‫جمهوری اسالمی ایران‬

INSO Islamic Republic of Iran ‫استاندارد ملی ایران‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران‬ 86921
st Revision Iranian National Standardization Organization ‫تجدید نظر اول‬
8011

– ‫خوراک انسان و دام‬

‫بیشینۀ رواداری فلزات سنگین و روشهای‬
‫آزمون‬

Food and Feed-

Maximum limit of heavy metals and test
methods

ICS:
 8011‫ سال‬:)‫ (تجدیدنظر اول‬86921 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران‬

2952 ‫ پالک‬،‫خیابان ولیعصر‬،‫ضلع جنوبغربی میدان ونک‬،‫تهران‬

‫ ایران‬-‫ تهران‬35399-9315 :‫صندوقپستی‬
44495593-9:‫تلفن‬
44449381‫ و‬44449848 :‫دورنگار‬
‫ میدان استاندارد‬،‫ شهر صنعتی‬،‫کرج‬
‫ ایران‬- ‫ کرج‬13949-391 :‫صندوق پستی‬
)829(12489813-4 :‫تلفن‬
)829(12484335 :‫دورنگار‬
standard@isiri.gov.ir :‫رایانامه‬

http://www.isiri.gov.ir :‫وبگاه‬

Iranian National Standardization Organization (INSO)

No. Valiasr Ave., South western corner of Vanak Sq., Tehran, Iran
P. O. Box: - , Tehran, Iran

Tel: + ( ) -
Fax: + ( ) ,

Standard Square, Karaj, Iran

P.O. Box: - , Karaj, Iran
Tel: + ( ) -
Fax: + ( )

Email: standard@isiri.gov.ir
Website:http://www.isiri.gov.ir

‫ب‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫به نام خدا‬

‫آشنایی با سازمان ملی استاندارد ایران‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران به موجب بند یک مادۀ ‪ 9‬قانون تقویت و توسعه نظام استتاندارد‪ ،‬ابتالش شتده در دا متاه ‪،3159‬‬
‫وظیفۀ تعیین‪ ،‬تدوین‪ ،‬به روز رسانی و نشر استانداردهاا ملی را به عهده دارد‪.‬‬

‫تدوین استاندارد در حوزههاا مختلف در کمیسیونهاا فنی مرکب از کارشناسان سازمان‪ ،‬صتاحبنظتران مراکتو و مسسستا‬
‫علمی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬تولیدا و اقتصادا آگاه و مرتبط انجام میشود و کوششی همگام با مصالح ملی و با توجه به شترایط تولیتدا‪،‬‬
‫فناورا و تجارا است کته از مشتارکت آگاهانته و منصتفانۀ صتاحبان حتو و نفتع‪ ،‬شتامت تولیدکننتدگان‪ ،‬مصتر کننتدگان‪،‬‬
‫صادرکنندگان و واردکنندگان‪ ،‬مراکو علمی و تخصصی‪ ،‬نهادها‪ ،‬سازمانهاا دولتی و غیردولتی حاصتت متیشتود‪ .‬پتی نتوی‬
‫استانداردهاا ملی ایران براا نظرخواهی به مراجع ذانفع و اعضاا کمیسیونهاا مربوط ارستا متیشتود و پت از دریافتت‬
‫نظرها و پیشنهادها در کمیتۀ ملی مرتبط با آن رشته طرح و در صور تصویب‪ ،‬به عنوان استاندارد ملی (رسمی) ایران چتا و‬
‫منتشر میشود‪.‬‬
‫پی نوی استانداردهایی که مسسسا و سازمانهاا عالقهمند و ذاصالح نیو با رعایت ضوابط تعیتین شتده تهیته متیکننتد‬
‫درکمیته ملی طرح‪ ،‬بررسی و درصور تصتویب‪ ،‬بته عنتوان استتاندارد ملتی ایتران چتا و منتشتر متیشتود‪ .‬بتدین ترتیتب‪،‬‬
‫استانداردهایی ملی تلقی میشود که بر اساس مقررا استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ 9‬تدوین و در کمیتۀ ملی استاندارد مربتوط‬
‫که در سازمان ملی استاندارد ایران تشکیت میشود به تصویب رسیده باشد‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫سازمان ملی استاندارد ایران از اعضاا اصلی سازمان بینالمللی استاندارد )‪ ،3(ISO‬کمیسیون بینالمللی الکتروتکنیتک (‪)IEC‬‬
‫و سازمان بینالمللی اندازهشناسی قانونی )‪ 1(OIML‬است و به عنوان تنها رابط‪ 5‬کمیسیون کدک غذایی )‪ 9(CAC‬در کشتور‬
‫فعالیت میکند‪ .‬در تدوین استانداردهاا ملی ایران ضمن تتوجه بته شترایط کلتی و نیازمنتداهتاا ختاک کشتور‪ ،‬از آخترین‬
‫پیشرفتهاا علمی‪ ،‬فنی و صنعتی جهان و استانداردهاا بینالمللی بهرهگیرا میشود‪.‬‬
‫سازمان ملی استاندارد ایران میتواند با رعایت موازین پی بینی شده در قانون‪ ،‬براا حمایت از مصر کنندگان‪ ،‬حفظ ستالمت‬
‫و ایمنی فردا و عمومی‪ ،‬حصو اطمینان از کیفیتت مصصتو و مالحظتا زیستتمصیطتی و اقتصتادا‪ ،‬اجتراا بعضتی از‬
‫استانداردهاا ملی ایران را براا مصصو تولیدا داخت کشور و‪/‬یا اقالم وارداتی‪ ،‬با تصویب شوراا عتالی استتاندارد‪ ،‬اجبتارا‬
‫کند‪ .‬سازمان میتواند به منظور حفظ بازارهتاا بتین المللتی بتراا مصصتو کشتور‪ ،‬اجتراا استتاندارد کا هتاا صتادراتی و‬
‫درجه بندا آن را اجبارا کند‪ .‬همچنین براا اطمینان بخشیدن به استفادهکنندگان از خدما سازمانها و مسسسا فعتا در‬
‫زمینۀ مشاوره‪ ،‬آموزش‪ ،‬بازرسی‪ ،‬ممیوا و صدور گواهی سیستمهاا مدیریت کیفیت و مدیریت زیستمصیطی‪ ،‬آزمایشگاههتا و‬
‫مراکو واسنجی (کالیبراسیون) وسایت سنج ‪ ،‬سازمان ملی استاندارد اینگونه سازمانها و مسسسا را بر استاس ضتوابط نظتام‬
‫تأیید صالحیت ایران ارزیابی می کند و در صور احراز شرایط زم‪ ،‬گواهینامۀ تأیید صالحیت به آنها اعطا و بر عملکرد آنهتا‬
‫نظار میکند‪ .‬ترویج دستگاه بین المللی یکاها‪ ،‬واسنجی وسایت سنج ‪ ،‬تعیین عیار فلوا گرانبها و انجام تصقیقا کتاربردا‬
‫براا ارتقاا سطح استانداردهاا ملی ایران از دیگر وظایف این سازمان است‪.‬‬

‫‪- International Organization for Standardization‬‬

‫‪- International Electrotechnical Commission‬‬
‫)‪- International Organization for Legal Metrology (Organisation Internationale de Metrologie Legals‬‬
‫‪- Contact point‬‬
‫‪- Codex Alimentarius Commission‬‬

‫ج‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫کمیسیون فنی تدوین استاندارد‬

‫« خوراک انسان و دام ‪ -‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین و روشهای آزمون »‬

‫سمت و‪/‬یا محل اشتغال‪:‬‬ ‫رئیس‪:‬‬

‫پژوهشگاه استاندارد‪ -‬پژوهشکده صتنایع غتذایی و فتراوردههتاا‬ ‫رحمانی‪ ،‬انوشه‬
‫کشاورزا‬ ‫(دکترا ایمنی مواد غذایی)‬

‫دبیر‪:‬‬
‫پژوهشگاه استاندارد‪ -‬مدیریت ارزیابی ریسک‬ ‫نوربخ ‪ ،‬رویا‬
‫(کارشناسی ارشد سمشناسی)‬

‫اعضا‪( :‬اسامی به ترتیب حرو الفبا)‬

‫ستتازمان غتتذا و دارو – اداره کتتت امتتور فتتراورده هتتاا غتتذایی و‬ ‫اسدا نژاد‪ ،‬شبنم‬
‫آشامیدنی‬ ‫(دکترا علوم و صنایع غذایی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا ‪ -‬دفتر مصیط زیست و سالمت غذا‬ ‫اقدامی‪ ،‬افسانه‬
‫(کارشناسی ارشد مصیط زیست )‬

‫سازمان غذا و دارو – اداره کت آزمایشگاههاا مرجع کنتر غذا و‬ ‫اکبرا‪ ،‬بهروز‬
‫دارو و تجهیوا پوشکی‬ ‫( دکترا شیمی تجویه )‬

‫سازمان غذا و دارو – اداره کت آزمایشگاههاا مرجع کنتر غذا و‬ ‫بهروزا مرحمتی‪ ،‬رویا‬
‫دارو و تجهیوا پوشکی‬ ‫(دکترا علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫ستتازمان غتتذا و دارو – اداره کتتت امتتور فتتراورده هتتاا غتتذایی و‬ ‫پوراحمدا‪ ،‬زهره‬
‫آشامیدنی‬ ‫(کارشناسی ارشد تغذیه)‬

‫پژوهشگاه استاندارد‪ -‬پژوهشکده صتنایع غتذایی و فتراوردههتاا‬ ‫تقوا‪ ،‬مازیار‬

‫کشاورزا‬ ‫(دکترا دامپوشکی)‬

‫انجمن افوودنی هاا صنایع غذایی‬ ‫جهانگیرا‪ ،‬پرویو‬

‫تکنولوژا مواد‬ ‫(دکترا علوم و صنایع غذایی گرای‬
‫غذایی)‬

‫ستتازمان غتتذا و دارو – اداره کتتت امتتور فتتراورده هتتاا غتتذایی و‬ ‫حاجیان‪ ،‬مینو‬
‫آشامیدنی‬ ‫(کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬
‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬سازمان دامپوشکی کشور‬ ‫حداد پور‪ ،‬هستی‬
‫(دکترا دامپوشکی‪ ،‬تخصص علوم دارویی)‬

‫پژوهشگاه استاندارد‪ -‬پژوهشکده صتنایع غتذایی و فتراوردههتاا‬ ‫حسنی گنجی‪ ،‬سمیه‬

‫کشاورزا‬ ‫(کارشناسی ارشد شیمی فیویک)‬

‫د‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫سمت و‪/‬یا محل اشتغال‪:‬‬ ‫اعضا‪( :‬اسامی به ترتیب حرو الفبا)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬معاونت امور دام‬ ‫حیدرا‪ ،‬مصمد رضا‬
‫(کارشناسی ارشد تغذیه دام و طیور)‬

‫کانون انجمنهاا صنایع غذایی کشور‬ ‫خداداد‪ ،‬منا‬

‫(کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬معاونت امور زراعت ‪ -‬دفتر گندم‬ ‫خورسندا‪ ،‬هنگامه‬
‫(کارشناسی ارشد گیاهپوشکی)‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران– دفتر نظار بتر اجتراا استتاندارد‬ ‫دانشمند ایرانی‪ ،‬کوروش‬
‫غذایی‪ ،‬آرایشی‪ ،‬بهداشتی و حال‬ ‫(کارشناسی ارشد شیمی فیویک)‬

‫کانون انجمنهاا صنفی صنایع آرد ایران‬ ‫رفیعی طارا‪ ،‬بهروز‬

‫(کارشناسی ارشد بهداشت و کنتر مواد غذایی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬معاونت امور زراعت ‪ -‬دفتر گندم‬ ‫سهرابی‪ ،‬سهراب‬
‫زراعت)‬ ‫( فوق لیسان مهندسی کشاورزا گرای‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬مسسسه تصقیقا خاک و آب‬ ‫شهبازا‪ ،‬کریم‬

‫(دکترا شیمی خاک)‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران – معاونت ارزیابی انطباق و کیفیت‬ ‫شکوهی‪ ،‬طیبه‬
‫(کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا – معاونت امور دام‬ ‫عاشورا‪ ،‬نغمه‬

‫دکترا دامپوشکی‬

‫وزار جهتتاد کشتتاورزا ‪ -‬معاونتتت توستتعه بازرگتتانی و صتتنایع‬ ‫عویوا‪ ،‬نغمه‬

‫کشاورزا‬ ‫(کارشناسی ارشد باغبانی)‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران– دفتر نظار بتر اجتراا استتاندارد‬ ‫فروزمند‪ ،‬سینا‬
‫غذایی‪ ،‬آرایشی‪ ،‬بهداشتی و حال‬ ‫( کارشناسی ارشد میکروبیولوژا)‬

‫مرکو پژوه هاا غال‬ ‫قدیانی‪ ،‬لیال‬

‫(کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران– دفتر نظار بتر اجتراا استتاندارد‬ ‫کامران‪ ،‬سمیه‬
‫غذایی‪ ،‬آرایشی‪ ،‬بهداشتی و حال‬ ‫(کارشناسی ارشد بیوشیمی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا ‪ -‬دفتر مصیط زیست و سالمت غذا‬ ‫کریمی‪ ،‬مصمد حسین‬
‫(کارشناسی ارشد علوم دامی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا – معاونت امور باغبانی‬ ‫گلشاییان‪ ،‬طاهره‬

‫کارشناسی ارشد خاک شناسی‬

‫ه‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫سمت و‪/‬یا محل اشتغال‪:‬‬ ‫اعضا‪( :‬اسامی به ترتیب حرو الفبا)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬سازمان دامپوشکی کشور‬ ‫مصقو‪ ،‬علیرضا‬

‫(دکترا دامپوشکی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬معاونت امور زراعت‬ ‫مصسنی‪ ،‬علی‬

‫(دکترا علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫ستتازمان غتتذا و دارو – اداره کتتت امتتور فتتراورده هتتاا غتتذایی و‬ ‫مسلمی‪ ،‬معصومه‬
‫آشامیدنی‬ ‫(دکترا علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬موسسه تصقیقا علوم دامی‬ ‫مصطفی تهرانی‪ ،‬علی‬
‫( دکترا تغذیه دام)‬

‫ستتازمان غتتذا و دارو – اداره کتتت امتتور فتتراورده هتتاا غتتذایی و‬ ‫منصوریان‪ ،‬بهمن‬
‫آشامیدنی‬ ‫(کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫وزار جهاد کشاورزا‪ -‬مسسسه تصقیقا خاک و آب‬ ‫یگانه‪ ،‬مژگان‬

‫(دکترا خاکشناسی)‬

‫سازمان غذا و دارو – اداره کت آزمایشگاههاا مرجع کنتر غذا و‬ ‫هادیانی‪ ،‬مصمد رسو‬
‫دارو و تجهیوا پوشکی‬ ‫( دکترا سمشناسی)‬

‫سازمان ملی استاندارد ایران– دفتر نظار بتر اجتراا استتاندارد‬ ‫یوسف زاده فعا دقتی‪ ،‬هنگامه‬
‫غذایی‪ ،‬آرایشی‪ ،‬بهداشتی و حال‬ ‫بیوتکنولوژا)‬ ‫(کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزا گرای‬

‫ویراستار‪:‬‬
‫پژوهشگاه استاندارد‪ -‬پژوهشکده صتنایع غتذایی و فتراوردههتاا‬ ‫احمدا‪ ،‬نادیا‬
‫کشاورزا‬ ‫(کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی)‬

‫و‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫فهرست مندرجات‬

‫صفصه‬ ‫عنوان‬
‫ح‬ ‫پی گفتار‬
‫ط‬ ‫مقدمه‬
‫‪3‬‬ ‫‪ 3‬هد و دامنۀ کاربرد‬
‫‪3‬‬ ‫‪ 2‬مراجع الوامی‬
‫‪2‬‬ ‫‪ 1‬اصطالحا و تعاریف‬
‫‪38‬‬ ‫‪ 5‬بیشینۀ روادارا فلوا سنگین‬
‫‪38‬‬ ‫‪ 3-5‬بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در مواد غذایی‬
‫‪35‬‬ ‫‪ 2-5‬بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در افوودنیهاا خوراکی‬
‫‪29‬‬ ‫‪ 1-5‬بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در خوراک دام‬
‫‪18‬‬ ‫‪ 9‬روش نمونه بردارا‬
‫‪18‬‬ ‫‪ 9‬روش هاا آزمون‬
‫‪13‬‬ ‫پیوست الف (آگاهیدهنده) روش تخمین بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در مواد غذایی‬
‫‪19‬‬ ‫پیوست ب (آگاهیدهنده) سبد غذایی خانوار به کار رفته در مصاسبا‬
‫‪19‬‬ ‫(آگاهیدهنده) مقادیر مرجع بهکار رفته براا ارزیابی خطر فلوا سنگین‬ ‫پیوست‬
‫‪19‬‬ ‫(آگاهیدهنده) احتما وقوع فلوا سنگین براا سایر فراوردهها‬ ‫پیوست‬
‫پیوستتت (آگتتاهیدهنتتده) بیشتتینۀ روادارا فلتتوا ستتنگین در ختتوراک دام برحستتب ‪14‬‬
‫فلو سنگین‬
‫‪53‬‬ ‫کتابنامه‬

