You are on page 1of 173

>

‫ي‬‫ح‬ ‫ص‬
‫راهنمای نحوه ح امحاء مواد شيميا يي‬
‫ی‬ ‫ح‬‫م‬ ‫م‬ ‫س‬ ‫ك‬ ‫م‬ ‫ص‬ ‫ص‬ ‫ل ا ست العم هنم تخ‬
‫ا ز مات ‪ ،‬د ور ل اه و ر وداهی ي رز ال ت ط و كار‬

‫مركز سالمت محیط و كار‬


‫ژپوهشکده محیط زیست‬
‫‪ -‬عنوان گايد الين‪ :‬راهنمای نحوه صحيح امحاء مواد شيميايي‬
‫كد الزامات ‪2929292-9091-1 :‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪ -‬تعداد صفحات‪171 :‬‬

‫مركز سالمت محیط و كار‪:‬‬


‫تهران‪-‬خيابان حافظ تقاطع جمهوری‪ -‬وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و آموزش پزشكي‪-‬مركز سالمت محيط و كار‬
‫تلفن‪ ،921-66797666 :‬دورنگار‪921-66797417 :‬‬
‫‪www.markazsalamat.ir‬‬

‫پژوهشكده محیط زیست دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی تهران‪:‬‬
‫تهران – ميدان انقالب‪ -‬خيابان كارگر شمالي‪-‬نرسيده به بلوار كشاورز‪ -‬پالك ‪ 1247‬طبقه هشتم‬
‫تلفن‪ ،921-77077600 :‬دورنگار‪921-77077607 :‬‬
‫‪http://IER.tums.ac.ir‬‬

‫كميته فني تدوين راهنما‬


‫محل خدمت‬ ‫مرتبه علمی ‪ /‬سمت‬ ‫نام و نام خانوادگی‬
‫دانشگاه علوم پزشكي همدان‬ ‫استاد‪ /‬رئيس كميته‬ ‫دكتر عبدالرحمن بهرامي‬
‫پژوهشكده محيط زيست‬ ‫استاديار‪ /‬عضو كميته‬ ‫دكتر نوشين راستكاری‬
‫دانشگاه علوم پزشكي همدان‬ ‫استاديار‬ ‫دكتر فرشيد قرباني‬
‫مركز سالمت محيط و كار‬ ‫كارشناس‪ /‬دبير كميته‬ ‫مهندس فاضله كتايون مديری‬
‫مركز سالمت محيط و كار‬ ‫كارشناس‪ /‬عضو كميته‬ ‫مهندس فاطمه صادقي‬
‫مركز سالمت محيط و كار‬ ‫كارشناس‪ /‬عضو كميته‬ ‫مهندس مريم رامين‬
‫پژوهشكده محيط زيست‬ ‫كارشناس‪ /‬عضو كميته‬ ‫مهندس فائزه ايزدپناه‬

‫از جناب آقاي دكتر فرشيد قرباني كه در تهيه اين پيش نويس زحمات زيادي را متقبل شده اند‬
‫صميمانه سپاسگزاري مي گردد‪.‬‬
‫فهرست‬
‫‪1‬‬ ‫‪-1‬مقدمه‬

‫‪2‬‬ ‫‪-2‬اصطالحات و تعاریف‬

‫‪6‬‬ ‫‪-3‬طبقه بندي و كدبندي پسماندهاي شیمیائی‬


‫‪6‬‬ ‫‪ 1-3‬پسماندهاي شیمیائی خطرناك‬
‫‪8‬‬ ‫‪ 1-1-3‬پسماندهاي شیمیایی فهرست شده‬
‫‪22‬‬ ‫‪ 2-1-3‬پسماندهاي شیمیایی داراي ویژگیهاي خطرناك‬
‫‪22‬‬ ‫‪ 2-3‬پسماندهاي شیمیائی بی خطر یا داراي خطر ناشناخته‬

‫‪05‬‬ ‫‪-4‬روشهاي امحاء پسماندهاي شیمیائی خطرناك‬


‫‪05‬‬ ‫‪ 1-4‬كلیات‬
‫‪150‬‬ ‫‪ 2 -4‬سوزاندن (‪)Incineration‬‬
‫‪150‬‬ ‫‪ 1-2-4‬مقدمه‬
‫‪156‬‬ ‫‪ 2-2-4‬كلیات احتراق‬
‫‪158‬‬ ‫‪ 3-2-4‬استانداردهاي اجرائی‬
‫‪152‬‬ ‫‪ 4-2-4‬شرایط كاري‬
‫‪115‬‬ ‫‪ 0-2-4‬فازهاي صدور مجوز‬
‫‪111‬‬ ‫‪ 6-2-4‬آنالیز پسماند (‪)Waste Analysis‬‬
‫‪111‬‬ ‫‪ 2-2-4‬بازرسی و پایش (‪)Inspection and Monitoring‬‬
‫‪112‬‬ ‫‪ 8-2-4‬مدیریت مواد باقیمانده (‪)Management of residues‬‬
‫‪112‬‬ ‫‪ 3-4‬امحاء زمینی (‪)Land disposal‬‬
‫‪112‬‬ ‫‪ 1-3-4‬مقدمه‬
‫‪113‬‬ ‫‪ 2-3-4‬خالصه مقررات‬
‫‪113‬‬ ‫‪ 3-3-4‬مخزن سطحی‬
‫‪112‬‬ ‫‪ 0-3-4‬خاكچال ها‬
‫‪121‬‬ ‫‪ 6-3-4‬واحدهاي تصفیه زمینی‬
‫‪124‬‬ ‫‪ 4-4‬تفكیك و برچسب گذاري پسماندهاي شیمیائی خطرناك‬

‫‪131‬‬ ‫‪-0‬راهنماي امحاء برخی از پسماندهاي شیمیائی خطرناك مصرفی در آزمایشگاهها‪:‬‬

‫‪164‬‬ ‫مراجع‬
‫پیشگفتار‬
‫يكي از برنامه هاي مركز سالمت محيط و كار وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و آموزش پزشكي تدوين و‬
‫انتشار رهنمودهاي مربوط به حوزه ها و زمينه هاي مختلف بهداشت محيط و حرفه اي و ساير‬
‫موضوعات مرتبط است كه با بهره گيري از توان علمي و تجربي همكاران متعددي از سراسر كشور‪،‬‬
‫انجام شده است‪ .‬در اين راستا سعي شده است ضمن بهره گيري از آخرين دستاوردهاي علمي‪ ،‬از‬
‫تجربه كارشناسان و متخصصين حوزه ستادي مركز سالمت محيط و كار نيز استفاده شود و در مواردي‬
‫كه در كشور قوانين‪ ،‬مقررات و دستورالعمل هاي مدوني وجود دارد در تدوين و انتشار اين رهنمودها‬
‫مورد استناد قرار گيرد‪ .‬تمام تالش كميته هاي فني مسئول تدوين رهنمودها اين بوده است كه محصولي‬
‫فاخر و شايسته ارائه نمايند تا بتواند توسط همكاران در سراسر كشور و كاربران ساير سازمان ها و‬
‫دستگاههاي اجرائي و بعضاً عموم مردم قابل استفاده باشد ولي به هر حال ممكن است داراي نواقص و‬
‫كاستي هايي باشد كه بدينوسيله از همه متخصصين‪ ،‬كارشناسان و صاحبنظران ارجمند دعوت مي شود‬
‫با ارائه نظرات و پيشنهادات خود ما را در ارتقاء سطح علمي و نزديكتر كردن هر چه بيشتر محتواي اين‬
‫رهنمودها به نيازهاي روز جامعه ياري نمايند تا در ويراست هاي بعدي اين رهنمودها بكار گرفته شود‪.‬‬
‫با توجه به دسترسي بيشتر كاربران اين رهنمودها به اينترنت‪ ،‬تمام رهنمودهاي تدوين شده بر روي‬
‫تارگاه هاي وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و آموزش پزشكي (وبدا)‪ ،‬معاونت بهداشتي‪ ،‬پژوهشكده محيط‬
‫زيست دانشگاه علوم پزشكي تهران و مركز سالمت محيط و كار قرار خواهد گرفت و تنها نسخ بسيار‬
‫محدودي از آنها به چاپ خواهد رسيد تا عالوه بر صرفه جويي‪ ،‬طيف گسترده اي از كاربران به آن‬
‫دسترسي مداوم داشته باشند‪.‬‬
‫اكن ون كه با ياري خداوند متعال در آستانه سي و چهارمين سال پيروزي انقالب شكوهمند اسالمي اين‬
‫رهنمودها آماده انتشار مي گردد‪ ،‬الزم است از زحمات كليه دست اندركاران تدوين و انتشار اين‬
‫رهنمودها صميمانه تشكر و قدرداني نمايم و پيشاپيش از كساني كه با ارائه پيشنهادات اصالحي خود ما‬
‫را در بهبود كيفيت اين رهنمودها ياري خواهند نمود‪ ،‬صميمانه سپاسگزاري نمايم‪.‬‬

‫دكتر كاظم ندافي‬


‫رئيس مركز سالمت محيط و كار‬
‫صفحه ‪1‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -1‬مقدمه‬

‫پسماند به مواد جامد‪ ،‬مايع و گاز گفته ميشود كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم حاصل از فعاليت انسان‬
‫بوده و از نظر توليدكننده زائد تلقي ميشود‪ .‬طبقه بندي پسماندها از ديدگاههاي مختلف انجام مي‬
‫شود‪ .‬از لحاظ تركيب و ساختار مواد تشكيل دهنده‪ ،‬پسماندهاي شيميائي بخش عمده اي از ضايعات‬
‫بخشهاي مختلف بخصوص صنايع را به خود اختصاص مي دهند‪ .‬طيف مواد شيميائي مصرفي و‬
‫توليدي آنقدر گسترده و رو به افزايش است كه امكان تدوين راهنما و دستورالعمل واحد براي كليه‬
‫مواد وجود ندارد‪ .‬در اين راهنما سعي شده است كه مطابق با روشهاي مقبول و مرسوم در دنيا روشهاي‬
‫مختلف طبقه بندي و كد بندي پسماندهاي شيميائي و روشهاي امحاء آنها معرفي گردند‪.‬‬
‫در مديريت هر پسماند توليدي‪ ،‬بخصوص اگر پسماند براي موجودات زنده يا محيط زيست مخاطره‬
‫آميز باشد‪ ،‬اولويت اول‪ ،‬حذف يا عدم توليد آن پسماند است‪ .‬اين راهكار مقبولترين و در عين حال‬
‫مطمئن ترين روش محسوب مي شود‪ .‬با توجه به محدوديت هاي فني‪ ،‬اقتصادي و ‪ ...‬اتخاذ اين راهكار‬
‫كنترلي هميشه امكانپذير نيست‪ .‬در صورت عدم امكان حذف پسماند توليدي‪ ،‬بايد به راهكارهاي‬
‫ديگري همچون كاهش توليد‪ ،‬بازمصرف‪ ،‬بازيابي‪ ،‬بازيافت و تصفيه پسماند (به ترتيب اولويت)‬
‫انديشيده شود‪ .‬چنانچه امكان اجراي هيچ يك از اين روشها ميسر نباشد در آخرين مرحله‪ ،‬پسماند‬
‫توليدي امحاء مي گردد (شكل ‪ .)1‬بنابراين امحاء پسماندها آخرين راهكار در مديريت پسماندهاي‬
‫توليدي است و توليد كنندگان پسماندها قبل از آن بايستي استفاده از روشهاي ذكر شده را امكان‬
‫سنجي نمايند‪ .‬امحاء پسماندها به دليل هزينه هاي اقتصادي‪ ،‬مشكل بودن اجراي آن بدون ايجاد‬
‫هرگونه اثرات سوء بهداشتي و زيست محيطي و مسائل ديگر داراي كمترين مقبوليت و پذيرش از‬
‫طرف توليد كنندگان و حتي مراجع اجرائي و نظارتي مي باشند‪ .‬بنابراين براي اطمينان از موفقيت آميز‬
‫بودن برنامه امحاء هر پسماندي در قدم اول بايستي اثبات شود كه امحاء‪ ،‬تنها راهكار مديريتي‬
‫امكانپذير مديريتي در شرايط موجود مي باشد‪.‬‬
‫به منظور مديريت مناسب هر پسماند شيميائي‪ ،‬در قدم اول بايستي ساختار شيميائي‪ ،‬تركيب‪ ،‬ويژگيها و‬
‫غل ظت و مقدار توليد آن پسماند مشخص شود‪ .‬هر يك از متغيرهاي ذكر شده به تنهائي قادر است‬
‫مراحل مختلف مديريت آن پسماند از جمع آوري‪ ،‬ذخيره‪ ،‬حمل و نقل و امحاء پسماند را تحت تأثير‬
‫قرار دهد‪ .‬لذا براي اتخاذ راهكار مناسب براي مديريت امحاء مواد شيميائي در گام اول روشهاي طبقه‬
‫بندي و كدبندي آنها ارائه مي شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪2‬‬

‫‪ -2‬اصطالحات و تعاریف‬

‫امحاء (‪ :)Disposal‬آخرين مرحله مديريت پسماند مي باشد كه شامل موارد زير است‪:‬‬
‫تصفيه پسماند قبل از امحاء‬
‫سوزاندن پسماند با يا بدون بازيافت انرژي‬
‫دفع پسماند در خاك يا آب‬
‫ذخيره بلند مدت‪ ،‬نامحدود يا دائمي پسماند‬
‫نكته‪ :‬ذخيره طوالني مدت پسماند شامل دوره هاي ذخيره موقتي كه مدت زمان آن توسط مراجعي‬
‫همچون سازمان حفاظت از محيط زيست آمريكا (‪ )EPA‬مشخص شده‪ ،‬نمي باشد‪.‬‬
‫محفظه گذاري (‪ :)Encapsulating‬فرآيندي كه در طي آن سازه اي ايجاد مي شود كه بطور‬
‫كامل ظروف (كانتينرهاي) مهر و موم شده پسماند توسط بتون يا ديگر سازه هاي محكم‪ ،‬احاطه مي‬
‫شوند تا احتمال تشكيل شيرآبه از طريق محدودسازي تماس فيزيكي آب با ظروف يا پسماند كاهش‬
‫يابد‪.‬‬
‫پسماند الكتريكي (‪ :)E-Waste‬تجهيزات برقي يا الكتريكي هستند كه براي عملكرد خود به جريان‬
‫الكتريكي يا ميدان الكترومغناطيسي وابسته هستند (شامل كليه قطعات‪ ،‬زير مجموعه ها و وسايل‬

‫شكل ‪ -1‬سلسله مراحل تصميم گيري در خصوص پسماندهاي توليدي‬


‫صفحه ‪3‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫مصرفي هستند كه جزئي از وسايل الكتريكي در زمان دور انداختن آنها بوده اند)‪ .‬برخي از نمونه هاي‬
‫پسماند الكتريكي عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬وسايل الكتريكي مصرفي يا سرگرمي مثل تلويزيون‪ ،‬پخش كننده ها صوتي و تصويري و‬
‫تيونرها‬
‫ب‪ -‬وسايل اداري‪ ،‬اطالعاتي و فناوري ارتباطي مثل رايانه ها‪ ،‬تلفنهاي ثابت و همراه‬
‫ج ‪ -‬وسايل خانگي مثل يخچال‪ ،‬ماكروويو‪ ،‬ماشينهاي لباس شوئي و ظرف شوئي‬
‫د‪ -‬وسايل روشنائي مثل انواع المپها‬
‫ه – ابزار برقي مثل دريلهاي برقي (به استثناء وسايل برقي صنعتي ثابت)‬
‫و‪ -‬وسايل مورد استفاده براي ورزش و تفريح مثل اسباب بازيها‪ ،‬ماشينهاي كنترلي و وسايل مربوط به‬
‫تناسب اندام‬
‫كمپوست (‪ :)Compost‬مواد پاستوريزه شده حاصل از تغيير شكل كنترل شده ميكروبيولوژيكي‬
‫يك پسماند آلي قابل كمپوست شدن تحت شرايط هوازي و ترموفيليك (دماي باال) براي حداقل‬
‫شش هفته‬
‫پسماند خانگي (‪ :)Domestic Waste‬پسماند توليدي در حين فعاليتهاي خانگي‬
‫پسمانده هاي خشكشوئي (‪ :)Dry cleaning residues‬پسماند توليد شده توسط فعاليتهاي خشكشوئي‬
‫دامنه اشتعال (يا انفجار) پذيري (‪ :)Flammable or explosive range‬دامنه اي از تراكم يك‬
‫گاز يا بخار كه در آن حد اگر منبع افروزشي وجود داشته باشد‪ ،‬اشتعال يا انفجار ايجاد خواهد شد‪.‬‬
‫اين دامنه داراي دو حد مي باشد كه عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬حد پائين انفجار (‪ :)LEL‬كمترين تراكم (حجمي) يك گاز يا بخار در هوا كه امكان اشتعال آن‬
‫وجود دارد‪.‬‬
‫ب‪ -‬حد باالي انفجار (‪ :)UEL‬بيشترين تراكم (حجمي) يك گاز يا بخار در هوا كه امكان اشتعال آن‬
‫وجود دارد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در تراكمهاي كمتر از ‪ LEL‬و بيشتر از ‪ UEL‬يك گاز يا بخار عليرغم وجود ساير شرايط‪،‬‬
‫اشتعال يا انفجار رخ نخواهد داد‪.‬‬
‫پسماند خطرناك (‪ :)Hazardous wastes‬پسماندي است كه داراي حداقل يكي از ويژگيهاي‬
‫تعريف شده توسط ‪ EPA‬باشد‪ .‬بطور كلي پسماند خطرناك شامل هر ماده دورريز و ناخواسته (به‬
‫استثناء مواد راديواكتيو) هستند كه به دليل ويژگيهاي فيزيكي‪ ،‬شيميائي يا عفونت زائي مي توانند در‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪4‬‬

‫صورتي كه به درستي تصفيه‪ ،‬ذخيره‪ ،‬حمل‪ ،‬امحاء يا مديريت نشوند‪ ،‬مخاطرات جدي براي سالمت‬
‫انسانها يا موجودات زنده و محيط زيست ايجاد نمايند‪.‬‬
‫سوزاندن (‪ :)Incineration‬تجزيه حرارتي پسماند به منظور امحاء آنها كه اين فرآيند مي تواند‬
‫همراه با بازيافت انرژي يا بدون بازيافت انرژي باشد‪.‬‬
‫پسماند خنثي (‪ :)Inert wastes‬پسماند جامدي است كه داراي هيچگونه خواص فعال شيميائي يا‬
‫بيولوژيكي نمي باشد‪ .‬اين پسماند از لحاظ زيست محيطي تغيير شكل فيزيكي‪ ،‬شيميائي و بيولوژيكي‬
‫چنداني نمي كند و پتانسيل ناچيزي براي ايجاد اثرات مخرب زيست محيطي دارد‪.‬‬
‫خاكچال (‪ :)Landfill‬محل مورد استفاده براي امحاء پسماند از طريق دفن كنترل شده آنها در‬
‫داخل يا سطح زمين‪ .‬اين محل بسته به حجم زباله دفن شده به سه گروه طبقه بندي مي شود كه عبارت‬
‫است از‪:‬‬
‫الف‪ -‬خاكچال بزرگ (‪ :)Larg landfill‬محل دفن پسماند با ظرفيت بيش از ‪ 131‬هزار تن (تقريباً‬
‫معادل ‪ 011‬هزار متر مكعب)‬
‫ب‪ -‬خاكچال متوسط (‪ :)Medium landfill‬محل دفن پسماند با ظرفيت بين ‪ 02‬هزار تن تا ‪131‬‬
‫هزارتن (تقريباً بين ‪ 20‬هزار متر مكعب تا ‪ 011‬هزار متر مكعب)‬
‫ج‪ -‬خاكچال كوچك (‪ :)Small landfill‬محل دفن با ظرفيت كمتر از ‪ 02‬هزار تن (كمتر از ‪ 20‬هزار‬
‫متر مكعب)‬
‫گاز خاكچال (‪ :)Landfill gas‬گازهاي حاصل از تجزيه زباله هاي انباشته يا دفع شده در داخل‬
‫خاكچال‪ .‬گازهاي متان و دي اكسيد كربن اجزاء اصلي اين گازها مي باشند‪.‬‬
‫شيرآبه (‪ :)Leachate‬مايعي كه از داخل زباله تراوش مي كند يا در اثر تجزيه آن توليد مي شود‪.‬‬
‫شيرآبه شامل آبي كه به داخل زباله نفوذ كرده و بطور بالقوه آلوده به مواد مغذي‪ ،‬فلزات‪ ،‬نمكها و‬
‫ساير تركيبات قابل انحالل يا معلق و محصوالت تجزيه آن شده نيز مي باشد‪.‬‬
‫پسماند مايع (‪ :)Liquid wastes‬شامل كليه پسماندي است كه در دماي ‪ 01°C‬فارغ از آنكه در‬
‫بسته يا مظروف باشند يا نباشند و صرفنظر از آنكه همراه با ظرف يا بسته بندي خود امحاء شده باشند يا‬
‫نباشند‪ ،‬داراي حالت مايع است‪.‬‬
‫تسهيالت بازيافت مواد ‪ :)Material Recovery Facility( MRF‬جايگاه ذخيره مخصوص‬
‫پسماند براي پااليش آنها به منظور بازيافت وسايل‪ .‬اين جايگاه عالوه بر انبار ذخيره پسماند براي‬
‫كمپوست كردن آنها مي باشد‪.‬‬
‫صفحه ‪5‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫پسماند بي فنيلهاي پلي كلرينه (‪ :)PCBs‬تركيبي است كه ساختار بي فنيل آن داراي اتمهاي كلر‬
‫در تعداد مختلف است كه جايگزين هيدروژن شده اند‪ PCB .‬داراي فرموالسيون شيميائي‬
‫‪ C12H10-nCln‬مي باشد كه مقدار ‪ n‬بين ‪ 1‬تا ‪ 11‬مي تواند باشد‪ .‬اين تركيبات به سه گروه زير طبقه‬
‫بندي شده اند‪:‬‬
‫الف ‪ -‬پسماند ‪ PCB‬فهرست شده‪ :‬هر ماده غير قابل مصرفي (شامل مواد موجود در تجهيزات) كه‬
‫حاوي تركيبات ‪ PCB‬در اندازه معادل يا بيشتر از تراكم آستانه (‪ )21mg/kg‬يا مقدار آستانه (‪)21g‬‬
‫باشد‪.‬‬
‫ب‪ -‬پسماند ‪ PCB‬فهرست نشده‪ :‬هر ماده غير قابل مصرفي (شامل مواد موجود در تجهيزات) كه‬
‫حاوي تركيبات ‪ PCB‬در اندازه كمتر تراكم آستانه (‪ )21mg/kg‬يا مقدار آستانه (‪ )21g‬و بيشتر از‬
‫مقدار تعيين شده براي ‪ PCB‬هاي آزاد (‪ )0mg/kg‬باشد‪.‬‬
‫ج‪ -‬پسماند ‪ PCB‬آزاد‪ :‬هر ماده يا زباله اي كه حاوي ‪ PCB‬با تراكم كمتر از ‪ 0mg/kg‬باشد‪.‬‬
‫پيروليز (‪ :)Pyrolysis‬تجزيه شيميائي گرماگير يك ماده چگال شده توسط حرارت كه مستلزم‬
‫واكنش با اكسيژن يا واكنشگر ديگري نيست عليرغم آنكه ممكن است واكنش در حضور آنها انجام‬
‫شود‪ .‬اين واكنش شيميائي با شكست مولكولي در دماي باال آغاز مي شود‪.‬‬
‫بازيافت (‪ :)Recovery‬فرآيندي كه در طي آن انرژي يا مواد از جريان مواد پسماند استخراج مي‬
‫شود‪.‬‬
‫بازيابي (‪ :)Recycling‬مجموعه اي از فرآيندها (شامل فرآيندهاي زيستي) براي تبديل مواد بازيافتي‬
‫كه به عنوان پسماندد دفع شده اند به مواد و يا محصوالت مفيد‪ .‬اين مجموعه فرآيندها مي تواند به‬
‫يكي از دو شكل زير باشد‪:‬‬
‫الف‪ -‬چرخه بازيابي بسته‪ :‬چرخه بازيابي پسماندها كه در طي آن خروجي (محصول) اصالح شده‬
‫فرآيند به عنوان ورودي (ماده اوليه) همان سيستم توليدي مورد استفاده قرار مي گيرد‪.‬‬
‫ب‪ -‬چرخه بازيابي باز‪ :‬فرآيند بازيابي پسماند كه خروجي اصالح شده به عنوان ورودي سيستم‬
‫توليدي ديگر مورد استفاده قرار مي گيرد‪.‬‬
‫بازمصرف (‪ :)Reuse‬استفاده مجدد از يك پسماند توليدي بدون فرآوري بيشتر براي اهداف مشابه يا‬
‫متفاوت به عنوان مثال استفاده از جعبه هاي دست دوم براي بسته بندي كاال يا نگهداري وسايل‬
‫خانگي‪ .‬نكته‪ :‬واژه هاي بازيابي و بازمصرف مترادف هم نمي باشند‪.‬‬
‫پسماندهاي فهرست شده (‪ :)Scheduled wastes‬ماده يا كاالي حاوي يك يا چند تركيب‬
‫شيميائي كه مقدار آنها از غلظت يا مقدار آستانه تدوين شده بيشتر است‪ .‬اين مواد عمدتاً عبارتند از‪:‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪6‬‬

‫مواد با ماهيت آلي‬


‫مقاوم در برابر تجزيه شيميائي‪ ،‬فيزيكي يا بيولوژيكي‬
‫سمي براي حيات انسانها‪ ،‬حيوانات‪ ،‬گياهان و آبزيان‬
‫داراي قابليت تجمع زيستي در انسانها‪ ،‬گياهان و جانوران‬
‫پسماند (‪ :)Waste‬هر ماده‪ ،‬كاال يا وسيله دور انداختني‪ ،‬رد شده‪ ،‬رها شده‪ ،‬ناخواسته يا زائدي كه‬
‫براي فروش يا بازيابي‪ ،‬بازفرآوري‪ ،‬بازيافت يا تصفيه توسط عمليات مجزا از روش توليد اصلي آن مي‬
‫تواند در ن ظر گرفته شده يا نشده باشد‪ .‬عالوه بر اين هر ماده اي است كه توسط قوانين و مقررات‬
‫توسط مراجع ذيصالح به عنوان پسماند اعالم شده باشد‪.‬‬
‫فاضالب (‪ :)Wastewater‬پسماندهاي مايع كه ميزان مواد معلق و مواد آلي آنها هر يك كمتر از ‪1‬‬
‫درصد باشد‪.‬‬

‫‪ -3‬طبقه بندي و كدبندي پسماندهاي شیمیائي‬

‫در گام نخست مديريت پسماند‪ ،‬وظيفه توليد كننده پسماند شيميائي است كه مشخص نمايد كه‬
‫پسماند توليدي اش متعلق به كدام گروه مي باشد‪ .‬براي طبقه بندي و كدبندي پسماندهاي شيميائي‪،‬‬
‫رايجترين روش براساس شيوه پيشنهادي ‪ EPA‬مي باشد‪ .‬با اقتباس از اين شيوه پسماندهاي شيميائي به‬
‫دو گروه پسماندهاي خطرناك‪ 1‬و پسماند بي خطر‪ 0‬يا پسماند با خطر ناشناخته طبقه بندي مي شوند‪.‬‬

‫‪ 1-3‬پسماندهاي شیمیائي خطرناك‬

‫پسماندهاي شيميائي هستند كه به دليل مقدار‪ ،‬غلظت‪ ،‬ويژگيهاي فيزيكي يا شيميائي قادرند‪:‬‬
‫الف‪ -‬باعث ايجاد يا سهيم (قابل توجه) در افزايش مرگ و مير يا بيماريهاي شديد غير قابل درمان يا‬
‫بيماريهاي برگشت پذير ناتوان كننده در انسانها شوند يا‬
‫ب‪ -‬اگر بطور مناسب ذخيره‪ ،‬حمل‪ ،‬تصفيه‪ ،‬امحاء يا هر اقدام مديريتي ديگر نشوند‪ ،‬مخاطره بالقوه يا‬
‫اساسي براي سالمت انسان يا محيط زيست ايجاد كنند‪.‬‬

‫‪1 - Hazardous Waste‬‬


‫‪2 - Non-Hazardous Waste‬‬
‫صفحه ‪7‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫مخاطرات‪ ،‬ويژگيها و اثرات زيانبار پسماندهاي شيميائي خطرناك را مي توان با يك كد تحت عنوان‬
‫كد خطر نشان داد‪ .‬با در نظر گرفتن ويژگيهاي مخاطره آميز پسماندها و نوع اثرات سمي آنها‪ ،‬هر‬
‫پسماند شيميائي خطرناك مي تواند داراي يك يا چند ويژگي خطرناك باشد‪ .‬اين ويژگيها را با كد‬
‫خطر به شرح مندرج در جدول ‪ 1‬مشخص مي نمايند‪.‬‬
‫پسماندهاي شيميائي خطرناك بطور كل در دو زير گروه پسماندهاي فهرست شده‪ 1‬و پسماندهاي‬
‫داراي ويژگيهاي خطرناك‪ 0‬طبقه بندي مي شوند‪ .‬در برخي از مراجع دو زير گروه ديگر شامل‬
‫پسماندهاي جهاني‪ 3‬و پسماندهاي مخلوط‪ 4‬نيز به زير گروه قبلي افزوده شده اند‪ .‬پسماندهاي جهاني‪،‬‬
‫پسماندهائي هستند كه توسط منابع مختلف (نه فقط صنعتي) و توسط بسياري از كشورها توليد مي‬
‫شوند‪ .‬پسماندهاي مخلوط نيز پسماندهائي هستند كه مركب از مخلوطي از مواد راديواكتيو و حداقل‬
‫يكي از پسماندهاي شيميائي خطرناك مي باشند‪ .‬با تعريف انجام شده از اين دو زير گروه مشخص‬
‫است كه تفكيك كامل آنها از دو زير گروه پسماندهاي فهرست شده و ويژه مشكل بوده و لذا در‬
‫بسياري از منابع از آنها صرفنظر شده است‪.‬‬

‫جدول ‪ -1‬كد خطر پسماندهاي شيميائي خطرناك‬


‫كد خطر‬ ‫نوع پسماند‬
‫‪I‬‬ ‫پسماند قابل اشتعال‬
‫‪C‬‬ ‫پسماند خورنده‬
‫‪R‬‬ ‫پسماند واكنش پذير‬
‫‪E‬‬ ‫پسماند با مشخصه سميت‬
‫‪H‬‬ ‫پسماند با مخاطره حاد‬
‫‪T‬‬ ‫پسماند سمي‬

‫‪1 - Listed Waste‬‬


‫‪2 - Characteric of Hazardous Waste‬‬
‫‪3 - Universal Waste‬‬
‫‪4 - Mixed Waste‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪8‬‬

‫‪ 1-1-3‬پسماندهاي شيميايي فهرست شده‬


‫پسماندهاي فهرست شده شامل طيف گسترده اي از پسماندهاي شيميائي خطرناك توليدي از‬
‫فرآيندهاي صنعتي‪ ،‬بخشهاي معيني از صنايع يا پسماندهاي با فرموالسيونهاي شيميائي مشخص مي‬
‫باشند‪ .‬اين پسماندها به اندازه اي براي سالمت انسانها و محيط زيست خطرناك هستند كه نيازمند‬
‫توجه و اعمال قوانين ويژه مي باشند‪.‬‬
‫‪ EPA‬پسماندهاي فهرست شده را در ‪ 4‬گروه طبقه بندي نموده است كه عبارتند از‪:‬‬
‫فهرست ‪ :F‬پسماندهاي خطرناك با منبع غيرمشخص‪ :1‬شامل پسماندهاي جامد (طبق تعريف داراي‬
‫حالت فيزيكي جامد‪ ،‬نيمه جامد و مايع) خطرناك هستند كه از ‪ F001‬تا ‪ F039‬كدبندي شده اند‪ .‬با‬
‫توجه به آنكه فرآيندهاي توليد اين مواد مي توانند در بخشهاي مختلف صنعتي واقع شده باشند‪ ،‬تحت‬
‫اين عنوان يا با عنوان پسماندهاي فرآيندهاي توليدي نامگذاري شده اند‪ .‬بسته به نوع عملياتي كه اين‬
‫پسماندهاي را توليد مي كند‪ ،‬آنها را به ‪ 7‬زير گروه به شرح زير طبقه بندي مي كنند‪:‬‬
‫الف‪ -‬پسماندهاي حالل هاي مصرف شده (‪ F001‬تا ‪)F005‬‬
‫ب‪ -‬پسماندهاي حاصل از عمليات آبكاري يا ساير عملياتهاي پرداختكاري (تكميلي) فلزات (‪ F006‬تا‬
‫‪ F012‬و ‪)F019‬‬
‫ج‪ -‬پسماندهاي داراي دي اكسين (‪ F023 ،F020‬و ‪ F026‬تا ‪)F028‬‬
‫د‪ -‬پسماندهاي حاصل از فرآوري هيدروكربنهاي آليفاتيك كلردار خاص (‪ F024‬و ‪)F025‬‬
‫ه ‪ -‬پسماندهاي حاصل از فرآيندهاي محافظتي چوب (‪ F034 ،F032‬و ‪)F035‬‬
‫و‪ -‬لجن هاي حاصل از تصفيه فاضالب پااليشگاه نفت (‪ F037‬و ‪)F038‬‬
‫ز‪ -‬شيرآبه حاصل از منابع مختلف (‪)F039‬‬
‫در جدول ‪ 0‬فهرست كامل‪ ،‬كد و مشخصات پسماندهاي اين گروه ارائه شده است‪.‬‬

‫‪1 - Wastes from nonspecific sources‬‬


‫صفحه ‪9‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫جدول ‪ -0‬كدبندي و مشخصات پسماندهاي شيميائي خطرناك با منبع غيرمشخص‬


‫كد طبقه‬
‫بندي‬
‫پسماندهاي تولیدي از منابع نامشخص‬
‫پسماند‬
‫خطرناك‬
‫حالل های هالوژنه مصرف شده در چربي زدايي شامل‪:‬‬
‫تترا كلرو اتيلن‪ ،‬تری كلرو اتيلن‪ ،‬كلريد متيلن‪1 ،‬و‪1‬و‪ -1‬تری كلرواتان‪ ،‬تترا كلريد كربن‪ ،‬و فلوور‬
‫كربنهای كلردار؛ كليه تركيب ها يا مخلوط های حالل استفاده شده در چربي زدايوي كوه قبول از‬
‫‪F001‬‬
‫يوا چنود حوالل هالوژنوه‬ ‫استفاده به طور كامل در حد ‪ 19‬درصد يا بيشوتر (حجموي) حواوی يو‬
‫مذكور يا حالل های فهرست شده در بخش ‪ F002 ،F004‬و ‪ F005‬و ته ماندهای راكد حاصول‬
‫از بازيافت اين حالل ها يا مخلوطي از آنها باشند‪.‬‬
‫حالل های هالوژنه مصرف شده زير‪:‬‬
‫تترا كلرو اتيلن‪ ،‬كلريد متيلن‪ ،‬تری كلرو اتيلن‪1 ،‬و‪1‬و‪ -1‬توری كلرواتوان‪ ،‬كلورو بنوزن‪1 ،‬و ‪1‬و‪- 2‬‬
‫تری كلرو ‪1-‬و‪2‬و ‪ -2‬تری فلور اتان‪ ،‬ارتو دی كلرو بترن‪ ،‬تری كلرو فلور متان و ‪1‬و ‪1‬و‪ - 2‬توری‬
‫‪F002‬‬
‫كلرو اتان؛ كليه تركيب ها يا مخلوط های حالل مصرف شده كه قبل از استفاده حاوی ‪ 19‬درصد‬
‫يا چند حالل هالوژنه مذكور يا حالل های فهرست شده در بخش ‪،F001‬‬ ‫يا بيشتر (حجمي) ي‬
‫‪F004‬يا ‪ F005‬و ته ماندهای راكد حاصل از بازيافت اين حالل ها يا مخلوطي از آنها باشند‪.‬‬
‫حالل های غير هالوژنه مصرف شده زير‪:‬‬
‫گزيلن‪ ،‬استون‪ ،‬اتيل استات‪ ،‬اتيل بترن‪ ،‬اتيل اتر‪ ،‬متيل ايزو بوتيل كتوون‪ ،‬ان بوتيول الكول‪ ،‬سويكلو‬
‫هگزان و متانون؛ كليه تركيب ها يا مخلوط های حالل مصرف شوده كوه قبول از اسوتفاده حواوی‬
‫‪F003‬‬
‫يوا‬ ‫يا چند حالل غير هالوژنه فوق و مخلوط حالل حاوی ‪ 19‬درصد يا بيشتر (حجموي) يو‬ ‫ي‬
‫چنود حوالل فهرسوت شوده در ‪ F004 ،F002 ،F001‬و ‪ F005‬و توه مانودهای راكود حاصول از‬
‫بازيافت اين حالل ها يا مخلوطي از آنها باشند‪.‬‬
‫حالل های غير هالوژنه مصرف شده زير‪:‬‬
‫و نيتروبترن‪ .‬كليه تركيب ها يا مخلوط های حالل كوه قبول از اسوتفاده‬ ‫كرزول و اسيد كريزيلي‬
‫يا چند حالل اين گروه يا حوالل هوای فهرسوت شوده در‬ ‫حاوی حداقل ‪ 19‬درصد (حجمي) ي‬ ‫‪F004‬‬
‫بخش ‪ F002 ،F001‬و ‪ F005‬و ته ماندهای راكد حاصل از بازيافت اين حالل ها يا مخلووطي از‬
‫آنها باشند‪.‬‬
‫حالل های غير هالوژنه مصرف شده زير‪:‬‬
‫تو لوئن‪ ،‬متيل اتيل كتون‪ ،‬دی سولفيد كربن‪ ،‬ايزو بوتانول‪ ،‬پيريدين‪ ،‬بنزن‪ -2 ،‬اتوكسوي اتوانول و‬ ‫‪F005‬‬
‫‪ -2‬نيتروپروپان؛ كليه تركيب ها يا مخلوط های حالل كه قبل از استفاده در كل حاوی حداقل ‪19‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪10‬‬

‫كد طبقه‬
‫بندي‬
‫پسماندهاي تولیدي از منابع نامشخص‬
‫پسماند‬
‫خطرناك‬
‫يا چند حالل از ليست حالل های غيرهالوژنه فوق يوا حوالل هوای فهرسوت‬ ‫درصد (حجمي) ي‬
‫شده در بخش ‪ F002 ،F001‬و ‪ F004‬و ته ماندهای راكد حاصول از بازيافوت ايون حوالل هوا يوا‬
‫مخلوطي از آنها باشند‪.‬‬
‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب عمليات آبكاری بجز فر آيند های زير‪:‬‬
‫آلومينيوم‬ ‫آنداسيون اسيد سولفوري‬
‫روكش قلع روی آهن كربني‬
‫روكش روی بر روی آهن كربني‬ ‫‪F006‬‬
‫روكش آلومينيوم يا روی‪ -‬آلومينيوم بر روی آهن كربني‬
‫تميزكاری يا اليه برداری همراه با روكش قلع‪ ،‬روی و آلومينيوم روی آهن كربني‬
‫قلم كاری (تيزآب زني) و حكاكي روی آلومينيوم‬
‫محلول های مصرف شده وان سيانيد در فرآيند آبكاری‬ ‫‪F007‬‬
‫پسماندهای ته نشين شده در وان آبكاری كه در فرآيند آبكاری از سيانيد استفاده شده است‪.‬‬ ‫‪F008‬‬
‫محلول های مصرفي وان های پاكسازی و اليه برداری حاصل از فرايندهای آبكاری كوه در آنهوا‬
‫‪F009‬‬
‫از سيانيد استفاده شده است‪.‬‬
‫كننده فرآيندهای اصالح تصفيه حرارتي فلزی كه در فرآيند آن از‬ ‫پسماندهای وان روغن خن‬
‫‪F010‬‬
‫سيانيد استفاده مي شود‪.‬‬
‫مذاب فرآيندهای اصالح حرارتي فلزی‪.‬‬ ‫محلول های سيانيد مصرفي وان های نم‬ ‫‪F011‬‬
‫كننده فرآينودهای اصوالح حرارتوي فلوزی كوه در‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب مايعات خن‬
‫‪F012‬‬
‫فرآيند آن از سيانيدها استفاده شده است‪.‬‬
‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب توليدی از تبديل شيميايي روكش آلومينيووم بوه اسوتنناء فاضوالب‬
‫حاصل از فسفاته كردن زيركونيوم در آلومينيوم كه مي تواند شستشو داده شود در حاليكوه چنوين‬ ‫‪F019‬‬
‫فرآيند روكش تبديلي انحصاری است‪.‬‬ ‫فسفاته كردني ي‬
‫پسماندهای (بجز فاضالب و كربن مصرفي حاصل تخليص كلريد هيدروژن ) حاصل از فورآوری‬
‫يا توليدی كه تری يا تترا كلروفتول استفاده مي كنند يا از ترمدياتهای مورد استفاده برای فرآوری‬
‫‪F020‬‬
‫مشتقهای آفت كش آنها‪ ( .‬اين فهرسوت شوامل پسوماندهای حاصول از فورآوری هگوزا كلوروفن‬
‫حاصل از ‪ 2،4،2‬تری كلرو فنول با خلوص باال نمي باشد‪.‬‬
‫پسماندهای (بجز فاضالب و كربن مصرفي حاصل تخليص كلريد هيودروژن) حاصول از اسوتفاده‬ ‫‪F021‬‬
‫صفحه ‪11‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد طبقه‬
‫بندي‬
‫پسماندهاي تولیدي از منابع نامشخص‬
‫پسماند‬
‫خطرناك‬
‫توليوودی يووا فوورآوری (بووه عنوووان عاموول واكوونش دهنووده‪ ،‬واس و ه شوويميايي يووا جزئووي از فرآينوود‬
‫فرموالسيون) از پنتا كلرو فنول يا از واس ه های مورد استفاده برای توليد مشتقهای آن‬
‫پسماندهای (بجز فاضالب و كربن مصرفي حاصل از تخليص كلريد هيدروژن ) حاصل از فرآيند‬
‫توليدی كه از تترا‪ ،‬پنتا يا هگزا كلرو بنزن (به عنوان عامل واكنش دهنده‪ ،‬واسط شيميايي يا اجزاء‬ ‫‪F022‬‬
‫فرآيند فرموالسيون) تحت شرايط قليايي استفاده مي شود‪.‬‬
‫پسوماندهای (بجوز فاضوالب و كووربن مصورفي حاصول از تخلوويص كلريود هيودروژن) حاصوول از‬
‫فرآوری مواد در تجهيزاتي كه سابقاً برای فرآوری يا توليود توری و تتراكلروفنوول هوا (بوه عنووان‬
‫عامل واكنش دهنده‪ ،‬واس ه شيميايي يوا اجوزاء فرآينود فرموالسويون) اسوتفاده شوده اسوت‪( .‬ايون‬ ‫‪F023‬‬
‫فهرست پسماندهای تجهيزاتي كه فقط برای توليد يا مصرف هگوزا كلوروفن حاصول از‪ 2‬و‪ 4‬و‪-2‬‬
‫تری كلروفنول با خلوص باال هستند‪ ،‬را شامل نمي شود)‬
‫پسماندهای فرآيندی كه شامل مواد زير بوده اما محدود به آنها نمي باشند؛ باقيمانده های فرآينود‬
‫تق ير‪ ،‬اجزاء سنگين تركيبات تق ير شده‪ ،‬قيرهوا و پسوماندهای پاكسوازی شوده راكتورهوا كوه از‬
‫كلردار مشوخص توسوط فرآينودهای كاتواليز راديكوال آزاد‬ ‫فرآوری هيدروكربن های آليفاتي‬
‫دار تركيباتي هستند كه دارای زنجيوره كربنوي از‬ ‫توليد مي شوند‪ .‬اين هيدروكربن های آليفاتي‬ ‫‪F024‬‬
‫تا پنج همراه با تعداد و محل های اتصال متغير كلر جايگزين شده هستند‪( .‬اين فهرست شامل‬ ‫ي‬
‫فاضالب ها‪ ،‬لجن تصفيه فاضالب‪ ،‬كاتاليست های مصرف شده و پسماند های فهرسوت شوده در‬
‫ليست پسماندهای خ رناك با منبع مشخص و نامشخص نمي باشند)‬
‫حاصل از ميعان‪ ،‬فيلترها و قاب فيلترهای مصورف شوده و پسوماندهای خشو‬ ‫محصوالت سب‬
‫كلوردار فورآوری شوده توسوط فرآينودهای‬ ‫مصرفي جهت فرآوری هيدروكربن هوای آليفاتيو‬
‫‪F025‬‬
‫كلردار دارای زنجيره كربني ‪ 1‬تا ‪ 2‬تايي‬ ‫كاتاليستي راديكال آزاد‪ .‬اين هيدروكربن های آليفاتي‬
‫هستند كه تعداد و جايگاه استقرار كلر آنها متغير است‪.‬‬
‫پسماندهای (بجز فاضالب و كربن مصرفي در تخليص كلريد هيدروژن) حاصل از فرآوری موواد‬
‫مصرفي در تجهيزاتي كه قبالً بورای مصوارف توليودی (بوه عنووان عامول واكونش دهنوده‪ ،‬واسوط‬
‫‪F026‬‬
‫شيميايي يا اجزاء‪ ،‬فرآيند فرموالسيون) تترا‪ ،‬پنتا يا هگزاكلرو بنزن تحوت شورايط قليوايي اسوتفاده‬
‫شده اند‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪12‬‬

‫كد طبقه‬
‫بندي‬
‫پسماندهاي تولیدي از منابع نامشخص‬
‫پسماند‬
‫خطرناك‬
‫فرموالسيون های دورريز مصرف نشده از پسماندهای حاوی تری‪ ،‬تترا‪ -‬يا پنتا كلروفنول هستند يا‬
‫فرموالسيون های دورريز بي مصورف حواوی تركيبوات مشوت شوده از ايون كلروفنوول هوا‪( .‬ايون‬
‫‪F027‬‬
‫فهرست شامل فركوالسيون های حاوی هگزا كلروفنول ها سنتز شده از ‪ 2‬و‪ 4‬و‪ -2‬تری كلروفنول‬
‫تخليص شده به عنوان تركيب پايه نمي باشد‪).‬‬

‫پسماندهای حاصل از سوزاندن يا تصفيه حرارتي خاك آلوده بوه زبالوه هوای خ رنواك فهرسوت‬
‫‪F028‬‬
‫شده در كد های ‪ F026 ،F023 ،F022 ،F021 ،F020‬و ‪F027‬‬

‫فاضالب ها (بجز آنهايي كه در تماس با آالينده های فرآيند نبووده انود)‪ ،‬پسوماندهای فرآينودی‪،‬‬
‫مواد محافظ نشتي و فرموالسيون های مصرفي حاصل از فرآيندهای محافظتي چوب كه در واحد‬
‫هايي كه از فرموالسيون های كلروفنول استفاده كرده يا موي كننود (بجوز پسوماندهايي كوه ب وور‬
‫بالقوه ب ور مق عي آلوده شده اند يا پسماندهای بالقوه آلووده شوده مق عوي كوه در حوال حاضور‬
‫‪F032‬‬
‫تحت عنوان زباله های خ رناك منل ‪ F034‬يا ‪ F035‬طبقه بندی شده انود و موواردی كوه توليود‬
‫كننده پسماند قادر به بازيافت يا استفاده اوليه از فوموالسيون های كلروفنول نيست)‪ .‬اين فهرسوت‬
‫شامل لجن ته نشين شده كد ‪ K001‬حاصل از تصفيه فاضالب فرآيندهای محافظتي چوب كوه از‬
‫كرزوت و يا پنتا كلروفنول استفاده مي كنند‪ ،‬نمي باشد‪.‬‬
‫فاضالب ها (بجز آنهايي كه در تماس با آالينده های فرآينود نبووده انود‪ ،‬پسوماندهای فرآينودی‪،‬‬
‫مواد نشتي گير و فرموالسيون های مصرفي حاصل از فرآيندهای محافظتي چووب توليود شوده در‬
‫واحدهايي كه از فرموالسيون كرزوت استفاده مي كنند اين فهرست شامل لجن ته نشين شده كد‬ ‫‪F034‬‬
‫‪ K001‬تصفيه فاضالب فرآيندهای محافظتي چوب و يا پنتوا كلروفنوول اسوتفاده موي كننود‪ ،‬نموي‬
‫باشد‪.‬‬
‫فاضالب ها (بجز آنهايي كه در تماس با آالينده های فرآيند نيستند)‪ ،‬پسماندهای فرآيندی‪ ،‬نشتي‬
‫گير و فرموالسيون های مصرفي فرآيندهای محافظتي چوب توليد شده در واحدهايي كه از موواد‬
‫يا كروم استفاده مي كنند‪ ،‬اين فهرست شامل لجن ته نشين شوده‬ ‫محافظ غير آلي حاوی آرسني‬ ‫‪F035‬‬
‫كد ‪ K001‬تصفيه فاضالب فرآيندهای حفاظتي چوب كه از كرزوت و يا پنتواكلروفنول اسوتفاده‬
‫مي كنند‪ ،‬نمي باشد‪.‬‬
‫صفحه ‪13‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد طبقه‬
‫بندي‬
‫پسماندهاي تولیدي از منابع نامشخص‬
‫پسماند‬
‫خطرناك‬
‫لجن حاصل از جداسازی اوليه مواد جامد‪/‬آب‪/‬روغن پااليشگاه نفت‪ .‬هرگونه لجن توليد شوده از‬
‫جداسازی ثقلي روغن‪/‬آب‪/‬مواد جامد در طي ذخيره يا تصفيه فاضالبهای فرآيند و فاضالب های‬
‫كننده های روغني حاصل از پااليشگاه های نفت‪ .‬چنين لجني شامل مواد زيور اسوت (البتوه‬ ‫خن‬
‫محدود به آنها نيست)‪ .‬شامل مواد توليد شده در جداسازهای مواد جامود‪/‬آب‪/‬روغون‪ ،‬تانكرهوا و‬
‫مخازن ذخيره سازی‪ ،‬آب راهها و ساير مسيرهای انتقالي‪ ،‬مخازن فاضالب و سيالب ها‪ .‬لجن های‬
‫سازی غير تماسي آب كه جهت تصفيه از فرآيندهای ديگور يوا از‬ ‫توليد شده از واحدهای خن‬ ‫‪F037‬‬
‫شده اسوت‪ .‬لجون هوای حاصول از واحودهای‬ ‫سازی آب و روغن تفكي‬ ‫لجن واحدهای خن‬
‫تصوفيه بيولووژيكي كووه از يكوي از چهوار روش لجوون فعوال‪ ،‬صوافي چكنووده‪ ،‬كنتواكتور چرخووان‬
‫يا چند واحد اضافي‬ ‫بيولوژيكي يا هوادهي قوی استفاده مي كنند (كه شامل لجن توليدی در ي‬
‫بعد از واحدهای تصفيه بيولوژيكي فاضالب توليد مي شوند) و پسماندهای كد ‪ K051‬شامل اين‬
‫فهرست نمي شوند‪.‬‬
‫لجن حاصل از جداسازی ثانويه مواد جامد‪ /‬آب‪/‬روغن پااليشگاه نفت‪ .‬هرگونوه لجون و يوا موواد‬
‫شناور (لخته) توليد شده از جداسازی فيزيكي و يا شيميايي موواد جامود‪/‬آب‪/‬روغون در فاضوالب‬
‫سازی روغني حاصل از پااليشوگاه نفوت‪ .‬چنوين پسوماندهايي‬ ‫های فرآيند و فاضالب های خن‬
‫شامل موارد زير هستند (البته فقط محدود به آنها نمي باشند)‪ :‬كليه لجن و مواد شناور توليود شوده‬
‫در‪ :‬واحدهای فلوتاسيون القائي هوا (‪ ،)IAF‬تانكرها و مخازن نگهداری و كليه لجون هوای توليود‬
‫شده در واحدهای فلوتاسيون مكشي هووا (‪ .)DAF‬لجون توليود شوده در واحودهای سويالبي كوه‬
‫‪F038‬‬
‫شده روش غيور تماسوي‬ ‫دريافت نمي كنند‪ .‬لجن توليدی از آب های خن‬ ‫جريان هوای خش‬
‫شده است‪ .‬لجن و مواد شوناور‬ ‫روغني يا فرآيند ديگر تفكي‬ ‫كه برای تصفيه از آب های خن‬
‫توليد شده در واحد های تصفيه بيولوژيكي كه از يكي از چهار روش لجن فعال‪ ،‬صافي چكنوده‪،‬‬
‫كنتاكتور چرخان بيولوژيكي يا هوادهي قوی استفاده مي كنند (شامل لجون و موواد شوناور توليود‬
‫يوا چنود واحود اضوافي كوه پوس از واحود تصوفيه بيولووژيكي مسوتقر شوده انود) و‬ ‫شده در يو‬
‫پسماندهای ‪ K051‬و ‪ K048‬شامل اين فهرست نمي باشند‪.‬‬
‫شيرآبه (مايع هايي كه از زباله های دفن شده توراوش موي كننود) حاصول از امحواء بويش از يو‬
‫يا چند پسماند خ رناك طبقه بندی شوده در هور‬ ‫پسماند خ رناك‪( .‬شيرآبه حاصل از امحاء ي‬
‫‪F039‬‬
‫از گروههای ‪ F027 ،F026 ،F022 ،F021 ،F020‬و پسماندهای ديگر‪ ،‬باعث حفظ گوروه‬ ‫ي‬
‫بندی آنها در اين كد مي شود)‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪14‬‬

