Machine

MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

ANNAA BARBAACHISOOTA

Haayidirooliik injinariingii keessatti hojiin hedduun kan akka tasgabbaa'aa bishaan kuufamaa, aprons baffled, fi vortex shaft fi
kkf, jecha bu'aa BARBAACHISOOTA ANNAA jedhuun beekamu. Kaayyoon isaanii anni haayidiroolikii (gara ho'aattiisaa fixuu)
dhabanii. Isaan kun hojiiwwan yaa'a gadi bu'anis kan jennu yoo ta'u, daandii eegumsa dhangala'aa, boolla bishaanii fi bishaanii
keessatti bakkaa qaba.
Rakkoon anniisaa facaasuun bu'an dhangala'aa garagaraa gadi aanaa ta'etti
hir'isuun, caasaa haayidiroolikii ciccituu, dambalii bishaan funyaanii ykn dhiqachuudha. Humna dhabaa
dhangala'aa bishaanii balleessuuf maloonni hedduun jiru. Isaanis akka armaan gadiitti ramadamuu danda'u:

Gosa Utaalcha Haayidroolikii Bishaan Dhaabbii

(An) . Gosa eproonii qajeelfamaa (ii) .
Gosa eprooniia

Jet Diffusion & free jet stilling basin (i) .

Kuusaa babal'ina jeettii

(ii) . Kuusaa babal'ina jeettii wal-nyaatinsaa

(iii) Kuusaa jeettii (iv) Kuusaa hump stilling
(v) .
Dhiibbaa stilling basin
Facaastoota anniisaa gosa baaldi (i) .
Gosa baaldi roolaara jabaa (ii) .
Gosa baaldi roolaara slotii (iii) .
Utaalcha samii Gosa baaldi (trajectory waqa ykn garagalchuu) jedhu.
Adeemsi anniisaa balleessuu adda addaa shaniin galma gahuu kan danda'u yoo ta'u isaan keessaa
tokko waliin makamuu danda'u ykn danda'uu (i) Fuula daandii dhangala'aa irratti (ii) .

Jeettii ittiin kufe

Keessatti (iii) Yeroo yeroo gara poolii yaa'a gadi bu'etti

(iv) Bishaan tasgabb keessatti hojjechuu (v) .
At inni ba'e dhangala'aa gara lagaatti

Wantoota anniisaa facaastoota irratti Maalummaa bu'uuraa

(ii) . filannoosan (i) .

Guddinaa lolaa & uumamuu waliin (iii) Saffisaa

yaa'aa (iv) .
Qajeelfama yaa'aa (v) .

Dhangala'aa gadi bu'aa fi isaa bakka caasaa qabxiin xumura

baay'ee itti dha. Dizaayii anniisaa balleessitoota irratti innii gadiin beekuun gosa
ijaarsa baay'ee bu'aa fi gatii salphaa ta'eef haaldureedha.
2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2019 2020 2020 2020.

Hariiroo kaarvii bishaan funyaanii(TWC) fi kaarvii olka'iinsa Utaaluu(JHC) .

JHCn TWC wajjin karaa adda addaa shaniin ta'uu danda'aa:
Kaarvii olka'iinsa (JHC) yeroo hundaaluu bishaan funyaanii(TWC) .
Kana gad fageenyi yaa'aa laga kutaa addaa keessatti dhangala'aa hundaaf uumamuu utaalcha qubbee caasaa
irratti gahaa ta'uu isaati. Utaalli sunuuf ni yaala

1. 1. 1. 1. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

eegalaan eprooniinii siree yaa'a gadiitti haleelu. Faca'iinsi anniisaa karaalee gadi kamiinuu galma

ga'uu danda'aa:

(a) Sadarkaa lafaa D/S daandii dhangala'aa gadi buusuun akka gadi fageenyi bishaan funyaanii bishaan tasgabbaa'aa keessatti

Wal'aansoo wal'aansoo wal'aansoo qabaa olka'iinsa utaalaatiin akka ta'u gochuu. Kunis haala sadii fiduu danda'aa: (i) .

Lafa diriiraa hin xumuramne siree lagaa gaditti kan gadi bu'e (ii) Lafa gadi bu'e

garaa gara gadiitti ol ka'uu (iii) Lafa gadi bu'e gad qubni dhuma dhangala'aa irraa

fagaatee kan qabu irratti (b) Stilling basin sadarkaa siree lagaa baffles ykn sills (c ) .