‫ز‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫پیشگفتار‬

‫استاندارد « خوراک انسان و دام ‪ -‬بیشینۀ روادارا فلوا سنگین و روشهاا آزمون» کته نخستتین بتار در‬
‫سا ‪ 3145‬تدوین و منتشر شد‪ ،‬بر اساس پیشنهادهاا دریافتی و بررسی و تأیید در کمیسیونهاا مربتوط‬
‫براا اولین بار مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در یکهوار و هشتصد و بیست و یکمین اجالستیه کمیتتۀ ملتی‬
‫استاندارد خوراک و فراوردههاا کشاورزا مورخ ‪ 3588/2/29‬تصویب شد‪ .‬اینک این استاندارد به استناد بنتد‬
‫یک مادۀ ‪ 9‬قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد‪ ،‬ابالششده در دا ماه ‪ ،3159‬به عنوان استاندارد ملی ایران‬
‫منتشر میشود‪.‬‬
‫استانداردهاا ملی ایران بر اساس استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 9‬استانداردهاا ملی ایران‪ -‬ستاختار و شتیوۀ‬
‫نگارش) تدوین میشوند‪ .‬براا حفظ همگامی و هماهنگی با تصو و پیشرفتهاا ملی و جهانی در زمینته‬
‫صنایع‪ ،‬علوم و خدما ‪ ،‬استانداردهاا ملی ایران در صور لووم تجدیدنظر خواهند شد و هر پیشنهادا کته‬
‫براا اصالح و تکمیت این استانداردها ارائه شود‪ ،‬هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط موردتوجه قترار‬
‫خواهد گرفت‪ .‬بنابراین‪ ،‬باید همواره از آخرین تجدیدنظر استانداردهاا ملی ایران استفاده کرد‪.‬‬
‫این استاندارد جایگوین استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ : 32594‬سا ‪ 3145‬میشود‪.‬‬
‫منابع و مأخذا که براا تهیه و تدوین این استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زیر است‪:‬‬
‫‪- Codex stan‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪, Codex general standard for contaminants and toxins in food and‬‬
‫‪feed‬‬
‫‪- Commission regulation (EC) No.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪, Setting maximum levels for criteria‬‬
‫‪contaminations in foodstuffs‬‬
‫‪- Directive‬‬ ‫‪/ /EC of the european parliament and of the council of‬‬ ‫‪May‬‬ ‫‪on‬‬
‫‪undesirable substances in animal feed - Council statement‬‬
‫‪- Commission regulation (EU) No.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪of March, Specifications for food additives‬‬
‫‪listed in annexes II and III to regulation (EC) No.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪of the european parliament‬‬
‫‪and of the council text with EEA relevance‬‬
‫‪ -9‬طرح جامع مطالعا الگوا مصر مواد غذایی خانوار و وضعیت تغذیته اا کشتور‪ -‬گتوارش ملتی ستا‬
‫‪ ،3195-43‬انستیتو تصقیقا تغذیه اا و صنایع غذایی کشور‬
‫‪ -9‬بررسی نتایج آزمای هاا انجام شده در آزمایشگاه فلوا سنگین پژوهشگاه استاندارد و آزمایشتگاههتاا‬
‫همکار بر روا انواع مواد غذایی‪ ،‬سا ‪ 3159‬و ‪3159‬‬
‫‪ -9‬بررسی نتایج آزمای هاا انجام شده در موسسه تصقیقا خاک و آب مربوط به اجتراا طترح مشتترک‬
‫ملی پای میوان سرب و کادمیم در گندمهاا مصرفی کشور‪ ،‬سا ‪3159‬‬

‫ح‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫مقدمه‬

‫کنتر بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در مواد غذایی یکی از مواردا است که بتراا حفتظ ستالمت مصتر‬
‫کنندگان مواد غذایی و نیت به ایمنی غذایی باید مورد توجه قرار گیرد‪ .‬با توجه به عوارض جبرانناپذیر حاد و‬
‫مومن فلوا سنگین در بدن انسان که از تأثیر بر سیستم عصبی تا سرطانزایی طبقهبندا میشوند‪ ،‬موجب‬
‫شده تا حساسیت و اهمیت این موضوع را دو چندان نماید‪ .‬در کشور ما نیو نظر به اهمیت سالمت جامعه این‬
‫امر از دیرباز مورد توجه بوده است‪.‬‬
‫در این استاندارد ملی سعی شده است تا با درنظر گرفتن آخرین منابع علمی معتبر به این امر پرداخته شود‪ .‬بر ایتن‬
‫اساس پ از بررسی استانداردهاا بینالمللی کدک غتذایی‪ ،‬مقتررا اتصادیته اروپتا و همچنتین استتانداردهاا‬
‫سازمان بینالمللی استاندارد ‪ ISO‬در نهایت استانداردهاا ذیت به عنوان مرجتع اصتلی در ایتن استتاندارد در نظتر‬
‫گرفته شد‪:‬‬
‫‪ Codex stan‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪, Codex General Standard for Contaminants and Toxins in Food‬‬
‫‪and Feed‬‬
‫‪ Commission Regulation (EC) No‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪, Setting maximum levels for criteria‬‬
‫‪contaminations in foodstuffs‬‬
‫‪ Directive‬‬ ‫‪/ /EC of the European Parliament and of the Council of‬‬ ‫‪May‬‬ ‫‪on‬‬
‫‪undesirable substances in animal feed - Council statement.‬‬
‫لیکن با توجه به وجود تفاو هاا مشخص شده در عادا غذایی وتنوع سبد غذایی در کشور ایتران نستبت بته ستایر‬
‫کشورها‪ ،‬در کمیته فنی تدوین این استاندارد تصمیم گرفته شد تا با ارزیابی خطر نسبت به پذیرش یتا عتدم پتذیرش‬
‫بیشینه روادارا نوشته شده در دو استاندارد با اقدام شود‪ .‬بر این اساس و با اجماع نظر کمیته فنتی‪ ،‬از بتین‬
‫روشهاا متداو ارزیابی خطر‪ ،‬روش ارائهشده در مدارک زیر که توستط ستازمان خواربتار و کشتاورزا ملتت‬
‫متصد )‪ (FAO‬انتشار یافته‪ ،‬براا ارزیابی خطر در زمینه بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در کشور ایران انتخاب‬
‫شده است‪:‬‬
‫‪ FAO/WHO EHC‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪, Principles and methods for the risk assessment of‬‬
‫‪chemicals in food, chapter‬‬
‫‪ WHO:‬‬ ‫‪, Guidelines for the study of dietary intakes of chemical contaminants,‬‬
‫‪Geneva, World Health Organization (WHO publication No. ).‬‬
‫بر اساس این روش ابتدا اطالعا مربوط به سبد غذایی خانوار درباره فراوردههاا غذایی که بیشترین احتما‬
‫وجود آلودگی به هریک از فلوا موردنظر را دارا بودند‪ ،3‬از انستیتو تصقیقا تغذیهاا و صنایع غذایی کشور‬
‫‪2‬‬
‫و سایر منابع شامت‪ :‬مرکو آمار ایران‪ ،‬دادههتاا بانتک مرکتوا ایتران و طترح بتینالمللتی ‪GEMS FOOD‬‬
‫بر اساس روش مصاسباتی که در پیوست الف این استاندارد شرح داده شده‪ ،‬با لصتا‬ ‫جمعآورا شد‪ .‬سپ‬

‫‪ -3‬اطالعا مربوط به بیشترین احتما وجود آلودگی به هریک از فلوا مورد نظر بر اساس آخرین گتوارشهتاا حاصتت از نتتایج بررستیهتاا کمیتته‬
‫مشترک متخصصان سازمان خواربار و کشاورزا ملت متصد و سازمان بهداشت جهتانی در خصتوک افوودنتیهتاا ختوراکی )‪ (JECFA‬تهیته و ستپ‬
‫فهرستبندا شد‪.‬‬
‫‪-Global Environment Monitoring System Food‬‬

‫ط‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫نمودن دادههاا واقعی حاصت از بررسی دقیو نتایج پای مواد غذایی (بی از‪ 12888‬نتیجه آزمون در مواد‬
‫غذایی مختلف) و نتایج طرح ملی گندم‪ ،‬بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در فراورده هاا غذایی تعیین شد‪.‬‬
‫طبو جدو ‪ 2‬این استاندارد نیو با توجه به عدم وجود اطالعا کتافی در خصتوک ستبد غتذایی مربتوط بته‬
‫افوودنیهاا خوراکی و نیو متفاو بودن روش ارزیابی خطر براا مواد شیمیایی به عنوان افوودنی در تهیته و‬
‫تولید مواد غذایی بهکار میروند‪ ،‬کمیته فنی تصمیم گرفت تا بیشینۀ روادارا در خصوک این ترکیبا طبتو‬
‫مقررا اتصادیه اروپا درباره افوودنیهاا خوراکی‪ 3‬تعیین شود‪.‬‬
‫طبو جدو ‪ 1‬این استاندارد نیو کمیته فنی تصمیم گرفت تا با مبنا قرار دادن مقررا اتصادیه اروپتا دربتاره‬
‫بیشینۀ روادارا مواد ناپذیرفتنی در خوراک دام‪ ،2‬جدو مربتوط بته فلتوا ستنگین در آن را بتدون تغییتر‬
‫استفاده کند‪.‬‬
‫همانگونه که ذکر شد این استاندارد ملی نتیجه مطالعا و تصقیقا کمیته فنتی و بتر پایته دانت روز در‬
‫زمینه ارزیابی خطر تدوین شده است‪ .‬بدیهی است با توجه به اهمیت موضوع و نق آن در بتا بردن ستطح‬
‫سالمت جامعه و نیو با توجه به پویا بودن بصث ارزیابی خطر‪ ،‬چناچه هریک از متغیرهاا ارزیابی خطر اعم از‬
‫میوان دریافت قابت تصمت روزانه موقتی)‪ ، 1(PTDI‬فهرست مواد غذایی با بیشترین احتما آلودگی‪ ،‬مقتادیر‬
‫آلودگی و سبد غذایی و نیو روش هاا ارزیابی خطر تغییتر کنتد‪ ،‬ایتن استتاندارد بایتد در استرع وقتت متورد‬
‫بازنگرا و تجدید نظر قرار گیرد‪.‬‬
‫از آنجا که در تمام استانداردهاا بینالمللی بیشینۀ روادارا فلوا سنگین آبآشامیدنی از مواد غذایی جتدا‬
‫شده است‪ ،‬در این استاندارد صرفاً بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در مواد غذایی ذکر شتده و بتراا بیشتینۀ‬
‫روادارا فلوا سنگین در آبآشامیدنی و نیو سایر ویژگیهاا فیویکتی و شتیمیایی آبآشتامیدنی‪ ،‬بایتد بته‬
‫استاندارد ملی ایران به شمارۀ ‪ 3891‬مراجعه شود‪ .‬ولیکن در مصاسبا ارزیابی خطر باقیمانده فلوا سنگین‬
‫در آب براا تخمین مواجهه در نظر گرفته شده است‪.‬‬
‫همچنین مواردا مانند‪ :‬قند و شکر طی نتایج آزمون بهدست آمده در طو مد زمان‪ 38‬سا اخیر‪ ،‬بتدون‬
‫آلودگی قابت شناسایی‪ 5‬بوده است که در مصاسبا لصا شتدند ولتی نیتازا بته تعیتین بیشتینۀ روادارا و‬
‫کنتر فلوا سنگین ندارند و در استاندارد بینالمللی کدک نیو براا این فراوردههتا حتدا تعیتین نشتده‬
‫است‪.‬‬

‫‪- Commission regulation (EU) No‬‬ ‫‪of March, laying down specifications for food additives listed‬‬
‫‪in annexes II and III to Regulation (EC) No‬‬ ‫‪of the european parliament and of the council text with‬‬
‫‪EEA relevance‬‬
‫‪- Directive‬‬ ‫‪/EC of the european parliament and of the council of‬‬ ‫‪May‬‬ ‫‪on undesirable‬‬
‫‪substances‬‬
‫‪in animal feed - Council statement‬‬
‫)‪- Provisional Tolerable Daily Intake (PTDI‬‬
‫‪- Not detectable‬‬

‫ا‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫خوراک انسان و دام ‪ -‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین و روشهای آزمون‬

‫هدف و دامنۀ کاربرد‬ ‫‪8‬‬

‫هد از تدوین این استاندارد‪ ،‬تعیین بیشینۀ روادارا فلوا سنگین سرب‪ ،‬کادمیم‪ ،‬جیوه‪ ،‬آرسنیک و قلع در‬
‫خوراک انسان و سرب‪ ،‬کادمیم‪ ،‬جیوه و آرسنیک در خوراک دام و آرسنیک‪ ،‬سرب‪ ،‬کادمیم‪ ،‬جیوه و سایر‬
‫عناصر در افوودنیهاا خوراکی‪ ،‬روش نمونه بردارا و آزمون است‪.‬‬
‫یادآوری‪ -‬در حا حاضر بر طبو مطالعا انجام شده در ‪ ،3 JECFA‬فقط فلوا مذکور بهعنتوان عناصتر تهدیتد ستالمتی در‬
‫مواد غذایی بهشمار آمده و براا آنها بیشینۀ روادارا تعیین شده است‪.‬‬

‫این استاندارد فقط براا بیشینۀ روادارا فلوا سنگین مواد غذایی‪ ،‬افوودنیهاا خوراکی و نیو خوراک دام‬
‫مطابو با جدو هاا ‪ 2 ،3‬و ‪ ،1‬کاربرد دارد‪.2‬‬

‫مراجع الزامی‬ ‫‪6‬‬

‫در مراجع زیر ضوابطی وجود دارد که در متن این استتاندارد بتهصتور الوامتی بته آنهتا ارجتاع داده شتده‬
‫است‪.‬بدینترتیب‪ ،‬آن ضوابط جوئی از این استاندارد مصسوب میشوند‪.‬‬
‫درصورتیکه به مرجعی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع داده شده باشد‪ ،‬اصالحیهها و تجدیدنظرهاا بعدا آن براا‬
‫این استاندارد الوامآور نیست‪ .‬در مورد مراجعی که بدون ذکر تاریخ انتشار به آنهتا ارجتاع داده شتده استت‪،‬‬
‫همواره آخرین تجدیدنظر و اصالحیههاا بعدا براا این استانداردبالوامآور است‪.‬‬
‫استفاده از مراجع زیر براا کاربرد این استاندارد الوامی است‪:‬‬
‫‪ 8-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،5299‬مواد غذایی کنسروشده ‪ -‬اندازهگیرا مقدار قلتع‪ -‬روش طیتف‪-‬‬
‫سنجی نورا جذب اتمی با شعله‬
‫‪ 6-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،5299‬مواد غذایی– اندازهگیترا مقتدار سترب‪،‬کادمیم‪ ،‬مت ‪ ،‬آهتن و‬
‫روا‪-‬روش طیفسنجی نورا جذب اتمی‬