‫فهرست ‪ :K‬پسماندهاي خطرناك با منبع مشخص‪ :1‬پسماندهائي هستند كه بطور مشخص در يك‬
‫صنعت يا فرآيند مشخص توليد مي شوند‪ .‬پسماندهاي اين فهرست نيز همانند فهرست ‪ ،F‬پسماندهاي‬
‫فرآيندهاي توليدي هستند‪ .‬براي تعيين اينكه يك پسماند واجد شرايط فهرست ‪ K‬است‪ ،‬بايستي به دو‬
‫سؤال پاسخ داده شود كه عبارتند از اينكه‪ :‬واحدي كه پسماند را توليد مي كند در يكي از‬
‫زيرگروههاي توليدي يا صنعتي فهرست ‪ K‬قراردارد؟ و اينكه پسماند توليدي با يكي از ويژگيهاي‬
‫توصيف شده پسماندهاي فهرست ‪ K‬تصبيق دارد؟ بطور كل ‪ 13‬صنعتي كه پسماندهاي اين گروه را‬
‫توليد مي كنند عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬محافظت چوب‬
‫ب‪ -‬توليد رنگدانه هاي غيرآلي‬
‫ج‪ -‬توليد مواد شيميائي آلي‬
‫د‪ -‬توليد مواد شيميائي غيرآلي‬
‫ه – توليد آفت كشها‬
‫و‪ -‬توليد مواد منفجره‬
‫ز‪ -‬پااليشگاه نفت‬
‫ح‪ -‬توليد آهن و فوالد‬
‫ط‪ -‬توليد آلومينيم اوليه (خام)‬
‫ي‪ -‬توليد سرب ثانويه‬
‫ك‪ -‬داروسازيهاي دامپزشكي‬
‫ل‪ -‬فرموالسيون جوهر‬
‫م‪ -‬كك سازي (فرآوري ذغال سنگ براي توليد كك‪ ،‬ماده اي كه در صنايع توليد آهن و فوالد بكار‬
‫مي رود)‪.‬‬
‫بايستي به اين نكته توجه شود كه كليه پسماندهاي توليدي ‪ 13‬صنعت مذكور خطرناك نيستند بلكه‬
‫پسماندهائي كه بطور خاص در جدول ‪ 3‬معرفي شده اند‪ ،‬خطرناك مي باشند‪ .‬نكته قابل توجه ديگر‬
‫اين است كه برخي از پسماندهاي شيميائي در هر دو فهرست ‪ K‬و ‪ F‬به نحوي وجود دارند اما در‬
‫فهرست ‪ K‬بطور خاص و كاربردي تر به آنها پرداخته شده است‪ .‬به عنوان مثال پسماندهاي كدهاي‬

‫‪1 - Wastes from specific sources‬‬


‫صفحه ‪15‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ K051‬و ‪ K048‬مربوط به مواد باقيمانده از تصفيه فاضالب هاي پااليشگاه نفت است‪ .‬كد ‪ K051‬لجن‬
‫جداساز آب و روغن (‪ )API‬پااليشگاه نفت و كد ‪ K048‬مواد شناور حاصل از شناورسازي هواي‬
‫محلول در پااليشگاه نفت مي باشد‪ .‬فهرستهاي ‪ F037‬و ‪ F038‬بطور عام و گسترده تر اين دو گروه‬
‫پسماندي فهرست ‪ K‬را در بردارند‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪16‬‬

‫جدول ‪ – 3‬كد و فهرست پسماندهاي شيميائي با منبع توليد مشخص‬


‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬
‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫لجن ته نشين شده حاصل از تصفيه فاضالب فرآيند حفاظت چوب كه از‬ ‫‪ :K001‬محافظت‬
‫‪T‬‬
‫جوهر قطران و يا پنتاكلروفنل استفاده مي كنند‪.‬‬ ‫از چوب‬
‫رنگدانه هاي غيرآلي‬
‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب ناشي از توليد رنگدانه هاي نارنجي و زرد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K002‬‬
‫كروم‬
‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب ناشي از توليد رنگدانه هاي نارنجي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K003‬‬
‫موليبدات‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب ناشي از توليد رنگدانه هاي زرد روي‬ ‫‪K004‬‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب ناشي از توليد رنگدانه هاي سبز كروم‬ ‫‪K005‬‬
‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب ناشي از توليد رنگدانه هاي سبز اكسيد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K006‬‬
‫كروم (آنهيدروز و هيدراته)‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب ناشي از توليد رنگدانه هاي آبي آهن‬ ‫‪K007‬‬
‫‪T‬‬ ‫پسماند كوره توليد رنگدانه سبز اكسيد كروم‬ ‫‪K008‬‬
‫مواد شيميائي آلي‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماند تقطير حاصل از توليد استالدئيد از اتيلن‬ ‫‪K009‬‬
‫‪T‬‬ ‫محصول جانبي تقطير حاصل از توليد استالدئيد از اتيلن‬ ‫‪K010‬‬
‫‪T‬و‪R‬‬ ‫جريان تحتاني استريپر فاضالب در توليد آكريلونيتريل‬ ‫‪K011‬‬
‫‪T‬و‪R‬‬ ‫جريان تحتاني حاصل از ستون استونيتريل در توليد آكريلونيتريل‬ ‫‪K013‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماند حاصل از ستون تخليص استونيتريل در توليد آكريلونيتريل‬ ‫‪K014‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماند ساكن حاصل از تقطير كلريد بنزيل‬ ‫‪K015‬‬
‫‪T‬‬ ‫پسماند تقطير يا باقيمانده هاي سنگين حاصل از توليد تتراكلريد كربن‬ ‫‪K016‬‬
‫باقيمانده هاي سنگين (ته ماند ساكن) حاصل از ستون تخليص در توليد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K017‬‬
‫اپي كلروهيدرين‬
‫‪T‬‬ ‫باقيمانده هاي سنگين ستون تفكيكي در توليد كلريد اتيل‬ ‫‪K018‬‬
‫‪T‬‬ ‫باقيمانده هاي سنگين حاصل از تقطير كلريد اتيلن در توليد دي كلريد‬ ‫‪K019‬‬
‫صفحه ‪17‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫اتيلن‬
‫باقيمانده هاي سنگين حاصل از تقطير وينيل كلرايد در توليد مونومر‬
‫‪T‬‬ ‫‪K020‬‬
‫وينيل كلرايد‬
‫‪T‬‬ ‫پسماند آبكي كاتاليست آنتي موآن مصرف شده براي توليد فلورومتانها‬ ‫‪K021‬‬
‫‪T‬‬ ‫قيرهاي ته ماند تقطير حاصل از فنول يا استون از كيومن (ايزوپروپيل بنزن)‬ ‫‪K022‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي سبك تقطيري حاصل از توليد فتاليك آنيدريد از نفتالن‬ ‫‪K023‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي تقطيري حاصل از توليد فتاليك آنيدريد از نفتالن‬ ‫‪K024‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي تقطيري حاصل از توليد نيتروبنزن توسط نيتراتاسيون بنزن‬ ‫‪K025‬‬
‫‪T‬‬ ‫مواد باقيمانده ساكن استريپينگ حاصل از توليد پيريدينهاي اتيل متيل‬ ‫‪K026‬‬
‫‪T‬و‪R‬‬ ‫باقيمانده سانتريفوژي و تقطيري حاصل از توليد دي ايزوسيانات تولوئن‬ ‫‪K027‬‬
‫كاتاليست مصرفي رآكتور هيدروكلريناتور در توليد ‪1‬و‪1‬و‪-1‬تري‬
‫‪T‬‬ ‫‪K028‬‬
‫كلرواتان‬
‫‪T‬‬ ‫پسماند استريپر بخار مورد استفاده در توليد ‪1‬و‪1‬و‪ -1‬تري كلرواتان‬ ‫‪K029‬‬
‫ته ماند ستون يا باقيمانده هاي سنگين حاصل از توليد تركيبي تري‬
‫‪T‬‬ ‫‪K030‬‬
‫كلرواتيلن و پركلرواتيلن‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي تقطيري حاصل از توليد آنيلين‬ ‫‪K083‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي ستون تقطير يا تفكيكي حاصل از توليد كلروبنزن ها‬ ‫‪K085‬‬
‫باقيمانده هاي سبك تقطيري حاصل از توليد فتاليك آنيدريد از‬
‫‪T‬‬ ‫‪K093‬‬
‫ارتوگزيلن‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي تقطيري حاصل از توليد فتاليك آنيدريد از ارتوگزيلن‬ ‫‪K094‬‬
‫‪T‬‬ ‫ته ماندهاي تقطيري حاصل از توليد ‪1‬و‪1‬و‪ -1‬تري كلرواتان‬ ‫‪K095‬‬
‫باقيمانده هاي سنگين حاصل از ستون مورد استفاده در توليد ‪1‬و‪1‬و‪-1‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪K096‬‬
‫تري كلرواتان‬
‫‪T‬‬ ‫باقيمانده هاي فرآيندي حاصل از استخراج آنيلين از توليد آنيلين‬ ‫‪K103‬‬
‫‪T‬‬ ‫فاضالبهاي تركيبي حاصل از توليد آنيلين‪ /‬نيتروبنزن‬ ‫‪K104‬‬
‫‪T‬‬ ‫جريان آبكي جدا شده از مرحله شويش محصول رآكتور در توليد‬ ‫‪K105‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪18‬‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫كلروبنزن ها‬
‫ته ماندهاي ستون جداساز محصول حاصل از توليد ‪1‬و‪ -1‬دي متيل‬
‫‪C‬و‪T‬‬ ‫‪K107‬‬
‫هيدرازين (‪ )UDMH‬از هيدرازيدهاي اسيدكربوكسيليك‬
‫مواد باقيمانده در طبقه باالي ستون ميعان حاصل از جداسازي محصول و‬
‫‪I‬و‪T‬‬ ‫گازهاي ميعان شده تهويه رآكتور حاصل از توليد ‪1‬و‪ -1‬دي متيل‬ ‫‪K108‬‬
‫هيدرازين از هيدرازيدهاي اسيدكربوكسيليك‬
‫كاتريجهاي فيلتر مصرف شده براي تخليص محصول در توليد ‪1‬و‪ -1‬دي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K109‬‬
‫متيل هيدرازين از هيدرازيدهاي اسيدكربوكسيليك‬
‫مواد باقيمانده در طبقه باالي ستون ميعان حاصل از جداسازي مواد واسط‬
‫‪T‬‬ ‫‪K110‬‬
‫در توليد ‪1‬و‪ -1‬دي متيل هيدرازين از هيدرازيدهاي اسيدكربوكسيليك‬
‫پسابهاي شستشوي محصول حاصل از توليد دي نيتروتولوئن از طريق‬
‫‪C‬و‪T‬‬ ‫‪K111‬‬
‫نيتراتاسيون تولوئن‬
‫آب حاصل از ستون خشك كن مورد استفاده در توليد تولوئن دي آمين‬
‫‪T‬‬ ‫‪K112‬‬
‫از طريق هيدروژناسيون دي نيتروتولوئن‬
‫مواد مايع سبك باقيمانده از ميعان حاصل از تخليص تولوئن دي آمين در‬
‫‪T‬‬ ‫‪K113‬‬
‫توليد تولوئن دي آمين از طريق هيدروژناسيون دي نيتروتولوئن‬
‫مواد جانبي حاصل از تخليص تولوئن دي آمين در توليد تولوئن دي آمين‬
‫‪T‬‬ ‫‪K114‬‬
‫از طريق هيدروژناسيون دي نيتروتولوئن‬
‫باقيمانده هاي سنگين حاصل از تخليص تولوئن دي آمين در توليد تولوئن‬
‫‪T‬‬ ‫‪K115‬‬
‫دي آمين از طريق هيدروژناسيون دي نيتروتولوئن‬
‫مواد آلي كندانسه شده از ستون بازيافت حالل مورد استفاده در توليد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K116‬‬
‫تولوئن دي ايزوسيانات از طريق فسژناسيون تولوئن دي آمين‬
‫فاضالب حاصل از اسكرابر گازي تهويه رآكتور مورد استفاده در توليد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K117‬‬
‫اتيلن دي برومايد از طريق بروميناسيون اتن‬
‫مواد جامد جاذب مصرف شده براي تخليص اتيلن دي برومايد در توليد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K118‬‬
‫اتيلن دي برومايد از طريق بروماسيون اتن‬
‫صفحه ‪19‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫ته ماندهاي ساكن حاصل از تخليص اتيلن دي برومايد در توليد اتيلن دي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K136‬‬
‫برومايد از طريق بروميناسيون اتن‬
‫ته ماندهاي تقطيري حاصل از توليد آلفا‪( -‬يا متيل‪ )-‬كلرينيتدهاي‬
‫تولوئن‪ ،‬كلرينيتدهاي تولوئن حلقوي‪ ،‬كلرايدهاي بنزوئيل و تركيباتي با‬
‫‪T‬‬ ‫‪K149‬‬
‫مخلوطي از اين گروههاي عاملي (اين پسماند شامل ته ماندهاي ساكن‬
‫حاصل از تقطير كلرايد بنزوئيل نمي شود)‪.‬‬
‫باقيمانده هاي آلي به استثناء جاذب كربني مصرف شده حاصل از‬
‫فرآيندهاي بازيافت اسيدهيدروكلريك و گاز كلر مصرفي كه همراه با‬
‫‪T‬‬ ‫توليد آلفا (يا متيل‪ )-‬كلرينيتدهاي تولوئن‪ ،‬كلرينيتدهاي تولوئن حلقوي‪،‬‬ ‫‪K150‬‬
‫كلرايدهاي بنزوئيل و تركيباتي با مخلوطي از اين گروههاي عاملي بوده‬
‫است‪.‬‬
‫لجنهاي حاصل از تصفيه فاضالب به استثناء لجنهاي تصفيه بيولوژيكي و‬
‫خنثي سازي كه در طي تصفيه فاضالب حاصل از توليد آلفا (يا متيل‪)-‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪K151‬‬
‫كلرينيتدهاي تولوئن‪ ،‬كلرينيتدهاي تولوئن حلقوي‪ ،‬كلرايدهاي بنزوئيل و‬
‫تركيباتي با مخلوطي از اين گروههاي عاملي حاصل شده اند‪.‬‬
‫پسماندهاي آلي (شامل باقيمانده هاي سنگين‪ ،‬سبك‪ ،‬ته ماندهاي ساكن‪،‬‬
‫حاللهاي مصرف شده‪ ،‬مواد فيلتر شده و مواد ظرف به ظرف شده‪)1‬‬
‫‪T‬‬ ‫حاصل از توليد اكسيم هاي كاربامويل و كارباماتها‪( .‬اين ليست شامل‬ ‫‪K156‬‬
‫پسماندهاي حاصل از فرآوري ‪ -3‬يدو‪ -0-‬پروپينيل‪ -‬ان‪ -‬كاربامات نمي‬
‫شود)‬
‫فاضالبها (شامل پساب خروجي اسكرابر‪ ،‬كندانسورها‪ ،‬پسابهاي مربوط به‬
‫شستشو و جداسازي) حاصل از توليد اكسيم هاي كاربامويل و كارباماتها‬
‫‪T‬‬ ‫‪K157‬‬
‫(اين ليست شامل پسماندهاي حاصل از فرآوري ‪ -3‬يدو‪ -0-‬پروپينيل‪-‬‬
‫ان‪ -‬كاربامات نمي شود)‬

‫‪1 - Decantates‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪20‬‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫غبارهاي فيلترهاي كيسه اي و مواد جامد فيلترهاي جداساز حاصل از‬
‫‪T‬‬ ‫توليد اكسيم هاي كاربامويل و كارباماتها‪( .‬اين ليست شامل پسماندهاي‬ ‫‪K158‬‬
‫حاصل از فرآوري ‪ -3‬يدو‪ -0-‬پروپينيل‪ -‬ان‪ -‬كاربامات نمي شود)‬
‫‪T‬‬ ‫مواد آلي حاصل از تصفيه پسماندهاي تيوكاربامات‬ ‫‪K159‬‬

‫مواد جامد حاصل از تخليص (شامل مواد جامد حاصل از فيلتراسيون‪،‬‬


‫تبخير و سانتريفوژ)‪ ،‬غبار فيلترهاي كيسه اي‪ ،‬و مواد جاروب شده از كف‬
‫‪R‬و‪T‬‬ ‫‪K161‬‬
‫زمين حاصل از توليد اسيدهاي دي تيوكاربامات و نمكهاي آنها (اين‬
‫ليست شامل موارد ‪ K125‬و ‪ K126‬نمي شود‪).‬‬
‫لجن هاي حاصل از تصفيه فاضالب حاصل از توليد اتيلن دي كلرايد يا‬
‫مونومر وينيل كلرايد (شامل لجن هاي حاصل از اختالط فاضالب مونومر‬
‫وينيل كلرايد و اتيلن دي كلرايد و ديگر فاضالب ها)‪ ،‬مگر اينكه لجن ها‬
‫داراي شرايط زير باشد‪ :‬الف) لجن ها در يك خاكچال بي خطر مورد‬
‫‪T‬‬ ‫تأييد سازمانهاي محلي امحاء شوند‪.‬‬ ‫‪K174‬‬
‫ب) در غير اينصورت قبل از امحاء نهائي روي زمين قرار نگيرند ج) توليد‬
‫كننده هاي اين پسماندها‪ ،‬مستنداتي ارائه دهند كه اثبات مي كند پسماند‬
‫در همان محل توليد دفن شده يا به واحدهائي تحويل شده كه تعهد كتبي‬
‫داده اند كه پسماندها را در محلي ديگر دفن كنند‪.‬‬
‫لجن هاي حاصل از تصفيه فاضالب حاصل از توليد مونومر وينيل كلرايد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K175‬‬
‫با استفاده از كاتاليست كلريد مركوري در يك فرآيند با پايه استيلني‬
‫‪T‬‬ ‫پسماندهاي غير از فاضالب حاصل از توليد رنگها و رنگدانه ها‬ ‫‪K181‬‬
‫‪T‬‬ ‫مواد شيميائي غيرآلي‬
‫گلهاي حاصل از تخليص آب نمك فرآيند سلول جيوه در توليد كلر در‬
‫‪T‬‬ ‫‪K071‬‬
‫مواردي كه آب نمك تخليصي تفكيك شده قابل استفاده نيست‪.‬‬
‫پسماندهاي هيدروكربنهاي كلردار حاصل از مرحله تخليص فرآيند سلول‬
‫‪T‬‬ ‫‪K073‬‬
‫ديافراگمي با استفاده از آندها در توليد كلر‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب فرآيند سلول جيوه در توليد كلر‬ ‫‪K106‬‬
‫صفحه ‪21‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫فيلترهاي بگ هاوس مورد استفاده در توليد آنتي موآن كه شامل‬
‫‪E‬‬ ‫فيلترهاي مورد استفاده در توليد مواد واسطه‬ ‫‪K176‬‬
‫(مثل فلز آنتي موآن يا اكسيد آنتي موان خام) نيز مي شود‪.‬‬
‫خاكستر حاصل از توليد اكسيد آنتي موآن كه بصورت انبوه تجمع يا‬
‫‪T‬‬ ‫امحاء شده است كه شامل خاكستر حاصل از توليد مواد واسطه (مثل فلز‬ ‫‪K177‬‬
‫آنتي موآن يا اكسيد آنتي موان خام) نيز مي شود‪.‬‬
‫مواد باقيمانده از توليد و ذخيره واحد توليدي كلريد فريك حاصل از‬
‫‪T‬‬ ‫اسيدهايي كه در حين فرآوري دي اكسيد تيتانيوم با استفاده از فرآيند‬ ‫‪K178‬‬
‫ايلمنايت‪-1‬كلريد شكل گرفته اند‪.‬‬
‫‪T‬‬ ‫آفت كش ها‬
‫نمكهاي جانبي توليد شده در فرآوري اسيدكاكوديليك و ‪MSMA‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪K031‬‬
‫(علف كش آلي ارسنيك دار)‬
‫‪T‬‬ ‫لجن تصفيه فاضالب حاصل از فرآوري كلردان‬ ‫‪K032‬‬
‫فاضالب و پساب شستشو حاصل از كلريناسيون سيكلوپنتادين در‬
‫‪T‬‬ ‫‪K033‬‬
‫فرآوري كلردان‬
‫مواد جامد گرفته شده توسط فيلتر در فيلتراسيون هگزاسيكلوپنتادين در‬
‫‪T‬‬ ‫‪K034‬‬
‫فرآوري كلردان‬
‫‪T‬‬ ‫لجن هاي حاصل از تصفيه فاضالب توليدي در فرآوري كرزوت‬ ‫‪K035‬‬
‫ته ماندهاي ساكن حاصل از تقطير احيائي تولوئن در فرآوري دي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K036‬‬
‫سولفوتون‬
‫‪T‬‬ ‫لجن هاي تصفيه فاضالب حاصل از فرآوري دي سولفوتون‬ ‫‪K037‬‬
‫‪T‬‬ ‫فاضالب حاصل از شستشو و استريپينگ در فرآوري فورات‬ ‫‪K038‬‬
‫كيك غبار تشكيل شده بر روي فيلتر حاصل از فيلتراسيون اسيد دي اتيل‬
‫‪T‬‬ ‫‪K039‬‬
‫فسفروديتيوئيك در فرآوري فورات‬

‫‪ -1‬ماده معدني مغناطيسي ضعيف اكسيد آهن‪-‬تيتانيوم‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪22‬‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب توليدي در فرآوري فورات‬ ‫‪K040‬‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب توليدي در فرآوري توكسافن‬ ‫‪K041‬‬
‫مواد ته ماند سنگين يا باقيمانده هاي تقطيري حاصل از تقطير‬
‫‪T‬‬ ‫‪K042‬‬
‫تتراكلروبنزن در توليد ‪2,4,5 T‬‬

‫پسماند ‪0‬و‪ -2‬دي كلروفنول حاصل از كلريناتور كلردان در فرآوري‬


‫‪T‬‬ ‫‪K043‬‬
‫‪2,4-D‬‬
‫مواد تخليه شده از استريپر خأل حاصل از كلريناتور كلردان در فرآوري‬
‫‪T‬‬ ‫‪K097‬‬
‫كلردان‬
‫‪T‬‬ ‫فاضالب فرآيندي تصفيه نشده حاصل از فرآوري توكسافن‬ ‫‪K098‬‬
‫‪T‬‬ ‫فاضالب تصفيه نشده حاصل از فرآوري ‪2,4-D‬‬ ‫‪K099‬‬
‫فاضالب فرآيندي (شامل پسابهاي شناورسازي‪ ،‬فيلتراسيون و شستشو)‬
‫‪T‬‬ ‫‪K123‬‬
‫حاصل از فرآوري اسيد اتيلن بي دي تيوكارباميك و نمكهايش‬
‫آب خروجي از اسكرابر مخصوص تهويه رآكتور مورد استفاده در‬
‫‪T,C‬‬ ‫‪K124‬‬
‫فرآوري اسيد اتيلن بيس دي تيوكارباميك و نمكهايش‬
‫مواد جامد حاصل از فيلتراسيون‪ ،‬تبخير و سانتريفوژ در فرآوري اسيد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K125‬‬
‫اتيلن بيس دي تيوكارباميك و نمكهايش‬
‫غبار بگ هاوس و مواد جاروب شده از كف در عمليات آسياب و بسته‬
‫‪T‬‬ ‫بندي در فرآوري يا فرموالسيون اسيد اتيلن بيس دي تيوكارباميك و‬ ‫‪K126‬‬
‫نمكهايش‬
‫فاضالب حاصل از رآكتور و اسيد سولفوريك مصرفي حاصل از خشك‬
‫‪T,C‬‬ ‫‪K131‬‬
‫كن اسيدي در فرآوري متيل برومايد‬
‫جاذبهاي (عمقي) مصرف شده و مواد جامد حاصل از جداساز فاضالب‬
‫‪T‬‬ ‫‪K132‬‬
‫توليدي در فرآوري متل برومايد‬
‫‪R‬‬ ‫مواد منفجره‬
‫‪R‬‬ ‫لجن هاي حاصل از تصفيه فاضالب در توليد و فرآوري مواد منفجره‬ ‫‪K044‬‬
‫‪T‬‬ ‫كربن مصرف شده در تصفيه فاضالب حاوي مواد منفجره‬ ‫‪K045‬‬
‫‪R‬‬ ‫لجن هاي حاصل از تصفيه فاضالب در توليد‪ ،‬فرموالسيون و بارگذاري‬ ‫‪K046‬‬
‫صفحه ‪23‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫تركيب آغازگر پايه سربي‬
‫‪R‬‬ ‫آب قرمز يا صورتي حاصل از عملياتهاي تي ان تي‬ ‫‪K047‬‬
‫پااليشگاه نفت‬
‫‪T‬‬ ‫مواد شناور حاصل از شناورسازي هواي محلول در پااليشگاه نفت‬ ‫‪K048‬‬
‫‪T‬‬ ‫مواد جامد حاصل از امولسيون روغني رقيق در پااليشگاه نفت‬ ‫‪K049‬‬
‫‪T‬‬ ‫لجن حاصل از پاكسازي مجموعه مبدل حرارتي پااليشگاه نفت‬ ‫‪K050‬‬
‫‪T‬‬ ‫لجن جداساز آب و روغن (‪ )API‬پااليشگاه نفت‬ ‫‪K051‬‬
‫‪T‬‬ ‫مواد ته نشين شده در مخازن پااليشگاه نفت‬ ‫‪K052‬‬
‫مواد ته نشين شده در مخازن ذخيره نفت خام مصرفي در فرآيندهاي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K169‬‬
‫پااليشگاه نفت‬
‫مواد ته نشين شده مخزن نفت رقيق شفاف شده و يا مواد جامد ته نشين‬
‫‪T‬‬ ‫شده بر روي فيلترهاي يا جداكننده هاي مورد استفاده در عملياتهاي‬ ‫‪K170‬‬
‫پااليشگاه نفت‬
‫كاتاليست تصفيه آب مصرف شده در عملياتهاي پااليشگاه نفت‪ ،‬شامل‬
‫بسترهاي حفاظتي مورد استفاده براي خوراك گوگردزدائي براي ديگر‬
‫‪I,T‬‬ ‫‪K171‬‬
‫رآكتورهاي كاتاليستي (اين فهرست شامل مدياي پشتيبان بسترهاي‬
‫مذكور كه خنثي مي باشند‪ ،‬نمي شود)‬
‫كاتاليست پااليشي آبي مصرف شده در عملياتهاي پااليشگاه نفت‪ ،‬شامل‬
‫بسترهاي حفاظتي مورد استفاده براي خوراك گوگردزدائي براي ديگر‬
‫‪I,T‬‬ ‫‪K172‬‬
‫رآكتورهاي كاتاليستي (اين فهرست شامل مدياي پشتيبان بسترهاي‬
‫مذكور كه خنثي مي باشند‪ ،‬نمي شود)‬
‫آهن و فوالد‬
‫لجن يا غبار حاصل از كنترل مواد منتشره از توليد اوليه فوالد در كوره‬
‫‪T‬‬ ‫‪K061‬‬
‫هاي الكتريكي‬
‫مايع قطعه شوئي مصرف شده در عمليات پرداخت كاري (تكميلي) فوالد‬
‫‪C,T‬‬ ‫‪K062‬‬
‫در تأسيسات داخل صنايع آهن و فوالد‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪24‬‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫آلومينيوم اوليه‬
‫‪T‬‬ ‫آستري ديگ مصرف شده در احياء آلومينيوم‬ ‫‪K088‬‬
‫سرب ثانويه‬
‫غبار يا لجن حاصل از مواد منتشره از ذوب ثانويه سرب‬
‫(نكته‪ :‬اين فهرست از لحاظ اجرائي براي لجن حاصل از سيستمهاي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K069‬‬
‫اسكرابر ثانويه اسيدي متوقف است مگر تا زماني كه تدابير اصالحي براي‬
‫آنها اتخاذ شود)‬
‫محلول پسماند حاصل از تصفيه اسيدي غبار يا لجن ناشي از كنترل مواد‬
‫‪T‬‬ ‫‪K100‬‬
‫منتشره از فرآيند ذوب ثانويه سرب‬
‫داروسازيهاي دامپزشكي‬
‫لجن حاصل از تصفيه فاضالب توليدي در طي فرآوري داروهاي‬
‫‪T‬‬ ‫‪K084‬‬
‫دامپزشكي با تركيب ارسنيكي يا ارگانوارسنيكي‬
‫مواد باقيمانده از تقطير قير حاصل از تقطير تركيبات با پايه آنيليني در‬
‫‪T‬‬ ‫‪K101‬‬
‫فرآوري داروهاي دامپزشكي از تركيبات ارسنيكي يا ارگانوارسنيكي‬
‫مواد باقيمانده از كاربرد كربن فعال براي رنگ زدائي در فرآوري‬
‫‪T‬‬ ‫‪K102‬‬
‫داروهاي دامپزشكي از تركيبات ارسنيكي يا ارگانوارسنيكي‬
‫فرموالسيون جوهر‬
‫لجن ها و شوينده هاي حالل‪ ،‬لجن ها و شوينده هاي خورنده يا لجن ها‬
‫يا آب شوينده حاصل از تميزكاري لوله ها يا تجهيزات مورد استفاده در‬
‫‪T‬‬ ‫‪K086‬‬
‫فرموالسيون جوهر از رنگدانه ها‪ ،‬خشك كن ها‪ ،‬صابون ها و تثبيت‬
‫كننده هاي حاوي كروم يا سرب‬
‫كک سازي‬
‫‪T‬‬ ‫لجن آهكي راكد آمونياكي حاصل از عملياتهاي كك سازي‬ ‫‪K060‬‬
‫‪T‬‬ ‫لجن مخزن جابجائي قير حاصل از عملياتهاي كك سازي‬ ‫‪K087‬‬
‫باقيمانده هاي فرآيندي حاصل از بازيافت قير زغال سنگ كه شامل موارد‬
‫‪T‬‬ ‫زير است (البته محدود به اين ليست نمي باشد)‪ :‬پساب هاي حاصل از‬ ‫‪K141‬‬
‫فرآوري كك از زغال سنگ يا بازيافت محصوالت جانبي كك توليد‬
‫صفحه ‪25‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫كد‬ ‫شماره كد پسماند‬


‫پسماند خطرناك‬
‫خطر‬ ‫خطرناك‬
‫شده از زغال سنگ‪( .‬اين فهرست شامل مواد كد ‪ K087‬نمي شود)‬
‫مواد باقيمانده در مخزن ذخيره در فرآوري كك از زغال سنگ يا‬
‫‪T‬‬ ‫‪K142‬‬
‫بازيافت محصوالت جانبي كك توليد شده از زغال سنگ‬
‫باقيمانده هاي فرآيندي حاصل از بازيافت نفت سبك كه كه شامل موارد‬
‫زير است (البته محدود به اين ليست نمي باشد)‪ :‬مواد توليدي در‬
‫‪T‬‬ ‫دستگاههاي تقطير‪ ،‬مخازن جابجائي‪ ،‬واحدهاي بازيافتي شويشي نفت‬ ‫‪K143‬‬
‫حاصل از بازيافت كك بصورت محصوالت جانبي توليد شده از زغال‬
‫سنگ‪.‬‬
‫مواد باقيمانده در مخازن جمع آوري فاضالب حاصل از تصفيه نفت‬
‫سبك كه شامل موارد زير است (البته محدود به اين ليست نمي باشد)‪:‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪K144‬‬
‫لجن هاي مخازن مواد آلوده يا جداشده از فرآيند بازيافت محصوالت‬
‫جانبي كك توليد شده از زغال سنگ‬
‫مواد باقيمانده از عملياتهاي جمع آوري و بازيافت نفتالن حاصل از‬
‫‪T‬‬ ‫‪K145‬‬
‫بازيافت محصوالت جانبي كك توليد شده از زغال سنگ‬
‫‪T‬‬ ‫مواد باقيمانده در مخزن ذخيره قير حاصل از پااليش قير زغال سنگ‬ ‫‪K147‬‬
‫مواد باقيمانده از تقطير قير زغال سنگ كه شامل ته ماندهاي ساكن‬
‫‪T‬‬ ‫‪K148‬‬
‫مخازن است (البته محدود به اين مواد نمي باشد)‬

‫فهرست ‪ :P‬پسماندهاي اين گروه داراي اثرات حاد بر روي سالمتي انسانها يا محيط زيست مي باشند‪.‬‬
‫پسماندهاي اين فهرست و فهرست ‪ ،U‬مواد شيميائي با فرموالسيونهاي خالص يا تجاري خطرناكي‬
‫هستند كه دور انداخته يا كانديد دور انداخته شدن هستند‪ .‬اين پسماندها كامالً با پسماندهاي فهرست‬
‫‪ F‬و ‪ K‬متفاوت هستند‪ .‬براي آنكه يك پسماند در فهرست ‪ P‬يا ‪ U‬قرارگيرد بايد سه معيار زير را دارا‬
‫باشد‪:‬‬
‫الف‪ -‬پسماند حاوي يكي از مواد شيميائي فهرست ‪ P‬يا ‪ U‬باشد‪.‬‬
‫ب‪ -‬ماده شيميائي موجود در پسماند مورد استفاده قرار نگرفته باشد‪.‬‬
‫ج‪ -‬ماده شيميائي موجود در پسماند به شكل تجاري (با تعريف خاص خود) باشد‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪26‬‬

‫توصيف عام پسماندهاي فهرست ‪ P‬و ‪ U‬با دو فاكتور كليدي درگير است‪ .‬فاكتور اول آن است كه‬
‫فهرست ‪ P‬يا ‪ U‬فقط زماني بكار مي رود كه يكي از مواد شيميائي اين فهرست ها بدون آنكه استفاده‬
‫شده باشد‪ ،‬دور انداخته شود‪ .‬به عبارت ديگر اين دو فهرست براي پسماندهاي فرآيندهاي توليدي به‬
‫شكلي كه فهرست ‪ F‬و ‪ K‬بكار مي رود‪ ،‬استفاده نمي شوند‪ .‬فهرست ‪ P‬و ‪ U‬براي مواد شيميائي كه‬
‫پسماند شده اند استفاده مي شود‪ .‬مواد شيميائي به داليل مختلف به پسماند تبدبل مي شوند‪ .‬به عنوان‬
‫نمونه برخي از مواد شيميائي به صورت تصادفي ممكن است ريخته يا پاشيده شده باشند‪ .‬مثال ديگر‬
‫آن است كه ممكن است يك ماده شيميائي بطور عمدي به دليل آنكه فاقد ويژگيهاي مورد نياز بوده‪،‬‬
‫دور ريخته شود‪.‬‬
‫فاكتور كليدي دوم آن است كه مواد شيميائي اين دو فهرست به شكل محصول تجاري دور ريخته‬
‫شوند‪ EPA .‬از واژه محصول شيميائي تجاري براي توصيف ماده شيميائي استفاده مي كند كه به شكل‬
‫خالص يا با درجه بندي تجاري‪ 1‬يا به عنوان تنها جزء فعال در يك فرموالسيون شيميائي‪ ،‬باشد‪ .‬شكل‬
‫خالص يك ماده شيميائي آن است كه فرموالسيون ماده‪ 111 ،‬درصد متشكل از آن ماده شيميائي‬
‫باشد‪ .‬شكل تجاري يك ماده شيميائي‪ ،‬فرموالسيوني است كه ماده شيميائي تقريباً ‪ 111‬درصد خالص‬
‫است اما حاوي مقادير ناچيزي از ناخالصي ها است‪ .‬ماده شيميائي زماني تنها جزء فعال يك‬
‫فرموالسيون محسوب مي شود كه آن ماده به تنهائي باعث عملكرد اصلي آن فرموالسيون شود‪ .‬به‬
‫عنوان مثال آفت كشي كه براي از بين بردن حشرات ساخته شده‪ ،‬ممكن است حاوي سمي مثل‬
‫هپتاكلر ب ه عالوه اجزاء حاللهاي مختلفي باشد كه به عنوان يك حامل يا براي دادن ويژگيهاي مطلوب‬
‫ديگر به آن سم باشند‪ .‬اگرچه ممكن است همه اين مواد قادر به از بين بردن حشرات باشند اما هپتاكلر‬
‫بوده كه به عنوان ماده اصلي حشره كش مورد استفاده قرار گرفته است‪ .‬مواد ديگر همراه با هپتاكلر‬
‫براي اهداف ديگر بكار رفته اند نه به دليل آنكه آنها سمي بوده اند‪ .‬بنابراين هپتاكلر تنها جزء اصلي‬
‫فعال موجود در اين فرموالسيون مي باشد با وجود آنكه ممكن است غلظت آن كم باشد‪.‬‬
‫با توجه به مطالب مذكور فهرست ‪ P‬و ‪ U‬فقط براي دسته محدودي از پسماندها قابل استفاده هستند‪ .‬به‬
‫عنوان مثال يك آفت كش استفاده نشده حاوي هپتاكلر خالص زماني كه دور انداخته شود تحت كد‬
‫‪ P059‬فهرست مي شود يا آفت كش استفاده نشده حاوي توكسافن خالص زماني كه دور انداخته شود‬
‫تحت كد ‪ P123‬فهرست مي شود‪ .‬يك آفت كش استفاده نشده ساخته شده از ‪ 21‬درصد هپتاكلر و‬
‫‪ 21‬درصد توكسافن به عنوان اجزاء فعال آن‪ ،‬زمانيكه تاريخ مصرف يك يا هر دو جزء آن منسوخ و‬

‫‪1- Commercial grade form‬‬


‫صفحه ‪27‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫دور انداخته مي شود در هيچ يك از دو كد مذكور در فهرست ‪ P‬قرار نمي گيرد‪ .‬دليل اين امر آن‬
‫است كه هيچ يك از اين دو تركيب مطابق معيارهاي مذكور براي فهرستهاي ‪ P‬و ‪ U‬دور انداخته نشده‬
‫اند‪.‬‬
‫در جدول ‪ 2‬كد و فهرست پسماندهاي شيميائي تجاري با مخاطره حاد همراه با راهنماي تراكم مجاز‬
‫يا روش امحاء آنها ارائه شده است‪.‬‬
‫‪ -4‬فهرست ‪ :U‬از لحاظ تعريف و ويژگيها بطور كامل مشابه فهرست ‪ P‬هستند بجز آنكه پسماندهاي‬
‫اين گروه بجاي اثرات حاد داراي اثرات سمي بر روي انسان و محيط زيست مي باشند‪.‬‬
‫در جدول ‪ 7‬كد و فهرست پسماندهاي شيميائي تجاري داراي اثرات سمي همراه با راهنماي تراكم‬
‫مجاز يا روش امحاء آنها ارائه شده است‪.‬‬

‫‪ 2-1-3‬پسماندهاي شيميايي داراي ويژگيهاي خطرناك‬


‫در تعيين ويژگيهاي خطرناك پسماندها‪ ،‬تعيين فرآيند يا صنعت توليد كننده پسماندها مطرح نبوده‬
‫بلكه يك سؤال اساسي مطرح مي شود بدين مضمون كه كدام يك از خواص يا ويژگيها يا‬
‫فاكتورهاي كيفي يك پسماند داراي خطر مي باشد؟ استفاده از ويژگيها براي تعريف پسماند‬
‫خطرناك داراي مزايا و معايبي مي باشد‪ .‬كاربرد گسترده ويژگيهاي خطر و آزمايشهاي تعيين كننده‬
‫آنها يكي از آن مزايا مي باشد‪ .‬با استفاده از اين ويژگيها و آزمايشها مي توان خطرناك بودن هر نوع‬
‫پسماندي را با هر تركيب‪ ،‬حالت و فرموالسيوني مورد سنجش قرار داد‪ EPA .‬استفاده از آزمايشهاي‬
‫تعيين ويژگي پسماند را به عنوان اولين اولويت تعيين مخاطره آميز بودن يك پسماند تعيين كرده‬
‫است‪ .‬عيب اصلي اين روش آن است كه تعيين ويژگيهاي خطر يك پسماند مخصوصاً در مورد اثرات‬
‫سمي آنها در مواردي همچون تعيين اثرات جهش ژني‪ ،‬ناقص الخلقه زائي‪ ،‬قابليت تجمع زيستي‪،‬‬
‫اثرات سمي روي گياهان و ‪ ...‬مشكل بوده و برخي از آنها نيازمند گذشت زمانهاي طوالني دارد‪.‬‬
‫بطور رايج‪ ،‬چهار ويژگي رايج براي پسماندهاي خطرناك تعريف شده است كه عبارتند از‪:‬‬
‫اشتعال پذيري (‪ :)Ignitability‬تحت ويژگي يا كد ‪ D001‬معرفي مي شود‪ .‬كليه پسماندهائي را‬
‫شامل مي شود كه به راحتي مشتعل شده و سوخته شدن خود را بطور مداوم حفظ مي كنند‪ .‬عمده‬
‫پسماندهاي اين گروه از لحاظ حالت فيزيكي مايع هستند‪ .‬پسماندهاي غير مايع نيز چنانچه به سهولت‬
‫تحت شرايط معمول‪ ،‬مشتعل شده و بسوزند شامل اين ويژگي مي گردند‪ .‬بخشي از گازهاي فشرده و‬
‫مواد شيميائي اكسيد كننده نيز قابل اشتعال مي باشند‪ .‬بطور خاص پسماندهاي ذيل داراي ويژگي‬
‫اشتعال پذيري مي باشند‪:‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪28‬‬

‫الف‪ -‬هر پسماند مايعي كه داراي نقطه اشتعال كمتر از ‪ 141⁰F‬باشد‪ .‬نقطه اشتعال مي تواند توسط‬
‫روش ‪ D-93-70‬يا ‪ D-93-80‬ارائه شده توسط ‪ ASTM‬تعيين شود‪.‬‬
‫ب‪ -‬هر ماده غير مايعي كه تحت دما و فشار در اثر اصطكاك‪ ،‬جذب يا تغييرات لحظه اي شيميائي‬
‫دچار اشتعال شود‪.‬‬
‫ج‪ -‬گازهاي فشرده شده قابل اشتعال‬
‫د‪ -‬اكسيد كننده ها‬
‫خورندگي (‪ :)Corrosivity‬تحت ويژگي ‪ D002‬معرفي مي شود‪ .‬اسيدها و بازهاي قوي هستند كه‬
‫قادر به ايجاد خوردگي يا حل كردن اجسام‪ ،‬فلزات يا مواد ديگر مي باشند‪ .‬پسماند اسيد سولفوريك‬
‫موجود در باتري اتومبيلها نمونه اي از اين نوع ويژگي پسماندها مي باشد‪ .‬براي تعيين دارا بودن‬
‫ويژگي خطرناك خورندگي يك پسماند دو معيار وجود دارد كه عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬مايعات آبي با ‪ PH‬كمتر از ‪ 0‬يا بيشتر از ‪10/2‬‬
‫ب‪ -‬مايعاتي كه قادر به ايجاد خوردگي معادل ‪ 2/32mm‬يا بيشتر در سال بر روي فوالد باشند‪.‬‬
‫واكنش پذيري (‪ :)Reactivity‬تحت ويژگي ‪ D003‬معرفي مي شود‪ .‬موادي هستند كه در شرايط‬
‫معمول بي ثبات مي باشن د‪ .‬آنها در حالت گرم شدن‪ ،‬فشرده شدن و مخلوط شدن با آب باعث انفجار‪،‬‬
‫توليد دمه هاي سمي‪ ،‬گاز يا بخار مي شوند‪ .‬مثالي از پسماندهاي واكنش پذير‪ ،‬مواد منفجره و مهمات‬
‫مي باشند‪ .‬معيارهاي تعيين ويژگي واكنش پذيري عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬بي ثباتي و سهولت براي تغييرات شديد‬
‫ب‪ -‬و اكنشهاي شديد و تشكيل مخلوطهاي با قابليت منفجر شدن در اثر اختالط با آب‪ ،‬گرم شدن يا‬
‫تحت شرايط كاري معمول‬
‫ج‪ -‬توليد دمه هاي سمي با مقادير كافي جهت ايجاد مخاطره براي انسان يا محيط زيست در اثر‬
‫اختالط با آب يا تحت شرايط معمول‬
‫د‪ -‬توليد گازهاي سولفيدي يا سيانيدي در حد سمي در شرايط ‪ PH‬بين ‪ 0‬تا ‪10/2‬‬
‫ه‪ -‬سهولت واكنشهاي انفجاري در اثر مواجهه با فشار يا گرما‬
‫و‪ -‬سهولت تجزيه يا واكنش انفجاري در دما و فشار استاندارد‬
‫ز‪ -‬كليه مواد منفجره‬
‫صفحه ‪29‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫سميت (‪ :)Toxicity‬موادي كه اگر جويده يا جذب بدن شوند‪ ،‬مضر يا كشنده مي باشند‪ .‬سميت‬
‫توسط يك فرآيند آزمايشگاهي كه فرآيند آبشوئي (ليچينگ) مشخصه سميت‪ )TCLP( 1‬نامگذاري‬
‫شده تعريف مي شود ‪ .‬در اين فرآيند يك نمونه شيرآبه از پسماند توليد شده و تراكم ‪ 33‬ماده شيميائي‬
‫در آن اندازه گيري و با حدود مجاز قانوني مقايسه مي شود‪ .‬كدهاي ‪ D004‬تا ‪ D043‬متعلق به اين ‪33‬‬
‫ماده شيميائي است كه در جدول ‪ 8‬نشان داده شده است‪.‬‬
‫نكات مهم‬
‫روغنهاي معدني و روانساز مصرفي در دستگاهها و ماشين آالت‪ ،‬نانومواد مهندسي شده مثل نانولوله‬
‫ها‪ ،‬نانوتوريها‪ ،‬نقاط كوآنتومي و ‪ ،...‬مواد شيميائي خطرناك يا ناشناس موجود در ظروف بدون‬
‫برچسب يا با برچسب گذاري نامناسب نيز بايستي به عنوان پسماند خطرناك مديريت شوند‪.‬‬

‫‪ 2-3‬پسماندهاي شیمیائي بي خطر یا داراي خطر ناشناخته‬

‫چنانچه پسماندي جزء هيچ يك از گروههاي پسماند خطرناك نبوده و فاقد هيچ يك از ويژگيهاي‬
‫تعريف شده پسماند خطرناك را باشد و داراي ‪ LD50‬خوراكي بيشتر از ‪ 211 mg/kg‬باشد‪ ،‬مي توان‬
‫آن را بي خطر در نظر گرفت‪ .‬عمده پسماندهاي شيميائي بي خطر شامل غبار سيمان‪ ،‬گاز طبيعي و‬
‫روغن هاي خام‪ ،‬مواد معدني‪ ،‬سوخت هاي فسيلي و برخي از مواد شيميائي مي باشند‪ .‬در جدول ‪4‬‬
‫فهرستي از اكثر پسماندهاي شيميائي بي خطر يا فاقد خطر شناخته شده همراه با روش امحاء آنها ارائه‬
‫شده است‪:‬‬

‫‪1 -Toxicity Leaching Characteristic Procedure‬‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪30‬‬

‫جدول ‪ -4‬فهرست پسماندهاي شيميائي بي خطر و روش امحاء آنها‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫تخليه در مجراي فاضالب‪:‬‬


‫حاوي فقط اسيدهاي غير فلزي‬ ‫پسماند اسيدي با ‪ PH‬بين‬
‫اگر حجم توليد روزانه‬ ‫‪1‬‬
‫(سنگين) و آب‬ ‫‪ 3‬تا ‪4‬‬
‫كمتر از ‪ 1/2‬ليتر باشد‬
‫حاوي فقط اسيدهاي غير فلزي‬ ‫پسماند اسيدي با ‪PH‬‬
‫تخليه در مجراي فاضالب‬ ‫‪0‬‬
‫(سنگين) و آب‬ ‫بيشتر از ‪4‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آكتين‬ ‫‪3‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آدنوزين‬ ‫‪4‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫آدنوزين ‪0‬و‪-3‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫مونوفسفات‪ ،‬نمك دي‬ ‫‪2‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين ‪0‬و‪-3‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪2‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوفسفات‪ ،‬اسيد آزاد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين ‪0‬و‪ -3‬سيكليك‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪7‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوفسفات‪ ،‬نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين ‪3‬و‪ -2‬سيكليك‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪8‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوفسفات‪ ،‬نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين ‪ -3‬مونوفسفات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪3‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين‪-2‬دي فسفات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪11‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك سديم‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫آدنوزين ‪ -2‬مونوفسفات‬ ‫‪11‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫صفحه ‪31‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين‪-2‬مونوفسفات‪،‬‬


‫با هر غلظتي‬ ‫‪10‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك دي سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آدنوزين ‪ -2‬مونوفسفات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪13‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك دي سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آدونيتول‪ ،‬ريبيتول‬ ‫‪14‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫با هر غلظتي و در هر شكلي‬
‫آگار‬ ‫‪12‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫بصورت پودر‪ ،‬ژل و ‪...‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آگاروز‬ ‫‪12‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫اسيد آژنيك‪ ،‬نمك‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪17‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫سديم‪ ،‬آلژينات سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آالنين (ايزومرهاي‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪18‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مختلف)‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آلبومين‪ ،‬گاوي‬ ‫‪13‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آلبومين‪ ،‬گاوي‪ ،‬متيله‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪01‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫شده‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آلبومين‪ ،‬انساني‬ ‫‪01‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫آلبومين‪ ،‬انساني‪ ،‬محلول‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪00‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪31‬درصد‬
‫محلول مايع با غلظت الكل‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫الكل (فقط الكل اتيليك)‬ ‫‪03‬‬
‫كمتر از ‪%04‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫الكل دهيدروژناز‬ ‫‪04‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪32‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫آلدوالز نوع ايكس‬ ‫‪02‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫گاما و دلتا اسيد‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪02‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫آمينوبوتريك‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫‪-4‬آمينو ‪-0‬متيل ‪-1‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪07‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نفتول‪ ،‬ويتامين ‪K5‬‬

‫كريستالهاي سفيد با اندكي بوي‬


‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫استات آمونيم‬ ‫‪08‬‬
‫شيرين‪ ،‬با هر غلظتي‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كريستالهاي سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫فسفات آمونيم دي بازي‬ ‫‪03‬‬
‫كريستال يا گرانول سفيد‪ ،‬با هر‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫سولفات آمونيم‬ ‫‪31‬‬
‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آميالز‬ ‫‪31‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آلفا آميالز نوع ‪A-II‬‬ ‫‪30‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آلفا آميالز نوع ‪B-VI‬‬ ‫‪33‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫بتا آميالز‪ ،‬سيب زميني‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪34‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫شيرين‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آميلوگلوكيداز‬ ‫‪32‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫آميلوز‬ ‫‪32‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫امولسيون ضد كف ‪A‬‬ ‫‪37‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫صفحه ‪33‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫آپيراز درجه ‪VI‬‬ ‫‪38‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آرابينوز نوع ‪ D-‬و )‪A(+‬‬ ‫‪33‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آرژيناز‬ ‫‪41‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آرژينين‬ ‫‪41‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آرژنين ‪L-(+)-‬‬ ‫‪40‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آسپاراژين‬ ‫‪43‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آسپارتامن‬ ‫‪44‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اسيد آسپارتيك‬ ‫‪42‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫محلول ظهور و ارتقاء‬
‫غلظت محلول كاري‬ ‫‪42‬‬
‫كيفيت عكس‪،‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پپتون‪ ،‬باكتوپپتون‬ ‫‪47‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫تخليه در مجراي فاضالب‪:‬‬
‫حاوي فقط بازهاي غير فلزي‬ ‫پسماند بازي با ‪ PH‬بين‬
‫اگر حجم توليد روزانه‬ ‫‪48‬‬
‫(سنگين) و آب‬ ‫‪ 11‬تا ‪10/2‬‬
‫كمتر از ‪ 1/2‬ليتر باشد‬

‫حاوي فقط بازهاي غير فلزي‬ ‫پسماند بازي با ‪ PH‬كمتر‬


‫تخليه در مجراي فاضالب‬ ‫‪43‬‬
‫(سنگين) و آب‬ ‫از ‪11‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪34‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫واكس ‪( Babary‬موم‬