Still basin kan hidhaa gadi aanaa qabu gara gadiitti. (d) Caasaa gosa baaldi---- Haala gadi

bishaanii funyaan gadi aanaa sireen dhagaa jabaa bishaanii dandamachuu danda'u

yoo jiraate, Ski Jump baaldiin anniisaa balleessu seeramuu ni danda'a. 1000 000 000 000 000 000 000 000 000

daandii dhangala'aa irra darbuu gara oliitti waan darbatuuf amma booda hin kufin siree lagaa hin rukutin quba miila bishaan

dhangala'aa sanaa irraa tokko tokko imala. Asitti annii aduu aduu jeettii fi ijaaruu jala lagaa qabuun

ni faca'aa. Scour tokko tokko kan sochiimu ta'us, baay'ee takka ykn baay'ee fagoo ta'uun isaa hidhicha balaadhaaf saaxiluu
hin danda'u.

2. Kaarviin olka'iinsa utaalchaa yeroo hunda kaarvii bishaan bishaan funyaanii gadi
bishaan bishaan funyaanii ol'aanaa ta'een, amala dhangala'aa ta'e bishaan ittiin konkolaachisuun dheeraa

jala ittiin utaalcha baay'ee mudaa hin qabne qofa. Facaastuu anniisaa karaa armaan gadiitiin ittiin danda'amuu danda'a:

Eprooniiaa Roller baaldi gosa anniisaa balleessu

(An)

(ii) .

3. Kaarvii olka'iinsa utaaluu kaarvii bishaan bishaan funyaanii olitti yeroo dhangala'aa gadi aanaa fi gadi lakkisuu
ol'aanaa irratti.

Eprooonin wal-qixaa sadarkaa lagaa keessatti haala kana keessatti gadi bu'aa hin taane hin dhangala'aa gadi aanaa irratti fi

gadi bu'aa oolmaa ol'aa ol'aaf Utaalcha Haayidroo mijaawaa ta'e kiiliif kenna. Kanaaf furmaanni isaa, .

gadi bu'aa bishaanii gahaa namtolcheedhaan dhaan bifa utaalchaa dhaan ee dhuftee akka ta'u

godhuudha.

Kannneen gadi bu'aa ni danda'u:

(a) Bishaan dhaabbii hidhaa gadi aanaa

qabu (b) Bishaan dhaabuu kan baaflii pilaaroota qabu bifa bifa sillaasee ilkaan qabu

4. Kaarvii olka'iinsa utaalchaa kaarvii bishaan funyaanii gadiitti yeroo dhangala'aa gadi aanaa fi isa olitti dhangala'aa

ol'aanaa irratti haala kana keessatti haalli guutuu guutu qabu dhangala'aa ol'aanaa keessatti utaalcha gadummaa gadi
bishaan funyaanii gahaa ta'e argachuudha.

Ijaarsi hidhaa jireenya ykn wanta kaayyoo ittiin hojjetamu.

5. Kaarviin ol'iinsa utaalchaa gadikaa utaalcha boodaa wajjin walsimu dhangala'aa hundaaf

Eproonii koiitiinkir qajeelfamaa fi bishaan ittiin tasgabboonii ko'iitiin

2. 2. 2. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

GOSA USBR STILLING BASINS (1) tasgabbeessuu

bishaan kuufamaa Froude 1.7 fi 2.5 gidduu jiruuf.

Haala jiruu

eproonii qajeelaa qofatu qabachuu qaba. Dhangala'aan haala kana keessatti baay'ee waan hin qabneef yeroo

baay'ee ittin gudachuun hin danda'amu. Haa ta'u malee, eprooniin aduu utaalcha isa irra jiru

of keessaaf dheeraa ta'uu qaba.

Dheerinni eproonii = Dheerinni utaalcha = 5 Y2, bakka Y2 gadidha walduraa duubaan jiruu.

(2) Froudes 2.5 fi 4.5 Lakkoo 2.5 fi 4.5 Keessatti

Daangaa froudes darani tasgabbeessuu Gosa I anniisaa yaa'aa'aa tauuf bu'a bak'uun isaa

addaera. Kuusaan bishaanii aduu bilookii chute (chute blocks) kandha. Dheerinni L dhabamsiisaa gatiiwwan

adda addaa F1 tiif gabatee gadi bu'aa gadi bu'uu danda'u:

F1 2. 2. 4. 4. 5. 5.

L/Y2 4.3.3 3 5.3 5.8.8 6. 6. .