‫)‪- Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additive (JECFA‬‬

‫‪ - 2‬در مصصو کشاورزا خام که احتما وقوع آلودگی فلوا در آنها بررسی نشده یا این احتما بسیار کم و قابتت چشتمپوشتی استت )مصصتو‬
‫کشاورزا که در جدو یک این استاندارد نام آنها ذکر نشده است( و تاکنون براا آنها در مراجع بینالمللی از جمله استتانداردهاا کتدک و اتصادیته‬
‫اروپا بیشینۀ روادارا تعیین نشده است‪ ،‬نیاز به تعیین بیشینۀ نمیباشد‪ .‬در صورتیکه در مراجع بینالمللی براا این مصصو بیشتینهاا تعیتین شتد‪،‬‬
‫پ از انجام ارزیابی ریسک در تجدیدنظرهاا بعدا این استاندارد در مورد آنها تصمیمگیرا خواهد شد‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪ 3-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،39922‬مواد غذایی‪ -‬انتدازهگیترا عناصتر کتممقتدار – انتدازهگیترا‬
‫آرسنیک کت با روش طیفسنجی جذب اتمی تولیتد هیدریتد )‪ (HGAAS‬پت از خاکسترستازا‬
‫خشک‬
‫‪ 0-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،39811‬مواد غذایی ‪ -‬روشهاا نمونهبردارا براا کنتر رسمی فلوا‬
‫سنگین‪ MCPD- ،‬و بنوو آلفاپیرن‪-‬آئینکار‬
‫‪ 5-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،39194‬خوراک دام ‪ -‬اندازهگیرا جیوه با روش استپکترومترا جتذب‬
‫اتمی بخار سرد )‪ (CVAAS‬پ از هضم فشارا ریوموج (استخراج با ‪ 9‬درصد نیتریکاستید و ‪18‬‬
‫درصد هیدروژن پراکسید)‬
‫‪ 2-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،35423‬مواد غذایی ‪ -‬اندازهگیرا عناصر کممقدار – اندازهگیرا سرب‪،‬‬
‫کادمیم‪ ،‬روا‪ ،‬م و آهن بهوسیله اسپکترومترا جذب اتمی )‪ (AAS‬پ از هضم با ریوموج‬
‫‪ 7-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،35422‬مواد غذایی ‪ -‬تعیین عناصر کم مقدار –اندازهگیترا آرستنیک‬
‫در غذاهاا دریایی به روش اسپکترومترا جذب اتمی با کوره گرافیتی )‪ (GFAAS‬پ از هضم بتا‬
‫ریوموج‬
‫‪ 1-6‬استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪ ،22989‬مواد غذایی‪ -‬اندازهگیرا عناصر کم مقدار‪ -‬اندازهگیترا جیتوه‬
‫با دستگاه طیفسنج جذب اتمی به روش بخار سرد پ از هضم فشارا‬

‫اصطالحات و تعاریف‬ ‫‪3‬‬

‫در این استاندارد‪ ،‬اصطالحا و تعاریف زیر بهکار میرود‪:‬‬

‫‪8-3‬‬
‫بیشینۀ رواداری فلزات سنگین‬
‫‪maximum level of heavy metals‬‬
‫بیشترین مقدارا از فلوا سنگین موجود در خوراک انسان و دام است که مصر آن در کوتاه مد یا بلند‬
‫مد ‪ ،‬سبب ایجاد عارضه سوء براا سالمت انسان نشود‪.‬‬
‫‪6-3‬‬
‫میزان دریافت قابل تحمل هفتگی موقتی‬
‫‪PTWI‬‬
‫‪Provisional Tolerable Weekly Intake‬‬
‫مقدار مرجعی‪ 3‬است که توسط کمیته مشترک متخصصان سازمان خواربار و کشاورزا ملت متصد و ستازمان‬
‫بهداشت جهانی در خصوک افوودنیهاا خوراکی )‪ 2(JECFA‬تعیتین شتده و نشتاندهنتده میتوان دریافتت‬

‫‪- Refrence value‬‬

‫)‪-Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additive (JECFA‬‬

‫‪2‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫هفتگی ایمن آ یندهها است‪ .‬مقدار ‪ PTWI‬بر اساس میوان دریافت هفتگی آ یندههایی مانند‪ :‬فلوا سنگین‪،‬‬
‫که نباید در تمام عمر در بدن انسان تجمعی داشته باشد‪ ،‬تعیین میشود‪.‬‬
‫‪3-3‬‬
‫میزان دریافت قابل تحمل روزانه موقتی‬
‫‪PTDI‬‬
‫‪Provisional Tolerable Daily Intake‬‬
‫مقدار مرجعی است که توسط ‪ JECFA‬تعیین شده و نشاندهنده میوان دریافت روزانه ایمن آ یندهها استت‪.‬‬
‫مقدار ‪ PTDI‬بر اساس میوان دریافت روزانه آ یندههایی مانند‪ :‬فلوا سنگین‪ ،‬که نباید در تمام عمر در بتدن‬
‫انسان تجمعی داشته باشد‪ ،‬تعیین میشود و بهعنوان یک شاخص اولیه سالمت جهت تعیتین میتوان کتت در‬
‫معرض آ ینده مورد نظر قرار گرفتن‪ ، 3‬از منابع غذایی و غیرغذایی‪ ،‬بهکار میرود‪.‬‬
‫‪0-3‬‬
‫بیشینۀ نظری ملی میزان دریافت روزانه‬
‫‪NTMDI‬‬
‫‪National Theoretical Maximum Daily Intake‬‬
‫مقدار قابت دریافت روزانه از هر ماده مورد نظر است که بهصور نظرا و با مصاسبا بر پایه دادههتاا ملتی‬
‫تعیین میشود که از این طریو آگاهیهاا سمشناسی یا هراطالعا دیگرا که ممکن استت بتراا تخمتین‬
‫مقدار قابت تصمت روزانه موقتی مورد نیاز باشد‪ ،‬بهدست میآید‪.‬‬
‫‪5-3‬‬
‫سطح دوز معیار‬
‫‪BMDL‬‬
‫‪BenchMark Dose Level‬‬
‫دوزا از یک آ ینده است که تغییرا پی تعیین شدهاا (بهطور مثا احتما کمتر از ‪ 9%‬یا بهعبتارتی بتا‬
‫‪ 59%‬اطمینان) را در میوان پاسخ تاثیر نامطلوب یک آ ینده‪ ،‬در منصنی دوز – پاسخ ایجاد کند‪.‬‬
‫‪2-3‬‬
‫شیر و فراوردههای آن‬
‫‪milk and dairy products‬‬
‫به انواع شیر خام حاصت از دوش پستاندارانی نظیر گاو‪ ،‬گوسفند‪ ،‬بو و شتر و شیر فراورا شده ماننتد‪ :‬شتیر‬
‫پاستوریوه‪ ،‬شیر استریلیوه‪ ،‬شیر طعمدار و انواع فراوردههاا حاصت از آن ماننتد‪ :‬شتیر خشتک‪ ،‬شتیر خشتک‬
‫تغذیه اطفا ‪ ،‬کره‪ ،‬پنیر‪ ،‬آبپنیر‪ ،‬پودر آبپنیر‪ ،‬خامه‪ ،‬دوش‪ ،‬دسر شیرا‪ ،‬ماست‪ ،‬بستنی و کشک گفتته متی‪-‬‬
‫شود‪.‬‬

‫‪-Total exposure‬‬

‫‪1‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪7-3‬‬
‫غالت و فراوردههای آنها‬

‫‪cereals and cereal products‬‬

‫غال عبار است گروهی از مصصو کشاورزا یکساله و علفی‪ ،‬از خانواده پواسه‪3‬که داراا خوشههایی بتا‬
‫دانههاا حاوا مقدار زیادا نشاسته است و معمو ً پی از مصر ‪ ،‬سبوس آن جدا میشتود‪ .‬ماننتد‪ :‬گنتدم‪،‬‬
‫برنج‪ ،‬جو‪ ،‬ذر ‪ ،‬چاودار‪ ،‬ارزن و یو ‪ .‬فراوردههاا آن شامت‪ :‬انواع بلغتور‪ ،‬انتواع آرد‪ ،‬پولتک‪ ،‬پترک‪ ،‬ستبوس‪،‬‬
‫پوسته میباشند‪.‬‬
‫‪1-3‬‬
‫میوههای سردسیری‬
‫‪horticultural fruits‬‬
‫به میوههایی با پوست خوراکی یا غیر خوراکی گفته میشود که مصصو درختان و یا درختچههاا روییده در‬
‫مناطو سردسیرا است‪ .‬میوههاا سردسیرا شامت‪ :‬دانهداران‪ ،‬هستهداران‪ ،‬مغوهاا درختی و دانهریوها می‪-‬‬
‫باشند‪.‬‬
‫‪8-1-3‬‬
‫دانهداران‬
‫‪pome fruits‬‬
‫به میوه درختان خانواده رزاسه‪ 2‬گفته میشود که داراا بافت گوشتی در اطرا یتک بخت مرکتوا حتاوا‬
‫پارشمنت‪ 1‬که بذر گیاه در آن قرار گرفته‪ ،‬هستند‪ .‬میوههاا دانهدار مانند‪ :‬انواع سیب‪ ،‬گالبی و به است‪.‬‬
‫‪6-1-3‬‬
‫هستهداران‬
‫‪stone fruits‬‬
‫به میوه درختان خانواده رزاسه گفته میشود که داراا بافت گوشتی در اطرا یک بخ مرکوا حاوا یک‬
‫بذر با پوسته سخت هستند‪ .‬بخ گوشتی این میوهها به صور خام یا فراورا شده مصر میشود‪ .‬میوه‪-‬‬
‫هاا هسته دار مانند‪ :‬گیالس‪ ،‬آلبالو‪ ،‬انواع آلو‪ ،‬زردآلو‪ ،‬گوجه‪ ،‬زغا اخته ‪ ،‬انواع هلو و شلیت هستند‪.‬‬
‫‪3-1-3‬‬
‫دانهریزها‬
‫‪berries‬‬
‫به میوههاا مشتو شده از واریتههایی از گیاهان گفته میشود که داراا میوههایی کوچک با نسبت سطح به‬
‫وزن با بوده و اغلب حاوا دانه هستند‪ .‬این میوه ها‪ ،‬همراه دانه بهصتور ختام و یتا فتراورا شتده مصتر‬
‫میشوند‪ .‬دانه ریوها مانند‪ :‬انواع انگور‪ ،‬انواع تو و زرشک هستند‪.‬‬

‫‪-Poaceae‬‬
‫)‪- genus pyrus of the rose family (Rosaceae‬‬
‫‪-Parchments‬‬

‫‪5‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪0-1-3‬‬
‫مغزهای خوراکی‬
‫‪nuts‬‬
‫عبارتست از دانه واریتههایی از درختان و درختچههاا سردسیرا که میوه آنها درون یتک پوستته ستخت‬
‫قرار دارد و مغو خوراکی آن به صور تازه‪ ،‬خشک شده و یا فراورا شده مصر میشود‪ .‬مغوهتاا ختوراکی‬
‫مانند‪ :‬بادام‪ ،‬پسته‪ ،‬فندق و گردو هستند‪.‬‬
‫‪9-3‬‬
‫میوههای گرمسیری و نیمه گرمسیری‬
‫‪tropical & subtropical fruits‬‬
‫به میوههایی با پوست خوراکی یا غیرخوراکی گفته میشود که مصصو درختان و یا درختچههاا روییده در‬
‫مناطو گرمسیرا و نیمه گرمسیرا هستند‪ .‬میوههاا نیمه گرمسیرا در کشور مانند مرکبا (مانند‪ :‬پرتقا ‪،‬‬
‫لیموترش‪ ،‬نارنگی‪ ،‬نارنج‪ ،‬گریپفرو و انواع لیمو)‪ ،‬زیتون‪ ،‬انجیر‪ ،‬انار‪ ،‬خرمالو و میوههاا گرمسیرا شامت‬
‫موز‪ ،‬خرما‪ ،‬انبه‪ ،‬آناناس و گواوا هستند‪.‬‬
‫‪81-3‬‬
‫سبزیهای پیازی‬
‫‪bulb vegetables‬‬
‫مصصو کشاورزا هستند با عطر خاک و طعم تند و تیو (مانند ‪ :‬پیاز و سیر) که یا از یک ریشه غدهاا یا از‬
‫جوانه زدن و رشد کردن هریک از گونههاا خانواده لیلیاسه‪ 3‬مشتو شدهاند‪ .‬بخ غدهاا ریشه پ از جتدا‬
‫کردن پوسته کاغذ مانندشان مورد استفاده قرار میگیرد‬
‫‪88-3‬‬
‫سبزیهای غدهای وریشهای ‪‬‬
‫‪root and tuber vegetables‬‬
‫مصصو کشاورزا هستند که از یک ریشه سخت نشاستهاا (مانند‪ :‬سیب زمینی)‪ ،‬غده و یا رایووم‪(2‬مانند‪:‬‬
‫هویج و ترب) مشتو شدهاند و معمو ً در زیر زمین رشد کرده و به طور کامت مصر میشوند‪.‬‬
‫‪86-3‬‬
‫سبزی های خانواده کلم و سبزیهای گل‬
‫‪brassica and f lowerhead brassicas‬‬
‫دستهاا از سبواها هستند که از سر برگ‪ ،‬ساقه و گت آذین نارس گیاهان متعلو به تیره ‪ Brassica‬از خانواده‬
‫‪ Cruciferae‬گرفته می شوند‪ .‬مانند‪ :‬کلم پیچ‪ ،‬کلم گت‪ ،‬کلم بروکلی و آرتیشو‬

‫‪- Liliaceae‬‬
‫‪- Rhizom‬‬

‫‪9‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪83-3‬‬
‫سبزی های ساقه ای و دمبرگی‬
‫‪stalk and stem vegetables‬‬
‫دستهاا از سبواها هستند که داراا ساقه هاا خوراکی‪ ،‬ساقه برگ یا شاخه هاا نارس بوده و از انواع گیاهان‬
‫یک ساله یا چند ساله است‪ .‬مانند‪ :‬مارچوبه ‪ ،‬کرف و ریواس‬
‫‪80-3‬‬
‫سبزیهای میوهای‬
‫‪fruit vegetables‬‬
‫میوه گیاهان بوتهاا یکسالهاا که اغلب داراا پوست خوراکی (مانند‪ :‬گوجهفرنگی) یتا پوستت غیرختوراکی‬
‫(مانند‪ :‬خربوه) هستند‪.‬‬
‫‪85-3‬‬
‫سبزیهای برگی‬
‫‪leafy vegetables‬‬
‫مصصو کشاورزا از واریته هاا مختلف که داراا برگهایی از گیاهان ختوراکی (ماننتد‪ :‬استفناج‪ ،‬جعفترا‪ ،‬تتره‪،‬‬
‫ریصان‪ ،‬نعناع و شاهی) یکساله یا دوساله هستند‪.‬‬
‫‪82-3‬‬
‫سبزیهای دانهای‬
‫‪legum vegetables‬‬
‫دستهاا از سبواها هستند (مانند‪ :‬نخود سبو‪ ،‬لوبیا سبو و باقال و ذر شتیرین) کته از گونتههتاا ختانواده‬
‫فاباسه‪3‬مشتو شده و بیشتر از بذر آنها استفاده میشود‪ .‬بذرها در غال هایی رشد میکنند که گاهی همتراه‬
‫با دانه خورده میشوند‪.‬‬

‫‪87-3‬‬
‫میوه و سبزی فراوری شده‬
‫‪processed fruit and vegetable‬‬
‫منظور از میوه و سبوا فراورا شده‪ ،‬در این استاندارد‪ ،‬شامت انواع میوه و سبوا که بهصور تکی یا مخلوط چند‬
‫جوء است که درآب یا یک مصیط مایع مناسب (نمکی یا قندا) در ظرو غیرقابت نفوذ‪ ،‬بستهبندا و به روش‬
‫سترون تجارتی تهیه شده باشد‪.‬‬

‫‪- fabaceae‬‬

‫‪9‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪81-3‬‬
‫غذای آماده مصرف‬
‫‪ready to eat meal‬‬
‫فراوردهاا است شامت مخلوطی از انواع سبوا‪ ،‬گوشتها و سایر مواد اولیه (مانند‪ :‬انواع خورشت با گوشت و‪/‬یا بتدون‬
‫گوشت) که پ از پخت در قوطی بستهبندا میشود‪.‬‬
‫‪89-3‬‬
‫گوشت و فراوردههای گوشتی‬
‫‪meat and meat products‬‬
‫به تمام قسمتهاا بدن دام گفته میشود که بهصور خام یا فراورا شده مصر خوراکی داشته باشد‪.‬‬
‫‪61-3‬‬
‫افزودنیهای خوراکی‬
‫‪food additives‬‬
‫ماده اا است که نه بعنوان غذا و نه بهعنوان یکی از مواد اولیه غذایی مصر متی شتود و ممکتن استت داراا ارزش‬
‫غذایی یا فاقد آن باشد‪ .‬هد از افوودن این مواد به غذا کمک به تکنولوژا تولید غتذا ماننتد فتراورا‪ ،‬آمتاده ستازا‪،‬‬
‫بسته بندا و حمت و نقت می باشد و در نهایت بهعنوان بخشی از آن و یا مواد جانبی آن شده کته خصوصتیا آن را‬
‫تغییر می دهد‪.‬‬
‫یادآوری‪ -‬این تعریف شامت آ یندهها و یا موادا که براا حفظ و بهبود خصوصیا تغذیهاا غذا افووده میشوند‪ ،‬نمیباشد‪.‬‬

‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 3-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[31959‬‬

‫‪68-3‬‬
‫دام‬
‫‪Livesock‬‬
‫هر حیوان اهلی یا اهلی شده‪ ،‬مانند‪ :‬گاو‪ ،‬گاومی ‪ ،‬گاو کوهاندار‪ ،‬گوسفند‪ ،‬بو‪ ،‬ماهی‪ ،‬طیور‪ ،‬آبویتان و زنبتور‬
‫عست که براا تولید مواد غذائی پرورش مییابند‪.‬‬
‫یادآوری‪ -‬باید توجه داشت‪ ،‬دام شامت حیوانا وحشی حاصت از شکار یا ماهیگیرا نمی باشد‪.‬‬

‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 33-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[33888‬‬

‫‪66-3‬‬
‫خوراک دام‬
‫)‪feeding stuffs (feed‬‬

‫هر ماده یا مجموعهاا از مواد خوراکی به صور فراورا شده‪ ،‬نیمه فراورا شده و یا خام‪ ،‬بتا منشتأ گیتاهی‪،‬‬
‫حیوانی و یا فراورا صنعتی است که بهصور مستقیم و یا مخلوط شتده بتراا مصتر ختوراکی دام متورد‬
‫استفاده قرار میگیرند‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫یادآوری‪ - 8‬خوراک دام میتواند با و‪/‬یا بدون مواد افوودنی باشد‪.‬‬

‫یادآوری‪ - 6‬خوراک دام میتواند شامت مواد با منشأ آلی و‪/‬یا غیرآلی باشد‪.‬‬

‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 22-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪63-3‬‬
‫مواد اولیه خوراک دام‬
‫‪feed materials‬‬
‫‪feed ingredients‬‬
‫منظور‪ ،‬هر یک از اجواء تشکیتدهنده خوراک دام طبو تعریف زیربند ‪ 22-1‬است که با و‪/‬یا بدون ارزش‬
‫غذائی در جیره دام (مانند‪ :‬ذر ‪،‬گندم‪ ،‬جو) و یا سایر اقالم مصرفی در خوراک دام مانند‪ :‬پودر ماهی‪ ،‬پودر‬
‫خون‪ ،‬پودر گوشت‪ ،‬پودر استخوان (آرد استخوان)‪ ،‬پودر پر‪ ،‬پودر پوسته تخم مرش‪ ،‬مخمر و پروتئین تک‬
‫سلولی است‪.‬‬
‫یادآوری‪- 8‬مواد اولیه خوراک دام میتوانند با منشأ گیاهی‪ ،‬حیوانی‪ ،‬دریائی و یا سایر مواد آلی و غیرآلی باشند‪.‬‬

‫یادآوری‪ - 6‬مواد اولیه خوراک دام میتوانند داراا مواد افوودنی و‪/‬یا بدون مواد افوودنی باشند‪.‬‬

‫از فراورا‪ ،‬در تهیه خوراک دام ترکیبی و یا پتی‬ ‫یادآوری‪ - 3‬مواد اولیه خوراک دام ممکن است به صور مستقیم و یا پ‬
‫مخلوطها مورد استفاده قرار گیرند‪.‬‬
‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 21-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪60-3‬‬
‫خوراک ترکیبی‬
‫‪compound feed‬‬
‫به مخلوطی از مواد اولیه خوراک دام گفته میشود که ممکن است به همراه مواد افوودنی و‪/‬یا بدون مواد افوودنتی‬
‫باشد و براا مصر خوراکی دام مورد استفاده قرار گیرد‪ .‬خوراک ترکیبی میتواند بتهصتور ختوراک کامتت و‪/‬یتا‬
‫خوراک تکمیلی باشد‪.‬‬
‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 25-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪65-3‬‬
‫خوراک تکمیلی دام‬
‫‪complementary feed‬‬
‫نوعی خوراک ترکیبی که حاوا مقادیرا از یک یا چند ماده خوراکی است و به علت ترکیب خاک آن‪ ،‬تنهتا‬
‫در صور ترکیب با سایر خوراکها‪ ،‬براا جیره روزانه دام قابت استفاده میباشد‪.‬‬
‫مخلوطهاا ویتامینه و معدنی و همچنین کنسانتره هاا خوراک دام‪ ،‬نوعی خوراک تکمیلی دام مصسوب میشوند‪.‬‬ ‫یادآوری‪ -‬پی‬

‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 29-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪4‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪62-3‬‬
‫خوراک کامل دام‬
‫‪complete feed‬‬
‫نوعی خوراک ترکیبی است که بهصور جیره کامت و با فرمو مشخص‪ ،‬بدون اضافه کردن هر ماده دیگر (به‬
‫غیر از آب)‪ ،‬بهطور کامت قادر به حفظ حیا و تأمین نیازهاا نگهدارا‪ ،‬رشد و تولید دام میباشد‪.‬‬
‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 29-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪67-3‬‬
‫مکمل خوراک دام‬
‫‪supplement‬‬
‫ماده اا است که همراه با یک خوراک دیگر‪ ،‬جهت بهبود تعاد مواد مغذا یا عملکرد حیوان متورد استتفاده‬
‫قرار میگیرد‪ .‬مکمت خوراک میتواند به صور رقیو شده‪ ،‬رقیو نشده و یا مخلوط براا تولید خوراک کامت‬
‫استفاده شود و یا به شکت تغذیه آزاد همراه با سایر بخ هاا جیره بهطور جداگانه (مانند‪ :‬انواع مکمتتهتاا‬
‫آلی‪ ،‬معدنی و ویتامینی) بهکار رود‪.‬‬
‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 29-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪61-3‬‬
‫پیش مخلوطها‬
‫‪premixes‬‬
‫‪3‬‬
‫مخلوطی از افوودنیهاا خوراک دام یا مخلوطی از یک یا چند ماده افوودنی همتراه یتا بتدون متاده حامتت‬
‫(مانند‪ :‬پی مخلوطهاا معدنی و ویتامینه) است که به خوراک دام اضافه میشود‪.‬‬
‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 24-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪69-3‬‬
‫کنسانتره خوراک دام‬
‫‪feed concentrate‬‬
‫نوعی خوراک تکمیلی شامت مجموعهاا از مواد اولیه خوراک دام مختلف با منشأ گیاهی و یا حیوانی همراه با‬
‫مواد غذائی کممقدار‪(2‬مانند‪ :‬مواد معدنی‪ ،‬ویتامینها و یا اسیدهاا آمینه) است که با رعایت شرایط خوب‬
‫تولید‪ 1‬با هم مخلوط شده و قسمتی از خوراک کامت را تشکیت میدهد‪.‬‬
‫یادآوری‪ -‬کنسانتره میتواند حاوا افوودنیهاا مجاز نیو باشد‪.‬‬

‫]منبع‪ :‬زیر بند ‪ 25-1‬استاندارد ملی ایران شماره ‪[9529‬‬

‫‪- Carrier‬‬
‫‪- Micro ingredient‬‬
‫)‪- Good Manufacture Practice(GMP‬‬

‫‪5‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪31-3‬‬
‫کنجالهها و تفالهها‬
‫‪meals and pulps‬‬
‫باقیمانده جامد حاصت از استخراج روغن از دانه هاا روغنی (مانند‪:‬کنجاله تخم پنبه‪ ،‬سویا‪ ،‬کنجتد‪ ،‬منتداب‪،‬‬
‫زیتون‪ ،‬گلرنگ‪ ،‬آفتابگردان‪ ،‬کلوا و سایر کنجالههاا دانه هاا روغنی) و تفالهها (مانند‪ :‬تفاله چغندر قند‪ ،‬تفاله‬
‫نیشکر و تفاله مرکبا ) هستند که از نظر مقتدار پتروتئین غنتی بتوده و در تغذیته دام متورد استتفاده قترار‬
‫میگیرند‪.‬‬

‫بیشینۀ رواداری فلزات سنگین‬ ‫‪0‬‬

‫بیشینۀ روادارا فلوا سنگین براا مواد غذایی باید مطابو با جدو ‪ ،3‬بتراا افوودنتی هتاا مجتاز ختوراکی‬
‫مطابو با جدو ‪ 2‬و براا انواع خوراک دام و مواد اولیه آنها باید مطابو با جدو ‪ 1‬باشد‪.‬‬
‫یادآوری ‪ -‬مقادیر بیشینه روادارا هر فلو در جدو هاا ‪ 2 ،3‬و ‪ 1‬این استاندارد‪ ،‬بر اساس غلظت کتت آن فلتو در نظتر گرفتته‬
‫شده است‪.‬‬

‫‪ 8-0‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در مواد غذایی‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین در مواد غذایی باید مطابو با جدو ‪ 3‬باشد‪.‬‬

‫جدول‪ - 8‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در مواد غذایی‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین (‪)mg/kg‬‬

‫طبقه‬
‫قلع‬ ‫آرسنیک‬ ‫جیوه‬ ‫کادمیم‬ ‫سرب‬ ‫نوع ماده غذایی‬ ‫ردیف‬
‫بندا‬
‫)‪(Sn‬‬ ‫)‪(As‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Pb‬‬ ‫نمک‬
‫‪8/9‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫انواع نمک خوراکی‬ ‫‪3‬‬
‫‪----‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫گندم و فراوردههاا آن‬ ‫‪2‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫برنج سفید و فراوردههاا آن‬ ‫‪1‬‬
‫غال و فراوردههاا آن‬

‫‪----‬‬ ‫‪8/2‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/84‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫برنج قهوهاا و فراوردههاا آن‬ ‫‪5‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫برنج نیمپو شده و فراوردههاا آن‬ ‫‪9‬‬

‫برنج مورد مصر در تولید غذاا مخصوک شیرخواران و‬

‫‪----‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬
‫کودکان‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫سایر غال (به جوء گندم و برنج) و فراوردههاا آنها‬ ‫‪9‬‬

‫‪38‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین (‪)mg/kg‬‬

‫طبقه‬
‫قلع‬ ‫آرسنیک‬ ‫جیوه‬ ‫کادمیم‬ ‫سرب‬ ‫نوع ماده غذایی‬ ‫ردیف‬
‫بندا‬
‫)‪(Sn‬‬ ‫)‪(As‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Pb‬‬
‫حبوبا خشک‪ ،‬سبواهاا دانهاا تازه‪ ،‬منجمد‪ ،‬تند یخ‬

‫حبوبا و سبوا هاا دانه اا و‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫زده و آسیاب شده‪( a‬نخود سبو‪ ،‬لوبیا سبو و باقال سبو‪،‬‬ ‫‪4‬‬

‫فراوردههاا آن‬
‫ذر ‪ ،‬شیرین‪ ،‬نخود‪ ،‬انواع لوبیا‪ ،‬انواع عدس‪ ،‬ماش و لپه)‬
‫انواع حبوبا و سبواهاا دانهاا فراورا شده با بسته بندا‬
‫‪298‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫قوطی (نخود سبو‪ ،‬لوبیا سبو و باقال سبو‪ ،‬ذر شیرین‪،‬‬ ‫‪5‬‬
‫نخود‪ ،‬انواع لوبیا‪ ،‬انواع عدس‪ ،‬ماش و لپه)‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪----‬‬ ‫دانه سویاا خام و فراورا شده‬ ‫‪38‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/84‬‬ ‫مینارین‬ ‫‪33‬‬

‫روغنها و چربیهاا گیاهی‬

‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/84‬‬ ‫مارگارین‬ ‫‪32‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/85‬‬ ‫اسپرید و اسپریدهاا مخلوط‬ ‫‪31‬‬

‫خوراکی‬
‫شده با بسته‬ ‫انواع روغنها و چربیهاا گیاهی خام و پا ی‬
‫‪288‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/84‬‬ ‫‪35‬‬
‫بندا قوطی‬
‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/84‬‬ ‫شده‬ ‫انواع روغنها و چربیهاا گیاهی خام و پا ی‬ ‫‪39‬‬
‫انواع ماهی و میگوا تازه و منجمد و فراورا شده (مانند‪:‬‬

‫آبویان و فراورده‪-‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/ 1‬‬ ‫‪39‬‬
‫دودا و شور)‬

‫هاا شیال‬
‫فراوردههاا شیال با بسته بندا قوطی (مانند‪ :‬انواع‬
‫‪288‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/ 1‬‬ ‫‪39‬‬
‫کنسرو ماهی و آبویان)‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫انواع گوشت (گوشت گاو و گوسفند و طیور)‬ ‫‪34‬‬

‫گوشت و فراورده هاا گوشتی‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫هاا خوراکی دام به جو طیور‬ ‫آ ی‬ ‫‪35‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫هاا خوراکی طیور‬ ‫آ ی‬ ‫‪28‬‬

‫‪288‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫انواع کنسروهاا گوشتی‬ ‫‪23‬‬

‫انواع گوشت عمتآورا شده با بستهبندا با موادا بهجو‬

‫‪98‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪22‬‬
‫قلع‬

‫‪33‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین (‪)mg/kg‬‬

‫طبقه‬
‫قلع‬ ‫آرسنیک‬ ‫جیوه‬ ‫کادمیم‬ ‫سرب‬ ‫نوع ماده غذایی‬ ‫ردیف‬
‫بندا‬
‫)‪(Sn‬‬ ‫)‪(As‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Pb‬‬

‫فراوردههاا قنادا‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫انواع ژله‪ ،‬مربا‪ ،‬ژله مربا و مارما د‬ ‫‪21‬‬

‫سبواهاا خانواده کلم تازه (کلم پیچ‪ ،‬کلم گت‪ ،‬کلم‬

‫بروکلی‪ ،‬کلم تکمهاا (کلم بروکست یا فندقی)‪ ،‬کلم قمرا‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪25‬‬
‫و کلم چینی) و سبواهاا گت تازه و فراورا شده (کلم‬
‫گت‪ ،‬کلم بروکلی و آرتیشو)‬
‫سبواهاا میوهاا تازه (سبواهاا میوهاا و دانه‪-‬‬
‫اا(گوجه فرنگی‪ ،‬بادمجان‪ ،‬انواع فلفت‪ ،‬خیار‪ ،‬خیار چنبر‪،‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪29‬‬
‫طالبی‪ ،‬خربوه‪ ،‬هندوانه‪ ،‬انواع کدو (کدو خورشتی‪ ،‬کدو‬
‫حلوایی و کدو تنبت) و بامیه‬
‫سبواهاا برگی تازه و فراورا شده (کلم پیچ‪ ،‬کلم تکمه‬

‫‪c‬‬
‫سبواهاا تازه و فراورا شده‬
‫اا (کلم بروکست یا فندقی)‪ ،‬اسفناج‪ ،‬ترتیوک (شاهی)‪،‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫‪29‬‬
‫کاهو‪ ،‬جعفرا‪ ،‬تره ایرانی‪ ،‬ریصان‪ ،‬مرزه‪ ،‬گشنیو‪ ،‬شنبلیله‪،‬‬
‫نعناع‪ ،‬شوید‪ ،‬ترخون‪ ،‬آندیو‪ ،‬کاسنی‪ ،‬چغندر برگی‪ ،‬خرد )‬
‫سبواهاا غدهاا‪ ،‬ریشهاا و پیازا تازه و فراورا شده‬
‫(سیبزمینی ترشی‪ ،‬سیبزمینی شیرین‪ ،‬ترب‪ ،‬تربچه‪،‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫چغندر لبویی‪ ،‬پیاز خوراکی‪ ،‬پیازچه‪ ،‬هویج‪ ،‬سیر‪ ،‬موسیر‬ ‫‪29‬‬
‫(شلو )‪ ،‬موسیر ایرانی‪ ،‬شلغم‪ ،‬تره فرنگی‪ ،‬کرف ریشه‪-‬‬
‫اا)‬
‫سبواهاا ساقهاا و دمبرگی تازه و فراورا شده‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫(مارچوبه‪ ،‬کرف دمبرگی‪ ،‬ریواس‪ ،‬کنگر فرنگی‪ ،‬تره‬ ‫‪24‬‬
‫فرنگی و کلم قمرا)‬
‫انواع سبوا هاا فراورا شده با بستهبندا قوطی (مانند‪ :‬هویج‪،‬‬
‫‪298‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪25‬‬
‫قارچ‪ ،‬گوجهفرنگی و خیارشور)‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫سیبزمینی (بدون پوست)‬ ‫‪18‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫انواع قارچ خوراکی‬ ‫‪13‬‬
‫‪d‬‬
‫‪398‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫آبمیوهها‪ ،‬نکتارها و نوشیدنی میوهاا‬ ‫‪12‬‬
‫نوشیدنیها‬

‫نوشابه هاا گازدار و نوشابه ورزشی (قلع فقط براا بسته‬

‫‪398d‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/2‬‬ ‫‪11‬‬
‫بندا در قوطی فلوا کاربرد دارد‪).‬‬