‫با هر غلظتي‬ ‫‪21‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫گياهي آروماتيك)‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫بنتونيت‬ ‫‪21‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫بتاگلوكورونيداز نوع‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪20‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪VIII‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫بتائين‬ ‫‪23‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫تا ‪ 7‬ميلي مول‬ ‫بي كوكولين‬ ‫‪24‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫نمكهاي صفراوي‬ ‫‪22‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫بيوسيتين‬ ‫‪22‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫برومالئين‬ ‫‪27‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اسيد بوريك‬ ‫‪28‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع به رنگ توت فرنگي روشن‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫‪Cage Klenz 250-280‬‬ ‫‪23‬‬
‫با هر غلظتي‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫پودر سفيد روشن‬ ‫استات كلسيم‬ ‫‪21‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫پودر سفيد روشن‬ ‫كلريد كلسيم دهيدراز‬ ‫‪21‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫سيترات كلسيم‬ ‫‪20‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫فسفات كلسيم‪ ،‬تك‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪23‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫بازي‬
‫صفحه ‪35‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫پودر سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫سولفات كلسيم‬ ‫‪24‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كربنيك آنهيدراز‬ ‫‪22‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫كربوكسي پپتيداز ‪ ،B‬نوع‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪22‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪I‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كربوكسي پپتيداز ‪Y‬‬ ‫‪27‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اسيد كارمينيك‬ ‫‪28‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫ادامه جدول ‪ 4‬از صفحه قبل‬
‫ردي‬
‫روش امحاء‬ ‫توصيف پسماند‬ ‫نام پسماند‬
‫ف‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كاراژينان‪ ،‬نوع ‪ II‬و ‪IV‬‬ ‫‪23‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كاروتن‬ ‫‪71‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كازئين‬ ‫‪71‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫با هر غلظتي‬ ‫سليت (خاك دياتومه)‬ ‫‪70‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫سلوبيوز (‪D)+‬‬ ‫‪73‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سلوالز نوع ‪VI ،V ،II ،I‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪74‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫و ‪VII‬‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫گل سفيد‪ ،‬پروتكسوالت‪،‬‬


‫با هر غلظتي‬ ‫‪72‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كربنات كلسيم‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪36‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫كيتين‬ ‫‪72‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫تا ‪ 12‬ميلي مول‬ ‫‪-0‬كلروآدنوزين‬ ‫‪77‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سولفات كندروئيتين‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪78‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر سلولز ‪،CM‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪73‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كربوكسي متيل سلولز‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬سيترولين‬ ‫‪81‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كوكربوكسيالز‬ ‫‪81‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كوآنزيم ‪ ،A‬نمك سديم‬ ‫‪80‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كالژن‬ ‫‪83‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كالژناز‬ ‫‪84‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كيموتريپسينوژن ‪A‬‬ ‫‪82‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫با مقادي كمتر از ‪ 1/1112‬درصد‬
‫‪ ،KCN‬كمتر از ‪ 1/178‬درصد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫نمك آمونياك‪ ،‬كمتر از ‪1/121‬‬ ‫پسماند كشت ميكروبي‬ ‫‪82‬‬
‫درصد ايزوپروپانول‪ ،‬باقيمانده‬
‫محلول نمكي‬
‫‪87‬‬
‫صفحه ‪37‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سيستئين دي سولفايد‬


‫با هر غلظتي‬ ‫‪88‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫(دي ال‪-‬سيستئين)‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سيتيدين‪0‬و‪-3‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪83‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوفسفات‪ ،‬بدون اسيد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سيتيدين ‪-0‬مونوفسفات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪31‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سيتيدين ‪-2‬تري فسفات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪31‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫سيتوزين‬ ‫‪30‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫دهيدروايزوآندروزاترون‬
‫‪-3‬سولفات‪ ،‬نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دهيدراته‪ ،‬سديم‬ ‫‪33‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫دهيدرواپي آندروسترون‬
‫سولفات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫‪-0‬داكسي آدنوزين ‪-2‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪34‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫تري فسفات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫داكسي اپي نفرين‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪32‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫هيدروكلرايد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫داكسي ريبونوكلئيك‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪32‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫اسيد نوع ‪XV‬‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫‪ -0‬داكسي – دي‪ -‬ريبوز‬ ‫‪37‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫اكسيد دوتريم‪ ،‬آب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫‪38‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫سنگين‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪38‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫دكستران‬ ‫‪33‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫دكستروز‪ ،‬مونوهيدراته‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪111‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫گلوكز‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي فنيل متان‬ ‫‪111‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪0‬و‪ -4‬دي متيل استوفنون‬ ‫‪110‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪ DNA‬پليمراز ‪I‬‬ ‫‪113‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آلبومين تخم مرغ‬ ‫‪114‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫االستاز نوع ‪III‬‬ ‫‪112‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫االستين‪ -‬اورسئين‬ ‫‪112‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫انوالز‬ ‫‪117‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي‪ -‬اريتروز‬ ‫‪118‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كمتر از ‪ 1/1‬درصد‬ ‫ژلهاي اتيديم برومايد‬ ‫‪113‬‬
‫اتيلن دي آمين تترا‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كريستال سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫استيك اسيد (‪)EDTA‬‬ ‫‪111‬‬
‫(بدون اسيد)‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كريستال سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫نمك سديم ‪EDTA‬‬ ‫‪111‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫پودر به رنگ قرمز تيره تا قهوه‬ ‫فريك سيترات‬ ‫‪110‬‬
‫صفحه ‪39‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫اي‪ ،‬با هر غلظتي‬


‫كريستالهاي سبز آبي‪ ،‬با هر‬ ‫فروس سولفات‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪113‬‬
‫غلظتي‬ ‫هگزاهيدرات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫مايع قهوه اي روشن‪ ،‬با هر‬
‫سرم جنين گاوي‬ ‫‪114‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫فيبرين‬ ‫‪112‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫فيبرينوژن انساني نوع ‪I‬‬ ‫‪112‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫فيبرونكتين‬ ‫‪117‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫فالوين آدنين دي‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪118‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نوكلئوتيد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر كريستاي زردرنگ‪ ،‬با هر‬
‫اسيد فوليك‬ ‫‪113‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫با هر غلظتي‬ ‫روغن فومبلين‬ ‫‪101‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫فروكتوز‬ ‫‪101‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫دي‪-‬فروكتوز ‪1‬و‪-2‬دي‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪100‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫فسفاتاز‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫اسيد فوماريك‪ ،‬نمك‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪103‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫پتاسيم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ژالتين‬ ‫‪104‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫گلوكوسيداز‬ ‫‪102‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪40‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫گلوكوز‬ ‫‪102‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫گلوكوز ‪ -2‬فسفات‬ ‫‪107‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫گلوكوز ‪ -2‬فسفات‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪108‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫دهيدروژناز‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اسيدگلوتاميك‬ ‫‪103‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫دي ال‪ -‬اسيد گلوتاميك‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪131‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوهيدرات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬گلوتامين سرم نمكي‬ ‫‪131‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫مايع روغني شفاف‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫گليسرين‬ ‫‪130‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫كريستالهاي سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫گليسين‬ ‫‪133‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي‪ -‬گليكوژن‬ ‫‪134‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫گليكول گليسين‬ ‫‪132‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫گوآنوزين ‪3‬و‪-2‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫سيكليك مونوفسفات‪،‬‬ ‫‪132‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫گوآنوزين‪-3‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪132‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوفسفات‪ ،‬نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫گوآنوزين ‪-2‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪138‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوفسفات‬
‫صفحه ‪41‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫صمغ گوآر‬ ‫‪133‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫صمغ كارايا‬ ‫‪141‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫صمغ گزانتان‬ ‫‪141‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫هماتين‬ ‫‪140‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫همين‬ ‫‪143‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫هگزوكيناز‬ ‫‪144‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫هيستون‬ ‫‪142‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫هيالورونيداز نوع ‪I-S‬‬ ‫‪142‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫هيدروكورتيناز‬ ‫‪147‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫استات هيدروكورتيناز‬ ‫‪148‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي ال‪ -‬هيستيدين‬ ‫‪143‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي ال‪ -‬هوموسرين‬ ‫‪121‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫‪ 3‬درصد يا كمتر‬ ‫پراكسيد هيدروژن‬ ‫‪121‬‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪42‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫كريستال سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫اينوزيتول‬ ‫‪120‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اينولين‬ ‫‪123‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اينورتاز درجه ‪V‬‬ ‫‪124‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مرطوب يا اكسيده شده‬ ‫پودر آهن‬ ‫‪122‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي ال‪ -‬ايزولوئسين‬ ‫‪122‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫تا ‪ 121‬ميلي مول‬ ‫ايزوپروترنول‬ ‫‪127‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫كائولين‬ ‫‪128‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫محلولهاي مختلف ظهور‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫با غلظت محلولهاي كاري‬ ‫‪123‬‬
‫فيلم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫ال‪ -‬الكتيك دهيدروژناز‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪121‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نوع ‪XI‬‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪-‬پرولين‬ ‫‪121‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬سرين‬ ‫‪120‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال سيستئين‬ ‫‪123‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫كريستالهاي سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫ال گلوتاميك اسيد‬ ‫‪124‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫كريستال سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬هيستيدين‬ ‫‪122‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫صفحه ‪43‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫ال ‪ -‬لئوسين‬ ‫‪122‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬سوربوز‬ ‫‪127‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬تروئونين‬ ‫‪128‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ال‪ -‬والين‬ ‫‪123‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي الكتيك دهيدروژناز‬ ‫‪171‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫الكتوفرين‬ ‫‪171‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫الكتوگلوبولين‬ ‫‪170‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫آلفا الكتوز‬ ‫‪173‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫پودر سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫الكتوز مونو هيدرات‬ ‫‪174‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫لكتين‬ ‫‪172‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي ال‪ -‬لئوسين‬ ‫‪172‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫صمغ دانه اقاقيا (كروب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪177‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫فلور)‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ليزوزيم درجه ‪I‬‬ ‫‪178‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪44‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫مالتوز‪ ،‬مونو هيدرات‬ ‫‪173‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫پودر سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫مانيتول‬ ‫‪181‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫كريستالهاي صورتي مايل به‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫كلريد منگنز‬ ‫‪181‬‬
‫قرمز‪ ،‬با هر غلظتي‬
‫سولفات منگنز‪،‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫صورتي روشن‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫‪180‬‬
‫مونوهيدرات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫مليبيوز‬ ‫‪183‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اكسيد مونوآمين‬ ‫‪184‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ميوگلوبين انساني‬ ‫‪182‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ميوكيناز‬ ‫‪182‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫نيكوتيد آمين آدنين دي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫نوكلئوتيد فسفات(‪A-‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪187‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪ ،)NADP‬نمك‬
‫تتراسديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫نيكوتيد آمين دي‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪188‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نوكلئوتيد آگاروز‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫نيكوتيد آمين مونو‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪183‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نوكلئوتيد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫نورآمينيداز نوع ‪ X‬و‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪131‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪VIII‬‬
‫صفحه ‪45‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫كريستال سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫نياسين‬ ‫‪131‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫پي – هيدروكسي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫بنزوئيك اسيد پروپيل‬ ‫‪130‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫استر‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫اسيد پانتوتنيك‬ ‫‪133‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫اسيد پانتوتنيك‪ ،‬نمك‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫همي كلسيم‪ ،‬كلسيم‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪134‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫پانتوتنات‪ ،‬ويتامين ‪،B5‬‬
‫نمك كلسيم‬
‫خالص و آلوده نشده به حاللها و‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫پارافين‬ ‫‪132‬‬
‫فلزات سنگين‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پكتين‬ ‫‪132‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پكتيناز‬ ‫‪137‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پني سيليناز نوع ‪I‬‬ ‫‪138‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫فسفاتاز آلكالين نوع‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪133‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪ VII-NT‬گاوي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫فسفو دي استراز‬ ‫‪011‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫فسفو دي استراز ‪3‬و‪2‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪011‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫سيكليك نوكلئوتيد‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر يا كريستالهاي سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫كلريد پتاسيم‬ ‫‪010‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪46‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬


‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫كريستالهاي بزرگ سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫فسفات پتاسيم دي‬
‫‪013‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬ ‫بازيك‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر يا گرانولهاي سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫فسفات پتاسيم‬
‫‪014‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬ ‫مونوبازيك‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر يا گرانولهاي سفيد‪ ،‬با هر‬
‫سولفات پتاسيم‬ ‫‪012‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پالسمين‬ ‫‪012‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫فقط حالتهاي سفت‪ ،‬سخت و‬ ‫مواد پليمري‪ ،‬اپوكسي‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫‪017‬‬
‫خشك شده‬ ‫ها‪ ،‬چسب ها و سريش ها‬
‫پتاسيم بي تارتارات‪،‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پتاسيم هيدروژن‬ ‫‪018‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫تارتارات‪ ،‬كرم تارتار‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫تيوسولفات پتاسيم‬ ‫‪013‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پرولين‪ ،‬دي ال پرولين‬ ‫‪011‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫پيريدوكسال فسفات‬ ‫‪011‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫به رنگ زرد مايل به نارنجي‪ ،‬با‬
‫ريبوفالوين‬ ‫‪010‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫هر غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫دي ريبوز ‪ 2‬فسفات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪013‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫نمك سديم‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ريبونوكلئاز ‪ S ،A‬و ‪T1‬‬ ‫‪014‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫صفحه ‪47‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫صمغ رزين‬ ‫‪012‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫با هر غلظتي‬ ‫محلول سالين‬ ‫‪012‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ساركوزين‬ ‫‪017‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي ال‪ -‬سرين‬ ‫‪018‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫سديم اسكوربات‪،‬‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪013‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫ويتامين ‪ C‬سديم‬
‫با غلظت سديم آزيد كمتر از‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫محلول سديم آزيد‬ ‫‪001‬‬
‫‪ 1/12‬درصد در آب‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر كريستالي سفيد‪ ،‬با هر‬
‫بيكربنات سديم‬ ‫‪001‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر كريستالي سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫كربنات سديم‬
‫‪000‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬ ‫مونوهيدرات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫كريستالهاي سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫كلريد سديم‬ ‫‪003‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫كريستالهاي سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫سيترات سديم‬ ‫‪004‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫فسفات سديم‪ ،‬آنيدروز‬
‫پودر سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫‪002‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫دي بازيك‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر كريستالي سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫فسفات سديم مونو‬
‫‪002‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬ ‫بازيك‪ ،‬مونوهيدرات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر كريستالي سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫سولفات سديم‪ ،‬پودر‬
‫‪007‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬ ‫آنيدروز‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر كريستالي سفيد‪ ،‬با هر‬ ‫سوربيتول‬ ‫‪008‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪48‬‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬


‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫نشاسته آهار‬ ‫‪003‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫استرپتوكيناز‬ ‫‪031‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫سولفات استرنتيم‬ ‫‪031‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫سوكسين آميد‬ ‫‪030‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫كريستالي‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫ساكروز‬ ‫‪033‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫تترا اتيل آمين كلرايد‬
‫كريستال سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫‪034‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫مونوهيدرات‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫پودر گرانولي سفيد‪ ،‬با هر‬
‫هيدروكلرايد تيامين‬ ‫‪032‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي ال‪ -‬ترئونين‬ ‫‪032‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬ ‫گرانول سفيد‪ ،‬با هر غلظتي‬ ‫خمير مايه‬ ‫‪037‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫صمغ تراژاكانت‬ ‫‪038‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ترانسفرين‪ ،‬انساني‬ ‫‪033‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫تري اولئين‬ ‫‪041‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫محلول شفاف بي رنگ‪ ،‬تا ‪1/1‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫تامپون تريس‬ ‫‪041‬‬
‫مول‬
‫صفحه ‪49‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ردیف‬
‫روش امحاء‬ ‫توصیف پسماند‬ ‫نام پسماند‬

‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬


‫با هر غلظتي‬ ‫تروپوميوزين‬ ‫‪040‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع شفاف بي رنگ‪ ،‬با هر‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬ ‫تريپسين‬ ‫‪043‬‬
‫غلظتي‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫والين‪ ،‬دي والين‬ ‫‪044‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫ويتامينهاي ‪ A‬تا ‪E‬‬ ‫‪042‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫ويتامين ‪ ،K1‬فيلوكوانين‪،‬‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫‪ -0‬متيل ‪ -3‬فتيل‪1 -‬و‪-4‬‬ ‫‪042‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫نفتوكوانين‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫گزانتين اكسيداز‬ ‫‪047‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫گزيليتول‬ ‫‪048‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫مايع‪ :‬مجراي فاضالب‬
‫با هر غلظتي‬ ‫دي گزيلوز‬ ‫‪043‬‬
‫جامد‪ :‬بصورت زباله‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪50‬‬

‫‪-4‬روشهاي امحاء پسماندهاي شیمیائي خطرناك‬

‫‪ 1-4‬كلیات‬

‫پسماندهاي شيميائي خطرناك مي توانند بطور گسترده و در مقادير مختلف از مقادير در حد ميلي‬
‫گرم تا چندين تن از منابع مختلفي همچون صنايع و فرآيندهاي صنعتي‪ ،‬آزمايشگاههاي مدارس و‬
‫دانشگاهها‪ ،‬مراكز تحقيقاتي و حتي مراكز توزيع و عرضه آنها توليد شوند‪ .‬با توجه به حجم‪ ،‬نوع‪،‬‬
‫ماهيت و ساختار شيميائي و فيزيكي پسماند خطرناك‪ ،‬روشهاي امحاء آنها مي تواند متفاوت باشد‪ .‬با‬
‫توجه به آنكه آزمايشگاههاي مختلف دانشگاهي‪ ،‬مدارس‪ ،‬مراكز تحقيقاتي و ‪ ...‬يكي از منابع اصلي‬
‫توليد اينگونه پسماندها مي باشند و در بسياري از مواقع حجم پسماند آنها در مقادير كم مي باشد‪،‬‬
‫متأسفانه توجه چنداني به روش امحاء صحيح آنها نشده و در بسياري از مواقع بطور مستقيم به داخل‬
‫شبكه فاضالب تخليه مي شوند يا به همراه زباله هاي معمولي جمع آوري مي شوند‪ .‬با توجه به نكات‬
‫مذكور در بخش بطور مجزا راهنماي ويژه اي براي برخي از پسماندهاي شيميائي خطرناك رايج‬
‫توليدي در واحدهاي آزمايشگاهي ارائه شده است‪.‬‬
‫در اين بخش كلياتي در خصوص راهنماها و تكنولوژيهاي رايج امحاء پسماندهاي شيميائي توليد شده‬
‫در بخشهاي مختلف ارائه شده است‪ .‬نكته قابل توجه در خصوص حدود و مقادير مجاز ذكر شده در‬
‫جداول ‪ 2‬تا ‪ 8‬آن است كه مقادير مذكور حداكثر تراكم آن پسماند شيميائي در كل پسماندها است‬
‫كه مجاز به امحاء زميني (دفن) يا تخليه به سيستم فاضالب است‪ .‬چنانچه تراكم پسماند شيميائي از‬
‫حدود تدوين شده براي آن بيشتر باشد‪ ،‬به آن شكل اجازه امحاء زميني يا تخليه به شبكه فاضالب را‬
‫نداشته و بايستي تراكم آن كاسته شود‪ .‬براي برخي ديگر از پسماندهاي شيميائي خطرناك نيز حدود‬
‫مجاز تدوين نشده است‪ .‬در مورد اين پسماندها‪ ،‬امحاء زميني يا تخليه آنها به شبكه فاضالب مجاز‬
‫نبوده و بايستي توسط تكنولوژي مقرر شده براي آنها‪ ،‬امحاء شوند‪.‬‬
‫در خصوص پسماندهاي فهرست ‪ F‬و ‪ K‬كه معموالً پسماندهاي مخلوط مركب از چندين ماده شيميائي‬
‫هستند كه اغلب در يكي از فهرستهاي ‪ U ،P‬يا ‪ D‬عضويت دارند بايستي حدود مجاز تك تك اين‬
‫مواد يا روش امحاء ذكر شده براي آنها رعايت شود‪.‬‬
‫در جدول ‪ 2‬كد تكنولوژيهاي مختلف امحاء پسماندهاي شيميائي خطرناك همراه با توصيف‬
‫مختصري از تكنولوژي مذكور ارائه شده است‪:‬‬
‫صفحه ‪51‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫جدول ‪ -2‬توصيف كد تكنولوژيهاي مختلف امحاء پسماندهاي شيميائي خطرناك‬


‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫تهويه گازهاي فشرده به داخل يك بستر واسط جذبي يا واكنشي (جامد يا مايع)‪.‬‬
‫تهويه مي تواند از طريق رها سازي فيزيكي گاز از لوله كشي يا شيرها‪ ،‬نفوذ فيزيكي‬ ‫‪ADGAS‬‬
‫از داخل ظروف و يا نفوذ از طريق انفجار سريع انجام شود‪.‬‬
‫امتزاج جيوه فلزي مايع آلوده با مواد راديواكتيوي با استفاده از معرفهاي غيرآلي‬
‫همچون مس‪ ،‬روي‪ ،‬نيكل‪ ،‬طال و سولفور كه باعث تشكيل يك ملقمه نيمه جامد غير‬ ‫‪AMLGM‬‬
‫مايع مي شود و لذا باعث كاهش پتانسيل انتشار بخارات عنصر جيوه به هوا مي گردد‪.‬‬
‫تجزيه زيستي مواد آلي يا مواد غيرآلي غير‪ -‬فلزي (مثل مواد غيرآلي كه حاوي‬
‫عناصر فسفر‪ ،‬نيتروژن و سولفور هستند) در واحدهائي تحت شرايط هوازي يا بي‬
‫هوازي كه باعث كاهش اساسي غلظت يك تركيب جانشين يا يك پارامتر شاخص‬
‫‪BIODG‬‬
‫در پسماند مي شود (به عنوان مثال كربن آلي كل اغلب مي تواند به عنوان پارامتر‬
‫شاخص براي تجزيه زيستي بسياري از مواد آلي كه مستقيماً قابل آناليز در‬
‫پسماندهاي فاضالب نيستند‪ ،‬استفاده شود)‪.‬‬
‫جذب سطحي كربن (گرانولي يا پودري) تركيبات غيرآلي غير‪ -‬فلزي‪ ،‬تركيبات آلي‬
‫فلزي و يا اجزاء آلي تركيبات‪ .‬جاذب كربني بايستي طوري عمل كند كه تركيب‬
‫جانشين يا پارامتر شاخص امكان فرار از جاذب‪ 1‬را نداشته باشد (به عنوان مثال كربن‬
‫آلي كل اغلب مي تواند به عنوان پارامتر شاخص براي جذب سطحي بسياري از مواد‬
‫آلي كه مستقيماً قابل آناليز در پسماندهاي فاضالب نيستند‪ ،‬استفاده شود)‪ .‬فرار‬ ‫‪CARBN‬‬
‫آالينده از جاذب زماني اتفاق مي افتد كه كربن از آن تركيب (يا پارامتر شاخص)‬
‫اشباع شده باشد و تغيير اساسي در ميزان جذب آن تركيب رخ مي دهد‪.‬‬
‫واژه ‪ fb‬استفاده شده همراه با ‪ CARBN‬يا واژه هاي ديگر مخفف ‪ followed by‬يا‬
‫بدنبال مي باشد‪.‬‬

‫‪1 - Breakthrough‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪52‬‬

‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫اكسيداسيون شيميائي يا الكتروليتيكي با استفاده از واكنشگرهاي اكسيداني (يا‬


‫واكنشگرهاي پسماند) زير يا تركيبي از آنها‪ )1( :‬هيپوكلريت (مثل مايع سفيد كننده)؛‬
‫(‪ )0‬كلر؛ (‪ )3‬دي اكسيد كلر؛ (‪ )4‬ازن يا پرتو فرابنفش همراه با ازن؛ (‪ )2‬پراكسيدها؛‬
‫(‪ )2‬پرسولفاتها؛ (‪ )7‬پركلراتها؛ (‪ )8‬پرمنگناتها؛ و يا (‪ )3‬ساير عوامل اكسيدان با‬
‫بازدهي معادل‪ .‬اين فرآيند در يك واحد طوري انجام مي شود كه غلظت پارامتر‬
‫‪CHOXD‬‬
‫شاخص يا تركيب جانشين در باقيمانده كاهش اساسي مي يابد (به عنوان مثال كربن‬
‫آلي كل اغلب مي تواند به عنوان پارامتر شاخص اكسيداسيون بسياري از مواد آلي‬
‫كه مستقيماً قابل آناليز در پسماندهاي فاضالب نيستند‪ ،‬استفاده شود)‪ .‬اكسيداسيون‬
‫شيميائي شامل مواردي كه تحت عنوان كلريناسيون قليائي نامگذاري شده اند‪ ،‬مي‬
‫باشد‪.‬‬
‫احياء شيميائي با استفاده از عوامل احياء كننده (يا واكنشگرهاي پسماند) زير يا‬
‫تركيبي از آنها‪ )1( :‬دي اكسيد گوگرد؛ (‪ )0‬سديم‪ ،‬پتاسيم يا نمكهاي قليائي يا‬
‫سولفيت ها‪ ،‬بي سولفيت ها‪ ،‬متا بي سولفيت ها و گليكولهاي پلي اتيلني (مثل‬
‫گليكولهاي پلي اتيلني سديمي و پتاسيمي) ؛ (‪ )3‬هيدروسولفيد سديم؛ (‪ )4‬نمكهاي‬
‫فروس؛ و يا (‪ )2‬ديگر عوامل احياء كننده با بازدهي يكسان‪ .‬اين فرآيند در يك‬
‫‪CHRED‬‬
‫واحد طوري انجام مي شود كه غلظت پارامتر شاخص يا تركيب جانشين در باقيمانده‬
‫پسماند‪ ،‬كاهش اساسي مي يابد (به عنوان مثال هالوژن آلي كل اغلب مي تواند به‬
‫ع نوان پارامتر شاخص كاهش بسياري از تركيبات آلي هالوژندار كه مستقيماً قابل‬
‫آناليز در پسماندهاي فاضالب نيستند‪ ،‬استفاده شود)‪ .‬احياء شيميائي بطور معمول براي‬
‫احياء كروم شش ظرفيتي به كرم سه ظرفيتي استفاده مي شود‪.‬‬
‫تكنولوژيهاي تجزيه مواد آلي تحت شرايط دماي باال مثل سوزاندن يا احتراق در‬
‫زباله سوزها‪ ،‬بويلرها يا كوره هاي صنعتي تحت شرايط و الزامات مشخص‪ 1‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫تجهيزات ديگري كه شرايط الزم را دارا باشند و تكنولوژيهاي غير‪ -‬احتراقي خاص‬
‫مثل فرآيند استخراج كاتاليستي‬
‫غير فعال كردن براي حذف ويژگيهاي مخاطره آميز يك پسماند كه ناشي از قابليت‬ ‫‪DEACT‬‬

‫‪1 - 40 CFR part 264, subpart O, or 40 CFR part 265, subpart O, or 40 CFR part 266, subpart H‬‬
‫صفحه ‪53‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫اشتعال‪ ،‬خورندگي و يا واكنش پذيري آن است‪.‬‬


‫جايگزيني يا تعويض سوخت در واحدهائي كه مطابق با الزامات فني عملياتي‬
‫‪FSUBS‬‬
‫امكانپذير كار مي كنند‪.‬‬
‫تبديل به شيشه كردن‪ 1‬پسماندهاي مخلوط با مقدار مواد راديواكتيو باال در واحدهائي‬
‫جهت تطابق با كليه مقررات امكانپذير حفاظت در برابر مواد راديواكتيو (تحت نظر‬ ‫‪HLVIT‬‬
‫سازمان انرژي اتمي)‬
‫سوزاندن پسماندهاي حاوي مواد آلي و جيوه در واحدهائي تحت شرايط و الزامات‬
‫مشخص‪ .‬كليه پسماندهاي فاضالب و غير فاضالبي حاصل شده از اين فرآيند بايستي‬ ‫‪IMERC‬‬
‫با استانداردهاي تصفيه مربوطه (از لحاظ ميزان باقي ماندن جيوه) تطابق داشته باشد‬
‫سوزاندن در واحدهاي تحت شرايط و الزامات مشخص‬ ‫‪INCIN‬‬
‫استخراج مايع‪ -‬مايع (كه اغلب تحت عنوان استخراج حالل ناميده مي شود) تركيبات‬
‫آلي از پسماندهاي مايع داخل يك حالل مخلوط نشدني به دليل آنكه تمايل جذبي‬
‫اجزاء خطرناك به حالل‪ ،‬بيشتر است‪ .‬در نتيجه باعث استخراج مقادير زياد آنها در‬
‫مواد آلي مي شوند كه درغير اينصورت آنها يا بايستي سوزانده مي شدند يا به عنوان‬ ‫‪LLEXT‬‬
‫ماده سوختي مورد استفاده مجدد قرار مي گرفتند و يا به روشهاي ديگر بازيافت يا‬
‫بازيابي مي شدند‪ .‬در اين روش‪ ،‬مايع پسماند استخراجي به نسبت در ماده آلي كم‬
‫بوده و بايستي بر اساس روش ذكر شده در استانداردها تصفيه شود‪.‬‬
‫ماكروكپسول بندي‪ 0‬با مواد روكش سطحي مثل مواد آلي پليمري (مثل رزينها و‬
‫پالستيك ها) يا با يك پوشش از مواد غيرآلي خنثي براي كاهش قابل توجه مواجهه‬
‫‪MACRO‬‬
‫سطحي با محصوالت بالقوه آبشوئي (ليچينگ)‪ .‬ماكروكپسول بندي بطور خاص‬
‫شامل موادي كه بايد تحت عنوان مخزن يا كانتينر طبقه بندي شوند‪ ،‬نمي شود‪.‬‬
‫خنثي سازي با استفاده از عوامل (يا واكنشگرهاي پسماند) زير يا تركيبي از آنها‪)1( :‬‬
‫اسيدها؛ (‪ )0‬قلياها؛ آب (شامل فاضالبها) كه باعث مي شوند كه ‪ PH‬پسماند مايع‬ ‫‪NEUTR‬‬
‫بيشتر از ‪ 0‬و كمتر از ‪ 10/2‬شود‪.‬‬

‫‪1 - Vitrification‬‬
‫‪2 - Macroencapsulating‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪54‬‬

‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫بازيابي پسماند بدون دفن آن در زمين‬ ‫‪NLDBR‬‬


‫رسوب شيميائي فلزات و ساير مواد غيرآلي به عنوان رسوبهاي غير محلول اكسيدها‪،‬‬
‫هيدروكسيدها‪ ،‬كربناتها‪ ،‬سولفيدها‪ ،‬سولفاتها‪ ،‬كلريدها‪ ،‬فلوريدها يا فسفاتها‪ .‬بطور‬
‫معمول عوامل زير (يا واكنشگرهاي پسماندي) بصورت انفرادي يا تركيبي مورد‬
‫استفاده قرار مي گيرند‪ )1( :‬آهك (شامل اكسيدها و يا هيدروكسيدهاي كلسيم و يا‬
‫‪PRECP‬‬
‫منيزيم) ؛ (‪ )0‬مواد سوز آور (هيدروكسيدهاي سديم و يا پتاسيم) ؛ (‪ )3‬سودا‬
‫(كربنات سديم) ؛ (‪ )4‬سولفيد سديم؛ (‪ )2‬سولفات فريك يا كلريد فريك؛ (‪ )2‬آلوم‬
‫يا (‪ ) 7‬سولفات سديم‪ .‬عوامل لخته ساز‪ ،‬انعقاد ساز اضافي يا عوامل‪/‬فرآيندهاي مشابه‬
‫كه مشخصات آبگيري لجن را افزايش مي دهد شامل اين بخش نمي شوند‪.‬‬
‫تشكيل كمپلكس مواد جامد با وزن مولكولي باال از طريق پليمريزاسيون مونومرها در‬
‫فاضالبهاي با ‪ TOC‬باال گروه ‪ D001‬كه تركيبهاي شيميائي در توليد پالستيك مي‬ ‫‪POLYM‬‬
‫باشند‪..‬‬
‫بازيافت گرمائي بريليوم‬ ‫‪RBERY‬‬
‫بازيافت يا استفاه مجدد گازهاي تحت فشار شامل تكنيكهائي از جمله بازفرآوري‬
‫گازها براي استفاده مجدد يا فروش مجدد؛ فيلتر كردن يا جذب سطحي ناخالصيها؛‬
‫‪RCGAS‬‬
‫اختالط مجدد براي فروش يا استفاده مجدد مستقيم گاز؛ و يا استفاده از گاز به عنوان‬
‫منبع سوخت‪.‬‬
‫بازيافت اسيدها يا بازها با استفاده از يك يا چند تكنولوژي بازيافتي زير‪ )1( :‬تقطير‬
‫(تغليظ گرمائي) ؛ (‪ )0‬تبادل يون؛ (‪ )3‬جذب سطحي با مواد جامد يا رزين؛ (‪ )4‬اسمز‬
‫معكوس؛ و يا (‪ )2‬سوزاندن براي بازيافت اسيد‪ .‬نكته‪ :‬اين روش شامل استفاده از‬
‫‪PCORR‬‬
‫تكنيكهاي ديگر تغليظ يا جداسازي فيزيكي فازها مثل ظرف بظرف كردن‪،‬‬
‫فيلتراسيون (شامل اولترافيلتراسيون) و سانتريفوژ كردن نمي شود زماني كه آنها بطور‬
‫تركيبي با تكنيكهاي بازيافتي فهرست شده فوق مورد استفاده قرار مي گيرند‪.‬‬
‫بازيافت حرارتي سرب در ذوب كننده هاي ثانويه سرب‬ ‫‪RLEAD‬‬
‫صفحه ‪55‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫چرخاندن يا برگرداندن (اسباب تقطير) در واحدهاي فرآوري گرمائي كه باعث فرار‬


‫شدن (تبخير) جيوه شده و بدنبال آن ميعان سازي جيوه فرار براي بازيافت آن انجام‬
‫مي شود‪ .‬واحد چرخاندن و برگرداندن (يا وسايل) بايد حائز يك يا چند شرط زير‬
‫باشند‪( :‬الف) يك استاندارد ملي انتشار براي آالينده هاي خطرناك هوا براي جيوه؛‬
‫(ب) بهترين تكنولوژي كنترلي موجود يا استاندارد اجباري كمترين ميزان انتشار قابل‬ ‫‪RMERC‬‬
‫دستيابي براي جيوه جهت پيشگيري از مجوز تجزيه قابل توجه آن؛ يا (ج) يك مجوز‬
‫استاني كه محدوديتهاي انتشاري را براي جيوه قائل شده است‪ .‬كليه پسماندهاي‬
‫فاضالبي و غير فاضالبي حاصل شده از اين فرآيند بايستي استانداردهاي تصفيه‬
‫مربوط به جيوه را دارا باشند‪.‬‬
‫بازيافت فلزات يا مواد غيرآلي با استفاده از يك يا چند تكنولوژي بازيافت يا‬
‫برداشت مستقيم زير‪ )1( :‬تبادل يون؛ (‪ )0‬جذب سطحي با رزين يا مواد جامد (مثل‬
‫زئوليت)؛ (‪ )3‬اسمز معكوس؛ (‪ )4‬استخراج حالل‪/‬كليت كردن؛ (‪ )2‬بلورسازي‬
‫انجمادي؛ (‪ )2‬اولترافيلتراسيون و يا (‪ )7‬رسوب كردن ساده (مثل بلورسازي)‪ .‬نكته‪:‬‬ ‫‪RMETL‬‬
‫اين روش شامل استفاده از تكنيكهاي ديگر تغليظ يا جداسازي فيزيكي فازها مثل‬
‫ظرف بظرف كردن و سانتريفوژ كردن نمي شود زماني كه آنها بطور تركيبي با‬
‫تكنيكهاي بازيافتي فهرست شده فوق مورد استفاده قرار مي گيرند‪.‬‬
‫بازيافت مواد آلي با استفاده از يك يا چند تكنولوژي زير‪ )1( :‬تقطير؛ (‪ )0‬تبخير اليه‬
‫نازك؛ (‪ )3‬استرپينگ بخار؛ (‪ )4‬جذب سطحي كربن؛ (‪ )2‬استخراج سيال بحراني؛‬
‫(‪ )2‬استخراج مايع‪ -‬مايع؛ (‪ )7‬رسوب‪ /‬بلورسازي (شامل بلورسازي انجمادي)؛ يا (‪)8‬‬
‫تكنيكهاي جداسازي فاز شيميائي (مثل افزودن اسيدها‪ ،‬بازها‪ ،‬جداكننده هاي‬
‫‪RORGS‬‬
‫امولسيون ها‪1‬؛ يا مواد شيميائي مشابه)؛ نكته‪ :‬اين روش شامل استفاده از تكنيكهاي‬
‫ديگر تغليظ يا جداسازي فيزيكي فازها مثل ظرف بظرف كردن‪ ،‬فيلتراسيون (شامل‬
‫اولترافيلتراسيون) و سانتريفوژ كردن نمي شود زماني كه آنها بطور تركيبي با‬
‫تكنولوژيهاي بازيافتي فهرست شده فوق مورد استفاده قرار مي گيرند‪.‬‬
‫بازيافت حرارتي فلزات و مواد غيرآلي از پسماندهاي غيرفاضالبي در واحدهائي كه‬ ‫‪RTHRM‬‬

‫‪1 - Demulsifiers‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪56‬‬

‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫تحت عنوان كوره هاي صنعتي با شرايط و مشخصات خاص خود شناخته شده اند‪.‬‬
‫ذوب مجدد در واحدهاي بازيافت فلزي با دماي باال به منظور بازيافت روي‬ ‫‪RZINC‬‬
‫تثبيت با يك يا تركيبي از عوامل زير (واكنشگرهاي پسماندي)‪ )1( :‬سيمان پورتلند؛‬
‫يا (‪)0‬آهك‪/‬پوزوالن ها (مثل غبار كوره سيمان و خاكستر)‪ -‬اين فرآيند شامل عوامل‬
‫اضافي ديگر (مثل نمكهاي آهن‪ ،‬سيليكاتها و خاك رس) كه براي افزايش زمان‬ ‫‪STABL‬‬
‫تنظيم‪/‬تصفيه و يا قدرت تراكم يا براي كاهش كلي قابليت آبشوئي فلزات يا مواد‬
‫غيرآلي طراحي شده‪ ،‬نمي باشد‪.‬‬
‫استريپينگ بخار ماد آلي از پسماندهاي مايع با استفاده از كاربرد مستقيم بخار بر‬
‫پسماندها در شرايط عملياتي كه ميزان جريان بخار و مايع‪ ،‬دامنه هاي دما و فشار بهينه‬
‫شده‪ ،‬پايش شده و ثابت نگه داشته مي شود‪ .‬اين پارامترهاي عملياتي وابسته به‬
‫پارامترهاي طراحي واحد مثل تعداد مراحل جداسازي و طرح ستون داخلي هستند‪.‬‬
‫در نتيجه باعث استخراج مقادير زياد آنها در مواد آلي مي شوند كه درغير اينصورت‬ ‫‪SSTRP‬‬
‫آنها يا بايستي سوزانده مي شدند يا به عنوان ماده سوختي مورد استفاده مجدد قرار‬
‫مي گرفتند و يا به روشهاي ديگر بازيافت يا بازيابي مي شدند‪ .‬در اين روش مايع‬
‫پسماند استخراجي به نسبت در ماده آلي كم بوده و بايستي بر اساس روش ذكر شده‬
‫در استانداردها تصفيه شود‪.‬‬
‫بازجذب گرمائي خأل از پسماندهاي مخلوط خطرناك با راديواكتيويته كم در‬
‫واحدهاي منطبق با كليه الزامات عملي حفاظت در برابر مواد راديواكتيو تحت كنترل‬ ‫‪VTD‬‬
‫سازمان انرژي اتمي‬
‫اكسيداسيون مرطوب هوا كه در واحدهائي انجام مي شود كه در آن تركيب‬
‫جايگزين يا پارامتر شاخص بطور اساسي در باقيمانده دستگاه كاهش اساسي مي يابد‬
‫(به عنوان مثال كربن آلي كل اغلب مي تواند به عنوان پارامتر شاخص براي‬ ‫‪WETOX‬‬
‫اكسيداسيون بسياري از اجزاء آلي كه قادر به آناليز مستقيم در باقيمانده هاي فاضالب‬
‫نيستند‪ ،‬مورد استفاده قرار گيرد)‪.‬‬
‫واكنش كنترل شده با آب براي مواد شيميائي آلي و غيرآلي بسيار فعال به منظور‬
‫كنترلها ي محتاطانه جهت حفاظت كارگران از واكنشهاي بالقوه شديد به عالوه‬ ‫‪WTRRX‬‬
‫كنترلهاي محتاطانه براي انتشار بالقوه مواد سمي يا گازها در حد قابل اشتعال آزاد‬
‫صفحه ‪57‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫توصیف تكنولوژي بر اساس استانداردها‬ ‫كد تكنولوژي‬

‫شده در طي واكنش‬

‫با توجه به موارد ذكر شده در خصوص تراكم مجاز و كد تكنولوژي امحاء پسماندهاي شيميائي‪ ،‬در‬
‫جداول ‪ 2‬تا ‪ ،8‬فهرست‪ ،‬كد و راهنماي امحاء پسماندهاي گروههاي ‪ U ،P‬و ‪ D‬ارائه شده است‪.‬‬

‫جدول ‪ – 2‬كد‪ ،‬فهرست و راهنماي تراكم مجاز يا روش امحاء پسماندهاي شيميائي تجاري با مخاطره‬
‫حاد‬
‫تراكم مجاز در‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫وارفارين و نمكهاي آن در‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫زماني كه غلظت آنها بيشتر از‬ ‫‪81 -81 -0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P001‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫‪ 1/3‬درصد باشد‪.‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫ان‪( -‬آمينوتيوكسومتيل)‪-‬‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫استاميد يا ‪ -1‬استيل‪-0-‬‬ ‫‪231 -18 -0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P002‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫تيواوره‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪1/03‬‬ ‫آكرولئين يا ‪ -0‬پروپنال‬ ‫‪117 -10 -8‬‬ ‫‪P003‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/101‬‬ ‫آلدرين‬ ‫‪331 -11 -0‬‬ ‫‪P004‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫آليل الكل يا ‪ -0‬پروپن‪ -‬ا‪ -‬ال‬ ‫‪117 -18 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P005‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD‬‬ ‫‪-73 -8‬‬
‫;‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪ CHRED‬يا‬ ‫فسفيد آلومينيوم (‪R‬و‪)T‬‬ ‫‪P006‬‬
‫‪01823‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CMBST‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫‪( -2‬آمينو متيل)‪-3 -‬‬ ‫‪-32 -4‬‬ ‫‪P007‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪58‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫ايزواكسازول يا ‪ 0( 3‬اچ)‪-‬‬ ‫‪0723‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫ايزوكسازولون ‪( -2 ،‬آمينو‬
‫‪CMBST‬‬ ‫متيل)‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪ -4‬آمينوپيريدين يا ‪-4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪214 -04 -2‬‬ ‫‪P008‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫پيريدين آمين‬
‫‪CMBST‬‬
‫;‪CHOXD‬‬
‫;‪CHOXD‬‬ ‫‪CHRED‬‬
‫پيكرات آمونيوم (‪ )R‬يا نمك‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪CARBN‬‬ ‫آمونيوم ‪0‬و‪4‬و‪ 2‬تري نيترو‬ ‫‪131 -74 -8‬‬ ‫‪P009‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫;‪ BIODG‬يا‬
‫فنول‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪-33 -4‬‬
‫‪2mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫اسيد ارسنيك ‪H3AsO4‬‬ ‫‪P010‬‬
‫‪7778‬‬
‫اكسيد ارسنيك ‪ As2O5‬يا‬ ‫‪-08 -0‬‬
‫‪2mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪P011‬‬
‫پنتوكسيد ارسنيك‬ ‫‪1313‬‬
‫اكسيد ارسنيك ‪ As2O3‬يا‬ ‫‪-23 -3‬‬
‫‪2mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪P012‬‬
‫تري اكسيد ارسنيك‬ ‫‪1307‬‬
‫‪01mg/L TCLP‬‬ ‫‪N.A‬‬ ‫سيانيد باريم‬ ‫‪240-20-1‬‬ ‫‪P013‬‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫سيانيدها (كل)‬ ‫‪27-10-2‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/82‬‬ ‫سيانيدها (‪)Amenable‬‬ ‫‪27-10-2‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫بنزن تيول يا تيوفنول‬ ‫‪118 -38 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P014‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪ RMETL‬يا‬ ‫‪ RMETL‬يا‬ ‫پودر بريليوم‬ ‫‪-41 -7‬‬ ‫‪P015‬‬
‫‪RTHRM‬‬ ‫‪RTHRM‬‬
‫صفحه ‪59‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪7441‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫دي كلرومتيل اتر يا اكسي‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪240 -88‬‬ ‫‪P016‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫بيس (كلرو‪ -‬متان)‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫برومواستون يا ‪ -1‬برومو‪-0-‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪238 -31‬‬ ‫‪P017‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫پروپانون‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫بروسين يا ‪0‬و‪ -3‬دي متوكسي‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪327 -27‬‬ ‫‪P018‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫– استريكنيدين‪ -11 -‬وان‬
‫‪CMBST‬‬
‫دينوزب يا ‪ -1( -0‬متيل‬
‫‪0/2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫پروپيل)‪4 -‬و‪ -2‬دي نيترو‪-‬‬ ‫‪88 -82 -7‬‬ ‫‪P020‬‬
‫فنول‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫سيانيد كلسيم ‪CaCN2‬‬ ‫‪230 -11 -8‬‬ ‫‪P021‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪3/8‬‬ ‫دي سولفيد كربن‬ ‫‪72 -12‬‬ ‫‪P022‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫كلرواستالدئيد‬ ‫‪117 -01‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P023‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫كلرو‪ -‬بنزن آمين يا‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/42‬‬ ‫‪112 -47 -8‬‬ ‫‪P024‬‬
‫پاراكلروآنيلين‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫(ارتوكلروفنيل) تيواوره يا (‪-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪2344 -80‬‬ ‫‪P026‬‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫كلروفنيل)‪ -‬تيواوره‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪60‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪ -3‬كلروپروپيونيتريل‬ ‫‪240 -72 -7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P027‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫بنزيل كلرايد يا (كلرومتيل)‪-‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪111 -44 -7‬‬ ‫‪P028‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫بنزن‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫سيانيد مس )‪CU(CN‬‬ ‫‪244 -30 -3‬‬ ‫‪P029‬‬
‫سيانيدها (نمكهاي محلول‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫‪27 -10-2‬‬ ‫‪P030‬‬
‫سيانيد) كل‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/82‬‬ ‫سيانيدها (‪)Amenable‬‬ ‫‪27 -10-2‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪; CHOXD‬‬
‫‪ WETOX‬يا‬ ‫‪ WETOX‬يا‬ ‫سيانوژن يا دي نيتريل اتان‬ ‫‪421‬‬ ‫‪P031‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CMBST‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪; CHOXD‬‬
‫‪ WETOX‬يا‬ ‫‪ WETOX‬يا‬ ‫‪(CN)Cl‬‬ ‫كلريد سيانوژن‬ ‫‪212 -77 -4‬‬ ‫‪P033‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪4‬و‪ -2‬دي نيتروفنول ‪-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪131 -83 -2‬‬ ‫‪P034‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫سيكلوهگزيل‬
‫‪CMBST‬‬
‫دي كلروفنيل آرسين يا فتيل‪-‬‬
‫‪2mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪232 -08 -2‬‬ ‫‪P036‬‬
‫دي كلرايد ارسنوس‬
‫‪1/13‬‬ ‫‪1/117‬‬ ‫ديلدرين‬ ‫‪21 -27 -1‬‬ ‫‪P037‬‬
‫صفحه ‪61‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪2mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫دي اتيل آرسين‬ ‫‪230 -40‬‬ ‫‪P038‬‬
‫دي سولفوتون يا اسيد‬
‫فسفورودي تيوئيك‪ ،‬ارتو ارتو‬
‫‪2/0‬‬ ‫‪1/117‬‬ ‫‪038 -14 -4‬‬ ‫‪P039‬‬
‫دي اتيل اس‪( -0[ -‬اتيل تيو)‬
‫اتيل] استر‬
‫ارتو‪ ،‬ارتو‪ -‬دي اتيل ارتو‪-‬‬

‫‪ CARBN‬يا‬ ‫پيرازينيل فسفورو تيوآت يا‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪037 -37 -0‬‬ ‫‪P040‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫اسيد فسفورو تيوآت‪ ،‬ارتو‪،‬‬
‫ارتو‪ -‬دي اتيل ارتو‪ -‬پيرازينيل‬
‫دي اتيل پارا‪-‬نيتروفنيل فسفات‬
‫‪ CARBN‬يا‬ ‫يا اسيد فسفريك دي اتيل ‪-4‬‬ ‫‪311 -42 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P041‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫نيتروفنيل استر‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫اپي نفرين‬ ‫‪21 -43 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P042‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫دي ايزوپروپيل فلوروفسفات‬

‫‪ CARBN‬يا‬ ‫(‪ )DFP‬يا اسيد‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪22 -31 -4‬‬ ‫‪P043‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫فسفروفلوريديك‪ ،‬بيس (‪-1‬‬
‫متيل اتر استر)‬
‫دي متوآت يا اسيد فسفورو‬

‫‪ CARBN‬يا‬ ‫تيوآت‪ ،‬ارتو ارتو‪ -‬دي متيل‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪21 -21 -2‬‬ ‫‪P044‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫اس‪( -0[ -‬متيل آمينو)‪-0-‬‬
‫اكسو اتيل] استر‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪62‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫تيوفانوكس يا ‪ -0‬بوتانون‪،‬‬

‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪3‬و‪ -3‬دي متيل‪( -1 -‬متيل‬ ‫‪-18 -4‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪P045‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫تيو) – ارتو‪([ -‬متيل آمينو)‬ ‫‪33132‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫كربونيل] اكسيم‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫آلفا‪ ،‬آلفا‪ -‬دي متيل فنتيل‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫آمين يا آلفا‪ ،‬آلفا‪ -‬دي‬ ‫‪100 -13 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P046‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫متيل‪ -‬بنزن اتان آمين‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪4‬و‪ -2‬دي نيترو‪ -‬ارتو‪-‬‬
‫‪121‬‬ ‫‪1/08‬‬ ‫كرزول يا فنول‪4 ،‬و‪ -2‬دي‬ ‫‪234 -20 -1‬‬ ‫‪P047‬‬
‫نيترو – ‪ -0‬متيل‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫نمكهاي ‪4‬و‪ -2‬دي نيترو‪-‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪234 -20 -1‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫ارتو‪ -‬كرزول‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪121‬‬ ‫‪1/10‬‬ ‫‪0‬و‪ -4‬دي نيترو فنول‬ ‫‪21 -08 -2‬‬ ‫‪P048‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫دي تيو بيورت يا تيو ميو دي‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪241 -23 -7‬‬ ‫‪P049‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫كربونيك دي آميد‬
‫‪CMBST‬‬
‫اندو سولفان ‪ I‬يا هگزا‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/103‬‬ ‫‪117 -03 -7‬‬ ‫‪P050‬‬
‫هيدرول ‪ -3 -‬اكسايد‬
‫‪1/13‬‬ ‫‪1/103‬‬ ‫اندو سولفان ‪II‬‬ ‫‪33013 -2‬‬
‫‪-17 -8‬‬
‫‪1/13‬‬ ‫‪1/103‬‬ ‫سولفات اندو سولفان‬
‫‪1131‬‬
‫صفحه ‪63‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪1/13‬‬ ‫‪1/1108‬‬ ‫اندرين و متابوليتهايش‬ ‫‪70 -01 -8‬‬ ‫‪P051‬‬
‫‪1/13‬‬ ‫‪1/102‬‬ ‫اندرين آلدئيد‬ ‫‪70 -01 -8‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫آزيريدين يا اتيلن ايمين‬ ‫‪121 -22‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P054‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬

‫‪ADGAS fb‬‬
‫‪-41 -4‬‬
‫‪32‬‬ ‫فلور‬ ‫‪P056‬‬
‫‪NEUTR‬‬ ‫‪7780‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫فلورواستاميد يا ‪ -0‬فلورو‪-‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪241 -13 -7‬‬ ‫‪P057‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫استاميد‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫اسيد استيك‪ ،‬فلورو‪ -‬نمك‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫سديم يا اسيد فلورواستيك‪،‬‬ ‫‪20 -74 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P058‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫نمك سديم‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/1110‬‬ ‫هپتاكلر‬ ‫‪72 -44 -8‬‬ ‫‪P059‬‬
‫‪-27 -3‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/112‬‬ ‫پراكسيد هپتا كلر‬
‫‪1104‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/101‬‬ ‫ايزودرين‬ ‫‪422 -73-2‬‬ ‫‪P060‬‬