Haala kana keessatti sababa utaalcha oscillating guddachaa jiruun dalgee jiruu jiidhina hin qabne ni

uuma. Haa ta'u malee gocha dalgee ukkaamsuuf lafti yaadaa akka gadi fageenyi bishaan funyaanii bishaan

10 2012 irraa % 10 akka caalu saa qaba . kunis amala utaalchi oolmaa

keessaa ba'uuf qabu ni sakatta'a.

3. 3. 3. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

4. 4. 4. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

(3) Lafsii bishaanii fixaa Froudes.5 ol ta'e Haala 4ffaa

yaa'a dhufu irratti hundaa'uun akka gadiitti armaan gadiitti gosti'a filannoo lamaa tasgabbeessuun lama qophaa'eera.

(a) saffisi yaa'a dhufu 15m/s gadi yeroo ta'u, Gosa II stilling basin ajameera . Bishaan kun CHUTE BLOCKS, 2019.

BAFFLE BLOCK fi DHUMAA fayyadama. Guddinni, waliin fi bakki bilookii chute fi baffles irratti

garagaraa. Dheerinni L ijaaraa stilling fi olka'iinsi h3 fi h4 bilookii baffle fi sill dhumatin wal duraa duubaan gatiiwwan adda addaa F1 tiif gabatee armaan gadii irraa duubatti deebi'uu danda'u:

F1 10. 10. 12. 12. 14. 14. 16. 16.

L/Y2 5. 5. 6. 6. 8. 8. 2.7 2.8.8 2.8.8 2.8.8

2.3 2.5.5 2.6 2.3 2.7 3.0.0 3.3.3.3

h3 /y 1

h4 /Y 1. 1. 1.5 1.2 1.7 1.3 2.0 1.5 1.6 1.7 1.8.8 1.9.9

5. 5. 5. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

Baacoo Y3 gadi bu'aa fi tartiiba ta'a baa biloo baaflii

fidhaan dheerinni diinaa tasgaa'aa baay'ee hir'ataa tasgaa'aa baay'ee hir'ata ittis annisaa faca'iin utaalcha
haayidilikii ittiin ofirraa ittisuu dande'aa dhufu bilookii kana irratti hinmuun waan ta'eef. Haa ta'u malee, bilookiin baaflii
sababaan dhangala'aa dhufuun humna guddaa ni salu. Kana malees fuula bilookii irratti yeroo baay'ee baaflii bu'aa
gadin xuuxuu ykn negaatiivii ni guddinaa kunis humnoota bilookii kana irratti socho'an ni dabala. biyya, bilookiin
baaflii bu'uura irratti sirnaan hidhamuu qaba. Dabalataanis lafti fixee humnoota daayinamikii fuula olka'aa bilookii
baaflii irratti irraaman kan ka'es fe'iinsa fi'a, kunis ta'uu lafaa uumamaan uumaa keessatti qabau.

(b) Saffisni dhufu dhufu m/s 15 yeroo caalu, GOSA III STILLING ASIN fudhatamuu ni danda'a. Kuusaa kana
keessatti bilookii chute qofatu kantuu yoo ta'u bakka sill jadhubaa sill dentate ni kennama. Kuusaa bishaanii kana
keessatti bilookiin hin kennamnee humna Saffisa guddaa dhangala'aa dhufu irraa kan
(Qeenxee) ka'e bilookiin kun bu'aa fi bu'aa bilookii kana fi lafa itti aanu bishaanii irratti negaatiivii guddaa ta'een
cavi ta'uu'a bu'aa dandachatti guddachuu.
(ii) .

Haa ta'u malee, bilookiin baaflii haala kana keessatti dhabamsii fi bu'aa faca'iinsi anniisaa adda
durummaan utaalcha haayidiroolikiitiin kan nuti waan ta'eef dheerinni dheedhiin akka BAASIIN GOSA II salphaa
caalaa ta'a. Dheerinni tiifaa gosa III stilling gatiiwwan adda addaa F1 gabatee gadi bu'aa gadi bu'uu danda'u:

F1 12 L/Y2 4.3 Ammas haala keessatti amala utaalcha bishaan kana keessaa
8. 8. 10. 10. 14. 14.

5 3.85
ba'uuf qabu sakatta'uuf 6 4.0 akka gadi fageenyi
jecha lafti ijaaraa 4.2.2.2.2 4.3.3
bishaan funyaanii 4.3.3

2019 2020 %5 akka caalu kaa'ameera .