‫‪32‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین (‪)mg/kg‬‬

‫طبقه‬
‫قلع‬ ‫آرسنیک‬ ‫جیوه‬ ‫کادمیم‬ ‫سرب‬ ‫نوع ماده غذایی‬ ‫ردیف‬
‫بندا‬
‫)‪(Sn‬‬ ‫)‪(As‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Pb‬‬
‫انواع میوه هاا فراورا شده (مرکبا ‪ ،‬دانهدار‪ ،‬هستهدار‪ ،‬دانه ریوها و‬
‫‪15‬‬
‫‪298‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫میوه هاا گرمسیرا و نیمه گرمسیرا)‬
‫انواع سبوا ها ا فراورا شده (هویج‪ ،‬لوبیا سبو‪ ،‬نخود سبو‪،‬‬
‫‪298‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫قارچ‪ ،‬ذر شیرین‪ ،‬گوجهفرنگی‪ ،‬مارچوبه و گت کلم و‬ ‫‪19‬‬

‫‪d‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬

‫انواع فراوردههاا غذایی بستهبندا شده‬

‫خیارشور)‬

‫‪298‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫کنسرو رب گوجهفرنگی‬ ‫‪19‬‬

‫‪298‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 5‬‬ ‫کنسرو زیتون‬ ‫‪19‬‬

‫(حاوا انواع آبویان مانند‪ :‬کنسرو‬ ‫غذاهاا آماده مصر‬

‫‪288‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪8/83‬‬ ‫‪8/ 1‬‬ ‫‪14‬‬
‫قلیه ماهی)‬

‫‪298‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫غذاهاا آماده مصر (بهجوء غذاهاا حاوا انواع آبویان)‬ ‫‪15‬‬

‫‪b‬‬
‫‪288‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪---‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫گوشت خرد شده و عمتآورا شده‬ ‫‪58‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/82‬‬ ‫انواع شیر خام‪ ،‬پاستوریوه‪ ،‬استریلیوه و طعم دار‬ ‫‪53‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫شیر خشک مورد مصر در صنایع غذایی‬ ‫‪52‬‬

‫شیر و فراورده هاا آن‬

‫شی ر خشک اطفا و شیر خشک رژیمی که براا نوزادان‬
‫‪98‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/83‬‬ ‫‪51‬‬
‫و شیرخواران مصار دارویی دارند‪.‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫کره و روغن کره‬ ‫‪55‬‬

‫سایر فراوردههاا لبنی (مانند‪ :‬انواع ماست‪ ،‬انواع پنیر‪،‬‬

‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/82‬‬ ‫‪59‬‬
‫انواع خامه)‬
‫میوه هاا نیمه گرمسیرا و گرمسیرا (مانند‪ :‬انبه‪ ،‬انجیر‪،‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪c‬‬

‫انار‪ ،‬خرمالو‪ ،‬موز‪ ،‬زیتون‪ ،‬خرما‪ ،‬آناناس و گواوا)‬

‫میوههاا تازه‪ ،‬خشک و فراورا شده‬

‫میوه هاا دانه ریو (مانند‪ :‬انگور‪ ،‬انواع تمشک‪ ،‬زرشک‪ ،‬تو‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 2‬‬ ‫‪59‬‬
‫فرنگی و انواع تو )‬
‫مرکبا (مانند‪ :‬پرتقا ‪ ،‬لیموترش‪ ،‬لیمو شیرین‪ ،‬نارنگی‪،‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪54‬‬
‫نارنج و گریپ فرو )‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫میوههاا دانهدار (مانند‪ :‬سیب‪ ،‬گالبی و به )‬ ‫‪55‬‬
‫میوههاا هستهدار (مانند‪ :‬گیالس‪ ،‬آلبالو‪ ،‬زردآلو‪ ،‬انواع آلو‪،‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪98‬‬
‫انواع هلو‪ ،‬شلیت و گوجه سبو)‬

‫‪31‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین (‪)mg/kg‬‬

‫طبقه‬
‫قلع‬ ‫آرسنیک‬ ‫جیوه‬ ‫کادمیم‬ ‫سرب‬ ‫نوع ماده غذایی‬ ‫ردیف‬
‫بندا‬
‫)‪(Sn‬‬ ‫)‪(As‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Pb‬‬
‫‪e‬‬
‫‪----‬‬ ‫‪8/39‬‬ ‫‪8/82‬‬ ‫‪8/ 3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫انواع چاا‬ ‫‪93‬‬

‫سایر فراوردهها‬
‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪----‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪----‬‬ ‫انواع شکال‬ ‫‪92‬‬

‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫زعفران‬ ‫‪91‬‬

‫یاد آوری ‪ -‬نظر به تعلیو ‪ PTWI‬براا فلوا آرسنیک و سرب‪ ،‬تا زمان انتشار نتتایج مطالعتا ‪ ، ،JECFA‬ارزیتابی خطتر براستاس مصاستبا‬
‫حاشیه مواجهه )‪ (MOE‬و مقایسه با جدو هاا مربوط انجام شده است‪.‬‬
‫‪a‬منظور از حبوبا آسیاب شده‪ ،‬آرد حبوبا مانند‪ :‬آرد نخود است‪.‬‬
‫‪b‬‬
‫‪luncheon meat‬‬
‫‪ c‬در مواردا که میوهها یا سبواها‪ ،‬خشک و یا تغلیظ شدهاند‪ ،‬باید تصصیح نتایج براساس ضریب رقت بهعمت آید‪.‬‬
‫‪ d‬بیشینه روادارا قلع فقط براا بستهبندا قوطی لصا میگردد‪.‬‬
‫‪ e‬بیشینه روادارا م در چاا سیاه ‪ 398mg/kg‬و در چاا سبو‪ ،‬سفید و معطر ‪ 98 mg/kg‬است‪.‬‬

‫‪ 6-0‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین برای افزودنیهای خوراکی‬

‫بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در افوودنیهاا خوراکی باید مطابو با جدو ‪ 2‬باشد‪.‬‬
‫یادآوری‪-8‬با توجه به تنوع افوودنیهاا خوراکی‪ ،‬در صورتیکه نوع افوودنی خوراکی موردنظر در جتدو ‪ 2‬نباشتد‪ ،‬منتوط بته‬
‫تصمیمگیرا مراجع ذاصالح قانونی کشور خواهد بود‪.‬‬

‫یادآوری‪-6‬ترکیبا درج شده در جدو ‪ ،2‬به معناا مجاز بودن مصر این افوودنیها در همه انواع مواد غتذایی و آشتامیدنی‬
‫نیست و در این خصوک باید به استاندارد ملی مربوط به هر فراورده مراجعه شود‪.‬‬

‫جدول‪ - 6‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در افزودنیهای خوراکی‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کورکومین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ریبو فالوین‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ریبوفالوین‪- -‬فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تارترازین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کوئینولین یلو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سان ست یلو ‪FCF‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫کوشینیت ‪,‬کارمینیک استید‪1 ،‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪9‬‬
‫کارمین ها‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آزور بین ‪ -‬کلشیسین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪35‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمارانت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پونسیو‪ ، R‬کواشینئا رد‪A‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪38‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اریتروزین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪33‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلورا رد ‪AC‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪32‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتنت بلو ‪V‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪31‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اینتتتدیگو تتتتین ‪ ،‬اینتتتدیگو ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪35‬‬
‫کارمین‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بریلیانت بلو ‪FCF‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪39‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلروفیت ها‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪39‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلرو فیلین ها‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪39‬‬
‫یون م ‪mg/kg‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلروفیت ها‬ ‫م‬ ‫کمپلک‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬
‫م کت=‪ 4%‬فائو فیتین م‬ ‫‪34‬‬
‫هاا کت‬
‫یون م ‪mg/kg‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلرو فیلین ها‬ ‫م‬ ‫کمپلک‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬
‫م کت‪-‬‬ ‫‪35‬‬
‫‪ 4%‬کلروفیلین م هااکت‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سبو ‪S‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪28‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کارامت ساده (‪)plain‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪23‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کاستیک سولفیت کارامت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪22‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کارامت آمونیاکی‬ ‫‪E‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪21‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سولفیت آمونیاکی کارامت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪25‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫بریلیانتتت بلتتک ‪ ،BN‬بلتتک ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪29‬‬
‫‪PN‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪VEGETABLE‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪29‬‬
‫‪CARBON‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫براون ‪HT‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪29‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫بتا کاروتن‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪a (i‬‬ ‫‪24‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫بتتا کتاروتن از ‪- Blakeslea‬‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪a (iii‬‬
‫‪25‬‬
‫‪trispora‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پالنت کاروتن‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪a (ii‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آلگا کاروتن‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪a (iv‬‬ ‫‪13‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آناتو‪ ،‬بیکسین‪ ،‬نوربیکسین‪a‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫عصتتاره پاپریکتتا‪ ،‬کپستتانتین‪1 ،‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪c‬‬
‫‪11‬‬
‫کپسوروبین‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫لیکوپن سنتوا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪d(i‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫لیکوپن تهیته شتده از گوجته ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪d (ii‬‬
‫‪19‬‬
‫فرنگی قرمو‬

‫‪39‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫لیکتتتوپن تهیتتته شتتتده از ‪-‬‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪d (iii‬‬
‫‪BLAKESLEA‬‬ ‫‪19‬‬
‫‪TRISPORA‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بتتا‪- - APO -‬کاروتنتا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪e‬‬
‫‪19‬‬
‫) ‪(C‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫لوتئین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪14‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کانتاگوانتین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪g‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بیت رو رد‪ ،‬بتانین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪58‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آنتوسیانین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪53‬‬
‫میوان عناصر م ‪ ،‬آنتیموان‪،‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کربنا کلسیم‬ ‫‪E‬‬
‫کروم‪ ،‬روا و باریم هریک به‬
‫تنهایی و یا در مجموع نباید‬ ‫‪52‬‬
‫بیشتر از ‪388 mg/kg‬‬
‫باشد‪.‬‬
‫آنتیموان≤‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪3‬‬ ‫تیتانیم دا اکساید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪51‬‬
‫نیکت≤ ‪288‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫اکسیدها و هیدروکسید هتاا ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫روا≤ ‪388‬‬ ‫آهن‬ ‫‪55‬‬
‫م ≤‪98‬‬
‫کروم≤ ‪388‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلومینیم‬ ‫‪E‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫نقره‬ ‫‪E‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم سوربا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪54‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم سوربا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪55‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بنووییک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪98‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم بنووا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪93‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم بنووا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪92‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم بنووا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪91‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اتیت پاراهیدروکسی بنووا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪95‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ستتدیم اتیتتت پاراهیدروکستتی ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪99‬‬
‫بنووا‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫متیت پاراهیدروکسی بنووا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سدیم متیتت پاراهیدروکستی ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪99‬‬
‫بنووا‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سولفور دا اکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪94‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪95‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬

‫‪39‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم بی سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪98‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم متا بی سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪93‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم متا بی سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪92‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪91‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم بی سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪95‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬
‫آهن≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم بی سولفیت‬ ‫‪E‬‬
‫‪99‬‬
‫سلنیم≤ ‪9‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نیسین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ناتامایسین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هگوامتیلن تترامین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪94‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دا متیت دا کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪95‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم نیتریت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪98‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم نیتریت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪93‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم نیترا جامد‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪92‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سدیم نیترا مایع‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪91‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم نیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪95‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫استیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم استا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم استا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم دا استا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪94‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم استا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪95‬‬
‫آهن ≤‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کتیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪48‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پروپیونیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪43‬‬
‫آهن ≤‪98‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم پروپیونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪42‬‬
‫آهن ≤‪98‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم پروپیونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪41‬‬
‫آهن ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم پروپیونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪45‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫بوریک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪49‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سدیم تترا بورا (بوراک )‬ ‫‪E‬‬ ‫‪49‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مالیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪49‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫فوماریک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪44‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫استتتتتکوربیک استتتتتید‪،‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪45‬‬

‫‪39‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪L‬اسکوربیک اسید‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم آسکوربا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪58‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم آسکوربا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪53‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آسکوربیت پالمیتا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪52‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آسکوربیت استئارا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪51‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫توکوفرو – ریج اکسترکت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪55‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلفا توکوفرو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گاما توکوفرو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دلتا توکوفرو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پروپیت گا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪54‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اکتیت گا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪55‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دو دسیت گا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪388‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫اریتروبیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪383‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم اریتروبا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪382‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ترشرا بوتیت هیدروکوئینون‬ ‫‪E‬‬ ‫‪381‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بوتیلیتد هیدروکسی آنیتوو‬ ‫‪E‬‬
‫‪385‬‬
‫)‪(BHA‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫بوتیلیتد هیدروکستی تولتوئن ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪389‬‬
‫)‪(BHT‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫لستین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪389‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم کتا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪389‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم کتا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪384‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم کتا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪385‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سیتریک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪338‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو سدیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪333‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا سدیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪332‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا سدیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬ ‫‪331‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو پتاسیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪335‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا پتاسیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪339‬‬
‫آلومینیم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو کلسیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪339‬‬
‫آلومینیم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا کلسیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪339‬‬
‫آلومینیم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا کلسیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬ ‫‪334‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ (+)L‬تارتاریتتتتک استتتتید‪- ،‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪335‬‬
‫تارتاریک اسید‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مونو سدیم تارترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪328‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دا سدیم تارترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪323‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مونو پتاسیم تارترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪322‬‬

‫‪34‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دا پتاسیم تارترا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪321‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم پتاسیم تارترا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪325‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫فسفریک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪329‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو سدیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪329‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا سدیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪329‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا سدیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬ ‫‪324‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو پتاسیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪325‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا پتاسیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪318‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا پتاسیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬ ‫‪313‬‬
‫آلومینیم ( در غذاا کودک و‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو کلسیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬
‫نوزادان)≤‪98‬‬
‫‪312‬‬
‫آلومینیم ( بجو در غذاا‬
‫کودک و نوزادان)≤‪288‬‬
‫آلومینیم ( در غذاا کودک و‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا کلسیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬
‫نوزادان)≤‪98‬‬
‫‪311‬‬
‫آلومینیم ( بجو در غذاا‬
‫کودک و نوزادان)≤‪288‬‬
‫آلومینیم ( در غذاا کودک و‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا کلسیم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬
‫نوزادان)≤‪98‬‬
‫‪315‬‬
‫آلومینیم ( بجو در غذاا‬
‫کودک و نوزادان)≤‪288‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونو منیویم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪319‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا منیویم فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪319‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم مالئا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪319‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم هیدروژن مالئا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪314‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم مالئا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪315‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم مالئا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪358‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم هیدروژن مالئا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪353‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫متا تارتاریک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪352‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم تارتارا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪351‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آدیپیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪355‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم آدیپا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪359‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم آدیپا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪359‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوکسینیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪359‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ترا آمونیم سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪354‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کلسیم دا سدیم اتتیلن دا ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪355‬‬
‫آمین تترا استا‬

‫‪35‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫عصاره رزمارا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪398‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلژنیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪393‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم آلژینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪392‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم آلژینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪391‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمونیم آلژینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪395‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم آلژینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پروپان ‪3‬و ‪ 2‬دیو آلژینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آگار‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کاراگینان‬ ‫‪E‬‬ ‫‪394‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫جلبک یوچیما فرایند شده‬ ‫‪E‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪395‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫لوکاست بین گام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪398‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گوارگام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪393‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تراگاکانت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪392‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آکاسیا گام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪391‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫زانتان گام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪395‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کارایا گام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تاراگام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گالن گام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫نیکت≤‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪394‬‬
‫نیکت≤‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫شربت سوربیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪395‬‬
‫نیکت≤‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫مانتیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪398‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫مانتیتو تهیه شده با تخمیر‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪393‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گلیسرو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪392‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کنجاک گام‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪391‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کنجاک گلوکومانان‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪395‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫سوا بین همی سلولو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کاسیا گام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪399‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پلی اکسی تیلن(‪)58‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪399‬‬
‫استئارا‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پلی اکسی اتیلن سوربیتان‬ ‫‪E‬‬
‫مونو ئورا (پلی سوربا‬ ‫‪394‬‬
‫‪)28‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پلی اکسی اتتیلن ستوربیتان ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫مونتتو اولئتتا (پلتتی ستتوربا‬ ‫‪395‬‬
‫‪)48‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پلی اکستی اتتیلن ستوربیتان ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪348‬‬