‫‪ CARBN‬يا‬ ‫هگزا اتيل تترا فسفات يا اسيد‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪727 -28 -4‬‬ ‫‪P062‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫تترافسفريك‪ ،‬هگزا اتيل استر‬
‫اسيد هيدروسيانيك يا سيانيد‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫‪84 -31 -8‬‬ ‫‪P063‬‬
‫هيدروژن (كل)‬
‫‪CMBST‬‬ ‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫متيل ايزوسيانات يا‬ ‫‪204 -83 -3‬‬ ‫‪P064‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪64‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫ايزوسياناتو ‪ -‬متيل‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫فولمينات جيوه يا اسيد‬
‫‪0+‬‬
‫فلومونيك‪ ،‬نمك جيوه‬
‫(‪)R,T‬‬
‫‪IMERC‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫پسماندهاي غير فاضالب‪،‬‬ ‫‪208 -82 -4‬‬ ‫‪P065‬‬
‫صرفنظر از مقدار كل جيوه‪،‬‬
‫هيچ پسماندي از زباله سوز يا‬
‫‪ RMERC‬نمي ماند‪.‬‬
‫فولمينات جيوه‬
‫پسماندهاي غير فاضالب كه‬
‫هم در زباله سوز و هم در‬
‫‪RMERC‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪ EMERC‬باقيمانده داشته و‬ ‫‪208 -82 -4‬‬
‫حاوي مقدار جيوه كل مساوي‬
‫يا بيشتر از ‪ 021 mg/kg‬مي‬
‫باشد‪.‬‬
‫فولمينات جيوه‬
‫پسماندهاي غيرفاضالبي كه‬
‫‪1/0mg/L TCLP‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫داراي باقيمانده از ‪EMERC‬‬ ‫‪208 -82 -4‬‬
‫بوده و حاوي مقدار جيوه كل‬
‫كمتر از ‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪.‬‬
‫فولمينات جيوه‬
‫‪mg/L‬‬
‫‪1/102TCLP‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫پسماندهاي غيرفاضالبي كه‬ ‫‪208 -82 -4‬‬
‫داراي باقيمانده از زباله سوز‬
‫صفحه ‪65‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫بوده و حاوي مقدار جيوه كل‬
‫كمتر از ‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪.‬‬
‫كليه فاضالبهاي فولمينات‬
‫‪NA‬‬ ‫‪1/12‬‬ ‫‪208 -82 -4‬‬
‫جيوه‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫متوميل يا اسيد‬

‫‪)CHOXD‬‬ ‫متانيميدوتيوئيك‪ ،‬ان‪-‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪12720 -77‬‬ ‫‪P066‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫[[(آمينومتيل) كربونيل]‬
‫‪CMBST‬‬ ‫اكسي] – متيل استر‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪ -0‬متيل آزيردرين يا ‪1‬و‪-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪72 -22 -8‬‬ ‫‪P067‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫پروپيلن آمين‬
‫‪CMBST‬‬
‫;‪CHOXD‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHRED‬‬
‫‪ WETOX‬يا‬ ‫;‪CARBN‬‬ ‫متيل هيدرازين‬ ‫‪21 -34 -4‬‬ ‫‪P068‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫;‪ BIODG‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪ -0‬متيل استونيتريل يا ‪-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪72 -82 -2‬‬ ‫‪P069‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫هيدروكسي‪ -0-‬پروپانيتريل‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫آلديكارب‬ ‫‪112 -2 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P070‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪4/2‬‬ ‫‪1/114‬‬ ‫متيل پاراتيون‬ ‫‪038 -11-1‬‬ ‫‪P071‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫آلفا‪ -‬نفتيل تيو اوره يا فنيل‪-‬‬ ‫‪82 -88‬‬ ‫‪P072‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪66‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫تيو اوره‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪-33 -2‬‬
‫‪11mg/L TCLP‬‬ ‫‪3/38‬‬ ‫نيكل كربونيل ‪Ni(CO)4‬‬ ‫‪P073‬‬
‫‪13423‬‬
‫سيانيد نيكل )‪( Ni(CN‬سيانيد‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫‪227 -13-7‬‬ ‫‪P074‬‬
‫كل)‬
‫‪11mg/L TCLP‬‬ ‫‪3/38‬‬ ‫نيكل‬ ‫‪7441-10-1‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫نيكوتين و نمكهايش‬ ‫‪24 -11 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P075‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫اكسيد نيتريك يا نيتروژن‬ ‫‪-43 -3‬‬
‫‪ADGAS‬‬ ‫‪ADGAS‬‬ ‫‪P076‬‬
‫اكسايد ‪NO‬‬ ‫‪11110‬‬
‫پارا‪ -‬نيتروآنيلين يا ‪-4‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/108‬‬ ‫‪111 -11 -2‬‬ ‫‪P077‬‬
‫كلروبنزن آمين‬
‫‪-44 -1‬‬
‫‪ADGAS‬‬ ‫‪ADGAS‬‬ ‫دي اكسيد نيتروژن ‪NO2‬‬ ‫‪P078‬‬
‫‪11110‬‬
‫;‪CHOXD‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHRED‬‬
‫نيتروگليسيرين يا ‪1‬و‪0‬و‪3‬‬
‫‪ WETOX‬يا‬ ‫;‪CARBN‬‬ ‫تري نيترات ‪ -‬پروپان‬ ‫‪22 -23 -1‬‬ ‫‪P081‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫;‪ BIODG‬يا‬
‫تريول(‪)R‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫ان‪ -‬متيل‪ -‬ان‪ -‬نيتروزو‪ -‬متان‬
‫‪0/3‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫آمين يا ان – نيتروزو متيل‬ ‫‪20 -72 -3‬‬ ‫‪P082‬‬
‫آمين‬
‫صفحه ‪67‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫ان‪ -‬متيل‪ -‬ان‪ -‬نيتروزو‪ -‬وينيل‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫‪-41-1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫آمين يا ان‪ -‬نيتروزو متيل‬ ‫‪P084‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫‪4243‬‬
‫وينيل آمين‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪ CARBN‬يا‬ ‫اكتا متيل‪ -‬دي فسفرآميد يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪120 -12 -3‬‬ ‫‪P085‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫اكتا متيل پيروفسفر آميد‬
‫‪ RMETL‬يا‬ ‫‪ RMETL‬يا‬ ‫تترا اكسيد اسميوم ‪OSO4‬‬ ‫‪01812 -10‬‬ ‫‪P087‬‬
‫‪RTHRM‬‬ ‫‪RTHRM‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫اندوتال يا ‪ -7‬اكسا بي سيكلو‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫[‪0‬و‪0‬و‪ ]1‬هپتان‪0-‬و ‪ -3‬دي‬ ‫‪142 -73 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P088‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫كربوكسيليك اسيد‬
‫‪CMBST‬‬
‫پاراتيون يا ارتو ارتو‪ -‬دي‬
‫‪4/2‬‬ ‫‪1/114‬‬ ‫اتيل ارتو‪ -4( -‬نيتروفنيل)‬ ‫‪22 -38 -0‬‬ ‫‪P089‬‬
‫استر‪ ،‬اسيد فسفروتيوئيك‬
‫استات فنيل مركوري‬
‫پسماندهاي غير فاضالبي‪،‬‬
‫‪ IMERC‬يا‬ ‫صرفنظر از مقدار كل جيوه‪،‬‬ ‫‪20 -38 -4‬‬
‫‪NA‬‬ ‫‪P092‬‬
‫‪RMERC‬‬
‫هيچ پسماندي از زباله سوز يا‬
‫‪ RMERC‬نمي ماند‪.‬‬
‫استات فنيل مركوري‬
‫پسماندهاي غير فاضالب كه‬
‫‪RMERC‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫هم در زباله سوز و هم در‬ ‫‪20 -38 -4‬‬
‫‪ RMERC‬باقيمانده داشته و‬
‫حاوي مقدار جيوه كل مساوي‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪68‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫يا بيشتر از ‪ 021 mg/kg‬مي‬
‫باشد‪.‬‬
‫استات فنيل مركوري‬
‫پسماندهاي غيرفاضالبي كه‬
‫‪1/0mg/L TCLP‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫داراي باقيمانده از ‪RMERC‬‬ ‫‪20 -38 -4‬‬
‫بوده و حاوي مقدار جيوه كل‬
‫كمتر از ‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪.‬‬
‫استات فنيل مركوري‬
‫پسماندهاي غيرفاضالبي كه‬
‫‪mg/L‬‬
‫‪1/102TCLP‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫داراي باقيمانده از زباله سوز‬ ‫‪20 -38 -4‬‬
‫بوده و حاوي مقدار جيوه كل‬
‫كمتر از ‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪.‬‬
‫استات فنيل مركوري‬
‫پسماندهاي غير فاضالب‪،‬‬
‫‪NA‬‬ ‫‪1/12‬‬ ‫صرفنظر از مقدار كل جيوه‪،‬‬ ‫‪20 -38 -4‬‬
‫هيچ پسماندي از زباله سوز يا‬
‫‪ RMERC‬نمي ماند‪.‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫فنيل تيو اوره‬ ‫‪113 -82‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P093‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫فورات يا ارتو ارتو‪ -‬دي اتيل‬
‫‪4/2‬‬ ‫‪1/101‬‬ ‫اس‪([ -‬اتيل تيو) متيل] استر‪،‬‬ ‫‪038 -10-0‬‬ ‫‪P094‬‬
‫اسيد فسفروديتيوئيك‬
‫صفحه ‪69‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫فسژن يا كربونيك دي‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪72 -44 -2‬‬ ‫‪P095‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫كلرايد‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪-21 -0‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫‪ CHRED‬يا‬ ‫فسفين يا فسفيد هيدروژن‬ ‫‪P096‬‬
‫‪7813‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CMBST‬‬
‫فامفور يا ارتو‪([ -4[-‬دي‬
‫متيل آمينو) سولفونيل] فنيل]‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/117‬‬ ‫‪20 -82 -7‬‬ ‫‪P097‬‬
‫ارتو ارتو دي متيل استر‪ ،‬اسيد‬
‫فسفوروتيوئيك‬
‫‪231‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫سيانيد پتاسيم )‪K(CN‬‬ ‫‪121 -21 -8‬‬ ‫‪P098‬‬
‫پتاسيم سيانيد نقره يا (‪)-1‬‬
‫‪231‬‬ ‫(سيانيد كل) ‪1/0‬‬ ‫آرژنتات‪ ،‬بيس (سيانو‪ -‬سي)‪-‬‬ ‫‪212 -21 -2‬‬ ‫‪P099‬‬
‫پتاسيم‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-00 -4‬‬
‫‪1/14‬‬ ‫‪1/43‬‬ ‫نقره‬
‫‪7441‬‬
‫‪321‬‬ ‫‪1/04‬‬ ‫اتيل سيانيد يا پروپان نيتريل‬ ‫‪117 -10‬‬ ‫‪P101‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫الكل پروپارژيل يا ‪-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪117 -13 -7‬‬ ‫‪P102‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫پروپين‪ -1-‬ال‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪2/7 mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/80‬‬ ‫سلنو اوره‬ ‫‪231 -11‬‬ ‫‪P103‬‬
‫‪231‬‬ ‫(سيانيد كل) ‪1/0‬‬ ‫سيانيد نقره )‪Ag(CN‬‬ ‫‪212 -24 -3‬‬ ‫‪P104‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫;‪CHOXD‬‬ ‫‪-00 -8‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫‪CHRED‬‬ ‫سديم آزيد‬ ‫‪P105‬‬
‫;‪CARBN‬‬ ‫‪02208‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪70‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫‪CMBST‬‬ ‫;‪ BIODG‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪231‬‬ ‫(سيانيد كل) ‪1/0‬‬ ‫سديم سيانيد )‪Na(CN‬‬ ‫‪143 -33 -3‬‬ ‫‪P106‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫استريكنين و نمكهايش يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫استريكنيدين ‪ -11-‬وان و‬ ‫‪127 -04 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P108‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬ ‫نمكهايش‬
‫‪CMBST‬‬
‫تترا اتيل دي تيو پيروفسفات‬
‫‪ CARBN‬يا‬ ‫‪-04 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫يا تترا اتيل استر‪ ،‬اسيد‬ ‫‪P109‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪3283‬‬
‫تيوفسفريك‬
‫‪mg/L TCLP‬‬
‫‪1/72‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫تترا اتيل سرب‬ ‫‪78 -11-0‬‬ ‫‪P110‬‬

‫تترا اتيل پيرو فسفات يا تترا‬


‫‪ CARBN‬يا‬ ‫اتيل استر‪ ،‬اسيد دي‬ ‫‪117 -43 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P111‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫فسفوريك‬
‫;‪CHOXD‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHRED‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪CARBN‬‬ ‫تترا نيترو متان (‪)R‬‬ ‫‪213 -14 -8‬‬ ‫‪P112‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫;‪ BIODG‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪ RTHRM‬يا‬ ‫‪-30 -2‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫اكسيد تاليوم ‪Tl2O3‬‬ ‫‪P113‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫‪1314‬‬
‫تترا اتيل دي تيو پيرو فسفات‬
‫‪-20 -1‬‬
‫‪2/7 mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/80‬‬ ‫يا اسيد سلنيوس‪ ،‬نمك دي‬ ‫‪P114‬‬
‫‪1+‬‬
‫‪10133‬‬
‫تاليوم‬

‫‪ RTHRM‬يا‬ ‫تترا اتيل‪ -‬پلمبان يا تترا اتيل‬ ‫‪-18 -2‬‬


‫‪1/4‬‬ ‫‪P115‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫استر‪ ،‬اسيد تيودي فسفريك‬ ‫‪7442‬‬
‫صفحه ‪71‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫تيوسمي كاربازيد‬ ‫‪73 -13-2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P116‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪)CHOXD‬‬ ‫تري كلرو متان تيول‬ ‫‪72 -71-7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪P118‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬‬
‫وانادات آمونيوم يا اسيد‬ ‫‪-22-2‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫‪4/3‬‬ ‫‪P119‬‬
‫واناديك‪ ،‬نمك آمونيوم‬ ‫‪7813‬‬
‫‪-20 -1‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫‪4/3‬‬ ‫‪V2O5‬‬ ‫پنتوكسيد واناديوم‬ ‫‪P120‬‬
‫‪1314‬‬
‫‪231‬‬ ‫(سيانيد كل) ‪1/0‬‬ ‫‪Zn(CN)2‬‬ ‫سيانيد روي‬ ‫‪227 -01 -1‬‬ ‫‪P121‬‬

‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪; CHOXD‬‬


‫فسفيد روي ‪ Zn3P2‬زماني كه‬
‫‪-84 -7‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫‪ CHRED‬يا‬ ‫غلظت آن بيشتر از ‪ %11‬باشد‬ ‫‪P122‬‬
‫‪1314‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CMBST‬‬ ‫(‪)R.T‬‬
‫‪-32 -0‬‬
‫‪0/2‬‬ ‫‪1/1132‬‬ ‫توكسافن‬ ‫‪P123‬‬
‫‪8111‬‬
‫كربوفوران يا ‪-7‬‬
‫بنزوفورانول‪0 ،‬و‪ 3‬دي هيدرو‪-‬‬ ‫‪-22 -0‬‬
‫‪1/14‬‬ ‫‪1/112‬‬ ‫‪P127‬‬
‫‪0‬و‪ 0‬دي متيل – متيل‬ ‫‪1223‬‬
‫كاربامات‬

‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫مكساكاربات‬ ‫‪312 -8 -4‬‬ ‫‪P128‬‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪72‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫تيرپات يا ‪1‬و‪ 3‬دي تيوالن‪-‬‬
‫‪ -0‬كربوكسالدئيد‪0 ،‬و‪ 4‬دي‬ ‫‪-73 -8‬‬
‫‪1/08‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪P185‬‬
‫متيل – ارتو ‪([ -‬متيل آمينو)‬ ‫‪02413‬‬
‫كربونيل] اكسيم‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫فيسواستيگمين ساليسيالت‬ ‫‪27 -24 -7‬‬ ‫‪P188‬‬
‫‪-14 -8‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/108‬‬ ‫كربوسولفان‬ ‫‪P189‬‬
‫‪22082‬‬
‫متول كارب يا اسيد‬
‫‪-41 -2‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫كارباميك‪ ،‬يا ‪ -3‬متيل فنيل‬ ‫‪P190‬‬
‫‪1103‬‬
‫استر‪ -‬متيل‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫دي متيالن‬ ‫‪244 -24 -4‬‬ ‫‪P191‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫ايزوالن‬ ‫‪113 -38 -1‬‬ ‫‪P192‬‬
‫‪-00 -1‬‬
‫‪1/08‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫متيل استر يا اكساميل‬ ‫‪P194‬‬
‫‪03132‬‬
‫منگنز دي متيل دي‬ ‫‪-32 -3‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/108‬‬ ‫‪P196‬‬
‫تيوكاربامات‬ ‫‪12333‬‬
‫‪-27 -7‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫فرم پارانات‬ ‫‪P197‬‬
‫‪17710‬‬
‫‪-23 -3‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هيدروكلريد فرمتانات‬ ‫‪P198‬‬
‫‪03400‬‬
‫متيوكارب يا ‪3‬و‪ -2‬دي‬
‫‪-22 -7‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫متيل‪( -4-‬متيل تيو)‪ -‬فنول‪،‬‬ ‫‪P199‬‬
‫‪0130‬‬
‫متيل كاربامات‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫پرومكارب يا ‪ -3‬متيل‪-2 -‬‬ ‫‪-37 -1‬‬ ‫‪P201‬‬
‫صفحه ‪73‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره‬
‫اشكال غیر‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب(‪)mg/L‬‬ ‫خالصه ماده‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫یا كد روش‬ ‫شیمیائی‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬ ‫خطرناك‬
‫امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬
‫یا كد روش امحاء‬
‫(‪ -1‬متيل اتيل)‪ -‬فنول متيل‬ ‫‪0231‬‬
‫كاربامات‬
‫متا‪ -‬كيومنيل متيل كاربامات‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫يا ‪ -3‬ايزوپروپيل فنيل ان‪-‬‬ ‫‪24 -11 -2‬‬ ‫‪P202‬‬
‫متيل كاربامات‬
‫‪-88 -4‬‬
‫‪1/08‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫آلديكارب سولفون‬ ‫‪P203‬‬
‫‪1242‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫فيزوستيگمين‬ ‫‪27 -47 -2‬‬ ‫‪P204‬‬
‫زيرام يا (بيس‪ -‬دي متيل‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/108‬‬ ‫كاربامودي تيوآت اس‪،‬‬ ‫‪137 -31 -4‬‬ ‫‪P205‬‬
‫'‬
‫اس )‪ -‬روي‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪74‬‬

‫جدول ‪ – 7‬كد‪ ،‬فهرست و راهنماي تراكم مجاز يا روش امحاء پسماندهاي شيميائي تجاري با مخاطره‬
‫سميت‬
‫تراكم مجاز در‬
‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫استالدئيد يا اتانال (‪)I‬‬ ‫‪72 -17 -1‬‬ ‫‪U001‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫استون يا ‪ -0‬پروپانون‬
‫‪121‬‬ ‫‪1/08‬‬ ‫‪27 -24 -1‬‬ ‫‪U002‬‬
‫(‪)I‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪2/2‬‬ ‫آستونيتريل (‪)I,T‬‬ ‫‪72 -12 -8‬‬ ‫‪U003‬‬
‫استوفنون يا ‪ -1‬فنيل‪-‬‬
‫‪3/7‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫‪38 -82 -0‬‬ ‫‪U004‬‬
‫اتانون‬
‫‪ -0‬استيل آمينو فلورن يا‬
‫‪141‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫ان‪ 3 -‬اچ‪ -‬فلورن‪0 -‬‬ ‫‪23 -32 -3‬‬ ‫‪U005‬‬
‫ايل‪ -‬استاميد‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫استيل كلرايد (‪)C,R,T‬‬ ‫‪72 -32 -2‬‬ ‫‪U006‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫آكريالميد يا ‪ -0‬پروپن‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪73 -12 -1‬‬ ‫‪U007‬‬
‫آميد‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫اسيد آكريليك يا اسيد‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪73 -11 -7‬‬ ‫‪U008‬‬
‫‪ -0‬پروپنوئيك (‪)I‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫صفحه ‪75‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫آكريلونيتريل يا ‪-0‬‬ ‫‪-13 -1‬‬
‫‪84‬‬ ‫‪1/04‬‬ ‫‪U009‬‬
‫پروپن نيتريل‬ ‫‪117‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫ميتومايسين ‪C‬‬ ‫‪21 -17 -7‬‬ ‫‪U010‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫آميترول يا ‪1‬اچ‪-‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪1‬و‪0‬و‪ -4‬تري آزول‪-3 -‬‬ ‫‪21 -80 -2‬‬ ‫‪U011‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫آمين‬
‫آنيلين يا بنزن آمين‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/81‬‬ ‫‪20 -23 -3‬‬ ‫‪U012‬‬
‫(‪)I,T‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫اورامين يا ‪4‬و‪-4‬‬
‫‪-81 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫كربونيميدوئيل بيس [ان و‬ ‫‪U014‬‬
‫‪430‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫ان‪ -‬دي متيل] بنزن آمين‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫آزاسرين يا ديازواستات‬ ‫‪-10 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U015‬‬
‫(استر) ال‪ -‬سرين‬ ‫‪112‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-21 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫بنز ]‪ [c‬آكريدين‬ ‫‪U016‬‬
‫‪002‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫بنزال كلرايد يا (دي‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪38 -87 -3‬‬ ‫‪U017‬‬
‫كلرو متيل)‪ -‬بنزن‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪3/4‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫بنز [آلفا] آنتراسن‬ ‫‪22 -22 -3‬‬ ‫‪U018‬‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪76‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/14‬‬ ‫بنزن (‪)I,T‬‬ ‫‪71 -43 -0‬‬ ‫‪U019‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫كلريد اسيد بنزن‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫سولفونيك يا كلريد‬ ‫‪38 -13 -3‬‬ ‫‪U020‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫بنزن سولفونيل (‪)C,R‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫بنزيدين يا [‪1‬و‪ -1‬بي‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪30 -87 -2‬‬ ‫‪U021‬‬
‫فنيل]‪4 -‬و‪ 4‬دي آمين‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪3/4‬‬ ‫‪1/121‬‬ ‫بنزو آلفا پايرن‬ ‫‪21 -30 -8‬‬ ‫‪U022‬‬

‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬


‫بنزو تري كلرايد يا‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫(تري كلرو متيل)‪-‬‬ ‫‪38 -17 -7‬‬ ‫‪U023‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫بنزن(‪)C,R,T‬‬
‫‪-31 -1‬‬
‫‪7/0‬‬ ‫‪1/132‬‬ ‫دي كلرو متوكسي اتان‬ ‫‪U024‬‬
‫‪111‬‬
‫‪-44 -4‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/133‬‬ ‫دي كلرو اتيل اتر‬ ‫‪U025‬‬
‫‪111‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫كلرنفازين يا ان‪ ،‬ان'‪-‬‬
‫‪-13 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫بيس (‪ -0‬كلرواتيل)‪-‬‬ ‫‪U026‬‬
‫‪434‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫نفتالن آمين‬
‫دي كلرو ايزو پروپيل اتر‬
‫‪-21 -1‬‬
‫‪7/0‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫يا ‪0‬و‪ -'0‬اكسي بيس‬ ‫‪U027‬‬
‫‪118‬‬
‫[‪ -0‬كلرو]‪ -‬پروپان‬
‫‪-81 -7‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/08‬‬ ‫دي اتيل هگزيل فتاالت‬ ‫‪U028‬‬
‫‪117‬‬
‫صفحه ‪77‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫متيل برومايد‬ ‫‪74 -83 -3‬‬ ‫‪U029‬‬
‫‪ -4‬برومو فنيل فنيل اتر يا‬
‫‪-22 -3‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪ -1‬برومو‪ -4-‬فنوكسي‪-‬‬ ‫‪U030‬‬
‫‪111‬‬
‫بنزن‬
‫‪ -1‬بوتانول يا ان‪ -‬بوتيل‬
‫‪0/2‬‬ ‫‪2/2‬‬ ‫‪71 -32 -3‬‬ ‫‪U31‬‬
‫الكل (‪)I‬‬
‫كرومات كلسيم يا نمك‬ ‫‪-13-1‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬
‫‪1/2‬‬ ‫‪0/77‬‬ ‫كلسيم اسيد كروميك‬ ‫‪U032‬‬
‫‪13722‬‬
‫‪H2CrO4‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫كربونيك دي فلورايد يا‬
‫‪-21 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫كربن اكسي فلورايد‬ ‫‪U033‬‬
‫‪323‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫(‪)R,T‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫كلرال يا تري‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪72 -87 -2‬‬ ‫‪U034‬‬
‫كلرواستالدئيد‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫كلرامبوسيل يا ‪[ -4‬بيس‬


‫‪-13 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫(‪ -0‬كلرو اتيل)آمينو]‪-‬‬ ‫‪U035‬‬
‫‪312‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫اسيد بنزن بوتانوئيك‬
‫ايزومرهاي آلفا و گاماي‬
‫‪1/02‬‬ ‫‪1/1133‬‬ ‫‪27 -74 -3‬‬ ‫‪U036‬‬
‫كلردان‬
‫‪-31 -7‬‬
‫‪21‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫كلروبنزن‬ ‫‪U037‬‬
‫‪118‬‬
‫‪-12 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪1/1‬‬ ‫كلروبنزيالت‬ ‫‪U038‬‬
‫‪211‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪78‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫پارا‪ -‬كلرو‪ -‬متا‪ -‬كرزول‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/118‬‬ ‫يا ‪ -4‬كلرو‪ -3-‬متيل‪-‬‬ ‫‪23 -21 -7‬‬ ‫‪U039‬‬
‫فنول‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫اپي كلروهيدرين يا‬ ‫‪-83 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U041‬‬
‫(كلرومتيل)‪ -‬اگزيران‬ ‫‪112‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪ -0‬كلرواتيل وينيل اتر يا‬ ‫‪-72 -8‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪1/120‬‬ ‫‪U042‬‬
‫(‪ -0‬كلرواتوكسي)‪ -‬اتان‬ ‫‪111‬‬
‫وينيل كلرايد يا‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/07‬‬ ‫‪72 -11 -4‬‬ ‫‪U043‬‬
‫كلرواتن‬
‫كلروفرم يا تري‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/142‬‬ ‫‪27 -22 -3‬‬ ‫‪U044‬‬
‫كلرومتان‬
‫متيل كلرايد يا‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/13‬‬ ‫‪74 -87 -3‬‬ ‫‪U045‬‬
‫كلرومتان (‪)I,T‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫كلرومتيل متيل اتر يا‬ ‫‪-31 -0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U046‬‬
‫كلرومتوكسي متان‬ ‫‪117‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫بتا كلرو نفتالن يا ‪-0‬‬


‫‪2/2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪31 -28 -7‬‬ ‫‪U047‬‬
‫كلرو نفتالن‬
‫ارتو كلرو فنول يا ‪-0‬‬
‫‪2/7‬‬ ‫‪1/144‬‬ ‫‪32 -27 -8‬‬ ‫‪U048‬‬
‫كلرو فنول‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫هيدروكلريد ‪-4‬كلرو‪-‬‬ ‫‪-33 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪U049‬‬
‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫ارتو‪ -‬تولوئيدين‬ ‫‪3122‬‬
‫صفحه ‪79‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪3/4‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫كريزن‬ ‫‪018 -1 -3‬‬ ‫‪U50‬‬


‫كرزوت‬ ‫‪U051‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫نفتالن‬ ‫‪31 -01 -3‬‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/183‬‬ ‫پنتاكلروفنول‬ ‫‪87 -82 -2‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫فنانترن‬ ‫‪82 -11‬‬
‫‪8/0‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫پايرن‬ ‫‪103 -11‬‬
‫‪-88 -3‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/18‬‬ ‫تولوئن‬
‫‪118‬‬
‫گزيلن (مخلوطي از‬ ‫‪-01-7‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/30‬‬
‫ايزومزها)‬ ‫‪1331‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-30 -1‬‬
‫‪1/72‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫سرب‬
‫‪7433‬‬
‫كرزول (اسيد كرزيليك)‬ ‫‪-77 -3‬‬
‫‪U052‬‬
‫يا متيل فنول‬ ‫‪1313‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫ارتو كرزول‬ ‫‪32 -48 -7‬‬
‫متا كرزول (تفكيك‬ ‫‪-33 -4‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/77‬‬
‫مشكل از پاراكرزول)‬ ‫‪118‬‬
‫پارا كرزول (تفكيك‬ ‫‪-44 -2‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/77‬‬
‫مشكل از متاكرزول)‬ ‫‪112‬‬
‫مخلوط ايزومرهاي‬ ‫‪-77 -3‬‬
‫‪11/0‬‬ ‫‪1/88‬‬
‫كرزول‬ ‫‪113‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫‪ -0‬بوتنال يا كروتون‬ ‫‪-31 -3‬‬ ‫‪U053‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪80‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫آلدئيد‬ ‫‪4171‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫كومن يا ‪ -1‬متيل اتيل‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪38 -80 -8‬‬ ‫‪U055‬‬
‫بنزن (‪)I‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫سيكلوهگزان يا‬ ‫‪-80 -7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U056‬‬
‫هگزاهيدرو بنزن (‪)I‬‬ ‫‪111‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪-34 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪1/32‬‬ ‫سيكلوهگزانون (‪)I‬‬ ‫‪U057‬‬
‫‪118‬‬
‫‪ CARBN‬يا‬ ‫سيكلوفسفاميد‬ ‫‪21 -18 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪U058‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-81-3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫دائونومايسين‬ ‫‪U059‬‬
‫‪01831‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪1‬و‪0( -1‬و‪ -0‬دي كلرو‬


‫اتيل دين) بيس ‪ -4‬كلرو‬ ‫‪70 -24 -8‬‬ ‫‪U060‬‬
‫بنزن يا ‪DDD‬‬

‫‪1/187‬‬ ‫‪1/103‬‬ ‫ارتو‪ ،‬پارا'‪DDD -‬‬ ‫‪23 -13‬‬


‫‪1/187‬‬ ‫‪1/103‬‬ ‫پارا‪ ،‬پارا'‪DDD -‬‬ ‫‪70 -24 -8‬‬
‫ددت يا ‪1‬و‪0( -1‬و‪0‬و‪-0‬‬
‫‪ 21 -03 -3‬تري كلرو اتيل دين) بيس‬ ‫‪U061‬‬
‫‪ -4‬كلروبنزن‬
‫صفحه ‪81‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪-10-2‬‬
‫‪1/187‬‬ ‫‪1/1133‬‬ ‫ارتو‪ ،‬پارا'‪DDT -‬‬
‫‪783‬‬
‫‪1/187‬‬ ‫‪1/1133‬‬ ‫پارا‪ ،‬پارا'‪DDT -‬‬ ‫‪21 -03 -3‬‬
‫‪-80 -2‬‬
‫‪1/187‬‬ ‫‪1/131‬‬ ‫ارتو‪ ،‬پارا'‪DDE -‬‬
‫‪3404‬‬
‫‪1/187‬‬ ‫‪1/131‬‬ ‫پارا‪ ،‬پارا'‪DDE -‬‬ ‫‪70 -22‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-12 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫دياالت‬ ‫‪U062‬‬
‫‪0313‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫دي بنز [آلفا و اچ]‬


‫‪8/0‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪23 -71 -3‬‬ ‫‪U063‬‬
‫آنتراسن‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫دي بنزو [آلفا و آي]‬ ‫‪-22 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U064‬‬
‫پايرن يا بنزوپنتافن‬ ‫‪183‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪1‬و‪ -0‬دي برمو ‪-3-‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫‪32 -10 -8‬‬ ‫‪U066‬‬
‫كلروپروپان‬
‫اتيلن دي برومايد يا‬ ‫‪-33 -4‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/108‬‬ ‫‪U067‬‬
‫‪1‬و‪ -0‬دي برمو اتان‬ ‫‪112‬‬
‫متيلن برومايد يا دي‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫‪74 -32 -3‬‬ ‫‪U068‬‬
‫برمو متان‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫دي بوتيل فتاالت‬ ‫‪84 -74 -0‬‬ ‫‪U069‬‬
‫ارتو دي كلرو بنزن يا‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/188‬‬ ‫‪32 -21 -1‬‬ ‫‪U070‬‬
‫‪1‬و‪ -0‬دي كلرو بنزن‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪82‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫متا دي كلرو بنزن يا‬ ‫‪-73 -1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/132‬‬ ‫‪U071‬‬
‫‪1‬و‪ -3‬دي كلرو بنزن‬ ‫‪241‬‬
‫پارا دي كلرو بنزن يا‬ ‫‪-42 -7‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/13‬‬ ‫‪U072‬‬
‫‪1‬و‪ -4‬دي كلرو بنزن‬ ‫‪112‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪3‬و‪ -'3‬دي كلرو بنزيدين‬ ‫‪31 -34 -1‬‬ ‫‪U073‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪1‬و‪ -4‬دي كلرو‪ -0-‬بوتن‬ ‫‪-41 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U074‬‬
‫(‪)I,T‬‬ ‫‪724‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪7/0‬‬ ‫‪1/03‬‬ ‫دي كلرو دي فلورو متان‬ ‫‪72 -71 -8‬‬ ‫‪U075‬‬
‫دي كلريد اتيليدن يا‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫‪72 -34 -3‬‬ ‫‪U076‬‬
‫‪1‬و‪ -1‬دي كلرو اتان‬
‫اتيلن دي كلرايد يا ‪1‬و‪-0‬‬ ‫‪-12 -0‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/01‬‬ ‫‪U077‬‬
‫دي كلرو اتان‬ ‫‪112‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/102‬‬ ‫‪1‬و‪ -1‬دي كلرو اتيلن‬ ‫‪72 -32 -4‬‬ ‫‪U078‬‬
‫‪-21 -2‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/124‬‬ ‫‪1‬و‪ -0‬دي كلرو اتيلن‬ ‫‪U079‬‬
‫‪122‬‬
‫متيلن كلرايد يا دي‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/183‬‬ ‫‪72 -13 -0‬‬ ‫‪U080‬‬
‫كلرو متان‬
‫‪-83 -0‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/144‬‬ ‫‪0‬و‪ -4‬دي كلرو فنول‬ ‫‪U081‬‬
‫‪101‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/144‬‬ ‫‪0‬و‪ -2‬دي كلرو فنول‬ ‫‪87 -22 -1‬‬ ‫‪U082‬‬
‫صفحه ‪83‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫پروپيلن دي كلرايد يا‬
‫‪18‬‬ ‫‪1/182‬‬ ‫‪78 -87 -2‬‬ ‫‪U083‬‬
‫‪1‬و‪ -0‬دي كلرو پروپان‬
‫‪-72 -2‬‬
‫‪18‬‬ ‫‪1/32‬‬ ‫‪1‬و‪ -3‬دي كلرو پروپن‬ ‫‪U084‬‬
‫‪240‬‬
‫‪0‬و‪ -0‬بيوكسيران يا ‪1‬و‪:0‬‬
‫‪-23 -2‬‬
‫‪18‬‬ ‫‪1/32‬‬ ‫‪3‬و‪ -4‬دي اپوكسي بوتان‬ ‫‪U085‬‬
‫‪1424‬‬
‫(‪)I,T‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫‪-81 -1‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫‪1‬و‪ -0‬دي اتيل هيدرازين‬ ‫‪U086‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫‪1212‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫ارتو ارتو ‪ -‬دي اتيل اس‪-‬‬ ‫‪-28 -0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪ CARBN‬يا ‪CMBST‬‬ ‫‪U087‬‬
‫متيل دي تيوفسفات‬ ‫‪3088‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫دي اتيل فتاالت‬ ‫‪84 -22 -0‬‬ ‫‪U088‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫دي اتيل استيل بسترول‬ ‫‪22 -23 -1‬‬ ‫‪U089‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫دي هيدروسافرول يا ‪-2‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫پروپيل‪1 -‬و‪ 3‬بنزو دي‬ ‫‪34 -28 -2‬‬ ‫‪U090‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫اكسول‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪3‬و‪ -'3‬دي متوكسي‬ ‫‪-31 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U091‬‬
‫بنزيدين‬ ‫‪113‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫‪-41 -3‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫دي متيل آمين (‪)I‬‬ ‫‪U092‬‬
‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪104‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪84‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫پارا‪ -‬دي متيل آمينو آزو‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪1/13‬‬ ‫‪21 -11 -7‬‬ ‫‪U093‬‬
‫بنزن‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪7‬و‪ -10‬دي متيل‪ -‬بنزو‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪27 -37 -2‬‬ ‫‪U094‬‬
‫آلفا آنتراسن‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-33 -7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪3‬و‪ -'3‬دي متيل بنزيدين‬ ‫‪U095‬‬
‫‪113‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫آلفا آلفا‪ -‬دي متيل بنزيل‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫‪81 -12 -3‬‬ ‫‪U096‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫هيدروپراكسايد (‪)R‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫دي متيل كارباموئيل‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫كلرايد يا دي متيل‬ ‫‪73 -44 -7‬‬ ‫‪U097‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫كارباموئيك كلرايد‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫‪1‬و‪ -1‬دي متيل هيدرازين‬ ‫‪27 -14 -7‬‬ ‫‪U098‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫‪-73 -8‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫‪1‬و‪ -0‬دي متيل هيدرازين‬ ‫‪U099‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫‪241‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪-27 -3‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/132‬‬ ‫‪0‬و‪ -4‬دي متيل فنول‬ ‫‪U101‬‬
‫‪112‬‬
‫‪-11 -3‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/147‬‬ ‫دي متيل فتاالت‬ ‫‪U102‬‬
‫‪131‬‬
‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫دي متيل سولفات يا دي‬ ‫‪77 -78 -1‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪U103‬‬
‫;‪BIODG; CARBN‬‬
‫صفحه ‪85‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫يا ‪CMBST‬‬ ‫متيل استر اسيد سولفوريك‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪0‬و‪ -4‬دي نيترو تولوئن‬
‫‪-14 -0‬‬
‫‪141‬‬ ‫‪1/30‬‬ ‫يا ‪ -1‬متيل‪0 -‬و‪ -4‬دي‬ ‫‪U105‬‬
‫‪101‬‬
‫نيترو بنزن‬
‫‪0‬و‪ -2‬دي نيترو تولوئن‬
‫‪-01 -0‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/22‬‬ ‫يا ‪ -0‬متيل – ‪1‬و‪ -3‬دي‬ ‫‪U106‬‬
‫‪212‬‬
‫نيترو بنزن‬
‫‪-84 -1‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/117‬‬ ‫دي‪ -‬ان‪ -‬اكتيل فتاالت‬ ‫‪U107‬‬
‫‪117‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪1‬و‪ -4‬دي اكسان يا‬ ‫‪-31 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U108‬‬
‫‪1‬و‪ -4‬دي اتيلن اكسايد‬ ‫‪103‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪-22 -7‬‬
‫‪17‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪1‬و‪ -0‬دي فنيل هيدرازين‬ ‫‪U109‬‬
‫‪100‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫‪-84 -7‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫دي پروپيل آمين (‪)I‬‬ ‫‪U110‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫‪140‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫دي ‪ -‬ان‪ -‬پروپيل‬
‫نيتروزآمين يا ان‪-‬‬ ‫‪-24 -7‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪U111‬‬
‫نيتروزو ‪ -‬ان ‪ -‬پروپيل ‪-‬‬ ‫‪201‬‬
‫‪ -1‬پروپان آمين‬
‫‪-78 -2‬‬
‫‪33‬‬ ‫‪1/34‬‬ ‫اتيل استات (‪)I‬‬ ‫‪U112‬‬
‫‪141‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪86‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-88 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫اتيل آكريالت (‪)I‬‬ ‫‪U113‬‬
‫‪141‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫اسيد اتيلن بيس دي تيو‬


‫‪-24 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫كارباميك‪ ،‬نمكها و‬ ‫‪U114‬‬
‫‪111‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫استرهايش‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪ CHOXD‬يا‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫اكسيد اتيلن (‪)I,T‬‬ ‫‪72 -01 -8‬‬ ‫‪U115‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫اكسيد اتيلن (استانداد‬


‫‪NA‬‬ ‫‪1/10‬‬ ‫جايگزين فقط براي‬ ‫‪72 -01 -8‬‬
‫پسماند فاضالبي)‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫اتيلن تيو اوره يا ‪-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪32 -42 -7‬‬ ‫‪U116‬‬
‫ايميدازوليدين تيون‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪-74 -1‬‬
‫‪121‬‬ ‫‪1/10‬‬ ‫اتيل اتر‬ ‫‪U117‬‬
‫‪118‬‬
‫‪121‬‬ ‫‪1/14‬‬ ‫اتيل متاكريالت‬ ‫‪37 -23 -0‬‬ ‫‪U118‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫اتيل متان سولفونات يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫اتيل استر اسيد متان‬ ‫‪20 -21 -1‬‬ ‫‪U119‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫سولفونيك‬
‫‪-44 -1‬‬
‫‪3/4‬‬ ‫‪1/128‬‬ ‫فلورانتن‬ ‫‪U120‬‬
‫‪012‬‬
‫صفحه ‪87‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬

‫‪31‬‬ ‫‪1/10‬‬ ‫تري كلور فلورو متان‬ ‫‪72 -23 -4‬‬ ‫‪U121‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫فرمالدئيد‬ ‫‪21 -11 -1‬‬ ‫‪U122‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫اسيد فرميك (‪)C,T‬‬ ‫‪24 -18 -2‬‬ ‫‪U123‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-11 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫فوران يا فوفوران (‪)I‬‬ ‫‪U124‬‬
‫‪111‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫فورفورال يا ‪ -0‬فوران‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪38 -11 -1‬‬ ‫‪U125‬‬
‫كربوكسالدئيد (‪)I‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫گاليسيد آلدئيد يا‬ ‫‪-34 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U126‬‬
‫اكسيران كربوكسالدئيد‬ ‫‪722‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪-74 -1‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هگزا كلرو بنزن‬ ‫‪U127‬‬
‫‪118‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هگزا كلرو بوتادين‬ ‫‪87 -28 -3‬‬ ‫‪U128‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/1117‬‬ ‫ليندن (گاما‪)BHC -‬‬ ‫‪28 -83 -3‬‬ ‫‪U129‬‬
‫‪-48 -2‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/11114‬‬ ‫آلفا‪BHC -‬‬
‫‪313‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪88‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪-82 -7‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/11114‬‬ ‫بتا‪BHC -‬‬
‫‪313‬‬
‫‪-82 -8‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/103‬‬ ‫دلتا‪BHC -‬‬
‫‪313‬‬
‫‪0/4‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫‪ 77 -47 -4‬هگزا كلرو سيكلو پنتادين‬ ‫‪U130‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هگزا كلرو اتان‬ ‫‪27 -70 -1‬‬ ‫‪U131‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫هگزا كلروفن‬ ‫‪71 -31 -4‬‬ ‫‪U132‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫‪-11 -0‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫هيدرازين (‪)R,T‬‬ ‫‪U133‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫‪310‬‬
‫‪CMBST‬‬

‫‪ADGAS fb‬‬
‫هيدروژن فلورايد يا‬
‫‪-33 -3‬‬
‫;‪NEUTR‬‬ ‫‪32‬‬ ‫اسيد هيدروفلوريك‬ ‫‪U134‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫‪7224‬‬
‫(‪)C,T‬‬
‫‪; CHOXD‬‬
‫‪CHRED ; CHOXD‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫يا ‪CMBST‬‬
‫سولفيد هيدروژن‬ ‫‪0148873‬‬ ‫‪U135‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫اسيد كاكوديليك يا دي‬
‫‪2 mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪72 -21 -2‬‬ ‫‪U136‬‬
‫متيل اسيد ارسنيك‬
‫‪-33 -2‬‬
‫‪3/4‬‬ ‫‪1/1122‬‬ ‫ايندنو [‪1‬و‪0‬و‪ ]Cd-3‬پايرن‬ ‫‪U137‬‬
‫‪133‬‬
‫‪22‬‬ ‫‪1/13‬‬ ‫متيل يديد‬ ‫‪74 -88 -4‬‬ ‫‪U138‬‬
‫الكل ايزو بوتيل يا ‪-0‬‬
‫‪171‬‬ ‫‪2/2‬‬ ‫‪78 -83 -1‬‬ ‫‪U140‬‬
‫متيل‪ -1 -‬پروپانول (‪)I,T‬‬
‫صفحه ‪89‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫ايزوسافرول يا ‪-1( -2‬‬
‫‪-28 -1‬‬
‫‪0/2‬‬ ‫‪1/181‬‬ ‫پروپنيل)‪1 -‬و‪-3‬‬ ‫‪U141‬‬
‫‪101‬‬
‫بنزوديوكسول‬
‫‪-21 -1‬‬
‫‪1/13‬‬ ‫‪1/1111‬‬ ‫كپون‬ ‫‪U142‬‬
‫‪143‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-34 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫الزيوكارپين‬ ‫‪U143‬‬
‫‪313‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-14 -0‬‬


‫‪1/72‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫استات سرب‬ ‫‪U144‬‬
‫‪311‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-07 -7‬‬
‫‪1/72‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫فسفات سرب‬ ‫‪U145‬‬
‫‪7442‬‬
‫ساب استات سرب يا‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫بيس (استو‪ -‬ارتو)‬ ‫‪-30 -2‬‬
‫‪1/72‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫‪U146‬‬
‫تتراهيدروكسي تري‬ ‫‪1332‬‬
‫سرب‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫مالئيك آنهيدريك يا‬ ‫‪-31 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U147‬‬
‫‪0‬و‪ -2‬فوران ديون‬ ‫‪118‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫مالئيك هيدرازيد يا‬


‫‪-33 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪1‬و‪ -0‬دي هيدرو‪3 -‬و‪-2‬‬ ‫‪U148‬‬
‫‪103‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫پيريدآزينديون‬
‫‪CMBST‬‬ ‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫مالونونيتريل يا پروپان‬ ‫‪-77 -3‬‬ ‫‪U149‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪90‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫دي نيتريل‬ ‫‪113‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-80 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫ملفاالن‬ ‫‪U150‬‬
‫‪148‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪-37 -2‬‬
‫جيوه‬ ‫‪U151‬‬
‫‪7433‬‬
‫پسماندهاي غير فاضالبي‬
‫كه حاوي مقدار جيوه‬
‫‪EMERC‬‬ ‫‪NA‬‬
‫كل مساوي يا بيشتر از‬
‫‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪.‬‬
‫پسماندهاي غيرفاضالبي‬
‫كه داراي باقيمانده از‬
‫‪mg/L‬‬
‫‪1/0TCLP‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪ RMERC‬بوده و حاوي‬
‫مقدار جيوه كل كمتر از‬
‫‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪..‬‬
‫پسماندهاي غيرفاضالبي‬
‫كه داراي باقيمانده از‬
‫‪mg/L‬‬
‫‪1/102TCLP‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫‪ RMERC‬نبوده و حاوي‬
‫مقدار جيوه كل كمتر از‬
‫‪ 021 mg/kg‬مي باشد‪..‬‬
‫كل پسماندهاي فاضالبي‬
‫‪NA‬‬ ‫‪NA‬‬
‫جيوه‬
‫صفحه ‪91‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫جيوه عنصري آلوده با‬
‫‪AMLGM‬‬ ‫‪1/12‬‬
‫مواد راديواكتيو‬
‫مت آكريلونيتريل يا ‪-0‬‬
‫‪-38 -7‬‬
‫‪84‬‬ ‫‪1/04‬‬ ‫متيل‪ -0 -‬پروپن نيتريل‬ ‫‪U152‬‬
‫‪102‬‬
‫(‪)I,T‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫متان تيول يا تيومتانول‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪74 -33 -1‬‬ ‫‪U153‬‬
‫(‪)I,T‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫متانول يا متيل الكل (‪)I‬‬ ‫‪27 -22 -1‬‬ ‫‪U154‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪1/2‬‬ ‫‪1/181‬‬ ‫متاپيريلن‬ ‫‪31 -81 -2‬‬ ‫‪U155‬‬


‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫متيل كلرو كربنات (‪)I,T‬‬ ‫‪73 -00 -1‬‬ ‫‪U156‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪1/1122‬‬ ‫‪ -3‬متيل كوالنترن‬ ‫‪22 -43 -2‬‬ ‫‪U157‬‬


‫‪4‬و‪ -'4‬متيلن بيس (‪-0‬‬ ‫‪-14 -4‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/2‬‬ ‫‪U158‬‬
‫كلروآنيلين)‬ ‫‪111‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪1/08‬‬ ‫متيل اتيل كتون (‪)I,T‬‬ ‫‪78 -33 -3‬‬ ‫‪U159‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪CHOXD; CHRED‬‬ ‫متيل اتيل كتون پراكسايد‬ ‫‪-03 -4‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫;‪BIODG; CARBN‬‬ ‫‪U160‬‬
‫يا ‪CMBST‬‬ ‫(‪)R,T‬‬ ‫‪1338‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫متيل ايزوبوتيل كتون يا‬ ‫‪-11 -1‬‬
‫‪33‬‬ ‫‪1/14‬‬ ‫‪U161‬‬
‫‪ -4‬متيل ‪ -0-‬پنتانون (‪)I‬‬ ‫‪118‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪92‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪121‬‬ ‫‪1/14‬‬ ‫متيل متاكريالت (‪)I,T‬‬ ‫‪81 -20 -2‬‬ ‫‪U162‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫ان‪ -‬متيل ‪ -‬ان'‪ -‬نيترو‪-‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫ان‪ -‬نيتروزو‪ -‬گوآنيدين‬ ‫‪71 -02 -7‬‬ ‫‪U163‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫‪MNNG‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫متيل تيوراسيل‬ ‫‪22 -14 -0‬‬ ‫‪U164‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪2/2‬‬ ‫‪1/123‬‬ ‫نفتالن‬ ‫‪31 -01 -3‬‬ ‫‪U165‬‬


‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪1‬و‪ -4‬نفتوكوئينون يا ‪1‬و‪4‬‬ ‫‪-12 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U166‬‬
‫نفتالن ديون‬ ‫‪131‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫نفتالن آمين يا آلفا نفتيل‬ ‫‪-30 -7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U167‬‬
‫آمين‬ ‫‪134‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫نفتالن آمين يا بتا نفتيل‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪1/20‬‬ ‫‪31 -23 -8‬‬ ‫‪U168‬‬
‫آمين‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/128‬‬ ‫نيتروبنزن (‪)I,T‬‬ ‫‪38 -32 -3‬‬ ‫‪U169‬‬
‫پارا نيترو فنول يا ‪ -4‬نيترو‬ ‫‪-10 -7‬‬
‫‪03‬‬ ‫‪1/10‬‬ ‫‪U170‬‬
‫فنول‬ ‫‪111‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪ -0‬نيتروپروپان (‪)I,T‬‬ ‫‪73 -42 -3‬‬ ‫‪U171‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪17‬‬ ‫‪1/14‬‬ ‫بوتانول (‪)I‬‬ ‫‪-12 -3‬‬ ‫‪U172‬‬


‫صفحه ‪93‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪304‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫ان‪ -‬نيتروز دي اتانول‬ ‫‪-24 -7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U173‬‬
‫آمين‬ ‫‪1112‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪08‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫ان‪ -‬نيتروز دي اتيل آمين‬ ‫‪22 -18 -2‬‬ ‫‪U174‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫ان – نيتروزو‪ -‬ان – اتيل‬ ‫‪-73 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U176‬‬
‫اوره‬ ‫‪723‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫ان – نيتروزو‪ -‬ان – متيل‬ ‫‪-33 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U177‬‬
‫اوره‬ ‫‪284‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫ان – نيتروزو‪ -‬ان – متيل‬ ‫‪-23-0‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U178‬‬
‫اورتان‬ ‫‪212‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪-72 -4‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪1/113‬‬ ‫ان‪ -‬نيتروزو پيپريدين‬ ‫‪U179‬‬
‫‪111‬‬
‫‪-22 -0‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪1/113‬‬ ‫‪ -1‬نيتروزو پيروليدين‬ ‫‪U180‬‬
‫‪331‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/30‬‬ ‫نيترو‪ -‬ارتو‪ -‬تولوئيدين‬ ‫‪30 -22 -8‬‬ ‫‪U181‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-23 -7‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫پارآلدئيد‬ ‫‪U182‬‬
‫‪103‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪11‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫پنتا كلرو بنزن‬ ‫‪-33 -2‬‬ ‫‪U183‬‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪94‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪218‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫پنتا كلرو اتان‬ ‫‪72 -11 -7‬‬ ‫‪U184‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫پنتا كلرو اتان‬


‫‪2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫(استانداردهاي جايگزين‬ ‫‪72 -11 -7‬‬
‫براي هر دو شكل پسماند)‬
‫پنتا كلرو نيترو بنزن‬
‫‪4/8‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪80 -28 -8‬‬ ‫‪U185‬‬
‫(‪)PCNB‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪1‬و‪ -3‬پنتادين يا ‪ -1‬متيل‬ ‫‪-21 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U186‬‬
‫بوتادين (‪)I‬‬ ‫‪214‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫فناستين يا ان‪-4( -‬‬


‫‪12‬‬ ‫‪1/181‬‬ ‫‪20 -44 -0‬‬ ‫‪U187‬‬
‫اتوكسي فنيل)‪ -‬استاميد‬
‫‪-32 -0‬‬
‫‪2/0‬‬ ‫‪1/133‬‬ ‫فنول‬ ‫‪U188‬‬
‫‪118‬‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪-81 -3‬‬
‫‪CHRED ; CHOXD‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫يا ‪CMBST‬‬
‫سولفيد فسفر (‪)R‬‬ ‫‪U189‬‬
‫‪1314‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫آنهيدريد فتاليك يا ‪1‬و‪-3‬‬
‫‪08‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪82 -44 -3‬‬ ‫‪U190‬‬
‫ايزو بنزو فوران ديون‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫پارا پيكولين يا ‪ -0‬متيل‬ ‫‪-12 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U191‬‬
‫پيريدين‬ ‫‪113‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫صفحه ‪95‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪-28 -2‬‬
‫‪1/2‬‬ ‫‪1/133‬‬ ‫پروناميد‬ ‫‪U192‬‬
‫‪03321‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-71 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪1‬و‪ -3‬پروپان سولتون‬ ‫‪U193‬‬
‫‪1101‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫ان‪ -‬پروپيل آمين يا ‪-1‬‬ ‫‪-11 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U194‬‬
‫پروپان آمين (‪)I,T‬‬ ‫‪117‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪-82 -1‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/114‬‬ ‫پيريدين‬ ‫‪U196‬‬
‫‪111‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-21 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫پارا بنزو كوئينون‬ ‫‪U197‬‬
‫‪112‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫رزرپين‬ ‫‪21 -22 -2‬‬ ‫‪U200‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫رزورسينول يا ‪1‬و‪ -3‬بنزن‬ ‫‪-42 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U201‬‬
‫ديول‬ ‫‪118‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫ساخارين و نمكهايش‬ ‫‪81 -17 -0‬‬ ‫‪U202‬‬