Facaatoota anniisaa gosaaldi

Facaastoon anniisaa gosa baaldi baaldi garagalfame kan qubbee harkaa bakka'aa irratti baaldi of keessaa qaba.
Facaastoon anni gosa baldichaa gosa dhangala'aa dhangala'aa qofaaf ni danda'u. Gosti anniisaa baasuuuu kun
mala bishaan ittiin tasgabb caalaa kan dinagdee ta'u lakkoofsi Froude F1' dhangalaaa dhufu 10 ol ta'u, ittiin
haala keessa jiru keessatti gadi bu'aa fi itti aanu ta'uu isaa qulqullinaa dheeraa fi tasgabb ni baadha ture.

Kanas gosa baaldiin anniisaa facaastoota haala funyaan wal qabatee ni danda'ama.
Haa ta'u malee, gosti anniisaau dhabituu kun kan danda'u yeroo la dhagaa jabaa jabaa irraa ka'e. Facaastoon
anniisaa gosa baaldi gosa sadii armaan gadii qabu: (i) .

Baaldi roolaara jabaa

(ii) . Baaldi roolaara slotii (iii) .
Utaalcha iskii ( ykn baaldi garagalchuu ykn tiraajeektarii) .

6. 6. 6. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

Baaldiin roolaar jabaan slotted bakka gad fageenyi bishaan funyaanii mi'a guddaa ta'eetti humna ta'etti, gadi bu'aa tartiiba utaalcha haayidiroolikii

seeun wal bira qabamee ni danda'a.

Baaldiin kunneen ijaarsa funyaan keessatti liqimfamanii kan hafan yoo ta'u kanarraa ka'uun kunniinsa baaldi bishaan keessa lixan anniisaa

facaastoota jedhamanii waamamu. Baaldiin roolaara jajjaboo fi qaawwa qabu akka armaan gadiitti ilaalama: Baaldi roolaara jabaa

(Qeenxee)

Baaldiin roolaar jabaan baaldi akka eproonii kan dandeettiif geengoo konkaavii raadiyaasiisii fi funyaan deflector akka ajaetti of keessaa

qaba. Yeroo bishaan baaldicha irra yaa'u guutummaan bishaan baaldicha keessaa ba'u funyaan baaldichaatiin gara oliitti kan deebi'ee fi akka

itti mul'atutti roolaaroonni eliiptikii lama ni guddatu. Roolaara keessa keessa sa'aatii faallaa ta'een socho'u tokko fuula baaldichaa kane guddisu

yoo ta'u baaldicha jiru keessa kan ittidha. Kunis baaldi roolaar ( ykn fuula gubbaa) beekama. Roolariin inni biraan booda sa'aatiin socho'u

battaluma baaldicha irraa garatti yoo gadii lafa irratti kan guddatu ta'u, kunis roolaara lafaa ittiin kan beekamu yoo ta'u, dandeettiin roolarootaa,

makamuu dhangala'aa waliin ta'uun anniisaa akka badu taasisaa.

Funyaan baaldiin bishaan oliitti garagaluun isaa bishaan irratti boba'aa guddaa fi lafa irratti roolaara garaa uuma. Roolariin lafaa kun

mallattoo siree laaftuu ta'e walitti fufiinsaan gara duubaattisee funyaan baaldichaa irrattis kanumaa. tokko tokko tokko gara baaldichaatti socho'uu

danda'u, kunis achitti qabamee fuula baaldichaa ciccituudhaan miidhuu danda'a. Kanas sababa boba'aa lafa irraa hamaa ta'een dhangala'aa

gama gaditti itti fufa bara lagaa dhiqannaa fida.

Hanqinoonni baaldi roolaara jabaa kun baaldi roolaara slotted keessatti ni dalau.

__________ .
.

/.
Raadiyaasii Baaldichaa: R= 0.6ÿ H Bakkaa H/4. *Hd

= kufaatii crest of spillway irraa gara baaldi garagalchuu mitian.

irraa Hd =Mataa ol crest miliyaa
Foormulaa Vente Chow R = 0.306 *10k Bakka k =

(v1+6.4 Hd +4.88)/(3.6 Hd + 19.5) .