‫‪28‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫(پلی ستوربا‬ ‫مونو پالمیتا‬
‫‪)58‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پلتتی اکستتی اتتتیلن مونتتو ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪343‬‬
‫استئارا (پلی سوربا ‪)98‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پلتتی اکستتی اتتتیلن تتترا ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪342‬‬
‫استئارا (پلی سوربا ‪)99‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پکتین‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪341‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمیداتد پکتین‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪345‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمونیم فسفاتیدها‬ ‫‪E‬‬ ‫‪349‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوکروز استا ایوو بوتیرا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪349‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلیسرو استرهاا وود رُزین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪349‬‬
‫آلومینیم ≤‪288‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا سدیم دا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪344‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ترا سدیم دا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪345‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫تترا سدیم دا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬ ‫‪358‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫تترا پتاسیم دا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(v‬‬ ‫‪353‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا کلسیم دا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(vi‬‬ ‫‪352‬‬
‫آلومینیم ≤‪288‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کلستتتیم دا هیتتتدروژن دا ‪3‬‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(vii‬‬
‫‪351‬‬
‫فسفا‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫پنتا سدیم ترا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪355‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫پنتا پتاسیم ترا فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪359‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ستدیم پلتتی فستتفا ( شتتامت ‪3‬‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬
‫‪359‬‬
‫فرم مصلو و نامصلو )‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫پتاسیم پلی فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪359‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سدیم کلسیم پلی فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iii‬‬ ‫‪354‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کلسیم پلی فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(iv‬‬ ‫‪355‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫بتا سیکلو دکسترین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪288‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گلوکو میکرو کریستالین‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪283‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گلوکو پودر شده‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪282‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫متیت سلولو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪281‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اتیت سلولو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪285‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هیدروکسی پروپیت سلولو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪289‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫هیدروکسی متیت سلولو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪289‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اتیت متیت سلولو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪289‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سدیم کربوکسی متیت سلولو‪1 ،‬‬ ‫‪E‬‬
‫کربوکسی متیت سلولو‪ ،‬سلولو‬ ‫‪284‬‬
‫گام‬

‫‪23‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کراس لینک کربوکسی متیت ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫سلولو‪ ،‬کتراس لینتک ستلولو‬ ‫‪285‬‬
‫گام‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کربوکستتتی متیتتتت ستتتلولو ‪-‬‬ ‫‪E‬‬
‫هیدرولیو شده با آنویم‪ ،‬سلولو‬ ‫‪238‬‬
‫گام هیدرولیو شده با آنویم‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫نمکهتاا ستدیم‪ ،‬پتاستیم و ‪1‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪233‬‬
‫کلسیم اسیدهاا چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫نمکهاا منیویم اسیدهاا ‪1‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪232‬‬
‫چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مونتتتتتو و دا گلیستتتتتیرید ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪231‬‬
‫اسیدهاا چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استیک اسید استرهاا مونو و ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪a‬‬
‫دا گلیستتتیرید استتتیدهاا‬ ‫‪235‬‬
‫چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کتیک اسید استرهاا مونتو ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬
‫و دا گلیستتیرید استتیدهاا‬ ‫‪239‬‬
‫چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سیتریک اسید استرهاا مونو ‪-‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪c‬‬
‫و دا گلیستتیرید استتیدهاا‬ ‫‪239‬‬
‫چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫تارتاریک اسید استرهاا مونو ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪d‬‬
‫و دا گلیستتیرید استتیدهاا‬ ‫‪239‬‬
‫چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مونو و دا استتیت تارتاریتک ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪e‬‬
‫استتید استتترهاا مونتتو و دا‬ ‫‪234‬‬
‫گلیسیرید اسیدهاا چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مخلوط استتیک و تارتاریتک ‪1‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪f‬‬
‫استتید استتترهاا مونتتو و دا‬ ‫‪235‬‬
‫گلیسیرید اسیدهاا چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سوکروز استترهاا استیدهاا ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪228‬‬
‫چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوکرو گلیسریدها‬ ‫‪E‬‬ ‫‪223‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پلتتتی گلیستتترو استتتترهاا ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪222‬‬
‫اسیدهاا چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پلتی ریستی ‪1‬‬ ‫پلتی گلیسترو‬ ‫‪E‬‬
‫‪221‬‬
‫نولئا‬

‫‪22‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پروپتتتتتتتتتان ‪3‬و ‪ 2‬دا او‬ ‫‪E‬‬
‫‪225‬‬
‫استرهاا اسیدهاا چرب‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪THERMALLY‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬
‫‪OXIDISED SOYA‬‬
‫‪BEAN‬‬ ‫‪OIL‬‬
‫‪INTERACTED‬‬ ‫‪229‬‬
‫‪WITH MONO- AND‬‬
‫‪DIGLYCERIDES OF‬‬
‫‪FATTY ACIDS‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ستتتتدیم استتتتتئاریو ‪1 -2-‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪229‬‬
‫کتیال‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کلستتتتیم استتتتتئاریو ‪1 -2-‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪229‬‬
‫کتیال‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫استئاریت تارترا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪224‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیتان مونو استئارا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪225‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیتان ترا استئارا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪218‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیتان مونو لورئا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪213‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیتان مونو اولئا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪212‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سوربیتان مونو پالمیتا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪211‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪215‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم هیدروژن کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫‪219‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم سسکویی کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪219‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪219‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم هیدروژن کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫‪214‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمونیم کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪215‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمونیم هیدروژن کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫‪258‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪253‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم هیدروژن کربنا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫‪252‬‬
‫آهن≤ ‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هیدرو کلریک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪251‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم کلرید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪255‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم کلرید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪259‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم کلرید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪259‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استانوس کلرید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪259‬‬
‫آهن ≤‪28‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سولفوریک اسید‬ ‫‪E‬‬
‫‪254‬‬
‫سلنیوم ≤‪28‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪255‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم هیدروژن سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫‪298‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪293‬‬

‫‪21‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم هیدروژن سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫‪292‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪291‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪-‬‬ ‫آمونیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪295‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلومینیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلومینیم سدیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلومینیم پتاسیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلومینیم آمونیم سولفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪294‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم هیدروکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪295‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم هیدروکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪298‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم هیدروکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪293‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آمونیم هیدروکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪292‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم هیدروکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪291‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم اکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪295‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم اکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫سدیم فرو سیانید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پتاسیم فرو سیانید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کلسیم فرو سیانید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪294‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫ستتدیم آلتتومینیم فستتفا ‪2 ،‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪295‬‬
‫اسیدیک‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سیلیکون دا اکسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪298‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم سیلیکا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪293‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم سیلیکا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪a (i‬‬ ‫‪292‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منیویم ترا سیلیکا‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪a(ii‬‬ ‫‪291‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪38‬‬ ‫تالک‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪295‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سدیم آلومینیم سیلیکا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫م ≤‪29‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پتاسیم آلومینیم سیلیکا‬ ‫‪E‬‬
‫نیکت≤ ‪98‬‬
‫روا≤ ‪29‬‬
‫‪299‬‬
‫باریم≤ ‪29‬‬
‫کرم≤‪388‬‬
‫آنتیموان≤‪28‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کلسیم آلومینیم سیلیکا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪299‬‬
‫آهن≤ ‪9%‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آلومینیم سیلیکا (کائولن)‬ ‫‪E‬‬ ‫‪294‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اسیدهاا چرب‬ ‫‪E‬‬ ‫‪295‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گلوکونیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪248‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫گلوکونو دلتا کتون‬ ‫‪E‬‬ ‫‪243‬‬

‫‪25‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫سدیم گلوکونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪242‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پتاسیم گلوکونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪241‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کلسیم گلوکونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪245‬‬
‫آهن()‪2% ≤)Fe(III‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫فروس گلوکونا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪249‬‬
‫آهن()‪8/9% ≤)Fe(III‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫فروس کتا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪249‬‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ -5‬هگویت رزورسینو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪249‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2/9‬‬ ‫گلوتامیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪244‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫مونو سدیم گلوتاما‬ ‫‪E‬‬ ‫‪245‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫مونو پتاسیم گلوتاما‬ ‫‪E‬‬ ‫‪258‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کلسیم دیگلوتاما‬ ‫‪E‬‬ ‫‪253‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫مونو آمونیم گلوتاما‬ ‫‪E‬‬ ‫‪252‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫منیویم دیگلوتاما‬ ‫‪E‬‬ ‫‪251‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫گوانیلیک اسید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪255‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫دا سدیم گوانیال‬ ‫‪E‬‬ ‫‪259‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫دا پتاسیم گوانیال‬ ‫‪E‬‬ ‫‪259‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کلسیم گوانیال‬ ‫‪E‬‬ ‫‪259‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫اینوسینیک‬ ‫‪E‬‬ ‫‪254‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫دا سدیم اینوسینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪255‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫دا پتاسیم اینوسینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪188‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کلسیم اینوسینا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪183‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫کلسیمﹶ‪ -9‬ریبو نوکلئوتید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪182‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا سدیم ﹶ‪ -9‬ریبو نوکلئوتید ‪-‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪181‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گالیسین و نمکهاا آن‬ ‫‪E‬‬ ‫‪185‬‬
‫آهن ≤‪98‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪1‬‬ ‫استا روا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪189‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دا متیت پلی سیلوکسان‬ ‫‪E‬‬ ‫‪189‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫موم زنبور ( زرد و سفید)‬ ‫‪E‬‬ ‫‪189‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫موم کاند‬ ‫‪E‬‬ ‫‪184‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫موم کارانوبا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪185‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫شالک‬ ‫‪E‬‬ ‫‪138‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫موم میکرو کریستالین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪133‬‬
‫نیکت≤ ‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پلی ‪-3‬دکن هیدروژنه‬ ‫‪E‬‬ ‫‪132‬‬
‫کروم≤ ‪1‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مونتان اسید استر‬ ‫‪E‬‬ ‫‪131‬‬
‫کروم≤ ‪9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫موم پلی اتیلن اکسیده شده‬ ‫‪E‬‬ ‫‪135‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3/9‬‬ ‫‪-L‬سیستئین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪139‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کاربامید‬ ‫‪E‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪139‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫آسه سولفام کا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪139‬‬

‫‪29‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آسپارتام‬ ‫‪E‬‬ ‫‪134‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سیکالمیک اسید و نمک هاا ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪135‬‬
‫سدیم و کلسیم آن‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ایوومالت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪128‬‬
‫سلنیوم ≤‪18‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ساخارین و نمک هاا ستدیم ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪123‬‬
‫پتاسیم و کلسیم آن‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫سوکرالوز‬ ‫‪E‬‬ ‫‪122‬‬
‫آلومینیوم ≤‪388‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تائوماتین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪121‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫نئوهستتتپریدین دا هیتتتدرو ‪1‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪125‬‬
‫شالکون‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫استویو گلی کوزیدها‬ ‫‪E‬‬ ‫‪129‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫نئوتیم‬ ‫‪E‬‬ ‫‪129‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نمکهتتاا آستتپارتام و آستته ‪-‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪129‬‬
‫سولفام‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مالتیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(i‬‬ ‫‪124‬‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫شربت مالتیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪125‬‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کتیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪118‬‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫زایلیتو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪113‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫اریتریتو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪112‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫عصاره کوئیلیا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪111‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اینورتاز‬ ‫‪E‬‬ ‫‪115‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫لیووزیم‬ ‫‪E‬‬ ‫‪119‬‬
‫نیکت≤ ‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پلی دکستروز‬ ‫‪E‬‬ ‫‪119‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پلی وینیت پیرولیدین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪119‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پلی وینیت پلی پیرولیدین‬ ‫‪E‬‬ ‫‪114‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پلی وینیت الکت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪115‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پولو ن‬ ‫‪E‬‬ ‫‪158‬‬
‫م ≤ ‪38‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کوپولیمر متاکریال بیسیک‬ ‫‪E‬‬ ‫‪153‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نشاسته اکسید شده‬ ‫‪E‬‬ ‫‪152‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مونواستارچ فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪151‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا استارچ فسفا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪155‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا استارچ فسفا فسفاته‬ ‫‪E‬‬ ‫‪159‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا استارچ فسفا استیله‬ ‫‪E‬‬ ‫‪159‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نشاسته استیله‬ ‫‪E‬‬ ‫‪159‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دا استارچ آدیپا استیله‬ ‫‪E‬‬ ‫‪154‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هیدروکسی پروپیت استارچ‬ ‫‪E‬‬ ‫‪155‬‬

‫‪29‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین(‪)mg/kg‬‬ ‫نوع افوودنی خوراکی‬ ‫‪INS‬‬ ‫ردیف‬

‫سایر عناصر‬ ‫کادمیم‬ ‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫ارسنیک‬

‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(pb‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫هیدروکستتتی پروپیتتتت دا ‪3‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪198‬‬
‫استارچ فسفا‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استتتتارچ ستتتدیم اکتینیتتتت ‪3‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪193‬‬
‫سوکسینا‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نشاسته اکسید شده استیله‬ ‫‪E‬‬ ‫‪192‬‬
‫آلومینیم ≤ ‪8/1‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪8/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استتتارچ آلتتومینیم اکتینیتتت ‪3‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪191‬‬
‫سوکسینا‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ترا اتیت سیترا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪195‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گلیسریت دا استا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪199‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گلیسریت ترا استا‬ ‫‪E‬‬ ‫‪199‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫بنویت الکت‬ ‫‪E‬‬ ‫‪199‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پروپان ‪3‬و‪ 2‬دا او‬ ‫‪E‬‬ ‫‪194‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-‬‬ ‫پلی اتیلن گلیکو‬ ‫‪E‬‬ ‫‪195‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪a‬‬
‫شامت بیکسین و نوربیکسین استخراج شده با حال ‪ ،‬آناتو استخراج شده با قلیا و آناتو استخراج شده با روغن می باشد‬

‫‪ 3-0‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در خوراک دام‬

‫بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در خوراک دام و مواد اولیه آن (بر اساس میوان رطوبت ‪ )32%‬باید مطابو با‬
‫جدو ‪ 1‬باشد‪.‬‬
‫یادآوری‪ -‬جهت سهولت کار براا کاربران این استاندارد بیشینۀ روادارا فلوا سنگین در خوراک دام براساس فلو سنگین در‬
‫‪ 3-‬آورده شده است‪.‬‬ ‫جدو‬

‫‪29‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫جدول‪ -3‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در خوراک دام‬

‫بیشینه روادارا فلوا سنگین با میوان‬

‫رطوبت ‪)mg/kg(32%‬‬ ‫طبقه‬
‫نام فراورده‬ ‫ردیف‬ ‫نوع‬
‫جیوه‬ ‫سرب‬ ‫کادمیوم‬ ‫آرسنیک‬ ‫بندا‬
‫)‪(Hg‬‬ ‫)‪(Pb‬‬ ‫)‪(Cd‬‬ ‫)‪(As‬‬
‫علوفه وخوراک تهیه شده از علوفه غال ‪ ،‬یونجه خشک‪ ،‬شبدر خشک‪ ،‬پالپ و‬ ‫‪3‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬
‫مالس خشک شده چغندر قند‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫کنجاله فشارا هسته پالم‬ ‫‪2‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪9‬‬ ‫پیت و لئوناردیت‬ ‫‪1‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مواد اولیه خوراک دام از منابع گیاهی‬ ‫‪5‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مواد اولیه خوراک دام از منابع حیوانی‬ ‫‪9‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مواد اولیه خوراک دام از منابع معدنی به جو فسفا ها‬ ‫‪9‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪38‬‬ ‫فسفا ها‬ ‫‪9‬‬

‫مواد اولیه خوراک دام‬

‫‪8/ 3‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪38‬‬ ‫آلگهاا دریایی آهکی‬ ‫‪4‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪39‬‬ ‫صد هاا دریایی آهکی‬ ‫‪5‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مخمرها‬ ‫‪38‬‬
‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو حاصت از آنها که براا تهیه خوراک دام ترکیبی‬ ‫‪33‬‬
‫‪8/ 9‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪29‬‬
‫براا حیوانا مورد مصر براا غذاا انسان‪ ،‬بهکار میروند‪.‬‬
‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو حاصت از آنها که براا تهیه خوراک دام ترکیبی‬ ‫‪32‬‬
‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪29‬‬

‫اجواء خوراک دام‬

‫‪3‬‬ ‫براا سگ‪ ،‬گربه‪ ،‬ماهیهاا توئینی و حیوانا خودار بهکار میروند‪.‬‬
‫حاصت از آنها بهعنوان خوراک دام مرطوب‬ ‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو‬ ‫‪31‬‬
‫‪8/ 1‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪29‬‬
‫کنسرو شده براا مصر مستقیم سگ و گربه‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪29‬‬ ‫حاصت از آنها (بهجوء ردیفهاا ‪33‬تا ‪)31‬‬ ‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو‬ ‫‪35‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪58‬‬ ‫جلبک دریایی و فراوردههاا آن‬ ‫‪39‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سایر مواد اولیه خوراک دام ( بهجوء ردیفهاا ‪ 3‬تا ‪)39‬‬ ‫‪39‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪388‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪18‬‬ ‫افوودنیهاا خوراک دام متعلو به گروه ترکیبا عناصر کمیاب‬ ‫‪39‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪588‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪388‬‬ ‫اکسید روا‬ ‫‪34‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪288‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪388‬‬ ‫اکسید منگنو‬ ‫‪35‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪288‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪388‬‬ ‫اکسید م‬ ‫‪28‬‬
‫افوودنیهاا خوراک دام‬

‫‪8/ 3‬‬ ‫‪388‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪28‬‬ ‫اکسید منیویم‬ ‫‪23‬‬

