TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG

Khoa KHXH&NV
Bộ môn Lý luận chính trị

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Dành cho bậc đại học – không chuyên lý luận chính trị

Mã môn học: 306104

Số tín chỉ: 02
Giảng viên biên soạn: ThS. Thái Thị Tú Anh
Email: thaithituanh@tdtu.edu.vn

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 1

  Hai giai đoạn của hình thái kinh tế - xã hội
Cộng sản chủ nghĩa

Hình thái kinh tế - xã hội

cộng sản chủ nghĩa
Hình thái kinh tế - xã hội
Giai đoạn cao
tư bản chủ nghĩa Giai đoạn thấp (Chủ nghĩa cộng sản)

t
Giai đoạn thấp
= Thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa cộng sản

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 2

 Chương 3. Chủ nghĩa xã hội
và thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội

ch ươn g 3
Kết cấu

lên
II. Thời kỳ quá độ III. Quá độ
I. Chủ nghĩa xã hội lên CNXH CNXH ở Việt Nam
(CNXH)

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 3

 I. Chủ nghĩa xã hội

1. Chủ nghĩa xã hội, giai đoạn đầu của hình thái kinh tế – xã
hội
Cộng sản chủ nghĩa

Hai giai đoạn của hình

thái kinh tế – xã hội
Cộng sản chủ nghĩa

Chủ nghĩa xã hội được

hiểu theo những nghĩa
nào?
24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 4
 2. Điều kiện ra đời Chủ nghĩa xã hội

LLSX >< QHSX

Tính chất xã hội hoá của LLSX QHSX tư nhân TBCN

GCCN >< GCTS

*Từ viết tắt:
LLSX: Lực lượng sản xuất
QHSX: Quan hệ sản xuất
GCCN: Giai cấp công nhân
CMXHCN
GCTS: Giai cấp tư sản
TBCN: Tư bản chủ nghĩa
CMXHCN: Cách mạng xã hội chủ nghĩa

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 5

 3. Những đặc trưng bản chất
của Chủ nghĩa xã hội
Giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã
hội, giải phóng con người, tạo điều kiện để con người
phát triển toàn diện.

Bảo đảm bình đẳng, đoàn

kết giữa các dân tộc và có
quan hệ hữu nghị, hợp tác
với các nước trên thế giới.
Có nền văn hoá phát triển
cao, kế thừa và phát huy
những giá trị của văn hoá
dân tộc và tinh hoa văn hoá
nhân loại
24/11/22
Do nhân dân
lao động làm chủ
Có nền kinh tế phát triển
cao dựa trên lực lượng
sản xuất hiện đại và chế
Có nhà nước kiểu mới độ công hữu về tư liệu
mang bản chất giai cấp sản xuất chủ yếu
công nhân, đại biểu cho
lợi ích, quyền lực và ý chí
của nhân dân lao động.
306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 6
 II. Thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội

1. Tính tất yếu khách quan

(trực tiếp & gián tiếp) của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

Từ Chủ nghĩa tư bản lên

Quá độ Chủ nghĩa cộng sản ở những
2 kiểu quá độ

trực tiếp nước tư bản phát triển.

Từ những nước tiền tư bản

Quá độ hoặc chưa qua Chủ nghĩa tư bản
gián tiếp phát triển.

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 7

 2. Đặc điểm của thời kỳ quá độ
lên Chủ nghĩa xã hội

“Đan xen” những mảnh, những bộ phận của cả xã hội cũ và

xã hội mới trên mọi lĩnh vực

+ C. Mác: Thực chất của thời kỳ quá độ - quá độ chính trị.

+ V. I. Lênin: làm rõ hơn quá độ trong kinh tế.

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 8

 2. Đặc điểm của thời kỳ quá độ
lên Chủ nghĩa xã hội

Kinh tế Chính trị Tư tưởng

Xã hội
văn hoá
- Phát triển -Thiết lập, tăng
lực lượng sản cường chuyên
xuất; Xác lập hệ
chính vô sản;
- Thực hiện tư tưởng
- Giai cấp công
kinh tế nhiều nhân nắm & sử mới & xây Thực hiện
thành phần; dụng quyền lực dựng nền công bằng,
- Công nghiệp nhà nước trấn văn hoá bình đẳng…
hoá, điện khí áp giai cấp tư mới.
hóa, hợp tác sản & tổ chức
xây dựng xã
hóa…
hội mới.

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 9

 III. Quá độ lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

- Quan niệm về quá độ bỏ qua

Chủ nghĩa tư bản của Đại hội IX.
- Đặc điểm thời kỳ quá độ lên Chủ
nghĩa xã hội ở Việt Nam là “bỏ
qua chế độ Tư bản chủ nghĩa.

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 10

 1. Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam là bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa

 Tính chất của thời kỳ quá độ: khó khăn, lâu dài, phức tạp.

 Cách thức “bỏ qua Chủ nghĩa tư bản”: “bỏ qua cái gì, không
bỏ qua cái gì”?

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 11

 1. Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam là bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa

Các nhiệm vụ trọng tâm của

thời kỳ quá độ

Phát triển kinh tế – xã hội là trung

tâm.
Xây dựng Đảng là then chốt.
Phát triển văn hóa, con người là nền
tảng tinh thần.
Củng cố quốc phòng, an ninh là nhiệm
“4 trụ cột” vụ trọng yếu và thường xuyên.
phát triển
24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 12
 1. Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam là bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa

Các nhiệm vụ trọng tâm của

thời kỳ quá độ

Hoàn thiện thể chế kinh tế thị

trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Phát triển nguồn nhân lực chất
lượng cao.
Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ.

“3 khâu đột phá”

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 13

 2. Những đặc trưng của Chủ nghĩa xã hội
và phương hướng xây dựng Chủ nghĩa xã hội
ở Việt Nam hiện nay

8 đặc trưng

8 phương hướng 9 mối quan hệ

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 14

 Câu hỏi ôn tập

1. Phân tích điều kiện ra đời và những đặc trưng của Chủ nghĩa xã
hội theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin? Liên hệ với thực
tiễn Việt Nam?
2. Phân tích tính tất yếu, đặc điểm của thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa
xã hội? Liên hệ ở Việt Nam?
3. Phân tích làm rõ quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về con
đường đi lên Chủ nghĩa xã hội của nước ta là sự phát triển quá độ
lên Chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ Tư bản chủ nghĩa?
4. Phân tích, làm rõ những thuận lợi, khó khăn trong thực hiện
những nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội ở nước
ta và định hướng giải quyết?

24/11/22 306104- Chương 3_CNXH & TKQĐ lên CNXH 15