‫سفرول يا ‪-0(-2‬‬
‫‪00‬‬ ‫‪1/181‬‬ ‫پروپنيل)‪1 -‬و‪-3‬‬ ‫‪34 -23 -7‬‬ ‫‪U203‬‬
‫بنزوديوكسيل‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪96‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫دي اكسيد سلنيوم يا اسيد‬ ‫‪-11 -8‬‬
‫‪2/7‬‬ ‫‪1/80‬‬ ‫‪U204‬‬
‫سلنيوس‬ ‫‪7783‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-22 -4‬‬
‫‪2/7‬‬ ‫‪1/80‬‬ ‫سولفيد سلنيوم‬ ‫‪U205‬‬
‫‪7488‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-22 -4‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫استرپتوزوتوسين‬ ‫‪U206‬‬
‫‪18883‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪1‬و‪0‬و‪4‬و‪ -2‬تترا كلرو‬


‫‪14‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪32 -34 -3‬‬ ‫‪U207‬‬
‫بنزن‬
‫‪-01 -2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫‪1‬و‪1‬و‪1‬و‪ -0‬تترا كلرو اتان‬ ‫‪U208‬‬
‫‪231‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫‪1‬و‪1‬و‪0‬و‪ 0‬تترا كلرو اتان‬ ‫‪73 -34 -2‬‬ ‫‪U209‬‬
‫‪-18 -4‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫تترا كلرو اتن‬ ‫‪U210‬‬
‫‪107‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫تترا كلرو متان‬ ‫‪22 -03 -2‬‬ ‫‪U211‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪-33 -3‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫تترا هيدرو فوران (‪)I‬‬ ‫‪U213‬‬
‫‪113‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪ RTHRM‬يا‬ ‫‪-28 -8‬‬


‫‪1/4‬‬ ‫استات تاليوم (‪)I‬‬ ‫‪U214‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫‪223‬‬

‫‪ RTHRM‬يا‬ ‫‪-73 -3‬‬


‫‪1/4‬‬ ‫كربنات تاليوم (‪)I‬‬ ‫‪U215‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫‪2233‬‬
‫‪ RTHRM‬يا‬ ‫‪1/4‬‬ ‫كلريد تاليوم (‪)I‬‬ ‫‪-10 -1‬‬ ‫‪U216‬‬
‫‪STABL‬‬
‫صفحه ‪97‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪7731‬‬

‫‪ RTHRM‬يا‬ ‫‪-42 -1‬‬


‫‪1/4‬‬ ‫نيترات تاليوم (‪)I‬‬ ‫‪U217‬‬
‫‪STABL‬‬ ‫‪11110‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫تيو استاميد‬ ‫‪20 -22 -2‬‬ ‫‪U218‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫تيو اوره‬ ‫‪20 -22 -2‬‬ ‫‪U219‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪-88 -3‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/18‬‬ ‫تولوئن‬ ‫‪U220‬‬
‫‪118‬‬

‫‪ CARBN‬يا‬ ‫‪-42 -8‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫تولوئن دي آمين‬ ‫‪U221‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪02372‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫هيدرو كلرايد ارتو‬ ‫‪-01 -2‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪U222‬‬
‫تولوئيدين‬ ‫‪232‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫‪ CARBN‬يا‬ ‫تولوئن دي ايزوسيانات‬ ‫‪-20-2‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪U223‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫(‪)R,T‬‬ ‫‪02471‬‬
‫بروموفرم يا تري برومو‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫‪72 -02 -0‬‬ ‫‪U225‬‬
‫متان‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/124‬‬ ‫متيل كلروفرم‬ ‫‪71 -22 -2‬‬ ‫‪U226‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/124‬‬ ‫‪1‬و‪1‬و‪ -0‬تري كلرو اتان‬ ‫‪73 -11 -2‬‬ ‫‪U227‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/124‬‬ ‫تري كلرو اتيلن‬ ‫‪73 -11 -2‬‬ ‫‪U228‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪98‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫(‪ WETOX‬يا ‪)CHOXD‬‬ ‫‪1‬و‪3‬و‪ -2‬تري نيترو بنزن‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪33 -32 -4‬‬ ‫‪U234‬‬
‫‪ fb CARBN‬يا ‪CMBST‬‬ ‫(‪)R,T‬‬
‫تريس (‪0‬و‪ -3‬دي برومو‬ ‫‪-70 -7‬‬
‫‪1/1‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫‪U235‬‬
‫پروپيل) فسفات‬ ‫‪102‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫تريپان بلو‬ ‫‪70 -27 -1‬‬ ‫‪U236‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬

‫اوراسيل موستارد يا ‪-2‬‬


‫(‪ WETOX‬يا‬
‫[بيس (‪ -0‬كلرواتيل)‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪22 -72 -1‬‬ ‫‪U237‬‬
‫آمينو]‪0 -‬و‪1( -4‬اچ و‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪3‬اچ)‪ -‬پيريميدن ديون‬
‫(‪ WETOX‬يا‬
‫اتيل استر اسيد كارباميك‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫‪21 -73 -2‬‬ ‫‪U238‬‬
‫يا اتيل كاربامات يا اورتان‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬
‫‪-01 -7‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/30‬‬ ‫گزيلن (‪)I‬‬ ‫‪U239‬‬
‫‪1331‬‬
‫‪0‬و‪ D-4‬يا (‪0‬و‪ -4‬دي‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/70‬‬ ‫كلرو فنوكسي)‪ -‬استيك‬ ‫‪34 -72 -7‬‬ ‫‪U240‬‬
‫اسيد‪،‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫‪0‬و‪0( D-4‬و‪ -4‬دي كلرو‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫فنوكسي)‪ -‬استيك اسيد‪،‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫نمكها و استرهايش‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/132‬‬ ‫هگزا كلرو پروپان‬ ‫‪-71 -7‬‬ ‫‪U243‬‬
‫صفحه ‪99‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪1888‬‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫تيرام يا تترا متيل‪-‬‬
‫‪-02 -8‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫تيوپروكسي دي‬ ‫‪U244‬‬
‫‪137‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫كربونيك دي آميد‬
‫‪; CHOXD‬‬ ‫‪-28 -3‬‬
‫‪WETOX ; CHOXD‬‬
‫‪ WETOX‬يا‬ ‫يا ‪CMBST‬‬
‫بروميد سيانوژن‬ ‫‪U246‬‬
‫‪212‬‬
‫‪CMBST‬‬
‫متوكسي كلر يا ‪1‬و‪-1‬‬
‫(‪0‬و‪0‬و‪ -0‬تري كلرو اتيل‬
‫‪1/18‬‬ ‫‪1/02‬‬ ‫‪70- 43 -2‬‬ ‫‪U247‬‬
‫دين) بيس [‪ -4‬متوكسي‬
‫بنزن]‬
‫(‪ WETOX‬يا‬ ‫وارفارين و نمكهايش‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪CARBN )CHOXD‬‬ ‫زماني كه غلظت آنها ‪1/3‬‬ ‫‪81 -81 -0‬‬ ‫‪U248‬‬
‫‪ fb‬يا ‪CMBST‬‬ ‫درصد يا كمتر باشد‪.‬‬

‫‪; CHOXD‬‬
‫فسفيد روي زماني كه‬
‫‪CHRED ; CHOXD‬‬ ‫‪-84 -7‬‬
‫‪ CHRED‬يا‬ ‫يا ‪CMBST‬‬
‫غلظت آن ‪ 11‬درص يا‬ ‫‪U249‬‬
‫‪1314‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫كمتر باشد‬
‫‪-32 -0‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫بنوميل‬ ‫‪U271‬‬
‫‪17814‬‬
‫‪-03 -3‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫بنديوكارب‬ ‫‪U278‬‬
‫‪00781‬‬
‫كارباريل يا ‪ -1‬نفتالنول‬
‫‪1/14‬‬ ‫‪1/112‬‬ ‫‪23 -02 -0‬‬ ‫‪U279‬‬
‫متيل كاربامات‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪100‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬

‫‪-07 -3‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫باربان‬ ‫‪U280‬‬
‫‪111‬‬

‫‪CMBST‬يا ‪CHOXD‬‬

‫‪fb (BIODG‬يا‬ ‫ارتو تولوئيدن‬ ‫‪32 -23 -4‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪U328‬‬
‫‪CARBN); BIODG‬‬
‫‪fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬يا ‪CHOXD‬‬
‫‪fb (BIODG‬يا‬ ‫‪-43 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫پارا تولوئيدن‬ ‫‪U353‬‬
‫‪CARBN); BIODG‬‬ ‫‪112‬‬
‫‪fb CARBN‬يا‬
‫‪CMBST‬يا ‪CHOXD‬‬

‫‪fb (BIODG‬يا‬ ‫اتيلن گليكول مونو اتيل‬ ‫‪-81 -2‬‬


‫‪CMBST‬‬ ‫‪U359‬‬
‫‪CARBN); BIODG‬‬ ‫اتر يا ‪ -0‬اتوكسي اتانول‬ ‫‪111‬‬
‫‪fb CARBN‬يا‬
‫‪-80 -2‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫فنول بنديوكارب‬ ‫‪U364‬‬
‫‪00321‬‬
‫‪-38 -8‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫فنول كربوفوران‬ ‫‪U367‬‬
‫‪1223‬‬
‫‪-01 -7‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫كاربندازيم‬ ‫‪U372‬‬
‫‪11212‬‬
‫‪-40 -3‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫پروفام‬ ‫‪U373‬‬
‫‪100‬‬
‫‪-81 -3‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/140‬‬ ‫پرو سولفوكارب‬ ‫‪U387‬‬
‫‪20888‬‬
‫صفحه ‪101‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬
‫‪-17 -2‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/140‬‬ ‫ترياالت‬ ‫‪U389‬‬
‫‪0313‬‬
‫(دي متيل آمينو)‪ -‬ان‪-‬‬
‫هيدروكسي‪ -0 -‬اكسو‪-‬‬ ‫‪-43 -1‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/140‬‬ ‫‪U394‬‬
‫اتانيميدوتيوئيك اسيد‪،‬‬ ‫‪31228‬‬
‫متيل استر يا ‪A2213‬‬

‫دي اتيلن گليكول‬ ‫‪-02 -1‬‬


‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫‪U395‬‬
‫كاربامات‬ ‫‪2320‬‬
‫‪-44 -8‬‬
‫‪1/2‬‬ ‫‪1/181‬‬ ‫تري اتيل آمين‬ ‫‪U404‬‬
‫‪101‬‬
‫‪-12 -8‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫متيل تيوفانات‬ ‫‪U409‬‬
‫‪03224‬‬
‫‪-02 -1‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/113‬‬ ‫تيو دي كارب‬ ‫‪U410‬‬
‫‪23223‬‬
‫‪-02 -1‬‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫پروپوكسور‬ ‫‪U411‬‬
‫‪114‬‬
‫‪F027‬‬ ‫كد‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/183‬‬ ‫پنتا كلرو فنول‬ ‫‪87 -82 -2‬‬
‫را ببينيد‬
‫‪0‬و‪3‬و‪4‬و‪ -2‬تترا كلرو‬ ‫‪F027‬‬ ‫كد‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/13‬‬ ‫‪28 -31 -0‬‬
‫فنول‬ ‫را ببينيد‬
‫‪F027‬‬ ‫كد‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/18‬‬ ‫‪0‬و‪4‬و‪ -2‬تري كلرو فنول‬ ‫‪32 -32 -4‬‬
‫را ببينيد‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪102‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫شماره‬
‫اشكال غیر‬
‫تراكم مجاز در‬ ‫خالصه‬ ‫شماره كد‬
‫فاضالب (‪)mg/kg‬‬
‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا كد‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده‬ ‫پسماند‬
‫یا ‪mg/kg TCLP‬‬
‫روش امحاء‬ ‫شیمیائی‬ ‫خطرناك‬
‫یا كد روش‬
‫(‪)CAS NO‬‬
‫امحاء‬

‫‪F027‬‬ ‫كد‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/132‬‬ ‫‪0‬و‪4‬و‪ -2‬تري كلرو فنول‬ ‫‪88 -12 -0‬‬
‫را ببينيد‬

‫سيلوكس يا ‪0( -0‬و‪4‬و‪-2‬‬


‫‪CHOXD or‬‬
‫‪F027‬‬ ‫كد‬
‫‪7/3‬‬ ‫تري كلرو فنوكسي)‬ ‫‪33 -70 -1‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫را ببينيد‬
‫پروپانوئيك اسيد‬
‫(‪0‬و‪4‬و‪ -2‬تري كلرو‬ ‫‪F027‬‬ ‫كد‬
‫‪33 -72 -2‬‬
‫فنوكسي) استيك اسيد‬ ‫را ببينيد‬
‫صفحه ‪103‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫جدول ‪ -8‬فهرست اجزاء با مشخصه سميت پسماندهاي شيميائي همراه با راهنماي تراكم مجاز يا روش‬
‫امحاء آنها‬
‫تراكم مجاز در‬
‫اشكال غیر فاضالب‬ ‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره خالصه‬ ‫كد‬
‫(‪ )mg/kg‬یا ‪mg/kg‬‬ ‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫‪ TCLP‬یا كد‬ ‫كد روش امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬ ‫خطرناك‬
‫روش امحاء‬
‫‪-38 -0‬‬
‫‪2 mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫ارسنيك‬ ‫‪D004‬‬
‫‪7441‬‬
‫‪-33 -3‬‬
‫‪01 mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/0‬‬ ‫باريم‬ ‫‪D005‬‬
‫‪7441‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-43 -3‬‬
‫‪1/11‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫كادميم‬ ‫‪D006‬‬
‫‪7441‬‬
‫‪-47 -3‬‬
‫‪1/2 mg/L TCLP‬‬ ‫‪0/77‬‬ ‫كروم‬ ‫‪D007‬‬
‫‪7441‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-30 -1‬‬
‫‪1/72‬‬ ‫‪1/23‬‬ ‫سرب‬ ‫‪D008‬‬
‫‪7433‬‬
‫‪-37 -2‬‬
‫مثل كد ‪U151‬‬ ‫‪NA‬‬ ‫جيوه‬ ‫‪D009‬‬
‫‪7433‬‬
‫‪-43 -0‬‬
‫‪2/7 mg/L TCLP‬‬ ‫‪1/80‬‬ ‫سلنيوم‬ ‫‪D010‬‬
‫‪7780‬‬
‫‪mg/L TCLP‬‬ ‫‪-00 -4‬‬
‫‪1/14‬‬ ‫‪1/43‬‬ ‫نقره‬ ‫‪D011‬‬
‫‪7441‬‬

‫‪1/13‬‬ ‫‪ BIODG‬يا‬ ‫اندرين‬ ‫‪70 -01 -8‬‬ ‫‪D012‬‬


‫‪CMBST‬‬
‫‪ CARBN‬يا‬ ‫ليندان (ايزومرهاي آلفا‪ ،‬بتا و‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪313 -84 -2‬‬ ‫‪D013‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫گاما ‪)BHC‬‬

‫‪1/18‬‬ ‫‪ WETOX‬يا‬ ‫متوكسي كلر‬ ‫‪70 -43 -2‬‬ ‫‪D014‬‬


‫‪CMBST‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪104‬‬

‫تراكم مجاز در‬


‫اشكال غیر فاضالب‬ ‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره خالصه‬ ‫كد‬
‫(‪ )mg/kg‬یا ‪mg/kg‬‬ ‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫‪ TCLP‬یا كد‬ ‫كد روش امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬ ‫خطرناك‬
‫روش امحاء‬

‫‪ BIODG‬يا‬ ‫‪-32 -0‬‬


‫‪0/2‬‬ ‫توكسافن‬ ‫‪D015‬‬
‫‪CMBST‬‬ ‫‪8111‬‬
‫‪،CHOX‬‬ ‫‪0( 2,4-D‬و‪ -4‬دي‬
‫‪11‬‬ ‫‪ BIODG‬يا‬ ‫‪34 -72 -7‬‬ ‫‪D016‬‬
‫كلروفنوكسي استيك اسيد)‬
‫‪CMBST‬‬

‫‪7/3‬‬ ‫‪ CHOX‬يا‬ ‫‪( 2,4,5-TP‬سيلوكس)‬ ‫‪33 -70 -1‬‬ ‫‪D017‬‬


‫‪CMBST‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/14‬‬ ‫بنزن‬ ‫‪71 -43 -0‬‬ ‫‪D018‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫تتراكلريد كربن‬ ‫‪22 -03 -2‬‬ ‫‪D019‬‬
‫كلردان (ايزومرهاي آلفا و‬
‫‪1/02‬‬ ‫‪1/1133‬‬ ‫‪27 -74 -3‬‬ ‫‪D020‬‬
‫گاما)‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/127‬‬ ‫كلروبنزن‬ ‫‪118 -31 -7‬‬ ‫‪D021‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/142‬‬ ‫كلروفرم‬ ‫‪27 -22 -3‬‬ ‫‪D022‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫ارتوكرزول‬ ‫‪32 -48 -7‬‬ ‫‪D023‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/77‬‬ ‫متاكرزول‬ ‫‪118 -33 -4‬‬ ‫‪D024‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/77‬‬ ‫پاراكرزول‬ ‫‪112 -44 -2‬‬ ‫‪D025‬‬
‫‪-77 -3‬‬
‫‪11/0‬‬ ‫‪1/88‬‬ ‫مخلوط ايزومرهاي كرزول‬ ‫‪D026‬‬
‫‪1313‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/3‬‬ ‫پارا‪ -‬دي كلروبنزن‬ ‫‪112 -42 -7‬‬ ‫‪D027‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/01‬‬ ‫‪1‬و‪ -0‬دي كلرواتان‬ ‫‪117 -12 -0‬‬ ‫‪D028‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/102‬‬ ‫‪1‬و‪ -1‬دي كلرواتيلن‬ ‫‪72 -32 -4‬‬ ‫‪D029‬‬
‫‪141‬‬ ‫‪1/30‬‬ ‫‪0‬و‪ -4‬دي نيتروتولوئن‬ ‫‪101 -14 -0‬‬ ‫‪D030‬‬
‫‪1/122‬‬ ‫‪1/1110‬‬ ‫هپتاكلر‬ ‫‪72 -44 -8‬‬ ‫‪D031‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هگزاكلروبنزن‬ ‫‪118 -74 -1‬‬ ‫‪D032‬‬
‫‪2/2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هگزاكلروبوتادين‬ ‫‪87 -28 -3‬‬ ‫‪D033‬‬
‫صفحه ‪105‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫تراكم مجاز در‬


‫اشكال غیر فاضالب‬ ‫تراكم مجاز در‬ ‫شماره خالصه‬ ‫كد‬
‫(‪ )mg/kg‬یا ‪mg/kg‬‬ ‫فاضالب(‪ )mg/L‬یا‬ ‫نام تركیب شیمیائی‬ ‫ماده شیمیائی‬ ‫پسماند‬
‫‪ TCLP‬یا كد‬ ‫كد روش امحاء‬ ‫(‪)CAS NO‬‬ ‫خطرناك‬
‫روش امحاء‬
‫‪31‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫هگزاكلرواتان‬ ‫‪27 -70- 1‬‬ ‫‪D034‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪1/08‬‬ ‫متيل اتيل كتون‬ ‫‪78 -33 -3‬‬ ‫‪D035‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪1/128‬‬ ‫نيتروبنزن‬ ‫‪38 -32 -3‬‬ ‫‪D036‬‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/183‬‬ ‫پنتاكلروفنول‬ ‫‪87 -82 -2‬‬ ‫‪D037‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪1/114‬‬ ‫پيريدين‬ ‫‪111 -82 -1‬‬ ‫‪D038‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/122‬‬ ‫تتراكلرواتيلن‬ ‫‪107 -18 -4‬‬ ‫‪D039‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/124‬‬ ‫تري كلرواتيلن‬ ‫‪73 -11 -2‬‬ ‫‪D040‬‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/18‬‬ ‫‪0‬و‪4‬و‪ -2‬تري كلروفنول‬ ‫‪32 -32 -4‬‬ ‫‪D041‬‬
‫‪7/4‬‬ ‫‪1/132‬‬ ‫‪0‬و‪4‬و‪ -2‬تري كلروفنول‬ ‫‪88 -12 -0‬‬ ‫‪D042‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1/07‬‬ ‫وينيل كلرايد‬ ‫‪72 -11 -4‬‬ ‫‪D043‬‬

‫در بين روشها و تكنولوژيهاي مختلف معرفي شده براي امحاء مواد شيميائي‪ ،‬دو روش سوزاندن و‬
‫امحاء زميني آنها به دليل طيف گسترده كاربردي آنها داراي اهميت قابل توجهي مي باشند بنابراين در‬
‫اين بخش ضمن معرفي آنها به موضوعات مهم مرتبط با آنها پرداخته مي شود‪.‬‬

‫‪ 2 -4‬سوزاندن (‪)Incineration‬‬

‫‪ 1-2-4‬مقدمه‬
‫سوزاندن يك فن آوري رايج كاربردي مورد استفاده در تجزيه پسماندهاي خطرناك است‪ .‬پسماندها‬
‫در زباله سوزها‪ ،‬بويلرها و كوره هاي صنعتي با اهداف مختلف سوزانده مي شوند‪ .‬هدف سوزاندن‬
‫بطور مستقيم مرتبط با نوع وسيله مورد استفاده است‪ .‬زباله سوزها اصوالً براي تجزيه اجزاء خطرناك به‬
‫كار مي رود‪ .‬در زباله سوزها‪ ،‬ممكن است مقداري ماده يا انرژي بازيافت شود‪ .‬از طرف ديگر بويلرها‬
‫و كوره ها نيز براي سوزاندن پسماندها استفاده مي شوند اما نه فقط براي تجزيه بلكه يكي از اهداف‬
‫اصلي آنها بازيافت قابل توجه انرژي يا ماده مي باشد‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪106‬‬

‫‪ 2-2-4‬كليات احتراق‬
‫سوزاندن‪ ،‬سوختن كنترل شده مواد در يك محفظه بسته مي باشد‪ .‬در طي سوختن‪ ،‬پسماندها به داخل‬
‫اتاقك احتراق‪ ،‬تغذيه مي شوند‪ .‬در اتاقك احتراق‪ ،‬همانطور كه پسماند گرم مي شود از شكل جامد‬
‫يا مايع به شكل گازي تبديل مي شود‪ .‬گازهاي توليدي از داخل شعله عبور كرده‪ ،‬بيشتر گرم شده و‬
‫در نهايت گازها آنقدر داغ مي شوند كه تركيبات آلي آنها به اتمهاي تشكيل دهنده اش مي شكند‪.‬‬
‫اين اتمها مجدداً با اكسيژن تركيب شده و تركيبات گازي باثباتي را تشكيل مي دهند كه پس از عبور‬
‫از پااليشگرها (تجهيزات تصفيه هوا) به داخل اتمسفر آزاد مي شوند‪.‬‬
‫برا ي آنكه سوزاندن روش مؤثري براي تجزيه پسماندهاي خطرناك باشد‪ ،‬احتراق بايستي كامل باشد‪.‬‬
‫سه عامل اساسي در احتراق كامل نقش دارند كه عبارتند از‪( :‬الف) دماي اتاقك احتراق (ب) زمان‬
‫ماند يا مدت زماني كه پسماند در دماي باالي اتاقك باقي مي ماند و (ج) آشفتگي يا ميزان اختالط‬
‫پسماندها و هوا‪ .‬شرايط كاري در هر زباله سوز بايد طوري باشد كه با تأمين مقادير بهينه اين سه عامل‬
‫از كامل بودن احتراق اطمينان حاصل نمايد‪.‬‬
‫گازهاي باثبات اصلي توليد شده در زباله سوزها‪ ،‬بخار آب و دي اكسيد كربن است‪ .‬بسته به تركيب‬
‫پسماندها‪ ،‬ممكن است مقادير كم مونوكسيد كربن‪ ،‬اكسيدهاي نيتروژن‪ ،‬كلريد هيدروژن (‪ )HCl‬و‬
‫گازهاي ديگري نيز توليد شوند‪ .‬اگر احتراق كامل نباشد‪ ،‬تركيبات شناخته شده ديگري تحت عنوان‬
‫محصوالت احتراق ناقص نيز مي توانند توليد و منتشر شوند‪.‬‬
‫محصول فرعي ديگر فرآيند احتراق‪ ،‬خاكستر مي باشد‪ .‬خاكستر يك ماده جامد خنثي است كه بطور‬
‫عمده از كربن‪ ،‬نمكها و فلزات تشكيل شده است‪ .‬در طي احتراق‪ ،‬عمده خاكستر در انتهاي اتاقك‬
‫احتراق جمع مي شود‪ .‬زماني كه خاكستر از اتاقك احتراق برداشته مي شود‪ ،‬با توجه به تلقي از قانون‪،‬‬
‫مي تواند پسماند خطرناك يا پسماند ويژه تلقي شود‪ .‬مقداري خاكستر نيز همراه گازها بصورت ذرات‬
‫ريز يا درشت منتشر مي شود‪ .‬اين ذرات بايستي در پااليشگر زباله سوز تا مقادير مجاز تعيين شده‬
‫زيست محيطي كنترل شود‪ .‬به عنوان يك راهكار كنترلي در مديريت پسماندهاي خطرناك شيميائي‪،‬‬
‫سوزاندن داراي ويژگيهاي منحصر بفرد مي باشد‪ .‬اولين ويژگي خاص سوزاندن آن است كه اگر‬
‫بدرستي انجام شود‪ ،‬بطور دائمي تركيبات آلي سمي موجود در پسماند خطرناك را با شكستن‬
‫پيوندهاي اتمي اش به عناصر تشكيل دهنده آن تجزيه و باعث حذف يا كاهش سميت آن مي شود‪.‬‬
‫ويژگي خاص ديگر سوزاندن آن است كه حجم پسماند خطرناك را با تبديل مواد جامد و مايع به‬
‫خاكستر به ميزان زيادي كاهش مي دهد‪ .‬دفن خاكستر(در تقابل با پسماند خطرناك تصفيه نشده)‬
‫روشي ايمنتر و كارا تر مي باشد‪ .‬با اين وجود با سوزاندن نمي توان تركيبات غيرآلي موجود در پسماند‬
‫صفحه ‪107‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫خطرناك مثل فلزات را تجزيه نمود‪ .‬بنابراين ممكن است الزم باشد خاكستر باقيمانده از چنين‬
‫پسماندي قبل از دفن‪ ،‬از فلزات يا ديگر تركيبات غيرآلي تصفيه شود‪.‬‬
‫معيارهاي طبقه بندي زباله سوزها‪ ،‬آنها را از بويلرها‪ ،‬خشك كنهاي لجن‪ ،‬واحدهاي احياء كربن و‬
‫كوره هاي صنعتي متمايز مي كند‪ .‬دوازده وسيله مورد استفاده زير به عنوان كوره هاي صنعتي مورد‬
‫استفاده قرار مي گيرند كه عبارتند از‪:‬‬
‫كوره سيمان‪ ،‬كوره آهك‪ ،‬كوره متراكم‪ ،‬كوره فسفات‪ ،‬اجاق زغال كك‪ ،‬كوره دمشي (باد يا هوا)‪،‬‬
‫كوره گداخت‪ ،‬ذوب و تصفيه‪ ،‬رآكتور فرآيند اكسيداسيون كلريد دي اكسيد تيتانيوم‪ ،‬كوره بهسازي‬
‫متان‪ ،‬كوره اسيد هالوژن‪ ،‬كوره بازيافت شربت مغز نيشكر‪ ،‬تجهيزات احتراقي مورد استفاده در‬
‫بازيافت گوگرد از اسيد سولفوريك مصرف شده‬
‫زباله سوزها نيز شامل كوره هاي دوار‪ ،‬تزريق كننده هاي مايع‪ ،‬زباله سوزهاي هواي كنترل شده و زباله‬
‫سوزهاي بستر مستغرق مي باشند‪ .‬از ديدگاه ديگر زباله سوزها را به دو نوع مادون قرمز و قوس پالسما‬
‫طبقه بندي مي كنند‪ .‬زباله سوز مادون قرمز يك وسيله محصوري است كه از مقاومت الكتريكي به‬
‫عنوان منبع گرما استفاده مي كند و جزء كوره هاي صنعتي نمي باشد‪ .‬زباله سوز نوع قوس پالسما نيز‬
‫وسيله اي محصور است كه از يك شدت تخليه الكتريكي بااليي به عنوان منبع گرما استفاده مي كند‬
‫كه اين نوع زباله سوز نيز جزء كوره هاي الكتريكي محسوب نمي شود‪ .‬كليه زباله سوزهاي‬
‫پسماندهاي خطرناك شيميائي بايستي استانداردهاي بخش ‪ 3-1‬را رعايت كنند‪ .‬البته استثنائاتي در اين‬
‫زمينه وجود دارند كه شامل پسماندي است كه ريسك پائيني را داشته باشد‪ .‬معيارهاي تعريف ريسك‬
‫كم براي يك پسماند عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬پسماند‪ ،‬يك پسماند خطرناك فهرست شده (كد ‪ ،F‬كد ‪ ،K‬كد ‪ P‬يا كد ‪ )U‬يا داراي يكي از‬
‫ويژگيهاي قابليت اشتعال‪ ،‬خورندگي يا هر دو ويژگي باشد‬
‫يا‬
‫ب – پسماند‪ ،‬يك پسماند خطرناك فهرست شده يا داراي تنها ويژگي خطر واكنش پذيري است و با‬
‫ساير پسماندهاي خطرناك نمي سوزد (اين استثناء براي پسماندهاي واكنش پذير كه در تركيب با آب‬
‫توليد گازهاي سمي يا گازهاي سولفيدي يا سيانيدي مي كنند)‬
‫و‬
‫ج‪ -‬پسماندهائي كه هيچ يك از اجزاء خطرناك (ليست ‪ ،P‬ليست ‪ ،U‬كد ‪ F027‬و اجزائي مثل تاليوم‬
‫وتركيباتش‪ ،‬نقره و تركيباتش و برخي تركيبات آلي) را دارا نباشند‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪108‬‬

‫‪ 3-2-4‬استانداردهاي اجرائي‬
‫استانداردهاي ارائه شده در اين بخش براي زباله سوزهاي پسماندهاي شيميائي خطرناك‪ ،‬مقاديري را‬
‫براي انتشار گازهاي خروجي از زباله سوزها را پيشنهاد داده است‪ .‬بطور خاص اين حدود مخصوص‬
‫انتشار مواد آلي‪ HCl ،‬و ذرات مي باشد‪ .‬الزامات مربوط به هر يك از اين آالينده ها در زير بطور‬
‫مختصر ارائه شده است‪.‬‬

‫موادآلی‪:‬‬
‫براي گرفتن مجوز‪ ،‬مالك يا اپراتور زباله سوز بايستي ثابت كند كه حدود انتشار وضع شده براي انواع‬
‫اجزاء آلي خطرناك‪ ،‬از حدود تعيين شده (توسط مراجع قانون همچون سازمان حفاظت از محيط‬
‫زيست يا وزارت بهداشت) بيشتر نيست‪ .‬مقياس سنجش عملكرد يك زباله سوز بازده حذف يا تجزيه‬
‫آالينده توسط زباله سوز مي باشد‪ .‬از آنجائيكه پايش بازده كنترلي كليه اجزاء آلي موجود در يك‬
‫پسماند شيميائي امكان پذير نيست‪ ،‬لذا برخي از اجزاء شيميائي خطرناك آلي آن به عنوان آالينده‬
‫هاي شاخص براي پايش انتخاب و در مجوز زباله سوز درج مي گردند‪ .‬آالينده هاي آلي شاخص‬
‫براساس باال بودن غلظت آنها در پسماند ورودي به زباله سوز و مشكلتر بودن سوختن آنها نسبت به‬
‫ديگر تركيبات آلي‪ ،‬انتخاب مي شوند‪ .‬اگر زباله سوز به بازده كنترلي مقرر شده براي اين آالينده هاي‬
‫منتخب نائل شود‪ ،‬فرض بر اين است كه داراي بازده كنترل معادل يا بهتر براي تركيبات آلي ديگر كه‬
‫سوزاندن آنها آسانتر بوده‪ ،‬مي باشد‪ .‬به عنوان يك راهنما بازده حذف ‪ 33/33‬درصد براي آالينده هاي‬
‫آلي درج شده در مجوزها و بازده حذف ‪ 33/3333‬درصد براي پسماندهاي حاوي دي اكسين با‬
‫كدهاي ‪ F026 ،F023 ،F022 ،F021 ،F020‬يا ‪ F027‬پيشنهاد مي گردد‪.‬‬

‫كلرید هیدروژن (‪)HCl‬‬


‫كلريد هيدروژن يك گاز اسيدي است كه در زمان سوزاندن تركيبات آلي كلردار موجود در‬
‫پسماندهاي خطرناك‪ ،‬تشكيل مي شود‪ .‬زباله سوزي كه پسماند شيميائي خطرناك را مي سوزاند نبايد‬
‫بيشتر از ‪ 1/8Kg‬در ساعت يا بيشتر از ‪ 1‬درصد كل ‪ HCl‬در گاز دودكش (هر كدام كه بيشتر بودند)‬
‫را وارد پااليشگر مستقر بعد از زباله سوز نمايد‪.‬‬

‫مواد ذره اي شكل (‪)PM‬‬


‫‪ PM‬ذرات ريز خاكستر است كه همراه با گازهاي احتراقي به دودكش زباله سوز وارد مي شوند‪.‬‬
‫مقررات تدوين شده براي زباله سوزها‪ ،‬انتشار فلزات را بواسطه استاندارد اجرائي ذرات‪ ،‬كنترل مي‬
‫كند چون فلزات اغلب يا در تركيب ذرات يا چسبيده به آنها مي باشند‪ .‬به عنوان يك راهنما حد ‪181‬‬
‫صفحه ‪109‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫ميلي گرم ذرات به ازاء هر متر مكعب از گاز خشك استاندارد منتشره از دودكش زباله سوزها پيشنهاد‬
‫مي گردد‪.‬‬

‫‪ 4-2-4‬شرايط كاري‬
‫هدف از تعيين شرايط كاري براي زباله سوزهاي پسماندهاي خطرناك‪ ،‬حصول اطمينان از تطبيق با‬
‫استانداردهاي اجرائي (ذكر شده در بخش قبل) مي باشد‪ .‬در مجوز يك زباله سوز بايستي شرايط‬
‫كاري مشخص شده در سوزاندن آزمايشي براي تطبيق با استانداردهاي اجرائي بخصوص در مورد‬
‫مواد آلي‪ HCl ،‬و ذرات‪ ،‬قيد شود‪ .‬در مجوز صادره براي يك زباله سوز پسماندهاي خطرناك‬
‫شيميائي‪ ،‬پارامترهاي ويژه اي كه امكان پايش مداوم آنها وجود داشته‪ ،‬معرفي و رنجهاي كاري قابل‬
‫قبول آنها ذكر مي شود‪ .‬عملكرد زباله سوز در رنج يا حد تعيين شده اين پارامترها‪ ،‬به معني احتراق‬
‫كامل پسماندها و حصول استانداردهاي اجرائي مي باشد‪ .‬اين پارامترها يا شرايط كاري عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬حداكثر حدود مجاز غلظت مونوكسيد كربن در تركيبات منتشره از دودكش‬
‫ب‪ -‬دامنه هاي مجاز دما‬
‫ج ‪ -‬حداكثر نرخ تغذيه پسماند بداخل زباله سوز‬
‫د‪ -‬سرعت جريان گاز احتراقي‬
‫ه – حدود تغييرات فرآيندهاي كاري و طرح سيستم‬
‫عالوه بر اين در طي مراحل روشن و خاموش كردن زباله سوز‪ ،‬نبايد هيچ پسماند خطرناكي به داخل‬
‫دستگاه تزريق شود مگر آنكه عملكرد زباله سوز تحت شرايط كاري مشخص شده در مجوز آن باشد‪.‬‬
‫چنانچه تغييرات فراتر از حدود مشخص شده در مجوز زباله سوز در ميزان نرخ تغذيه پسماند‪ ،‬طرح‬
‫زباله سوز يا شرايط كاري آن ايجاد شده باشد‪ ،‬بايستي عملكرد آن متوقف شود‪.‬‬

‫انتشار مواد فرار‬


‫شرايط كاري زباله سوز براي كنترل انتشار مواد فرار (نشتي ها) نيز مشخص مي شود‪ .‬مواد فرار‬
‫گازهائي هستند كه از محفظه احتراق فرار كرده (به عنوان مثال گازها ممكن است از طريق دهانه‬
‫تغذيه پسماند به داخل محفظه احتراق‪ ،‬فرار كنند) و از داخل پااليشگرها عبور نمي كنند‪ .‬روشهاي‬
‫كنترل انتشار مواد فرار عبارتند از‪:‬‬
‫الف‪ -‬حفظ فشار منفي در محدوده احتراقي طوريكه هوا به داخل آن منطقه از بيرون كشيده مي شود‬
‫(به جاي خروج هوا به محيط)‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪110‬‬

‫ب‪ -‬بستن (نشتي گيري) اتاقك احتراق به طوريكه به هيچ وجه انتشار مواد و گازها به داخل محيط‬
‫زيست امكانپذير نباشد‪.‬‬

‫‪ 5-2-4‬فازهاي صدور مجوز‬


‫مالك يا بهره برداري كه قصد راه اندازي يك زباله سوز پسماند خطرناك جديد را دارد الزم است‬
‫مجوز الزم را قبل از ساخت يا راه اندازي آن از مراجع قانوني كسب نمايد‪.‬‬
‫هدف مج وز زباله سوز پسماند خطرناك‪ ،‬اجازه دادن به زباله سوز جديد براي راه اندازي و كار تحت‬
‫شرايطي است كه حفاظت الزم از سالمت انسانها و محيط زيست حاصل شود‪ .‬مجوز زباله سوزها‬
‫شامل ‪ 4‬فاز كاري سوزاندن پيش آزمايشي‪ ،‬سوزاندن آزمايشي‪ ،‬سوزاندن پس آزمايشي و شرايط‬
‫كاري نهائي است‪.‬‬

‫سوزاندن پیش آزمایشی (‪)Pre-trial burn‬‬


‫فاز سوزاندن پيش آزمايشي به زباله سوز اجازه مي دهد تا آمادگي عملياتي الزم براي سوزاندن‬
‫آزمايشي را كسب كند‪ .‬شرايط مجوز سوزاندن پيش آزمايشي براي مدت زمان حداقلي الزم (كمتر از‬
‫‪ 071‬ساعت) براي رساندن زباله سوز به نقطه آمادگي براي سوزاندن آزمايشي مؤثر مي باشد‪ .‬اين فاز‬
‫اغلب تحت عنوان دوره پيش آزمون‪ 1‬معروف است‪.‬‬

‫سوزاندن آزمایشی (‪)Trial burn‬‬


‫سوزاندن آزمايشي براي محك زدن زباله سوز مي باشد‪ .‬اين مرحله زماني است كه مالك يا بهره بردار‬
‫زباله سوز آن را به شرايط آمادگي الزم رسانده‪ ،‬شرايط عملياتي كليدي ان را پايش نموده و مقدار‬
‫مواد منتشره را اندازه گيري نموده است‪ .‬شرايط تست آزمايشي زباله سوز براساس شرايط كاري‬
‫پيشنهادي توسط متقاضي مجوز در برنامه سوزاندن آزمايشي ارائه شده به مراجع قانوني (سازمان‬
‫حفاظت از محيط زيست يا وزارت بهداشت) براي ارزيابي مي باشد‪ .‬مراجع قانوني شرايطي را در‬
‫مجوز الزم براي اجراي سوزاندن آزمايشي مقرر مي كنند كه نشانگر شرايط كاري روزمره زباله سوز‬
‫در زمان بهره برداري آن بوده و داده هاي مفيدي را براي آناليز ارائه خواهد نمود‪.‬‬
‫سوزاندن پس آزمايشي (‪)Post-trial burn‬‬
‫دوره سو زاندن پس آزمايشي شامل زماني است كه مراجع قانوني صادر كننده مجوز كليه داده هاي‬
‫حاصل از سوزاندن آزمايشي زباله سوز را ارزيابي نموده اند‪ .‬به دنبال اتمام سوزاندن آزمايش زباله‬

‫‪1- Shakedown‬‬
‫صفحه ‪111‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫سوز پسماند خطرناك‪ ،‬براي صدور مجوز كاري نهائي زباله سوز‪ ،‬مراجع قانوني شرايطي را تدوين مي‬
‫كنند كه تحت آن شرايط اطمينان حاصل شود كه زباله سوز مطابق استانداردهاي اجرائي عمل خواهد‬
‫كرد‪ .‬اين دوره سوزاندن پس آزمايشي محدود به حداقل زماني الزم براي تكميل نمونه برداري‪ ،‬آناليز‬
‫و محاسبات داده هاي نتايج حاصل از سوزاندن آزمايشي و ارائه اين داده ها به مراجع قانوني است‪.‬‬

‫شرایط كاري نهائی (‪)Final operating conditions‬‬


‫پس از بازنگري نتايج سوزاندن آزمايشي‪ ،‬مراجع قانوني‪ ،‬شرايط كاري مجوز را در صورت نياز مجدداً‬
‫بازنگري مي كنند تا مطمئن شوند كه شرايط كاري زباله سوز مطابق با استانداردهاي موجود زباله‬
‫سوزها بوده و حفاظت الزم از سالمت انسانها و محيط زيست حاصل شده است‪ .‬مالكان يا بهره برداران‬
‫زباله سوز بايستي در طي مدت ذكر شده در مجوز كاري‪ ،‬كليه شرايط كاري نهائي ذكر شده در‬
‫مجوز را براي زباله سوز تأمين و رعايت نمايند تا زمانيكه مجوز آنها اصالح يا تمديد شود‪.‬‬

‫‪ 6-2-4‬آناليز پسماند (‪)Waste Analysis‬‬


‫در طي كار‪ ،‬مالك يا بهره بردار زباله سوز بايد آناليز كافي از پسماند انجام دهد تا اثبات نمايد كه‬
‫تغذيه پسماند در محدوده فيزيكي و تركيب شيميائي مشخص شده در مجوز مي باشد‪ .‬اين آناليز شامل‬
‫تعيين ارزش گرمائي پسماند و مقدار اجزاء خطرناك آن (شامل اجزاء آلي خطرناك اصلي آن) مي‬
‫باشد‪ .‬آناليز پسماند بخشي از تقاضا نامه صدور مجوز براي سوزاندن آزمايشي زباله سوز نيز مي باشد‪.‬‬
‫مراجع قانوني بايستي بر روي اهميت آناليز مناسب پسماند پافشاري كنند تا از رعايت حدود آالينده‬
‫هاي منتشره اطمينان حاصل شود‪.‬‬

‫‪ 7-2-4‬بازرسي و پايش (‪)Inspection and Monitoring‬‬


‫مالكان يا بهره برداران زباله سوزها بايستي حداقل عملكردهاي زير را در حين سوزاندن پسماندهاي‬
‫خطرناك شيميائي پايش نمايند‪:‬‬
‫الف‪ -‬پايش دماي احتراق‪ ،‬نرخ ورود پسماند و شاخص سرعت جريان گاز احتراقي در حالت عملكرد‬
‫مداوم زباله سوز‬
‫ب‪ -‬پايش تراكم مونوكسيد كربن در نقطه اي پائين دست محدوده احتراق و قبل از رهاسازي جريان‬
‫گاز به داخل اتمسفر‬
‫ج – نمونه گيري و آناليز پسماند و آالينده هاي منتشره از زباله سوز براساس درخواست مراجع قانوني‬
‫استاني براي اثبات آنكه الزامات عملياتي قيد شده در مجوز زباله سوز به استانداردهاي اجرائي نائل‬
‫شده است‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪112‬‬

‫د‪ -‬بازرسي بصري روزانه زباله سوز و تجهيزات مربوط به آن‬


‫ه‪ -‬تست سيستم قطع اضطراري تغذيه پسماند و آالرمهاي مربوط به آن حداقل بصورت هفتگي مگر‬
‫آنكه مراجع قانوني استاني زمان بندي ديگري را اعالم كرده باشند‪ .‬آزمايش عملكرد سيستم حداقل‬
‫ماهيانه بايستي انجام شود‪.‬‬
‫و‪ -‬ثبت داده هاي حاصل از نتايج بازرسي و پايش در دفتر كاري روزانه‬

‫‪ 8-2-4‬مديريت مواد باقيمانده (‪)Management of residues‬‬


‫اگر زباله سوزي پسماند خطرناك فهرست شده اي را مي سوزاند‪ ،‬خاكستر باقيمانده آن نيز بايستي‬
‫پسماند خطرناك فهرست شده در نظر گرفته شود‪ .‬هرگونه مواد جامد توليد شده از تصفيه‪ ،‬نگهداري‬
‫يا امحاء پسماند خطرناك فهرست شده‪ ،‬شامل هرگونه لجن‪ ،‬مواد پخش شده‪ ،‬خاكستر‪ ،‬غبار حاصل‬
‫از كنترل مواد منتشره يا شيرآبه‪ ،‬هنوز پسماند خطرناك است مگر آنكه اجزاء خطرناك آن حذف‬
‫شده يا مواد باقيمانده براي توليد انرژي سوزانده شوند‪ .‬مالك يا بهره برداران زباله سوزها بايستي‬
‫مشخص كنند كه خاكستر باقيمانده داراي كدام يك از ويژگيهاي پسماند خطرناك مي باشد؟‬
‫اگر زباله سوز پسماندي را مي سوزاند كه تنها يكي از ويژگيهاي پسماند خطرناك را دارا است‪،‬‬
‫مالك يا بهره بردار آن بايستي مشخص كنند كه خاكستر باقيمانده نيز آن ويژگيهاي پسماند خطرناك‬
‫را دارا مي باشد يا نه؟ خاكستري كه يكي از ويژگيهاي پسماند خطرناك را دارا باشد بايستي به عنوان‬
‫پسماند خطرناك مديريت شود‪.‬‬

‫‪ 3-4‬امحاء زمیني (‪)Land disposal‬‬

‫‪ 1-3-4‬مقدمه‬
‫امحاء زميني پسماندهاي شيميائي خطرناك‪ ،‬تحت عنوان جايگذاري پسماند خطرناك با يكي از نه‬
‫روش زير تعريف شده است‪:‬‬
‫خاكچال (‪) )Landfill‬؛ (‪ )0‬مخزن سطحي (‪) )Surface impoundment‬؛ (‪ )3‬توده كردن (انباشتن)‬
‫‪Land‬‬ ‫پسماند (‪))Waste pile‬؛ (‪ )4‬چاه تزريقي (‪)Injection well‬؛ (‪ )2‬تأسيسات تصفيه زميني (‬
‫‪)treatment facility‬؛ (‪ )2‬تشكيل گنبد نمكي (‪)Salt dome formation‬؛ (‪ )7‬تشكيل بستر نمكي‬
‫(‪)Salt bed formation‬؛ (‪ )8‬معدن زير زميني (‪ )Underground mine‬و (‪ )3‬غار زير زميني‬
‫(‪.)Underground cave‬‬
‫صفحه ‪113‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫در بين روشهاي فوق ‪ 4‬روش خاكچال‪ ،‬مخزن سطحي‪ ،‬توده كردن پسماند و تأسيسات تصفيه زميني‬
‫رايج تر مي باشند‪ .‬برخي از مراجع معتبر علمي و اجرائي‪ ،‬استانداردهاي فني را براي آنها تدوين نموده‬
‫اند كه به آنها پرداخته مي شود‪ .‬چنانچه روش امحاء زميني پسماند به غير از ‪ 4‬روش مذكور باشد‬
‫تحت عنوان روش متفرقه در نظر گرفته مي شود‪.‬‬
‫نكته قابل مالحظه در امحاء زميني پسماندها شيميائي بخصوص پسماندهاي خطرناك آن است كه‬
‫بايستي تراكم پسماند مذكور قبل از امحاء كمتر از مقادير و حدود تعيين شده براي آنها بوده و در‬
‫داخل ظروف مخصوص برچسبدار قرار گرفته باشند‪ .‬در مورد برخي از گروههاي پسماند شيميائي‬
‫خطرناك‪ ،‬امحاء زميني آنها ممنوع است كه بارزترين آنها شامل پسماندهاي كد ‪ K169‬تا ‪،K172‬‬
‫‪ K181‬و در موارد خاص ‪ F034 ،F032 ،K172 ،K171‬و ‪ F035‬مي باشند‪.‬‬

‫‪ 2-3-4‬خالصه مقررات‬
‫مقررات مربوط به استانداردهاي اجرائي واحدهاي امحاء زميني مجوزدار و در حال دريافت مجوز‬
‫بايستي شامل الزامات طرح و عملكرد واحدهاي امحاء زميني شامل آستريها‪ ،‬سيستمهاي جمع آوري و‬
‫برداشت شيرآبه‪ ،‬الزامات پايان فعاليت (‪ )Closure‬و پس از توقف فعاليت و استانداردهاي مخصوص‬
‫پسماندهاي قابل اشتعال‪ ،‬واكنش پذير و پسماند حاوي دي اكسين باشد‪ .‬عالوه بر اين الزامات‪،‬‬
‫واحدهاي امحاء زميني پسماندهاي شيميائي خطرناك بايستي متعهد شوند كه استانداردهاي عمومي‬
‫تأسيساتي كه شامل مقررات پايش مناسب آب زيرزميني‪ ،‬مقرارت خاتمه و پس خاتمه و مقررات بيمه‬
‫هاي مالي را رعايت نمايند‪.‬‬
‫براي هر يك از واحدهاي امحاء زميني پسماندها‪ 2 ،‬حيطه موضوعي طرح و عملكرد‪ ،‬بازرسيها‪،‬‬
‫اقدامات پاسخي‪ ،‬خاتمه و پس‪ -‬خاتمه و موضوعات خاص مطرح خواهد شد‪ .‬اين چارچوب‪ ،‬كاربر را‬
‫قادر مي سازد تا مقررات همه واحدها را با همديگر مقايسه نموده و تفاوتهاي آنها را مشخص نمايد‪.‬‬

‫‪ 3-3-4‬مخزن سطحي‬
‫مخزن سطحي پسماندها بسيار شبيه به خاكچال مي باشد به طوريكه در هر دو اين واحدها يك گود‬
‫شدگي طبيعي جغرافيائي‪ ،‬حفاري مصنوعي (‪ )Manmade‬يا يك محوطه سد يا خاكريزي شكل كه‬
‫عموماً از مصالحي زميني مثل خاك شكل گرفته است (اگرچه ممكنست اين واحد با مصالح دست‬
‫ساز آستر شده باشد)‪ .‬با اين وجود اين دو واحد تفاوتهائي از لحاظ كاربرد دارند‪ .‬مخزن سطحي‬
‫پسماندها بطور عمومي براي تصفيه يا نگهداري موقتي استفاده مي شود در حاليكه خاكچال‪ ،‬محوطه‬
‫اي است كه براي امحاء نهائي پسماند مورد استفاده قرار مي گيرد‪ .‬بنابراين با وجود آنكه استانداردهاي‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪114‬‬

