(GCCN) ngày nay so với thế kỷ XIX

Nội dung chính trị:

Nội dung kinh tế:
Ở các nước định hướng xã hội chủ nghĩa:
Vẫn là lực lượng
là giai cấp lãnh đạo nhân dân xây dựng Chủ
giữ vai trò sản
nghĩa xã hội;
xuất vật chất chủ
yếu cho xã hội, Ở các nước tư bản chủ nghĩa: đi đầu
quyết định sự tồn trong các cuộc đấu tranh chống áp bức, bất
tại của xã hội. công, áp đặt của chủ nghĩa đế quốc; chống
nghèo đói, ô nhiễm môi trường…

Nội dung văn hóa – xã hội: Lãnh đạo hoặc đi đầu

trong xây dựng một nền văn hóa tiến bộ vì công bằng,
bình đẳng và quyền con người…

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 19

 III. Sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân Việt Nam
1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam

 Về lịch sử hình thành

- Ra đời trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỷ XX
- Là lực lượng tiên phong lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc
- Sớm giác ngộ lý tưởng, mục tiêu cách mạng
- Gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội
- Đại bộ phận xuất thân từ nông dân & các tầng lớp lao động

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 20

 1. Đặc điểm của
giai cấp công nhân (GCCN) Việt Nam

GCCN Việt Nam - sản phẩm

của một quá trình công nghiệp hoá đặc biệt

Là giai cấp kiên quyết nhất, cách mạng nhất, đi đầu trong
đấu tranh cách mạng” – Hồ Chí Minh

GCCN Việt Nam có nhiều ưu thế về chính trị

Quan hệ mật thiết với dân tộc, nhất là giai cấp nông dân

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 21

 2. Nội dung sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay

Đảng ta xác định: “Giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử
to lớn: Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là
Đảng Cộng sản Việt Nam; giai cấp đại diện cho phương thức sản
xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội….”
(Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, tr.67, tr.72-73)

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 22

 3. Phương hướng và một số giải pháp xây dựng
giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay

 Nâng cao nhận thức trong Đảng, tổ chức công đoàn, bản thân giai
cấp công nhân và trong toàn xã hội về vai trò (sứ mệnh lịch sử)
của giai cấp công nhân.
 Tăng cường “trí thức hóa” công nhân.
 Xây dựng, củng cố các tổ chức chính trị trong các doanh nghiệp,
nhà máy, nhất là các doanh nghiệp ngoài nhà nước.
 Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
 Hoàn thiện luật đầu tư (thu hút đầu tư nhưng phải bảo vệ lợi ích
người lao động).
24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 23
 Câu hỏi ôn tập

1. Phân tích quan niệm của Chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công

nhân và nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân?

2. Trình bày điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan quy định sứ

mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cũng như việc hoàn thành sứ

mệnh lịch sử của giai cấp công nhân?

3. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thế giới hiện nay?

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 24

 Câu hỏi ôn tập

4. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam và nội dung sứ mệnh

lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay?

5. Phương hướng và giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cấp công

nhân Việt Nam hiện nay?

6. Phê phán những luận điệu sai trái phủ nhận sứ mệnh lịch sử của

giai cấp công nhân hiện nay?

24/11/2022 306104_Chương 2_Sứ mệnh lịch sử của GCCN 25