V1 = yeroo yaa'aa quba miila dhangala'aa irratti m/s

Baaldi Roolaara Slotted

Baaldiin roolaar slotted kan baaldi akka apron concave geengoo piroofaayilii kan raadiyaasii guddaa qabuuf funyaan deflector slotted (ykn

dentated) qaba. Walumaagalatti gochi haayidiroolikii baaldi slotted amala baaldi jabaa waliin qaba. Akkasitti haala baaldi slotted keessatti wal
waliin rollers ni

developu. Haa ta'u malee haala kana keessatti bishaanichi funyaan baaldichaa kofa diriiraa ta'een ba'ee kutaa isaa qofti gara oliitti kan

jal'atudha. Akkasitti boba'aan bu'aa baay'ee hir'ata, fi roolaroota lafaa waliin ta'e ni uuma kunis gamatti dhangala'aa sirrii ta'e fida. Kana malees

Kana malees kana keessatti galmeen sireenyaan baaldicha hinjiru hin fudhanne, caccabni fudhatu kan baaldicha keessa

seenuu danda'u battalumatti karaa bakka itti dhiqamee ba'a.

Haa ta'u malee malee baaldi slotted gadi bu'aa funyaaniitiin guddaa qaba. Gad bishaanii funyaan gadi aanaa irratti roarri baaldiin baaldiin

keessaa kanuu gad yoo ta'u,ma gadiitti dhangala'aa lagga uumu yoo ta'u kunis siree la ni xuuxa. Irratti

7. 7. 7. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

gama biraatiin yeroo gad fageenyi bishaan funyaanii bahu bishaan jeettii keessaa bahu ni dhiphatee gara siree
lagaa kan oofu yoo ta'u kunis bakka itti rukutamutti siree lagaa ni xuuxa. Akkasitti baaldiin slotted gad roola bishaan
funyaanii alimitee qofaaf mijatu

SKI JUMP BUCKET Baaldiin

utaalcha iskii bakka gad gadnyi bishaan funyaanii, utaalcha gadii taartiiba uumamuucha haayidiroolikii gadi gadi ta'ee fi
sireen lagaa jabaa jabaa irraa kan ka'e ta'eetti ta'etti ni danda'ama.
Funyaan baaldichaa boca guddaa waan qabuuf, guutummaan bishaan baaldicha irra yaa'u akka jeettii tti kan jal'atu yoo ta'u,
kunis karaa bishaan itti dhuftee dhufte garagara lagaa deebi'ee kufa. Akkasitti haala kana keessatti

anniisaan mormiitiin, jeetichi bubbeetti cabsuu fi gaarii jeetiin kufaa jiru siree lagaa fi bishaan funyaan irratti qabuun
ni faca'aa.

Sadarkaan BUCKET INVERT irra caalaa ijatiin'a. Yoo manni humnaa baaldi utaalcha iskii jala jiraate, sana booda
invartiin foddaa humnaa caalaa ol ka'ee manaa ta'uu qaba. Haala tokko keessatti baaldiin bishaan funyaan
gaadiin baaldiin invert sana booda akkaguusiitti ta'e akka haga konkiriitii 1.5m hanga 3.0m siree dhagaa irratti argamsiif.
Utaaluun iskii qulqulluun ykn garagalchi akka yeroo baay'ee waamamutti akka funyaan baaldiitti yeroo gadi bu'aa bishaan

funyaanii guddaa ta'e ol ta'utti kennama.

Raadiyaasiin Baaldiin Baaldiin baaldi roolaara jabaa waliin fo qaba.

Qaxxaamuraa seensaa fi ba'aa:

Qaxxaamuraa seensaatiif, kiirri daandii dhangala'aa cirrachaan qabu 4a hangaa 1 qajeelaa dha. Kofoon

ba'uu ÿ dheerina tiraajeektarii waanuuf waanan dha. Tiyooriitiin yoo wal-nyaatinsi, duubatti hafuu fi kkf

tuffataman, foormulaa qajeelfama qaamaa tiraajeektarii jeettii madaaluuf ittiinnu

2. 2. 2. .

X= (Lakk /g) cubbuu 2ÿ

2. 2. 2. .

Olka'iinsi tiraajeektarii Jeet Y = h sin2ÿ = (Vo Filannoon kofa ba'uu /2g) cubbuu2ÿ
dhaan dhaandha, kofoon ba'uu 30o hanga 35o dhuga dha. Yeroo bishaan funyaan guddaa funyaan
baaldichaa gadi ta'u bocni funyaan ijaarsa salphaa ta'eef diriiraa ta'ee eegama.Dhiibbaan cimaan sub ol'aanaa funyaan yaa'a gadii

irratti aeration gochuun hambisuu qaba ykn funyaan fa'a ykn funyaa ta'e qaba.

8. 8. 8. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

9. 9. 9. .
Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

10. 10. 10. .

Machine
MaashiniiTranslated by Google
Googlen Hiike

11. 11. 11. .