‫عملياتي و طراحي اين دو روش بسيار مشابه هستند اما استانداردهاي پايان فعاليت و پس از پايان‬
‫فعاليت متفاوتي دارند‪ .‬اكثر الزامات طراحي‪ ،‬عملياتي و بازرسي مخزن سطحي‪ ،‬توده كردن پسماند و‬
‫خاكچال ها بسيار مشابه همديگر مي باشند‪.‬‬
‫طراح و عملكرد‬
‫در تدوين مقررات مربوط به مخازن سطحي (و خاكچال ها و توده هاي پسماند)‪ ،‬يكي از اهداف‬
‫قانوني‪ ،‬بايستي به حداقل رساندن تشكيل شيرآبه و انتقال آن به خاك زير سطحي‪ ،‬آبهاي زيرزميني و‬
‫آبهاي سطحي باشد‪.‬‬
‫مخازن سطحي و تانكهاي ذخيره داراي تعاريف مشابه هستند و ممكنست باعث اشتباه شود‪ .‬اختالف‬
‫اصلي اين دو در نوع مصالح سازه اي مورد استفاده آنها است‪ .‬مخازن سطحي بيشتر از مصالح زميني‬
‫(مثل خاك) در ساختارشان استفاده مي كنند اما در ساخت تانكها از مصالح غير زميني (مثل آهن‪،‬‬
‫استيل‪ ،‬پالستيك‪ ،‬بتون‪ ،‬چوب و‪ )...‬استفاده مي شود‪.‬‬
‫مخازن سطحي نيازمند يك آستري دواليه‪ ،‬سيستم جمع آوري و برداشت شيرآبه‪ )LCRS( 1‬و يك‬
‫سيستم تشخيص نشتي مي باشند‪ .‬اين حداقل الزامات فني براي مخازن سطحي موجود‪ ،‬در حال توسعه‬
‫و واحدهاي جايگزين موقتي (براي مخازن در حاال احداث يا استفاده مجدد) مي باشند‪.‬‬
‫سيستم آستري دو اليه متشكل از يك اليه آستري فوقاني براي جلوگيري از انتقال اجزاء خطرناك‬
‫پسماند به داخل آستري بوده و آستري كامپوزيت تحتاني مركب از يك ژئومامبران سنتتيك و يك‬
‫سازه ‪ 3‬فوتي از خاك فشرده شده مي باشد‪ .‬مخازن سطحي بايستي مجهز به سيستم جمع آوري و‬
‫برداشت شيرآبه باشند كه به عنوان سيستم تشخيص نشتي نيز عمل مي كند‪ LCRS .‬همراه با اليه هاي‬
‫زهكشي سيستم تشخيص نشتي بايستي با يك شيب تحتاني حداقل ‪1‬درصد طراحي شده و از موادي‬
‫ساخته شده باشند كه از لحاظ شيميائي در مقابل پسماندهاي ريخته شده در مخزن مقاوم بوده و‬
‫همچنين قادر به برداشت مايعات در يك ميزان (نرخ) حداقل مشخصي باشند‪ .‬خود ‪ LCRS‬بايد طوري‬
‫طراحي شده باشد كه مايعات را در يك چاهك جمع آوري نموده و به دنبال آن‪ ،‬آنها را به فضاي‬
‫بيرون مخزن پمپاژ نمايد‪ .‬عالوه بر الزامات طراحي و عملكردي‪ LCRS ،‬بايد بين دو اليه آستري و‬
‫بالفاصله باالي آستر كامپوزيت تحتاني قرار گرفته باشد تا قادر به جمع آوري بيشترين مقدار شيرآبه‬
‫نمايد در حاليكه مؤثرترين مكان براي تشخيص نشتي ها است‪ .‬در شكل ‪ 0‬يك برش عرضي از يك‬
‫مخزن سطحي و الزامات فني و اجزاء آن نشان داده شده است‬

‫‪1- Leachate Collection and Removal Systems‬‬


‫صفحه ‪115‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫مخزن سطحي بايد طوري طراحي شود كه از جريان مايعات بر روي خود (سطح فوقاني) پيشگيري‬
‫نموده و يكدستي سازه اي سدها يا خاكريزها حفظ شود‪ .‬همچنين الزم است كه مالك يا بهره بردار‬
‫يك نرخ (ميزان) جريان شيرآبه مخصوص سايت خود كه نرخ نشتي عملي‪ )ALR( 1‬ناميده مي شود را‬
‫تعيين كند تا مشخص شود كه چه زماني هريك از سيستم هاي تنظيم شده اين واحد عملكرد مناسبي‬
‫ندارد‪ .‬چنانچه مخزن سطحي بطور نامناسب نصب شده يا از مصالح نامرغوب ساخته شده باشد‪ ،‬هيچ‬
‫يك از اين فن آوريها مؤثر نخواهند بود‪ .‬براي اطمينان از آنكه مخزن سطحي كليه معيارهاي فني را‬
‫دارا است‪ ،‬نيازمند يك برنامه تضمين كيفيت‪ )CQA( 0‬است كه بايستي در آن چگونگي پايش و‬
‫آزمون مصالح ساختماني و تأسيسات و نحوه مستند سازي نتايج آزمونها مشخص شده باشد‪ .‬برنامه‬
‫‪ CQA‬تحت نظارت يك مهندس متخصص معتبر ارائه و اجراء شده و در نهايت بايستي تأييد نمايد كه‬
‫اين برنامه بطور موفق اجراء شده و آن واحد كليه ويژگيهاي الزم را قبل از پذيرش پسماند دارا مي‬
‫باشد‪.‬‬

‫بازرسی و اقدامات پاسخی‬


‫عالوه بر الزامات كلي بازرسي ها‪ ،‬واحدهاي امحاء زميني پسماندهاي شيميائي نيازمند دو نوع بازرسي‬
‫ويژه نيز مي باشند‪ .‬اولين بازرسي الزم‪ ،‬طرح و يكدستي سازه اي واحد را نشان مي دهد‪ .‬مالك و بهره‬
‫بردار پس از س اخت يا نصب آستريها و روكشها‪ ،‬بايستي آنها را از لحاظ هر گونه نقص يا مشكل‪،‬‬
‫بازرسي نموده و اين بازرسي بطور هفتگي و پس از طوفانها ادامه دهند تا هرگونه شواهدي دال بر‬

‫شكل ‪ -0‬برش عرضي از يك مخزن سطحي و حداقل الزامات فني آن‬

‫‪1- Action Leackage Rate‬‬


‫‪2- Construction Quality Assurance‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪116‬‬

‫خرابي‪ ،‬سوء عملكرد‪ ،‬عملكرد نامناسب‪ ،‬جريان آب بر روي خاكريزهاي‪ 1‬مخزن‪ ،‬افت ناگهاني سطح‬
‫محتويات مخزن و فرسايش شديد سدها و ديگر وتجهيزات مخزن را پايش نمايند‪.‬‬
‫بازرسي الزم دوم آن است كه مالكان و بهره برداران بايستي حداقل هفته اي يكبار‪ ،‬چاهكهاي‬
‫تشخيص نشتي را پايش نمايند تا مقدار مواد موجود در چاهكها اندازه گيري كرده و مشخص نمايند‬
‫كه آيا ‪ ALR‬از حد تعيين شده‪ ،‬تجاوز نموده است‪ .‬اين بازرسي‪ ،‬يكدستي آستري و بازده پمپ‬
‫شيرآبه را تعيين مي كند‪ .‬اگر نشتي بيش از ‪ ALR‬باشد‪ ،‬مالك يا بهره بردار بايستي مراجع قانوني منطقه‬
‫اي را خبردار نموده و مطابق برنامه اقدامات پاسخي خود‪ ،‬اقدام نمايد‪.‬‬
‫مخازن سطحي بايستي دو نوع از اقدامات پاسخي را نيز براي طرح و عملكرد واحد تأمين نمايند‪ .‬اقدام‬
‫پاسخي براي عملكرد واحد كه تحت عنوان طرح اقدام پاسخي تعيين شده‪ ،‬ماشه اقدام پاسخي براي‬
‫زماني است كه ‪ ALR‬بيشتر از حد تعيين شده باشد‪ .‬اگر نرخ نشتي عملي بيشتر از حدود مقرر باشد‪،‬‬
‫مالك و بهره بردار بايستي مراجع قانوني محلي يا استاني را خبردار نموده و اقدامات كوتاه مدت (مثل‬
‫توقف تأسيسات براي تعميرات الزم) را عملي نموده‪ ،‬محل‪ ،‬اندازه و علت نشتي را تعيين كرده و نتايج‬
‫ارزيابي هاي خود را براي مراجع قانوني محلي يا استاني ارسال نمايد‪.‬‬
‫تداركات تعميراتي اضطراري براي نقص‪ ،‬بايستي در طرح واحد در واحدهاي مجوزدارنيز‪ ،‬وجود‬
‫داشته باشد‪ .‬اگر نشانه اي از نقص در سيستم مخزن سطحي (مثل افت ناگهاني سطح محتويات مخزن‬
‫كه مربوط به تغيير در جريان ورودي يا خروجي مخزن نباشد)‪ ،‬ايجاد شود‪ ،‬مخزن سطحي بايستي از‬
‫سرويس دهي خارج شود‪ .‬زماني كه چنين اتفاقي رخ مي دهد‪ ،‬مالك يا بهره بردار بايد فرآيندهاي‬
‫مقرر در برنامه هاي مربوط به پيشامدهاي احتمالي را كه شامل تعميرات فوري ضروري است را دنبال‬
‫كنند‪.‬‬

‫توقف فعالیت‬
‫مالكان يا بهره برداران مي توانند از يكي از دوگزينه زير براي بستن يا توقف فعاليت مخزن سطحي‬
‫مخصوص پسماندهاي خطرناك استفاده نمايند‪ .‬اولين گزينه كه بستن پاك ناميده شده‪ ،‬مستلزم آن‬
‫است كه مالك و بهره بردار كليه پسماندها و اجزاء واحد را در پايان كار برداشته يا آلودگي زدائي‬
‫(پاكسازي) نمايد‪ .‬اگر مخزن به روش پاك نتواند بسته شود‪ ،‬مالك يا بهره بردار بايستي گزينه دوم را‬
‫انتخاب كند‪ .‬در اين گزينه‪ ،‬پسماندها در محل باقيمانده و تثبيت مي شوند‪ ،‬مايعات رهاشده (آزاد)‬
‫برداشته شده و يك كالهك يا روكش بر روي پسماند قرار مي گيرد‪ .‬از آنجائيكه مخازن سطحي‬

‫‪2- Overtopping‬‬
‫صفحه ‪117‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫عموماً براي ذخيره پسماندها استفاده مي شوند‪ ،‬گزينه دوم معادل با بستن به عنوان يك خاكچال (دفن)‬
‫است و مالك يا بهره بردار را ملزم مي كند تا احتياط هاي مشخصي را براي يك دوره زماني پس از‬
‫توقف فعاليت اتخاذ نمايد كه تحت عنوان مراقبت پس از توقف فعاليت شناخته شده است‪.‬‬

‫الزامات مخصوص پسماندهاي معین‬


‫براي م خازن سطحي كه پسماندهاي قابل احتراق يا واكنش پذير را دارا هستند بايستي الزامات خاصي‬
‫رعايت شود به دليل آنكه اين پسماندها نيازمند حفاظت مداوم از شرايطي است كه مي تواند باعث‬
‫احتراق يا واكنش آنها شود‪ .‬به عالوه مالك يا بهره بردار يك مخزن سطحي بايستي براي مديريت‬
‫پسماندهاي حاوي دي اكسين ها (كدهاي ‪ F026 ،F023 ،F022 ،F021 ،F020‬و ‪ )F027‬داشته‬
‫باشد‪ .‬آنها بايستي يك برنامه ويژه را كه توسط مراجع قانوني يا اجرائي محلي يا استاني تأييد شده را‬
‫پياده نمايند‪ .‬اين نوع پسماندها فقط در مخازن سطحي داراي مجوز مخصوص آنها مي توانند امحاء‬
‫شوند‪.‬‬

‫‪ 4-3-4‬توده هاي پسماند‬


‫توده هاي پسماند كه اساساً توده هاي غير محصور از پسماندهاي خطرناك جامد‪ ،‬غيرجاري هستند‪،‬‬
‫واحدهاي موقتي هستند كه فقط براي ذخيره يا پااليش پسماندها استفاده مي شوند‪ .‬از اين رو اين‬
‫واحدها‪ ،‬براي امحاء نهائي پسماندها در نظر گرفته نمي شوند‪ .‬با توجه به اين نكته‪ ،‬اين واحدها مشمول‬
‫الزامات و مقررات پس از دوره بسته شدن نمي باشند‪.‬‬
‫توده هاي پسماند بايستي در داخل يا زير يك سازه قرار گرفته و هيچگونه مايع آزاد دريافت نكند و‬
‫همچنين از روان آبهاي سطحي و بارشها محافظت شده‪ ،‬براي كنترل امحاء پسماند طراحي و عمل‬
‫كرده و بايستي طوري مديريت شوند كه از توليد شيرآبه جلوگيري نمايند‪ .‬چنانچه اين استانداردها‬
‫رعايت شوند‪ ،‬مالك و بهره بردار توده پسماند مجوز دار ا الزامات پايش آب زير زميني معاف مي‬
‫شود‪.‬‬

‫طراحی و عملكرد‬
‫توده هاي پسماند از لحاظ حداقل الزامات فني‪ ،‬بسيار شبيه به مخازن سطحي هستند‪ .‬بطور خاص‬
‫واحدهاي جديد توده پسماند‪ ،‬واحدهاي در حال توسعه و واحدهاي جايگزين‪ ،‬نيازمند آستري دو اليه‬
‫و سيستم جمع آوري و برداشت شيرآبه مي باشند‪ .‬عالوه بر اين‪ ،‬توده هاي پسماند با استثنائهاي معين‪،‬‬
‫نيازمند يك سيستم ثانويه جمع آوري و برداشت شيرآبه در باالي آستري فوقاني مي باشند‪ .‬در شكل ‪3‬‬
‫اين الزامات نشان داده شده است‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪118‬‬

‫مقررات بايستي مالك و بهره بردار اين واحدها را ملزم نمايد تا حداقل يكبار در هفته مقدار مايعات‬
‫برداشته شده از چاهك سيستم تشخيص نشتي را ثبت كند‪ .‬نكته ديگري كه بايستي به آن توجه شود‬
‫اين است كه توده هاي پسماند مشمول مقررات تعميرات اضطراري مخازن سطحي نمي باشند‪.‬‬

‫پایان فعالیت‬
‫با توجه به آنكه توده هاي پسماند‪ ،‬واحدهاي ذخيره مي باشند‪ ،‬برعكس واحدهاي امحاء كليه مواد‬
‫باقيمانده از پسماندها و تجهيزات و خاكهاي زيرسطحي آلوده شده آنها بايستي در پايان فعاليت‪،‬‬
‫برداشته يا پاكسازي شوند‪ .‬اين الزام معادل با پايان فعاليت به روش پاك در مخازن سطحي است‪ .‬اگر‬
‫مالك يا بهره بردار كليه مواد باقيمانده از پسماندها را برداشته يا پاكسازي كند و تالشهاي مستدلي را‬
‫در راستاي برداشت يا پاكسازي كليه سازه ها و خاكها انجام دهد و باز مقداري از آلودگي باقيمانده‬
‫باشد‪ ،‬توده پسماند تابع الزامات پايان فعاليت خاكچال شده و بايستي مراقبت پس از بستن اين واحدها‬
‫به عمل آيد‪.‬‬

‫الزامات مخصوص پسماندهاي معین‬


‫توده هاي پسماند بايستي از استانداردهاي خاص مربوط به پسماندهاي قابل احتراق‪ ،‬واكنش پذير‪،‬‬
‫تطبيق ناپذير و پسماندهاي حاوي دي اكسين ها كه در بخش مخازن سطحي ذكر شدند‪ ،‬تبعيت نمايند‪.‬‬

‫تفاوت توده هاي پسماند و ساختمان محصور كننده‬


‫ساختمان هاي محصور كننده كه از لحاظ هندسي تحت عنوان "توده هاي پسماند داخلي" مشخص‬
‫شده اند‪ ،‬واحدهايي هستند كه براي نگهداري توده هاي مظروف نشده پسماندهاي خطرناك استفاده‬

‫شكل ‪ -3‬برش عرضي از يك توده پسماند و حداقل الزامات فني آن‬


‫صفحه ‪119‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫مي شوند‪ .‬تفاوت بين توده هاي پسماند و ساختمانهاي محصور كننده از نقطه نظر قانوني آن است كه‬
‫ساختمانهاي محصور كننده‪ ،‬واحدهاي امحاء زميني نمي باشند‪ .‬به اين دليل‪ ،‬ساختمانهاي محصور‬
‫كننده‪ ،‬بجاي آستري و سيستم تشخيص نشتي با يك سيستم محبوس كننده طراحي شده اند‪.‬‬

‫‪ 5-3-4‬خاكچال ها‬
‫با توجه به اينكه خاكچال ها به عنوان مكانهاي امحاء نهائي بخش بزرگي از پسماندهاي خطرناك در‬
‫سطح كشورها استفاده مي شوند‪ ،‬اين نكته حياتي است كه آنها بايد در كل عمر فعال خود كه شامل‬
‫دوره اتمام فعاليت و پس از آن نيز مي باشد‪ ،‬مورد پايش قرار گيرند‪.‬‬

‫طرح و عملكرد‬
‫خاكچال ها از لحاظ الزامات فني شبيه به مخازن سطحي و توده هاي پسماند مي باشند‪ .‬آنها بايستي‬
‫داراي آستري دواليه‪ ،LCRS ،‬سيستم تشخيص نشتي و ‪ ALR‬باشند‪ .‬خاكچال ها همانند توده هاي‬
‫پسماند‪ ،‬نيازمند سيستم ثانويه ‪ LCRS‬بر روي آستري فوقاني نيز مي باشند‪ .‬در شكل ‪ 4‬برش عرضي و‬
‫الزامات فني خاكچال ها نشان داده شده است‪ .‬عالوه بر موارد مذكور‪ ،‬اين واحدها بايد داراي‬
‫كنترلهاي سيالب ها و روان آبها باشند تا از انتقال اجزاء خطرناك براي يك دوره حداقل ‪ 02‬ساله در‬
‫اثر طوفان پيشگيري نموده و نيز داراي سرپوشي براي جلوگيري از پخش شدن پسماندها در اثر باد‬
‫باشند‪.‬‬

‫بازرسی و اقدامات پاسخی‬


‫بازرسي و اقدامات پاسخي خاكچال ها شبيه به مخازن سطحي مي باشد‪ .‬عالوه بر اين‪ ،‬مالك و بهره‬
‫بردار يك خاكچال پسماند خطرناك بايستي بازرسي ها و پايش ها را انجام دهد‪ .‬همانند مخازن‬
‫سطحي و توده هاي پسماند‪ ،‬مقررات تدوين شده بايستي از حفظ شرايط كاري خوب واحد و‬
‫شناسائي فوري هرگونه مشكل در عملكرد واحد‪ ،‬اطمينان حاصل نمايد‪.‬‬

‫پایان فعالیت‬
‫با توجه به آنكه خاكچال ها به عنوان سايتهاي امحاء دائمي پسماندها مورد استفاده قرار مي گيرند‪،‬‬
‫مقررات مربوط به اتمام فعاليت آنها و پس از آن تا اندازه اي متفاوت از واحدهاي ديگر امحاء زميني‬
‫پسماندها مي باشد‪ .‬يك نمونه از اين تفاوتها آن است كه الزم است يك روكش نهائي بر روي‬
‫خاكچال قرار گيرد تا بتواند براي بلند مدت تراوش شيرآبه را از خاكچال مسدود شده‪ ،‬به حداقل‬
‫برساند‪ ،‬زهكشي را بهبود دهد به ته نشيني مواد كمك كرده و نگهداري واحد را به حداقل ممكن‬
‫برساند‪ .‬پس از توقف فعاليت خاكچال‪ ،‬مالك يا بهره بردار آن بايستي الزامات دوره پس از آن را كه‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪120‬‬

‫شامل نگهداري و پايشهاي مخصوص است را رعايت نمايد‪ .‬عالوه بر اين‪ ،‬مالك و بهره بردار بايستي‬
‫پوشش نهائي‪ ،‬سيستم تشخيص نشتي و سيستم پايش آب زير زميني را حفظ نموده از نفوذ افقي و‬
‫عمودي روان آبها به دليل آسيب روكش نهائي محافظت نمايد‪.‬‬

‫الزامات مخصوص پسماندهاي معین‬


‫همانند دو طرح قبلي‪ ،‬خاكچال ها نيز داراي محدوديتهاي خاصي براي مديريت پسماندهاي قابل‬
‫احتراق‪ ،‬واكنش پذير‪ ،‬تطبيق ناپذير و پسماندهاي حاوي دي اكسين ها مي باشند‪ .‬برخالف واحدهاي‬
‫ديگر‪ ،‬اساساً قرار دادن پسماند خطرناك فله اي يا مظروف نشده يا پسماند خطرناك حاوي مايعات‬
‫آزاد (رها) در هر خاكچالي ممنوع است‪ .‬قرار دادن مايعات بي خطر در داخل خاكچال ها نيز ممنوع‬
‫مي باشد‪ .‬تنها تحت شرايط خاص در مايعات آزاد در داخل ظروف باشند مي توانند در داخل‬
‫خاكچال قرار گيرند (مثل ظروف كوچكي همچون آمپول ها‪ ،‬ظروفي كه به شكل محصول هستند‬
‫همچون باطري ها يا بسته هاي آزمايشگاهي)‪ .‬اگر جاذبهائي براي تصفيه پسماند خطرناك طوري‬
‫استفاده شده كه پسماند هيچگونه مايع آزادي نداشته باشد‪ ،‬در اين صورت مالك و بهره بردار بايد از‬
‫جاذبهاي غيرقابل تجزيه زيستي استفاده كنند‪.‬‬

‫الزامات خاص ظروف معین‬


‫براي پيشگيري از ايجاد فضاي خالي قابل توجه در خاكچال هاي پسماند خطرناك كه مي تواند باعث‬
‫فروريختن روكش نهائي در زمان فرسودگي ظروف شوند و براي افزايش ظرفيت قابل دسترس آن‪،‬‬
‫ظروف قرار گرفته در خاكچال يا بايستي حداقل ‪ 31‬درصد فضاي خاكچال را پر‪ ،‬اشغال يا قطعه قطعه‬
‫نمايند و يا حجم ظروف كاهش يابد مگر در مواردي كه خود ظروف حجم بسيار كوچكي مثل‬
‫آمپول ها داشته باشند‪.‬‬

‫شكل ‪ -4‬برش عرضي يك خاكچال و حداقل الزامات فني آن‬


‫صفحه ‪121‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫در نهايت استانداردهاي خاصي براي بسته هاي آزمايشگاهي يا بشكه اي دربسته براي قرار دادن آنها‬
‫در خاكچال ها وجود دارد‪ .‬عموماً بسته هاي آزمايشگاهي حاوي ظروف كوچكي از انواع گسترده‬
‫پسماندهاي شيميائي در حجمهاي نسبتاً كم هستند كه در داخل مواد جاذبي بسته بندي مي شوند تا از‬
‫نشتي آنها جلوگيري نمايد‪ .‬اين مواد جاذب نبايستي قابل تجزيه زيستي باشند‪.‬‬

‫‪ 6-3-4‬واحدهاي تصفيه زميني‬


‫در حاليكه بسياري از استانداردهاي قانوني مخازن سطحي‪ ،‬توده هاي پسماند و خاكچال ها مشترك‬
‫است‪ ،‬واحدهاي تصفيه زميني (‪ )LTU‬پسماندها به ميزان قابل توجهي هم از لحاظ هدف و هم‬
‫مديريت با آنها متفاوت مي باشند‪ .‬تصفيه زميني مستلزم قرار دادن پسماند بر روي سطح خاك يا‬
‫تركيب كردن پسماند در داخل اليه هاي فوقاني خاك به منظور تجزيه‪ ،‬تغيير شكل يا تثبيت اجزاء‬
‫خطرناك موجود در پسماند خطرناك مي باشد‪ .‬اساساً در اين روش پسماند در يك ماتريكسي از‬
‫خاك سطحي تصفيه مي شود در حاليكه هدف اصلي واحدهاي ديگر پيشگيري از انتقال پسماند به‬
‫خاك سطحي مي باشد‪ .‬بطور خاص‪ ،‬پسماند بايستي فقط در محدوده غير اشباع خاك كه بخشي از‬
‫خاك سطحي باالي سفره آبي است (باالترين نقطه از جريان آب زيرزميني) قرار گيرد‪ .‬براساس‬
‫نزديكي به آب زيرزميني‪ ،‬موفقيت تصفيه زميني پسماند به ميزان زيادي بستگي به مديريت عملياتي‬
‫واحد دارد‪.‬‬
‫از آنجائيكه هدف تصفيه زميني اجازه دادن به نور خورشيد و ميكروبها براي تجزيه پسماند خطرناك‬
‫است لذا استانداردهاي طراحي و عملياتي آن به ميزان قابل توجهي با سه واحد توصيف شده قبلي‬
‫متفاوت مي باشد‪ .‬واحدهاي تصفيه زميني بطور معمول از آستريهاي غيرقابل نفوذ براي محفوظ كردن‬
‫پسماند استفاده نمي كنند‪ .‬در عوض اين واحدها روي فرآيندهاي فيزيكي‪ ،‬شيميائي و بيولوژيكي كه‬
‫در اليه هاي باالي خاك رخ مي دهند‪ ،‬متكي مي باشند‪ .‬از اين ديد‪ ،‬اين واحدها را مي توان به عنوان‬
‫يك سيستم باز در نظر گرفت‪.‬‬
‫حفظ ‪ PH‬مناسب خاك‪ ،‬مديريت مراقبتي از ميزان نرخ پسماند استعمال شده و كنترل روان آب‬
‫سطحي همگي متغيرهاي كليدي عملياتي يك واحد تصفيه زميني است‪.‬‬
‫با توجه به اينكه قرار دادن پسماند خطرناك در يك واحد تصفيه زميني به عنوان راهكار امحاء زميني‬
‫در نظر گرفته مي شود لذا استانداردهاي مربوط به محدوديت امحاء زميني پسماندها بايستي براي اين‬
‫واحد نيز در نظر گرفته شوند‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪122‬‬

‫طراحی و عملكرد‬
‫مالكان و بهره برداران واحدهاي تصفيه زميني بايستي داراي يك برنامه براي طرح و عملكرد واحد‬
‫خود بوده و اثربخشي آن را در طرح واحد و ويژگيهاي منطقه اثبات نمايند‪ .‬عالوه بر اين‪ ،‬مقررات و‬
‫الزامات عملياتي ويژه اي را براي برنامه تصفيه مقرر مي نمايد‪ .‬موارد زير به صورت تفصيلي اين‬
‫الزامات را مورد بحث قرار داده است‪.‬‬

‫برنامه تصفیه و اثبات آن‬


‫الزامات طرح شده در برنامه تصفيه كه شامل معيارهاي عملياتي و طراحي و پايش محدوده غيراشباع‬
‫خاك است‪ ،‬از برنامه اثباتي واحد تصفيه زميني حاصل مي شوند‪ .‬هدف از اثبات تصفيه نشان دادن آن‬
‫است كه اجزاء خطرناك پسماند مي توانند در واحد تصفيه بطور كامل تجزيه يا تثبيت شوند‪ .‬يك‬
‫برنامه اثباتي تصفيه ممكن است مستلزم آزمون ميداني بر روي يك نمونه از قطعه خاك يا آزمون‬
‫آزمايشگاهي باشد‪ .‬مراجع اجرائي يا قانوني منطقه اي از اطالعات حاصل از برنامه اثباتي تصفيه براي‬
‫تدوين استانداردهاي مجوزهاي صادره استفاده نمايند‪.‬‬
‫در طي برنامه اثبات تصفيه‪ ،‬مالك و بهره بردار بايستي موارد زير را برقرار نمايند‪:‬‬
‫الف‪ -‬مشخص كردن پسماندهائي كه ممكن است در واحد گذاشته شوند‪ .‬بطور كل‪ ،‬تصفيه زميني‬
‫محدود به پسماندهائي است كه اصوالً تركيبات آلي بوده و در اثر تجزيه فيزيكي‪ ،‬شيميائي يا زيستي‬
‫بتوانند به م يزان قابل توجهي در خاكهاي سطحي كاهش حجم يابند‪ .‬مالك و بهره بردار بايستي قادر به‬
‫پاسخگوئي در قبال مقادير كمتر فلزات سنگين و تركيبات آلي پايدار موجود در پسماندهاي آلي از‬
‫طريق تثبيت اجزاء آنها در خاك باشد‪.‬‬
‫ب‪ -‬مجموعه اي از اقدامات عملياتي تنظيم شود‪ .‬يك واحد تصفيه زميني بايستي طوري كار كند كه‬
‫تجزيه‪ ،‬تغيير شكل و تثبيت اجزاء پسماند خطرناك به حداكثر برسد‪.‬‬
‫ج‪ -‬پايش محدوده غيراشباع خاك را برقرار نمايد‪ .‬هدف اين برنامه‪ ،‬اطمينان از اين موضوع است كه‬
‫تصفيه در داخل محدوده تصفيه انجام شده و كليه اجزاء خطرناك پسماند به ميزان كافي تصفيه شده‬
‫اند‪ .‬اطالعات حاصل از پايش مي توانند به مالك و بهره بردار در تنظيم خوب فرآيند تصفيه كمك‬
‫كنند تا موفقيت آنرا به حداكثر برساند‪ .‬پايش محدوده غيراشباع مستلزم پايش خاك (نمونه گيري از‬
‫خاك) بالفاصله در زير محدوده تصفيه است‪.‬‬
‫د‪ -‬محدوده تصفيه تعريف شود‪ .‬اين محدوده مركب از ابعاد افقي و عمودي محدوده غيراشباع است‬
‫كه مالك و بهره بردار آنرا براي تصفيه واقعي پسماند در نظر گرفته اند‪ .‬محدوده نبايد عميقتر از ‪1/2‬‬
‫صفحه ‪123‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫متر (‪ 2‬فوت) باشد و همچنين انتهاي اين محدده بايد حداقل ‪ 1‬متر (‪ 3/0‬فوت) باالتر از باالترين سطح‬
‫فوقاني سفره آبي فصلي باشد‪.‬‬

‫عملكرد‬
‫الزامات اساسي طرح و عملكرد واحدهاي تصفيه زميني پسماندها‪ ،‬مراجع قانوني و اجرائي محلي را‬
‫ملزم مي كند كه موارد زير را در مجوز اين واحدها مشخص نمايند‪:‬‬
‫روش و نرخ پذيرش پسماند‬
‫اقدامات كنترلي ‪ PH‬خاك‬
‫اقدامات در راستاي افزايش واكنشهاي ميكروبي و شيميائي‬
‫اقدامات در راستاي كنترل ميزان رطوبت محدوده تصفيه‬
‫عالوه بر اين موارد‪ ،‬واحدهاي تصفيه زميني بايستي تمهيداتي را براي كنترل روان آبها و سيالب ها‬
‫اتخاذ نمايند‪ .‬مديريت كنترل مواد منتشره توسط باد و بازرسي هاي هفتگي نيز الزم است‪.‬‬

‫بازرسی ها و اقدامات پاسخی‬


‫اگرچه مقرراتي براي بازرسي واحد وجود ندارد اما مالك و بهره بردار بايستي پايش محدوده غير‬
‫اشباع را انجام دهند تا مطمئن شوند كه واحد‪ ،‬استانداردهاي عملكردي را دارا مي باشد‪.‬‬
‫همانطور كه در بخشهاي قبلي ذكر شد‪ ،‬هدف پايش محدوده غيراشباع دادن فيدبك در مورد موفقيت‬
‫تصفيه پسماند در محدوده تصفيه و نيز مشخص نمودن اين نكته است كه آيا اجزاء خطرناك به خارج‬
‫از محدوده تصفيه منتقل شده اند (برنامه پايش بايد طوري طراحي شود كه وجود اجزاء خطرناك را‬
‫در زير محدوده تصفيه تعيين نمايد)‪ .‬بطور معمول اين بدان معناست كه مالك و بهره بردار بايد اكثر‬
‫اجزاء ثابت خطرناك موجود در پسماند قرار گرفته در محدوده تصفيه را پايش نمايند‪ .‬با اين وجود‬
‫پايش محدوده غيراشباع جايگزيني براي پايش آب زير زميني نمي باشد‪ .‬هر دو اين پايش ها براي‬
‫واحدهاي تصفيه زميني الزم است‪.‬‬
‫براي پايش محدوده غيراشباع‪ ،‬مالك و بهره بردار ابتدا بايستي مشخص كنند چه اجزائي الزم به پايش‬
‫هستند و مقدار زمينه آن اجزاء در خاك چقدر است‪ .‬تناوب پايش ها نيز براساس اجزاء عملياتي‬
‫واحدهاي تصفيه زميني از جمله‪ ،‬تناوب‪ ،‬زمان بندي و ميزان پذيرش پسماند مي باشد‪ .‬زماني كه نمونه‬
‫ها گرفته شدند‪ ،‬مالك و بهره بردار بايد مشخص كند كه آيا از لحاظ آماري اختالف معني داري بين‬
‫مقادير موجود با مقدار زمينه اي هر يك از اجزاء خطرناك (مقادير طبيعي اجزاء در خاك) وجود‬
‫دارد‪ .‬اگر از لحاظ آماري افزايش معني داري در مقدار اجزاء خطرناك ايجاد شده باشد‪ ،‬مالك و بهره‬
‫بردار با يد در ظرف هفت روز مراجع قانوني و اجرائي محلي را خبردار نمايد و يك اصالحيه در مجوز‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪124‬‬

‫خود را ظرف مدت ‪ 31‬روز ارائه دهد تا فرآيندهاي عملياتي واحد براي تصفيه كافي اجزاء خطرناك‬
‫پسماند در محدوده تصفيه تغيير يابند‪.‬‬

‫پایان فعالیت‬
‫زماني كه يك واحد تصفيه زميني پسماند بسته شد‪ ،‬مالك و بهره بردار بايد كليه پارامترهاي عملياتي‬
‫را براي ادامه فرآيندهاي تصفيه و كنترلهاي روان آبها و سيالب ها و پايش محدوده غيراشباع را حفظ‬
‫نمايد‪ .‬جزء اصلي فرآيند پايان فعاليت واحد‪ ،‬ايجاد يك پوشش گياهي بر روي واحد بسته شده است‬
‫كه قادر به حفظ رشد و نمو خود بدون نگهداري قابل توجه باشد‪ .‬در تكميل اتمام فعاليت واحد‪،‬‬
‫مالك يا بهره بردار ممكن است گواهي تأييد اتمام فعاليت را توسط يك متخصص مستقل در زمينه‬
‫خاك را به جاي گواهي مهندس معتبر مستقل ارائه نمايد‪ .‬اگر مقادير اجزاء خطرناك پسماند در‬
‫محدوده تصفيه بطور معني دار بيشتر از مقادير زمينه آنها نباشد‪ ،‬مي توان از الزامات مربوط به پايان‬
‫فعاليت و دوره پس از آن صرفنظر نمود‪.‬‬

‫الزامات مخصوص پسماندهاي معین‬


‫همانند ساير واحدهاي امحاء زميني‪ ،‬واحدهاي تصفيه زميني تابع محدوديت هاي مربوط به پسماندهاي‬
‫قابل احتراق‪ ،‬واكنش پذير‪ ،‬تطبيق ناپذير و پسماندهاي حاوي دي اكسين ها مي باشند‪.‬‬

‫‪ 4-4‬تفكیك و برچسب گذاري پسماندهاي شیمیائي خطرناك‬

‫در مديريت پسماندهاي شيميائي همانند ساير پسماندها بايستي اصول تفكيك پسماندها از زمان دفع تا‬
‫امحاء آنها رعايت شود‪ .‬پسماندهاي شيميائي خطرناك بايستي از ساير پسماندها تفكيك شده و در‬
‫ظروف مخصوص برچسبدار جهت امحاء يا بازيابي يا هر اقدام ديگر قرار گيرند‪ .‬در بسته بندي‪،‬‬
‫نگهداري و حتي فرآيندهاي مختلف امحاء پسماندهاي شيميائي خطرناك بايستس به تطابق پذيري‬
‫پسماندها نسبت به همديگر و نتايج حاصل از اختالط آنها آگاه بود‪ .‬بسياري از پسماندهاي شيميائي در‬
‫اختالط يا مجاورت با همديگر مي توانند واكنشهاي مختلف منجر به توليد حرارت‪ ،‬آتش سوزي‪،‬‬
‫انفجار‪ ،‬گازهاي سمي و ‪ ...‬نمايند‪ .‬در شكل ‪ 2‬چارت تطابق پذيري براي گروه خاصي از پسماندها‬
‫ارائه شده است‪ .‬البته چارت مذكور وضعيت تطابق پذيري گروه خاصي از مواد شيميائي را نشان داده‬
‫است و شامل كليه مواد و پسماندهاي شيميائي نمي شود‪ .‬چنانچه پسماند شيميائي توليدي زيرگروه‬
‫هيچ يك از پسماندهاي اين چارت نباشد‪ ،‬الزم است كه واحدي كه وظيفه جمع آوري و امحاء‬
‫صفحه ‪125‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫پسماندها را عهده دار است وضعيت تطابق پذيري آن را مشخص نمايد‪ .‬براي اطالعات دقيق تر بايستي‬
‫به روشهاي اختصاصي امحاء هر پسماند شيميائي مراجعه نمود‪.‬‬
‫همانطور كه در راهنماي اين چارت نشان داده شده‪ ،‬تركيب برخي از مواد شيميائي مي تواند باعث‬
‫واكنشها و اثرات بسيار خطرناكي شود كه در اين موارد بايد اطالع رساني و احتياطهاي الزم جهت‬
‫پيشگيري لحاظ شود‪.‬‬
‫در جدول ‪ 3‬راهنماي كدهاي چارت تطابق پذيري پسماندها كه حاصل از اختالط يا واكنش پسماندها‬
‫با همديگر است نشان داده شده است‪.‬‬

‫جدول ‪ -3‬راهنماي كدهاي چارت تطابق پذيري پسماندهاي شيميائي‬


‫مفهوم‬ ‫كد‬
‫توليد حرارت‬ ‫‪H‬‬
‫آتش سوزي‬ ‫‪F‬‬
‫توليد گاز بي ضرر و غير قابل اشتعال‬ ‫‪G‬‬
‫توليد گاز سمي‬ ‫‪GT‬‬
‫توليد گاز قابل اشتعال‬ ‫‪GF‬‬
‫انفجار‬ ‫‪E‬‬
‫پليمريزاسيون شديد‬ ‫‪P‬‬
‫قابل انحالل سازي مواد سمي‬ ‫‪S‬‬
‫نامعلوم‪ ،‬ممكن است خطرناك باشد‬ ‫‪U‬‬
‫نام گروه واكنش زا‬

‫شكل ‪ -2‬چارت تطابق پذيري مواد شيميائي ارائه شده توسط ‪( EPA‬روشي براي‬
‫تعيين تطابق پذيري مخلوط مواد شيميائي)‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬
‫صفحه ‪126‬‬
‫صفحه ‪127‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫عالوه بر رعايت اصول تطابق پذيري پسماندهاي شيميائي‪ ،‬انتخاب ظروف مناسب و برچسبدار جهت‬
‫نگهداري‪ ،‬حمل و نقل و امحاء آنها نيز حائز اهميت مي باشد‪ .‬ظروف انتخاب شده براي اين پسماندها‬
‫بايستي عالوه بر دارا بودن استحكام فيزيكي كافي‪ ،‬از لحاظ شيميائي نيز در مقابل خواص خورندگي‪،‬‬
‫واكنش زائي و‪ ...‬پسماندها مقاوم بوده و فاقد هرگونه نشتي باشند‪ .‬پس از قرار دادن پسماندهاي‬
‫شيميائي در داخل اين ظروف‪ ،‬بالفاصله براي هر اقدام آتي‪ ،‬بايستي بالفاصله برچسب گذاري شوند‪.‬‬
‫در طراحي و انتخاب ظروف پسماندهاي شيميائي خطرناك و برچسب گذاري آنها بايستي موارد زير‬
‫در نظر گرفته شوند‪:‬‬
‫نام كامل شيميائي پسماند و مقدار آن بر روي برچسب نوشته شود‪.‬‬
‫چنانچه پسماند‪ ،‬مخلوطي از چند ماده باشد‪ ،‬بايد نام و مقدار يا حجم (برحسب درصد) هر يك از مواد‬
‫تشكيل دهنده پسماند (تا حداكثر ‪ 11‬تركيب اصلي) مشخص شود‪.‬‬
‫واژه پسماند خطرناك‪ ،‬نام و نشاني جمع آوري كننده پسماند‪ ،‬تركيب و حاالت فيزيكي پسماند و‬
‫جمله اي كه ويژگي خطر پسماند را نشان دهد‪ ،‬روي برچسب درج شود‪.‬‬
‫از فرمولها‪ ،‬عالئم و مخفف هاي شيميائي استفاده نشود‪.‬‬
‫اسامي آنيوني و كاتيوني براي محلولهاي آبي حذف نشوند‪.‬‬
‫از اعداد تجربي براي شناسائي‪ ،‬استفاده نشود‪.‬‬
‫زمانيكه اولين محموله پسماند داخل ظرف قرار گرفت بايستي فرم يا اطالعات برچسب تكميل شود‪.‬‬
‫تاريخ آغاز و پايان بارگذاري ظروف (حداكثر فاصله ‪ 3‬روز) بايستي در برچسب قيد شود‪.‬‬
‫خطرات پسماند به شكل عالئم يا كدهائي مشخص گردد‪.‬‬
‫توصيه مي شود برچسب در حداقل دو طرف ظرف (جلو و عقب) چسبانده شود‪ .‬نمونه اي از فرم‬
‫برچسب خالي مخصوص پسماندهاي شيميائي در شكل ‪ 2‬نشان داده شده است‪.‬‬
‫ظروف پسماند خطرناك بايد با محتويات آن تطابق داشته باشد‪ .‬به عنوان مثال پسماندهاي خورنده‬
‫نبايد در داخل ظروف فلزي قرار گيرند‪ ،‬اسيد هيدروفلوريك نبايد در ظروف شيشه اي نگهداري شود‬
‫يا حاللهاي آلي نبايد در ظروف پالستيكي نگهداري شوند‪.‬‬
‫ظروف انتخاب شده بايستي داراي قسمت تحتاني تخت بوده و فاقد هرگونه برآمدگي يا تورفتگي در‬
‫آن قسمت باشند‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪128‬‬

‫ظروف پسماندهاي شيميائي خطرناك بايستي هميشه بسته باشند مگر زماني كه پسماندي به آن اضافه‬
‫مي شود‪ .‬باز ماندن درب ظروف پسماند زير هود آزمايشگاهي‪ ،‬باقي ماندن قيف در دهانه ظروف باز‬
‫مخصوص پسماندهاي شيميائي (شكل ‪ )7‬و استفاده از چوب پنبه يا درپوش توپي شكل به جاي‬
‫درپوش پيچي‪ ،‬رايج ترين مشكالت مشاهده شده در استفاده از ظروف نگهداري پسماندهاي شيميائي‬
‫خطرناك مي باشند‪.‬‬
‫ظروف پسماند خطرناك بايد فاقد نشتي بوده و از آلودگي خارجي محافظت شوند‪ .‬اين ظروف بايد‬
‫داراي محفظه ثانويه باشد تا هرگونه نشتي يا پاشش پسماند را از ظرف اصلي در خود محفوظ نمايد‪.‬‬
‫اين ظرف بايد در برابر پسماند مقاوم بوده و گنجايش حداقل ‪ 111‬درصد حجم بزرگترين ظرف را‬
‫دارا باشد (شكل ‪ .) 8‬محفظه هاي ثانويه براي تفكيك پسماندهاي خطرناك ناسازگار (مثل اسيد و‬
‫بازها) نيز استفاده مي شوند‪.‬‬

‫شكل ‪ -2‬نمونه اي از فرم برچسب تكميل شده مخصوص پسماندهاي شيميائي خطرناك‬
‫صفحه ‪129‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫شكل ‪ -7‬باقيماندن قيف در دهانه باز ظروف پسماندهاي شيميائي خطرناك‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪130‬‬

‫شكل ‪ -8‬محفظه ثانويه ظرف پسماند شيميائي خطرناك‬


‫صفحه ‪131‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -5‬راهنماي امحاء برخي از پسماندهاي شیمیائي خطرناك مصرفي در‬

‫آزمایشگاهها‪:‬‬

‫اسید استیك‬
‫دستكش نئوپرني‪ ،‬روپوش كار و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود آزمايشگاهي آنرا به‬
‫آرامي به داخل يك سطل پالستيكي حاوي آب سرد ريخته و با محلول هيدروكسيد سديم ‪ %2‬يا‬
‫كربنات سديم خنثي شود‪ .‬محلول خنثي را مي توان در مجراي فاضالب تخليه نمود‪.‬‬
‫استون‪:‬‬
‫براي استفاده مجدد‪ ،‬تقطير شود‪ .‬به منظور امحاء بسته بندي و برچسب زني كرده و سوزانده شود‪.‬‬

‫‪ -2‬استیل آمینو فلورن‬


‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف برچسبدار مجزا جهت سوزاندن قرار گيرد‪ .‬اين تركيب بايستي با‬
‫ورميكوالت و سود خشك مخلوط و سپس داخل كاغذ پيچانده و در يك زباله سوز مخصوص مواد‬
‫شيميائي مجهز به پس سوز و اسكرابر‪ ،‬سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬عينك‪ ،‬دستكش و لباس حفاظتي پوشيده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬براي ‪ 1/02g‬از ‪-0‬‬
‫استيل آمينو فلورن در داخل بالن ته گرد ‪ 11ml ،21ml‬اسيد هيدروكلريك غليظ اضافه شود‪ .‬يك‬
‫كندانسور به ظرف وصل كرده و تحت شرايط رفالكس‪ 1‬حداقل به مدت ‪ 11‬ساعت محلول را گرم‬
‫كنيد تا زماني كه كل حالت زرد كم رنگ محلول محو شود‪ .‬محتويات ظرف را در حمام يخ‪ -‬نمك‬
‫تا دماي ‪ 1 °c‬سرد كنيد و در طي ‪ 2‬دقيقه محلول ‪ 1/13g‬نيتريت سديم در ‪ 1/3ml‬آب را به صورت‬
‫قطره اي به آن اضافه كنيد‪ .‬محلول را به مدت ‪ 31‬دقيقه هم زده و سپس به آرامي ‪ 0/7ml‬اسيد‬
‫هيپوفسفروس ‪ %21‬سرد شده در يخ را به مخلوط حاصل اضافه كنيد‪ .‬پس از همزدن آن به مدت ‪12‬‬
‫ساعت در دماي اتاق‪ ،‬مخلوط را صاف كرده و با آب به داخل مجراي فاضالب بشوئيد و مواد جامد‬
‫(فلورن) را به صورت زباله معمولي دور انداخته يا آنرا بسته بندي و برچسب بزنيد تا در زباله سوز‪،‬‬
‫سوزانده شود‪.‬‬

‫‪ :Reflux - 1‬حالتي است كه در طي آن بخار قسمت فوقاني يك مايع داخل ظرف پس از حرارت ديدن و خارج شدن از آن‪ ،‬سرد شده و مجدداً به شكل‬
‫مايع به داخل ظرف يا ستون اصلي برگشت داده مي شود‪ .‬در اين وضعيت سطح مايع داخل ظرف يا ستون ثابت باقي مي ماند‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪132‬‬

‫استیل كلراید‬
‫در حد يک بسته‪ :‬داخل يك ظرف مجزاي برچسب دار به منظور بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن‬
‫قرار داده شود‪ .‬در داخل حالل قابل اشتعال حل شده و در داخل كوره مجهز به اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫مقاديركم‪ :‬دستكشهاي الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش كار و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير‬
‫هود‪ ،‬به منظور تجزيه ‪ )11g( 11ml‬استيل كلرايد‪ 121ml ،‬از محلول ‪ 0/2M‬پراكسيد سديم در داخل‬
‫يك بالن ته گرد سه دهانه‪ 021ml 1‬مجهز به همزن‪ ،‬قيف و دماسنج ريخته شود‪ .‬استيل كلرايد به‬
‫آرامي از طريق قيف و به صورت قطره قطره به محلول اضافه و همزده شود‪ .‬نرخ افزودن استيل كلرايد‬
‫طوري باشد كه دماي مخلوط آنها از ‪ 32 °c‬فراتر نرود‪ .‬همزدن اين مخلوط به مدت يك شب در‬
‫دماي اتاق ادامه يابد‪ .‬محلول حاصل با اسيد هيدروكلريك ‪ 0M‬تا ‪ PH=7‬خنثي شود‪ .‬در نهايت محلول‬
‫به ميزان ‪ 21‬برابر با آب رقيق و به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬
‫براي تجزيه ‪ 1-0ml‬از استيل كلرايد‪ ،‬در زير هود آزمايشگاهي مايع را به داخل بشقاب تبخيري بزرگ‬
‫ريخته و آنرا با كربنات سديم يا كربنات كلسيم جامد بپوشانيد‪ .‬زمانيكه واكنشها فروكش كردند‪،‬‬
‫مخلوط حاصل به آرامي به داخل يك سطل بزرگ آب سرد ريخته شود‪ .‬محلول به مدت ‪ 04‬ساعت‬
‫بطور ساكن باقيمانده و اگر الزم بود خنثي سازي انجام شود و سپس به داخل مجراي فاضالب تخليه‬
‫شود‪ .‬مجراي فاضالب با حداقل ‪ 21‬برابر حجم پسماند تخليه شده‪ ،‬شسته شود‪.‬‬

‫استیلن‬
‫نشتي گاز‪ :‬با استفاده از سيستم تهويه القائي تراكم گاز در مقادير كمتر از حد انفجار حفظ شود‪.‬‬
‫مخزن يا كپسول به فضاي باز منتقل شود و گاز به داخل اتمسفر تخليه شود‪ .‬به منظور امحاء آن‪ ،‬يك‬
‫لوله رابط را به كوره متصل كرده و با احتياط سوزانده شود‪.‬‬

‫آكرولئین‬
‫در حد يک بسته‪ :‬داخل يك ظرف مجزاي برچسب دار به منظور بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن‬
‫قرار داده شود‪ .‬در داخل حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش كار و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير‬
‫هود‪ 7ml( 2g ،‬يا ‪ ) 1/117M‬از آكرولئين در داخل يك بالن ته گرد سه دهانه يك ليتري مجهز به‬
‫همزن‪ ،‬قيف و دماسنج ريخته شود‪ .‬در طي مدت ‪ 11‬دقيقه‪ 21ml ،‬از محلول ‪ 1/4M‬پرمنگنات پتاسيم‬
‫در ‪ 711ml‬آب اضافه شود‪ .‬اگر رنگ بنفش اين محلول محو نشد‪ ،‬آنرا در حمام بخار گرم كنيد تا به‬

‫‪2- Three-necked round flask‬‬


‫صفحه ‪133‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫رنگ قهوه اي درآيد‪ .‬باقيمانده محلول پرمنگنات را طوري اضافه نمائيد تا دما فراتر از ‪ 42 °c‬نرود‪.‬‬
‫زمانيكه افزودن محلول به اتمام رسيد‪ ،‬آنرا تا دماي ‪ 71-81 °c‬به مدت يك ساعت با همزدن‪ ،‬گرم‬
‫كنيد‪ .‬مخلوط حاصل تا دماي اتاق خنك شده و با اسيد سولفوريك ‪ 3M‬تا ‪ PH=1‬اسيدي شود‪ .‬به اين‬
‫مخلوط بي سولفيت سديم را اضافه و آنرا بهم زنيد تا محلول بي رنگي تشكيل شود‪ .‬محلول حاصل را‬
‫به داخل مجراي فاضالب تخليه و با آب شستشو دهيد‪.‬‬

‫اسید آكریلیك‬
‫در حد بسته‪ :‬داخل يك ظرف مجزاي برچسب دار به منظور بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار‬
‫داده شود‪ .‬تركيب در داخل حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز پاشيده‬
‫شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش كار و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير‬
‫هود‪ ،‬اسيد آكريليك را در آب حل كنيد تا محلول ‪ %11‬حاصل شود‪ .‬براي هر ‪ 2ml‬از اين محلول‪،‬‬
‫‪ 021ml‬هيدروكسيد سديم ‪ %0‬اضافه كنيد و در حال همزدن‪ ،‬پرمنگنات پتاسيم به آنها افزوده شود‪.‬‬
‫مخلوط حاصل به مدت ‪ 48‬ساعت در دماي اتاق همزده شود‪ .‬بي سولفيت سديم جامد را به آن تا‬
‫حدي اضافه كنيد تا محلول كامالً بي رنگ شود‪ .‬سپس با اسيد هيدروكلريك ‪ %2‬آنرا خنثي و مايع‬
‫حاصل به داخل سيستم فاضالب تخليه شود‪ .‬رسوب جزئي قهوه اي رنگ تشكيل شده (دي اكسيد‬
‫منگنات) به صورت زباله معمولي دور انداخته شود‪.‬‬

‫آكریلونیتریل‬
‫الف‪ -‬مقياس آزمايشگاهي‬
‫در حد يک بسته‪ :‬داخل يك ظرف مجزاي برچسب دار به منظور بازيابي يا سوزاندن قرار داده‬
‫شود‪.‬‬
‫ب‪ -‬مقادير كم‪ :‬با پوشيدن دستكشهاي الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش كار و عينك آزمايشگاهي و در‬
‫زير هود‪ 02ml ،‬اسيد هيدروكلريك غليظ را در يك بالن ته گرد سه دهانه ‪ 111ml‬مجهز به همزن‪،‬‬
‫كندانسور آب خنك (ميعان ساز) و قيف ريخته و در حمام بخار آنرا گرم كنيد‪ .‬محلول را گرم كنيد‬
‫تا به آرامي سطح آن باال بيايد وآكريلونيتريل (‪ )1/1mol ،2/3g‬را در اين حالت به صورت قطره قطره‬
‫در حالت رفالكس به آن اضافه كنيد‪ .‬محلول حاصل با استفاده از همزن (براي جلوگيري از تشكيل‬
‫حباب) به مدت ‪ 2-11‬ساعت گرم شود‪ .‬سپس محلول را خنك و تا حداقل ‪ 21‬برابر با آب رقيق شده‬
‫و به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬
‫آلديكارب‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪134‬‬