‫‪8/ 3‬‬ ‫‪288‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪98‬‬ ‫و کربنا اهن‬ ‫کربنا م‬ ‫‪22‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪388‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪18‬‬ ‫سولفا منگنو یک آبه‬ ‫‪21‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪388‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪ 9‬آبه‪ ،‬تراهیدروکسید کلریدم ‪ ،‬تراهیدروکسید کلرید منگنو‬ ‫سولفا م‬ ‫‪25‬‬
‫‪8/3‬‬ ‫‪388‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪98‬‬ ‫ذرا آهن استفاد شده بهعنوان زیر مغذا‬ ‫‪29‬‬
‫‪8/ 1‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪39‬‬ ‫کربنا کلسیم‪ ،‬کربنا کلسیم و منیویم‬ ‫‪29‬‬
‫‪8/ 1‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪28‬‬ ‫کربنا منیویم‬ ‫‪29‬‬

‫‪24‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫افوودنیهاا خوراک حاوا بایندرها و مواد ضد کلوخه به جوءکلینوپتیلولیتها‬ ‫‪24‬‬

‫‪8/ 3‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪18‬‬
‫با منشأ آذرین‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪18‬‬ ‫کلینوپتیلولیتها با منشأ آذرین‬ ‫‪25‬‬

‫پی مخلوطها‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪288‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مخلوط‬ ‫پی‬ ‫‪18‬‬

‫‪13‬‬
‫‪8/ 2‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪32‬‬ ‫خوراک دام معدنی (حاوا کمتر از ‪ 9%‬فسفر)‬

‫‪ 8/99‬به‬ ‫‪12‬‬
‫ازاا‬
‫هر‪3%‬‬
‫‪8/ 2‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪32‬‬ ‫خوراک دام معدنی (حاوا مساوا یا بیشتر از ‪ 9%‬فسفر)‬

‫خوراک دام تکمیلی‬

‫فسفر‪،‬‬
‫بیشینه‬
‫‪9/ 9‬‬
‫مشتو‬ ‫خوراک تکمیلی براا حیوانا خانگی حاوا ماهی‪ ،‬آبویان و مصصو‬ ‫‪11‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪38‬‬
‫شده از آنها و‪/‬یا جلبک دریایی و فراوردههاا آنها‬
‫جیرههاا تأمین طو نی مد خوراک دام براا اهدا ویژه تغذیهاا که میوان‬ ‫‪15‬‬

‫خوراک دام ترکیبی‬

‫‪8/ 3‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪18‬‬ ‫عناصر کمیاب در آنها بی از ‪ 388‬برابر بیشینه مقادیر ذکر شده در غذاا‬
‫کامت است‪.‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪5‬‬ ‫خوراک تکمیلی به جو ردیف هاا ‪ 13‬تا ‪15‬‬ ‫‪19‬‬
‫خوراک کامت براا گاو (بهجوء گوساله)‪ ،‬گوسفند (بهجوء بره)‪ ،‬بو (بهجوء‬ ‫‪19‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫بوغاله) و ماهی‬

‫خوراک دام کامت‬

‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫خوراک کامت براا ماهی و حیوانا خودار‬ ‫‪19‬‬
‫مشتو‬ ‫خوراک کامت براا حیوانا خانگی حاوا ماهی‪ ،‬آبویان و مصصو‬ ‫‪14‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪38‬‬
‫شده از آنها و‪/‬یا جلبک دریایی و فراوردههاا آنها‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫خوراک کامت براا حیوانا خانگی‬ ‫‪15‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫خوراک کامت بهجوء ردیفهاا ‪ 19‬تا ‪15‬‬ ‫‪58‬‬
‫‪53‬‬
‫خوراک دام ترکیبی‬

‫‪8/ 2‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫خوراک ترکیبی براا ماهی‬

‫‪52‬‬
‫‪8/ 1‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫خوراک ترکیبی براا سگ‪ ،‬گربه‪ ،‬ماهیهاا توئینی وحیوانا خودار‬

‫‪25‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫روش نمونه برداری‬ ‫‪5‬‬

‫روش نمونهبردارا براا آزمون فلوا سنگین در خوراک انسان و دام‪ ،‬باید مطتابو بتا استتاندارد ملتی ایتران‬
‫شمارۀ ‪ 39811‬انجام گیرد‪.‬‬

‫روشهای آزمون‬ ‫‪2‬‬

‫آزمونهاا اندازهگیرا فلوا سنگین باید مطابو با استانداردهاا ملی ایران بته شتمارههتاا ‪،5299 ،5299‬‬
‫‪35422 ،35423 ،22989 ،39922‬و ‪ 39194‬انجام گیرد‪.‬‬

‫‪18‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫پیوست الف‬

‫(آگاهیدهنده)‬

‫روش تخمین بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در مواد غذایی‬

‫براا تخمین بیشینۀ روادارا فلوا سنگین بر اساس دادههاا موجود روشهاا مختلفی وجود دارد‪ .‬در‬
‫روش بهکار رفته براا تدوین این استاندارد‪ ،‬از آنالیو ریسک بر اساس دادههاا واقعی و سبد غذایی ملی کشور‬
‫استفاده شده است‪.‬‬
‫آنالیو ریسک یک فرایند علمی است که شامت سه مرحله زیر میباشد‪:‬‬
‫الف‪ -‬ارزیابی ریسک‬
‫ب‪ -‬مدیریت ریسک‬
‫‪ -‬ارتباطا ریسک‬
‫در بخ ارزیابی ریسک در این استاندارد از بیشینۀ نظرا میوان دریافت روزانه ملی)‪ ،(NTMDI‬براا ارزیابی‬
‫خطر تهدید سالمت افراد جامعه در اثر ورود فلوا سنگین موجود در مواد غذایی به بدن آنها‪ ،‬استفاده شده‬
‫است‪.‬‬
‫بیشینۀ نظرا میوان دریافت روزانه ملی‪ ،‬تخمینی از مقدار قابت تصمت روزانه موقتی )‪ (PTDI‬آ ینده مورد‬
‫نظر (فلو سنگین) در مد طو نی است‪ ،‬که از حاصتضرب میانگین غلظت آ ینده در هر ماده خوراکی در‬
‫میوان متوسط مصر سرانه آن و سرانجام جمع این حاصت ضربها طبو فرمو الف‪ 3-‬بهدست میآید‪.‬‬

‫‪NTMDI = ∑ C × F‬‬ ‫(الف‪)8-‬‬

‫که در آن‪،‬‬
‫‪ C‬میانگین غلظت فلو سنگین در هر فراورده بر اساس دادههاا واقعی (در صور موجود نبودن دادههاا‬
‫واقعی بیشینۀ روادارا فلوا سنگین براا هر مصصو طبو استانداردهاا بینالمللی) برحسب ‪mg/kg‬؛‬
‫‪ F‬سرانه مصر ملی آن مصصو برحسب ‪.kg/day‬‬

‫بیشینۀ نظرا میوان دریافت روزانه ملی که برحسب میلی گرم آ ینده براا هر فرد (از تقسیم‬
‫‪ NTMDI‬بر میانگین وزن بدن شخص بالغ‪ 98 ،‬کیلوگرم‪ ،‬به دست می آید) مصاسبه کنید‪ ،‬بهعنوان‬
‫درصدا از مقدار قابت تصمت روزانه موقتی)‪ (PTDI‬آ ینده مورد نظر (فلو سنگین) بیان شده و نباید‬
‫است که طبو فرمو الف‪2-‬‬ ‫عدد)‪Hazard Quotient (HQ‬‬ ‫از ‪ PTDI‬بیشتر باشد‪ .‬تعبیر دیگر مصاسبه‬
‫مصاسبه کنید‪.‬‬

‫=‪HQ‬‬ ‫(الف‪)6 -‬‬

‫‪13‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪ HQ‬باید کمتر از یک باشد‪.‬‬

‫بیشینۀ نظرا میوان دریافت روزانه ملی‪ ،‬در واقع برآوردا بی از میوان واقعی براا یک آ ینده بوده‪ ،‬زیرا‬
‫براا مصاسبه آن فرض شده است که کلیه مواد غذایی مستعد به آلودگی مورد نظر‪ ،‬داراا آن آ ینده به‬
‫میوان میانگین اندازهگیرا شده میباشند و همه افراد هر روز از همه مواد غذایی مستعد به داشتن آ ینده‬
‫مورد نظر استفاده میکنند‪ ،‬در حالیکه الواما چنین نیست‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬میوان آ ینده ممکن است طی‬
‫فراورا صنعتی‪ ،‬آمادهسازا و پخت نیو کاه یابد‪.‬‬
‫در این استاندارد از این روش براا ارزیابی خطر عناصر کادمیم‪ ،‬جیوه و قلع در مواد غذایی استفاده شده‬
‫است‪ .‬در مواردا که آ ینده مورد ارزیابی بدون ‪ PTDI‬معتبر باشد عالوه بر‪ HQ‬میتوان ‪Margine Of‬‬
‫)‪ Exposure (MOE‬طبو فرمو الف‪ 1-‬مصاسبه کنید‪.‬‬
‫‪MOE=∑ (Reference Point)/Dietry Exposure‬‬ ‫(الف‪)3-‬‬

‫که در آن‪:‬‬
‫‪ Reference Point‬میتواند هریک از مقادیر‪ 1BMDL, 3NOAEL, 2LOAEL‬باشد‪.‬‬
‫همچنین میتوان ‪ Dietary Exposure‬طبو فرمو الف‪ 5-‬مصاسبه کنید‪.‬‬
‫‪ × F‬متوسط غلظت آ ینده =‪Dietary Exposure‬‬ ‫( الف ‪)0-‬‬

‫که در آن‪:‬‬

‫‪ F‬سرانه مصر ماده غذایی است‪.‬‬

‫یادآوری‪ -‬در مواردا که مقدار متوسط غلظت فلو سنگین مورد نظر در دسترس نیست میتوان از بیشینه روادارا بینالمللتی‬
‫یا ملی در فرمو الف‪ 2 -‬استفاده کرد‪.‬‬

‫در این استاندارد براا ارزیابی خطر عناصر سرب و آرسنیک در مواد غذایی که فاقتد ‪ PTDI‬معتبتر در منتابع‬
‫بین المللی میباشند‪ ،‬از این روش استفاده شده است‪.‬‬

‫همچنین مرجع اصلی براا سبد غذایی ملی هر ماده غذایی‪ ،‬اطالعا انستیتو تصقیقا تغذیهاا ایران‪ ،‬مرکو‬
‫آمار‪ ،‬بانک مرکوا و نیو در موارد خاک جداو منطقهاا ‪ GEMS FOOD‬بوده است‪ ،5‬که پ از تعیین و‬
‫مصاسبا دقیو در این استاندارد ملی منظور شدهاست‪.‬‬
‫مرحله بعدا در تعیین حدود مجاز‪ ،‬مدیریت ریسک است‪ .‬مدیریت ریسک فرایندا مجوا از ارزیابی احتما‬
‫خطر است که براا بررسی و اتخاذ سیاستهاا متناوب که نتیجۀ مشاوره با تمامی قسمتهاا مرتبط‪،‬‬
‫مالحظۀ ارزیابی احتما خطر و دیگر فاکتورهاا مرتبط با مصافظت از سالمتی مصر کنندگان و بهبود‬
‫عملیا تجارا سالم و در صور نیاز‪ ،‬انتخاب روشهاا کنترلی و پیشگیرانۀ مناسب میباشد‪ .‬در این مرحله‬

‫‪-No Observed Adverse Effect Level‬‬

‫‪-Low Observed Adverse Effect Level‬‬
‫‪-Benchmark Dose Level‬‬
‫‪- Combined methods‬‬

‫‪12‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫با توجه به عدمقطعیتهاا موجود در تخمین هریک از پارامترهاا مشارکتکننده در ارزیابی خطر (تنوع‬
‫فرهنگها و عادا غذایی و این نکته که همه افراد هر روز همه اجواا سبد غذایی تعریف شده را با بیشترین‬
‫میوان آلودگی مصر نمیکنند) مدیران ریسک تصمیما و برنامهریواهایی براا مقابله با ریسکها را اتخاذ‬
‫میکنند‪ .‬یکی از این تصمیما تعیین بیشینه روادارا آ یندهها در مواد غذایی با توجه به شرایط اقتصادا‪،‬‬
‫اجتماعی‪ ،‬بهداشتی و سیاسی هر کشور است‪ .‬بهطور خالصه‪ ،‬معیارهاا زیر به حفظ یک سیاست ثابت در‬
‫تعیین بیشینه روادارا کمک می کنند‪:‬‬
‫‪ ‬بیشینه روادارا فقط باید براا آن دسته از آ ینده ها تعیین شوند که هم خطر قابت توجهی براا‬
‫سالمت عمومی و هم مشکلی شناخته شده یا مورد انتظار در تجار بین الملت باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بیشینه روادارا فقط باید براا آن دسته از مواد غذایی تعیین شوند که سهم قابت توجهی در سبد‬
‫غذایی و همچنین سهم قابت مالحظه اا از میوان مواجهه با آ ینده را دارا باشند‪.‬‬
‫‪ ‬هرچند طبو یک اصت اولیه بیشینه روادارا باید در «حد پایین و در حد معقو قابت دستیابی»‪ 3‬و‬
‫در سطوح زم براا مصافظت از مصر کننده تنظیم شوند‪.‬بیشینه روادارا)به شرطی که از نظر سم‬
‫شناسی قابت قبو باشد( باید در سطصی تنظیم شوند که (کمی) با تر از مصدوده نرما تغییرا در‬
‫سطوح مواد غذایی و خوراک دام با روش ها و تکنولوژا هاا موجود تولید می شود‪ ،‬باشند تا از‬
‫اخال در تولید و تجار مواد غذایی و خوراک دام جلوگیرا شود‪ .‬به عبار دیگر‪ ،‬در صور امکان‪،‬‬
‫بیشینه روادارا باید بر اساس مالحظا ‪ GMP‬و ‪ GAP‬به گونهاا تعیین شود باشد که در آن‬
‫نگرانی هاا بهداشتی به عنوان یک اصت راهنما براا دستیابی به سطح آ ینده ها در «حد پایین و‬
‫قابت دستیابی» و براا مصافظت از مصر کننده ضرورا است‪ ،‬لصا شده است‪ .‬غذاهایی که به‬
‫وضوح بهدلیت موقعیت مصت تولید یا شرایط فرآورا آلوده شده اند را می توان به طور منطقی از‬
‫سبد غذایی حذ نمود‪ ،‬مگر اینکه نشان داده شود که از نظر بهداشت عمومی‪ ،‬تعیین میوان بیشینه‬
‫روادارا با تر قابت قبو است و یا جنبه هاا اقتصادا قابت توجهی در معرض خطر است‪.‬‬
‫‪ ‬بیشینه روادارا باید به گونهاا تعیین شوند که روش هاا آنالیو رایج در آزمایشگاهها امکان اندازه‪-‬‬
‫گیرا در آن سطوح را دارا باشند‪.‬‬
‫‪ ‬بیشینه روادارا تعیین شده در مصصو باید براساس داده ها از سراسر کشوربوده و شامت مناطو‬
‫وفرآیندهاا اصلی تولید آن مصصو ‪ ،‬و مالحظا مربوط به تجار بین الملت باشد‪.‬‬
‫‪ ‬در صور نیاز براا تعیین بیشینه روادارا فلوا سنگین در یک فراورده غذایی که مخلوطی از چند‬
‫جوء می باشد‪ ،‬می توان بر اساس تعیین میوان هر جوء در فراورده (درصد جوء در فراورده) و بیشینه‬
‫روادارا تعیین شده براا هرجوء در جداو این استاندارد اقدام نمود‪ .‬همچنین اطالعا موجود در‬
‫مورد رفتار هر فلو سنگین در حین فراورا (بهطور مثا شستشو‪ ،‬سبوسگیرا‪ ،‬عصارهگیرا‪ ،‬پخت و‬
‫مانند آن) می تواند اطالعا کاملترا را براا تعیین بیشینه روادارا در اختیار قرار دهد‪.‬‬

‫)‪- As Low As Reasonbly Achieved (ALARA‬‬

‫‪11‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪ ‬در این استاندارد‪ ،‬مرجع اصلی براا انتخاب بیشینه روادارا فلوا سنگین‪ ،‬بررسی مصدوده و توزیع‬
‫داده هاا واقعی جمع آورا شده‪ ،‬در نظر گرفتن شرایط تولید‪ ،‬واردا و صادرا هر مصصو و در‬
‫نظر داشتن استاندارد کدک غذایی و در موارد خاک استاندارد هاا اتصادیه اروپا بوده است‪.‬‬