‫دستكش و روپوش حفاظتي پوشيده شود‪ .‬براي هر ‪ 1g‬آلديكارب‪ 111ml ،‬اسيد سولفوريك ‪ 3M‬و‬
‫‪ 4/7g‬پرمنگنات پتاسيم اضافه شود‪ .‬مخلوط حاصل در دماي اتاق به مدت ‪ 31‬دقيقه همزده شود‪ .‬به اين‬
‫مخلوط‪ ،‬محلول بي سولفيت سديم اشباع تا حدي اضافه شود كه محلول بي رنگ گردد‪ .‬محلول‬
‫حاصل با افزودن با احتياط سودا (امكان تشكيل كف) يا محلول ‪ %2‬هيدروكسيد سديم خنثي شود‪.‬‬
‫محلول شفاف حاصله با آب بداخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫آمونیاك (محلول)‬
‫الف‪ -‬مقياس آزمايشگاهي‪ :‬با پوشيدن دستكشهاي الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش كار و عينك‬
‫آزمايشگاهي و استفاده از ماسك تنفسي كارتريجي مخصوص آمونياك يا ماسك گازي چند‬
‫منظوره‪ ،‬آمونياك به داخل يك ظرف بزرگ پر از آب ريخته شده و با اسيد هيدروكلريك ‪ %2‬خنثي‬
‫شود‪ .‬محلول خنثي را مي توان در مجراي فاضالب تخليه نمود‪.‬‬
‫نيترات آمونيوم‬
‫آنرا در ظرف مجزا به منظور امحاء يا بازيابي بسته بندي و برچسب زني شود‪ .‬مي توان آنرا به داخل‬
‫يك ظرف بزرگ پر از آب ريخته و به آرامي به آن كربنات سديم را اضافه نمود تا خنثي شود‬
‫(‪ .)PH=7‬در اين وضعيت مي توان آنرا به مجراي فاضالب تخليه نمود‪.‬‬

‫آنیلین‬
‫دستكش‪ ،‬عينك و روپوش حفاظتي پوشيده شود‪ 1ml .‬آنيلين در ‪ 21ml‬اسيد سولفوريك ‪ 3M‬حل‬
‫شود‪ 11g .‬پرمنگنات پتاسيم را به آرمي در طي مدت حدود ‪ 1‬ساعت به آرامي به محلول اضافه و آنرا‬
‫هم بزنيد‪ .‬محلول حاصله بايستي به مدت ‪ 48‬ساعت در دماي اتاق همزده شود و با افزودن كربنات‬
‫سديم جامد يا محلول ‪ %11‬هيدروكسيد سديم خنثي شود‪ .‬بي سولفيت سديم جامد به محلول حاصل‬
‫تا حدي اضافه شود تا بي رنگ شود‪ .‬مايع شفاف به آرامي به داخل مجراي فاضالب تخليه شود و مواد‬
‫جامد قهوه اي رنگ باقيمانده دور انداخته شود‪.‬‬

‫تركیبات آنتی موآن‬


‫دستكش‪ ،‬عينك و روپوش حفاظتي پوشيده شود‪ .‬از استنشاق غبار پرهيز شود‪ .‬نمك محلول آنتي‬
‫موآن را در آب حل كنيد تا محلول ‪ 1/14M‬تشكيل شود‪ .‬با هم زدن محلول به ازاء هر ‪ 01ml‬محلول‪،‬‬
‫‪ 02g‬پنتاهيدرات متاسيليكات را در ‪ 011ml‬آب حل كرده و به محلول اوليه اضافه نمائيد‪ .‬با اسيد‬
‫سولفوريك ‪ PH ،0M‬را در حد ‪ 11‬تنظيم كنيد‪ .‬با تبخير كردن مايع اين محلول در زير هود يا فيلتر‬
‫كردن آن‪ ،‬مواد جامد باقيمانده خشك شده پس از جمع آوري‪ ،‬بسته بندي و برچسب زده شود‪ .‬براي‬
‫محلولهاي رقيق نمكهاي آنتي موآن‪ ،‬محلول متاسيليكات سديم را تا حدي اضافه كنيد كه ديگر هيچ‬
‫صفحه ‪135‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫رسوبي تشكيل نشود‪ .‬در اين حالت محلول يك شب به همان حالت باقيمانده و سپس تبخير يا فيلتر‬
‫شود‪.‬‬

‫‪ -14‬تركیبات آرسنیك‬
‫شامل تركيبات دو‪ ،‬سه و پنج ظرفيتي آرسنيك مي باشد‪.‬‬
‫دستكش‪ ،‬عينك و روپوش حفاظتي پوشيده شود‪ .‬از استنشاق غبار پرهيز شود‪ .‬در زير هود‬
‫آزمايشگاهي‪ ،‬تركيبات آرسنيك در آب اسيدي در حال جوش (براي هر ‪ 1g‬از تركيب آرسنيك از‬
‫‪ 111ml‬آب حاوي ‪ 2‬قطره اسيد هيدروكلريك غليظ استفاده شود) حل شود‪ .‬به محلول حاصل‪،‬‬
‫تيواستاميد ( به ازاء هر ‪ 1g‬نمك ارسنيك‪ 1/0g ،‬تيواستاميد در ‪ 01ml‬آب استفاده شود) افزوده شود‪.‬‬
‫مخلوط حاصل به مدت ‪ 01‬دقيقه جوشانده شده و سپس با هيدروكسيد سديم ‪ ،0M‬شرايط آن قليائي‬
‫شود‪ .‬رسوب ته نشين شده پس از صاف شدن‪ ،‬خشك و بسته بندي و در محلي امن دفن گردد‪.‬‬

‫‪ -10‬آزبست‬
‫با استفاده از دستكش غير قابل نفوذ و پوشيدن ماسك مناسب‪ ،‬الياف آزبست در ظرف برچسب زني‬
‫شده مجزائي به منظور سوزاندن قرار داده شود‪ .‬آزبست بايستي در كوره اي با دما و طرح مناسب براي‬
‫آن‪ ،‬سوزانده شود‪.‬‬

‫‪ -16‬تركیبات باریم‬
‫شامل تركيبات مختلفي از باريم مثل آزيد‪ ،‬كلريد‪ ،‬كلريت‪ ،‬هيدريد‪ ،‬هيدروكسيد‪ ،‬اكسيد‪ ،‬پركلرات‪،‬‬
‫پراكسيد و سولفيد آن مي باشد‪.‬‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار براي بازيابي يا امحاء قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬عينك و روپوش حفاظتي پوشيده شود‪ .‬از استنشاق غبار پرهيز شود‪ .‬نمك‬
‫هاي باريم در حجم كم آب حل شود‪ .‬به ازاء هر ‪ 1g‬نمك باريم‪ 12ml ،‬محلول سولفات سديم ‪ %11‬به‬
‫آن اضافه شود‪ .‬اين محلول به مدت يك هفته به حالت سكون باقي بماند‪ .‬براي تست تكميل شدن‬
‫رسوب‪ ،‬مجدداً چند قطره محلول سولفات سديم ‪ %11‬اضافه شود تا رسوب مواد متوقف شود‪ .‬مايع‬
‫شفاف روي رسوب به آهستگي تخليه شود يا مواد ته نشين شده با فيلتر صاف شوند‪ .‬مايع به داخل‬
‫مجراي فاضالب تخليه و مواد جامد به عنوان زباله معمولي امحاء شوند‪.‬‬

‫‪ -12‬بنومیل‬
‫دستكش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬براي هر ‪ 1g‬بنوميل ‪ 111ml ،21‬اسيد سولفوريك ‪ 3M‬و ‪4/7g‬‬
‫پرمنگنات پتاسيم به آن اضافه شود‪ .‬مخلوط حاصل پس از همزدن‪ ،‬به مدت ‪ 0‬ساعت در دماي اتاق‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪136‬‬

‫بطور ساكن باقي بماند‪ .‬محلول بي سولفيت سديم اشباع (تقريباً ‪ 1g‬بي سولفيت سديم در ‪ 3/2ml‬آب)‬
‫را تا حدي به آن اضافه كنيد تا محلول بي رنگ شود‪ .‬با احتياط سوداي جامد (احتمال كف كردن) يا‬
‫محلول آبي هيدروكسيد سديم ‪ %2‬را به آن اضافه كنيد تا خنثي شود‪ .‬محلول شفاف همراه با آب به‬
‫داخل شبكه فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -18‬بنزال كلراید‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب در‬
‫يك حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره داراي پس سوز و اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود كار شود‪.‬‬
‫مقدار ‪ )1/10M( 7/3g‬از ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه مجهز به‬
‫همزن‪ ،‬كندانسور آب سرد‪ ،‬قيف و حمام بخار يا آب گرم‪ ،‬قرار دهيد‪ .‬با همزدن محكم‪ ،‬سريعاً‬
‫‪ 31/2ml‬اتانول ‪ %32‬به ظرف اضافه كنيد‪ .‬هيدروكسيد پتاسيم ظرف چند دقيقه حل مي شود و باعث‬
‫افزايش دماي محلول تا حدود ‪ 22 °c‬مي شود‪ .‬محلول را گرم كنيد و در حالت رفالكس‪ ،‬بنزال‬
‫كلرايد (‪ 12g‬يا ‪ )1/1M‬را به صورت قطره قطره طوري اضافه كنيد كه با همزدن (جلوگيري از كف‬
‫كردن) در طي ‪ 0‬ساعت‪ ،‬شرايط رفالكس حفظ شود‪ .‬مخلوط واكنش را خنك و پس از رقيق كردن‬
‫با آب‪ ،‬آنرا به داخل مجراي فاضالب بريزيد‪.‬‬

‫‪ -12‬بنزو [آلفا] آنتراسن‬


‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬لباس كار‪ ،‬عينك و دستكش محافظ پوشيده شود‪ .‬در زير هود كار شود‪ .‬تركيب در‬
‫استون (‪ 0ml‬استون به ازاء هر ‪ 2mg‬بنزو [آلفا] آنتراسن) حل شود‪ .‬براي هر ‪ 2mg‬بنزو [آلفا] آنتراسن‪،‬‬
‫‪ 11ml‬از محلول مركب از ‪ 4/7g‬پرمنگنات پتاسيم در ‪ 111ml‬اسيد سولفوريك ‪ 3M‬اضافه نمائيد‪.‬‬
‫مخلوط حاصل تكان داده و به مدت ‪ 1‬ساعت در دماي اتاق ساكن بماند‪ .‬مخلوط را با افزايش با‬
‫احتياط محلول هيدروكسيد سديم ‪ %11‬خنثي كنيد و به آرامي محلول اشباع بي سولفيت سديم‬
‫(تقريباً ‪ 1g‬بي سولفيت سديم در ‪ 3/2ml‬آب) را تا حدي به آن اضافه كنيد تا محلول حاصل بي رنگ‬
‫شود‪ .‬محلول حاصل را مي توان همراه با آب به داخل سيستم فاضالب تخليه نمود‪.‬‬

‫‪ -25‬بنزن‬
‫در يك ظرف مخصوص حاللهاي غير هالوژنه براي بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫‪ -01‬بنزن سولفونيل كلرايد‬
‫صفحه ‪137‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب‬
‫در زباله سوز مجهز به پس سوز و اسكرابر‪ ،‬سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬لباس كار‪ ،‬عينك و دستكش نيتريل رابر محافظ پوشيده شود‪ .‬در زير هود كار شود‪ .‬در‬
‫داخل يك بالن ته گرد سه دهانه ‪ 111ml‬مجهز به همزن‪ ،‬قيف و دماسنج‪ 21ml ،‬محلول هيدروكسيد‬
‫سديم ‪ 0/2M‬ريخته شود‪ .‬بنزن سولفونيل كلرايد (‪ 8/3g ،1/12M‬يا ‪ )2/2ml‬به صورت قطره اي ب به‬
‫داخل ظرف اضافه شود‪ .‬اگر واكنش در ابتدا كند بود (بدون تجزيه يا افزايش دما)‪ ،‬مخلوط را در‬
‫حمام بخار تا دماي ‪ 31 °c‬گرم كنيد‪ .‬زماني كه بنزن سولفونيل كلرايدي كه در ابتدا اضافه شده بود‪،‬‬
‫حل شد‪ ،‬باقي آن بصورت قطره قطره اضافه شود‪ .‬زمانيكه افزودن بنزن سولفونيل كلرايد به اتمام‬
‫رسيد‪ ،‬گرم كردن مخلوط ادامه يابد تا محلول شفافي حاصل شود‪ .‬اين محلول تا دماي اتاق خنك‬
‫شده و با اسيد هيدروكلريك ‪ %11‬خنثي و به داخل شبكه فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -22‬بنزیدین و نمكهایش‬
‫در حد بسته‪ :‬بنزيدين را در يك حالل قابل اشتعال حل كنيد و در يك ظرف مجزاي برچسبدار‬
‫جهت سوزاندن قرار دهيد‪ .‬براي سوزاندن مخلوط‪ ،‬به داخل كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر پاشيده‬
‫شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬آب‬
‫(‪ ،)0/7ml‬اسيد هيدروكلريك غليظ (‪ )0/1ml‬و بنزيدين (‪ )1/1127M ،1/2g‬را به داخل بالن ته گرد‬
‫سه دهانه ‪ 21ml‬مجهز به همزن‪ ،‬قيف و دماسنج بريزيد‪ .‬در حال افزودن قطره اي ‪)1/112M( 1/43g‬‬
‫نيتريت سديم ‪ %37‬حل شده در ‪ 1ml‬آب براي تشكيل هيدروكلريد بنزيدين‪ ،‬با استفاده از حمام يخ‬
‫دماي مخلوط داخل ظرف را در حد ‪ -2-1 °c‬حفظ كنيد‪ .‬پس از اتمام افزودن محلول مذكور‪،‬‬
‫محتويات داخل ظرف تا ‪ 31‬دقيقه بعد نيز همزده شود‪ .‬در حاليكه دما در حد ‪ -2-1 °c‬حفظ شده‪،‬‬
‫‪ )1/11M( 11/3ml‬اسيد هيپوفسفروس ‪( %21‬پيش سرد شده تا دماي ‪ )1 °c‬در طي مدت ‪ 11-12‬دقيقه‬
‫به محلول داخل ظرف افزوده شود‪ .‬تا ‪ 1‬ساعت محتويات داخل ظرف همزده و سپس ‪ 04‬ساعت در‬
‫دماي اتاق به حالت ساكن باقي بماند و سپس با ‪ 0‬بخش ‪ 3ml‬تولوئن استخراج شود‪ .‬بي فنيل كه‬
‫محصول دآميناسيون استخراجي با تولوئن است‪ ،‬جهت امحاء به روش سوزاندن بسته بندي شود‪ .‬فاز‬
‫آبي حداقل با ‪ 21‬برابر آب‪ ،‬به داخل سيستم فاظالب شسته شود‪.‬‬
‫براي هر ‪ 9mg‬بنزيدين‪ 11ml ،‬اسيد هيدروكلريك ‪ 1/1M‬اضافه و با هم مخلوط شوند تا بنزيدين حل‬
‫شود‪ 2ml .‬محلول پرمنگنات پتاسيم ‪ 1/0M‬و ‪ 2ml‬اسيد سولفوريك ‪ 0M‬به آن اضافه شود‪ .‬آنها را به‬
‫مخلوط كرده و براي مدت يك شب (حداقل ‪ 11‬ساعت) به حالت ساكن باقي بماند‪ .‬اگر محلول‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪138‬‬

‫رنگي بود با متا بي سولفيت سديم يا اسيد اسكوربيك‪ ،‬آنرا بي رنگ كنيد‪ .‬با احتياط محلول‬
‫هيدروكسيد سديم ‪ 2M‬را به آن اضافه كنيد تا خنثي شود‪ .‬محلول باقيمانده را به داخل مجراي‬
‫فاضالب بشوئيد‪.‬‬

‫‪ -23‬بنزو آلفا پایرن‬


‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء به روش سوزاندن قرار گيرد‪ .‬براي‬
‫سوزاندن‪ ،‬در يك حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬به ازاء هر‬
‫‪ 2mg‬بنزو آلفا پايرن‪ 0ml ،‬استون افزوده و در حاليكه بايستي دقت نمود هيچ گونه جرمي به ديواره‬
‫ظرف نچسبد‪ ،‬آنرا حل كنيد‪ 11Ml .‬محلول تازه پرمنگنات پتاسيم ‪ 1/3M‬آماده شده در اسيد‬
‫سولفوريك ‪ 3M‬را به محلول اوليه اضافه كنيد‪ .‬محلول را بچرخانيد و حداقل به مدت ‪ 1‬ساعت اجازه‬
‫دهيد تا واكنش انجام شود‪ .‬در طي اين مدت اگر الزم بود براي حفظ رنگ بنفش محلول اصلي‪،‬‬
‫محلول پرمنگنات پتاسيم اضافي به آن اضافه شود‪ .‬زمانيكه رنگ محلول اصلي براي مدت ‪ 31‬دقيقه‬
‫ثابت باقي ماند‪ ،‬آنرا با متا بي سولفيت سديم بي رنگ كنيد‪ .‬با احتياط با محلول هيدروكسيد سديم‬
‫‪ ، 2M‬محلول اصلي را خنثي كنيد‪ .‬هرگونه رسوب تشكيل شده با صاف كردن محلول اصلي جدا و به‬
‫عنوان زباله معمولي دور انداخته شود‪ .‬محلول صاف شده نيز مي تواند به داخل مجراي فاضالب شسته‬
‫شود‪.‬‬

‫‪ -24‬بنزیل كلراید‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء به روش سوزاندن قرار گيرد‪.‬‬
‫براي سوزاندن‪ ،‬آنرا در يك حالل قابل اشتعال حل كرده و به داخل كوره مجهز به پس سوز و‬
‫اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬مقدار ‪7/3g‬‬
‫(‪ )1/10M‬از ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه ‪ 111ml‬مجهز به‬
‫همزن‪ ،‬كندانسور آب سرد‪ ،‬قيف و حمام بخار يا آب گرم قرار دهيد‪ .‬با هم زدن سريع‪31/2ml ،‬‬
‫اتانول ‪ %32‬به ظرف اضافه كنيد‪ .‬هيدروكسيد پتاسيم در عرض چند دقيقه حل شده و باعث افزايش‬
‫دماي محلول تا ‪ 22 °c‬خواهد شد‪ .‬محلول را گرم كنيد تا سطح آن به آرامي باال آمده و بنزيل كلرايد‬
‫(‪ )1/1M ،10/2g‬را به صورت قطره اي طوريكه حالت رفالكس حفظ شود به آن اضافه كنيد‪ .‬تحت‬
‫شرايط رفالكس‪ ،‬مخلوط حاصل را همراه با همزدن (جلوگيري از تشكيل حباب) به مدت ‪ 0‬ساعت‬
‫ديگر گرم كنيد‪ .‬مخلوط راخنك و با آب رقيق كرده و به داخل مجراي فاضالب بشوئيد‪.‬‬
‫صفحه ‪139‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -20‬كاربید كلسیم‪:‬‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف برچسبدار مجزائي براي بازيابي قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬عينك و روپوش حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود آزمايشگاهي‪ 2g ،‬از‬
‫كاربيد كلسيم در ‪ 21ml‬از يك هيدروكربن (تولوئن يا سيكلوهگزان) در يك بالن ته گرد سه دهانه‬
‫‪ 011ml‬مجهز به حمام يخ‪ ،‬همزن‪ ،‬قيف‪ ،‬ورودي نيتروژن و خروجي گاز متصل به شلنگ الستيكي از‬
‫داخل ظرف به زير هود‪ ،‬معلق گردد‪ .‬با يك جريان متوسط از نيتروژن عبوري از داخل ظرف براي‬
‫جابائي استيلن توليدي‪ 31ml ،‬اسيد هيدروكلريك ‪ 2N‬را به صورت قطره قطره در طي مدت ‪ 2‬ساعت‬
‫به آن اضافه كرده و مخلوط حاصل براي چند ساعت همزده شود‪ .‬اليه هاي آب و هيدروكربني‬
‫مخلوط حاصل از هم تفكيك خواهند شد‪ .‬اليه هيدروكربني به منظور امحاء از طريق سوزاندن جدا و‬
‫در ظرف مجزائي بسته بندي شود‪ .‬اليه آب خنثي و به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -26‬دي سولفید كربن‪:‬‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف برچسبدار مجزائي براي بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش الستيكي وايتون‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪،‬‬
‫براي امحاء هر ‪ 3/8g( 1/12M‬يا ‪ )3ml‬از دي سولفيد كربن‪ ،‬از ‪ 271ml‬هيپوكلريت سديم (سفيد) يا‬
‫مخلوطي از ‪ 22g‬از هيپوكلريت سديم ‪ %22‬در ‪ 001ml‬آب استفاده شود‪ .‬هيپوكلريت در ظرف مجهز‬
‫به قيف‪ ،‬همزن و دماسنج قرار گرفته و دي سولفيد كربن را به صورت قطره قطره به آن طوري اضافه‬
‫كنيد كه دماي محلول بين ‪( 01-31 °c‬پيشگيري از تبخير دي سولفيد كربن) حفظ شود‪ .‬پس از اتمام‬
‫افزودن دي سولفيد كربن‪ ،‬مخلوط حاصل به مدت ‪ 0‬ساعت همزده شود تا يك محلول شفاف‬
‫يكنواخت حاصل شود‪ .‬اين محلول مي تواند در مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬
‫اگر مقدار دي سولفيد كربن زياد باشد مي توان آنرا از طريق تقطير بازيافت نمود يا براي استفاده‬
‫مجدد‪ ،‬بسته بندي نمود‪.‬‬

‫‪ -22‬تتراكلرید كربن‪:‬‬
‫دستكش وايتون يا ‪ ،PVA‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬از استنشاق بخارات اجتناب‬
‫گردد‪ .‬اين پسماند را مي توان با تقطير در زير هود آزمايشگاهي‪ ،‬بازيابي نمود‪ .‬براي امحاء آن‪ ،‬بايستي‬
‫داخل ظرف مخصوص حاللهاي هالوژنه قرار گرفته و سوزانده شود‪ .‬براي سوزاندن‪ ،‬بايستي در يك‬
‫حالل قابل اشتعال فاقد كلر حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬

‫‪ -28‬كلر‪:‬‬
‫در حد بسته‪ :‬سيلندر آن مهر و موم شده و به توليد كننده آن بازگردانده شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪140‬‬

‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي و تجهيزات حفاظت تنفسي‬
‫هوارسان‪ ،‬پوشيده شود‪ .‬از داخل يك ظرف بزرگ حاوي جاذب غليظ (سولفيت سديم يا بي سولفيت‬
‫سديم)‪ ،‬گاز كلر به شكل حبابي عبور داده شود‪ .‬زمانيكه كار به اتمام رسيد‪ ،‬محلول حاصل خنثي و با‬
‫‪ 21‬برابر حجم خود با آب به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -22‬كلروفرم‪:‬‬
‫دستكش وايتون يا ‪ ،PVA‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬از استنشاق بخارات اجتناب‬
‫گردد‪ .‬براي بازيابي اين پسماند‪ ،‬مي توان آن را در زير هود آزمايشگاهي‪ ،‬تقطير نمود‪ .‬براي امحاء آن‪،‬‬
‫بايستي داخل ظرف مخصوص حاللهاي هالوژنه قرار گرفته و سوزانده شود‪ .‬براي سوزاندن‪ ،‬بايستي در‬
‫يك حالل قابل اشتعال فاقد كلر حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬

‫‪ -35‬كلرومتیل متیل اتر یا كلرومتوكسی متان‬


‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود كار شود‪ .‬ظروف‬
‫كلرومتيل متيل اتر كه باز و نگهداري شده اند‪ ،‬ممكن است حاوي پراكسيدها باشند‪ .‬بطور خاص اگر‬
‫اين ظروف داراي درپوش پيچي باشند‪ ،‬بايستي با احتياط فوق العاده جابجا شوند‪ .‬در جائي كه ظروف‬
‫بتوانند بطور ايمن باز شوند‪ ،‬وجود پراكسيدها با روش زير قابل تشخيص است‪:‬‬
‫در زير هود ‪ 1ml‬اتر به ‪ 111mg‬يديد پتاسيم در ‪ 1ml‬اسيد استيك گالسيال افزوده شود‪ .‬رنگ زرد كم‬
‫رنگ محلول نشانگر غلظتهاي كم و زرد روشن يا قهوه اي نشانگر غلظت باالي پراكسيدها در نمونه‬
‫است‪ .‬اگر پراكسيدها وجود داشته باشند با عبور اتر از داخل ستون با پايه آلومينيمي‪ ،‬مي توان آنها را‬
‫حذف نمود‪ .‬اتر براي امحاء به روش سوزاندن‪ ،‬بسته بندي شود‪.‬‬

‫‪ -31‬محلول تمیزكاري اسید كرومیك‪:‬‬


‫دستكش الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود به آرامي و با‬
‫احتياط محلول را (‪ )111ml‬به يك ظرف حاوي آب (با نسبت ‪ )1:1‬اضافه كنيد‪ .‬با استفاده از اسيد‬
‫سولفوريك ‪ 3M‬يا كربنات سديم‪ PH ،‬محلول در حد ‪ 1‬تنظيم شود‪ .‬در حال همزدن اين محلول‪ ،‬به‬
‫آرامي تيوسولفات سديم جامد (حدود ‪ ) 13/2g‬را به آن اضافه كنيد تا رنگ محلول آبي و تيره شود‪.‬‬
‫با كربنات سديم‪ ،‬آنرا خنثي كنيد‪ .‬پس از چند دقيقه رسوب آبي‪ -‬خاكستري تشكيل مي شود‪ .‬اين‬
‫مخلوط به مدت يك هفته به همان حالت باقي بماند يا بالفاصله با سليت‪ 1‬آنرا فيلتر نمائيد‪ .‬پس از يك‬

‫‪1- Celite‬‬
‫صفحه ‪141‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫هفته‪ ،‬عمده مايع شفاف روئي مي تواند به آرامي تخليه شود‪ .‬باقيمانده مايع را مي توان فيلتر يا تبخير‬
‫نمود‪ .‬همچنين مي توان مايع را به داخل مجراي فاضالب شستشو داد‪ .‬رسوب جامد مي تواند با آب‬
‫داغ شس ته شود تا سولفات سديم آن حذف شود سپس آن را خشك‪ ،‬بسته بندي و برچسب گذاري‬
‫كرده و به محل امني براي دفن فرستاده شود‪.‬‬

‫‪ -32‬تري اكسید كرم‪:‬‬


‫در حد بسته‪ :‬در داخل ظرف مجزاي برچسبداري براي بازيابي يا دفن در خاكچال مخصوص‬
‫پسماندهاي خطرناك قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش الستيكي نيتريلي‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪،‬‬
‫تري اكسيد كروم جامد (‪ )2g‬به يك بشر حاوي آب (حدود ‪ )111ml‬افزوده شود‪ .‬محلول با اسيد‬
‫سولفوريك ‪( 3M‬حدود ‪ )22ml‬اسيدي شود‪ .‬در حين همزدن اين محلول‪ ،‬تيوسولفات سديم جامد‬
‫(حدود ‪ )01g‬به آن اضافه شود تا رنگ آن تيره و آبي شود‪ .‬محلول با بيكربنات سديم خنثي شود‪ .‬پس‬
‫از چند دقيقه رسوب آبي‪ -‬خاكستري تشكيل مي شود‪ .‬اين مخلوط به مدت يك هفته به همان حالت‬
‫باقي بماند يا بالفاصله با سليت آنرا فيلتر نمائيد‪ .‬پس از يك هفته عمده مايع شفاف روئي مي تواند به‬
‫آرامي تخليه شود‪ .‬باقيمانده مايع مي تواند فيلتر يا تبخير شود‪ .‬همچنين مي توان مايع را به داخل‬
‫مجراي فاضالب شستشو داد‪ .‬رسوب جامد مي تواند با آب داغ شسته شود تا سولفات سديم آن حذف‬
‫شود‪ .‬سپس خشك‪ ،‬بسته بندي و برچسب گذاري شده و به محل امني براي دفن فرستاده شود‪.‬‬

‫‪ -33‬سیانیدها (محلول در آب)‬


‫دستكش نيتريلي‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬محلول سيانيدي با آب تا‬
‫غلظت كمتر از ‪ %0‬رقيق شود‪ .‬به ازاء هر ‪ 21ml‬محلول‪ 2ml ،‬محلول هيدروكسيد سديم ‪ %11‬و ‪-71ml‬‬
‫‪ 21‬مايع سفيد كننده خانگي به آرامي اضافه و همزمان‪ ،‬همزده شود‪ .‬محلول را از لحاظ امكان‬
‫باقيماندن سيانيد‪ ،‬بدين روش آزمايش كنيد‪ 1ml :‬از محلول را برداشته و داخل لوله آزمايش بريزيد‪0 .‬‬
‫قطره محلول آبي سولفات آهن تازه به آن اضافه كنيد‪ .‬محلول را ‪ 31‬ثانيه جوشانده و تا دماي اتاق‬
‫خنك كنيد و ‪ 0‬قطره محلول كلريد فريك ‪ %1‬به آن اضافه نمائيد‪ .‬با اسيد هيدروكلريك ‪ ،2M‬محلول‬
‫را تا حد ليتموس‪ ،‬اسيدي كنيد‪ .‬اگر سيانيد باقي مانده باشد‪ ،‬رسوب آبي تيره تشكيل مي شود‪ .‬اگر‬
‫نتيجه آزمايش مثبت بود‪ ،‬مايع سفيد كننده بيشتري افزوده و آزمايش تكرار شود‪ .‬پس از آنكه رسوب‬
‫آبي چنداني در نتيجه آزمايش تشكيل نشد‪ ،‬محلول مي تواند به داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪142‬‬

‫‪ -34‬سیانوژن‬
‫چنانچه داخل سيلندر قرار گرفته‪ ،‬مهر و موم شده و به توليد كننده آن برگشت داده شود‪ .‬چنانچه‬
‫امكان رفع نشتي وجود ندارد‪ ،‬تجهيزات تنفسي هوارسان پوشيده و سيلندر به زير يك هود منتقل شود‪.‬‬
‫يك رگوالتور به سيلندر متصل و از طرف ديگر به شلنگ الستيكي قابل انعطاف وصل شود‪ .‬انتهاي‬
‫شلنگ به داخل محلول هيدروكسيد سديم و هيپوكلريت سديم غوطه ور شود‪ .‬زماني كه سيلندر خالي‬
‫شد‪ ،‬محلول حاصل به مدت ‪ 04‬ساعت به همان حالت باقي بماند و سپس با حداقل ‪ 21‬برابر حجم خود‬
‫با آب به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -30‬برومید سیانوژن‬
‫دستكش نيتريلي‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود و پشت يك حفاظ‪ ،‬با‬
‫احتياط در حال همزدن‪ ،‬حجم زيادي از محلول قليائي هيپوكلريت كلسيم يا مايع سفيد كننده خانگي‬
‫را به آن اضافه نمائيد‪ .‬پس از ‪ 04‬ساعت آن را به داخل مجراي فاضالب خالي كنيد‪.‬‬

‫‪ -36‬كلرید سیانوژن‬
‫دستكش نيتريلي‪ ،‬روپوش و عينك آزمايشگاهي پوشيده شود‪ .‬در زير هود و پشت يك حفاظ‪ ،‬با‬
‫احتياط در حال همزدن‪ ،‬كلريد سيانوژن را به آرامي و با احتياط به حجم زيادي از محلول قليائي قوي‬
‫هيپوكلريت كلسيم يا مايع سفيد كننده خانگي اضافه نمائيد‪ .‬پس از ‪ 04‬ساعت محلول را با حداقل ‪21‬‬
‫برابر آب به داخل مجراي فاضالب خالي كنيد‪.‬‬

‫‪ -32‬سیكلوهگزان‬
‫مي توان آن را با تقطير بازيابي نمود‪ .‬براي امحاء بايستي داخل ظرف مخصوص حالل ها قرار داده و‬
‫در يك زباله سوز شيميائي مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬

‫‪ -38‬سیكلوفسفامید‬
‫دستكش‪ ،‬لباس و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬به ازاء هر ‪ 0/2ml‬از محلول حاوي ‪21mg‬‬
‫سيكلوفسفاميد‪ 21ml ،‬محلول هيدروكسيد سديم ‪ %10‬و ‪ 111ml‬دي متيل فرماميد به آن اضافه شود‪.‬‬
‫به اين محلول ‪ 4‬ساعت فرصت داده شود تا نشست نمايد‪ .‬محلول خنك شده با افزودن با احتياط اسيد‬
‫هيدروكلريك ‪ 0M‬خنثي شده و مي توان آنرا با حجم زيادي از آب به داخل فاضالب تخليه نمود‪.‬‬
‫ظرف شيشه اي حاوي سيكلوفسفاميد و دي متيل فرماميد بايستي بطور كامل آبكشي شده و مايع‬
‫حاصل همانند محلول اوليه با محلول هيدروكسيد سديم ‪ %10‬آماده سازي با اسيد خنثي و با حجم زياد‬
‫آب در فاضالب خالي شود‪.‬‬
‫صفحه ‪143‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -32‬دیازینون‬
‫به ازاء ‪ 011mg‬ديازينون خالص يا ‪ 1/2ml‬محلول تجاري غليظ‪ 111ml ،‬محلول آبي پرمنگنات پتاسيم‬
‫اسيدي (‪ 17ml‬اسيد سولفوريك غليظ به حدود ‪ 71ml‬افزوده و سپس ‪ 4/7g‬پرمنگنات پتاسيم در آن‬
‫حل و سپس با آب به حجم ‪ 111ml‬رسانده شود) افزوده و مخلوط حاصل به مدت يك ساعت در‬
‫دماي اتاق بهم زده شود‪ .‬اگر واكنش به اتمام رسيد باشد‪ ،‬هيچ پرمنگناتي باقي نخواهد ماند (يك قطره‬
‫از محلول روي كاغذ صافي قرار داده و اگر حلقه بنفش با نقطه قهوه اي رنگ در مركز آن تشكيل‬
‫شود نشان دهنده باقيماندن پرمنگنات است)‪ 1g .‬پرمنگنات پتاسيم جامد به آن اضافه و مجدداً براي ‪12‬‬
‫دقيقه محلول همزده شود‪ .‬به محلول در حال همزدن‪ ،‬متا بي سولفيت سديم تا حدي اضافه شود كه‬
‫يك مايع بي رنگ تشكيل شود‪ .‬محلول با افزودن كربنات سديم جامد يا محلول هيدروكسيد سديم‬
‫‪ %2‬بين ‪ 2‬تا ‪ 8‬تنظيم شود‪ .‬مايع حاصل به داخل مجراي فاضالب ريخته شود‪.‬‬

‫‪ -45‬دي بنز [آلفا و اچ] آنتراسن‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬اين ماده در‬
‫يك حالل قابل اشتعال مخلوط يا حل شود و در يك كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده‬
‫شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬لباس و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬دي بنز [آلفا و اچ] آنتراسن‬
‫(‪ )2mg‬در استون (‪ )0ml‬حل شود‪ .‬به محلول حاصل‪ 1/2g ،‬از محلول پرمنگنات پتاسيم تازه در ‪11ml‬‬
‫اسيد سولفوريك ‪ 3M‬اضافه شود‪ .‬مخلوط تكان داده شود و به مدت يك ساعت در دماي اتاق باقي‬
‫بماند‪ .‬اگر الزم بود محلول پرمنگنات پتاسيم بيشتري افزوده شود تا رنگ بنفش محلول ثابت باقي‬
‫بماند‪ .‬با احتياط با محلول آبي هيدروكسيد سديم ‪ %11‬آنرا خنثي كنيد‪ .‬در حال همزدن آن‪ ،‬محلول‬
‫اشباع بي سولفيت سديم (حدود ‪ 11g‬بي سولفيت سديم در ‪ 32ml‬آب) اضافه شود تا رنگ مخلوط‬
‫حاصل محو شود‪ .‬محصول بدست آمده با آب فراوان به داخل سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪1 -41‬و‪ -2‬دي برمو ‪ -3-‬كلروپروپان‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬اين ماده در‬
‫يك حالل قابل اشتعال مخلوط يا حل شود و در يك كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده‬
‫شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬لباس و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬مقدار ‪ 03/7g‬از ورقه هاي‬
‫هيدروكسيد پتاسيم ‪ % 82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه مجهز به همزن‪ ،‬كندانسور و قيف قرار دهيد‪.‬‬
‫سريعاً ‪ 111ml‬اتانول ‪ %32‬به ظرف اضافه كنيد و محلول را در حالت رفالكس گرم كنيد‪1 .‬و‪ -0‬دي‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪144‬‬

‫برمو ‪ -3-‬كلروپروپان (‪ 03/7g‬يا ‪ )1/1m‬به صورت قطره قطره به محلول طوري اضافه كنيد كه سطح‬
‫مايع حفظ شود‪ .‬تحت شرايط حفظ سطح مايع‪ ،‬آن را به مدت ‪ 0‬ساعت همراه با همزدن‪ ،‬گرم كنيد‪.‬‬
‫محلول را خنك كرده و با آب رقيق نمائيد و با حجم زياد آب‪ ،‬به داخل فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪ -42‬دي كلرو متان یا متیلن كلراید‬


‫داخل يك ظرف مخصوص حالل برچسبدار به منظور امحاء به روش سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬

‫‪ -43‬دي اپوكسی بوتان‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬اين ماده در‬
‫يك كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬لباس و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬مقدار ‪ )1/04M( 12/8g‬از‬
‫ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه مجهز به همزن‪ ،‬كندانسور و قيف‬
‫قرار دهيد‪ .‬سريعاً ‪ 22ml‬اتانول ‪ %32‬به ظرف اضافه كنيد و محلول را در حالت رفالكس گرم كنيد‪.‬‬
‫دي اپوكسي بوتان (‪ 8/2g‬يا ‪ )1/1M‬به صورت قطره قطره به محلول طوري اضافه كنيد كه سطح مايع‬
‫حفظ شود‪ .‬تحت شرايط حفظ سطح مايع‪ ،‬آنرا به مدت ‪ 0‬ساعت همراه با همزدن‪ ،‬گرم كنيد‪ .‬محلول‬
‫را خنك كرده و با آب رقيق نمائيد و با حجم زياد آب‪ ،‬به داخل فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪2 -44‬و‪ -12‬دي متیل‪ -‬بنزو آلفا آنتراسن‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬اين ماده در‬
‫يك حالل قابل اشتعال مخلوط يا حل شود و در يك زباله سوز مواد شيميائي مجهز به پس سوز و‬
‫اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬دي متيل‪ -‬بنزو آلفا آنتراسن (‪)2mg‬‬
‫در استون (‪ )0ml‬حل شود‪ .‬به محلول حاصل‪ 1/2g ،‬از محلول پرمنگنات پتاسيم تازه در ‪ 11ml‬اسيد‬
‫سولفوريك ‪ 3M‬اضافه شود‪ .‬مخلوط تكان داده شود و به مدت يك ساعت در دماي اتاق باقي بماند‪.‬‬
‫اگر الزم بود محلول پرمنگنات پتاسيم بيشتري افزوده شود تا رنگ بنفش محلول ثابت باقي بماند‪ .‬با‬
‫احتياط با محلول آبي هيدروكسيد سديم ‪ %11‬آنرا خنثي كنيد‪ .‬در حال همزدن آن‪ ،‬محلول اشباع بي‬
‫سولفيت سديم (حدود ‪ 1g‬بي سولفيت سديم در ‪ 3/2ml‬آب) اضافه شود تا رنگ مخلوط حاصل محو‬
‫شود‪ .‬محصول بدست آمده با آب فراوان به داخل سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬
‫صفحه ‪145‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -40‬دي متیل هیدرازین‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫براي سوزاندن اين تركيب آنرا در حجم زيادي از يك حالل حل كرده و به داخل يك كوره مجهز‬
‫به پس سوز و اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬يك محلول‬
‫رقيق (‪ )%2‬از دي متيل هيدرازين با افزودن آرام آن به آب تهيه نمائيد‪ .‬به ازاء هر ‪ 1g‬دي متيل‬
‫هيدرازين‪ 30ml ،‬از سفيد كننده تجاري خشكشوئي (حاوي تقريباً ‪ %2‬هيپوكلريت سديم) به يك بالن‬
‫ته گرد سه دهانه مجهز به همزن‪ ،‬دماسنج و قيف‪ ،‬ريخته شود‪ .‬محلول آبي دي متيل هيدرازين بطور‬
‫قطره قطره به داخل هيپوكلريت سديم در حال همزدن طوري اضافه شود كه دماي محلول داخل ظرف‬
‫در حد ‪ 42-21 °c‬حفظ شود‪ .‬روند افزودن دي متيل هيدرازين بايستي حدود يك ساعت طول بكشد‪.‬‬
‫همزدن محلول براي ‪ 0‬ساعت ديگر ادامه يابد تا دماي آن تا حد دماي اتاق كاهش يابد‪ .‬مخلوط‬
‫حاصل مي تواند به داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -46‬دي متیل سولفات‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود مقدار ‪7/3g‬‬
‫(‪ )1/10M‬از ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه مجهز به همزن‪،‬‬
‫كندانسور آب سرد‪ ،‬قيف و حمام بخار قرار دهيد‪ .‬با هم زدن سريع‪ 31/2ml ،‬اتانول ‪ %32‬به ظرف‬
‫اضافه كنيد‪ .‬هيدروكسيد پتاسيم در عرض چند دقيقه حل شده و باعث افزايش دماي محلول تا ‪22 °c‬‬
‫خواه د شد‪ .‬محلول را در شرايط رفالكس گرم كنيد‪ ،‬دي متيل سولفات (‪ 10/2g‬يا ‪ )1/1M‬به صورت‬
‫قطره قطره به محلول طوري اضافه كنيد كه سطح مايع حفظ شود‪ .‬تحت شرايط حفظ سطح مايع‪ ،‬آنرا‬
‫به مدت ‪ 0‬ساعت همراه با همزدن‪ ،‬گرم كنيد‪ .‬محلول را خنك كرده و با آب رقيق نمائيد و با حجم‬
‫زياد آب‪ ،‬به داخل فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪ -42‬دي اكسان‪:‬‬
‫ظروف حاوي دي اكسان كه باز شده و بيش از يك سال قدمت دارند‪ ،‬ممكن است حاوي مقادير‬
‫خطرناكي از پراكسيدها باشند‪ .‬بطور خاص اگر ظروف داراي درپوش پيچي باشند‪ ،‬نبايد باز شوند در‬
‫غير اين صورت بايستي توسط مراكز صالحيت دار امحاء شوند‪ .‬زماني ظرف مي تواند بطور ايمن باز‬
‫شود كه وجود پراكسيدها به روش زير آزمايش شود‪:‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪146‬‬

‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ 111mg .‬يديد پتاسيم در ‪ 1ml‬اسيد‬
‫استيك گالسيال حل شود‪ 1ml .‬دي اكسان اضافه شود‪ .‬ايجاد رنگ زرد كم رنگ در محلول نشان‬
‫دهنده مقدار كم (‪ )1/111-1/112%‬و رنگ زرد غليظ يا قهوه اي نشانگر غلظت زياد (‪ 1/11%‬و‬
‫خطرناك) پراكسيد در نمونه مي باشد‪.‬‬
‫براي حذف پراكسيدها‪ ،‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬دي اكسان‬
‫(‪ )111ml‬را به داخل يك قيف مجزا ريخته و با محلول تازه متا بي سولفيت سديم آبي (‪ )01ml‬به‬
‫مدت ‪ 3‬دقيقه تكان داده شود‪ .‬فشار داخل قيف را به فواصل زماني ‪ 11‬ثانيه آزاد كنيد‪ .‬اليه آبي داخل‬
‫قيف جدا شود‪ .‬دي اكسان را مجدداً از لحاظ امكان باقيماندن مقادير جزئي پراكسيدهاي دي آلكيل‬
‫كه ممكن است توسط متا بي سولفيت تصفيه نشده باشند‪ ،‬آزمايش كنيد‪ .‬اگر پراكسيدي وجود نداشته‬
‫باشد‪ ،‬دي اكسان مي تواند براي استفاده مجدد خشك شود و يا براي امحاء از طريق سوزاندن بسته‬
‫بندي شود‪ .‬اگر هنوز پراكسيدي وجود داشته باشد‪ ،‬در زير هود‪ ،‬اتر داخل ظرف ته گرد ‪ 021ml‬مجهز‬
‫به كندانسور قرار گرفته و محلول ‪ 111mg‬يديد پتاسيم در ‪ 2ml‬اسيد استيك گالسيال به آن افزوده و‬
‫يك قطره اسيد هيدروكلريك غليظ به آن اضافه شود‪ .‬محلول حاصل به مدت يك ساعت به آرامي‬
‫رفالكس شود‪ .‬اتر براي امحاء از طريق سوزاندن‪ ،‬بسته بندي شود‪.‬‬

‫‪ -2 -48‬اتوكسی اتانول‬
‫بسته بندي و برچسب زني شود تا از طريق سوزاندن‪ ،‬امحاء گردد‪.‬‬

‫‪ -42‬اتیلن ایمین یا آزیریدین‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب در‬
‫يك حالل قابل اشتعال حل شده و در كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود مقدار ‪ )1/10M( 7/3g‬از‬
‫ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه ‪ 111ml‬مجهز به همزن‪ ،‬كندانسور‬
‫و قيف قرار دهيد‪ .‬سريعاً ‪ 30ml‬اتانول ‪ %32‬به ظرف اضافه شود‪ .‬محلول را در حالت رفالكس گرم‬
‫كنيد‪ ،‬اتيلن ايمين (‪ 4/3g‬يا ‪ )1/1M‬بصورت قطره قطره به محلول طوري اضافه كنيد كه سطح مايع‬
‫حفظ شود‪ .‬تحت شرايط حفظ سطح مايع‪ ،‬آنرا به مدت ‪ 0‬ساعت همراه با همزدن‪ ،‬گرم كنيد‪ .‬محلول‬
‫را خنك كرده و با آب رقيق نمائيد و با حجم زياد آب‪ ،‬بداخل فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬
‫صفحه ‪147‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -05‬اتیل متان سولفونات‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب در‬
‫يك حالل قابل اشتعال حل يا مخلوط شده و در كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود مقدار ‪ )1/10M( 7/3g‬از‬
‫ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه ‪ 111ml‬مجهز به همزن‪ ،‬كندانسور‬
‫و قيف قرار دهيد‪ .‬سريعاً ‪ 30ml‬اتانول ‪ %32‬به ظرف اضافه شود‪ .‬محلول را در حالت رفالكس گرم‬
‫كنيد‪ ،‬اتيل متان سولفونات (‪ 10/4g‬يا ‪ )1/1M‬به صورت قطره قطره به محلول طوري اضافه كنيد كه‬
‫سطح مايع حفظ شود‪ .‬تحت شرايط حفظ سطح مايع‪ ،‬آنرا به مدت ‪ 0‬ساعت همراه با همزدن‪ ،‬گرم‬
‫كنيد‪ .‬محلول را خنك كرده و با آب رقيق نمائيد و با حجم زياد آب‪ ،‬به داخل فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪ -01‬محلول فرمالدئید‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود محلول رقيق‬
‫شده فرمالدئيد (‪ 11ml‬آب به ازاء هر ‪ 1ml‬فرمالدئيد) را در حال همزدن و به آرامي به حجم زيادي از‬
‫مايع سفيد كننده خانگي (‪ 02ml‬سفيد كننده خانگي به ازاء هر ‪ 1ml‬فرمالدئيد) اضافه نمائيد‪ .‬مخلوط‬
‫حاصل ‪ 01‬دقيقه همزده و سپس در مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -02‬هگزا كلرو بوتادین‬


‫در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب در يك حالل قابل‬
‫اشتعال حل يا مخلوط شده و در كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬

‫‪ -03‬محلول هیدرازین‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬محلول رقيق‬
‫آبي (‪ )%2‬هيدرازين با افزودن آرام آن به حجم مناسبي از آب آماده شود‪ .‬براي هر ‪ 1g‬از هيدرازين‪،‬‬
‫‪ %02( 101ml‬بيشتر) از مايع سفيد كننده خشكشوئي (حاوي ‪ %2/02‬هيپوكلريت سديم) در يك بالن‬
‫ته گرد سه دهانه ‪ 111ml‬مجهز به همزن‪ ،‬دماسنج و قيف بريزيد‪ .‬محلول هيدرازين آبي را بصورت‬
‫قطره قطره به مايع داخل ظرف در حال همزده شدن طوري اضافه كنيد كه دماي مايع داخل ظرف در‬
‫حد ‪ 42-21°c‬حفظ شود‪ .‬اين روند افزايش هيدرازين يك ساعت طول مي كشد‪ .‬همزدن مايع به مدت‬
‫يك شب (حداقل ‪ 10‬ساعت) ادامه يابد‪ .‬مخلوط حاصل از واكنش به داخل مجراي فاضالب تخليه‬
‫شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪148‬‬

‫‪ -04‬اسید هیدروكلریك‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي و در صورت نياز تجهيزات حفاظت تنفسي هوارسان‬
‫پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬به آرامي اسيد هيدروكلريك به يك سطل پر از آب سرد اضافه شود‬
‫(حداقل نسبت رقيق سازي ‪ 1‬به ‪ 11‬توصيه مي شود)‪ .‬كربنات كلسيم يا سودا به آرامي به محلول تا‬
‫حدي اضافه شود كه خنثي شدن كامل شود‪ .‬محلول حاصل به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬
‫هرگونه ماده جامد باقيمانده مي تواند همانند زباله معمولي امحاء شود‪.‬‬

‫‪ -00‬اسید هیدروفلوریك‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي و تجهيزات حفاظت تنفسي هوارسان پوشيده شود‪ .‬در‬
‫زير هود‪ ،‬به آرامي اسيد هيدروفلوريك به يك سطل پالستيكي پر از آب سرد اضافه شود (حداقل‬
‫نسبت رقيق سازي ‪ 1‬به ‪ 11‬توصيه مي شود)‪ .‬كربنات كلسيم يا هيدروكسيد كلسيم زيادي به محلول‬
‫اضافه شود‪ .‬به مخلوط حاصل ‪ 04‬ساعت براي ته نشيني زمان داده شود‪ .‬محلول حاصل به داخل‬
‫مجراي فاضالب تخليه شود‪ .‬مواد جامد باقيمانده (فلوريد كلسيم) پس از خشك شدن‪ ،‬بسته بندي و‬
‫مطابق قوانين محلي يا ملي امحاء شود‪.‬‬

‫‪ -06‬كاتالیستهاي هیدروژناسیون‬
‫كاتاليست مصرف شده بايستي در زير آب نگهداري شود و بازيابي شود يا به منظور امحاء بسته بندي‬
‫و برچسب گذاري شود‪.‬‬

‫‪ -02‬هیدروژن سیانید‬
‫چنانچه داخل سيلندر قرار گرفته‪ ،‬مهر و موم شده و به توليد كننده آن برگشت داده شود‪.‬‬
‫نشتي از سيلندر‪ :‬چنانچه امكان رفع نشتي وجود ندارد‪ ،‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك‬
‫حفاظتي و تجهيزات حفاظت تنفسي هوارسان پوشيده شود‪ .‬در زير هود اجازه دهيد گاز نشت شده به‬
‫داخل ظرف حاوي محلول هيدروكسيد سديم منتقل شود تا نشتي برطرف شود (از باز مكش ماده‬
‫قليائي به داخل محلول سيانيد هيدروژن اجتناب شود)‪ .‬هيپوكلريت كلسيم يا سديم بيشتري يه سيانيد‬
‫قليائي افزوده شود‪ .‬سيانات تشكيل شده به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -08‬پراكسید هیدروژن‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬يك حفاظ سرتاسري بدن بايستي موجود‬
‫باشد‪ .‬در زير هود محلول رقيق شده پراكسيد (‪ )%2‬از طريق افزودن با احتياط آن به آب آماده شود‪ .‬به‬
‫تدريج در حين همزدن محلول‪ ،‬آنرا به محلول متا بي سولفيت سديم آبي با حجم ‪ %21‬بيشتر از محلول‬
‫اصلي موجود در يك ظرف ته گرد مجهز به دماسنج اضافه نمائيد‪ .‬افزايش دماي مخلوط حاصله‬
‫صفحه ‪149‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫نشانگر انجام واكنش مي باشد‪ .‬اگر اين اتفاق نيفتاد‪ ،‬محلول را فوراً اسيدي كنيد‪ .‬مخلوط حاصل از‬
‫واكنش را خنثي كرده و آنرا به داخل مجراي فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪ -02‬هیدروژن سولفید یا سولفید هیدروژن‬


‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬زير هود آزمايشگاهي كار شود يا‬
‫تجهيزات حفاظت تنفسي هوارسان پوشيده شود‪ .‬اگر نشتي اتفاق افتاده‪ ،‬سيلندر مهر و موم شده و به‬
‫توليد كننده آن ارجاع شود‪ .‬اگر شير نشتي دارد‪ ،‬گاز مي تواند از داخل محلول كلريد فريك عبور‬
‫داده شود‪ .‬در سر مسير يك تله وجود داشته باشد تا از مكش محلول به داخل سيلندر پيشگيري نمايد‪.‬‬
‫اگر اين شرايط امكانپذير نيست‪ ،‬سيلندر بايستي در كنار يا زير هود قرار گيرد تا تخليه شود‪ .‬گاز‬
‫اضافي يا نشتي سيلندر مي تواند به آرامي از طريق يك هود به داخل يك ستون يا بستر اسكرابر با‬
‫جاذب آب تهويه گردد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬مقادير كم هيدروژن سولفيد مي تواند توسط هيپوكلريت تجزيه شود‪ .‬در زير هود كار‬
‫شود‪ .‬براي تحت كنترل قرار دادن واكنش‪ ،‬ابتدا سولفيد هيدروژن در داخل حجم زيادي از محلول‬
‫هيدروكسيد سديم آبي جذب شده و در داخل يك قيف قرار گيرد‪ %02 .‬حجم اضافي از سفيد كننده‬
‫تجاري خشكشوئي كه حاوي ‪ %2/02‬هيپوكلريت سديم است را بداخل يك بالن ته گرد سه دهانه‬
‫مجهز به همزن‪ ،‬دماسنج و قيف قرار گيرد‪ .‬همانطور كه محلول هيپوكلريت همزده مي شود‪ ،‬محلول‬
‫سولفيد هيدروژن قطره قطره به آن اضافه شود‪ .‬واكنش را با تغيير دماي مخلوط حاصل كنترل كنيد‪.‬‬
‫زماني كه افزودن محلول سولفيد هيدروژن به اتمام رسيد‪ ،‬مخلوط حاصل چندين ساعت به همان‬
‫حالت باقي بماند و سپس به داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -65‬ید‬
‫در حد بسته‪ :‬در داخل ظرف مجزاي برچسبدار براي بازيابي يا استفاده مجدد قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود با احتياط‪ ،‬يد‬
‫(‪ )2g‬به محلول تيو سولفات سديم ‪ )311ml( %4‬حاوي كربنات سديم (‪ )1/1g‬اضافه شود‪ .‬محلول‬
‫حاصل آنقدر همزده شود تا كل يد حل شود (محلول بي رنگ شود)‪ .‬سپس با كربنات سديم خنثي‬
‫شود‪ .‬زماني كه احياء كامل شد‪ ،‬كربنات سديم يا اسيد هيدروكلريك رقيق به آن اضافه كنيد تا‬
‫محلول خنثي شود‪ .‬محلول حاصل را به داخل مجراي فاضالب بشوئيد‪.‬‬

‫‪ -61‬نمكهاي سرب‬
‫شامل نمكهائي همچون استات‪ ،‬آزيد‪ ،‬برومات‪ ،‬كربنات‪ ،‬كلرات‪ ،‬كلريد‪ ،‬پركلرات‪ ،‬پيكرات‪ ،‬سولفات‬
‫و اكسيدهاي سرب مي باشد‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪150‬‬

‫در حد بسته‪ :‬داخل يك ظرف مجزاي براي بازيابي يا امحاء نمكهاي غير محلول در يك خاكچال‬
‫امن قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم نمكهاي محلول‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬نمك‬
‫محلول سرب در آب (‪ )011ml‬حل شود (‪ 1/14M‬به عنوان مثال ‪ 11g‬كلريد سرب)‪ .‬در حال همزدن‬
‫آنها محلول متاسيليكات سديم (‪ ) 1/10M‬به آن اضافه شود‪ .‬با افزودن اسيد سولفوريك ‪ PH ،0M‬در‬
‫حد ‪ 3‬تنظيم شود‪ .‬رسوب تشكيل شده با صاف كردن يا تبخير مايع در يك بشقاب تبخيري در زير‬
‫هود‪ ،‬جمع آوري شود‪ .‬رسوب جامد پس از خشك شدن‪ ،‬به منظور امحاء مطابق قوانين محلي بسته‬
‫بندي و برچسب زده شود‪ .‬براي محلولهاي رقيق نمك سرب‪ ،‬محلول متاسيليكات سديم تا حدي‬
‫افزوده شود كه ديگر رسوبي تشكيل نشود‪ PH .‬در حد ‪ 3‬تنظيم شده و محلول حاصل قبل از تبخير يا‬
‫فيلتر شدن‪ ،‬يك شب به همان حالت باقي بماند‪.‬‬

‫‪ -62‬ماالتیون‬
‫باقيمانده هاي ماالتيون مي تواند با استفاده از محلول آبي پرمنگنات پتاسيم اسيدي به محصوالت بي‬
‫خطر تجزيه شود‪ .‬براي هر ‪ 1ml‬محلول ماالتيون تجاري‪ 21ml ،‬اسيد سولفوريك ‪ 3M‬و ‪ 3g‬پرمنگنات‬
‫پتاسيم افزوده شود‪ .‬مخلوط حاصل به مدت ‪ 2‬ساعت در دماي اتاق همزده شود‪ .‬با افزودن با احتياط‬
‫سودا‪ ،‬محلول خنثي شود و سپس در حين همزدن‪ ،‬با افزودن محلول بي سولفيت سديم اشباع (حدود‬
‫‪ 11g‬بي سولفيت سديم در ‪ 32ml‬آب)‪ ،‬مخلوط حاصل بي رنگ شود‪ .‬محلول شفاف توليدي به داخل‬
‫سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -63‬مالئیك آنهیدرید‬
‫در ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب در داخل‬
‫يك حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬

‫‪ -64‬جیوه‬
‫احتياط‪ :‬سميت جيوه آنقدر است كه اين عنصر و تركيباتش نبايد هوا و آب را آلوده كنند‪ .‬دستكش‬
‫بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و تجهيزات حفاظت از تنفسي هوارسان پوشيده شود‪ .‬كليه قطرات و حوضچه هاي‬
‫جيوه با استفاده از يك پمپ مكنده و بطري آسپراتوري داراي لوله موئينه جمع آوري شود‪ .‬قطرات‬
‫ريز داخل شكافهاي غير قابل دسترس با با كيت طراحي شده براي اين منظور (‪ )Merconvap‬پوشانده‬
‫شوند‪ .‬كل جيوه آلوده شده در داخل يك بطري با سرپوش محكم قرار گيرد‪ .‬بطري مذكور براي‬
‫بازيابي جيوه به توليد كننده ارجاع داده شود‪.‬‬
‫‪ -22‬تركيبات جيوه‪:‬‬
‫صفحه ‪151‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫شامل آزيد‪ ،‬كلريت‪ ،‬نيترات‪ ،‬اكسيدها‪ ،‬سولفات و هاليدهاي جيوه مي باشند‪.‬‬


‫در حد بسته‪ :‬در داخل ظرف مجزاي برچسبدار براي بازيابي يا امحاء در يك محل مخصوص‬
‫پسماندهاي خطرناك‪ ،‬قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬سميت جيوه آنقدر است كه اين عنصر و تركيباتش نبايد هوا و آب را آلوده كنند‪.‬‬
‫دستكش بوتيل رابر و روپوش پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬پسماند نمكهاي جيوه (‪ )11g‬تا حد امكان در‬
‫آب (‪ )111ml‬حل شود‪ PH .‬محلول با استفاده از محلول هيدروكسيد سديم ‪ %11‬در حد ‪ 11‬تنظيم‬
‫شود‪ .‬در حين همزدن مخلوط حاصل به محلول سولفيد سديم ‪ %01‬را تاحدي به آن اضافه كنيد كه‬
‫ديگر رسوبي تشكيل نشود‪ .‬نمونه كوچكي از مايع باالي رسوب و سولفيد سديم را براي تست تكميل‬
‫رسوب دهي‪ ،‬بيرون بكشيد‪ .‬اجازه دهيد تا مواد كامالً ته نشين شوند و سپس به آرامي مايع بااليي را با‬
‫حداقل ‪ 21‬برابر آب بداخل مجراي فاضالب تخليه نمائيد‪ .‬رسوب سولفيد مركوريك را پس از‬
‫خشك كردن براي دفن در خاكچال ايمن‪ ،‬بسته بندي كنيد‪.‬‬

‫‪ -66‬متانول‪:‬‬
‫پسماند متانول در ظرف مخصوص حاللهاي غيرهالوژنه جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده و‬
‫برچسب زده شود‪.‬‬

‫‪ -3 -62‬متیل كوالنترن‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬تركيب در‬
‫يك حالل قابل اشتعال حل يا مخلوط شده و در كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ -3 ،‬متيل كوالنترن‬
‫(‪ )2mg‬در استون حل شود‪ .‬محلول تازه پرمنگنات پتاسيم (‪ )1/2g‬آماده شده در ‪ 11ml‬اسيد‬
‫سولفوريك ‪ 3M‬به آن اضافه شود‪ .‬مخلوط حاصل تكان داده شده و سپس به مدت ‪ 1‬ساعت در دماي‬
‫اتاق باقي بماند‪ .‬اگر الز م بود محلول پرمنگنات بيشتري براي حفظ رنگ بنفش محلول به آن اضافه‬
‫شود‪ .‬به آهستگي با افزودن سودا يا هيدروكسيد سديم آبي ‪ ،%11‬آنرا خنثي كنيد و سپس در حين‬
‫همزدن محلول‪ ،‬يك محلول اشباع آبي بي سولفيت سديم به آن اضافه كنيد تا حدي كه محلول شفاف‬
‫شود‪ .‬محلول حاصل را با آب فراوان به داخل سيستم فاضالب بشوئيد‪.‬‬

‫‪ -68‬متیل هیدرازین‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬يك محلول‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪152‬‬

‫رقيق (‪ )% 2‬از متيل هيدرازين با افزودن آرام آن به آب تهيه نمائيد‪ .‬به ازاء هر ‪ 1g‬متيل هيدرازين‪،‬‬
‫‪ %02( 41ml‬بيشتر) از سفيد كننده تجاري خشكشوئي (حاوي تقريباً ‪ %2/02‬هيپوكلريت سديم) به يك‬
‫بالن ته گرده سه دهانه اي مجهز به همزن‪ ،‬دماسنج و قيف‪ ،‬ريخته شود‪ .‬محلول آبي متيل هيدرازين‬
‫بطور قطره قطره به داخل هيپوكلريت در حال همزدن طوري اضافه شود كه دماي محلول داخل ظرف‬
‫در حد‬
‫‪ 42-21°c‬حفظ شود‪ .‬روند افزودن متيل هيدرازين بايستي حدود يك ساعت طول بكشد‪ .‬همزدن‬
‫محلول براي ‪ 0‬ساعت ديگر ادامه يابد تا دماي آن تا حد دماي اتاق كاهش يابد‪ .‬مخلوط حاصل مي‬
‫تواند به داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -62‬میتومایسین ‪C‬‬
‫دستكش‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬براي هر ‪ 1ml‬از محلول حاوي ‪ 1/2mg‬ميتومايسين‬
‫‪ 21ml ،C‬محلول هيدروكسيد سديم ‪ %11‬اضافه كنيد‪ .‬به محلول اجازه دهيد به مدت ‪ 2‬ساعت در‬
‫دماي اتاق باقي بماند‪ .‬مخلوط را با آب فراوان به داخل فاضالب بشوئيد‪ .‬ظروف شيشه اي در تماس‬
‫ميتومايسين ‪ C‬را در محلول هيدروكسيد سديم ‪ %11‬غوطه ور كرده و به مدت يك شب در همان‬
‫حالت بگذاريد‪ .‬ظرف را با آب بشوئيد‪ .‬محلول هيدروكسيد سديم را با آب به داخل مجراي فاضالب‬
‫تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪ -1 -25‬نفتیل آمین یا آلفا‪ -‬نفتیل آمین و نمكهایش‬


‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪ .‬براي‬
‫سوزاندن‪ ،‬نفتيل آمين در يك حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز و‬
‫اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬در يك بالن‬
‫ته گرده سه دهانه اي ‪ 111ml‬مجهز به همزن‪ ،‬دماسنج و قيف‪ 0/2ml ،‬آب‪ 7/2ml ،‬اسيد‬
‫هيدروكلريك غليظ و ‪ 0/82g‬نفتيل آمين (‪ )1/10M‬ريخته شود‪ .‬دماي ظرف با استفاده از حمام يخ در‬
‫حد ‪ -2-1 °c‬حفظ شود‪ .‬در حال همزدن محتويات ظرف‪ ،‬از محلول حاوي ‪ 1/2g‬نيتريت سديم ‪%37‬‬
‫حل شده در ‪ 3/2ml‬آب ( ‪ )1/1011M‬به صورت قطره اي به آن افزوده شود‪ .‬پس از اتمام افزودن‬
‫محلول‪ ،‬همزدن محتويات ظرف به مدت ‪ 31‬دقيقه ديگر ادامه يابد‪ .‬دما در حد ‪ -2-1 °c‬حفظ شده و‬
‫‪ 41/2ml‬از اسيد هيپوفسفروس ‪( %21‬پيش سرد شده تا دماي ‪ )1/4M( )1°c‬به مدت ‪ 12‬دقيقه اضافه‬
‫شود‪ .‬همزدن محتويات ظرف براي ‪ 0‬ساعت ديگر ادامه يابد‪ .‬به مخلوط حاصل اجازه داده شود تا ‪04‬‬
‫ساعت در دماي اتاق باقي بماند و سپس با نسبتهاي ‪ 0×11 ml‬از تولوئن استخراج شود‪ .‬نفتالن استخراج‬
‫صفحه ‪153‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫شده با تولوئن بسته بندي و براي امحاء از طريق سوزاندن فرستاده شود‪ .‬قسمت آبي باقيمانده به داخل‬
‫مجراي فاضالب تخليه گردد‪.‬‬
‫براي هر ‪ 3mg‬از ‪ -1‬نفتيل آمين‪ 11ml ،‬از اسيد هيدروكلريك ‪ 1/1M‬اضافه شود‪ .‬تركيب مخلوط شود‬
‫تا بطور كامل حل شود‪ .‬براي هر ‪ 11ml‬از محلول‪ 2ml ،‬محلول ‪ 1/0M‬پرمنگنات پتاسيم و ‪ 2ml‬اسيد‬
‫سولفوريك ‪ 0M‬اضافه شود‪ .‬پس از مخلوط كردن آنها به مدت يك شب در همان حالت (حداقل ‪11‬‬
‫ساعت) باقي بماند‪ .‬اگر الزم بود براي بي رنگ كردن محلول از متا بي سولفيت سديم يا اسيد‬
‫اسكوربيك استفاده شود‪ .‬با احتياط محلول هيدروكسيد سديم ‪ 2M‬را به آن اضافه كنيد تا خنثي شود‪.‬‬
‫محلول حاصل به داخل فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -2 -21‬نفتیل آمین یا بتا‪ -‬نفتیل آمین و نمكهایش‬


‫روش امحاء آن مشابه تركيب ‪ -1‬نفتيل آمين مي باشد‪.‬‬

‫‪ -22‬نیكل كربونیل‬
‫در حد بسته‪ :‬بطور ايمن آن را بسته بندي كرده و پس از برچسب زني از طريق سوزاندن امحاء شود‪.‬‬
‫براي سوزاندن‪ ،‬ابتدا با يك حالل قابل اشتعال مخلوط و سپس به داخل كوره پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬فوق العاده احتياط شود‪ .‬با احتياط حمل شود‪ .‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش‪،‬‬
‫عينك حفاظتي و در صورت نياز تجهيزات حفاظت تنفسي پوشيده شوند‪ .‬در زير هود‪ ،‬محلول ‪%2‬‬
‫نيكل كربونيل در تتراهيدروفوران بتدريج به يك بالن ته گرده سه دهانه اي مجهز به قيف يا ورودي‬
‫گاز‪ ،‬ورودي نيتروژن و همزن كه حاوي مقدار زيادي مايع ‪ %02‬موالر سفيد كننده خانگي است‪ ،‬در‬
‫حال همزدن اضافه شود‪ .‬فرآيند تجزيه بايستي تحت شرايط اتمسفر نيتروژن انجام شود‪ .‬پس از اتمام‬
‫افزايش كربونيل‪ ،‬محلول بايستي به مدت يك شب همزده شود‪ .‬محلول حاصل فيلتر شود‪ .‬محلول فيلتر‬
‫شده مي تواند با حداقل ‪ 21‬برابر حجم خود با آب به داخل فاضالب تخليه شود‪ .‬رسوب مرطوب‬
‫باقيمانده (پيروفوريك نيكل) به محلول هيدروكسيد آمونيوم به مقدار زياد افزوده مي شود‪ .‬اين رسوب‬
‫مي تواند صاف شده و پس از بسته بندي و برچسب گذاري براي بازيابي يا دفن در خاكچال امن‬
‫فرستاده شود‪.‬‬

‫‪ -23‬اسید نیتریك‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬يك حفاظ كامل بدن موجود باشد‪ .‬در‬
‫زير هود‪ ،‬اسيد به آرامي به يك سطل آب سرد اضافه شود‪ .‬محلول با كربنات سديم خنثي شده و به‬
‫داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪154‬‬

‫‪ -24‬نیتروبنزن‬
‫در داخل يك ظرف مخصوص امحاء حاللهاي غيرهالوژنه قرارداده شده و براي بازيابي يا امحاء از‬
‫طريق سوزاندن در كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر ارسال شود‪.‬‬
‫‪ -0 -72‬نيتروپروپان‬
‫در داخل يك ظرف مخصوص برچسبدار قرارگرفته و براي بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن ارسال‬
‫شود‪.‬‬

‫‪ -26‬نیتروز آمین ها‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبداري قرار گرفته و مورد بازيابي يا امحاء به روش سوزاندن‬
‫قرار گيرد‪.‬‬
‫در حد ميلي گرم‪ :‬در زير هود كار شود‪ .‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده‬
‫شود‪ .‬مقادير در حد ميلي گرم اين پسماند مي تواند از طريق پااليش با محلول ‪ %3‬اسيد هيدروبرميك‬
‫در اسيد استيك در دماي اتاق‪ ،‬تجزيه شود‪ 1mg .‬نيتروزآمين در ‪ 1-0 ml‬از يك حالل مناسب (مثل‬
‫دي كلرو متان ترجيحاً بدون آب يا دي متيل سولفوكسايد) حل شود‪ .‬با احتياط ‪ 11ml‬از محلول‬
‫هيدروژن برومايد ‪ %3‬در اسيد استيك گالسيال به آن اضافه شود‪ .‬اجازه دهيد تا واكنش براي حداقل ‪0‬‬
‫ساعت انجام شود‪ .‬محلول حاصل با هيدروكسيد سديم ‪ 2M‬خنثي شود‪ .‬مخلوط حاصل به داخل‬
‫مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬
‫در حد گرم‪ :‬زير هود كار شود‪ .‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬محلول‬
‫‪ 1/12M‬دي آلكيل نيتروز آمين در ‪ 211ml‬آب در داخل يك بالن ته گرده سه دهانه اي ‪ 0‬ليتري‬
‫مجهز به همزن و لوله منتهي به زير هود‪ ،‬آماده شود‪ .‬محلول را در حمام يخ خنك كنيد‪211ml .‬‬
‫محلول هيدروكسيد سديم ‪ 1M‬را به آن اضافه كنيد‪ .‬به تدريج ‪ 21g‬از آلياژ با سهم ‪ 21/21‬نيكل‪-‬‬
‫آلومينيوم را در طي مدت ‪ 1‬ساعت به آن اضافه كنيد‪ .‬دهانه ظرف در توالي بين افزودن مواد‪ ،‬بسته‬
‫شود‪ .‬واكنش بسيار گرمازا و توأم با توليد كف است كه اگر آلياژ سريع اضافه شود‪ ،‬ممكن است‬
‫باعث بيرون ريختن كفها به بيرون ظرف شود‪ .‬محتويات ظرف به مدت ‪ 3‬ساعت در حمام يخ همزده‬
‫شود و سپس ‪ 01‬ساعت در دماي اتاق باقي بماند‪ .‬اجازه دهيد قطعات ريز سياه نيكل ته نشين شود‪ .‬فاز‬
‫آبي به آرامي داخل ظرف ديگري تخليه و پس از خنثي شدن به داخل فاضالب شسته شود‪ .‬اجازه‬
‫ندهيد پودر نيكل ته نشين شود چون تمايل به آتش گرفتن دارد‪.‬‬
‫نيكل باقيمانده در ‪ 011ml‬آب در يك ظرف ته گرد ‪ 0 three-necked‬ليتري معلق شده و ‪811ml‬‬
‫اسيد هيدروكلريك ‪ 1N‬به تدريج به آن اضافه و همزده شود‪ .‬همزدن تا حل شدن كل نيكل ادامه يابد‪.‬‬
‫صفحه ‪155‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫محلول حاصل‪ ،‬به آرامي با استفاده از محلول هيدروكسيد سديم قليائي شود تا هيدروكسيد نيكل ته‬
‫نشين شود‪ .‬رسوب جمع شده و براي بازيابي يا دفن در خاكچال امن‪ ،‬بسته بندي شود‪ .‬محلول آبي به‬
‫داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -22‬ان – نیتروزو‪ -‬ان – اتیل اوره‬


‫دستكش‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬مقدار كافي اسيد سولفوريك‬
‫‪ 3M‬به اين پسماند اضافه كنيد تا غلظت ان – نيتروزو‪ -‬ان – اتيل اوره از ‪ %2‬بيشتر نشود‪ .‬پرمنگنات‬
‫پتاسيم را به حدي به اين محلول اضافه كنيد تا غلظت آن معادل ‪ )1/2 g/11ml( 1/3 M‬شود‪ .‬محلول در‬
‫دماي اتاق به مدت ‪ 10‬ساعت همزده شود‪ .‬با افزودن با احتياط محلول آبي هيدروكسيد سديم ‪،%11‬‬
‫م حلول را خنثي كنيد‪ .‬پس از افزودن در حين همزدن‪ ،‬يك محلول آبي اشباع از بي سولفيت سديم‬
‫(تقريباً ‪ 11g‬بي سولفيت سديم در ‪ 32ml‬آب) را تا حدي به محلول اضافه كنيد تا بي رنگ شود‪.‬‬
‫محلول حاصل را به داخل مجراي فاضالب بشوئيد‪.‬‬
‫‪ -78‬ان – نيتروزو‪ -‬ان – متيل اوره‬
‫روش امحاء كامالً مشابه روش ذكر شده ان‪ -‬نيتروزو‪-‬ان‪ -‬اتيل اوره مي باشد‪.‬‬

‫‪ -22‬تترا اكسید اسمیوم‬


‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار قرار گيرد تا مورد بازيابي يا امحاء قرار گيرد‪.‬‬
‫مخلوطهاي واكنش‪ :‬تترا اكسيد اسميوم مي تواند از طريق واكنش با يك الفين به استر اسمات‬
‫تبديل شو د‪ .‬با عبور گاز سولفيد هيدروژن از داخل محلول‪ ،‬رسوب سياه رنگ دي اكسيد اسميوم‬
‫تشكيل مي شود‪ .‬رسوب با فيلتر كردن جدا و براي بازيابي يا امحاء‪ ،‬بسته بندي مي شود‪.‬‬

‫‪ -85‬پاراتیون‬
‫دستكش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ .‬براي هر ‪ 1ml‬پاراتيون‪ 21ml ،‬اسيد سولفوريك ‪ 3M‬و ‪0/2g‬‬
‫پرمنگنات پتاسيم به آن اضافه كنيد‪ .‬مخلوط حاصل به مدت ‪ 4‬ساعت در دماي اتاق همزده شود‪.‬‬
‫محلول با افزودن سودا (احتمال تشكيل كف) يا محلول آبي هيدروكسيد سديم ‪ %2‬خنثي شود‪ .‬محلول‬
‫شفاف نهايي با آب به داخل سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -81‬پنتا كلرو فنول‪:‬‬


‫در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت سوزاندن قرار گيرد‪.‬‬
‫براي سوزاندن اين پسماند‪ ،‬ابتدا بايستي در يك حالل قابل اشتعال حل شده و سپس در كوره مجهز به‬
‫پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪156‬‬

‫‪ -82‬فنول‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت سوزاندن قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬محلول‬
‫‪ 4/7g‬فنول در ‪ 72ml‬آب در يك بالن ته گرده سه دهانه اي ‪ 011ml‬مجهز به همزن‪ ،‬قيف و دماسنج‬
‫آماده شود‪ .‬هپتا هيدرات فروس (‪ 0/2g‬يا ‪ )1/1182M‬در اين مخلوط حل شده و ‪ PH‬آن با اسيد‬
‫سولفوريك رقيق در حد ‪ 2-2‬تنظيم شود‪ .‬پراكسيد هيدروژن ‪ 41ml( %31‬يا ‪ )1/4M‬در حال همزدن‬
‫مخلوط بطور قطره اي در طي يك ساعت به آن اضافه شود‬
‫احتياط‪ :‬نحوه اضافه كردن عامل واكنش زا مهم است‪ .‬اگر پراكسيد هيدروژن و سولفات فروس از‬
‫قبل با هم مخلوط شوند‪ ،‬يك واكنش شديد ممكن است اتفاق افتد‪.‬‬
‫در اين واكنش گرما آزاد مي شود‪ .‬با تنظيم ميزان افزودن پراكسيد هيدروژن يا قرار دادن ظرف‬
‫محلول در حمام يخ‪ ،‬دماي آن در حد ‪ 21-21°c‬كنترل شود‪ .‬همزدن براي ‪ 0‬ساعت ادامه يابد‪ .‬محلول‬
‫براي يك شب به همان حالت باقي مانده و سپس به داخل سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -83‬فسژن و محلولهایش‬
‫سيلندر آن مهر و موم و به توليد كننده اش ارجاع داده شود‪.‬‬
‫فسژن مي تواند به داخل يك اسكرابر آمونياك تخليه شود‪ .‬از طريق عبور حبابي آن از داخل محلول‬
‫هيدروكسيد سديم ‪ %01‬نيز مي توان آنرا تجزيه نمود‪.‬‬

‫‪ -84‬فسفین‬
‫فسفين از طريق تهويه آرام گاز به داخل حجم زيادي از محلول ‪ 1M‬سولفات مس به اسيد فسفريك‬
‫اكسيده مي شود‪ .‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬براي‬
‫پيشگيري از واكنش شديد با هوا‪ ،‬واكنش بايستي تحت اتمسفر نيتروژن در يك بالن ته گرده سه دهانه‬
‫اي مجهز به همزن‪ ،‬ورودي گاز و ورودي نيتروژن انجام شود‪ .‬اجازه دهيد مخلوط واكنش براي چند‬
‫روز ساكن بماند‪ .‬رسوب داخل محلول از آن جدا شده و در همان حالت مرطوب به يك بشر حاوي‬
‫مقدار زياد مايع سفيد كننده خشكشوئي (داراي حدود ‪ %2‬هيپوكلريت سديم) منتقل شود و به مدت‬
‫يك ساعت همزده شود تا اكسيداسيون كل فسفيد مس به فسفات انجام شود‪ .‬محلول نمك مس مي‬
‫تواند به داخل مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -80‬بی فنیلهاي پلی كلرینه‪:‬‬


‫به دليل ثبات باالي اين گروه از پسماندها‪ ،‬نياز به زباله سوز با دماي باال (‪ )1011-1211 °c‬براي تجزيه‬
‫كامل آنها مي باشد‪ .‬زباله سوز بايستي مجهز به پس سوز و اسكرابر باشد‪.‬‬
‫صفحه ‪157‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -86‬سیانید پتاسیم‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬اين پسماند را به محلول ‪%1‬‬
‫هيدروكسيد سديم (حدود ‪ 21ml‬به ازاء هر ‪ 1g‬سيانيد) اضافه كنيد‪ .‬در حال همزدن‪ ،‬به آرامي مايع‬
‫سفيد كننده خانگي را (حدود ‪ 71ml‬به ازاء هر ‪ 1g‬سيانيد) به آن اضافه كنيد‪ .‬محلول را از لحاظ وجود‬
‫سيانيد با تست نيل پروس‪ 1‬آزمايش كنيد‪ .‬براي ‪ 1ml‬از محلول‪ ،‬دو قطره از محلول سولفات فروس تازه‬
‫اضافه كنيد‪ .‬مخلوط حاصل را براي حداقل ‪ 21‬ثانيه بجوشانيد‪ .‬آنرا تا دماي اتاق خنك كنيد و دو‬
‫قطره محلول كلريد فريك ‪ %1‬به آن اضافه كنيد‪ .‬اسيد هيدروكلريك ‪ 2M‬را تا زماني كه مخلوط‬
‫اسيدي مايل به ليتموس (تورنسل) شود اضافه كنيد‪ .‬اگر سيانيد در محلول وجود داشته باشد‪ ،‬يك‬
‫رسوب آبي غليظ تشكيل مي شود (غلظتهاي بيشتر از ‪ 1ppm‬سيانيد قابل تشخيص است)‪ .‬اگر نتيجه‬
‫آزمايش مثبت بود‪ ،‬به محلول اصلي سيانيد‪ ،‬مايع سفيد كننده بيشتري اضافه شده و آزمايش تكرار‬
‫شود‪ .‬زماني كه نتيجه آزمايش منفي شد‪ ،‬مي توان آنرا با حداقل ‪ 21‬برابر حجم خود با آب به داخل‬
‫سيستم فاضالب تخليه نمود‪.‬‬

‫‪ -82‬پروپیلن ایمین یا ‪ -2‬متیل آزیریدین‬


‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار قرار گيرد تا مورد بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن‬
‫قرار گيرد‪ .‬براي سوزاندن‪ ،‬ابتدا در داخل يك حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به‬
‫پس سوز و اسكرابر پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪7/3g .‬‬
‫(‪ )1/10M‬از ورقه هاي هيدروكسيد پتاسيم ‪ %82‬را در يك بالن ته گرد سه دهانه اي ‪111ml‬مجهز به‬
‫همزن‪ ،‬كندانسور‪ ،‬قيف و حمام بخار يا آب گرم‪ ،‬قرار دهيد‪ .‬با همزدن محكم‪ ،‬سريعاً ‪ 31/2ml‬از اتانول‬
‫‪ % 32‬را به آن اضافه كنيد‪ .‬هيدروكسيد پتاسيم در عرض چند دقيقه حل شده و باعث افزايش دماي‬
‫محلول تا ‪ 22 °c‬خواهد شد‪ .‬محلول را در حالت رفالكس گرم كنيد و پروپيلن ايمين (‪ 7ml‬يا ‪)1/1M‬‬
‫را به صورت قطره قطره طوري اضافه كنيد تا سطح مايع داخل بالن ثابت بماند‪ .‬تحت شرايط مذكور‬
‫همراه با همزدن (جلوگيري از توليد حباب) براي ‪ 0‬ساعت ديگر‪ ،‬آنرا گرم كنيد‪ .‬محلول را خنك‬
‫كرده و پس از رقيق كردن با آب‪ ،‬آنرا به مجراي فاضالب تخليه كنيد‪.‬‬

‫‪ -88‬پیریدین‬
‫در حد بسته‪ :‬بازيابي شود يا براي امحاء از طريق سوزاندن‪ ،‬بسته بندي و برچسب زده شود‪.‬‬

‫‪1- Prussian blue‬‬


‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪158‬‬

‫مقادير كم‪ :‬دستكش الستيكي‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬پيريدين (‪ )1ml‬در ‪21ml‬‬
‫اسيد سولفوريك ‪ 3M‬حل شود‪ 11g .‬پرمنگنات پتاسيم وزن شده و بخش كوچكي از آن (جامد) در‬
‫داخل محلول پيريدين در طي مدت ‪1‬ساعت همزده شود‪ .‬مخلوط حاصل در دماي اتاق به مدت ‪48‬‬
‫ساعت همزده شود‪ .‬پس از آن با افزودن كربنات سديم جامد يا محلول هيدروكسيد سديم ‪،%11‬‬
‫محلول خنثي شود‪ .‬به محلول خنثي بي سولفيت سديم تا حدي اضافه شود تا كامالً بي رنگ شود‪ .‬مايع‬
‫روشن حاصل را به آرامي به داخل مجراي فاضالب تخليه و هرگونه مواد جامد قهوه اي رنگ‬
‫باقيمانده همانند يك زباله معمولي امحاء شود‪.‬‬

‫‪ -82‬رزورسینول‬
‫در حد بسته‪ :‬در ظرف مجزاي برچسبداري براي بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن قرار داده شود‪.‬‬
‫در يك حالل قابل اشتعال حل شده و به داخل كوره مجهز به پس سوز پاشيده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬يك محلول از‬
‫‪ )1/12M( 2/2g‬از رزورسينول در ‪ 72ml‬آب در داخل يك بالن ته گرد سه دهانه اي ‪ 011ml‬مجهز به‬
‫همزن‪ ،‬قيف و دماسنج‪ ،‬آماده شود‪ .‬سپس هپتاهيدرات سولفات فروس (‪ 0/32g‬يا ‪ )1/1182M‬در‬
‫مخلوط حل شده و ‪ PH‬آن با اسيد سولفوريك رقيق در حد ‪ 2‬تا ‪ 2‬تنظيم شود‪ .‬پس از آن ‪41ml‬‬
‫پراكسيد هيدروژن ‪ %31‬به صورت قطره اي در طي يك ساعت همزمان با همزدن مخلوط به آن‬
‫اضافه شود‪.‬‬
‫احتياط‪ :‬روش اضافه كردن عامل واكنش بسيار مهم است‪ .‬اگر پراكسيد هيدروژن و سولفات فروس‬
‫پيش مخلوط شوند‪ ،‬واكنش شديدي ممكن است رخ دهد‪.‬‬
‫در طي واكنش گرما آزاد مي شود‪ .‬دماي محلول بايستي با تنظيم نرخ افزايش پراكسيد‬
‫هيدروژن و حمام يخ در حد ‪ 21-21°c‬حفظ شود‪ .‬همزدن محلول براي ‪ 0‬ساعت ديگر ادامه يابد‪.‬‬
‫همزمان دماي آن تا حد دماي محيط كاهش مي يابد‪ .‬محلول حاصل به مدت يك شب به حالت‬
‫ساكن باقي مانده و سپس مي توان آنرا به داخل مجراي فاضالب تخليه كرد‪.‬‬

‫‪ -25‬سلنیوم و تركیباتش‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار براي بازيابي يا امحاء از طريق دفن در يك خاكچال‬
‫ايمن‪ ،‬قرار داده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش‪ ،‬روپوش‪ ،‬عينك حفاظتي و رسپيراتور (يا كار در زير هود) پوشيده شود‪ .‬نمك‬
‫سلنيوم در آب حل شده و محلول با افزودن هيدروكسيد سديم ‪ 1M‬يا اسيد سولفوريك ‪ 1M‬خنثي‬
‫صفحه ‪159‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫شود‪ .‬محلول ‪ 1M‬سولفيد سديم (حل كردن ‪ 7/8g‬سولفيد سديم در ‪ 111ml‬آب) به محلول نمك‬
‫سلنيوم اضافه و ‪ PH‬آن مجدداً با محلول اسيد سولفوريك ‪ 1M‬در حد خنثي تنظيم شود‪ .‬رسوب‬
‫تشكيل شده در محلول با آهسته خالي كردن مايع روئي يا فيلتر كردن جدا شود‪ .‬رسوب باقيمانده‬
‫شسته‪ ،‬خشك و بازيابي شود يا براي امحاء از طريق دفن در خاكچال ايمن‪ ،‬ارسال گردد‪.‬‬

‫‪ -21‬سدیم آزید‬
‫دستكش بوتيل ر ابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود و پشت شيلد حفاظتي‪ ،‬با احتياط‬
‫و به آرامي آزيد را به محلول نيترات آمونيوم سريك ‪ 123ml( %2/2‬به ازاء هر گرم آزيد) همراه با‬
‫تكان دادن محلول اضافه كنيد تا مواد جامد به شكل سوسپانسيون درآيند‪ .‬محلول واكنش خنك شود‪.‬‬
‫كامل شدن واكنش تست شود‪ .‬اگر رنگ محلول به شكل نارنجي بود نشانگر تجزيه كامل آزيد است‪.‬‬
‫براي آزمايش دقيق تر يك قطره از محلول بر روي گودي يك صفحه چاهك دار قرار داده شود و ‪1‬‬
‫يا ‪ 0‬قطره از اسيد هيدروكلريك رقيق به آن اضافه شود‪ .‬يك قطره از محلول كلريد فريك به آن‬
‫اضافه و صفحه به آرامي گرم شود‪ .‬رنگ قرمز محلول نشانگر اسيد هيدرازوئيك و كامل نبودن تجزيه‬
‫است و لذا بايستي محلول نيترات آمونيوم سريك بيشتري الزم است‪.‬‬
‫پس از اتمام واكنش‪ ،‬مخلوط حاصل به داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -22‬سدیم سیانید‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت امحاء قرار گيرد‪.‬‬
‫محلولها يا مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬در زير هود‪،‬‬
‫سيانيد سديم به محلول هيدروكسيد سديم ‪( %1‬حدود ‪ 21ml‬به ازاء هر گرم سيانيد) اضافه شود‪ .‬به‬
‫محلول پايه سيانيد‪ ،‬مايع سفيد كننده خانگي (حدود ‪ 71ml‬به ازاء هر گرم سيانيد) به آرامي در حال‬
‫همزدن افزوده شود‪ .‬وقتي افزودن مايع سفيد كننده به اتمام رسيد‪ ،‬مخلوط حاصل از لحاظ باقي ماندن‬
‫سيانيد با تست نيل پروس آزمايش كنيد (روش كار در بخش سيانيد پتاسيم توضيح داده شده است)‪.‬‬
‫اگر سيانيد باقي مانده بود‪ ،‬مايع سفيد كننده بيشتري به مخلوط اضافه شود و آزمايش تكرار گردد‪ .‬پس‬
‫از اتمام كار‪ ،‬محلول به داخل سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -23‬استی بین یا تري هیدرید آنتی موان‬


‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش‪ ،‬عينك‪ ،‬ماسك صورت و تجهيزات حفاظت تنفسي هوارسان پوشيده‬
‫شود‪ .‬سيلندر در حال نشت به فضاي ايمن بيرون (روباز) يا به زير هود منتقل شود‪ .‬يك شير كنترلي‬
‫مناسب با شيلنگ بلند به سيلندر متصل شود‪ .‬گاز به آرامي به داخل محلول آبي هيدروكسيد سديم‬
‫‪ %12‬تخليه شود‪ PH .‬محلول هيدروكسيد سديم (‪ )7-8‬با اسيد سولفوريك ‪ 1M‬يا هيدروكسيد سديم‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪160‬‬

‫‪ 1M‬تنظيم شود‪ .‬هيدروكسيد آنتي موان در قلياي قوي‪ ،‬نامحلول است‪ .‬رسوب تشكيل شده با فيلتر‬
‫كردن محلول‪ ،‬جدا و براي دفن در خاكچال ايمن‪ ،‬بسته بندي شود‪ .‬محلول آبي خنثي شده و به داخل‬
‫مجراي فاضالب تخليه شود‪.‬‬

‫‪ -24‬استرپتوزوتوسین‬
‫دستكش الستيكي‪ ،‬لباس كار و عينك پوشيده شود‪ .‬در زير هود كار شود‪ .‬براي ‪ 11ml‬از محلول آبي‬
‫حاوي ‪ 48mg‬استرپتوزوتوسين‪ 0ml ،‬اسيد سولفوريك غليظ و ‪ 0g‬پرمنگنات پتاسيم افزوده شود‪.‬‬
‫مخلوط حاصل به مدت ‪ 10‬ساعت همزده شود‪ .‬محلول با افزودن آرام سودا يا محلول هيدروكسيد‬
‫سديم ‪ % 11‬خنثي شود‪ .‬پس از آن در حين همزدن‪ ،‬محلول بي سولفيت سديم اشباع به آن اضافه شود‬
‫تا محلول بي رنگي شكل بگيرد‪ .‬محلول حاصل به داخل سيستم فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -20‬اسید سولفوریك‪:‬‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬با احتياط و به آرامي به‬
‫حجم زيادي از آب يخ‪ ،‬اضافه شود‪ .‬به آرامي و با احتياط كربنات سديم به آن اضافه شود تا محلول‬
‫خنثي گردد‪ .‬محلول خنثي به داخل مجراي فاضالب شسته شود‪.‬‬

‫‪ -26‬تترا هیدرو فوران‬


‫ظروف حاوي تترا هيدرو فوران كه باز شده و بيش از يك سال قدمت دارند‪ ،‬ممكن است حاوي‬
‫مقادير خطرناكي از پراكسيدها باشند‪ .‬بطور خاص اگر ظروف داراي درپوش پيچي باشند‪ ،‬نبايد باز‬
‫شوند در غير اين صورت بايستي توسط مراكز صالحيت دار امحاء شوند‪ .‬زماني ظرف مي تواند بطور‬
‫ايمن باز شود كه وجود پراكسيدها به روش زير آزمايش شود‪:‬‬
‫دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشيده شود‪ 111mg .‬يديد پتاسيم در ‪ 1ml‬اسيد‬
‫استيك گالسيال حل شود‪ 1ml .‬تتراهيدروفوران اضافه شود‪ .‬ايجاد رنگ زرد كم رنگ در محلول‬
‫نشان دهنده مقدار كم (‪ )1/111-1/112%‬و رنگ زرد غليظ يا قهوه اي نشانگر غلظت زياد (‪ 1/11%‬و‬
‫خطرناك) پراكسيد در نمونه مي باشد‪ .‬براي حذف پراكسيدها‪ ،‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك‬
‫حفاظتي پوشيده شود‪ .‬تترا هيدروفوران (‪ )111ml‬را به داخل يك قيف مجزا ريخته و با محلول تازه‬
‫متا بي سولفيت سديم آبي (‪ )01ml‬به مدت ‪ 3‬دقيقه تكان داده شود‪ .‬فشار داخل قيف را به فواصل‬
‫زماني ‪ 11‬ثانيه آزاد كنيد‪ .‬اليه آبي داخل قيف جدا شود‪ .‬تتراهيدروفوران را مجدداً از لحاظ امكان‬
‫باقيماندن مقادير جزئي پراكسيدهاي دي آلكيل كه ممكنست توسط متا بي سولفيت تصفيه نشده‬
‫باشند‪ ،‬آزمايش كنيد‪ .‬اگر پراكسيدي وجود نداشته باشد‪ ،‬اتر مي تواند براي استفاده مجدد خشك‬
‫شود و يا براي امحاء از طريق سوزاندن بسته بندي شود‪ .‬اگر هنوز پراكسيدي وجود داشته باشد‪ ،‬در‬
‫صفحه ‪161‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫زير هود‪ ،‬تتراهيدروفوران داخل ظرف ته گرد ‪ 021ml‬مجهز به كندانسور قرار گرفته و محلول‬
‫‪ 111mg‬يد پتاسيم در ‪ 2ml‬اسيد استيك گالسيال به آن افزوده و يك قطره اسيد هيدروكلريك غليظ‬
‫به آن اضافه شود‪ .‬محلول حاصل به مدت يك ساعت به آرامي در حمام بخار رفالكس شود‪.‬‬
‫تتراهيدروفوران براي امحاء از طريق سوزاندن‪ ،‬بسته بندي شود‪.‬‬

‫‪ -22‬تالیوم و نمكهایش‬
‫نمكهاي كربنات و سولفات آن در آب محلول است‪ .‬اكسيد تاليوم در آب ايجاد هيدروكسيد مي كند‪.‬‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار قرار گيرد تا مورد بازيابي يا امحاء قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش‪ ،‬عينك و ماسك صورت پوشيده شود‪ .‬در زير هود نمك‬
‫تاليوم را در آب حل كنيد‪ .‬محلول آبي سولفيد سديم ‪ %11‬را آنقدر به محلول اصلي اضافه كنيد تا‬
‫رسوب بيشتري تشكيل نشود‪ .‬رسوب سولفيد سديم را فيلتر كنيد و پس از خشك و بسته بندي براي‬
‫دفن در خاكچال ايمن ارسال كنيد‪ .‬سولفيد اضافي موجود در محلول فيلتر شده را با مايع سفيد كننده‬
‫خشكشوئي تجزيه و سپس محلول را با اسيد هيدروكلريك ‪ 2M‬خنثي كنيد‪ .‬اين محلول را مي توان به‬
‫داخل سيستم فاضالب تخليه نمود‪.‬‬

‫‪ -28‬تیو اوره یا تیو كاربامید‬


‫در حد بسته‪ :‬در ظرف برچسبداري قرار گيرد تا از طريق سوزاندن امحاء شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش نيتريل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬در زير هود‪ ،‬تيو اوره جامد‬
‫داخل ظرفي قرار گرفته و به آن به قدري آب اضافه كنيد تا بطور كامل حل شود‪ .‬به ازاء هر ‪ 1g‬تيو‬
‫اوره‪ 111ml ،‬مايع سفيد كننده خانگي (حاوي ‪ %2‬هيپوكلريت سديم) به آن اضافه شود‪ .‬مخلوط‬
‫حاصل يك شب به همان حالت باقي بماند‪ .‬محلول را به داخل شبكه فاضالب بريزيد‪.‬‬

‫‪ -22‬ارتو تولوئیدن‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار قرار گيرد تا مورد بازيابي يا امحاء از طريق سوزاندن‬
‫قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬به يك‬
‫ظرف ته گرد ‪ 111ml three-neck‬مجهز به همزن‪ ،‬قيف و دماسنج‪ 0/2ml ،‬آب‪ 7/2ml ،‬اسيد‬
‫هيدروكلريك غليظ و ‪ )1/10M( 4/04g‬ارتوتولوئيدن ريخته شود‪ 1/2g .‬نيتريت سديم ‪ %37‬در ‪3/2ml‬‬
‫آب حل كرده و آنرا به صورت قطره قطره به مخلوط هيدروكلريد ارتو تولوئيدن داخل ظرف اضافه‬
‫كنيد‪ .‬افزودن محلول بايستي توأم با همزدن بوده و از حمام يخ براي ثابت نگهداشتن دما در حد‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ ‫صفحه ‪162‬‬

‫‪ -2-1°c‬استفاده شود‪ .‬پس از افزودن محلول‪ ،‬همزدن مخلوط داخل ظرف به مدت ‪ 31‬دقيقه ديگر‬
‫ادامه يابد‪ .‬با حفظ دما در حد ‪ )1/4M( 41/2ml ، -2-1°c‬از اسيد هيپوفسفروس ‪( %21‬پيش سرد شده‬
‫تا دماي ‪ )1°c‬در طي مدت ‪ 11‬تا ‪ 12‬دقيقه به مخلوط اضافه شود‪ .‬همزدن را به مدت ‪ 1‬ساعت ادامه‬
‫دهيد‪ .‬اجازه دهيد مخلوط حاصل به مدت ‪ 04‬ساعت در دماي اتاق ساكن بماند و سپس با دو بخش‬
‫‪ 11ml‬از تولوئن آنرا استخراج كنيد‪ .‬دي متيل بي فنيل‪ ،‬ماده استخراج شده تولوئن كه محصول‬
‫دآميناسيون است را براي سوزاندن بسته بندي كنيد‪ .‬فاز آبي را به داخل فاضالب بشوئيد‪.‬‬

‫‪ -155‬تولوئن‬
‫در يك ظرف امحاء مخصوص حاللهاي غيرهالوژنه براي بازيابي يا سوزاندن قرار داده شود‪ .‬سوزاندن‬
‫تولوئن از طريق اختالط آن با يك حالل قابل اشتعال تر‪ ،‬آسان تر خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -151‬تریاالت یا اس‪2-‬و‪3‬و‪ -3‬تري كلرو آلیل دي ایزو پروپیل تیوكاربامات‬


‫عي نك و دستكش حفاظتي بپوشيد‪ .‬فرآيند امحاء اين پسماند مختص ترياالت در شكل گرانولي حاوي‬
‫‪ %11‬اجزاء فعال است‪ .‬براي ‪ 1/3g‬از اين فرموالسيون‪ 21ml ،‬اسيد سولفوريك ‪ 0M‬حاوي ‪1/2g‬‬
‫پرمنگنات پتاسيم اضافه كنيد‪ .‬مخلوط را در دماي اتاق براي ‪ 04‬ساعت هم بزنيد‪ .‬اگر رنگ بنفش‬
‫محلول از بين رفت‪ 1/2g ،‬ديگر پرمنگنات پتاسيم اضافه نموده و براي ‪ 04‬ساعت ديگر همزدن ادامه‬
‫يابد‪ .‬پرمنگنات اضافي را با افزودن بي سولفيت سديم كاهش دهيد و محلول اصلي را با محلول ‪%11‬‬
‫هيدروكسيد سديم‪ ،‬خنثي كنيد‪ .‬مايع نهائي را به داخل شبكه فاضالب تخليه و هرگونه رسوب‬
‫باقيمانده قهوه اي رنگ دي اكسيد منگنات را همانند زباله معمولي دفع كنيد‪.‬‬

‫‪ -152‬اورتان‬
‫در حد بسته‪ :‬در يك ظرف مجزاي برچسبدار قرار گيرد تا سوزانده شود‪ .‬براي سوزاندن اين پسماند‬
‫قابل اشتعال بايستي از كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر استفاده شود‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬اورتان (‪ )1g‬را در ارلن ‪ 102ml‬داراي همزن مغناطيسي قرار داده و به آرامي ‪111ml‬‬
‫مايع سفيد كننده خانگي (‪ %2‬هيپوكلريت سديم)‪ ،‬به آن اضافه كنيد‪ .‬مخلوط را ‪ 0‬ساعت همزده و‬
‫سپس آنرا با آب به داخل مجراي فاضالب تخليه نمائيد‪.‬‬

‫‪ -153‬وینیل كلراید یا كلرو اتیلن‬


‫در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء به روش سوزاندن قرار گيرد‪.‬‬
‫صفحه ‪163‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫‪ -154‬وینیلیدین كلراید یا ‪1‬و‪ -1‬دي كلرو اتیلن‬


‫در يك ظرف مجزاي برچسبدار جهت بازيابي يا امحاء به روش سوزاندن قرار گيرد‪ .‬اين تركيب‬
‫بايستي در كوره مجهز به پس سوز و اسكرابر سوزانده شود‪.‬‬

‫‪ -150‬گزیلن ها‬
‫در يك ظرف مخصوص حاللهاي غيرهالوژنه برچسبدار جهت امحاء به روش سوزاندن قرار گيرد‪.‬‬
‫مقادير كم‪ :‬دستكش بوتيل رابر‪ ،‬روپوش و عينك حفاظتي پوشده شود‪ .‬زير هود كار شود‪ .‬تجزيه‬
‫مقدادير در حد ميلي گرم مي تواند با تصفيه پسماند با محلول ‪ %3‬اسيد هيدروبرميك در اسيد استيك‬
‫در دماي اتاق انجام شود‪.‬‬
‫راهنماي نحوه صحيح امحاء مواد شيميائي‬ 164 ‫صفحه‬

‫مراجع‬

:‫ به شرح زير هستند‬،‫منابع و مأخذهاي اصلي كه براي تهيه اين راهنماي تخصصي به كار رفته اند‬

- US Environmental Protection Agency (EPA), 2005, Introduction to Hazardous Waste


Identification (40 CFR Parts 261),), Solid Waste and Emergency esponse (5305W)
EPA530-K-05-012

- US Environmental Protection Agency (EPA), 2005, Introduction to land disposal


units (40 CFR part 264/265, subparts K, L, M, N), Solid Waste and Emergency esponse
(5305W) EPA530-K-05-014

- US Environmental Protection Agency (EPA), 2005, Introduction to land disposal


restrictions (40 CFR part 268), Solid Waste and Emergency esponse (5305W) EPA530-
K-05-013.

- Margaret-Ann Armour, 2005, Hazardous laboratory chemical disposal guide, 3 rd ed,


LEIS publisher,Tylor & Francis e-Library, florida, US.

- US Environmental Protection Agency (EPA), 2000, Introduction to Hazardous Waste


Incinerators (40 CFR Parts 264/265, Subpart O), Solid Waste and Emergency Response
(5305W) EPA530-R-99-052 PB2000-101 892.

- US Environmental Protection Agency (EPA), 2011, Electronic Code of Federal


Regulations (e-CFR), Title 40: Protection of Environment, Part 268- Land disposal
restrictions.

- Environmental Health and Safety, Princeton university, Non-Hazardous chemical


wastes, Princeton, NJ.

http://web.princeton.edu/sites/ehs/chemwaste/nonhaz.htm

- Environmental, Health and Safety Office, California Institute of Technology,


Hazardous Waste Management Reference Guide, California. http://safety.caltech.edu

- Environment, Health & Safety Services, University at Buffalo,2003, Hazardous


Chemical Waste Management Guidebook for north and south campus laboratories,
New York.

- Canadian Council of Ministers of the Environment, 2006, National Guidelines for


Hazardous Waste Landfills, 123 Main St., Suite 360 Winnipeg, Manitoba R3C 1A3.
‫صفحه ‪165‬‬ ‫الزامات‪ ،‬دستورالعمل و رهنمودهاي تخصصي مركز سالمت محيط و كار‬

‫در تهيه و تدوين اين سند سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود كشور‪ ،‬در حد امكان بين‬
‫اين راهنما و قوانين موجود كشوري از جمله قانون مديريت پسماند (مصوب ‪1383/0/13‬مجلس) و‬
‫آئين نامه اجرائي آن (مصوب هيئت وزيران در تاريخ ‪ )84/2/2‬و همچنين قوانين و معاهدات بين‬
‫المللي (مثل قانون ‪ ، RCRA‬كنوانسيونهاي استكهلم‪ ،‬بازل و ‪ )...‬با در نظر گرفتن الزامات‪ ،‬دستورالعمل‬
‫ها و راهنماهاي تخصصي ساير كشورها‪ ،‬هماهنگي ايجاد شود‪.‬‬

You might also like