‫‪15‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫پیوست ب‬

‫( آگاهی دهنده)‬

‫سبد غذایی خانوار بهکار رفته در محاسبات‬

‫جدول ب‪ -8‬سبد غذایی خانوار بهکار رفته در محاسبات‬

‫سرانه مصرف (‪)g/day‬‬ ‫ماده غذایی‪ /‬محصول کشاورزی‬ ‫ردیف‬

‫‪138‬‬ ‫گندم‬ ‫‪3‬‬
‫‪338‬‬ ‫برنج‬ ‫‪2‬‬
‫‪4/ 4‬‬ ‫غال بجو گندم و برنج وجوانه و سبوس‬ ‫‪1‬‬
‫‪55/99‬‬ ‫حبوبا‬ ‫‪5‬‬
‫‪58/2‬‬ ‫روغن خوراکی‬ ‫‪9‬‬
‫‪284‬‬ ‫سبواهاا برگی‬ ‫‪9‬‬
‫‪359/82‬‬ ‫سبواهاا غدهاا و ریشهاا‬ ‫‪9‬‬
‫‪14/9‬‬ ‫سبواهاا ساقهاا‬ ‫‪4‬‬
‫‪22/4‬‬ ‫قارچ خوراکی‬ ‫‪5‬‬
‫‪3/ 5‬‬ ‫سویا‬ ‫‪38‬‬
‫‪25‬‬ ‫گوشت قرمو ( بهجوء آ ی هاا دامی خوراکی)‬ ‫‪33‬‬
‫‪1‬‬ ‫آ ی هاا دامی خوراکی‬ ‫‪32‬‬
‫‪25‬‬ ‫گوشت مرش‬ ‫‪31‬‬
‫‪19‬‬ ‫ماهی‬ ‫‪35‬‬
‫‪33‬‬ ‫نمک‬ ‫‪39‬‬
‫‪983‬‬ ‫پیاز‪ ،‬سی‪ ،‬موسیر و صیفیجا وسبواهاا خانواده کلم‬ ‫‪39‬‬
‫‪123‬‬ ‫انواع میوه بهجوء تو ها و دانهریوها‬ ‫‪39‬‬
‫‪51/3‬‬ ‫تو ها و دانهریوها‬ ‫‪34‬‬
‫‪29‬‬ ‫آبمیوهها‪ ،‬کنسانترهها و نکتارها‬ ‫‪35‬‬
‫‪9/99‬‬ ‫چاا‬ ‫‪28‬‬
‫‪39‬‬ ‫مواد غذایی کنسرو شده بهجوء نوشیدنیها‬ ‫‪23‬‬
‫‪3988‬‬ ‫آبآشامیدنی‬ ‫‪22‬‬

‫‪19‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫پیوست پ‬

‫( آگاهی دهنده)‬

‫مقادیر مرجع بهکار رفته برای ارزیابی خطر فلزات سنگین‬

‫جدول پ‪ -8‬میزان دریافت قابل تحمل روزانه موقتی )‪ (PTDI‬فلزات سنگین‬

‫میزان دریافت قابل تحمل روزانه موقتی )‪(PTDI‬‬ ‫فلز سنگین‬ ‫ردیف‬
‫)‪ mg/kg‬وزن بدن(‬
‫‪8/88841‬‬ ‫کادمیم‬ ‫‪3‬‬
‫‪8/88899‬‬ ‫جیوه‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫قلع‬ ‫‪1‬‬

‫جدول پ‪ -6‬میزان ‪ BMDL‬آرسنیک‬

‫‪BMDL Efsa Max‬‬ ‫‪BMDL Jecfa‬‬ ‫‪BMDL Efsa Min‬‬ ‫فلز سنگین‬ ‫ردیف‬
‫‪ug/kgbw/d‬‬ ‫‪ug/kgbw/d‬‬ ‫‪ug/kgbw/d‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪8/ 1‬‬ ‫آرسنیک‬ ‫‪3‬‬

‫جدول پ‪ -3‬میزان ‪ BMDL‬سرب‬

‫‪BMDL Efsa‬‬
‫‪BMDL Efsa‬‬
‫‪BMDL‬‬ ‫‪Max‬‬ ‫‪BMDL Efsa‬‬ ‫‪BMDL‬‬ ‫فلز‬
‫‪Max ug/kgbw/d‬‬
‫‪Jecfa‬‬ ‫‪ug/kgbw/d‬‬ ‫‪Max ug/kgbw/d‬‬ ‫‪JECFA Min‬‬ ‫ردیف‬
‫‪(Developmental‬‬ ‫سنگین‬
‫‪ug/kgbw/d‬‬ ‫‪(cardiovascular‬‬ ‫)‪(Nephrotoxicity‬‬ ‫‪ug/kgbw/d‬‬
‫)‪neurotoxicity‬‬
‫)‪effects‬‬
‫‪39‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪32‬‬ ‫سرب‬ ‫‪8‬‬

‫‪19‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫پیوست ت‬

‫( آگاهیدهنده)‬

‫احتمال وقوع فلزات سنگین برای سایر فراوردهها‬

‫براا آن دسته از فراوردههایی که احتما وقوع فلوا سنگین در آنها وجود دارد ولی تاکنون براا آنها در‬
‫این استاندارد حد مجازا تعیین نشده است‪ ،‬مانند موارد زیر بعد از ارزیابی ریسک نسبت به تعیین حد مجتاز‬
‫در تجدید نظرهاا بعدا این استاندارد‪ ،‬اقدام خواهد شد‪:‬‬
‫‪ -‬فراوردههاا غال ‪ :‬ویفر‪ ،‬بیسکویت‪ ،‬کلوچه‪ ،‬شیرینیهاا آردا‪ ،‬نان برنجی‪ ،‬نان بستتنی‪،‬کیک‪ ،‬ماکتارونی‪،‬‬
‫غال جوانه زده‪ ،‬عصاره مالت‪ ،‬پودر کیک نیمه آماده و آرد سوخارا‪ ،‬غال صبصانه؛‬
‫‪ -‬فراوردههاا قنادا‪ :‬پودر دسر‪ ،‬عست‪ ،‬فراورده یخی خوراکی؛‬
‫‪ -‬انواع س ها‪ ،‬ادویهها و چاشنیها؛‬
‫‪ -‬نوشیدنیها‪ :‬عرقیا گیاهی و نوشیدنی بر پایه عرقیا گیاهی؛‬
‫‪ -‬فراوردههاا لبنی‪ :‬دسرهاا برپایه لبنیا ‪ ،‬نوشیدنی برپایه لبنی؛‬
‫‪ -‬انواع دمنوشهاا مخلوط گیاهان؛‬
‫‪ -‬انواع آجیت و مغوهاا درختی؛‬
‫‪ -‬سایر‪ :‬سویا شیر (غیر لبنی)‪ ،‬سویا پنیر (غیر لبنی)‪.‬‬

‫‪19‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫پیوست ث‬

‫( آگاهیدهنده)‬

‫بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در خوراک دام برحسب فلز سنگین‬

‫جدول ث‪ 8-‬بیشینۀ رواداری فلزات سنگین در خوراک دام برحسب فلز سنگین‬

‫بیشینه روادارا‬ ‫بیشینه‬

‫مواد اولیه و خوراک دام‬
‫براا موارد استثناء‬ ‫موارد استثناء‬ ‫روادارا‬ ‫فلو سنگین‬
‫کامت‬
‫‪mg/kg‬‬ ‫‪mg/kg‬‬
‫علوفه ( یونجه خشک‪ ،‬شبدر خشک و تفاله خشک‪،‬‬
‫‪5‬‬
‫چغندر قند و تفاله خشک مالس چغندر قند‬
‫‪5‬‬ ‫عصاره هسته خرما‬
‫‪9‬‬ ‫پیت و لئوناردیت‬
‫‪38‬‬ ‫فسفا ها‪ ،‬آلک هاا دریایی آهکی‬
‫‪39‬‬ ‫کربنا کلسیم‪ ،‬کربنا کلسیم و منیویم‬ ‫‪2‬‬ ‫مواد اولیه خوراک دام‬
‫‪28‬‬ ‫اکسید منیویم‪ ،‬کربنا منیویم‬
‫‪39‬‬ ‫صد هاا دریایی آهکی‬
‫‪58‬‬ ‫جلبک هاا دریایی و فراورده هاا آن‬

‫‪29‬‬ ‫حاصت از آنها‬ ‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو‬

‫ذرا آهن استفاد شتده بته‪-‬‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪98‬‬
‫عنوان زیر مغذا‬
‫پنتا هیدرا ستولفا مت ‪ ،‬کربنتا مت ‪ ،‬تترا‬ ‫آرسنیک‬
‫افوودنتتیهتتاا ختتوراک دام‬
‫‪98‬‬ ‫هیدروکسید م دا کلتره‪ ،‬کربنتا آهتن‪ ،‬تترا‬
‫‪18‬‬ ‫متعلتتو بتته گتتروه عناصتتر‬
‫هیدروکسید منگنو دا کلره‬
‫کمیاب‬
‫‪388‬‬ ‫اکسید روا‪ ،‬اکسید منگنو‪ ،‬اکسید م‬
‫‪32‬‬ ‫مکمت معدنی‬
‫خوراک مکمت براا حیوانا خانگی شامت متاهی‪،‬‬
‫‪38‬‬
‫حیوانا آبوا دیگر و مصصو آن‬
‫ختتتوراک مکمتتتت (مکمتتتت‬
‫جیرههاا تأمین طو نی متد ختوراک دام بتراا‬ ‫‪5‬‬
‫غذایی دام)‬
‫اهدا ویژه تغذیتهاا کته میتوان عناصتر کمیتاب‬
‫‪18‬‬
‫درآنها بی از ‪ 388‬برابتر بیشتینه مقتادیر نوشتته‬
‫شده در غذاا کامت است‪.‬‬
‫خوراک کامت براا ماهی و حیوانا خو دار‬
‫خوراک کامت براا حیوانا خانگی شتامت متاهی‪،‬‬ ‫‪2‬‬ ‫خوراک کامت‬
‫‪38‬‬
‫حیوانا آبوا دیگر و مصصو مشتو شده آن‬

‫‪14‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫مواد اولیه ختوراک بتا منشتأ‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪3‬‬
‫گیاهی‬
‫مواد اولیه ختوراک بتا منشتأ‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2‬‬
‫حیوانی‬
‫متتتواد اولیتتته ختتتوراک بتتتا‬
‫‪38‬‬ ‫فسفا‬ ‫‪2‬‬
‫منشأمعدنی‬
‫افوودنتتیهتتاا ختتوراک دام‬
‫اکسید م ‪ ،‬اکستید منگنتو‪ ،‬اکستید روا و مونتو‬
‫‪18‬‬ ‫‪38‬‬ ‫متعلو بته ترکیبتا عناصتر‬
‫هیدرا سولفا منگنو‬
‫کمیاب‬
‫افوودنیهاا ختوراک حتاوا‬
‫‪2‬‬
‫بایندرها و مواد ضد کلوخه‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪39‬‬ ‫پریمیک‬
‫کادمیم‬
‫‪9‬‬ ‫خوراک دام معدنی (حاوا کمتر از ‪ 9%‬فسفر)‬
‫‪ 8/99‬به ازاا هر‬
‫خوراک دام معدنی (حاوا مساوا یا بیشتتر از ‪9%‬‬
‫‪ 3%‬فسفر‪ ،‬بیشینه‬
‫فسفر)‬
‫‪9/ 9‬‬
‫‪2‬‬ ‫خوراک مکمت براا حیوانا خانگی‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫خوراک دام تکمیلی‬
‫جیرههاا تأمین طو نی متد ختوراک دام بتراا‬
‫اهدا ویژه تغذیتهاا کته میتوان عناصتر کمیتاب‬
‫‪39‬‬
‫درآنها بی از ‪ 388‬برابتر بیشتینه مقتادیر نوشتته‬
‫شده در غذاا کامت است‪.‬‬
‫خوراک کامت براا گاو (به جو گوستاله)‪ ،‬گوستفند‬
‫‪3‬‬
‫(به جو بره)‪ ،‬بو (به جو بوغاله) و ماهی‬ ‫‪8/ 9‬‬ ‫خوراک کامت‬
‫‪2‬‬ ‫خوراک کامت براا حیوانا خانگی‬
‫‪18‬‬ ‫علوفه‬
‫فسفا ها‪ ،‬آلگهاا دریایی آهکی‪ ،‬صد هتاا دریتایی‬
‫‪39‬‬
‫آهکی‬ ‫‪38‬‬ ‫مواد اولیه خوراک دام‬
‫‪28‬‬ ‫کربنا کلسیم‪ ،‬کربنا کلسیم و منیویم‬
‫‪9‬‬ ‫مخمرها‬
‫‪588‬‬ ‫اکسید روا‬ ‫افوودنتتیهتتاا ختتوراک دام‬
‫سرب‬
‫‪388‬‬ ‫متعلتتو بتته گتتروه ترکیبتتا‬
‫‪288‬‬ ‫اکسید منگنو‪ ،‬کربنا آهن‪ ،‬کربنا م‬
‫عناصر کمیاب‬
‫افوودنیهاا خوراک دام‬
‫کلینوپتیلولیتها با منشأ آذرین و ناترولیت‬
‫‪98‬‬ ‫‪18‬‬ ‫حاوا بایندرها و مواد‬
‫فونولیتها‬
‫ضدکلوخه‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪288‬‬ ‫پریمیک‬

‫‪15‬‬
 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ ‪( 86921‬تجدیدنظر اول)‪ :‬سال‪8011‬‬

‫‪39‬‬ ‫مکمت معدنی‬

‫جیرههاا تأمین طو نی مد خوراک دام براا‬
‫اهدا ویژه تغذیهاا که میوان عناصر کمیاب در‬ ‫‪38‬‬ ‫‪-‬خوراک دام تکمیلی‬
‫‪98‬‬
‫آنها بی از ‪ 388‬برابر بیشینه مقادیر نوشته شده‬
‫در غذاا کامت است‪.‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪9‬‬ ‫خوراک کامت‬
‫حاصت از آنها که‬ ‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو‬
‫‪8/ 9‬‬ ‫براا تهیه خوراک دام ترکیبی براا حیوانا مورد‬
‫مصر براا غذاا انسان‪ ،‬بهکار میروند‪.‬‬
‫حاصت از آنها که‬ ‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو‬
‫‪3‬‬ ‫براا تهیه خوراک دام ترکیبی براا سگ‪ ،‬گربه‪،‬‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫مواد اولیه خوراک دام‬
‫ماهیهاا توئینی و حیوانا خودار بهکار میروند‪.‬‬
‫حاصت از آنها به‬ ‫ماهیها‪ ،‬آبویان و مصصو‬
‫جیوه‬
‫‪8/ 1‬‬ ‫عنوان خوراک دام مرطوب کنسروشده براا مصر‬
‫مستقیم سگ و گربه‬
‫‪8/ 1‬‬ ‫کربنا کلسیم‪ ،‬کربنا کلسیم و منیویم‬
‫‪8/ 2‬‬ ‫مکمت معدنی‬
‫‪8/ 2‬‬ ‫خوراک ترکیبی براا ماهی‬
‫‪8/ 3‬‬ ‫خوراک ترکیبی‬
‫خوراک ترکیبی براا سگ‪ ،‬گربه‪ ،‬ماهیهاا توئینی‬
‫‪8/ 1‬‬
‫وحیوانا خودار‬

‫‪58‬‬
 8011‫ سال‬:)‫ (تجدیدنظر اول‬86921 ‫استاندارد ملی ایران شمارۀ‬

‫کتابنامه‬

‫ بیشینه روادارا مایکوتوکسین ها‬-‫ خوراک انسان و دام‬،9529 ‫] استاندارد ملی ایران شماره‬3[
‫ برچستبگتذارا و‬،‫ صتدورگواهی‬،‫ بازرسی‬،‫ فرآورا‬،‫ الواما تولید‬،33888 ‫] استاندارد ملی ایران شماره‬2[
)‫بازاررسانی مواد غذایی ارگانیک (زیستی‬
‫ فهرستت و‬-‫ متواد حجتمدهنتده مجتاز‬-‫ افوودنتیهتاا ختوراکی‬،31959 ‫] استاندارد ملی ایران شماره‬1[
‫ویژگیها‬
[ ] Codex stan : , Codex general standard for contaminants and toxins in food and
feed
[ ] Commission Regulation (EC) No. : , Setting maximum levels for criteria
contaminations in foodstuffs
[ ] WHO/FSF/FOS/ : , Guideline for predicting dietary intake of pesticide residues
[ ] Food Chemical Codex (FCC), Edition th
[ ] Directive / /EC of the European parliament and of the council of May on
undesirable substances in animal feed - Council statement.
[ ] FAO/WHO EHC : , Principles and methods for the risk assessment of chemicals
in food, chapter
[ ] WHO: , Guidelines for the study of dietary intakes of chemical contaminants.
Geneva, World health organization (WHO Offset Publication No. )

53